Projecten van de laatste dagen
jaar van
<z&lrilza
I
n cle boer ploegt voort
1960
pagina 4
DE V R T.TE ZEEUW
Zaterdag 31 december 1960?
Scherpere koude oorlog
JONGE NEGERSTATEN
De Kongolese anarchie
Strijdtoneel
Algerijns probleem
Koude oorlog
DE AMERIKAANSE
RUIMTEPLANNEN
- -
Cuba
WESTERSE MENINGS
VERSCHILLEN
OVER LAOS
KABINETSPLANNEN
KERNREACTORPLANNEN
PURMERENDER PLANNEN
Deining
Driejarenplan voor
kernonderzoek
Plannen voor Nederlands
Disneyland
Terugblik over het jaar 1960
NIEUW BRITS
RADAR-SYSTEEM
INDONESISCHE
VLOOTSCHOUW
7
Het is wel zeer waarschijnlijk, dat het jaar 1960 in de geschie
denis zal voortleven als „het jaar van Afrika". Niet alleen dat 1960
begon en eindigde met bijzondere aandacht te vragen voor het
Algerijnse probleem. In de loop ervan werden alle Franse koloniën
onafhankelijk (behalve dan Frans Somaliland) benevens Italiaans
Somaliland en de grootste Afrikaanse staat: het voorheen Britse
Nigeria, met 35 miljoen inwoners. Dan was het grote feit de onver
wachte en onvoorbereide ontvoogding van Belgisch Kongo, wat
tot een drama leidde.
Nauw daarmee samen hing de verheviging van de koud
oorlog, de botsing van belangen en ideologieën juist in Afrika. Ook
elders werd die oplaaiing van de tegenstelling tussen de Atlantische
en de Sowjetwereld voelbaar, o.a. in Latijns-Amerika (Cuba) en
door de mislukking in mei van de topconferentie in Parijs. Een
en ander bracht mede, dat de meningsverschillen tussen Moskou
en Peking geringer werden, zoals op de conferentie van communis
tische leiders in Moskou, in november, duidelijk werd. Een radica
lisering van her communisme in zijn strijd met het zogenaamde
„imperialisme" werd gedemonstreerd. Alles tezamen: een jaar van
toegenomen spanningen.
De Fransen hebben, sneller
dan werd verwacht, de leden
van de Frans-Afrikaanse ge
meenschap volkomen onafhan
kelijkheid verleend. Een deel
van die staten is zó zwak, dat
zij financieel en militair nog
geheel van de subsidies en
steun van het moederland af
hankelijk zijn gebleven. Doch
andere, zoals de Franse Soedan
(nu Mali genaamd) volgden het
voorbeeld van Guinea, en kwa
men in oppositie te staan tot
Parijs.
Merkwaardig was. dat zelfs
de Ivoorkust, met de zeer ge
matigde leider Houphouet—
Boigny, zijn beleid begon te ra
dicaliseren. Mali en Guinea
gingen op de weg van een soort
unie, zoals Guinea reeds eerder
had aangegaan met het vroeger
Britse Ghana, dat onder leiding
van Nkroema ook al linkser
werd. Dat wil zeggen dat de
communistische invloeden er
toenamen, vooral die van China,
dat meer aanhang in Afrika
won dan de Sowjet-Unie, om
dat die tenslotte Europees en
overwegend blank is.
Het voorbeeld van Ghana en
Nigeria inspireerde de Oost
afrikaanse (Britse) negers tot
het eisen van snelle ontvoog
ding. Tot ernstige conflicten
kwam het in Niassaland, dat
zich wilde vrij maken uit de
federatie met Rhodesia, omdat
daar blanken de leiding heb
ben. Niassaland wilde zich eer
der aansluiten bij Tanganjika.
Het is geen wonder, dat in
Zuid-Afrika ernstige onlusten
voorkwamen, waarbij de negers
staakten en demonstreerden,
teneinde grotere bewegingsvrij
heid, hogere lonen en meer
rechten te verkrijgen. De apart
heid bleef gehandhaafd, doch
voor het eerst kon men spreken
van politieke woelingen, waar
bij tientallen doden vielen.
Doch duurzaam bleken de
wanorde en de gevechten in
Kongo, dat tot ontbinding over
ging, nadat de Belgen het op 30
juni j.l. de onafhankelijkheid
schonken. België deed dit in de
overtuiging, dat het nog jaren
als economische macht en po
litieke raadsman kon optreden.
Dat zou ook wel heilzaam zijn
geweest, want er waren geen
intellectuelen, geen militaire
bevelhebbers, geen technici en
geen bestuursambtenaren uit de
negers gevormd. Maar de golf
van onafhankelijkheidsdrang
overspoelde alles.
De centrale regering van Loe-
moemba, de premier die door
het parlement was benoemd,
had geen gezag. Een Kongo
lese natie was er niet, slechts
zes provincies waarin bepaalde
figuren invloed hadden onder
hun stamgenoten. In de anar
chie schiep Tsjombe de onaf-
i hankelijke mijnprovincie Ka-
tanga onder Belgische econo-
f mische en administratieve
voogdij.
President Kasavoeboe stond
toe, dat plotseling opgekomen
legeraanvoerders premier Loe-
moemba en het parlement naar
huis zondei). De Belgen voelden
zich bedreigd en vluchtten bij
tienduizenden. Daarna kwamen
er echter duizenden terug, om
als adviseurs in Katanga en als
een macht achter Kasavoeboe
weer een rol te spelen. De Ver.
Naties zonden een politie-leger
om te trachten de Europeanen
te beschermen en burgeroorlog
te verhinderen. Zij erkenden
na veel geharrewar Kasavoeboe
als president.
De Sowjet-landen en vele
Afro-Aziatische staten spraken
van nieuwe kolonisatie en
bleven Loemoemba erkennen.
Deze viel in handen van de
legeraanvoerder Moboetoe en
werd ernstig mishandeld, wat
de gemoederen nog meer in be
weging bracht. Aan het einde
van het jaar was de koude oor
log overgeslagen op Afrika en
deden de gematigde regimes al
hun best, de communistische
invloeden te weren. De Ameri
kanen onthielden zich van mi
litaire interventie om geen olie
op het vuur te werpen. Maar
het was duidelijk, dat het nieu
we jaar zou ingaan met als
voornaamste probleem het
zwarte werelddeel.
De Franse president De Gaulle
begreep, dat hij actief moest
trachten, een einde te maken
aan de oorlog in Algerije, om
dat anders ook dit Franse ge
west het toneel zou worden
van de koude oorlog. Reeds
dreigden de vechtende nationa
listische moslims de hulp te
aanvaarden van China. Daarom
vroeg De Gaulle het Franse
volk, zich op 8 januari 1961 uit
te spreken voor het zelfbeschik-
voorwaarde dat eerst het vuren
zou zijn gestaakt. Intussen wil
de hij reeds een autonome Al
gerijnse regeringsraad instellen,
zodat in dit gewest de moslims
als meerderheid der bevolking
de vertegenwoordigende en uit
voerende organen zouden be
heersen. De negerrepublieken
begonnen aan te dringen op er
kenning van het recht op on
afhankelijkheid van Algerije en
De Gaulle deed nieuwe conces
sies.
Al verleden jaar september
had De Gaulle een en ander in
uitzicht gesteld. In januari 1960
was daarom een muiterij ont
staan onder de Europeanen in
Algerije, die van geen zelfstan
digheid van dit gewest wilden
weten. Toen had De Gaulle ge
zegevierd. In december ont
stond een nieuwe onrust, maar
bij zijn bezoek aan Algerije
wist de Franse president te to
nen, dat het leger geen gemene
zaak maakte met de Europese
extremisten. Hij zette zijn po
gingen voort, de moslims voor
zich te winnen door hun zelf
bestuur toe te zeggen en de
vechtende nationalisten te iso
leren. Van onderhandelingen
met deze rebellen was nog geen
sprake. De vraag was, of het
Franse leger dit zou aanvaar
den. Zo bleef de oorlog in Al
gerije woeden. Maar veronder
steld werd, dat onderhandelin
gen met de rebellen in 1961 toch
wel mogelijk zouden zijn.
Intussen was in mei gebleken,
dat de pogingen tot ontspan
ning tussen Rusland en Ameri
ka schipbreuk hadden geleden.
Het verschijnen van een Noord-
Amerikaans spionage-vliegtuig
boven de Oeral, dat werd neer
geschoten, was voor Chroesjt-
sjef aanleiding, de topconferen
tie in Parijs te doen mislukken
vóórdat zij was begonnen. Hij
hield officieel vast aan de stel
ling, dat vreedzame coëxisten
tie mogelijk was. Doch het was
duidelijk, dat de spanningen
waren toegenomen.
Zij bleken ook rond Berlijn,
waar de Oostduitsers het ver
keer van da Westduitsers met
West-Berlijn bemoeilijkten. En
toen in november te Moskou de
hoogste communistische leiders
bijeen waren, werd een agres
sieve resolutie aangenomen
tegen het „Westelijke imperia
lisme", dat een oorlog zou wil
len ontketenen zoals de Chine
zen steeds hadden beweerd.
Wel werd gezegd, dat de op
standige arbeiders en de anti-
koloniale krachten zulks zou
den verhinderen en dat oorlog
niet onvermijdelijk was door
de revolutionaire tegenstand
daartegen. Doch meer dan voor
heen werd een beroep gedaan
op het bevorder
wereldrevolutie t«f
perialisme".
van de
het „im-
De directeur van het Ameri
kaanse bureau voor lucht- en
ruimtevaart, Glennan, heeft in
een rapport van president Eisen
hower gezegd dat de Verenigde
Staten in 1961 een bemande ra
ket zullen lanceren die een bal
listische baan zal beschrijven en
daarna een bemande kunstmaan
in een baan om de aarde zullen
brengen. Het rapport was een
bijlage van Glennans schriftelijk
verzoek om ontslag aan de
Amerikaanse president.
Volgens dit rapport zullen
Amerikaanse geleerden in 1962
een laboratorium lanceren dat op
de oppervlakte van de maan moet
landen.
De eerste landing van een
Amerikaan op de maan is voor
zien voor 1970, aldus Glennans
rapport. Eerder, in 1963, zal de
eerste reuzenraket van het type
„Saturn" worden gelanceerd.
De andere plannen omvatten:
in 1964 de lancering van een
sterrenwacht die in een ruime
baan zal moeten komen en een
verkenningstocht in de richting
van Mars of Venus door een on
bemand ruimtevaartuig, in 1966
of 1967 de eerste lancering van
een raket met atoomvoortstu
wing en in 1968, 1969 of 1970 een
poging om een ruimteschip in
een baan om een andere planeet
te brengen.
t
Op vele fronten werd de
strijd gestreden. China ging
voort India te verontrusten. In
Laos duurde de burgeroorlog
tussen pro- en anti-communis
tische bewegingen. Met genoe
gen zagen de Russen, dat Tur
kije, een Westelijk bolwerk, in
nerlijk verdeeld bleek: een mi
litaire staatsgreep leidde tot de
arrestatie van het ministerie-
Menderes.
De leden van de N.A.V.O.
drongen aan op verdere uitrus
ting van hun legers met kern
wapenen. Doch spectaculair
was het binnendringen van
Sowjet-invloed in Cuba, waar
een links socialistisch regime
allerlei communistische maat
regelen nam, in heftig conflict
kwam met de V. S. en toen
economische steun kreeg van
alle Sowjetstaten.
Op de drempel van de V. S.
vonden de communistische lan
den een ideologische basis. Dit
feit illustreerde meer dan iets
anders, in welke mate 1960 het
jaar was van verontrustende
spanningen.
dr. A. C.
(Nadruk verboden.)
In diplomatieke kringen te
Washington is donderdag ver
nomen dat de meningsverschillen
tussen de Westelijke landen over
Laos in het bijzonder gaan over
de kwestie of er neutralistische
politici in de regering dienen te
zitten of niet. Het Amerikaanse
ministerie heeft, zoals gemeld,
erkend dat er meningsverschil
len tussen de Amerikaanse re
gering en die van de bondge
noten van de Verenigde Staten
bestaan.
In westelijke diplomatieke
kringen te Washington zei men
dat de westelijke landen het in
principe eens zijn over Laos, na
melijk dat de vrijheid en de on
afhankelijkheid van Laos ge
handhaafd dienen te blijven.
Frankrijk, Groot-Brittannië en
andere westelijke landen zijn
voor een regering op brede basis
in Laos waarin ook neutralisti
sche politici en zelfs vertegen
woordigers van de communis-
tisch-gezinde Pathet Lao zitting
zouden kunnen hebben. Alleen
een dergelijke regering zou kun
nen voorkomen dat Laos een
Korea wordt.
De Verenigde Staten daaren
tegen hebben meegedeeld voor
stander te zijn van een regering
van rechtse politici omdat de re
gering van Laos volgens hen
Westers-gezind moet zijn. Als er
neutralisten en Pathet-Lao ver
tegenwoordigers in de regering
zouden komen, zou de communis
tische invloed in Laos kunnen
toenemen, zo menen de Ameri
kanen.
Eigenlijk onverwacht is Nederland aan de vooravond van
Kerstmis in een kabinetscrisis gestort. Toen minister Van Aartsen
het met de Tweede Kamer aan de stok kreeg over uitbreiding van
het qantal woningwetwoningen, was er slechts sprake van een
normale strijd die naar verwachting niet dadelijk spectaculair
behoefde te worden. Toen echter twee regeringspartijen, de A.R.
en de C.H.U., ernstige stelling namen tegen de minister, waarbij
zij uiteraard op steun van de oppositie (de P.v.d.A., de communisten
en de P.S.P.) mochten rekenen, zag het er dreigend uit. Zeker toen
de minister zich ook niet onbetuigd liet en de portefeuillekwestie
stelde in verband met het feit dat zelfs zijn eigen partij oppositie
tegen zijn beleid ging voeren.
In wezen was de crisis toen reeds een feit. De stemming over
de ingediende motie gaf tenslotte de doorslag. Het kabinet trad af.
Achteraf blijkt het hele dra
ma een gevolg te zijn van het
feit, dat de anti-revolutionairen
ontevreden waren over de eigen
ministers. Maar wat wil men?
Het betrof een zakenkabinet,
dus zij zaten er niet namens de
partij en zij behoefden zich dus
ook maar weinig aan de partij
politiek gelegen te laten liggen.
Overigens waren de rechtse
partijen zeer tevreden met dit
kabinet en wensten zij eigenlijk
helemaal geen verandering in
de toestand.
In de A.R.-partij heeft de
gang van zaken tot veel deining
aanleiding gegeven. Hier vindt
men pro en contra het beleid
van de fractie en men vreest,
dat het gebeuren de partij nu
niet bepaald goed zal doen.
Gezien het feit, dat de re
geringspartijen over het alge
meen wel tevreden waren met
het huidige kabinet, bestaat de
mogelijkheid, dat men niet tot
de vorming van een nieuw ka
binet zal overgaan, doch dat
het oude regeringsteam met een
enkele kleine wijziging zal wor
den gehandhaafd. Wanneer dat
het geval is, zal Nederland de
kabinetscrisis snel te boven
zijn. Mocht men echter willen
overgaan tot een volledig nieuw
kabinet dan kan de formatie
nog wel enige tijd vergen.
In het Reactor-Centrum Ne
derland zullen binnenkort de
voor vredesdoeleinden bestem
de proefnemingen beginnen met
de kleine (z.g. lage flux-)reac-
tor, die voor een bedrag van
een half miljoen gulden door
Engeland is geleverd.
Een tweede grote stap kan
pas in 1962 worden gedaan,
wanneer de in aanbouw zijnde
(hoge flux-(kernreactor, die in
Euratoom-verband zal worden
gebruikt, in bedrijf zal komen.
De werkzaamheden hieraan ver
lopen voorspoedig
In afwachting van de rol die
Euratoom hier in Petten in de
toekomst zal spelen, staat men
voor een groot drie-jarenplan.
Thans nog staat het centrum
pas in de kinderschoenen. Er
moeten nog gebouwd worden
een laboratorium voor onder
zoek van sterk radio-actieve
stoffen, een fysisch laborato
rium, een administratiegebouw,
een bibliotheek, een ontvangst
hal en een collegegebouw. Ook
moet de afvoer naar zee van
zwak radio-actieve stoffen nog
worden verzorgd.
Dit alles is het Nederlandse
complex. De eventueel voor
Euratoom-samenwerking be
stemde vleugel zal later aanslui
ten op de grote reactor.
Het programma van weten
schappelijke werkzaamheden
van het R. C. N. voor de ko
mende drie jaar omvat bestra
lingsexperimenten, kernfysische
experimenten en het industriële
programma. Wat de ontwikke
ling van reactoren voor indu
striële produktie van energie
betreft, moet men er rekening
mee houden, dat de eerste tien
jaar het nog een zoeken en tas
ten zal zijn om te trachten in
samenwerking met het buiten
land tot een bepaalde ontwik
keling te komen.
Purmerend heeft grootse
plannen. Achter het uitbrei
dingsplan, daar waar de Pur-
mer de Schermer raakt, zal om
streeks 1964 een unicum in
Europa te zien zijn en wel het
Nederlandse Disneyland, een
trekpleister voor toeristen.
Het. maken van dijken en in
polderingen, al die dingen zul
len daar te zien zijn. Grote
delen van 't Nederlandse Expo-
paviljoen, alsmede de kunst
matige golfslag zijn reeds door
de Stichting aangekocht.
Het is de bedoeling er een
blijvende tentoonstelling van te
maken, zoals Linaeushof en
Madurodam.
(Nadruk verboden.)
Niettegenstaande alle tegenslagen ploegde de boer ook in 1960
voort. Als een voortzetting van het uitzonderlijk droge jaar 1959
waren de daarop volgende winter en het voorjaar ook nog droog
met weinig sneeuw en regen, wat nieuwe moeilijkheden gaf met
de grondbewerking, bemesting, zaaien en planten. Daarbij kwam
nog, dat de voederpositic voor het vee, die toch al zo slecht was,
nog slechter werd, daar in 1959 tengevolge van de uitzonderlijk
lang aanhoudende droogte weinig wintervoer als hooi, kuilvoer,
stoppelknollen enz. gewonnen kon worden en voor het vee al vroeg
de opgeslagen voorraden hooi en kuilvoer aangesproken moesten
worden, aangevuld met duur krachtvoer. Met dankbaarheid denken
we aan geboden hulp in natura uit gelukkiger gebieden. Door de
aanhoudende droogte van zomer 1959 tot voorjaar 1960 had de
grasmat zeer stèfW geleden, zodat deze ^n veel gevallen onderge-
ploegd moest worden. Waar dit nog niet nodig bleek, moest door
het uitblijven van de verlossende regen lang gewacht worden op
herstel. Waar rtifrt 'over een regeninstallatie beschikte, kon reeds
vóór de regenval met behulp van stikstof bemestingen de grasgroei
bevorderd worden en het vee al zeer spoedig naar buiten gebracht
worden, zodat een einde kwam aan de voedselschaarste.
Door het intreden'van de lang
durige regenperiode was de gras-
groei daarna overweldigend, zo
dat heel w^t ;fikuild of ge
droogd kon worden. De hooiwin-
ninig werd erg vertraagd door de
vele regens, waardoor niet al
leen abnormaal veel arbeid ver
richt moest worden, maar ook
het hooi niet van die kwaliteit
was als wel gewenst.
MOEILIKHEDEN IN DE
LANDBOUW.
De landbouw, welke aanvan
kelijk ook met droogte te kam
pen had, kreeg later last van de
vele regens, waardoor de veld-
werkzaamheden vertraagd en be
moeilijkt werden en de onkruid-
bestrijding zeer moeilijk werd.
Nog meer dan bij de hooioogst
werden grote moeilijkheden on
dervonden bij het binnenhalen
van de graanoogst. Vooral de
haver vertoonde op vele plaat
sen al spoedig schot en was in
veel gevallen waardeloos of al
leen als veevoer of strooisel
bruikbaar. Ook de rogge en de
tarwe brachten dezelfde moei
lijkheden. Over het geheel geno
men was de kilo-opbrengst hoog
doch de kwaliteit was veel min
der dan in normale jaren, zodat
de regering genoodzaakt was ten
opzichte van het broodgraan
maatregelen te treffen.
Door de nood gedwongen gin
gen verschillende landbouwers
er toe over het graan op ruiters
te zetten, doch in veel gevallen
te laat om nog gunstige resul
taten te bereiken. Meer dan tot
nog toe zal zowel bij de hooiwin-
ning als bij de graanoogst ge
bruik gemaakt moeten worden
van ruiters om vlug en droog te
kunnen binnenhalen. De betrek
kelijk geringe uitgaven wegen
niet op tegen de vele voordelen.
De vroege aardappelen konden
over het algemeen nog wel tijdig
gerooid worden zonder veel stub,
belingen door regen. Op vele
laaggelegen landerijen viel dit
echter niet mee en trad al spoe
dig rot en fytoftora op. Bij de
late aardappelen, dus voor win
terprovisie, bleek dit heel wat
ongunstiger. Door het aanhou
dende natte weer duurde de rooi-
periode zeer lang. Vooral in de
zeer natte novembermaand werd
de situatie zó slecht, dat een be
roep op de overheid gedaan
moest worden om de aardappelen
tijdig uit de grond te krijgen.
Hiervoor werden militairen in
geschakeld, doch afdoende was
dit niet, daar het natte weer en
de door-natte grond steeds de
spelbreker bleef. Heel wat per
celen konden niet gerooid wor
den.
Van de voerbieten was de groei
niet best, doch toen de grond vol
doende vochtig werd, werd deze
geleidelijk beter en zelfs zeer
goed. Vergelingsziekte trad be
trekkelijk weinig op, doordat luis-
aantastingen veelal achterwege
bleven. Bij de oogst werden
dezelfde moeilijkheden ondervon
den als bij de aardappeloogst.
Van de suikerbieten was de
groei zeer goed en de kilo-op
brengst hoog, doch het suikerge
halte door het ontbreken van vol
doende zonneschijn lager dan
normaal. Bij het rooien werden
behalve de reeds genoemde moei
lijkheden nog bezwaren onder
vonden van de aanklevende
grond, die het tarragewicht zeer
hoog maakte, hetgeen niet alleen
een grotere aftrek maar ook
meer vracht kostte. Tot over
maat van ramp brachten de zeer
overvloedige regens van zater
dag en zondag 4 december ge
paard met een hevige storm
zware slagen toe aan land- en
tuinbouw. Gehele streken wer
den door het hoge water geïnun
deerd, waardoor veel gewassen
buiten en onder glas verloren
gingen en ook veel werkzaam
heden teniet gedaan werden. 1959
en 1960 zullen de land- en tuin
bouw nog lang heugen!
BESTAANSRECHT VAN
KLEINE BEDRIJVEN.
De strijd om de bestaansmoge
lijkheid voor de kleine bedrijven
was ook in 1960 zwaar, gezien
de vele pogingen de bedrijven
zonder bestaansrecht maar op te
heffen. Gelukkig begint er ook
voor een aantal kleine landbouw
bedrijven een gunstiger wind te
waaien, daar aan de hand van
cijfermateriaal aangetoond kan
worden dat deze wel degelijk be
staansrecht hebben en de op
brengst pec ha in veel gevallen
verre uitgaat boven die van de
grote en grotere bedrijven. In het
voordeel van deze kleine bedrij
ven blijven altijd de goedkope ar
beidskrachten, welke echter niet
altijd voor de volle 100 pet. be
nut worden.
De kleine bedrijven zullen het
nog meer dan tot nu toe moeten
zoeken in de richting van spe
cialisatie en het veredelingsbe-
drijf, zoals varkensmesterij, piep
kuikenmesterij enz. Ook de ruil
verkaveling, welke ook in 1960
met voortvarendheid doorgezet
is, kan een stimulans zijn voor
de kleine bedrijven! De kleine
boer kan daardoor profiteren
van een betere waterbeheersing,
een goed wegennet, aansluiting
aan het waterleiding- en electri-
citeitsnet, zonder dat hij daarbij
uitgeschakeld wordt.
LAGE PRIJZEN.
De eierprijzen waren sterk
schommelend en over het alge
meen niet hoog, door de zware
buitenlandse concurrentie ook
wat de kwaliteit betreft. Er is
vele reclame gevoerd voor meer
eierverbruik, daar dit over het
algemeen lager ligt dan in de
ons omringende landen.
De varkenspositie was niet
best, daar er op het einde van
1959 al plm. 1 miljoen varkens
te veel waren. In 1960 is men
steeds meer in de richting ge
gaan van meer vleesvarkens.
De melksector gaf in 1960 een
voorturend touwtrekken tussen
de minister van Landbouw ener
zijds en het Landbouwschap en
de boeren anderzijds te zien. Veel
kritiek leverde de door de minis
ter vastgestelde toeslagregeling
van ƒ38,30 per 100 kg melk en
3.7 pet. vetgehalte en een maxi
mum van 5 miljard kg. Na veel
tegenstand in de Tweede Kamer
was de minister bereid de toe
slag te verhogen tot 38,50 en
het maximum tot 5,1 miljard kg.
Alhoewel de veehouders nog bij
lange na niet voldaan zijn, is
men toch dankbaar voor deze
lichte verbetering.
MEER MELK
Met ingang van 1 april werd
de subsidie op de consumptie-
melk afgeschaft. Door het gelei
delijk toenemen van de melk
stroom deden zich moeilijkheden
voor met de afzet. Deze toename
bedroeg 17 in de periode van
1 november 1959 tot 1 maart
1960 ten opzichte van de gelijke
periode van 1958/1959. Deze toe
name kan in meerdere of minde
re mate worden toegeschreven
worden aan de uitbreiding van
de melkveestapel, de hoge kwa
liteit van het in 1959 gewonnen
hooi en kuilvoer en de stijging
van het verbruik van krachtvoer.
Tevens aan het toenemend ver
bruik van kunstkalvermelk,
waardoor meer melk vrij kwam
voor aflevering aan de fabrieken.
Ook het verlenen van premies ter
stimulering van de wintermelk-
produktie en de verschuiving van
de afkalfdatum naar een vroeger
tijdstip, leidde tot hogere melk-
produktie.
De scherpe daling der zuivel-
prijzen moet enerzijds toege
schreven worden aan de te grote
prijsstijging in de nazomer van
1959, anderzijds aan de belangrijk
hogere melkproduktie van de
laatste maanden en een beëindi
ging van de invoermogelijkheid
van boter in Duitsland. In E.E.G.-
verband werd weinig verwacht
van prijsstijgingen daar ieder
land er op uit is zijn melkbehoef-
te uit eigen produktie te dekken.
Het melkverbruik is niet na
delig beïnvloed door de prijsver
hogingen, hetgeen een lichtpun
tje betekent. De ingebruikneming
van melkautomaten is ook een
middel om het melkverbruik te
bevorderen. De Planta-affaire
had voor de zuivelsector nog tot
gevolg, dat tijdelijk het boter-
verbruik toenam ten koste van
het margarineverbruik.
Een gebeurtenis' van interna
tionaal allure vormde de Floria-
de, gehouden van 25 maart tot
25 september. Er werden naast
de permanente tentoonstellingen
op allerlei gebied van land- en
tuinbouw nog 9 speciale exposi
ties gehouden. Dit evenement op
tuinbouwgebied trok zeer veel
belangstelling uit binnen- en in
buitenland.
PACHT- EN BOTERWET
Per 1 april werd de gewijzigde
Pachtwet ingevoerd, welke vrij
sterke wijzigingen met zich mee
bracht voor het agrarisch leven.
De hoogst toelaatbare pachtprij
zen van de boerenwoningen zijn
evenals in de niet-agrarische
sector met 20 verhoogd. Ver
der zijn verschillende correcties
van praktische aard voor grond
en bedrijfsgebouwen toegepast.
De gewijzigde pachtnormen on-
dervinden in de praktijk nogal/
eens moeilijkheden. De minister)
heeft daarover nog een nader®
toelichting op de gewijzigde
pachtnormen gegeven. Bij dei
tuinbouwgronden is een catego-J
rie fruitteeltgronden opgenomen.'
Voor de boomgaarden is een)
nieuw stelsel van waarderingi
van kracht geworden. i
De verantwoordelijkheid voorj
het taxatiewezen berusfin prin-!
cipe bij de Grondkamers. Aan'
het secretariaat van de Grond-A
kamers is daartoe een landouw-
kundige toegevoegd.
De boterwet die in het vesrle
den haar nut bewezen heeft» is-
nu ingetrokken. Thans heeft de'
margarine een geheel zelfstandig
ge positie ingenomen naast de'
natuurboter. Het gebruik van'
margarine gaat in ons land ver
uit boven dat van natuurboter^
Met de instelling van het publiek-)
rechtelijke georganiseerde be
drijfsleven (P. B. O.) is deze ma
terie hiernaar verplaatst.
De nieuwe pluimveeteeltrege
ling ondervond zeer veel kritiekJ
Aan de ene zijde werd aandrang
uitgeoefend om de hoendersta
pel in te krimpen, aan de andere
zijde werden door de nieuwe
regeling de contingenten over de
gehele linie met 25 verhoogd.
Hoe is dit met elkaar te rijmen
Op 1 juli werd een nieuwe teelt
regeling voor hoenders en een
den en de boerenpluimveehou-
ders getroffen, waardoorde
pluimveehouders veel vrijer zijn.'
o.a. door het opheffen van het
gesloten broedseizoen voor leg
rassen. .j
Ook is een ontwerp-bestrij-
dingsmiddelenwet ingediend'
Deze wil een eind maken aan
allerlei misstanden en de be
staande onoverzichtelijke en on
volkomen wetgeving op dit ge
bied vervangen.
De nieuwe wet op de dierenbe
scherming bracht o.a. het ophef
fen van het veel besproken en1
gekritiseerde coupeerverbod ter
sprake. De Tweede Kamer ver
wierp het voorstel, zodat het cou
peerverbod in de wet gehand
haafd blijft. Een teleurstelling:
voor de velen uit de paardesportj
enz. en een grote genoegdoening:
voor de dierenbescherming.
DE LANDBOUWBEGROTING
Uit de landbouwbegroting 19611
stippen wij aan de bevordering
afsluiting van de Lauwerszetv
van groot belang voor het noor-'
den van ons land; Zuid-Flevo
land in 1968 droog; herziening'
Landbouw-Egalisatiefonds;
krachtige voortzetting van het
cultuurtechnische beleid, i Er
wordt naar gestreefd in'het,be
lang van ons land en de land
bouw jaarlijks 40.000 ha te'.be
stemmen voor ruilverkaveling.'
Bevordering van het, onderwijs,'
onderzoek van de voorlichting
om alles zo efficiënt mogelijk
aan te passen aan de praktijk en
de behoefte. De bezuiniging op
de voorlichting is tot staan ge
komen, er is meer gedacht aan
massa-voorlichting.
De uitgangspunten voor het
kostprijsonderzoek zullen aange
vuld en gewijzigd worden. Van
belang is de afschaffing van de
omzetbelasting op boter. Veel
strijd is gevoerd over garantie
prijzen van melk. granen, enz.
De inwerkingtreding van hpt
Benelux-verdrag vormt een be
kroning van een in 15 jaar opge
bouwde samenwerking. De wei
nig toeschietelijke Duitse hou
ding tegenover de landbouw In
de E.E.G. is zeer teleurstellend.
Goedkeuring op 16 maart door
de Tweede Kamer van het Bene-
lux-Economische-Unieverdrag,
waarbij de agrarische sector niet
de algemene instemming had.
Vooral was m engekant tegen de
Vooral was men gekant tegen de
Zijlstra noemde deze minimum
prijzen dan ook de meest effec
tieve belemmering voor het han
delsverkeer. -v
Niettegenstaande alle tegen
slagen zullen de land en tuin
bouw, vertrouwd als ze zijn met
de grond waarop ze leven, door
gaan met het zo economisch mo
gelijk bebouwen van onze steeds
schaarser wordende goede cul
tuurgronden. De agrariër weet,
dat hij kan zaaien en planten,
mesten en ziekten bestrijden,'
maar dat God de wasdom moet
geven. Hij werkt voort met de'
gedachte „Aan Gods zegen is het)
al gelegen". En de boer ploegt
voort, ook in 1961. i
A. BLOM.
(Nadruk verboden.)
Volgens de Londense .Eve
ning Standard" hebben Britse ge
leerden een nieuw radar-systeem
ontwikkeld, waardoor het moge
lijk zal zijn raketten waar te
nemen vanaf het ogenblik waar-1
op zij worden gelanceerd, op dui-i
zenden kilometers afstand.
Het blad meldt, dat met Set
nieuwe systeem met succes lan»
ge afstandraketten werden waar-(
genomen, die in de Ver. Staten
werden gelanceerd. "i* J
Op 6 januari, de Indonesische'
„vlootdag", zal bij Oost-Java ee*i
vlootschouw worden gehoudeit
waaraan 24 marineschepen
torpedojagers, fregatten, onder-!
zeeërs en mijnenvegers zullen'
deelnemen.
President Soekarno zal de
revue afnemen en de dag vóór en
na de vlootschouw zullen schiet
oefeningen worden gehouden.