De toestand in Algerië
De Europese landbouw moddert
Kasavoeboe kondigt noodtoestand
af in Oost provincie
Belgisch protest tegen
Kongo-rapport
aan de vooravond van De Gaulle's
bezoek
RADIO de BUCK
„DE MAANDAGCENT"
WEERBERICHT
HET WEER
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
premSering bij abonnement* Terneuzerr
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 88150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; pee
maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJ
VRIJAG 9 DECEMBER 1960
17e Jaargang Nr 5158
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Temeuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; mlntmööiia*
advertentie ƒ2,25. ^^*5
Rubriek Kleine Advertenties 'Cg'êën handel*
advertenties)5 regels 1,Iedere regel man
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adree
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 nur.
dv.F
Dc politie heeft donderdag
ochtend Europese automobilis
ten in de omgeving van Algiers
aangehouden en hun auto's
doorzocht. Eerder hadden in Al
giers geruchten de ronde ge
daan volgens welke activisten
van plan waren bommen tot ont
ploffing te brengen als generaal
De Gaullc vandaag in Algerië
aankomt.
Volgens deze geruchten zou
den de bommen in kleinere
plaatsen tot ontploffing worden
gebracht om de politie uit Al
giers weg tc lokken.
De politie had ook w< rnsdag-
avond in Algiers reeds auto's
doorzocht.
Verder werd vernomen dat
verscheidene bekende anti-Gaul
listische personen donderdag
ochtend uit Algiers verdwenen
bleken te zijn.
Er is een zeer strenge con
trole ingevoerd in havens en op
vliegvelden.
Particuliere luchtvaartvereni
gingen zijn onder bewaking ge
steld.
De verboden rechtse jeugdor
ganisatie ..Jeune nation" heeft
in een donderdagochtend ver
spreid pamflet gezegd dat de
..dageraad nadert" President De
Gauiie wordt in dit vlugschrift
,.de maniak van het Elysee" ge
noemd.
Er zijn decreten uitgevaardigd
waarin dagbladen wordt verbo-
Groene baret voor
ere-commando's
Hedenmiddag zal op de Markt
te Roosendaal de commandant
van het korps Commandotroe
pen, luitenant-kolonel J. H.
Ranft, de groene baret uitreiken
aan de Commissaris van de Ko
ningin in de provincie Zeeland,
jhr. mr. A. F. C. de Casembroot,
de burgemeester van Roosendaal,
J. P. Godwaldt, de burgemeester
van Vlissingcn, mr. B. Kolff en
dc burgemeester van Westkapel-
le, Th. H. de Meester.
Zij zijn de eerste Nederlandse
burgers, die daarmee tot ere-
coinmando worden benoemd.
Het korps Commandotroepen
heeft bijzondere banden met de
provincie Zeeland, met name
met Walcheren, door liet aandeel
van de eerste Nederlandse com
mando's in dc bevrijding van dn
eiland in 1911. Het vaandel van
het korps heelt o.m. ook de ver
meldingen: „Vlissingcn 19-14" en
„Wcstkapelle 1944".
Sedert 1930 is het korps in Roo
sendaal gelegerd. Men wil dus
tevens in dc benoeming tot ere-
commando van dc burgemeester
van die stad, de banden tussen
de commando's en de burgerij
verstevigen.
Deze aanbieding maakt deel
uit van een gebruikelijke groene
baretuitreiking, ditmaal aan 50
militairen, die de opleiding met
goed gevolg hebben volbracht,
onder wie tien mariniers.
I-Iet fanfarekorps dei' Genie zal
de plechtigheid muzikaal opluis
teren.
MILITAIRE BIJSTAND
IN STRIJD TEGEN
.WATER
%eker 600 militairen uit ver
scheidene garnizoenen zijn inge
zet in de strijd tegen het water.
200 militairen van het 43e in
fanterie bataljon in Assen zijn
naar Coevorden vertrokken.
Ook in Ruinerwold, Grams-
bergen, Haren (Gr.) en Brum-
men helpen nu militairen bij het
bestrijden van de wateroverlast.
Ongeveer 100 man van bet 55e
infanterie bataljon uit Steenwijk
zijn in Ruinerwold bezig. Even
eens ongeveer 100 militairen uit
Schalkhaar van het 13e infante
rie bataljon zijn in Gramsbergen
ingezet.
In Haren (Gr.) werken circa
100 militairen uit Zuidlaren (44e
infanterie bataljon).
60 militairen van de 15e afde
ling lichte luchtdoelartillerie uit
Nunspeet bestrijden in Brummen
het water.
De 100 militairen van het 44e
infanterie bataljon in Zuidlaren,
die in Haren (Gr.) hebben deel
genomen aan de versterking van
dijken, zijn inmiddels in hun gar
nizoen teruggekeerd.
100 militairen uit - Schalkhaar
van het 13e bataljon infanterie
i aden zich gereed om naar
amsbergen te vertrekken, zij
z'jn nog niet ter plaatse gearri
veerd.
den verklaringen van de oud
opperbevelhebber in Algerië, ge
neraal Salan, en pamfletten of
communiqués van de beweging
voor Frans-Algerië te publice
ren.
Sedert donderdagochtend
wordt een fluistercampagne ge
voerd voor een algemene sta
king die samenvalt met De Gaul-
les aankomst.
In dc vroege ochtenduren van
donderdag is een krachtige bom
bij het stadhuis van Oran ont
ploft. De schade is aanzienlijk
maar er zijn geen doden of ge
wonden.
Het anti-Gaullistische front
voor een Frans Algerië heeft
donderdag in Algiers pamfletten
verspreid waarin wordt aange
drongen op een algemene sta
king van alle Algerijnen"op vrij
dag. Het front zegt meer dan
één miljoen leden, onder wie
vierhonderdduizend Mohamme
danen, te hebben.
Van particuliere zijde is ver
nomen dat een aantal mensen
de schattingen variëren van
twaalf tot twintig uit Algiers
is weggevoerd, waarschijnlijk
naar een kamp ten zuiden van
de. stad.
Politie-autoriteiten te Algiers
hadden woensdagavond al mee
gedeeld dat er meer dan honderd
fanatieke tegenstanders van De
Gaulle uit hun woningen waren
verdwenen, naar aangenomen
wordt, om aanhouding op de dag
van De Gaulles aankomst te ont
lopen. Anderen menen echter
dat zij zich hebben aangesloten
bij een verzetsgroep in de omge
ving van Boufarik, ruim hon
derd kilometer ten zuiden van
Algiers.
De speciale politie en de gen
darmerie in Algiers tellen thans
in totaal zestien- tot zeventien
duizend man.
Om veiligheidsredenen wor
den de bijzonderheden van pre
sident De Gaulles bewegingen
in Algerië geheim gehouden
Wel is bekendgemaakt dat do
president op zijn toernee door
het land eerst Tlemcen zal be
zoeken, n.l. op vrijdag. Vervol
gens komt de president in Or-
leansville (zaterdag), Bougie
(zondag), Phiiippeville (maan
dag), Biskra (dinsdag) en aan
de voorposten aan de grens tus
sen Algerië en Tunesië (woens
dag).
De Franse minister van Voor
lichting Louis Terrenoire heeft
donderdag te Parijs medegedeeld
dat de Fransen acht januari a.s.
zullen worden opgeroepen om
zich in een volksstemming uit te
spreken over het plan-De Gaulle,
om Algerië zelfbestuur te ver
lenen.
De minister deelde ook mede,
dat de regering het ontwerp var.
een wet voor het toekennen van
het recht tot zelfbeschikking aan
de Algerijnen had aanvaard,
evenals de vestiging van instel
lingen meteen voorlopig karak
ter in Alget'ïë, dit vooraf gaan
de aan de uitoefening van dit
recht.
Dit twee punten omvattende
ontwerp zal 8 januari aan de be
oordeling van het Franse volk
worden ondÉjivorpen. In de eer
ste plaats.tSrde Franse kiezers
worden gevraagd hun goedkeu
ring te scheftken aan het ver
lenen van het recht tot zelfbe
schikking aan de inwoners van
Algerië. In de tweede plaats
moeten zij oordelen over voor
lopige maatregelen, die de Alge
rijnen het recht tot zelfbestuur
verlenen, in afwachting van het
resultaat der in Algerië te hou
den volksstemming over de toe
komst van het land.
President De Gaulle en de re-
gering-Debré hebben donderdag,
na een bijeenkomst van drie uur,
die werd gehouden na de rumoe
rig verlopen vergadering, die de
Assemblee in de nacht van
woensdag op donderdag heeft
gehouden, hun uiteindelijke
goedkeuring geschonken aan de
voor Algerië opgestelde plannen.
SORTERING
Noordstraat 84-86
Tel. 2573 - Temeuzen
FRANSEN BRENGEN
WEER DUITS SCHIP OP
De Franse marine heeft weer
een Duitse vrachtboot voor de
Algerijnse kust aangehouden en
opgebracht. De rederij Bugsier"
in Hamburg heeft meegedeeld
dat haar ruim 5000 ton metende
motorschip „Weissensee", dat
met een lading graan op weg
was van de Zee van Azow naar
Manchester, woensdag voor de
Algerijnse kust Is aangehouden
door een Franse motortorpedo
boot. Het schip mocht na ander
half uur doorvaren. Donderdag
werd de „Weissensee" weer dooi
de Franse oorlogsbodems aange
houden. De vrachtboot bevond
zich toen voor de kust van Oran.
De Fransen bevalen de kapitein
van de „Weissensee" bij te draai
en en naar Oran te varen.
Hij weigerde dit, waarop de
Fransen waarschuwingsschoten
losten. De kapitein van de „Weis
sensee" zond toen een telegram
om hulp naar de Britten in Gi
braltar. De Fransen aarzelden
echter niet langer en dwongen
de Westduitse vrachtboot koers
te zetten naar Oran. Zoals be
kend hebben de Fransen zondag
de Westduitse vrachtboot „Mor-
sum" voor de Algerijnse kust
aangehouden. Dit schip mocht
maandag zijn reis voortzetten.
Voor vele boeren is Europa is
de abnormaal grote regenval van
de laai ste weken een bijzonder
grote handicap. Ploegen b.v. kan
niet meer worden gedaan niet
tractoren alleen; ér moeten paar
den aan te pas komen, die op
hun beurt de trekker weer voort
zeulen.
Dit modderige tafereeltje komt
uit dc Kretjenkook polder)
in nooril Ditmarsehen, West-
Duiisland. De folo bad evenwel
ook hier of in Friesland gemaakt
kunnen zijn.
Indische correspondent in
Leopoldstad. uitgewezen
De Kongolese autoriteiten heb
ben donderdag de correspondent
van de „Press Trust of India" in
Leopoldstad. Wilfred Lazarus,
uitgewezen, wegens de voortdu
rende steun van de Indische re
gering aan dc regering-Loe-
moemba.
Het uitwijzingsbevel is gete
kend door kolonel Moboetoe. De
35-jarige Lazarus heeft tot vrij
dag de lijd gekregen Kongo te
verlaten. Hij is drie maanden in
Leopoldstad geweest.
De stichting wereld-school-
kind-steunfonds „De maandag
eent" tot bestrijding der tuber
culose heeft de schooljeugd op
geroepen op maandag 12 decem
ber wederom haar cent te willen
offeren. Wanneer 2 miljoen
schoolkinderen dat doen, zou
dit een bedrag opleveren van
20.000,Bij wekelijkse herha
ling per jaar een bedrag van
800.000,—.
Zoals bekend herdacht de
stichting onlangs dat zij 25 jaar
geleden werd opgericht. Ziel van
dit werk en initiatiefnemer is de
secretaris, de heer C. H. W. van
der Ven, die in 1934 als hoofd
onderwijzer in het voormalig
Ned. Indië dc stoot gaf tot een
actie, waaruit consultaticbu-
reaux, een kinderpaviljoen en
een sanatorium konden worden
bekostigd. 9 oktober 1961 zal hij
70 jaar worden en derhalve
hoopt het bestuur, dat schoolbe
sturen en leerlingen dit jaar een
topprestatie zullen willen leve
ren.
Het bestuur was voornemens
uit de opbrengst naar Nepal,
Australisch en Nederlands
Nieuw Guinea tot een bedrag
van 4000,geneesmiddelen
en/of apparaten te zenden. Ne
pal verzoekt enige apparaten
voor het in de hoofdstad Kath-
mandu te openen sanatorium.
De gouverneur van Australisch
Nieuw-Guinea beval aan het
toegezegde bedrag te bestemmen
in die landen, waar meer hulp
nodig is. Derhalve besloot het
bestuur de schenking aan Nepal
aan te vullen en voorts dr. Ruud
Mol een schenking te zenden
voor zijn ziekenhuis te Bukum-
bi (Tanganjika-Afrika). Met be
trekking tot Ned. Nieuw-Guinea
is het bestuur nog in onderhan
deling over de aard van het te
schenken materiaal.
Op de scholen in Nieuw Gui
nea wordt sedert 1B38 dc „maan-
dagcent" ook reeds ingezameld.
Nepal is voornemens met een
dergelijke actie te starten. Voor
een aanvullende actie heelt het
bestuur een „Maandagcent ver
jaardagkalender" ontworpen.
(Het gironummer van de pen
ningmeester te Hilversum luidt
378183.),
President Kasavoeboe heeft
«oensdagavond een decreet ge
tekend aarbij in de Oost pro
vincie de noodtoestand wordt af
gekondigd.
De Oost-provincie en de hoofd
stad Stanleystad, zijn de sterk
ste bolwerken van Loemoemba.
Waarnemers in Leopoldstad zien
het besluit van Kasavoeboe dan
ook als dc mogelijke inleiding
van pogingen van het leger om
de provincie weer onder con
trole te krijgen. Vorige week
hebben de autoriteiten in Stan
leystad gedreigd de Oost-provin
cie onafhankelijk te verklaren.
De voorzitter van de raad van
commissarissen en minister van
Buitenlandse Zaken Bomboko
maakte op een persconferentie
melding van het afkondigen van
de noodtoestand. Men betwijfelt
echter ot het decreet kan worden
uitgevoerd. Bomboko zei dat een
ans van het Rode Kruis tot
Loemoemba zal worden toegela
ten sleehts „wanneer hij eerst
naar Stanleystad gaat" en rap
port uitbrengt over de toestand
van de parlementsleden die daar
gevangen worden gehouden. Loe
moemba zou in het kamp Thys-
stad goed worden behandeld.
Ten aanzien van de toestand in
de Oost provincie verklaarde hij
dat allen die de orders van het
leger niet opvolgen als rebellen
zullen worden beschouwd. Hij
weigerde te zeggen of de strijd
krachten een aanval op de Oost
provincie voorbereiden.
Bomboko protesteerde tegen de
„inmenging van de Verenigde
Naties in binnenlandse aange
legenheden" van Kongo. „De
Veiligheidsraad heeft niet het
recht uitleg te vragen over een
volkomen wettige arrestatie".
Kasavoeboe heett de Verenig
de Naties meegedeeld dat hij in
principe heeft ingestemd met de
komst van de verzoeningscom
missie van de Ver. Naties, doch
niet vóór 26 december. Eveneens
moet voor de aankomst ophelde
ring zijn verschaft over de juiste
samenstelling van de commissie,
haar taak, het niet deelnemen
van landen die de diplomatieke
betrekkingen met Kongo hebben
verbroken (Ghana en de Ver
enigde Arabische Republiek) en
overleg met de Kongolese auto
riteiten over de reisvoorzienin
gen.
GEEN AMERIKAANS
MATERIAAL NAAR
KONGO
De Kongolese autoriteiten heb
ben het vervoer van Amerikaans
strategische materiaal verboden
en daarmee een „definitieve po
ging" gedaan om het werk van
de Ver. Naties in Kongo te ver-
iammen, 7,0 heeft de militaire
adviseur van Hammarskjoeld,
generaal Rikhye, donderdag op
een persconferentie in Leopold
stad meegedeeld.
Hij voegde hieraan toe dat de
DE AANVAL OP
PEARL HARBOUR
Uit zojuist te Washington ge
publiceerde marinedocumenten
blijkt dat drie Amerikaanse ma
rinemanen waarschijnlijk zestien
dagen hebben geleefd in een ge
zonken Amerikaans slagschip na
de Japanse aanval op Pearl Har
bour op 7 dec. 1941.
In het gezonken slagschip de
„Virginia" zijn 66 lijken aange
troffen. Er waren aanwijzingen
dat enkele mannen nog aanzien
lijke tijd,na het zinken van het
schip hebben geleefd en tenslot
te door zuurstofgebrek zijn om
gekomen.
Drie lijken werden aangetrof
fen in een voorraadkamer in
een „luchtbel" in het schip. Het
bieek dat er van de levensmid
delen was gegeten. Ook is een
kalender gevonden waarop een
kruis staat door de dagen van 7
tot 23 december.
Nederland
vertegenwoordigt België in
Ghana
Een woordvoerder van het
ministerie van Buitenlandse Za
ken heeft desgevraagd medege
deeld, dat de Ghanese regering
er mee heeft ingestemd, dat Ne
derland de Belgische belangen
iii Ghana behartigt.
Zoals bekend heeft Ghana de
diplomatieke betrekkingen met
Belsoë verbroken.
medegedeeld door het K. IT. M. I.
te De Bilt. geldig tot hedenavond.
VEEL BEWOLKING
Overwegend droeg weer met
'op vele plaatsen mist of laag
hangende bewolking. Weinig
wind. Dezelfde temperaturen als
woensdag of iets lagere.
Kongolese autoriteiten de „Otra-
co". de maatschappij die het ver
voer te land in Kongo in handen
heeft, opdracht hebben gegeven
voortaan alleen maar medica
menten en levensmiddelen voor
de Ver. Naties te vervoeren. Voor
ander vervoer is toestemming
van de Kongolese autoriteiten
nodig.
Wij zijn volstrekt niet van plan
ons bij dit besluit neer te leggen,
zo zei Rikhye, want het houdt
een schenSing in van alle over
eenkomsten tussen de Kongolese
autoriteiten en de Ver. Naties.
De volkerenorganisatie moet het
voor haar vervoer voor 90 pro
cent van de „Otraco", een semi-
overheidsbedrijf, hdbben.
Rikhye zei dat de Kongolezen
hun besluit gemotiveerd hadden
door te wijzen naar hun eigen
vervoer. Zij zeggen dat zij voor
rang willen geven aan het ver
voer van hun eigen niet-mili-
taire goederen. Uitvoering van
dit besluit zou betekenen dat de
strijdkrachten van de V. N. in
Kongo onder gezag van de Kon
golese autoriteiten zouden ko
men. hetgeen in tegenspraak is
met de resoluties van de Veilig
heidsraad, zo zei Rikhye. De In
dische generaal merkte voorts
nog op, dat vijf van de 11 trans
portvliegtuigen van de V. N. al
een maand in Kongo aan de
grond staan omdat er geen reser-
vedelen zijn.
(Adv.)
De Belgische delegatie bij de
Ver. Naties heeft donderdag
secretaris-generaal Hammars
kjoeld in een nota laten weten,
dat de openbare mening in Bel
gië geschokt is over het rapport
dat de V. N.-vertegenwoordiger
in Leopoldstad. Radjeswar Da-
jal, over de toestand in Kongo
heeft uitgebracht. Dit rapport, zo
zegt de Belgische afvaardiging,
bevat „tendentieuze uitspraken,
gebaseerd op een reeks zuiver
subjectieve beweringen en inter
pretaties, dubbelzinnige insi
nuaties, ongegronde aantijgingen
en willekeurige uitleggingen van
de besluiten en resoluties van
de Ver. Naties".
Ten aanzien van de passage in
het rapport, waarin over de te
rugkeer van dc Belgen naar
Kongo wordt gesproken, zegt dc
VEEL BEWOLKING.
Een uit Noord-Italië afkom
stige depressie trok over Polen
naar de Oostzee. Zij veroor
zaakt boven West-Rusland een
zuidelijke luchtstroming waar
mee vrij zachte lucht naar het
noorden wordt getransporteerd.
Boven Noord-Rusland en Scandi
navië daarentegen bevindt zich
zeer koude lucht: de middagtem-
peraturen varieerden van 10 tot
20 graden onder het vriespunt.
Langs het front dat de afschei
ding tussen beide luchtsoorten
vormt en dat zich uitstrekt van
zuid-Finiand naar Denemarken,
sneeuwde het langdurig. Aan de
achterzijde van de depressie
stroomt de koude lucht van
Noorwegen naar Denemarken.
Het ziet er niet naar uit dat deze
lucht nog verder naar het zui
den zal uitvloeien, daar bij ons
de luehtdrukverschillen zeer
klein zijn, waardoor de wind
zwak is.
VRIJDAG 9 DECEMBER
v.rn.
n.m.
Breskens
5.14
5.39
Temeuzen
5.49
6.14
Hansweert
6.29
6.54
Walsoorden
6.39
7.04
ZON
MAAN
Dec.
10
S.37
16.29
23.50
12.46
11
8.38
16.29
13.09
12
8.39
16.29
0.56
13.33
13
8.40
16.29
2.04
13.57
14
8.41
16,29
3.15
14.23
Belgische delegatie, dat deze
„meer een verzameling indruk
ken is dan feitelijke verklarin
gen". De Kongolese autoriteiten
moesten overigens uitmaken, ot
het in hun voordeel was func
tionarissen in dienst te houden
of te ontslaan. Voorts wordt in
de nota gezegd, dat de Belgen
die naar Kongo zijn teruggeko
men, dit hebben gedaan overeen
komstig de wensen en vaak op
de nadrukkelijke uitnodiging van
de Kongolese autoriteiten. In de
maanden september en oktober
waren door de Belgische lucht
vaartmaatschappij Sabena 712
mensen, onder wie 120 kinderen
en 'n aantal vrouwen, meer van
Brussel naar Leopoldstad ver
voerd dan in de tegenovergestel
de richting.
De bewering van Dajal, dat
Belgische staatsburgers bet op
treden van dc V. N. dwarsbomen,
werd slechts gesteund door „va
ge feiten en geruchten". Waar
schijnlijk bestaat er, aldus de
nota, een gespannen verhouding
tussen de vertegenwoordigers
van de Ver. Naties en de Belgen,
maar uit het rapport bleek niet,
dat de Beigen hier geheel ver
antwoordelij k voor waren. In
dit verband wordt gezegd, dat de
Belgische regering ervan over
tuigd is. dat zij een eerlijke po
litiek van samenwerking met de
V. N. heeft gevolgd, overeen
komstig de resoluties van de vol
kerenorganisatie. Waar de V. N.
deze bereidheid tot samenwer
king hadden aanvaard, was een
vruchtbare samenwerking tot
stand gebracht. Men kon België
er niet van weerhouden, hulp te
verlenen bij het herstel van de
welvaart van Kongo op een wij
ze, die dc Kongolese autoriteiten
wensen.
De Belgische regering had de
overtuiging, dat op basis, van dit
beginsel en het principe van eer
biediging van de Kongolese soe
vereiniteit samenwerking met
de Ver. Naties tot voordeel van
Kongo kon worden hervat, aldus
de Belgisciae nota.
Lagaillarde verblijft in
Spanje
Een woordvoerder van de
Franse ambassade in Madrid
heeft donderdag meegedeeld, dat
Lagaillarde zich in Madrid be
vindt en dat de Spaanse regering
zijn verblijfplaats kent. Een uit
leveringsverzoek was niet ge
daan.