Kasavoeboe vormde kabinet
Steunactie „Orkaan St. Maarten
Orkaan Donna blijft
woeden
Loemoemba
gearresteerd
HET WEER
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
DINSDAG 13 SEPTEMBER 1960
16e Jaargang Nr 5083
VERZOEK VAN
KASAVOEBOE AAN DE
VERENIGDE NATIES
PERSCONFERENTIE
VAN ILEO
LOEMOEMBA-
DELEGATIE NAAR
VERENIGDE NATIES
DE SITUATIE
IN LEOPOLDSTAD
RADIO-LEOPOLDSTAD
WEER IN DE LUCHT
DE STRIJD IN KASAI
EN KATANGA
LOEMOEMBA WEER OP
VRIJE VOETEN
Charmantintermezzo
voor Frans president
BERLIJN
LIJST VERKEERDE
MARGARINE
CODENUMMERS
SCHADEVERGOEDING
PLANTAZIEKTE
Bijeenkomst Veiligheidsraad
voor onbepaalde tijd verdaagd
Kredieten aan Particulieren
NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur 1. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidsvval
Telefoon 2073 en 2510
Na 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: 6,per kwartaal; per
maand ƒ2,—; per week 48 et. Losse nrs 9 ct.
DE VRI
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie 2,25.
Rubriek Kleine Advertenties géén handels
advertenties) 5 regels 1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
De premier van de tegenrege
ring in Kongo, Ileo, heeft zon
dagavond in Leopoldstad een
persconferentie gehouden. Ileo
noemde de regering van Loe-
moemba onwettig en verklaarde
dat de maatregelen tegen be
paalde bladen en verenigingen
geen rechtskracht bezitten om
dat zij niet door het staatshoofd
zijn getekend.
Stemmingen in de senaat en
de Kamer van Afgevaardigden
kunnen besluiten van het staats
hoofd niet ongedaan maken, al
dus Ileo. Zoals bekend heeft het
parlement het ontslag dat presi
dent Kasavoeboe premier Loe-
moemba heeft gegeven, niet
goedgekeurd.
Ileo zei in het bezit te zijn van
een telegram aan „een vreemde
mogendheid" waarin Loemoem-
ba verzoekt buiten hot kader van
de Verenigde Naties om troepen
naar Kongo te zenden.
Ileo verklaarde besprekingen
te hebben gevoerd met vertegen
woordigers van de zes provincies
van Kongo. Deze besprekingen
hebben een „bemoedigend resul
taat gehad" en „er is geen sprake
van dat Katanga zich van Kongo
zal afscheiden". Ileo is van plan
een inter-provinciale conferen
tie te houden. In antwoord op
een vraag zei hij dat Loemoemba
„evenveel recht als ieder ander
heeft" om aan deze conferentie
deel te nemen. „Ik zou graag
willen dat hij zou deelnemen".
Ileo is gekant tegen ontwape
ning van het Kongolese leger.
De persconferentie werd ge
houden in de ambtswoning van
Kasavoeboe. Het gebouw werd
door vijf Kongolese gendarmen
bewaakt.
President Kasavoeboe van
Kongo' heeft zaterdag aan de
secretaris generaal der Verenig
de Naties, Hammarskjoeld, tele
grafisch medegedeeld een nieuw
kabinet te hebben gevormd,
met Joseph Ileo, de voorzitter
van de Kongolese Senaat, als
premier.
Dit telegram is kennelijk aan-
iedmg geweest voor een vol-
De delegatie van de afgezette
regering-Loemoemba is op weg
naar de V. N. te Parijs aange
komen.
De delegatie bestaat uit vijf
man. Leider is Thomas Kanza.
De delegatie heeft geen toe
stemming gekregen het vlieg
veld van Brazzaville (voormalig
Frans Kongo) aan te doen. Zij
is naar Tripoli in Libië gevlogen
en vandaar met een transport
vliegtuig van het Amerikaanse
leger naar Parijs.
De delegatie zou maandag nog
met een lijnvliegtuig van. Airl
France doorreizen naar New
York. 1
De Ghanese troepen die het
radiostation van Leopoldstad
bewaken, zijn maandag aanzien
lijk versterkt. Zondag deed zich
een ernstig incident voor bij het
omroepgebouw, toen Loemoem
ba trachtte een radiorede uit te
spreken. Door het vastberaden
optreden van een Britse luite
nant van de Ghanese bewakings
dienst werd dit echter verijdeld.
De Soedanese troepen van de
Verenigde Naties, die het vlieg
veld Ndjili bij Leopoldstad be
waakten, zijn maandag afgelost
door andere militairen. Zondag
middag kwamen bij het vlieg
veld twee vrachtauto's met
Kongolese militairen aan, maar
deze deden geen poging om zich
van de luchthaven meester te
maken.
Radio-Leopoldstad is sinds
maandagmiddag weer in de
lucht. Het station zendt echter
alleen muziekprogramma's uit
die door de Verenigde Naties
zijn uitgezocht.
Van Katangese zeide is ver
nomen dat troepen van Loe
moemba in de loop van het af
gelopen weekeinde op drie plaat
sen Katanga zijn binnengevallen.
Zij hebben zich echter spoedig
teruggetrokken, zo zei men.
ledige ommezwaai in de hou
ding van de Russische ver
tegenwoordiger in de Veilig
heidsraad, die aanvankelijk uit
stel van de vergadering van de
raad had voorgesteld tot een
Kongolese delegatie in New
York zou zijn aangekomen om
aan de debatten deel te nemen.
Het telegram van Kasavoeboe
werd onder de leden van de
raad verspreid nadat de ver
gadering van zaterdag een aan
vang had genomen.
Het telegram van president
Kasavoeboe was mede onder
tekend door Ileo en Bomboko,
die als minister van Buitenland
se Zaken in het nieuwe kabinet
is benoemd. Bomboko was eerst
minister van Buitenlandse Za
ken in het kabinet van Loe
moemba, die verleden week
door president Kasavoeboe als
premier was ontslagen.
Kasavoeboe beloofde „volledi
ge en algehele samenwerking
met de internationale volkeren-
Patrice Loemoemba, tegen wie
door de regering-Ileo een ar
restatiebevel was uitgevaardigd,
is maandagmiddag in zijn woning
aangehouden. Hij is door sol
daten naar een militair kamp ge
bracht.
Er was een 50-tal soldaten en
gendarmes naar de ambtswoning
van de voormalige premier ge
komen. Onder escorte van twee
militairen werd hij in een ge
sloten auto weggevoerd. De auto
werd gevolgd door twee vracht
auto's met soldaten. Van enige
opwinding bij het publiek is niets
gebleken.
De Belgische radio-omroep
meldt dat Patrice Loemoemba, na
twee uur te zijn vastgehouden,
weer op vrije voeten is gesteld.
Hij zou in een jeep door het cen
trum van Leopoldstad zijn ge
reden, waarbij hij het volk door
een luidspreker zou hebben toe-
President Charles de Gaulle van
Frankrijk heeft een bezoek ge
bracht aan Bretagne. Temidden
van moeilijke besprekingen over
diverse problemen met de auto
riteiten vond de president in
Plestis-les-Greves (foto) even
tijd voor een charmant inter
mezzo.
organisatie met eerbiediging
van de nationale souvereiniteit,
voor het behoud van de wereld
vrede, het bewaren van de een
heid in het land en de bevorde
ring van de vooruitgang en wel
vaart van het land".
Kasavoeboe verzocht de V.N.
„tijdelijk hun militaire en ad
ministratieve hulp aan Kongo
voort te zetten" teneinde dit
land in staat te stellen vrijelijk
en zonder vrees voor intimida
tie zijn onafhankelijkheid in
praktijk te brengen. Hij vroeg
de V.N.-strijdmacht, de bescher
ming van de bevolking te ver
zekeren en zich in het bijzonder
te verzetten egen „elk bloed
bad".
Het staatshoofd verklaarde
dat het Kongolese volk „tot
geen enkele prijs" technische of
militaire bijstand wenst van
enige vreemde mogendheid als
deze hulp niet in het raam van
de V. N. wordt verleend.
gesproken. Hierbij zou hij hebben
geroepen: „Men heeft mij on
wettig gearresteerd. Maar de
samenzwering tegen mij is ver
ijdeld. Ik ben weer vrij man".
De Belgische radio-omroep voeg
de hier echter aan toe, dat zijn
inlichtingen nog niet bevestigd
waren.
A. F. Bolamba, staatssecre
taris voor voorlichtingszaken in
de regering-Loemoemba, heeft
I tegenover verslaggevers ver-
'klaard dat het bericht over de
arrestatie van Loemoemba „vol
slagen onjuist" was.
Volgens Kongolese militairen
heeft Loemoemba een half uur
doorgebracht in kamp Leopold,
het buiten Leopoldstad gelegen
kampement van het Kongolese
leger.
Bolamba verklaarde dat Loe
moemba naar kamp Leopold was
gegaan om ontstane „misver
standen" met de militaire leiders
te bespreken en de Kogolese mi
litairen toe te spreken.
De Oostduitse politie heeft
zondagnacht twee mannen ach
terna gezeten die van een con
trolepost waren weggevlucht
toen hun papieren werden on
derzocht.
De mannen die met een West-
berlijnse bus die naar West-
Duitsland reed, meegekomen
waren, renden naar een West-
berlijnse controlepost. Maandag
morgen waren zij echter nog
steeds niet in West-Berlijn aan
gekomen. Hun namen zijn niet
bekend.
Het secretariaat van de V. N.
heeft maandag een verzoek be
kendgemaakt, dat aan de V. N.
is gedaan door president Kas-
savoeboe van Kongo.
Hij vraagt de V. N. het na
tionale Kongolese leger, dat on
der bevel staat van de minister
van Defensie en onder opperbe
vel van hemzelf, te willen reor
ganiseren en opleiden, evenals
de provinciale politie, zulks in
overleg met de provinciale rege
ringen. Vooral is het nodig, dat
er snel kader voor leger en po
litie wordt opgeleid.
Voorts verzoekt hij de V. N.
hulp bij het weer op gang
brengen van de rechtspraak.
Kasavoeboe en Ileo denken
hierbij aan het aanwijzen van
een groep juristen, waaruit op
aanbeveling van het interna
tionale gerechtshof kan worden
geput.
Tenslotte vraagt Kasavoeboe
om vervoer en bescherming van
Tsjombe en Kalondji, resp. pre
mier van Katanga en president
van de Mijnstaat, die voor een
bespreking naar Leopoldstad
zijn uitgenodigd.
Het ministerie van Sociale
Zaken en Volksgezondheid
deelt in overleg met de offi-
dam mede, dat in de jl. zater-
cier van justitie te Rotter -
dag gepubliceerde lijsten met
codenummers zoals deze door
Van den Bergli en Jurgens
zijn verstrekt van margarine-
merken, waarvan moet wor
den aangenomen, dat daarin
voor de gezondheid schade
lijke stoffen zijn verwerkt,
enige codenummers ten on
rechte zijn vermeld. Het gaat
om de volgende nummers
124, fabrikant C. van der
Bijl, Ilphen; 341, firma De
Boer, Utrecht; 319, Van der
Berg, Schiebroek; 405, Bos
man, Rotterdam; 246, T. van
der Kloot, Rotterdam; 392,
L. A. van der Krogt in Zeist;
397, Vlasveld, Zoeter meer
378, Wed. H. de Bie te Wijk
aan Zee.
Het onderzoek naar ver
dere foutieve codenummers
wordt voortgezet.
De directie van Van den Bergh
en Jurgens N.V. deelt ons mee,
dat zij aan hen, die geleden
hebben aan de huidaandoening,
die wordt toegeschreven aan
het gebruik van Planta, of
andere door haar geleverde
margarine, de door hen ge
leden schade zal vergoeden
volgens de regels, die uitvoe
rig per advertentie in de dag
bladen zullen worden aange
kondigd.
De ambassadeur van de Sow
jet-Unie in Parijs, Vinogradof,
heeft maandag aan president De
Gaulle een boodschap van pre
mier Chroesjtsjef over de ont
wapening overhandigd.
Naar aanleiding van de or
kaan „Donna" die het eiland
St. Maarten (Nederlandse An
tillen) heeft geteisterd en die
ook in Nederland reacties heeft
gewekt, hebben zowel 't Neder
lands Steunfonds voor de Antil
len ais het Nederlandse Rode
Kruis zich bereid verklaard
steun te verlenen aan de getrof
fen bevolking. Ook particulie
ren hebben reeds te kennen ge
geven dat zij hun bijdragen tot
herstel willen verlenen.
In overleg met het Nederland
se Rode Kruis heeft het Neder
landse Steunfonds voor de
Nederlandse Antillen, waarvan
H. M. de Koningin bescherm
vrouwe is, daarom besloten
over te gaan tot een inzame
lingsactie ten bate van de ge
dupeerden.
(Gelden voor dit doel kunnen
onder het motto „Orkaan Sint
Maarten" worden gestort op
gironummer 1844 van de Fa.
Pierson Heldring en Pierson,
Korte Vijverberg 2, Den Haag.)
De gevolmachtigde minister
van de Nederlandse Antillen,
W. F. M. Lampe, deelt mede,
dat, onmiddellijk nadat het be
kend was geworden dat het
eiland St. Maarten door een
zware storm was getroffen, zo
wel de stichting „Nederlands
Steunfonds voor de Nederland
se Antillen" als het Nederlandse
Rode Kruis hulp en steun heb
ben aangeboden aan de gevol
machtigde minister van de Ne
derlandse Antillen, waarvoor
deze zich zeer erkentelijk toon
de
„De gevolmachtigde minister
heeft zich nu direct na het be
richt van de ramp telegrafisch
gewend tot de minister-presi
dent van de Nederlandse Antil
len en tot gezaghebber van het
eilandgebied de Bovenwindse
Eilanden waartoe het getrof
fen eiland St. Maarten behoort
om zijn deelneming te betui
gen en om nadere inlichtingen
te krijgen omtrent de omvang
van de ramp en de benodigde
hulp".
De orkaan „Donna" die sedert
zijn ontstaan in het Caribische
gebied ruim 120 slachtoffers
heeft gevergd, zette maandag
ochtend met vernieuwde kracht
koers naar de Amerikaanse sta
ten Nieuw Engeland en New
York.
De orkaan bewoog zich in de
loop van zondag naar de Atlan
tische Oceaan, na in Florida in
noordwaartse richting een vore
van vernielingen te hebben ge
trokken. Boven de Oceaan aan
gekomen nam hij in hevigheid
toe boog zich wederom land
inwaarts en teisterde de vakan
tieverblijven in Noord Carolina
met een windkracht van 115
mijlen per uur. Het meteorologi
sche instituut van de Verenigde
Staten meldde kort na midder-
De Veiligheidsraad van de
V.N. is maandag te 20.50 uur
(Ned. tijd) bijeengekomen, bij
na een uur later dan aanvanke
lijk was vastgesteld. De vertra
ging was, naar men meent, te
wijten aan de afwezigheid van
de Amerikaanse afgevaardigde
James Wadsworth die in de
wandelgangen besprekingen
voerde en aan de afwezigheid
van de Russische gedelegeerde
Valerian Zorin, die een tele
foongesprek voerde.
Zorin sprak, in antwoord op
een welkomstwoord van de
voorzitter van de raad, de hoop
uit, dat de samenwerking met
de leden van de raad, zijn
voorzitter en de secretaris-gene
raal van de V.N,.zou leiden tot
versterking van de vrede en
verwerkelijking van de verheven
doeleinden van het handvest.
(Zorin die kortgeleden tot op
volger van Koeznetsof is be
noemd, was zojuist in New
York aangekomen.)
James Wadsworth stelde voor
het debat voor onbepaalde tijd
te verdagen met het oog op de
verwarring die volgens de be
richten in Kongo heerst. Hij
opperde, dat de voorzitter de
raad opnieuw bijeen zal roepen
als de toestand duidelijker ge
worden is.
Zorin verzette zich tegen het
Amerikaanse voorstel. Wads
worth was van mening, dat hier
over niet gedebatteerd kon wor
den, waarop de vooratter het
Amerikaanse voorstel in stem
ming bracht.
Het werd goedgekeurd met 9
stemmen vóór en 2 tegen (de
Sowjet-Unie en Polen). Zorin
stelde daarna onmiddellijk voor
de raad heden te 01.30 uur op
nieuw bijeen te roepen.
Voorzitter Ortona handhaafde
het besluit van de raad de zitting
voor onbepaalde tijd te verdagen
en gaf te kennen, dat de Sowjet-
Unie een bijeenkomst van de raad
mag aanvragen op de gebruikelij
ke wijze. Om 21.05 uur ging de
Veiligheidsraad uiteen.
nacht van zondag op maandag,
dat „Donna" zich in noordooste
lijke richting bewoog met een
snelheid van 40 mijlen en de
laatste uren snel in richting toe
nam.
Het Amerikaanse Rode Kruis
berichtte zondag, dat de storm
in de Verenigde Staten 655 wo
ningen heeft vernield en aan
12.500 schade heeft toegebracht.
Bij het passeren over Florida
heeft de orkaan aan de sinaas
appel- en citrusplantages aldaar
een schade aangericht van naar
schatting 250 miljoen dollars. Er
waren in Florida vier doden te
betreuren. Vloedgolven, die langs
de kust van Florida werden ver
wacht, zijn uitgebleven doordat
de windsnelheden bij het berei
ken van de Atlantische kust
plotseling tijdelijk verminderden.
De Amerikaanse marine heeft
met 40 straalvliegtuigen een
waarschuwingsdienst ingesteld
van de basis Norfolk naar het
noorden van New York. De be
manningen konden zich door
valschermen redden.
Later bereikte „Donna" New
York met een windsnelheid van
ongeveer 130 kilometer in het
centrum van de wervelstorm
circa 210 km per uur.
Verscheidene stations van de
ondergrondse spoorweg liepen
onder, terwijl de veerdiensten
door de hoge golfslag moesten
worden gestopt. Het verkeer over
de bovengrondse spoorweg kon
voortgang vinden.
De rivier de Hudson over
stroomde, nadat een 20 centime
ter regen op New York was ge
vallen, West Side Highway, een
der drukste straten van Manhat
tan.
In New York's centrale park
en in het Rockefeller-centrum
werden bomen ontworteld.
De orkaan „Donna" heeft op het
eiland Sint Maarten grote schade
aangericht. Foto boven: een
scheepje werd bij Marigot in het
Franse gedeelte van het geteis
terde eiland, op het strand ach
tergelaten. Foto onder: wat er
overbleef van de Adventistenkerk
op het eiland: een in het water
staande ruïne.
(Advertentie)
De N.H.M. verstrekt op gunstige voorwaarden
kredieten aan particulieren in bedragen van
f 500.- tot f 5000.-. Looptijd ten hoogste 254 jaar
met mogelijkheid van vervroegde aflossing.
Bij overlijden van de kredietnemer wordt de
restantschuld kwijtgescholden.
Laat u door het Hoofdkantoor te Amsterdam
of door een van onze andere 119 kantoren in
Nederland eens nader inlichten. U kunt ons ook
om toezending van een folder verzoeken.
MINDER WARM.
Het K.N.M.I. deelt mede:
Ons land bevindt zich aan de
flank van een hogedrukgebied,
dat zich uitstrekt van Nova-
Zembla naar Polen. Het veroor
zaakt bij ons een zuidelijke wind,
die continentale lucht aanvoerde,
waar de middagtemperaturen tot
plaatselijk 26 graden opliepen.
Ten noorden van de Azoren be
vindt zich een ander hogedruk
gebied dat langzaam in de rich
ting van het vasteland opdringt.
Als gevolg van deze ontwikke
ling gaat de wind later naar het
noord-westen draaien en stroomt
minder warme lucht binnen. Het
front dat de begrenzing van deze
lucht vormt, wordt gevolgd door
een zóne waar plaatselijk regen
valt. Het ziet er evenwel niet
naar uit, dat deze regen vóór
dinsdagavond het westen van het
land zal bereiken.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Minder warm
Overdrijvende wolkenvelden en
in de middag in het westen van
het land plaatselijk wat regen.
Overwegend matige wind uit
westelijke richtingen. Minder
warm.
DINSDAG 13 SEPTEMBER.
v.m. n.m.
Terneuzen 7.38 8.06
Breskens 7.03 7.31
Hanswcert 8.18 8.46
Walsoorden 8.28 8.56
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Sept.
13
6.10
19.00
23.3S
14 40
14
6.12
18.58
15.28
15
6.14
18.56
0.28
16.09
16
6.15
18.53
1.22
16.46
17
6.17
18.51
2.21
17.18
18
6.19
18.49
3.24
17.47
19
6.20
18.46
4.29
18.13
20
6.22
18.44
5.36
18.38
