Li
H
6»
Dit jaar minimaal 82.500 woningen
Amerika verbreekt diplomatieke
betrekkingen met Cuba
HOOGWATER
mm
m
De regeringsverklaring
Chaotische toestanden
tijdens betogingen in Brussel
V&lkcutk
3Zjachl-bros'
BESCHUIT!
bepi
Ontploffing in Amerikaans reactor-
roevingscentrum
OP VERZOEK VAN DUIZENDEN NU OPNIEUW DE
F 1.25 20 MERKJES
1 KUSSENSLOOP OF
2 FLEURIGE THEEDOEKEN
WEERBERICHT
ZON- en MAANSTANDEN
Franke.'ing bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Heofdredacteui l. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: f 6,— per kwartaal; per
maand ƒ2.— per week 48 ct. Losse nrs 9 et.
DONDERDAG 5 JANUARI 1961
17e Jaargang Nr 5181
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V v/h Firma P. J. van de Sande, Temeuzen
Advertentieprijs pet mm 15 ct; minimum p«r
advertentie 2.25
Rubriek Kleine Advertenties (géén hancMs-
advertenties): 5 regels 1,—. Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven ondet nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad. 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 ttur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 **r.
De minister-president, de beer
De Quay, heeft gistermiddag in
«le vergadering van de Tweede
Kamer de aangekondigde rege
ringsverklaring afgelegd.
Deze luidt als volgt;
„Ik ben u erkentelijk, dat u mij
in de gelegenheid stelt uiteen te
zetten, waarom het kabinet heeft
gemeend zijn ontslagaanvrage te
moeten intrekken".
Op 22 december 1960 heeft de
minister van Volkshuisvesting
en Bouwnijverheid bij de behan
deling van de motie-Van Eiber-
gen in deze Kamer de volgende
verklaring afgelegd:
„Indien de motie van de heer
Va» Eibergen c.s. wordt aange
nomen, ben ik niet bereid deze
motie uit te voeren en ik zal
haar dus naast mij neerleggen.
Gezien het feit, dat deze motie
mede is ingediend door mijn po
litieke geestverwanten, moet ik
daaraan toevoegen, dat aan
neming van deze motie tenge
volge zal hebben, dat ik mijn
portefeuille ter beschikking zal
moeten stellen. Zelfs indien de
motie zou worden verworpen,
doch een belangrijke meerder- j
held van de anti-revolutionaire
fractie vóór de motie zou stem
men, zou het mij politiek on
mogelijk zijn, de verantwoorde
lijkheid verder te dragen.
ïk voeg hieraan toe, dat het
geen ik met betrekking tot mijn
eigen verantwoordelijkheid heb
gezegd, mede geldt voor de an
dere anti-revolutionaire be
windslieden.
„Tot zover citeerde ik de mi
nister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid. Antwoordende
op daarna door de geachte afge-
\aardigden de heren Andriessen
en Oud gestelde vragen, heb ik
verklaard dat, wanneer de door
de minister van Volkshuisvesting
en Bouwnijverheid gestelde si
tuatie zou intreden, daarmede de
grondslag aan dit kabinet zou
zijn ontvallen en dat dit met zich
zou brengen en ik zeide dit na
overleg in het kabinet dat alle
bewindslieden dan hun porte-
feuilles ter beschikking zouden
stellen.
„Zoals ik u bij schrijven van
23 december 1960 mededeelde,
hebben de ministers van Volks
huisvesting en Bouwnijverheid
en van Financiën, alsmede de
staatssecretarissen van Sociale
Zaken en Volksgezondheid in de
aanneming van de motie-Van
Eibergen aanleiding gevonden
Hare Majesteit de Koningin te
verzoeken aan hen ontslag te
verlenen uit hun ambt en heb
ben de overige ministers en
staatssecretarissen op grond
hiervan Hare Majesteit verzocht
hun eveneens ontslag uit hun
ambt te verlenen.
„Deze ontslagaanvragen in be
raad houdende, heeft Hare Ma
jesteit de Koningin op 27 decem
ber 1960 aan prof. mr. W. F. de
Gaay Fortman verzocht als in
formateur op te treden en haar
rapport uit te brengen over de
mogelijkheden om tot een spoe
dige oplossing van de kabinets
crisis te geraken rnet handhaving
van dezelfde politieke samenstel
ling als die van het huidige
kabinet.
Hare Majesteit de Koningin
heeft de resultaten van het door
de informateur ingestelde onder
zoek, zoals ik u reeds in mijn
brief dd 3 januari 1961 mede
deelde, ter kennis gebracht van
het kabinet. Deze resultaten heb
ben ook het kabinet de overtui
ging gegeven, dat de gronden,
die geleid hebben tot de zojuist
vermelde ontslagaanvragen, zijn
vervallen en dat met name voor
het kabinetsbeleid inzake de
woningbouw voldoende instem
ming in deze Kamer zal worden
verkregen. Deze overtuiging
heeft het gehele kabinet ertoe
geleid op zijn ontslagaanvrage
terug te komen. Het kabinet
heeft daardoor willen tonen, dat
het bereid is zijnerzijds een con
structieve bijdrage tot oplossing
van de kabinetscrisis te geven.
Ik zou thans, mijnheer de voor
zitter, willen overgaan tot een
uiteenzetting van het woning
bouwbeleid dat aanleiding was
tot het ontstaan van de kabinets
crisis. Ik herinner eraan, dat de
minister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid in het debat in
deze Kamer op 22 december 1960
heeft medegedeeld, geen bezwaar
te maken tegen de motie-An-
driessen c.s. Met andere woor
den: de regering was bereid de
wensen, in deze motie neerge
legd, te verwezenlijken.
Deze bereidheid heeft de re
gering nog steeds. Het is haar
echter ook na nadere overweging
van hetgeen in de Kamer-debat
ten te dezer zake is naar voren
gebracht, niet mogelijk verder te
gaan.
Door de gang der gebeurtenis
sen heeft de minister van Volks
huisvesting en Bouwnijverheid
niet meer de gelegenheid gehad
concreet aan te geven, wat zijn
aan het einde van het debat van
22 december 1960 afgelegde be
reidverklaring het woningbouw
beleid te baseren op de in de
motie-Andriessen c.s. neerge
legde wensen, inhield.
Daarom kom ik thans tot de
volgende concretisering van het
in de toekomst terzake van do
woningbouw te voeren beleid.
Bouwprogramma 1961
1. Het bouwprogramma 1961
wordt vastgesteld op minimaal
82.509 woningen, waarvan 33.750
premie-woningen en 33.750 wo
ningwet-woningen. Het aantal
woningwetwoningen, waarvoor
een extra-toeslag gegeven wordt,
wordt binen het contingent van
de 33.750 woningwet-woningen
bepaald op 10.000, daarbij inbe
grepen het restant van deze wo
ningen van 1960. Een en ander
is neergelegd in een nota van
wijziging van hoofdstuk IXa van
de rijksbegroting voor hef dienst
jaar 1961.
2. Uiterlijk 1 juni 1961 zal de
regering aan de Kamer een nota
overleggen, waarin zij haar
standpunt uiteenzet .met betrek
king tot de vraag, of het aantal
van 82.500 woningen alsnog kan
worden verhoogd met 1250 wo
ningwet-woningen en 1250 pre
mie-woningen. Deze nota zal een
uiteenzetting behelzen van de
stand van zaken in de bouw
nijverheid, mede in verband met
de dan bestaande conjuncturele
situatie.
Mijnheer de voorzitter, de re
gering blijft zich ten volle be
wust dat de woningnood nog
steeds voor vele landgenoten een
schrijnend leed betekent. Zij weet
zich in dit gevoelen één met de
gehele Kamer. Het spreekt van
zelf, dat zij bij de uitvoering van
haar beleid op het gebied van de
woningbouw in het bijzonder
aandacht zal blijven schenken
aan de belangen van hen, die tot
de lagere inkomensgroepen be
horen. Dit alles betekent ook -
het is haast overbodig het te zeg
gen dat de regering niet zal
aarzelen in te grijpen, wanneer
in enige sector van de bouw
nijverheid ontsporingen zouden
dreigen.
Het kabinet is ervan overtuigd,
dat ook een voortvarend woning
bouwbeleid gediend is door een
spoedige oplossing van de kabi
netscrisis. De ministers en staats
secretarissen vonden temeer aan
leiding tot het intrekken van hun
ontslagaanvrage, nu de uitspraak
van de Kamer zich niet richtte
tegen het kabinetsbeleid in het
algemeen. Mede in verband met
verschillende belangrijke en drin
gende wetsontwerpen, die aan
hangig of in voorbereiding zijn,
achtten zij het landsbelang er
niet mede gediend, indien een
langdurige onderbreking in het
regeringsbeleid zou intreden".
„Naar het parlement, naar het
parlement". Onder het uitroepen
van deze kreet, afgewisseld met
baar winkel- en kantoorperso
neel. Ook liepen enkele tiental
len onderwijzers in de stoet
Eyskens, moordenaar", hebben mee. De stemming onder de be-
enkele honderden studenten enf.ogers leek grimmiger dan de
„nozems" woensdagavond ver-'afgelopen dagen. Opnieuw
geefs .getracht de „iietdraie zone"
van Brussel binnen te dringen.
De Friese ruiters met daar
achter afdelingen rijkswacht te
paard, bleken echter een te
grote hinderpaal te zijn. Enkele
tientallen Brusselse politie
agenten, die resoluut ingrepen,
joegen de jonge onruststokers
uiteen en wisten in korte tijd
de orde te herstellen. Dit neemt
niet weg, dat deze er voor het
bereiken van de „neutrale zóne"
al in waren geslaagd een stads
bus en een tram tot stoppen te
dwingen. Met een regen van
stenen werden de ruiten van de
voertuigen vernield. De passa
giers. die op de grond zoveel
mogelijk bescherming zochten,
konden later ongedeerd uitstap
pen. De betogers probeerden
moest een aantal ruiten het ont
gelden, ondermeer van twee
dagbladen en van een bankge
bouw. Herhaaldelijk werd de
„internationale" aangeheven.
Het in het Frans gescandeerde
„Eyskens au poteau" (Eyskens
aan de galg) wisselde af met
het Vlaamse „Eyskens, vort".
Evenals de vorige dagen was
het tram- en busverkeer in de
stad stilgelegd.
In het Brusselse centrum was
het trouwens de gehele middag
opvallend stil. De grote maga
zijnen, de luiken neergelaten en
bewaakt door politie, waren
vrijwel verlaten, hoewel een
groot gedeelte van het personeel
ondanks stakingsoproep aan
het werk was gebleven. De sta-
kingsposten leidden niet tot in
cidenten.
daarna de bus en de tram af
te breken. Verder dan de ruiten
en deuren kwamen zij door het
ingrijpen van de politie niet.
I Het verkeer in Brussel werd
chaotisch, toen de rijkswacht
het hart van de stad met Friese
ruiters voor alle verkeer afsloot.
Blijkbaar was deze maatregel
erop gericht om infiltratie van
kleine groepen betogers te voor-
j komen. In de nauwe zijstraten
I stonden lange tijd honderden
en honderden auto's bumper
aan bumper. Eerst tegen zeven
uur, toen een gedeelte van de
„neutrale zóne" waarin behal
ve het koninklijke paleis en het
parlementsgebouw de belangrij
ke departementen zijn gelegen
weer voor het verkeer werd
opengesteld.
Aan deze kleine botsingen,
waarbij de „betogers" zich won
derlijk snel uit de voeten maak
ten, toen de politie ingreep, was
wederom een demonstratie van
stakers in het centrum van
Brussel voorafgegaan. Het aan
tal deelnemers benaderde zeker
de 10.000. Onder hen waren
vele vrouwen en meisjes, blijk-
Ken groep bereden rijkswachters
verstrooit een groep demonstran
ten en stakers bij de Botanische
Tuin, vlak bij de Rogierplaats.
mmm
wat lekker
zo'n
ONTPLOFFING
IN WESTDUITSE
ZUURSTOFFABRIEK
Negen doden en
verscheidene gewonden
In de zuurstof fabriek van de
staalfabriek „Westfalenhütte" in
Dortmund heeft zich woensdag
ochtend een zware ontploffing
voorgedaan, die aan negen men
sen het leven heeft gekost.
In de staalonderncming wer
ken verscheidene duizenden ar
beiders.
Volgens een woordvoerder van
de staalfabriek hebben zes men
sen ernstige verwondingen opge
lopen. Een brand, die als gevolg
van de explosie uitbrak, is in
middels geblust.
De ontploffing deed zich ver
moedelijk voor bij het aftappen
van vloeibare zuurstof. Het ge
bouw werd zwaar beschadigd.
Verscheidene arbeiders werden
door de luchtdruk naar buiten
geslingerd. Vele ruiten in de om
geving werden vernield.
Als door een wonder werd de
leiding voor hoogovengas, die in
de onmiddellijke nabijheid van
de zuurstoffabriek loopt, niet be
schadigd.
Tot dusver zijn zes lijken ge
borgen. Vijftien mensen hebben
ernstige verwondingen opgelo
pen. De overige van de 30 tot 35
arbeiders die zich in het gebouw
bevonden, worden nog vermist.
De Verenigde Staten hebben woensdagochtend (dinsdagavond
plaatselijke tijd) de diplomatieke en consulaire betrekkingen met
Cuba verbroken.
Eisenhower \erklaarde dat het besluit van de Cubaanse premier
J'idel Castro de omvang van de staf van de Amerikaanse ambas
sade in Havanna tot elf personen terug te brengen slechts ten
(ioel kan hebben het onderhouden van normale diplomatieke betrek
kingen onmogelijk te maken.
„Dit weloverwogen optreden van de regering Castro is het laat
ste van een lange serie speldeprikken, ongegronde beschuldigingen
en laster. Hetgeen de Verenigde Stalen uit oogpunt van zelf
respect kunnen verduren heeft een grens, en deze grens is thans
bereikt", aldus Eisenhower.
Verenigde Staten genoeg gepro
voceerd zijn".
Het Sowjetpersagentschap Tass
noemde het besluit van de Ame
rikaanse regering „een nieuwe
stap naar agressie".
Peru was het eerste Ameri
kaanse land dat de diplomatieke
betrekkingen met Cuba verbrak.
In Washington neemt men aan
dat Argentinië, Panama cn Uru
guay het voorbeeld zullen vol
gen.
In Latijns-Amerikaanse diplo
matieke kringen in Washington
werd opgemerkt dat de betrek
kingen tussen Cuba en de Ver
enigde Staten in feite reeds lang
waren verbroken en dat slechts
De perschef van het Witte
Huis, James Hagerty, zei op een
inderhaast belegde persconferen
tie dat de maatregel woensdag
ochtend 02.30 uur Ned. tijd (dins
dagavond 20.30 uur plaatselijke
tijd) van kracht werd.
Het besluit van de Amerikaan
se regering is vervat in een nota
die gisterochtend aan de Cubaan
se zaakgelastigde in Washington,
dr Armando Florez-Ibarra, ter
hand werd gesteld.
Amerika verzoekt de Cubaanse
regering alle personeel van de
Cubaanse ambassade in Washing-
niet te weten. Hij voegde er aan
toe: „Men denkt dat het een che
mische ontploffing is geweest".
Het ongeluk gebeurde in een
prototype van een reactor met
gering vermogen die voor het
leger in afgelegen gebieden be
stemd is. De drie slachtoffers
zijn militaire personeelsleden. Zij
waren de enigen die zich in het
reactorgebouw bevonden.
Met het °°g op het stralings
gevaar konden de stoffelijke res
ten van slechts één der drie
slachtoffers worden geborgen.
Volgens een woordvoerder van
de A.E.C. zal eventueel stralings
gevaar voor bewoonde gebieden
door de heersende zuidweste
lijke wind te niet worden ge
daan.
In het cenlrum, waar onge
veer 4500 arbeiders werken, is
indertijd de reactor voor de eer
ste kernduikboot gebouwd. Ook
is daar gewerkt aan de motor
voor een kernvliegtuig.
Geen gevaar voor de 34.000
mensen in de omtrek
Dinsdagavond zijn drie men
sen gedood door een ontploffing
in het nationale reaetorbeproe-
viugscentnim van de Ameri
kaanse commissie voor kern
energie in de nabijheid van Ida
ho Falls, aldus is door de Ameri
kaanse commissie voor kern
energie woensdag (bekendge
maakt.
Volgens de Amerikaanse com
missie voor kernenergie (A.E.C.)
was de uitstraling in het reactor
gebouw zeer intensief, maar er
bleek geen gevaar te zijn in an
dere delen van het centrum, dat
ongeveer 75 km verwijderd is
van Idaho Falls, dat een bevol
king heeft van 34.000 zielen.
Op de vraag of de ontploffing
een kernontploffing was, zei een
woordvoerder van de A.E.C. dit
ton en van de Cubaanse consu
laten in de Verenigde Staten zo
spoedig mogelijk terug te trek
ken.
De Verenigde Staten zullen
Zwitserland verzoeken de diplo
matieke en consulaire belangen
in Cuba te behartigen.
Eisenhower zei voorts dat de
vriendschap van de Verenigde
Staten voor het volk van Cuba
„dat zucht onder het juk van
een dictator" ongewijzigd is ge
bleven.
„Ik hoop en geloof dat het
in de niet al te verre toekomst
mogelijk zal zijn dat de tradi
tionele vriendschap opnieuw in
normale betrekkingen zal wor
den weerspiegeld".
Het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft de
3.000 a 3.500 Amerikanen die op
Cuba wonen in overweging ge
geven het land te verlaten.
Een ministeriële woordvoerder
zei dat ten aanzien van de marine
basis Guantanamo „geen veran
deringen" worden voorzien. De
Verenigde Staten onderhouden
deze basis krachtens een verdrag
met Cuba, en de Amerikaanse
regering beschouwt dit verdrag
als nog steeds geldig.
Adlai Stevenson, de toekom
stige gedelegeerde in de Ver
enigde Naties, verklaarde „te
betreuren dat de betrekkingen
met Cuba zodanig zijn verslech
terd dat de Cubanen ons hebben
gedwongen dit besluit te nemen".
De democratische fractieleider
in het Huis van Afgevaardigden
Mike Mansfield, zei „niet ver
wonderd te zijn". „Dit werd reeds
lang voorbereid". De voorzitter
van de senaatscommissie voor
Buitenlandse Zaken, William
Fullbright verklaarde „dat de
badhanddoek
OF NAAR KEUZE
De Verenigde Staten hebben tW
diplomatieke betrekkingen met
Cuba verbroken. N «lal; «lil
nieuws bekend was gemaakt,
ging bij de kolonie, van Cubaan
se vluchtelingen in Miami, dr
tegen het bewind van premier
Castro zijn, een gejuich op.
de laatste juridische stap nog be
hoefde te worden genomen.
Ni°t het feit dat Amerika, na
de Cubaanse eis de omvang van
de ambassadestaf te beperken,
de betrekkingen heeft verbroken,
maar de snelheid waarmee dit is
geschied heeft bij waarnemers
I in Washington verwondering ge-
wekt.
Radio Havanna onderbrak het
I programma om het besluit van
de Amerikaanse regering bekend
te maken en voegde hier aan
toe: „Het voorwendsel hiervoor
is het feit dat de revolutionaire
regering de terugtrekking van
300 spionnen heeft verlangd. Nu
zijn terroristische plannen zijn
ontdekt antwoordt het imperia
lisme met de gebruikelijke onbe
schaamdheid".
De Amerikaanse basis
op Cuba
De Cubaanse ambassadeur in
Mexico, José Antonio Portuondo,
heeft op vragen van journalisten
over het lot van de Amerikaanse
militaire basis op Cuba, na de
verbreking van de diplomatieke
betrekkingen tussen Amerika en
Cuba, verklaard, dat de Cubaan
se regering bij de Verenigde Na
ties een verzoek om opheffing
van de basis zal indienen.
medegedeeld door het K. N. M. I„
geldig tot hedenavond.
Dezelfde temperaturen.
Nu en dan opklaringen, maar
vooral aanvankelijk ook nog
plaatselijk buien. Tot matig af
nemende wind tussen noordwest
en noord.
Ongeveer dezelfde middagtem-
peraturen.
DONDERDAG 5 JANUARI
v.m. n.m.
Breskens 3.42 4.02
Terneuzen 4.17 4.37
Hansweert 4.57 5.17
Walsoorden 5.07 5.27
ZON MAAJN
op
onder
op
onder
Jan.
5
8.48
16.43
20.35
ML24
6
8.48
16.44
21.38
10.5]
7
8.47
16.46
22.42
11.19
