Meijer
Het .GROENE GOUD' van Zweden
s
O
Beursoverzicht
1
iarne
?UELE
na!
I
Vergadering van de Kamer van Koophandel
voor Zeeuwsch-Vlaanderen
De veertarievcn over de Westerschelde
aan de orde
De regering-Debré en het plan
voor het Franse „kernzwaard"
Vier doden bij
instorting in Engeland
IC i
november I960
ƒ2.-
\PPEN 1,80
ƒ0,40
ƒ0,75
ƒ0,40
Terneuzen
Vrijdag 18 november 1960
TEKALi /.EX
LKiJSIKA.Vi i
1
<&T
HE VR 1.1 E ?EEUW
Pagina 7
T)o Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Zeeuwsch-Vlaan
deren heeft er gisteren in zijn te Terneuzen gehouden vergadering
er bezwaar tegen gemaakt, dat de onlangs bekend gemaakte ver
laging van de tarieven voor de Seheldeveren alleen geldt voor de
categorie „licht vervoer". Deze verlaging kon tot stand komen
doordat het Rijk een grotere subsidie heeft toegekend. De Kamer
van Koophandel meent nu, dat van het grotere subsidie alle cate
gorieën vervoei dienen te profiteren. Van het bedrijfsleven, aldus
de Kamer, wordt toeli al een zware tol geëist.. De Kamer zal haar
zienswijze ter kennis van Gedeputeerde Staten brengen.
Naar aanleiding van de door
het bestuur van de K. van K. op
de agenda geplaatste bespreking
van de tarieven op de veerdien
sten over de Westerschelde voor
enkele categorieën vervoer, was
van de heer ir. J. F. Denie, direc
teur van de Z. V. T. M., als lid
van de Kamer van Koophandel,
een schrijven ingekomen, waarin
hij de Kamer er op wijst, dat het
bedrijfsleven indertijd liever
hogere tarieven betaalde, indien
de wachttijden tot het verleden
gingen behoren. Dc tariefkwestie
voor voetgangers en rijwielen
ligt grotendeels in het politieke
vlak. De briefschrijver vindt het
onjuist aan dc tariefsverlaging
voor voetgangers en fietsers
motieven te ontlenen actie te voe
ren voor verlaging in andere
sectoren vervoer (personenauto's
en vrachtauto's) en zou een zo
danige actie betreuren, omdat
men dan in Den Haag reden
heeft tc twijfelen aan onze op
rechtheid, waar men te recht of
niet te recht in deze zin reeds de
naam heeft.
De voorzitter van de Kamer
van. Koophandel, de heer ir. C.
A. L. Horstmann, wilde naar
aanleiding van het schrijven van
de heer Denie niet nalaten op te
merken, dat de Kamer van Koop
handel in haar schrijven van 16
juli 1958 aan het college van
G. S. haar standpunt ter zake
van de toen voorgestelde veer-
tarieven heeft kenbaar gemaakt,
waarbij zeer duidelijk werd ge
steld, dat dc Kamer zich het
recht voorbehield op dit stand
punt terug te komen indien aan
de tarieven van het personen
vervoer werd getornd. Dit was
ook dc mening van de K. van K.
te Middelburg. Wanneer nu de
minister meent dat met een gro
tere subsidie in de exploitatie
van de veerdiensten op de Wes
terschelde genoegen genomen
kan worden,^an dient deze gro
tere subsid|e dej&r tariefsverla
ging in auMqpifon van vervoer
tot uitdrupPg ;:tc worden ge
bracht. asi'v
Hierbij t «kende dc heer Horst
mann aaii,"d§f het personenver
voer op de veerdiensten aan in
komsten een veelvoud uitmaakt
van de opbrengst van het vracht
vervoer. In afwijking van het
indertijd ingenomen standpunt is
er van het persoonlijke vaarten-
boekje niets gekomen. G. S. oor
deelden het onjuist van de ene
categorie iets naar andere cate
gorieën over te hevelen; een
oordeel, dat men thans verlaten
heeft. De onderhandelingen die
G. S. inzake dc nieuwe tariefs
verlaging met de bewindsman
van Verkeer en Waterstaat heeft
gevoerd zijn nog niet afgesloten,
aldus voorzitter Horstmann. Re
den om als Kamer te trachten
wijziging in het voornemen te
krijgen en een tariefsverlaging
over het algeheel ingevoerd te
zien.
De heer E. A. van Dorsselacr
(Hulst), zeide ook veel tc voelen
voor een tariefsverlaging voor
het vrachtvervoer.
Dc heer A. J. Cambier, (Bres-
kens) wilde verder gaan dan het
bestuur van de Kamer en stelde
voor voor een algehele tariefs
verlaging te ijveren.
Met algemene stemmen nam
de vergadering dit voorstel aan.
De nodige stappen zullen bij
G. S. in de gewenste zin genomen
worden.
Van de directeur van het post-
district Middelburg is medede
ling ontvangen, dat het over
wogen wordt in de komende
vacature van kantoorhouder van
het hulp-PT-kantoor te Nieuw
Namen ingaande 1 maart 1961
niet meer te voorzien en het
hulpkantoor om te zetten in een
station, aangezien het postver
keer te gering is om de huidige
exploitatievorm te handhaven.
Dit houdt in, dat een stationhou
der zal worden aangesteld, ter
wijl per dag het station 4 uur
opengesteld zal worden.
De Kamer had tegen dit voor
nemen overwegende bezwaren.
De winkeliersvereniging Oost-
burg heeft zich met een schrij
ven tot de Kamer gericht. Hierin
wijst deze vereniging op het ge.
rcedkomen van de weg Oostburg
—St. Margriet, welke een korte
rc verbinding betekent met Gent
dan de weg via Aardenburg—
Maldegem. Het blijkt, dat langs
deze nieuwe weg geen grenskan
toor geplaatst zal worden, zodat
het verkeer naar de richting
Gent er geen gebruik van kan
maken. De winkeliersvereniging
vroeg de Kamer de nodige stap
pen te willen nemen opdat langs
deze weg een grenskantoor wordt
geplaatst en deze weg onbeperkt
gebruikt zal kunnen worden als
verbindingsweg tussen Neder
land en België.
Na enige discussie werd beslo
ten, dat de voorzitter kontakt
zal opnemen met de inspecteur
der Inv. en Accünzen tc Terneu
zen omtrent de te volgen proce
dure, welke naar de door dc
Oostburgse winkeliersvereniging
gewenste oplossing zou kunnen
leiden.
Voor kennisgeving werd dc
mededeling aangenomen, dat de
heer P. de Putter ingaande 1
september eervol ontslag is ver
leend als ambtenaar van de Ka
mer en dat ingaande die datum
mej. C. L. G. Wijnc en de heer
Chr. P. Ollebek als arbeidscon
tractanten in dienst van de Ka
mer zijn getreden.
Uit de kranten heeft het be
stuur der Kamer vernomen, dat
het weggedeelte Antwerpen
Kalloo voltooid is en voor het
verkeer is opengesteld. Voor het
weggedeelte KallooVrasene
zou aanvankelijk voor 1961 een
bedrag begroot zijn, maar deze
post zou inmiddels geschrapt
zijn.
Het bestuur van de Kamer
meende, dat nu het blijkt dat
deze weg nog niet voltooid wordt,
cr aanleiding is onze minister
van Verkeer en Waterstaat te
benaderen, omdat deze weg voor
ons gebied mede van belang is,
terwijl er bovendien een positie
ve toezegging ligt van minister
Vanaudenhove van Belgische
zijde.
Zonder hoofdelijke stemming
werd aan de Vereniging tot ver
betering van het Rundvee in
Zeeland voor een te Axel gehou
den fokdag een subsidie van
50 verleend, evenals aan dc
Rogolingseommissie Veetentoon
stelling voor oen Ie Oostburg ge
houden fokvecdag.
Bij de periodieke verkiezing
van leden der Kamer werden
herbenoemd de heren R. F. van
Acker te St. Jansteen; E. A. van
Dorsselaar te Hulst; J. F. de
Klerk te Terneuzen; P. J. van
Bcndcgem te Axel; P. A. van dei-
Plas te Oostburg; P. Blommaert
(e St. Jansteen; ir. J. F. Denie
te Terneuzen; P. C. Roest te
Breskens.
In de vacature van de heer D.
Luteijn, die zich wegens drukke
beroepsbezigheden niet meer
herkiesbaar stelde, werd dc heer
J. Goud benoemd.
De begroting voor het jaar
1961 werd behandeld. De dienst
sluit aan inkomsten en uitgaven
op 94.350. De post voor onvoor
zien is groot 400,18.
De heer J. A. Cambier bracht
bij dc rondvraag de extra boot
voor het visvervoer ter sprake.
Deze kost 350; het oude tarief
bedroeg 100 per extra boot.
Cambier verzocht de Kamer te
willen trachten dit oude tarief
weer ingevoerd te krijgen. Dit in
het belang van de vissers, die
niet uit vissen kunnen gaan, in
dien grote hoeveelheden vis niet
op tijd afgevoerd kunnen worden
en in het belang van de haring
exporteurs, die in hun zaken
worden belemmerd als er geen
gelegenheid is 's avonds laat na
de vangst hun vis te verzenden.
Tot slot deelde de voorzitter
mee, dat de boten te Perkpolder,
zoals overigens bekend, vroeger
beginnen te varen dan die te
Breskens. Het gevolg is, dat vele
West Zeeuws-Vlamingen naai
de vroege boot te Perkpolder
gaan, om daar te moeten wachten
op de tweede boot, wegens te
groot aanbod an auto's. Het. is
verstandig dit dus niet te doen
en maar rustig naar Breskens te
gaan. Het is voorgekomen, aldus
voorzitter, dat tientallen auto's
aan Perkpolder bleven staan en
dat bij de eerste boot van Bres
kens, die niet zo heel veel later
vertrekt bijna geen auto's te ver
voeren waren.
Nadat dc voorzitter zich nog
in waarderende woorden tot de
heer Luteijn had gericht in ver
band met diens bedanken als lid
van de Kamer, werd de vergade
ring gesloten.
De rcgcring-Debrë zal voor de
tweede keer haar bestaan op het
spel zeiten in de Franse nationa
le vergadering in verband met de
kwestie van hot Franse „kern
zwaard".
Zoals bekend heeft de senaat
het vijf-jarenplan van Dc Gaullo,
waarmee 12 miljard nieuwe fr
gemoeid is, verworpen. Nu heeft
ook een gemengde commissie
van senaat en nationale vergade
ring een compromis voorste]
hierover afgewezen. De grond
wet bepaalt, dat de nationale
vergadering hot laatste woord
zal hebben. De moeilijkheden
gaan over het regeringspian voor
een eigen .kernzwaard". Over
deze omstreden kwestie heeft de
oppositie in de nationale verga
dering een motie van afkeuring
ingediend, die verworpen werd.
De motie kreeg 207 stemmen.
Er waren 70 stemmen meer no
dig om de regering-Debré ten
val tc kunnen brengen.
In de wandelgangen van de
nationale vergadering is verno
men, dat men vóór héden 17 uur
een motie van afkeuring zal in
dienen, getekend door socialis
ten, radicalen-en onafhankelijken.
Debré heeft intussen de vertrou
wenskwestie gesteld. Vóór hij
hiertoe overging, verklaarde hij
mot nadruk, dat niets in het in
gediende voorstel wijst op een
verandering in de buitenlandse
politiek van Frankrijk. Mocht de
oppositie, die voornamelijk uit
socialisten bestaat, overgaan tot
indiening van een motie van af
keuring, - dan
stemd worden.
zal hierover ge-
Wordt de moiie verworpen,
dan betekent dit dat hei rege
ringsvoorstel zonder meer aan
vaard is. Wordt er geen motie
van afkeuring ingediend, dan
krijgt Debré zonder stemming
het vertrouwen en zal liet voor
stel van de regering als aan
vaard beschouwd worden.
DE TOESTAND IN
ZUID-WEST-AFRIKA
Een Afrikaan uit Zuid West-
Afrika. Mboeroemba Getzen,
heeft woensdag in de beheer-
schapscommissie van de Ver
enigde Naties gezegd dat er elke
dag in Zuid West-Afrika negers
worden doodgeschoten. Indien
de toestand in dit voor Zuid-
Afrika bestuurde gebied niet
spoedig wordt veranderd, zal de
bevolking in een hachelijke po
sitie komen, zei Getzen.
De blanken in het gebied zijn
,.5:e tanden gewapend en de
politie zoekt voortdurend aan
leidingen om op Afrikanen te
schieten, aldus Getzen.
Getzen is één van de acht
Afrikanen, onder leiding van de
Britse predikant Scott, die ver
slag uitbrengen van de toestand
in het gebied.
Scott heeft er woensdag bij
de commissie op aangedrongen
op korte termijn een commissie
naar Zuid West-Afrika te zen
den omdat de toestand nu nog
op vreedzame wijze kan worden
geregeld. Hij pleitte voor staats
rechtelijke hervormingen op ba
sis van het beginsel van gelijke
rechten voor alle rassen.
Dochteronderneming
..Socrates" failliet
De rechtbank te Almelo heeft
de steenfabriek N.V. Overbeek te
Hengelo, dochteronderneming van
de N.V. „Socrates", in staat van
faillissement verklaard. Dit fail
lissement was aangevraagd door
de ..Fürbacher Volksbank" op
grond van een schuld van
32.500,welke schuld was
ontstaan door ccn wisseltransac
tie. Deze wissel was overgenomen
door de ..Füerbacher Volksbank"
te Stuttgart.
HET PROCES
MENDERES
In het proces Menderes c.s.
heeft het Turkse hooggerechts
hof zich donderdag beziggehou
den met een deviezenaffaire
waarin behalve Menderes en de
vroegere minister van Buiten
landse Zaken, Fatin Zorlu, ook
een reder, Ali Ipar, betrokken
is.
Zorlu zou in 1959 de commis
sie voor toewijzing van devie
zen hebben verzocht Ipar 'de
aankoop van drie schepen mo
gelijk te maken. Enkele leden
van de commissie waren echter
van oordeel dat de gevraagde
deviezen veel te hoog waren
voor de schepen, en de kwestie
werd een verschil van mening
tussen Zorlu en de minister van
Financiën Polatkan.
Menderes had zich ten slotte
uitgesproken voor het toewijzen
van de gevraagde deviezen. Een
getuige liet doorschemeren dat
Zorlu waarschijnlijk zo krach
tig op toewijzing van de devie
zen heeft aangedrongen omdat
hij ook zou profiteren van de
winst van 6 a 7 miljoen Turkse
ponden die door middel van de
schepen zouden worden ge
maakt.
CUBAANSE RECHTERS
UITGEWEKEN
De president van het Cubaan
se hooggerechtshof, dr. Emiliö
Menendez, en een rechter aan
Iet hof van constitutionele
waarborgen, dr. Romero Morel!,
zijn afgetreden en hebben de
wijk genomen in buitenlandse
ambassades. Menendez is in de
Argentijnse ambassade en Mo-
rell in de Mexicaanse.
TELEURSTELLENDE MARKT
HET GESPREK VAN
ABDOEL RAHMAN
MET MACMILLAN
De minister-president van de
Maleise federatie, Abdoel Rah
man, heeft tijdens zijn onder
houd met zijn Britse ambtge
noot, MacMillan, behalve over
gemenebest-aangelegenheden
ook gesproken over een plan tot
regeling van het. geschil tussen
Nederland en Indonesië over
Westelijk Nieuw-Guinea. Pre
mier Rahman, die een particu
lier bezoek aan Londen brengt,
had dezer dagen reeds met de
Indonesische ambassadeur in de
Britse hoofdstad, Sunario, over
het plan gesproken.
Uit Londen wordt gemeld dat
volgens dit plan Nieuw-Guinea
voor een beperkte tijd ondèr het
beheer van de Verenigde Naties
dient te komen. Men acht in de
Britse hoofdstad het vaststellen
van de duur van deze tijd het
moeilijkste punt van de kwes
tie. Indonesië heeft reeds laten
weten dat deze période niet lan
ger mag duren dan drie jaar.
Het plan moet nog aan het
oordeel van de Nederlandse re
gering worden voorgelegd. De
Maleise premier zal het met de
Nederlandse regering bespreken
als hij binnenkort een bezoek
aan Nederland brengt, zo wordt
uit Londen gemeld.
De stuivende hoop puin, waarin
brandweerlieden en andere red
ders hier aan het graven zijn,
was eens liet Gryhound-hotel
van Preston in het Engelse
graafschap Lancashire. Tijdens
een verbouwing van het hotel
stortte'/ piotseling twee buiten
muren en een bouwsel binnenin
in elkaar, waardoor vier men
sen, onder wie de eigenares, om
het leven kwamen. De oorzaak
is onbekend.
GEEN SINTERKLAASFEEST
VOOR KLEUTERS UIT
KETHEL?
Zakkenrollers hebben de kin
deren van een kleuterschool in
Kethel bij Schiedam danig ge
dupeerd. Zij hadden voor het
komende St. Nicolaasfeest een
bedrag van 110,bii elkaar
gespaard. Woensdag ging het
hoofd van die kleuterschool, een
32-jarige mejuffrouw, naar ~de
speelgoedafdeling van een groot
magazijn in de binnenstad van
Rotterdam. Daar kwam zij tot
de onaangename ontdekking,
dat de portefeuille met het ge
spaarde geld op onverklaarbare
wijze uit haar handtas ver
dwenen was. Kennelijk heeft
een zakkenroller onopgemerkt
zijn slag kunnen slaan.
Het Damrak stelde gistermid
dag teleur. De koersen die de
internationale waarden bij de
opening te zien gaven lagen
over -de gehele linie beneden die
van het vorige slotniveau. De
handel had over het algemeen
niet veel te betekenen. Gedu
rende de eerste tien minuten
van de beurshandel werd de
tendentie voor de verdere beurs-
duur vrijwel bepaald. AKU op
476 circa 5 punten lager. Uni
lever op 801 circa 9 punten be
neden het slot van woensdag.
Kon. Olie een gulden lager op
124,80. Aan de koersstijging
van de voorgaande dagen voor
Hoogovens kwam gistermiddag
een einde. Deze stukken liepen
weliswaar op van 850 tot 858,
doch deze koers betekende toch
altijd nog een koersverlies van
bijna 11 punten vergeleken bij
het voorgaande slot. Philips,
waarvan nabeurs de derde kwar
taalcijfers 1960 bekend werden
gemaakt, noteerde op 1226, na
een opening op 1222, 10 punten
lager. De zwakke stemming in
Amsterdam moet worden toege
schreven aan Wall Street, dat
woensdag lager sloot. Verder
veroorzaakte het bevel bezuini
gingsmaatregel) van president
Eisenhower, dat de bijna 300.000
Amerikaanse familieleden van
de in Europa gestationeerde
Amerikaanse soldaten naar
Amerika moeten terugkeren, op
de Europese beurzen lagere
koersen. In West-Duitsland be
vinden zich circa 196.000 van
deze familieleden.
Cultures ongeanimeerd. De
scheepvaarten een weinig lager.
Voor beide afdelingen was de
handel zeer gering. Staatsfond
sen iets gemakkelijker. Voor de
inschrijving op de 100 min
414 pet obligaties 1960 Bank
voor Nederlandsche Gemeenten
a 983/i pet, bestond een zeer be
vredigende belangstelling. Gis
teren was het de laatste verhan-
deldag van aandelen Nat. Han
delsbank hedenochtend moe
ten deze aandelen worden aan
gemeld als gevolg van het bod
van de Rotterdamsche Bank op
deze aandelen). De stukken lie
pen op van 217 tot 222, tegen
woensdag 217''2. Vanaf heden
zal alleen nog handel plaatsvin
den in niet-aangemelde aan
delen Nat. Handelsbank. In de
lokale afdelingen lagen aan
delen Frans Beeren en Tricot
best enige punten hoger in de
markt. De dividendvooruitzich
ten over 1960 voor beide maat
schappijen worden door een be
kend commissiehuis als zeer
gunstig beoordeeld. Aandelen
Nijverdal-Ten Cate werden iets
hoger geadviseerd op de bevre
digende gang van zaken. Claims
Rotterdamsche Droogdok kre
gen een lagere adviesprijs op
ƒ3000 (ƒ3175). Voor de intro
ductie van certificaten Philip
Morris Incorporated was een
behoorlijke belangstelling. De
prijs werd vastgesteld op circa
1435 per certificaat van 5 aan
delen.
Donderdag 24 november a.s.
wordt de inschrijving openge
steld op ƒ10 min 411 pet. 40-
obligaties 1961, provincie Zuid-
Holland a 99 pet.
Prolongatie 3'procent.
BEURSINDICES
15/11 16/11 17/11
Int. conc.
572.80 579.78 575.19
Industrie
340.88 342.00 339.84
Scheepvaart
171.60 172.04 170.73
Banken
210.19 213.45 216.72
Cult. etc.
152.93 152.14 151.74
Algemeen
401.45 405.19 402.62
Beursindices
AKU: 473' 2—476
slot 473' 2
<477'2)
Kon. Olie: 124.10—124.50
slot 124.30
(125.10)
Philips1200
geb.—1225
slot 1205
(1227)
Unilever: 792
geb—800
slot 794
(803)
Hoogovens
(856)
Advieskoersen
buitenlands bankpapier
De advieskoersen voor buiten
lands bankpapier, vandaag gel
dend in Amsterdam, luiden
Engelse pond 10.5610.66, Ca
nadese dollar 3.823.87, Ameri
kaanse dollar 3.753.79, Franse
frank (100) 75.90—76.40, Belgi
sche frank (100) 7.527.57, Duit
se Mark (100) 90.2090.70. Zwit
serse frank (100) 87.4087.90,
Zweedse kroon (100) 72.50-73.50,
Italiaanse lire (10.000) 59.75
61.75, Deense kroon (100) 54.25
55.25, Noorse kroon (100) 52.40
53.40, Oostenrijkse Schilling
(100) 14.45—14.55, Portugese es
cudo (100) 13.1513.30, Spaanse
peseta (100), grote coupures
6.17' 6.32' 2.
ÓOOOOOOÓOOOOOOOOOOOOOÓOOOOOOOOOOOOOOOOOO
0
O
0
0
0
0
HOUTINDUSTRIE
1UGGEGRAAT
DER
ZWEEDSE
ECONOMIE
0
0
0
O
O
O
O
0
0
Een grote papiermachine voor courantenpapier staat ook in
het centrum voor rcscarchwerk in Stockholm.
oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
STOCKHOLM (P P) (van onze correspondent)
(ÖE uitgestrekte wouden vormen zonder twijfel de ruggegraat
van Zweden's economie. De export bestaat zeker voor de helft uit
produkten, die hieruit worden verkregen, zoals houtpulp, papier,
timmerhout en talloze andere produkten.
Het is geen wonder, dat Zweden grote sommen geld besteedt en
alles in het werk. stelt om het kapitaal voor het boswezenzo ra
tioneel mogelijk te besteden. Zo worden nieuwe pogingen aange
wend tot uitbreiding van de bossen en oprichting van instituten
en laboratoria voor een intensief onderzoek naar geheimen, die
nog in het hout verborgen zitten. Men streeft naar een ontwik
keling van nieuwe methoden voor de fabricage van nieuwe pro
dukten.
In samenwerking'met particulieren heeft de Zweedse regering 10
jaar geleden een groot centrum van research werk in Stockholm
opgericht, het zweedse „Laboratorium voor het Onderzoek van
Houtprodukten", dat ver buiten de grenzen de aandacht heeft ge
trokken. Heden ten dage vormt dit het hoofdkwartier voor zowel
fundamenteel- als wetenschappelijk onderzoek op elk gebied der
hout-chemie en technologie.
HET LABORATORIUM bevat drie
afdelingen voor fundamenteel onder
zoek, die van regeringswege subsi
die ontvangen, nl. één voor de hout-
chemic, één voor de hout-technologie
en één voor de papier-technologie
Bovendien zijn er een aantal labora
toria voor toegepast wetenschappe
lijk onderzoek, dat door de organisa
ties der industrieën wordt gefinan
cierd b.v. voor de papiermolens, voor
de houtpulpmolens voor wallboard-
industrie 1) en het laboratorium voor
grafisch-wetenschappelijk onderzoek.
Toegepast wetenschappelijk onder
zoek in de hoi^t-technologie wordt
beoefend in de afdeling voot funda
menteel houtreseaiTCh.werk.
Bij een onderzoek aan dit zweedse
„hout-centrum" wordt men getroffen
door de massa zeer gêcompücc-"-clo
installaties en instrumentaria, die in
de gebouwen zijn samengebracht.
Tijdens een rondwandeling door de
gebouwen komt men langs 'n einde
loze rij laboratoria, machines, werk
plaatsen en opslagplaatsen. In de
papierafdeling staat een reusachtigde
KMW-papiermachine van plm 150
voet lengte met Yankee-cylinders en
verschillende soorten uitrustingsstuk
ken en instrumenten, die voor de
experimentele productie van alle
soorten papier en karton nodig zijn.
De fabriek heeft ook speciale
.,keukens" voor het verder bewerken
van de proef-produkten. In het la
boratorium voor de cellulose-indu-
strie staan alle soorten kookpannen
tot 'n inhoud van 300 liter, hollan-
ders 2) droog- en bleekapparaten,
enz.
De geur verraadt zelfs de pulpmolcn.
Pulp, vezel, papier
er* planken
EEN AFDELING is geheel bestemd
voor het experimenteren met rayon-
pulp en rayon-vezel. Het grondpulp
laboratorium is grotendeels ver
bonden met het rescarch-werk van
krantenpapier, voor welk doel een
complete installatie bestaat; het aan
grenzende wallboard-laboratorium
heeft volledige molens tot zijn be
schikking.
Asplund-defibrators 3) en een wall-
board-machine fabriceren planken
van 65 cm. breedte
Er is ook een „fan-dryer" voor de
fabricage van poreus bordpapier
en een heteluchtpers voor het har
den en vormen van bordpapier.
De hout-technologische afdeling is
gevestigd in een afzonderlijk ge
bouw, dat van de rest gescheiden
is, in verband met het storend
lawaai, dat door de zaag- en andere
machines wordt gemaakt. In - deze
afdeling neemt men proeven voor
het bepalen van de sterkte, het
drogen, impregneren en hechten
(lijmen).
't Laboratorium voor grafisch onder
zoek heeft zowel een volledige druk
kerij als afdelingen voor clichéwerk
en fotografische reproductie, bene
vens diverse kleinere laboratoria
Het' instituut heeft o.a. verbeterde
methoden uitgevonden voor de
fabricage van matrijzen en druk-
blokken, deze laatste zijn samen
gesteld uit een mengsel van grond-
hout en kunsthars. Er zijn ook in
strumenten voor het opmeten van de
snelheid, waarmee inkt opdroogt op
verschillende soorten papier en op
welke diepte de letters in het papier
worden gedrukt. Al deze instru
menten worden thans in series ver
vaardigd voor gebruik in de grafi
sche industrie.
Resultaten
Het rapport van het Z.wecdsc „La
boratorium voor het Onderzoek van
I-Ioutprodukten" bevat een gedocu
menteerd overzicht van de prak
verkregen. Zo heeft men een nieuwe
fabricage-methode ontdekt voor cel
lulose met 'n hoger ,,alpha"-gchalte
voor de fabricage van koord-zijde.
En zijn verschillende methoden be
kend, die van waarde blijken voor
een practisch gebruik van lignine*
Reeds zijn in samenwerking met En
gelse firma's resultaten verkregen
om de verkleuring en het verbleken
van sulfietpulp tijdens het opslaan te
voorkomen. Óok is het mogelijk ge
bleken het pckgehalte bij de distilla
tie van tall-oil 4) terug te brengen
tot ongeveer 10 pet, tegen 25-30 pet
voorheen.
Experimenten in 't papier-laborato
rium hebben aangetoond, dat bij de
papierfabricage het kritieke stadium,
van de regulering afhangt van de
lengte van de strook. Voor kranten
papier bedraagt deze 20-25 m. per
sec., terwijl voor „kraftpapier" het
cijfer wel tweemaal zo hoog ligt;
voor sulfiet-papier ligt dit getal ef
juist tussen in.
Onbrandbaar karton
DE FABRICAGE van karton heeft
volgens het rapport een verbetering
ondergaan, doordat het mogelijk is
gebleken het karton onbrandbaar t«
maken door het impregneren met
superfosfaat.
In 't instituut voor hout-technologie
hebben onderzoekingen aangetoond*
dat de elastisch-plastische kwalitei
ten van hout 'n aanzienlijke wijziging?
ondergaan, wanneer het bij hoge
temperaturen wordt gedroogd. Het
drogen van dennenhout geschiedt
bij temperaturen van 70° C, zonder
dat er verkleuring of harsafscheiding
optreedt, waarbij aldus de tijd van
het droogproces aanmerkelijk be
kort wordt.
Ook heeft men in de praktijk het
lijmen en drogen met een wissel
stroom van hoge frequentie toege
past; zo kon met deze electrische
methode de tijd voor het lijmen van
ski's van 10 minuten tot 1 minuut
worden teruggebracht. In samenwer
king met zweedse lijmfabrikanten kf
'n uitgebreid lijmtestschema samen
gesteld over een periode van 5 jaar#
waarbij men proeven zal nemen met
voorwerpen voor zowel binnens- als
buitenshuis
Het „Laboratorium voor het Onder
zoek van Houtproducten" is een
mooi voorbeeld van praktisch#
samenwerking tussen particulieren
en overheid, welke de laatste tien
tallen jaren veel vrucht heeft afge
worpen. De toekomstige industriële
ontwikkeling van Zweden hangt
dus goeddeels samen met de onder
zoekingen van vandaag en morgen
en geeft dit land een goede reden
de toekomst met vertrouwen tege
moet te zien.
1) wallboard is een kunstmatig®
plank van houtvezel (celotex).
2) een hollander is een maal- of
roerbak, waarin lompen worden
vermalen.
3) een defibrator is een machine,
die houtpulp tot vezel verwerkt*
4) tall-oil is een gasachtige vloei
stof als bijprodukt bij de bereU
ding van chemische houtpulp.
tische resultaten, die tot nu toe zijn I (Nadruk verboden}.
