Gemeenteraad Axel
2laterdag 24 december 196C
DE VRIJE ZEEUW
Pagina 7
(Vervolg van pag. 5.)
het gemeentehuis komt, dat er
geen beetje harmonisch samen
werken is. Het werkt thans alle
maal langs elkaar heen en dit is
voor een gemeente altijd schade
lijk.
Daarom komt het ook, dat b.v.
een gasbeifflftiwpomenteel 100
meer kost rW' voorheen. Als je
beziet, dat voor net gasbedri.it
wordt berekend voor de boek
houding alleen al 19.629, waar
bij komt, dat thans een voorstel
hier aanwezig is om de heer Wie-
les 2000 te oetalen voor gedane
werkzaamheden plus vergoeding
van zijn auto voor gereden km,
dat wordt berekend tegen 70
km per week.
Nu is de hqtj Wieles wel een
manusje vaii öles en het is hem
niet kw£!lijli//te'nemen, dat hij
voor avofid-rafik voor het gas
bedrijf g(J<0t)/rekent, plus auto
vergoeding. Ülfepr js dit nu alles
wel vera{ttw£®rfl
Destijds:^®! -lie sollicitaties
werden* Sekekon voor een gas-
teehnieus,- die tevens nog admi
nistratieve werkzaamheden zou
moeten doen, was er uit een
lange lijst geen één goede te vin
den. En nu kan alles.
Hoe komt dat? Want iemand
die M.T.S.-er is en al wat prak
tijk achter de rug heeft, moet
toch wel als kundiger worden
aangeduid.
Het is dan ook het één of het
ander. Of er is geen technicus
nodig, óf op 't ogenblik wordt er
veel te weinig aandacht besteed
aan het gasbedrijf. Het is daar
om ook een grote fout, dat de
gascommissie in diverse dingen
niet wordt gehoord.
Het is ook zo geweest met de
reorganisatie en met deze geval
len is het wederom hetzelfde.
Ook ligt er al lang een schrijven
van de directie bij B. en W., dat
de kolenprijs is verlaagd en on
ze gasinkoop gebeurt overeen,
komstig do kolenclausule; en
naar ik meen. wordt in dit schrij
ven de vraag gesteld, om de gas-
prijs voor de verbruikers te ver
lagen, ook daarover horen wij
niets meer.
Er moet toch rekening mee
worden gehouden, dat elke ver
bruiker een vastrecht betaalt van
9 per jaar, waar hij niets voor
heeft, dus heeft hij er volgens
ons recht op, wanneer de kolen-
prijs verlaagt, dat ook de consu
ment de gasprijs evenredig ver
laagt. Als B. en W. hierop niet
terugkomen nadat ze dit hebben
bestudeerd, zullen wij zelf met
een voorstel komen. Doch ik
raad het college aan, deze situa
tie eens ernstig te willen bekij
ken en er zorg voor te dragen,
dat er vlug een technicus komt,
die eveneens verstand heeft van
administratief werk. Want bij
dit alles wordt er nog de gedach
te gelanceerd, om ook nog over
<W centrale boekhouding hëen
etri bedrag in rekening te bren
gen voor kassierswerkzaam
heden en ook voor gebruikte
kantoorruimte.
Gaarne zouden wij als C.H.-
fractie hebben, dat het college
eens zijn licht op ging steken bij
een naburige gemeente.
Dit is een gemeente met veel
meer aspecten dan Axel en ook
daar gebeurt ontzettend veel,
want als je er door of langs
rijdt, dan kun je zien, dat daar
zeer veel zaken zijn gebouwd in
een tijd van enkele jaren en
eveneens diverse industrieën. En
ook nog honderden woningen,
zelfs zoveel, dat binnen enkele
jaren die gemeente aan Axel is
aangebouwd.
Dit is een gemeente met onge
veer 17.000 inwoners en daar zijn
in totaal 18 ambtenaren, waar
van er zelfs 5 werken bij de so
ciale dienst en er nog één van
sociaal werkster is. Wanneer nu
in zulk een gemeente maar even
veel ambtenaren werken als bij
ons op het gemeentehuis, dan
moet er in Axel toch ergens een
hiaat zijn. Dus het is wel nood
zakelijk dat Ged. Staten daarop
eens gaan letten.
Bij dit alles komt nog, dat wij
in Axel tegenwoordig wel 2
waarnemende gemeentesecreta
rissen hebben, maar als er een
gewoon ambtenaar een week met
vacantie is, en je wilt toch over
zekere zaken enige inlichtingen
hebben, dan word je kortweg
medegedeeld, dat er geen enkel
ander is, die je inlichtingen op
desbetreffende vraag kan geven;
dus wordt medegedeeld, wacht
dan tot volgende week, als de
desbetreffende ambtenaar weer
terug is. Dat is één voorbeeld,
maai- daar zijn er nog meer, doch
in 't belang van de betreffende
ambtenaar en die commissie is
het beter daar maar niet verder
over uit te wijden. Wel zeg ik
met nadruk, zorgt als college,
dat deze dingen niet meer kun
nen voorkomen. Niettegenstaan
de is dit alles ook voor een groot
deel te wijten aan het stugge
onharmonische samenwerken op
de gemeentesecretarie.
Wij als C.H.-fraetie zouden wel
gaarne worden ingelicht over de
Kanaalzone. Volgens wij in de
courant hebben gelezen, is de
burgemeester van Westdorpe
hiervan voorzitter en de burge
meester van Sas van Gent secre
taris.
Nu behoren wij toch nog altijd
tot de tweede grootste gemeente
van Zeeuws-Vlaanderen, en hoe
komt het, dat Axel niet in de
top is vertegenwoordigd?
Wij zijn daar wel van geschrok,
ken en wij geloven terecht, en
herhalen zulks, dat Axel wel
goed mag toezien want anders
zou het wel eens kunnen gebeu
ren, dat wij inplaats van indus
trie er bij te krijgen ook nog on
ze industrie die wij hebben, zou
den kwijt geraken. Onze mening
is, dat het college veel meer de
grote lijnen moet vasthouden en
al de kleine prutsdingen in de
gemeente eens meer moet ovèr-
laten aan de ondergeschikten.
Het is volgens ons terdege zaak,
dat elk zijn relaties, die hij heeft,
geregeld raadpleegt en er niet
op ziet om daarvoor eens op
stap te gaan.
Enkele weken geleden is ons
een beleidsnota toegezonden en
wij begrijpen niet, waarom dit
nog noodzakelijk werd geacht,
niettegenstaande het voorwoord
in de begroting.
Daar worden allemaal dingen
in genoemd, die eenvoudig bij de
dagelijkse werkzaamheden der
gemeente behoren en wij druk
ken het zó uit, wanneer B. en
W. deze dingen niet zouden doen,
dan zouden ze in hun plicht te
kort schieten. Maar het is hier
mede ook wederom hetzelfde,
één ambtenaar heeft daaraan
weer heel wat tijd moeten be
steden, die anders voor nuttiger
dingen gebruikt had kunnen
worden.
Tenslotte hier maar een enkel
woord over. Door één persoon
voornamelijk zijn enkele jaren
geleden zeer veel principiële be
zwaren naar voren gebracht.
Maar nu ervan zijn eigen mede
helpers dingen gebeurd zijn, die
vroeger bij hem niet zonder kri
tiek zouden zijn aanvaard of
helemaal niet aanvaard, dan is
het wel een ietwat rare figuur,
dat nu alles doodgezwegen
wordt.
Hieruit blijkt dus wel, dat de
C.H.-fractie ook destijds nog
niet eens zulk een slecht figuur
heeft geslagen en wij door zijn
handelwijze van nu, toch zeker
door hem wel in 'l gelijk moeten
worden gesteld. Want al heb je
op een zeker moment wat te ver
tellen, je moet toch zeker als
overheidspersoon een ieder zijn
volie rechten geven. Dit is ten
minste démocratisch. Dus in 't
vervolg is het beter, dat die per
soon niet meer zo vlug gereed is
met zijn kritiek.
Voorzitter, daar zijn in de be
groting nog diverse posten waar
tegen wij bezwaar hebben, maar
daarop komen wij terug bij het
handelen van de begroting.
Zo hopen wij en spreken de
wens uit, als C.H.-fractie, dat er
bij de raadsleden meer harmo
nische samenwerking zal zijn,
dan thans is bij 't personeel op
de gemeente-secretarie, opdat er
weer zoveel mogelijk getracht
wordt, om Axel als centrum
gemeente belangrijker te maken
in 't belang van do ingezetenen,
in 't belang vooral van de nering
doenden en de middenstand en
uiteindelijk in 't belang van ons
allen.
D. heer De Doelder: Mijnheer
de Voorzitter. Gaarne wil ik na
mens Gemeentebelangen het een
en ander naar voren brengen. Op
dit moment, nu wij halverwege
de huidige zittingsperiode van de
raad zijn, past het om eens terug
te zien naar de twee voorbij ge-
gane jaren.
bepaald rustig en kalm zijn
déze niet verlopen voor onze ge
meente. Allereerst is daar de
burgemeesteraffaire, die thans
door de benoeming van een nieu
we burgemeester een einde heeft
gekregen.
Ten tweede is daar de reorga
nisatie. Direkt in de beginperiode
van deze raad werden wij hier
mede geconfronteerd. Eerlijkheid
gebiedt ons hier te bekennen dat
wij oorspronkelijk hierover niet
zo enthousiast waren. Dit kan
worden verklaard door onze on
bekendheid met de gehele mate
rie. Mede door het uitstekende
werk van de Commissie ad hoc is
het ook ons duidelijk geworden
dat een reorganisatie moest
komen. Dat hiermede al een be
gin is gemaakt stemt tot voldoe
ning. Veel werk is hiervoor ver
zet en zal ook in de komende
jaren nog moeten worden ver
richt, Dat hierbij weerstanden
moesten worden overwonnen is
volkomen begrijpelijk, maar ik
meen te kunnen vaststellen, dat
nu de reorganisatie een feit is
geworden, allen die hiermede te
maken hebben, tevreden zijn dat
deze zaak is doorgezet. De be
groting van de Centrale Boek
houding voor de bedrijven een
stuk dat dit jaar in onze ge
meente voor 't eerst tot stand is
gekomen - is een duidelijk voor
beeld van de verbetering, die tot
stand is gekomen. In de beleids
nota welke B. en W. bij de be
groting voor 1961 hebben ge
voegd, wordt het beleid voor de
toekomst uitgestippeld.
Enkele punten hieruit zou ik
nog gaarne willen bespreken.
Dat is in de eerste plaats de
bouw van een noodslachtplaats.
Dat deze nieuwe slachtplaats er
moet komen is zonder meer dui
delijk. Dit mede in verband met
de voorzieningen die wij als cen
trale gemeente moeten treffen.
Ik wil u echter vragen erop toe
te zien, dat deze noodslachtplaats
- gezien het betrekkelijk geringe
gebruik hiervan zo billijk mo
gelijk zal worden opgezet. De
keurlonen in ons district zijn
reeds aan de hoge kant. Ge
tracht dient te worden deze nog
niet hoger te laten worden.
Voorts is daar nog het Gas
bedrijf. In de nota van B. en W.
wordt reeds vermeld, dat ge
streefd zal worden naar een om
bouw van de bestaande bedrijfs
vorm. Wij hopen, dat u hierin
spoedig zult slagen, zodat een
definitieve voorziening in de
technische leiding tot stand kan
komen. Mag ik in dit verband
ook uw aandacht eens vragen
voor het transport bij het Gas
bedrijf. De tijd is nu wel aange
broken, dat de handkar naar het
stadsmuseum kan verhuizen en
een bestelwagen wordt aange
schaft. Een nuttiger besteding
van de arbeidsuren zal hiervan
het gevolg zijn.
Uw standpunt inzake de wo
ningbouw onderschrijven wij ten
volle. Inderdaad zal door de
vestiging van een nieuw bedrijf
de woningnood weer nijpender
worden. Hopelijk zal de toewij
zing in 1961 hieraan tegemoet
komen. Een versnelde uitvoering
van het saneringsplan zal door
ons tenzeerste worden toege
juicht. Wij zijn er echter wel van
overtuigd, dat dit ten nauwste
samenhangt met het beschikbaar
komen van nieuwe woningen.
In de toestand van onze stra
ten is in de afgelopen jaren
slechts langzaam verbetering ge
komen. Wellicht kan door ge
brek aan eigen personeel
waardoor een achterstand dreigt
te ontstaan hulp van buiten
af worden ingeschakeld.
De sport en recreatie hebben
volgens de beleidsnota de aan
dacht van B. en W. Met de vijf
daagse werkweek in het nabije
verschiet zal met de aanleg van
de sportvelden veel meer spoed
moeten worden betracht. Wij
hebben in onze gemeente een re
creatiecommissie. Bekeken zal
moeten worden of deze commis
sie wel voldoende activiteiten
ontplooit. De vrijetijdsbesteding
zal binnenkort een nijpend pro
bleem worden.
Een ander punt dat ik nog wil
aanstippen is de modernisering
van het stadhuis. In 1960 is hier
mede een begin gemaakt en ik
wil hier als onze uitdrukkelijke
wens naar voren brengen, dat
hiermede in het volgende jaar
energiek aan verder wordt ge
werkt, zodat ook de ruimten, die
door het publiek worden betre
den spoedig aan de beurt komen.
Ik denk hierbij aan hal en trap
penhuis.
Dat het college in de eerste
wijziging voorstelt een bedrag uit
te trekken voor de actie Opge
ruimd staat netjes" juichen wij
ten zeerste toe. Sommige straten
zien er soms smeriger uit dan
een varkensstal. Indien door mid
del van deze actie het publiek en
meer speciaal de jeugd wat net
heid bijgebracht kan worden is
hierin wellicht enige verbetering
te brengen.
Over de begroting in algemene
zin nog het volgende. Het ge
raamde tekort op de gewone
dienst van 163.000,— is natuur
lijk zorgwekkend. Er zal wel niet
aan kunnen worden ontkomen op
enkele punten drastisch te be
zuinigen. Wij hopen echter dat
het mogelijk zal zijn voor onze
gemeente toch een behoorlijk
verzorgingspeil te handhaven.
Ik wil eindigen met ons ver
trouwen uit te spreken in het
gevoerde beleid en hoop dat dit
in de komende jaren zo voort
gezet mag worden tot heil van
onze Axelse gemeenschap.
De heer Maas: Mijnheer de
Voorzitter, Mijne heren: Wij als
fractie van de K. V. P. zijn na de
bestudering van het ontwerp ge
meentebegroting voor de dienst
1961, tot de conclusie gekomen
om in eerste instantie niet mee
te doen aan de algemene be
schouwingen.
Wel hebben wij de aandacht
gevestigd op de bijgevoegde be
leidsnota, met haar verschillen
de onderwerpen.
Niemand liever dan onze frac
tie, mijnheer de Voorzitter, zou
den willen zien, dat juist deze
onderwerpen zo veel mogelijk ge
realiseerd zouden kunnen wor
den in 1961.
Wij hopen dan ook dat het col
lege er in moge slagen om samen
met de raad, en met de hulp van
God, de kracht en de middelen
te vinden om 1961 tot een
vruchtbare periode te maken
voor de groei en de bloei, en in
het belang van de Axelse bevol
king. Zo ver, mijnheer de Voor
zitter in eerste instantie.
De heer D. .1. Oggel: Mijnheer
de Voorzitter; Het is wel een
zeer uitzonderlijke periode welke
wordt afgesloten op het tijdstip
dat we met de heden vast te stel
len begroting gaan werken. Im
mers, reeds langer dan een jaar
leven wc in Axel in een interim
toestand, daar het college van
B. en W. een waarnemend bur
gemeester en een waarnemend
wethouder telt.
Het voortduren van een derge
lijke toestand werkt op den duur
onbevredigend, daar we niet we
ten waar we uiteindelijk aan toe
zijn. In bepaalde gevallen kan
een dergelijke toestand remmend
werken, doch wij zijn blij te kun
nen vaststellen dat de gang van
zaken in dit geval hieronder al
lerminst heeft geleden. Dit is
zeer zeker te danken aan hét feit
dat de waarnemend burgemees
ter in 't bijzonder, en ook de an
dere leden van B. en W., zich
met hun volle persoon hebben
ingezet, waarbij de overgrote
meerderheid van de gemeente
raad haar volle steun heeft ge
geven voor het belang der ge
meente Axel. Ondanks de veel
heid der partijen die de raad telt
en de principiële verschillen die
er liggen, is het gebleken dat een
vruchtbare samenwerking moge
lijk is, onder respectering van
eikaars inzichten. Als we zien
wat in de2e periode is tot stand
gebracht, zien we een ontwikke
ling die uniek is in de geschie
denis van Axel en die ook in an
dere gemeenten tot de hoge uit
zonderingen behoort. Al ligt deze
ontwikkeling in hoofdzaak op in
tern gebied (ik denk hier aan de
besluiten inzake de reorganisatie
en die ter bevordering der public
relations en burgerzin) en treedt
dit niet zozeer naar buiten, toch
is deze van niet minder belang.
Immers, we kunnen wel zeggen
dat er gestreefd is om alles zo
rationeel mogelijk te regelen,
rekening houdend met een pret
tig werkklimaat voor de ambte
naren, hetgeen voor de gemeen
te betekent een grotere produk-
tiviteit en meer elasticiteit. Het
is niet ondenkbaar dat Axel in
de toekomst grotere taken op
zich zal moeten nemen, alleen,
of in samenwerking met andere
gemeenten. In dit opzicht is Axel
nu klaar voor die taak! Tevens
komt een goede interne organi
satie de funktie van Axel als
centrumgemeente ten goede.
Nu juist het benoemingsbesluit
van de nieüwe burgemeester is
bekend geworden, wiL spreker de
hoop uitspreken, dat met kracht
in deze lijn zal worden verder ge
werkt.
Moge de nieuwe funktio-
naris de kracht hebben, steeds
zelfstandig te oordelen, zonder
zich een mening te laten opdrin
gen, met het gevaar de zaken uit
een bepaalde erige gezichtshoek
te zien.
Waar ik reeds meermalen heb
gesteld dat Axel in de toekomst
voor de recreatie in Zeeuws-
Vlaanderen een grote plaats kan
innemen, is het gelukkig dat in
dezen ook besluiten zijn ge
nomen, die in die lijn liggen. Zo
doende kan er stootkracht uit
gaan. doch we dienen in dezen
steeds aktief te blijven en de
kansen te grijpen. Waar we niet
in de gelukkige omstandigheid
verkeren, aangewezen te zijn als
industriekern, dienen we wel
degelijk de andere kansen die er
zijn te grijpen. Dat is naast de
recreatie vooral ook de verbe
tering van het woonklimaat.
Hierin is de laatste jaren veel
bereikt. De ontsluiting van het
recreatiegebied ten zuiden van
Axel met het zwembad, de aan
leg van Plan-Zuid en de Zuid
singel, verbetering, doortrekking
en verfraaiing van andere wegen
en punten en vooral de op han
den zijnde sanering van de Oude-
wijk. We zijn B. en W. dankbaar
dat zij de begroting vergezeld
doen gaan van een beleidsnota.
Hieruit blijkt dat het college een
open oog heeft voor de bestaande
behoeften, al is het zeer jammer
dat veel noodzakelijke dingen
moeten blijven liggen vanwege
de ongunstige financiële toe
stand.
Echter missen we in de be
leidsnota enkele belangrijke pun
ten, n.l.1. de verdere uitbreiding
van de recreatie (het plan-
Grote Kreek); 2. de voortgang
van de sanering van de Oude-
wijk.
We hadden gaarne gezien dat
B. en W. hun visie hadden ge
geven op de mogelijkheden die
zij in dezen voor 1961 zien.
Dc aanleg van sportterreinen
zal een noodzaak zijn, daar het
probleem van de vrijetijds-beste-
ding door de vrije zaterdag steeds
aktueler wordt. Wat de voorge
nomen bouw van een nieuw
gymnastieklokaal betreft, dient
eerst te worden nagegaan of het
bestaande gymnastieklokaal in
de Nieuwstraat reeds voldoende
bezet is.
Wat de begroting zelf betreft,
deze geeft een groot tekort te
zien, hoewel toch enkel de meest
noodzakelijke dingen zijn ge
raamd. Het staat wel vast dat
veel van onze wensen niet ver
vuld of minstens uitgesteld zul
len worden. We kunnen m.i. deze
begroting zien als een beeld van
de behoeften die Axel heeft en in
dat opzicht wordt de oude lijn
voortgezet. In de begroting zien
we dan steeds de punten waar
naar we moeten streven, al kun
nen ze ook niet alle verwezenlijkt
worden. Dit hangt af van de
Rijksbijdrage, die bij het opstel
len van de begroting nog niet
bekend was. Het is te vrezen dat
de ongunstige toestand voor
Axel nog zal voortduren.
Gaarne wil ik enkele opmerkin
gen over de begroting naar voren
brengen, n.l.: 1. de subsidie-poli
tiek. Deze is voor ons als G. V.
P.-leden niet steeds gemakkelijk.
Er zijn zaken die we gaarne en
van harte willen steunen, doch
waar we met pijn moeten tegen
stemmen, gezien deze principieel
niet verantwoord zijn. We zijn
ons bewust dat onze dienst aan
de gemeente, als lid van de ge
meenteraad, in de eerste jjlaats
dienst aan God moet zijn. Daar
om vraagt de trouw aan onze
Belijdenis, van ons soms het
offer ,,neen" te moeten zeggen.
Verder moeten we bij het ver
lenen van subsi die's steeds voor
op stellen dat deze, voor de doel
einden waarvoor ze worden ge
vraagd, enkel aanvullend kun
nen zijn. Het mag niet mogelijk
zijn. dat een subsidie een integre
rend deel van het inkomen uit
maakt. 2. de nieuwbouw: On
danks de toename van het stra-
tental, neemt het inwonertal niet
toe, zodat de rijksbijdrage op dit
punt steeds ontoereikender
wordt. Doordat er tegenwoordig
ruimer wordt gebouwd, worden
de kosten van onderhoud en ver
lichting der straten onevenredig
hoog. Als men de posten van on
derhoud en verlichting samen
telt, is dit een geweldig bedrag,
dat'ieder jaar sterk stijgt. Mijns
inziens wordt dit een blok aan
het been. Hoe is de mening van
B. en W. hierover? 3. de brand
weer: Het bestaan van deze in
stelling is noodzakelijk en dege
nen die zich hiervoor willen ge
ven, komt een woord van dank
toe. Is het echter nodig dat de
kosten die hiervoor worden uit
getrokken elk jaar met plm.
2000,omhoog gaan, zoals de
laatste jaren het geval is? 4. de
verhoogde subsidie voor het
zwembad betekent niet zozeer
een verhoogde bijdrage van de
gemeente, als wel het rechttrek
ken van een scheve toestand.
Daarom is het zeer ie verwonde
ren dat één der frakties deze
toestand wil bestendigen. 5. de
afschrijvingstermijnen op de ka-
pitaalswerken zijn verantwoord,
zodat deze lasten over redelijke
perioden worden uitgesmeerd. 6.
bij de woningbouw moeten we
trachten om ook wat woningen
voor de grotere gezinnen te krij
gen. Voor deze gezinnen is het
dikwijls moeilijk om een ge
schikte woning te vinden. Deze
redelijke wens zal men van
hogerhand toch niet kunnen blij
ven negeren?
Verder kunnen we veel wensen
uiten, doch we weten tevoren dat
deze niet te vervullen zijn. Som
mige aanmerkingen op begro
tingsposten zijn reeds in de af
delingsvergaderingen gemaakt.
Toch wil ik in enkele wensen
naar voren brengen, als wensen
voor de toekomst, die we in ge
dachten moeten houden: 1. aan
dacht voor de ontwikkeling van
Zoutespui, welke plaats tot nu
toe enkel op particuliere bouw
is aangewezen. De grootte van
dit gehucht wettigt ook de rea
lisering van een deel van de
woningtoewijzing die de gemeen
te ontvangt, temeer daar er hier
een goedgekeurd uitbreidings
plan ligt. 2. pogingen om de weg
van Kijkuit naar Zaamslag-Veer
verbeterd te krijgen door de be
trokken instanties ter ontsluiting
van het oostelijk deel der ge
meente. Als verbindingsweg kan
deze een nuttige funktie vervul
len, mits ze voldoende kapaciteit
heeft en in goede toestand is.
Al met al mogen we dankbaar
zijn voor hetgeen in het afge
lopen jaar werd bereikt. Ons ver
trouwen in het college van B. en
W. is niet misplaatst geweest en
we hopen dat we in de toekomst
de vruchten mogen plukken van
hetgeen dit jaar werd tot stand
gebracht. Waar we zien dat de
gemeentelijke autonomie door
onze landsregering niet wordt
uitgebreid, doch we wel het stre
ven zien van de overheid om via
de gemeenten de burgerij te be
voogden, doordat zij allerlei
taken aan zich trekt en deze via
de gemeenten wil uitvoeren, die
nen wij te waken voor een zo
groot mogelijke vrijheid voor
onze inwoners. Al lijkt de toe
komst somber, we weten dat God
regeert en Zijn wil volbrengt, on
danks degenen die Hem tegen
staan. We kunnen dan ook in
rustig vertrouwen verdergaan en
willen, ook in het besturen der
gemeente, onze plicht doen, in
vertrouwen op Gods zegen.
De heer Van Luijk: Mijnheer de
Voorzitter: Aanvankelijk was
het niet mijn voornemen om ook
algemene Beschouwingen te hou
den. Bij nader inzien ben ik tot
de conclusie gekomen toch een
en ander te moeten opmerken.
Het is altijd goed om ook een
blik terug ie werpen, al was het
alleen maar voor zelfcritiek.
Spreker zegt dankbaar te zijn
voor de wijze waarop het college
van B. en W. de vergaderingen
van de Raad voorbereidt. Hij
vraagt zich af wat de toekomst
ons zal brengen? Hiervan ge
tuigt eigenlijk al de primitieve
begroting voor 1961. Deze wijst
een tekort aan van 163.000. Dit
is 40.000 meer dan in 1959. Zó
kunnen wij niet doorgaan, mijn
heer de Voorzitter. Dit is geen
gezonde basis.
Vast staat dat deze begroting
zal worden geretourneerd met
het verzoek nog wat bezuinigin
gen aan te brengen.
De financiële verhouding tus
sen Rijk en gemeente is niet
goed. Er is een commissie-Oud
aan het werk geweest om een
nieuwe verhouding voor te be
reiden. Maar 't geboorteuur van
de nieuwe wet is nog ver ver
wijderd.
Dit alles bemoeilijkt ons werk.
De zaken, welke in de beleids
nota worden genoemd, vragen
voortdurend om een oplossing.
Nu wordt wel gezegd, hetgeen
wel meer in Axel gebeurt, dat
dit een voortbouwen is op vroe
ger gelegde fundamenten, maar
bij bestudering van de vragen
moeten wij toch wel concluderen,
dat de vroegere fundamenten
toch wel erg scheef getrokken
zijn.
De heer C. van Bendegem:
Mijnheer de Voorzitter: Na het
geen reeds is opgemerkt, ont
breekt mij bijna de moed om de
lijvige begrotingsstukken te be
spreken. Deze begroting, aldus
spreker, is een volkomen slag in
de lucht.
Na een raming van het hoog
nodige komen wij nog tot een
tekort van 163.000. Dit tekort
zou nog veel groter zijn, als wij
werkelijk zouden ramen wat wij
nodig hebben. Daarom is ook de
beleidsnota van B. en W. een
even grote slag in de lucht. Po
litiek moeten wij evenwel tot
uitdrukking brengen wat nodig
is.
De gemeenten hebben door de
financiële verhoudingswet een
deel van hun zelfstandigheid
prijs gegeven.
Deze wet is gemaakt onder
leiding van de knappe financier
jhr. mr. De Geer en gebaseerd
op het principe van „draagt el
kanders lasten". Toen waren er
gemeenten die met grote legers
werklozen zaten, waar voorzie
ningen voor getroffen moesten
worden om deze te behoeden
voor ondergang.
De wet van 1929 gaf voor die
gemeenten enige uitkomst, maar
deze wet is niet aangepast aan
de veranderende tijd. Ons ver
zorgingspeil komt danig in 't ge
drang. De reorganisatie bij de
gemeente en bedrijven moeten
wij toch anders bezien dan de
heer P. J. van-Bendegem. Dat
wij deze zaak critisch willen be
zien is goed en dat men aan
merkingen maakt is eveneens
goed, maar laat ons nu toch
eens ruiterlijk erkennen, dat de
reorganisatie in Axel nodig was.
Trouwens dit alles is op demo
cratische wijze tot stand geko
men en daarvoor moet men ook
loyaal zijn. Deze loyaliteit kun
nen wij verwachten van de amb
tenaren en wij hopen dat B. en
W. de overgangsfase spoedig
kunnen afsluiten.
Spreker vraagt aan B. en W.
om nu eens met cijfers aan te
tonen, dat een reorganisatie der
gemeente niet méér kost dan
wordt gesuggereerd. Bundeling
van alle krachten is nodig om
alles te vervolmaken.
Spreker stipt de aanbeste
ding aan van de werkplaats in
Terneuzen voor het gasbedrijl.
Bij deze aanbesteding van zulk
een klein project heboen 17 aan
nemers kans gezien om een
serieuze begroting met 5000 te
overschrijden. Naar mijn me
ning, aldus spreker, is ait 17 x
ƒ300 aan opzetjes. Deze aan
nemers omlijsten nog eens vol
komen een minder fraaie roi
welke de bouwwereld heeft ge
speeld bij de opbouw van ons
vaderland. Daarom zal het nut
tig zijn, dat er spoedig een na
tionaal bouwbedrijf komt om de
aannemers te tonen, dat er in
iNederland goedkoper gebouwu
kan worden.
Spreker nodigt B. en W. uit
om in dit verband de aannemers
rigoureus uit te schakelen en
naar andere middelen om te
zien om binnen de serieuze be
groting te bouwen. Men zal deze
opmerking van mij in verkie
zingsdagen weer wel uitleggen
als dirigistisch, maar iemand die
al deze feiten op zijn zakelijke
mérites beoordeelt zal mij ge
lijk geven.
Komende tot de verdeling der
woonruimte, merkt spreker op,
dat de sociologische kant van
het geval verwaarloosd wordt.
De straten worden weer inge
deeld naar stand en dit is fout.
Zorg dat de mensen door elkaar
gemengd worden, opdat de min
deren zich optrekken aan de
oeteren.
Ook waarschuwt spreker tegen
de indeling naar geloof, zoals nu
al te vaak gebeurt. Ais men zo
doorgaat is Axel binnen enkele
jaren verdeeld in een Rooms ge
deelte en een Protestants.
Ten opzichte van straten en
pleinen meent spreker zoverre
een verbetering te bespeuren,
dat de gelden voor de straten
nu ook voor de straten worden
uitgegeven.
De toegangsweg tot Axel, de
Nieuwendijk, is een voorbeeld
hoe het niet moet.
Regeren is vooruitzien. Dit
was'ook de gedachte in 1936 toen
jhr. De Ranitz in het uitbrei
dingsplan aan de Nieuwendijk
een openbebouwing projecteer
de. Toen is de raad overstag ge
gaan om de belangen van de
grondeigenaars veilig te stellen.
En nu zien wij de resultaten.
Dat de sport en recreatie onze
belangstelling moeten hebben ten
opzichte van de vrijetijdsbeste
ding spreekt voor ons vanzelf.
Daarom vraagt spr. aandacht
voor een agglomeraat als de
schoolkring Spui. Hier is een
goede sportvereniging van on
schatbare waarde voor een goe
de vrijetijdsbesteding.
Hier moeten B. en W. trachten
een gemeentelijk sportterrein te
realiseren. Want laat ons nu niet
terwille van wat populariteit
pleiten voor subsidie die niet te
realiseren is, maar naar een
daadwerkelijke oplossing zoeken.
Komende tot de burgemees
tersbenoeming, zegt spreker dat
hij en zijn partij bereid zijn om
met de nieuwe burgemeester sa
men te werken als dit mogelijk
is, maar gezien het vele werk,
dat in de achter ons liggende pe
riode is verzet, was het hem lie
ver geweest, dat in plaats van de
dank van hogere colleges voor de
reorganisatie-arbeid een burge
meester was benoemd die de
overgrote raadsmeerderheid had
gewild.
Terugkomend op de moeilijke
tijd die achter ons ligt, zegt spre
ker tot de heer Kesbeke: wij al
len hebben samengewerkt om al
les te overwinnen en ik hoop dat
men U de verdiende dank niet
zal onthouden.
Na een korte pauze beant
woordt de voorzitter de verschil
lende sprekers.
Tot de heer P. J. van Bende
gem zegt hij, dat Axel sinds 1953
praktisch geen woningen zijn
toegewezen. Ook de bevolking is
sinds die datum niet meer ge
groeid. De woningen die de laat
ste tijd zijn gebouwd, waren er
allemaal om oude te vervangen.
Natuurlijk hebben wij bij som
mige projecten voortgeboerd, die
bij het oude of vorige college in
behandeling waren.
Op de insinuatie betreffende
de ambtenaar, zegt de voorzitter,
ga ik niet in. Zodra u een naam
noemt zal ik er verder op in
gaan. Voor wat betreft de reor
ganisatie deze zal op 1 januari
1961 bij alle diensten kunnen
doorgevoerd worden.
Ook wordt door de voorzitter
hierbij aandacht geschonken aan
de opmerkingen van de heer C.
van Bendegem. Dc ambtenaren
zijn nu wel over hun schuchter
heid heen en vinden veel din
gen nu plezieriger. Veel is ook
vernieuwd op de afdelingen zo
wel door de aanschaffing van
moderne machines als van meu
bilair. Dat de reorganisatie duur
der zou zijn dan voorheen, is on
juist.
De heer C. van Bendegem heeft
om cijfers gevraagd om het
tegendeel aan de heer P. J. van
Bendegem te kunnen bewijzen.
Welnu de uitgaven voor de amb
tenaren waren voordien 125.000
en zullen nu 118.000 bedra
gen. Hierbij is dan inbegrepen de
2000 die wij aan de heer Wie-
les gaan betalen.
Dat er in een naburige grotere
gemeente relatief minder amb
tenaren zijn is mogelijk, maar
wij hebben een gasbedrijf en een
woningbedrijf met 500 woningen.
De vragen van algemene aard
besprekende zegt spreker, dat
wij voor een noodslachtplaats aan
het eisenbesluit moeten voldoen.
Betreffende de sport geeft hij
toe dat wij te weinig terreinen
hebben. Wij hopen er meer te
kunnen verwezenlijken en zijn
bezig met grondaankoop.
Ook voor Spui hopen wij iets
te kunnen doen.
De Voorzitter dankt de spre
kers voor de waardering die uit
gesproken is voor het beleid van
het college. In het bijzonder,
dankt hij de heer C. van Bende
gem voor zijn woorden betref
fende dc samenwerking in de
moeilijke periode en ook is hij
dc raad dankbaar, dat hij een
tijdelijk wethouder heeft be
noemd. De heer Van der Lee
is hij zeer dankbaar voor de
wijze waarop deze tijdelijk open
bare werken heeft behartigd.
De heer P. J. van Bendegem
zegt dat de reorganisatie niet
nodig was geweest en zeker niet
als een particulier bedrijf en het
is bekend dat deze altijd veel
goedkoper werken dan de over
heidsbedrijven.
De heer D. J. Oggel gaat nader
in op het betoog van de heer P.
J. van Bendegem en zegt dat ge
maakte afspraken nagekomen
moeten worden. Dit heeft de C.
H. b.v. in de vorige zittings
periode niet gedaan.
De heer C. van Bendegem zegt
dat overheidsbedrijven niet duur
der zijn dan particuliere bedrij
ven. Hier komt nog bij de die
nende taak als openbaar nuts
bedrijf.
De Staatsmijnen in Limburg
zijn een voorbeeld, dat overheids
bedrijven niet duurder zijn dan
dc particuliere.
Waarom nu dit stringente vast
houden aan de oude toestand
vóór de reorganisatie. Waarom
dit alles nodig was? Wel om de
eenvoudige reden, dat b.v. een
boer, die zijn bedrijf aanpast aan
de tijd een trekker koopt inplaats
van een paard. Hiermee is eigen
lijk alles gezegd.
Bij de artikelsgewijze behan
deling bespreekt de heer P. J.
van Bendegem de aan te leggen
brandputten en vraagt de lieer
W. de Feijter naar de elektrifica
tie van enkele nog niet aangeslo.
ten woningen.
De Voorzitter zegt dat de brand
putten nog in een stadium van
overleg zijn en voor de elektrifi
catie der nog niet aangesloten
woningen tracht men een oplos
sing te vinden.
Bij de post toe te kennen sub
sidies wenst de heer Van Luijk
aantekening, dat hij tegen het
verlenen van subsidie aan de bad
en zweminrichting is en geacht
wil worden te hebben tegen ge
stemd. Overeenkomstig zijn inni
ge geloofsovertuiging kan hij op
geen enkele wijze steun verlenen
aan een inrichting welke des zon
dags geopend is.
De heer Maas wijst op het ver
schil in onderhoud van de Oos
tenrijkse woningen en de wo
ningwetwoningen.
De Voorzitter antwoordt, dat
de situatie en de mogelijkheden
ook geheel anders zijn.
De heer Oggel bespreekt de
subsidie aan de Sportkring Spui.
De Voorzitter antwoordt dat
hij subsidie ten sterkste moet
ontraden. Het plan van de heer
C. van Bendegem is reëler
en het college wil hier ook wel
achter staan. Dit houdt in dat we
moeten trachten op Spui een ge
meentelijk sportterrein te krij
gen.
De begroting werd hierna over
eenkomstig het voorstel van B.
en W. goedgekeurd.
Zonder bespreking of hoofde
lijke stemming worden overeen
komstig het voorstel van B. en
W. goedgekeurd
19. Voorstel tot vaststelling van
diverse besluiten op grond
van de lager onderwijswet.
20. Idem tot vaststelling van
een vergoeding voor de
waarneming van de techni
sche leiding van het gasbe
drijf.
21. Rondvraag en sluiting.
De heer Maas verzocht 'n over.
zicht te ontvangen van de sa
menstelling van het secretarie-
personeel ten opzichte van hun
geloofsbelijdenis.
De heer Oggel zegt dat in de
kelder van het stadhuis nog al
tijd de leeuwtjes liggen van het
oude stadhuis. Kunnen we die
niet elders gebruiken voor ver
fraaiing.
De heer W. de Feijter zegt dat
hem uit persberichten bekend is,
dat uit het te graven kanaal
TerneuzenGent grond zal wor
den afgevoerd naar Axels grond
gebied en dat deze grond zou
worden gebruikt in de Axelse
Kreek en op de grond nabij de
Sassing.
Spreker vraagt of zulks bij B.
en W. bekend is, of ligt het in
de bedoeling de Kreek gedeelte
lijk te dichten? Hij hoopt dat dit
niet de bedoeling is, daar deze
kreek mogelijk als recreatie
oord bestemd kan worden. Bij het
natte najaar is hem gebleken
dat er voor overtollig polder
water ruimte moet zijn, zodat
deze grote kreek ook hiervoor
beschikbaar zal moeten blijven.
De verlichting op de Sassing
is nog steeds niet in orde en het
is noodzakelijk dat ook daar
meer lichtpunten worden aange
bracht.
Wat betreft de Oudeweg zegt
spreker, dat volgens mededelin
gen van B. en W. dit college
zulks opnieuw zal bekijken.
Spreker denkt dat dit dan weer
lang zal duren voordat die weg
eens fatsoenlijker wordt. Als het
dan volgens B. en W. niet moge
lijk is, de weg geheel te verbete
ren, tracht dan toch dit gedeel
telijk te doen.
E>e heer K. Hamelink wijst op
de separatie tussen de J. de
Moorstraat en de Bankertstraat.
De bewoners ondervinden hier
van veel last
Ten tweede informeert hij naar
de verbetering van de Buthdijk
en Graafjansdijk en ten derde
naar het wandelpad naar de
kleine kreek van de brug tot aan
de Kanaalkade.
Verder niets meer aan de orde
sluit de voorzitter de vergade
ring met dankgebed.