Ultimatum van Bomboko door V. N. afgewezen Incident in Leopoldstad De algemene vergadering te New York WOENSDAG 12 OKTOBER 1960 16e Jaargang Nr 5108 EERSTE BLAD De Kongolese verwikkelingen POLITIEKE SPANNING IN LEOPOLDSTAD HOOG GEWORDEN Eisen in het proces tegen voormalige SS-functionarissen van Sachsenhausen MIJNWERKERS IN ENGELAND OPGESLOTEN STORM LANGS DE KUST Loodsdiensten gestaakt SCHIP BIJ TEXEL IN NOOD Zoon van graaf van Parijs in Algerië gesneuveld „TINA SCARLETT-' WORDT GELICHT Premier van Malakka wil over Nw-Guinea spreken Radio de Koek Engelse regering zal bouw van Cunard-schip steunen WEEKOVERZICHT ZON- en MAANSTANDEN HOOGWATER CHROESJTSJEF IN IN DE ALGEMENE VERGADERING CHROESJTSJEFS VOORSTEL VERWORPEN Opnieuw demonstratie tegen Oostenrijk in Rome DEBRE PRIJST NEDERLANDSE TROEPEN EYSKENS KRIJGT BRIEF VAN TSJOMBE Frankering Dij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur 1. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—5? Administratie-adres: SmidswaJ Telefoon 2073 Gironummei 33150 Abonnementsprijs: 16,— per kwartaal; per maand f2. per week 48 ct Losse nrs 9 ct DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per advertentie 2,25 Rubriek Kleine Advertenties (géén handels advertenties): 5 regels ƒ1,—. Iedere regel meer 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding; Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 oor. De Verenigde Naties hebben in Kongo de eis van Justin Bom boko, oud-minister van Buiten landse Zaken onder Loemoemba m thans voorzitter van de door kolonel Moboetoe ingestelde „raad van commissarissen', dat een tegen Loemoemba uitge vaardigd en door president Kasa- voeboe getekend arrestatiebevel moet worden uitgevoerd, afge wezen. Loemoemba bevindt zich, als bekend, in zijn „ambtswoning", die door Ghanese V. N.-troepen wordt bewaakt, waardoor hij niet door de militairen van Moboetoe kan worden gearresteerd. De kolonel had, als gemeld, een ulti matum gesteld, waarin hij dreig de met geweld tegen de Ghanese V. N.-troepen te zullen laten op treden, wanneer deze een arres tatie van Loemoemba zouden willen verhinderen. Dit ultima tum verliep dinsdag echter, zon der dat een schot werd gevuurd. Een vijftigtal Kongolese mili tairen had zich tegenover de Ghanezen opgesteld, doch er ge beurde niets. Verscheidene Kon golezen knapten, steunend op hun geweren, in de hete Afri kaanse middagzon een uiltje. Terwijl Bomboko en kolonel Moboetoe in het V. N.-hoofd- kwartier met autoriteiten aldaar beraadslaagden, verklaarde een V. N.-woordvoerder dat de orders van de Ghanese V. N.-wacht voor Loemoemba's woning niet kon den worden veranderd, om ar restatie van de ex-premier te vergemakkelijken. De politieke spanning in Leo- poldstad is door deze ontwikke ling hoog geworden. Groepen Kongolezen, die de Verenigde Naties er in de af gelopen maand van beschul digden dat zij een „werktuig van het Westerse imperialis me'' waren, omdat de vol kerenorganisatie Loemoemba zou verhinderen zijn troepen naar Katanga te zenden, riepen thans luidkeels leuzen, waarin de Verenigde Naties ervan worden beticht op te treden als „werktuig van het Afri kaanse nieuwe kolonialisme". Aangenomen wordt dat deze leuze slaat op het optreden der Ghanese V. N.-troepen en de be scherming, die zij Loemoemba bieden. De Ghanese president be schouwt, als bekend, Loemoemba nog steeds als de wettige Kongo lese premier. net v.N.-Hoofdkwartier te Leo- potastad Deelt dinsdag een be kendmaking uitgegeven, waarin wordt gezegd, aat de V. N. haar bescnerining van poemoemba, die zijn airestatie verhindert, niet Kan opbellen, omdat het door een Kongolese gerechtelijke vervolgingsautoriteit en door president Kasavoeboe onder tekende arrestatiebevel niet door het parlement is goedgekeurd. En in de Kongolese grondwet is bepaald dat afgevaardigden en ministers slechts kunnen worden gearresteerd, wanneer het parle ment hieraan zijn goedkeuring heelt gehecht. Daar de verantwoordelijkheid der V. N. voor het welzijn van Loemoemba eindigt, wanneer de ze zich niet in zijn ambtswoning bevindt, wordt te Leopoldstad aangenomen, dat de V. N. zich niet tegen 'n arrestattie van Loe moemba zullen verzetten, wan neer deze b.v. op straat zou wor den verricht. Men verwacht te Leopoldstad dat het V. N.-beslult ook buiten Kongo een politieke weerslag zal hebben. Het vraagstuk van het niet ingrijpen door de V. N. in Kongolese binnenlandse aange legenheden is thans opnieuw aan de orde gesteld, daar de V. N.- vertegenwoordiging in Kongo positieve maatregelen moest ne men, om het neutraliteitsbegin sel te handhaven. In politieke zin is er sprake van de niet uitgesproken, doch daarom wèl bestaande steun, die Loemoemba en zijn federalisti sche tegenspelers als president Kasavoeboe, de Katangese presi dent Tsjombe, de leider van de „mijnstaat" Kalondji en anderen, uit het buitenland genieten. Achter Loemoemba staan de communistische staten en Afri kaanse landen ais Ghana en Gui nea. Het Westen geeft (stilzwij gende) steun aan de federalisten. Men acht het te Leopoldstad waarschijnlijk dat de V. N. met haar besluit tot voortgezette be scherming van Loemoemba de beschuldigingen der communis ten, dat zij de Westerse politiek ondersteunen, hebben ontze nuwd. Doch waarschijnlijk zal er thans kritiek van het Westen komen. Bomboko noemde als één van de redenen voor het arrestatie bevel het feit, dat Loemoemba, nadat hij door kolonel Moboetoe, evenals president Kasavoeboe, was „geneutraliseerd", plotseling zijn woning had verlaten en zich in de Afrikaanse wijken van Leo poldstad had begeven, waar hij verklaarde „de macht weer in handen te hebben genomen", het geen onrust had veroorzaakt. In het proces dat Diisseldorf tegen drie voormalige SS-func- tionarissen van het concentratie kamp Sachsenhausen wordt ge voerd, heeft de openbare aan klager dinsdag tegen de 56- jarige August Höhn en de 70- jarige Otto Böhm levenslange tuchthuisstraf en tegen Horst Henipel tien jaar tuchthuisstraf geëist. openbare aanklager ver zocht ten aanzien van Höhn en Hompel rekening te houden met hun voorarrest en het feit, dat zij bijna tien jaar in een Rus sisch kamp voor dwangarbeiders hebben doorgebracht. Höhn werd schuldig geacht aan zes moorden en in 343 ge vallen een medeplichtigheid aan moord. Böhm had 43 moorden gepleegd en in 422 gevallen zich aan medeplichtigheid aan moord schuldig gemaakt. Hempel werd door de openbare aanklager schuldig geacht aan medeplich tigheid aan moord in 510 geval len. Een beroep op bevelen van hoger hand wees de openbare aanklager van de hand. Wel vond hij het opmerkelijk, dat de drie beklaagden vóór en na hun op treden in Sachsenhausen zich nooit aan strafbare handelingen hadden schuldig gemaakt. Hij was van oordeel, dat de drie mannen door de intensieve SS- propaganda tot hun misdaden waren gekomen. Vandaag komen de drie ver dedigers aan het woord. DE BRUID GEARRESTEERD Loemoemba bleef dinsdag de gehele dag in zijn woning. De daarvoor op post staande Ghane se V. N.-militaireri werden om streeks twaalf uur teruggetrok ken. De „bescherming" van het huis werd toen overgelaten aan de normale V.N.waehtpost, die zich hier reeds ruim drie weken mee belast. Moboetoe inspecteerde zijn troepen, die rondom de V. N.-mi- litairen waren gelegerd. Hij had ook een pantserwagen en ver scheidene jeeps opgesteld in na burige straten. Om drie uur 's middags werd echter het verkeer voor Loe moemba's aan de rivier de Kon go gelegen woning vrij gegeven. Het aantal journalisten en foto grafen, dat toen kwam opdagen, overtrof bijna de sterkte van Moboetoe's militairen. Door een Instorting in een mijn te Thurnscoe bij Doncaster in Noord-Engeland zitten zeven mijnwerkers op 600 meter diep te opgesloten. Men tracht hen op het ogenblik te bereiken. Met ingang van 8 uur gister avond zijn alle loodsdiensten ge staakt. Kadio-Scheveningen heeft een waarschuwing doen uitgaan aan alle schepen dat er momen teel langs de kust een sterke noord-wester storm staat (wind kracht 9) waarbij windsnelheden voorkomen van 54 mijl per uur. De kustwacht van Eierland op Texel heeft gisteren omstreeks halt zes gerapporteerd, dat een ongeveer 300C ton metend schip op de kust bij Texel dreigde te stranden. Het schip had twee rode lich ten in de mast gehesen ten teken, dat het onmanoeuvreer- baar was en trachtte voor anker te gaan. Uit IJmuiden vertrok de zee sleepboot „Nestor" en van Ter- scheling de zeesleepboot „Dog- gersbank", terwijl de redding boot „Prins Hendrik" ter assis tentie uit Den Helder vertrok. De „Prins Hendrik" was het eerst bij het schip. Het schip ligt ter hoogte van paal 28 ten westen van Coxdorp. Het loodswezen te Den Helder heeft de „Prins Hendrik" later geseind weer naar de thuishaven terug te keren. Het onbekende schip, dat uit Cardiff afkomstig leek, gezien de „brokstukken" van de radiosignalen van het schip, die te IJmuiden zijn ont vangen, heeft twee ankers uit gegooid. Het scheen geen hulp nodig te hebben. In Leopoldstad heeft zich maan dagavond een incident voorge daan, dat uiteindelijk geen ern stige gevolgen heeft gehad. Teneinde op alle eventualitei ten voorbereid te zijn, waaron der ongetwijfeld de mogelijk heid van een actie van Kongo lese militairen tegen premier Loemoemba, had een détache- ment van 300 Ghanese militai ren onder commando van kolo nel Ankra maandagmiddag een stelling betrokken op ongeveer 200 meter afstand van de wo ning van de premier en vlak bij een in de loop van de middag door troepen van kolonel Mo boetoe opgeworpen barricade. Terwijl de Ghanese man schappen in alle rust de tijd kortten met praten en roken, verscheen omstreeks zes uur in de avond kolonel Moboetoe ten tonele, gevolgd door twee met zware mitrailleurs bewapende jeeps en vrachtauto's met troe pen. In een ogenblik tijds wer den de mitrailleurs op de Gha nezen gericht. Deze laatsten gingen echter in een even kort ogenblik in stelling en wachtten de komende gebeurtenissen af, terwijl hun commandant, kolo nel Ankra. zich naar Moboetoe begaf. Moboetoe. die door een twintigtal manschappen was omringd met het geweer in de aanslag, verklaarde op hoge toon de aanwezigheid ter plaat se van de Ghanese troepen, die zijn eigen soldaten bedreigden, niet te kunnen tolereren. Hij verzocht de Ghanese comman dant zijn troepen terug te trek ken. „Zo nist, dan beloof ik u een staaltje van machtsvertoon waaruit u niet als overwinnaar tevoorschijn zult treden", aldus Moboetoe. Na enig overleg stemde de Ghanese kolonel er tenslotte in toe zijn troepen terug te trekken. Terwijl onder zwaar gedreun een gemotoriseerde Kongolese colonne met mitrailleurs ter plaatse verscheen, verlieten de Ghanezen de door hen betrok ken stellingen, welk voorbeeld even later door de Kongolezen werd gevolgd. Slechts de journalisten, pers fotografen en aantal nieuws gierigen bleven op het „slag veld" achter. (Adv.) Een bruid wordt gearresteerd op de drempel van <le kerk! Een uniek geval? In dit geval niet: De heftige scène staat precies omschreven in een scenario en het verbitterde bruidje dat de agenten handen vol werk geeft i.s niemand minder dan „Ea Lollo", die op het ogenblik een film in Rome maakt. De 25-jarige prins Francois BourbonOrleans, tweede zoon van de graaf van Parijs, de pre tendent naar de Franse troon, is dinsdagochtend bij een zuive ringsactie tegen Algerijnse op standelingen in het gebied van Tizi Ouzou. een honderd km ten oosten van Algiers, gesneuveld, aldus heeft een Franse militaire woordvoerder meegedeeld. Gisteren is men begonnen met het lichten van de „Tina Scar lett", de Deense veerboot die vrijdag in aanvaring kwam met de Belgische tanker „Diamant". De Deense roerganger van de „Tina Scarlett", die bij de ramp ernstig werd gewond, kan om trent de oorzaak van de ramp nog niet worden gehoord. ZUID-RHODESIA. Op verschillende plaatsen is het in Zuid-Rhodesia tot onlusten gekomen. Bij ongeregeldheden in Harare, een Afrikaanse wjjk van de hoofdstad Salisbury, kwa men verscheidene personen om het leven. Foto: Van een gebouw, dat door de oproerkraaiers werd geplun derd, bleef niet meer over dan een puinhoop. Tunku Abdul Rahman, de p re- mier van Malaka, heeft dinsdag in Kuala Lumpur verklaard, dat hij de Indonesische minister van Defensie, Nasutior, gevraagu heeft Malakka te bezoeken om ever de kwestie-Nieuw-Guinca te spreken. Hij zei tegen journalis ten de gezindheid rond dit vraag stuk te willen kenrten. „Ik zal alles doen wat tot een vrcL-uzacie oplossing kar leiden.' Hij zei voorts dat Indonesië ..een zeer lastig probleem is" en cat :.e toestand daar slechter kan wor den. Generaal Nasution zal op 13 oktober voor een bezoek van dri? dagen in Kuala Lumpur aan komen. De algemene vergadering heeft dinsdag haar debat over de inter nationale politiek voortgezet. Carlet Auguste van Haiti ver klaarde dat de minder ontwik kelde gebieden bijzonder veel belang hechten aan ontwape ning, omdat zij er zich bewust van zijn, dat hierdoor het stij gen van de levensstandaard in hun landen kan worden ver sneld. Daniel Schweitzer van Chili pleitte voor beoefening van het vreedzaam naast elkaar bestaan, in plaats van er alleen maar over te praten. Hij steunde de eerder door minister Luns gedane sug gestie, dat de sprekers die in ideologisch opzicht tegenover el kaar staan zich niet van een on gepaste terminologie bedienen. De Saoedi-Arabische minister voor V. N.-zaken, Sjoekairy, ver geleek het „Zionistische terro risme" vóór de stichting van de staat Israël met de daden van het nazidom in Duitsland. De Is raëliër Michael Comay noemde Noordstraat 102 - Telefoon 3128 Terneuzen Het Engelse ministerie van Vervoer heeft bekendgemaakt, dat de regering steun zal ver lenen voor de bouw van een nieuw lijnschip van 75.000 ton van de Cunard-Stoomvaart Mij, dat de Queen Mary" zal moeten i vervangen. De steun zal ver- leend worden in de omvang, die door de commissie Chando werd voorgesteld. Aan het parlement zullen, wanneer dit weer bijeen komt, bijzonderheden worden meegedeeld. Op het ogenblik werkt de maatschappij aan de opstelling van een uitnodiging tot inschrijving, die naar alle in aanmerking komende scheeps werven gezonden zal worden. NOORDWESTELIJKE WIND Boven Denemarken bevindt zich een depressie die weinig van plaats verandert. Zij veroorzaakt op een groot deel van de Noord zee een storm tussen noord en noordwest, waarmee onstabiele polaire lucht naar' het continent wordt getransporteerd. Er ont wikkelden zich veel buien: dins dagavond werd plaatselijk meer dan 10 mm afgetapt. In de alge mene luehtdrukverdeling komt weinig verandering, zodat het huidige weertype blijft voortdu- ZON MAAN op onder op onder Okt. 12 6.59 17.53 23.11 14.06 13 7.01 17.51 14.44 14 7.02 17.49 0.08 15.18 ren. Kleine randstoringen die over de Waddenzee naar het zuidoosten bewegen, doen daar bij de wind langs de kust af en toe tot stormkracht toenemen. tvrrnprTjiruT HbUtUUUUll medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Nu en dan buien Wisselende bewolking met nu en dan buien. Matige tot krachti ge, aan de kust nu en dan storm achtige noordwestelijke wind. Iets kouder dan gisteren. WOENSDAG 12 OKTOBER Breskens 6.18 6.46 Terneuzen 6.53 7.21 Hansweert 7.33 8.01 Walsoorden 7.43 8.11 het walgelijk om enig volk met de nazi's te vergelijken. Premier Chroesjtsjef lieeft dinsdag in de algemene vergade ring van de Verenigde Naties verklaard, dat het ontwape- ningsvraagstuk op plenaire bij eenkomsten moet worden behan deld en niet in eerste instantie naar de voornaamste politieke commissie moet worden ver wezen. Hij was van oordeel, dat er in maart of april a.s. voor deze kwestie een aparte zitting moet worden belegd, waarvoor men de landen zou kunnen uitnodigen, bun staatshoofd of regeringslei der at te vaardigen. Voigens nem zou het wenselijk zijn deze zit- t.ng in Europa, b-v. in Genève, te houden. Ook zou men in Moskou oi Leningrad kunnen vergade ren. cnroesjtsjef wijdde het groot ste deel van zijn rede aan de procedure voor het ontwape ningsgesprek. Nieuwe voorstel len nol feitelijke ontwapening ot controlemaatregelen deed hij met. Ce algemene vergadering heeft dun lag het voorstel van de S'ow- .jet-Russisehe premier t'hroi u jtsjef om het ontwapemngsvraag- stiiK direct in een voltallige As- semibleezitting tri doen bespreken, in plaats van, als gebruikelijk, het eerst eloor de (voornaamste) poiitieke commissie te laten be handelen, verworpen. Een aanbeveling van de agen dacommissie om het ontwape- nings-vraagstuk op de gebruike lijke wijze eerst door de politie ke commissie te laten behande len, en het pas daarna in de al gemene vergadering ter sprake te brengen, werd aangenomen met 61 stemmen vóór, 12 tegen en 25 onthoudingen. De Kongolese republiek (voor malig Belgisch) was afwezig. HET GING NET NIET MEER. Randen, waar bet profie' b"na van afgesleten issteeds har der rijden U denkt „dat liet nog wel kan" Een Amerikaanse soldaat die hij Pirmasens in Duitsland reed daqht dat ook. Nu is hij dood en 1 zijn wagen een verwrongen wrak. Kijkt U vandaag, op de Natio nale Bezinningsdag over de Ver keersonveiligheid eens naar uw handentrap eens op de rem en j bedenk onder het rijden, dat U door zelfbeheersing mensen levens kimt redden! Demonstranten hebben dinsdag voor de tweede achtereenvol gende dag in Rome betoogd tegen het Oostenrijkse stand punt in de kwestie Alto Adige. Een naamplaat van het Oosten rijkse consulaat in het centrum van de stad werd afgerukt. Meer dan duizend jongelieden riepen voor het consulaat anti-Oosten rijkse leuzen en zongen vader landse liederen. Een jongeman werd aangehouden. Tijdens een bezoek aan de dcor watersnood geteisterde stad Tul le heeft premier Detré van I Frankrijk hulde gebracht aan 't detachement in La Courtine ge- j legerde Nederlandse troepen. „Ik ben getroffen door de geest van de bevolking en door de hulp j van het leger en van onze Neder- landse vrienden, die blijk gege- I ven hebben van een algehele toe- 1 wijding". Premier Eyskens van België heeft dinsdag een brief ontvan gen van premier Tsjombe van Katanga, waarin deze hem er voor waarschuwt dat Katanga de diplomatieke betrekkingen met België wellicht zal verbre ken als België een gecentrali seerd Kongo blijft verdedigen. Zoals bekend heeft Eyskens maandag verklaard dat België zich niet bemoeit met de binnen landse betrekkingen van Katan ga en dat deze staat haar eigen regeringsvorm moet kiezen.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1960 | | pagina 1