EIGEN HAARD
DELFTS BLAUW
Het garantiebeleid voor de landbouw
Zakdoeken
Eric de Noorman - De vlammende gesel
Een idee voor de dames
voor Sint Nicolaas!
Waar het
geboren wordt
Bouwaktiviteit in de eerste negen
maanden van 1960
Midwinterblazen
Radio en Televisie
"Vrijdag 25 november I960.
DE V R I.T F. "EEUW
Pagina 5
Hot kernprobleem van het ga
rantiebeleid bestaat uit het zoe
ken van een verantwoorde syn
these tussen een bescherming
van de landbouw tegen de on
evenwichtigheid van de agrari
sche markt en het bevorderen
van een op de afzetmogelijk
heden afgestemde omvang en
i ichting der agrarische produk-
tic. Aan deze centrale toesteiling
bevordering van een zo effec
tief mogelijk aandeel van de
landbouw in het nationale pro-
dukt en bevordering van een
tcdelijk bestaan in de landbouw
beoogt het complex garantie-
ïcgelingen voor 1960/61 te be
antwoorden.
Het samenhangende complex
van garantieregelingen dient in
zijn geheel en dus niet op on
derdelen getoetst te worden
aan de vraag of het complex de
verantwoorde synthese, die de
minister van Landbouw en Vis
serij bedoelt, bevat. Op deze
basis heeft minister Marijnen in
de memorie van Antwoord op
't voorlopig verslag der Tweede
Kamer omtrent de nota inzake
de praktische uitwerking van
het garantieceleid, het bestaan
de complex regelingen nader
toegelicht en verdedigd.
Het is de minister niet moge
lijk in het raam van de synthese
van het garantiebeleid exact de
waardering van de onderschei
dene beleidsfactoren in geldsbe
dragen uit te drukken. Hij kan
dan ook geen opgave verstrek
ken van de opbouw van de ga
rantieprijzen en de daarin opge
nomen produktiviteitsruimte.
Een dergelijke mathematische
benadering van het garantiebe
leid acht de bewindsman bepaald
ongewenst, zo min als het vraag
stuk uitsluitend kostprijsteeh-
nisch dient te worden benaderd.
Wel zet de minister uiteen, op
welke wijze rekening is gehou
den met het z.g. faseverschil tus
sen het produktiviteitspeil in de
kostprijsberekeningen en het in
de kostprijsberekeningen ver
werkte loonpeil. De op de kost-
Een leuk doosje
reeds vanaf1,50 per doos
Losse ZAKDOEKJES vanaf 45 ct.
Enorme keuze van de bekende merken:
Obelish. Swan, Pyramide, Stoffels enz. enz.
ARSENAALSTRAAT 5 TERNEUZEN
Uit gcgèvens van het Centraal
Bureau voor de Statistiek blijkt,
dat in de eerste negen maanden
van 1960 aan woningen en 'an
dere gebouwen (zonder normaal
onderhoud en werken van min
der dan ƒ2000) voor een bedrag
van 2023 min werd geprodu
ceerd, een stijging van rond 5
procent t.g.v. de overeenkomsti
ge periode van 1959. In de sec-
lor woningen bedroeg de pro-
duktie ('J022 min (daling 3 pet).
vm een' aantal andere sectoren
zijn-de iproduktiebedragen: be
drijfsgebouwen voor dc nijver
heid 292 min (stijging 12 pro
cent), bedrijfsgebouwen voor
handel en verkeer 177 min
(stijging 24 proeent), gebouwen
voor gezondheidszorg en hygiëne
ƒ77 min (stijging 26 pet. en
scholen 167 min (daling 5 pet).
Uit de gegevens per kwartaal
blijkt, dat de produktie in het
3e kwartaal van 1960 ongeveer
2 pet boven betzelfde kwartaal
van 1959 lag (woningbouw 7 pet
lager).
Het volume van dc begonnen
werken in de categorie gebou
wen bedroeg 2135 min, hetgeen
ƒ120 min (6 pet) meer is dan in
de eerste negen maanden van
1959. De grootste stijging deed
zich voor in de sector nijverheid
(74 min of 29 pet) en in de sec
tor handel en verkeer 62 min
of 42 pet). De woningbouw daar
entegen vertoonde een lichte da
ling (2 pet).
In de eerste negen maanden
van 1960 werden in opdracht van
particulieren 35.890 woningen in
uitvoering genomen. Dit is 57
pet van het totaal aantal begon
nen woningen. In dc overeen
komstige periode van 1959 was
dit aantal 34.742 of 53 pet van
het totaal. Bij de voltooide wo
ningen beliep het percentage
particuliere bouw in 1960 en
1959 (eveneens over de eerste
drie kwartalen) resp. 49 pet en
41 pet.
Het aantal woningen zonder
rijkssteun waarvoor een gemeen
telijke bouwvergunning is ver-
VERZENDING VAN
ZEEPOST
Met dc volgende schepen kan
zeepost worden verzonden. De
data, waarop de correspondentie
uiterlijk ter post moet zijn be
zorgd, staan achter de naam van
het sclvip vermeld.
Argentinië:
m.s. ..Montferland'' 27-11
s.s. „Libertad" 1-12
Australië:
s.s. „Oriana" 28-11
m.s. ..Riederstein" I-12
Brazilië:
m.s. ..Montferland" 27-11
Erits Oost-Afrika:
s.s. „Euphratc" 28-11
Canada:
s.s. „Arkadia" 27-11
s.s. „Queen Mary" 29-11
s.s. „Korendijk" 30-11
Chili:
m.s. ..Worms" 1-12
Indonesië:
s.s. „Elpenor" 30-11
Ned. Antillen:
m.s. Sokrates" 30-11
Nieuw-Zeeland:
s.s. „Southern Cross" 30-11
Suriname:
s.s. „Jersbek" 1-12
Unie van Zuid-Afrika en
Zuid-YVest-Afrika:
m.s. ..Carnarvon Castle" 27-11
s.s. Rempang" 29-11
s.s. „Grijsbok" 3-12
leend bedroeg in dc eerste negen
maanden van 1960 11.224 tegen
1998 woningen in dezelfde perio
de van 1959.
Aan weg- en waterbouwkun
dige kapitaalswerken werd in de
periode januari-september 1960
voor een bedrag van ƒ494 min
geproduceerd, hetgeen ruim 15
pet meer is dan in hetzelfde tijd
vak van 1959.
Het ingang van a.s. zondag, dc
eerste Adventsdag, kan men
vooral in het, Oosten van Neder
land weer luisteren naar de ge
luiden van de Midwinterhoorn.
Kik jaar wordt met Kerstmis een
concours voor Midwinterhoorn
blazers gehouden. Het concours
zal dit jaar in Saasveld plaats
vinden.
Foto: lie 11-jarige Jozef Ivolin-
sehot uit Saasveld heeft met, bla
zen a| verscheidene keren een
eerste prijs behaald.
prijzen gebaseerde garantieprij
zen, die primair van betekenis
zijn voor de akkerbouwbedrijvcn
zijn n.l. alle op een hoger niveau
vastgesteld dan bij toepassing
van de tot dusver gevolgde
methode het geval zou zijn ge
weest. Daarbij is tevens reke
ning gehouden met de wens om
via een wijziging van de prijs
verhoudingen de tarwe- en de
suikerbietenteelt iets af te rem
men ten gunste van de teelt van
voedergranen.
Bij de bepaling van de toeslag,
die verstrekt zal worden op de
fabrieksaardappelen het sluit
stuk van het complex garantie
regelingen voor het veenkolo
niale 'bedrijf zijn de prijzen
van rogge, haver en fabrieks
aardappelen, waarop de toeslag
zal worden gebaseerd, iets hoger
gesteld dan de kostprijzen, resp.
nl. 28,28,65 en 6,95 per
100 kg. Behalve het faseverschil
heeft in dit verband ook het
streven naar een evenwichtige
opzet van het voor de Veenkolo
niën bestemde beleid een rol ge
speeld.
Voor de garantieregelingen, die
primair van betekenis zijn voor
de weidebedrijven en de ge
mengde zandbedrijven dc ga
rantieprijs voor melk cn de toe
slag voedergranen lichte gron
den is met het faseverschil
rekening gehouden in de hoogte
van de toeslag. Daarbij is over
wogen, dat de garantieprijs voor
de weidebedrijven reeds een
zekere ruimte inhoudt, terwijl
langs deze weg een wijziging in
de prijsverhouding melkvoe
dergranen kon worden gebracht,
die een remmende invloed kan
uitoefenen op een eventuele
overschakeling van de akker
bouw op de melkveehouderij.
De afwijking van de suiker-
bietenprijs (ƒ51,50) van de
vraagprijs van het Landbouw
schap (ƒ53,— houdt verband
met het feit dat in de overigens
niet gemotiveerde vraagprijs een
verhoging van de winstmarge is
opgesloten, die de minister met
het oog op beoogde wijzigingen
in de onderlinge prijsverhoudin
gen niet kan aanvaarden.
Tegenover de afwijking van dc
garantieprijs voor melk op de
gemiddelde kostprijs (ƒ28,30)
van dc vraagprijs (ƒ28,65)
plaatst dc minister de verhoging
van de toeslag lichte gronden
van 150 tot 200, welke 50
verschil per hectare graantoe-
slag theoretisch neerkomt op
0,40 per 100 kg in de zandge
bieden voortgebrachte melk en
in totaal 11.5 miljoen betekent.
Het handhaven van het gega
randeerde produktiekwantum
melk op 5 miljard kg dient ge
zien te worden in het licht van
de tweeledige doelstelling van
het landbouwbeleid en de dooi
de minister bedoelde synthese
tussen het bevorderen van ccn
redelijk bestaan in de landbouw
en de op de afzetmogelijkheden
afgestemde omvang en richting
der agrarische produktie, die bo
vendien moet passen in het raam
van het algemene financiële be
leid. Deze beperking tot 5 mil
jard kg moet inderdaad gezien
worden als een onder dc gegeven
omstandigheden geboden afwij
king van een garantie op basis
van de gemiddelde landelijke
kostprijs.
Aan de draaibank. Het mes is
op de juiste hoogte gesteld en
schraapt de overtollige, nu nog
zachte klei van de schijf, die
met de voeten in beweging wordt
gebracht. Het bord is na een
maal bakken get eed voor beschil
dering cn zal na het glazuurbad.
dat over de beschildering heen
komt. opnieuw gebakken worden,
waarna weer 'n stuk blauw delfts
aardewerk gereed is. Op de voor
grond de gipsvormen waarmee
vazen van eenzelfde model wor
den gemaakt
Reeds drie eeuwen lang handhaaft zich 'n fraai handwerk
(Van onze verslaggever)
Delft (P P) - In het schildersatelier van „De Porceleyne Fles", Delfts
oudste aardewerkfabriek, heerst een doodse stilte. Met recht zou
men kunnen zeggen, dat het vallen van een speld een luidruchtig
lawaai betekent, een lawaai, dat de schilders zou kunnen afleiden
van hun artistieke arbeid, waarop zij zich volkomen concentreren.
Een aantal jongelui werkt hier uiterst nauwgezet aan hun werkstuk
ken en zelfs door ons binnenkomen laten zij zich niet afleiden.
Nauwkeurig kijkend naar het model of de foto, of hun fantasie de
vrije loop latend, brengen zij op de borden en vazen de zwart uit
vloeiende penseelstreken aan, die straks gedurende het bakken tot
het decor zullen worden van wat voor buitenstaanders het „Delfts
blauw" is. Voor de buitenstaanders, want in de fabriek van de
„Porceleyne Fles" wordt nooit over „Delfts blauw" gesproken, maar
geldt alleen de uitdrukking „blauw Delfts", dit in tegenstelling tot
het wit Delfts aardewerk en andere Delftse kleuren.
Terwijl wij onze ogen de kost ge
ven, vertelt onze leidsman ons het
een cn ander over „De Porceleyne
Fles" cn naarmate wij daar meer over
horen, groeit onze belangstelling cn
blijven wij soms verbaasd staan kij
ken naar al de pracht en praal om
ons heen.
,,De Porceleyne Fles" heeft ccn zeer
rijke historie, want in 1953 vierde zij
haar driehonderdjarig bestaan. Zij
werd ten tijde van de grote kera
mische bloei in Delft gesticht door
David van de Pyet in 1653.
Delft telde in deze dagcn ongeveer
30 pottcbakkerijsn, maar en dit is
zeker de grootste verdienste van de
diverse eigenaars „De Porceleyne
Fles" is de enige fabriek die zich tot
heden heeft kunnen handhaven, on
danks de grote en dikwijls zeer
zware moeilijkheden in de loop van
deze drie eeuwen en de concurren
tie, o.a. van het Engelse aardewerk
en het Franse en Duitse porcelein,
die de Delftse aardewerk industrie
zoveel schade toebracht. Door zich
aan te passen aan de moderne tech
niek heeft men zich echter een vas
te afzet verworven en neemt men
thans een monopolie-positie in.
Chinese inspiratie
Het was het prachtige Chinese por
celein, dat de Delftse pottebakkers
in de 17de eeuw inspireerde tot een
verfijning van de techniek, die ook
met aardewerk goede resultaten
gaf. Joost Thooft, een jong Delfts
ingenieur, blies de traditie van de
Delftse Plateelbakkers nieuw leven
in. Onder zijn leiding hervatte „De
Porceleyne Fles" op 'n nieuwe basis
de vervaardiging van het met de
hand geschilderde blauw .delfts aar
dewerk, waarbij de oude Cornelis
Tulk de leermeester van een nieuw
corps jonge schilders werd.
Als artistiek adviseur werd de me
dewerking verkregen van A. Ie Com-
te, die aan de poly-technische school
(do huidige Technische Hogeschool)
decoratieve kunst doceerde. Spoedig
associeerde Thooft zich met A. La-
bouchere, die door ziekte van Thooft
reeds enkele jaren de leiding alleen
op zich moest nemen en de fa
briek tot grote bloei wist te bren
gen.
In de prachtige showroom bezichti
gen wij de produkten, die door
,,De Porceleyne Fles" worden ver
vaardigd, want het is niet alleen
het „blauw delfts" dat de fabriek
verlaat. Ook herinneringstegels wand
en vloertegels, alsmede bouwkera-
miek en vuurvaste stenen voor de
ovenbouw. Afzonderlijk van dit alles
staat het „oude" aardewerk.
Oud Delft* en Willem XII
Een antieke kast trekt onze aan
dacht en wanneer wij daarin kij
ken, vertelt onzG gastheer ons hoe
Koning Willem III in 1887 deze col
lectie oud delfts aan „De Porceley
ne Fles" schonk, als blijk van zijn
waardering en belangstelling voor
de herleving van het oude handwerk.
Deze collectie bleek voor de schil
ders ook een gloedvolle bron van in
spiratie en menig kunstenaar want.
dat zijn zij ongetwijfeld heeft in
spiratie gevonden in een van de ge
schonken stukken en schitterende
resultaten bereikt.
In de andere toonzaal vinden wij
collecties wit delfts, het Pijnacker-
aardewerk terwijl ook de invloed van
„moderne" kunst in produkten van
jonge medewerkers merkbaar is.
Grillige schilderingen op borden en
vazen in parelmoerachtige tint geven
de produkten 'n prachtige weerschijn
en zijn éen lust voor het oog. Het
Picasso-achtige doet de leek niet
vreemd aan, want ook dit aardewerk
heeft een eigen, bijzondere attrac
tie.
In dc bakkerij
Met een laatste blik op de prachti
ge kruiswegstatie, de ingelegde vloer
en de magnifieke reliëfwerken, be
treden wij de bakkerij cn merken
nu direct de verandering van sfeer.
Hier geen doodse stilte, hier geen
pracht en praal, maar de noeste ar
beid van de arbeiders, die in gips
vormen de grijze, brei-achtige mas
sa gieten of op de draaischijven
met klonten witachtige, uit Engeland
afkomstige klei dc vormen maken,
waarop straks de schilders de decors
aanbrengen.
Behalve over vakkennis moeten de
draaiers zeer zeker over 'n kunstzin
nige aanleg beschikken, want onder
hun handen groeit de klei uit tot
een pul, schaal of vaas, die straks
wie weet waar op tafel zal tronen
als een bewijs van gestage arbeid.
Na«hct gieten of draaien worden de
verkregen vormen gebakken, waar
na ze door de.schilders met de hand
worden beschilderd. Hiervoor wordt
een speciale verf gebruikt, die op
het aardewerk een zwarte kleur
achterlaat, maar, nadat het voorwerp
in het glazuurbad is gedoopt en ten.
tweede male in ovens van een
straatlengte lang is gebakken, blauw
wordt. Na afkoeling is 't blauw delfts
aardewerk dan gereed.
Opleiding cn praktijk.
Nog verhit van het staan bij de ovens
waarin dag cn nacht de wagens met
aardewerk dat in vuurvaste dozen
(z.g. cassettes) is verpakt, worden
binnengereden, vernemen wij iets
over de vorming van de jonge schil
ders.
Een 5-jarige opleiding op de teken
academie waarborgt, dat de fabriek
de beschikking krijgt over uitsteken
de krachten, terwijl daarnaast een
langdurige opleiding op de schilder.*
ateliers de jongelui hiertoe be
hoort ook een aantal meisjes tot
volwaardige krachten voor 't bedrijf
maakt. Gemiddeld genomen kan
men zeggen dat zij na 5-10 jaren bet
vak tot in de puntjes verstaan en
prachtige werkstukken afleveren.
Pronkstukken, die door de glanzende,
fluweelachtig glazuur van elke imita
tie zijn te onderscheiden, ook voor
de leek.
Maar die leek zal, wanneer hij met
de diverse produkten van deze
bloeiende industrie geconfronteerd
wordt, niet gemakkelijk een keuze
kunnen maken uit al het prachtige
aardewerk, dat „De Porceleyne Fles"
de enige fabriek, die 't echte blauw
delfts aardewerk vervaardigt, biedt.
Een oude meester in het vak legt
de laatste hand aan 'n delftsblau
we pul, die later, wie weet waar,
als pronkstuk een kamer zal sie
ren. Op de voorgrond, aan de
wand en op de schoorsteen staan
reeds fraaie exemplaren van zijn
noeste arbeid.
ZATERDAG 26 NOVEMBER
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws;
7.15 Gewijde muz.; 7.30 Voor de
jeugd; 7.40 Gram.; 7.45 Morgen
gebed en overweging; 8.00 Nws;
8.18 Gram.; 8.50 Voor de vrouw;
10.00 Voor de kleuters; 10.15
Klassieke en moderne meester
werken uit de Franse muz.-lite-
ratuur; 10.45 Gram.; 11.00 Voor
de zieken; 11.45 Gr.; 12.00 Mid
dagklok; 12.03 Metropole orkest
(om 12.3012.33 Land- en tuin-
bouwmeded.); 12.50 Act.; 13.00
Nws; 13.15 Zonnewijzer; 13.20
Lichte muz.; 13.50 Voor de jougd;
14.00 Amateursmuz.; 14.20 Kunst-
kron.; 14.50 Franse les; 15.10
Gr.; 15.30 Voor de jeugd; 16.00
Gregoriaanse zang; 16.30 Instr.
octet; 16.50 Lichamelijke opvoe
ding en sport, lezing; 17.00 Voor
de jeugd; 18.00 Gitaarspel; 18.15
Journalistiek weekoverz.; 18.25
Lichte muz.; 18.45 En nu mijn
geval, vragenbeantw.; 19.00 Nws;
19.10 Act.; 19.25 Memojandum;
19.30 Licht progr.; 19.50 Licht
baken, lezing; 20.00 Kamerork.;
21.00 U bent toch ook van de
partij?, lezing: 21.10 Gevar. pro
gramma; 22.25 Boekbespr.; 22.30
Nws; 22.40 Wij luiden de zondag
in; 22.45 Samenspraak der her
ders, lezing; 23.05 Meesterwer
ken v. d. religieuze muz., muzik.
lezing; 23.5524.00 Nieuws.
HILVERSUM II: 7.00 Nieuws;
7.10 Gym.; 7.20 Gram.; 8.00 Nws;
8.18 Gram.; 8.50 Voor U en Uw
gezin, lezing; 9.00 Gym. voor de
vrouw; 9.10 Gram.; 10.00 Samen
28. Als een losspringende veer
komt dc Noorman in actie cn hij
handelt zó snel, dat Prit het nau
welijks volgen kan... In één be
weging glijdt hij van zijn paard,
rukt een paar pijlen uit de koker
en stormt langs 'n smal brokkelig
paadje, recht op de verborgen
boogschutters toe. Met al de
kracht, die hij uit zijn longen
kan persen, slaakt hij een door
dringende alarmkreet en gelijk
tijdig flitsen de eerste pijlen dc
laffe overvallersttegemoet.
Terwijl de echo's van zijn stem
langs de wanden van het ravijn
kaatsen en dc ruiters beneden
hevig verschrikt hun paarden tot
staan brengen, ziel de Noorman
met voldoening één der sluip
schutters krampachtig wankelen,
maar de tweede grijpt hem bij de
schouder.
Razend van woede zendt de
Noorman het tweetal zijn pijlen
tegemoet, zo snel hij kan.maar
hoewel hij zeker weet tenminste
één geraakt to hebben, kan hij
hun vlucht niet beletten. Weinige
tellen later is dc Noorman ter
plaatse.... een flauwe indruk in
het gras is zijn enige houvast en
grimmig zet hij na... tot hij een
paar honderd meter verder diepe
hoefindrukken ontdekt cn dan
weet hij, dat verdere achtervol
ging geen zin heeft....
Grimmig keert hij naar de
plaats terug waar de kerels ge
legen hebben, in de hoop daar
misschien nog aanwijzingen te
vinden.... als hij eensklaps een
gerucht hoort... dan een snelle
beweging in dc struiken om hom
heen... cn de Noorman ziet zich
ingesloten door drie nomaden-
krijgers, wier bogen met dode
lijke zekerheid op hem gericht
zijn.
thuis, lezing; 10.05 Morgenwij
ding; 10.20 Gevar. progr.; 12.00
Lichte muziek; 12.30 Land- en
tuinbouwmeded.; 12.33 Nieuws;
gram, met comm.; 13.00 Nieuws;
13.15 Sportuitz.; 13.40 Lichte
muz.; 14.00 Voor de jeugd; 14.35
Gevar. progr.; 16.45 Vragenbe
antw.;' 17.00 Jazzmuziek; 17.30
Weckjourn.; 18.00 Nws en com
mentaar; 18.20 Jazzmuz.; 18.35
Zigeunermuz.; 19.00 Kunstact.;
19.30 Actie Toltèn; 19.55 Deze
week, lezing; 20.00 Nws: 20.05
Gevar. progr.; 21.15 Soc. comm.;
21.30 Lichte muz.; 22.00 Scara-
mouche, hoorspel (dl. 7); 22.30
Nieuws; 22.40 Licht progr.; 23.05
Oude popul. gram.; 23.25 Gram.;
23.55 Nieuws.
Televisieprogramma's.
NED. TV: 17.00—17.30 Voorde
kinderen; 20.00 Journ. en weer-
overzicht; 20.20 Actueel progr.;
20.30 De dans door de eeuwen
heen, licht progr.; 21.00 Amus.
muz.; 21.2022.20 In de hoofd
rol: Te gast bij Mies Bouwman.
BRUSSEL (VI.): 12.00 Nieuws;
12.03 Amus. muz.; 12.30 Weer
bericht; 12.35 Gesproken aperi
tief; 12.45 Gram.; 13.00 Nieuws;
13.15 Muzik. kaleidoscoop; 14.30
Gevar. progr.: 16.30 Zang en
piano; 16.30 Kamermuz.; 17.00
Nieuws; 17.10 Dagklapper en lit.
kal.; 17.20 Liturgische gezangen;
17.30 Gram.; 17.45 Engelse les;
18.00 Orgelrecital; 18.30 Voor de
soldaten; 19.00 Nws; 19.40 Popul.
muz.; 20.00 Cabaret; 21.00 Zigeu
nermuz.; 21.15 Amus. ork.; 22.00
Nws; 22.15 Verzockprogr.; 23.00
Nieuws; 23.05 Gevar. muz.; 23.55
Nieuws.
VL.BELG. TV: 17.00—18.00 V.
d. kinderen; 19.00 Tussen water
en wind, filmprogr.: 19.30 De
week in beeld; 20.00 Nws; 20.30
Quizprogr.; 21.00 TV-Icuill.; 21.30
Zangreeital; 22.00 Dc ontdekking
van de oceaan, rep.; 22.30 Nws.
