BREIEN N0VITA IN DEGREEP VAN DE ANGST Amerikaanse agenten vragen asiel in Sowjet-Unie Medisch alarm doping tegen SPORT DE WONINGBOUW IN JULI 1960 PATHET LAO STELT VOORWAARDEN Oma op de motorfiets BEZOEK AAN VERMAKELIJKHEDEN BLEEF ACHTERUITGAAN NOODTOESTAND IN SAN SALVATORE Werd „moordgrap aangifte van derden? strafbaar door De meest gerookte filter sigaret in Amerika - Nu ook in Nederland iszt: TOESTAND PIECK SLECHTER PASSERDOZEN PRINS FUERSTENBERG HOHENLOHE KRIJGT VOOGDIJSCHAP OVER ZOONS Woensdag 7 september 1 '60 VRIJE Z 16e jaargang nö. 5080 „Tass' ten van meldt, dat twee agen- de Amerikaanse veilig heidsdienst, die zich thans in Moskou bevinden, de Russische legering hebben gevraagd als politieke uitgewekenen in de Sowjet-Unie te mogen blijven. De twee agenten zijn de 29- jarige William Martin en de 31- jarige Barnon Mitchell. „Tass" meldt dat zij om politieke rede nen zijn uitgeweken. „De Sow- jelrussische regering heeft be sloten hun de Russische nationa liteit te verlenen", aldus Tass. Martin en Mitchell, die als wis kundigen werkzaam waren, gin gen in juni j.l. tezamen met vakantie, waarna zij niet meer op hun werk verschenen. Aange nomen werd, dat zij een toe vlucht in de Sowjet-Unie hadden gezocht, hetgeen dus thans be vestigd is. Zij verklaarden dinsdag op een persconferentie dat de Ameri kaanse regering „valse en mis leidende verklaringen aflegt, om haar politiek te rechtvaardigen en een blaam te werpen op de politiek van andere landen" tuur voor het van dichtbij onder scheppen van Sowjetrussische radarsignalen. Mitchell en Martin gaven ook bijzonderheden oyer de werking van het Amerikaanse nationale- veiligheidsbureau. Dit speciali seert zich in inlichtingen betref fende verbindingen en opereert als een semi-autonoom bureau van het departement van Defen sie onder de leiding van de raad voor speciale werkzaamheden. Het nationale-veiligheidsbureau heeft een staf van een tiendui zend man onder leiding van lt- generaal John A. Samford van het luchtmachtcommando. Het centrale bureau in Fort Mead kost jaarlijks een honderd mil joen dollar. Daar staat 's werelds grootste elektronische brein. De radio-luisterdienst telt meer dan tweeduizend luisterposten over de gehele wereld met een acht duizend man militair personeel. Een groot aantal mensen houdt zich bezig met het onderschep pen van teletype-verbindingen. Een aantal luisterposten werkt op schepen en in vliegtuigen. De luisterposten kosten ongeveer 380 miljoen dollar per jaar. Het nationaal-veiligheidsbu- De twee uitgewekenen waren 'reau onderschept de geheime in 1957 in dienst van de Ameri- correspondentie van meer dan kaanse inlichtingendienst getre den. Martin, namens hemzelf en Mitchell een verklaring afleggen de, zei dat de Amerikaanse autoriteiten een door hem en Mitchell in de Verenigde Staten achtergelaten verklaring niet hadden gepubliceerd ondanks de bedoeling dat het publiek daar van kennis zou hebben gekregen. Volgens Mitchell en Martin zijn reeds in 1952 en 1954 ver kenningsvluchten van Ameri kaanse vliegtuigen langs de grenzen en over het gebied van de communistische landen ge maakt. Zij beiden werkten toen aan een radiostation van de Amerikaanse marine op een basis in de buurt van Jokohama. Voor elke vlucht van Amerikaan se toestellen langs de Chinese en Sowjetrussische oostgrenzen kregen de Amerikaanse radiosta tions een geheim telegram waar in tijd en koers werden opgege ven. De door deze vluchten ver kregen gegevens werden aan de nationale veiligheidsinstanties doorgegeven. De Amerikaanse veiligheids dienst zou ook geheime berich ten van de eigen bondgenoten onderscheppen en ontcijferen. Er werden ook onder de ambtena ren van de verbonden landen agenten geworven. Martin gaf een gedetailleerde beschrijving van de vlucht van een Amerikaanse „S-130" in 1957 vanuit Turkije over Sowjet- Russisch Armenië. Dit toestel had deskundigen in de elektroni ca aan boord en speciale appara- Oogstraming rogge, gerst, erwten en vlas Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft op grond van de op 20 augustus gehouden derde voorlopige oogstraming wederom opbrengstcijfers gepu bliceerd van enkele akkerbouw gewassen. Voor rogge wordt een totale opbrengst verwacht van 470.000 ton (v.j. 386.000 ton), voor win- tergerst van 43.000 ton (33.000 ton), en voor zomergerst van ruim 246.500 ton (235.500 ton). Deze opbrengsten zijn mede be- invloed door de areaal-verschil len t.o.v. 1959. Tegenover een uitbreiding van de oppervlakten rogge en wintergerst stond een inkrimping van het areaal zo mergerst. De gemiddelde op brengst per ha lag voor rogge en voor zomergerst 14o en van wintergerst 7 boven die van het vorige jaar. Bij de erwten geven de schokkers een achter uitgang van de totale produktie te zien van 30.600 op 27.3000 ton, hetgeen veroorzaakt werd door de inkrimping van het beteelde areaal. Voor groene erwten alsmede voor capucijners en grauwe erwten werd een lagere ha-op brengst gecompenseerd door de grotere oppervlakten. Bijzondere opmerkzaamheid verdienen de cijfers betreffende de vlasproduktie. Hier weerspie gelt zich uiteraard de kente ring welke de oppervlaktecijfers met ruim 24.000 ha (v.j. 15.000 ha) te zien hebben gegeven na de voortdurende teruggang van de laatste jaren. De totale op brengst bedroeg voor gerepeld vlas bijna 145.000 ton (v.j. 77.000 ton), voor lijnzaad ruim 21.000 ton (v.j. 14.000 ton). Met betrekking tot de gemid delde opbrengst per ha kan van een goed vlasjaar worden ge sproken. Bovenvermelde opbrengstcij fers hebben alleen betrekking op de hoeveelheden. Zij zeggen derhalve niets omtrent de kwa liteit der geoogste produkten. veertig landen. Martin noemde met name Turkije, Frankrijk, Italië, Zuid-Slavië, Uruguay, In donesië en de V. A. R. De gegevens, door het opvan gen van radarsignalen verkre gen, werden gebruikt voor het «itwerken van methoden om de radar-verdediging te verzwak ken door middel van stoorzen ders op Amerikaanse bases bij de Sowjetgrenzen. Het nieuwe systeem om de Russische radar verdediging te peilen heeft de naam „Elint" (electronic intel ligence) gekregen. Volgens Mitchell en Martin verschaffen de Verenigde Staten soms in het geheim geld en wa penen voor het omverwerpen van buitenlandse regeringen. De mannen zeiden dat hun be sluit om de Verenigde Staten te verlaten geen velband hield met het U-2-incident maar bijna een jaar geleden reeds genomen was. De verklaring die zij in de Verenigde Staten hadden achter gelaten was gedeponeerd bij de staatsbank van Laurel in Mary land. Tass deelde mee dat Mitchell en Martin in Rusland ongeveer hetzelfde salaris zouden krijgen als in Amerika. Zij mochten kie zen waar zij wilden wonen en zouden geholpen worden om Russisch te leren, hun studie voort te zetten en als wiskundi gen tewerk gesteld te worden. De perschef van het Witte Huis heeft medegedeeld, dat pre sident Eisenhower de twee code deskundigen als landverraders beschouwt. Commentaar op hun verklaringen wilde hij niet ge ven. Het departement van Defensie heeft de mededelingen van de twee mannen over beweerde Amerikaanse spionage-activiteit in verbonden landen en andere landen van de niet-communisti- sche wereld volkomen vals ge noemd. (Adv.) VóóR U GAAT EERST EVEN KIJKEN bij DAN HEEFT U ECHT IETS APARTS Driehonderd doctoren, be- krijgen ,;dope" voor een wed- horend bij Olympische ploegen, hebben opgeroepen tot een to tale oorlog tegen 't gebruik van stimulerende middelen, vallend onder „doping" door atleten. De oproep is belichaamd in een resolutie die gisteren met alge mene stemmen werd aangeno men in een vergadering van doctoren welke gehouden werd onder auspiciën van de Itali aanse medische sportfederatie en het centrum van Volksge zondheid en Sport. Een vooraanstaand Italiaans geneesheer, prof. A. Venerando, zeide dat gezien was hoe een dokter, verbonden aan een bui tenlandse ploeg een stimulans toediende aan een van zijn art- leten kort voor de start van een nummer. Maar geen sancties waren mogelijk omdat er geen regels bestaan die „doping" uit sluiten aldus prof. Venerando. Ook de heer Cresenzo Mazza, onder-minister van Openbare Gezondheid zinspeelde op „doping" toen hij verklaarde dat men ten onrechte de zon de schuld gaf in sommige ziektege vallen onder de atleten. Tal van sprekers voerden aan dat de praktijk van „doping" zeer verbreid was in de wereld, en een van de doctoren meende dat deze praktijk onder sport lieden toenam in een niet te controleren mate. Volgens dr. Barbierei krijgen vele atleten de „dope" in een sinaasappel die ze tijdens de wedstrijd op eten, of verborgen in een stuk kauwgum. Ean Uruguese dokter ver klaarde „Sommige atleten strijd. Het komt voor dat de wedstrijd wordt uitgesteld tot de volgende dag. En dan moe ten ze slaapmiddelen nemen om rust te krijgen. De volgende dag begint het weer van voren of aan". In de resolutie wordt een be roep gedaan op de landen die aan de spelen deelnemen om „doping" te bestrijden met alle beschikbare middelen. „Doping" wordt veroordeeld als zijnde schadelijk voor de ge zondheid en voor de menselijke persoonlijkheid, en de landen worden opgeroepen de studie van dit ernstige probleem zowel uit een wettelijk als uit een medisch standpunt, met kracht door te voeren. Volgens gegevens van het cen traal -bureau voor de statistiek werden in de maand juli van dit jaar 6137 nieuwe woningen op geleverd. In de eerste zeven maanden van 1960 kwamen 44.140 nieuwe woningen gereed, tegen 42.758 in de overeenkomstige periode van 1959. Van de in juli voltooide wo ningen werden er 610 als sys teemwoning gebouwd. In de eerste zeven maanden van het lopende jaar kwamen 5554 sy steemwoningen gereed. Gerekend tot en met juli 1960 zijn sedert de bevrijding 813.367 nieuwe woningen gebouwd. Het aantal woningen met de louw waarvan in juli 1960 werd begonnen bedroeg 6440 (juli '59: 5206). In de eerste zeven maan den van 1960 werd met de bouw van 46.498 woningen een begin gemaakt, tegen 49.386 in de over eenkomstige periode van 1959. Daar in juli het aantal in aan bouw zijnde woningen groter was dan dat van de gereedgeko men woningen, steeg het aantal woningen in uitvoering tot ■*9.976 op 't eind van die maand. De communistisch-georiënteer- de opstandige beweging in Laos, de Pathet Lao, heeft de volgende voorwaarden gesteld voor het beginnen van onderhandelingen over een wapenstilstand en het nieuwe militaire en politieke in tegratie in het bestuursappa raat: De „kliek" van generaal Phoe- mi Nosavan moet uit de re gering worden verwijderd. (Zoals bekend is generaal Nosavan minister van Buiten landse Zaken.) - De vijandelijkheden moeten onmiddellijk worden beëin digd. Alle politieke gevangenen moeten terstond worden vrij gelaten. De regering moet een strikte neutraliteitspolitiek volgen en met andere landen diplo matieke betrekkingen aan knopen zonder hierbij het maatschappelijk stelsel van deze landen in aanmerking te nemen. Buitenlandse econo mische en technische hulp mag slechts worden aanvaard wanneer hieraan geen poli tieke voorwaarden zijn ver den. De nieuwe regering van prins Soeanna Phoema, heeft, zoals bekend de Pathet Lao verzocht afgevaardigden naar Vientiane t» zenden om te onderhandelen over een wapenstilstand. De voorwaarden die de Pathet Lao hiervoor stelt werden bekendge maakt door hun radiostation. Blijkens door het Centraal Bu reau voor de Statistiek gepubli ceerde cijfers omtrent de belas ting op vermakelijkheden is het aantal bezoekers aan vermake lijkheidsinstellingen teruggelo - pen van 106,6 miljoen in 1958 tot 99,9 miljoen in 1959. Per in woners berekend daalde het aan tal bezoeken van 9,5 in 1958 tot 8,8 in 1959. Het bioscoopbezoek daalde van 5,5 tot 4,8 per inwo ner. Het door het publiek bestede bedrag verminderde eveneens, zij het in mindere mate, n.l. van 137,3 miljoen in 1958 tot 131 2 miljoen in. 1959. Gemiddeld gaf elke Nederlander ƒ11,56 voor vermaak uit in 1959, tegen 12,28 in 1958. Van elke voor vermaak uitge geven gulden betaalde het pu bliek 18 cent belasting. De totale belastingopbrengst bedroeg bijna 27 miljoen (vorig jaar: ruim ƒ28 miljoen). In San Salvador, de hoofdstad van El Salvador, is op gezag van president Lemus. voor dertig dagen de noodtoestand afgekon digd. In het desbetreffende be sluit wordt gezegd, dat de jong ste gebeurtenissen in het land tot ernstige verstoringen van de openbare orde hebben geleid, waardoor de vrede en rust in het land in gevaar worden gebracht. (In augustus werden in San Salvador tal van arrestaties ver richt na demonstraties van be wonderaars van de Cubaanse premier Fidel Castro.) Mevr. Molly Pendleton uit Brigh ton, Engeland, 75 jaar oud en grootmoeder, rijdt op haar motorfiets nog graag een om metje van zo'n 300 kilometer. En als de weg wat stoffig is ge- Werd de „moordgrap", uitge weest, neemt ze een duik van dehaald op 21 december 1958 te hoge toren in het dichtstbijzijnde Voorburg, strafbaar, omdat der zwembad. Op zondag is oma den bij de politie aangifte deden contra-alt in het kerkkoor. HUWELIJK VAN 70 JAAR Op 13 september hopen de heer J. Zuil en mevr. J. Zuil Veldhuizen in Boyl (gem. Oost stellingwerf) hun 70-jarige echt vereniging te herdenken. De heer Zuil is 93 jaar en zijn echtgenote 91. Beiden genieten nog een goede gezondheid en verrichten nog dagelijks hun gewone bezigheden. Het echtpaar heeft 7 kinderen en 27 kleinkinderen. Deze vraag werd dinsdag bij de Hoge Raad gesteld nu de vier bedrijvers van deze „grap" in beroep van cassatie kwamen tegen een veroordeling door het Haagse gerechtshof tot een maand hechtenis voorwaardelijk en 100 gulden boete ieder. De vier mannen ensceneerden een „moordscène" te Voorburg, waarbij schoten werden gelost, het „slachtoffer" in een bestel auto werd gesleept nadat hij dui- venbloed op straat gespoten had en een halsbrekende „vlucht" met die bestelauto, waarvan het nummer bedekt was. Zij joegen daarmee omwonen- (Adv.) KENTUKENT? Volgens het Oostduitse pers bureau A.D.N. is de toestand van president Wilhelm Pieck nog slechter geworden. In een dins dagmorgen uitgegeven officeel medisch bulletin wordt gezegd dat ondanks een verlaging van de temperatuur van de patiënt de verschijnselen van een zwak ker worden van het hart- en polsslag toenemen. Grote sortering Boekhandel VAN DE SANDE Noordstraat 55 - Terneuren dooi 53) KARL UNSELT (Nadruk verboden.) „Thermoeke spelletje is goed," riep Ramdohr lachend uit. „Men proeft de scheikunde er uit. En hoe ging het nu verder?" „Tja, hoe ging het nu ver der? Wij spraken over mijn broe der, over zijn eskader; hij kende een heleboel mensen, wier naam mij uit de brieven van m'n broe der helemaal niet vreemd wa ren, wist allerlei dingen over hem te vertellen en zo vielen wij van het een op het ander en toen ik hem vertelde, dat ik majoor bij de staf van een divisie ge weest was, bleek hij erg belang stellend en vroeg, of ik hier in Berlijn kameraden had, of ik hem aanbevelingen voor hen kon geven enz. De vroegere soldaten zouden zich aaneen moeten slui ten en iets ondernemen, meende hij, want anders werden wij hier in het Westen ingemaakt. En eindelijk kwam de aap uit de mouw. Hij was namelijk van mening, dat de soldaat daarginds in de Sovjetzöne veel grotere kansen heeft dan hier in het Westen, waar hij nog altijd voor schandaal gezet wordt en alleen maar goed genoeg is voor de Amis en de Tommies als legioen soldaat op te trekken." Ramdohr floot even. „Daar hebben we het!" „Hij noemde een hele reeks namen van generaals en stafof ficieren, die ginds al weer dienst zouden doen.' „Een tamelijk lompe manier van ronselen," meende Ruth ge ringschattend. „Zó lomp, als ik 't hier weer geef, was hij niet RuthIn tegendeel, hij ging eigenlijk heel handig te werk en tegen dat, wat hij zei, was vaak maar heel moei lijk iets in te brengen. Vaak schold hij zelfs op de Russen en de partijbonzen van daarginds, maar dan ineens dreef hij ook weer de spot met het Westen, en wel op een allerbeminnelijkste en daardoor zo effectvolle ma nier." „Maar, meneer Barenbrook, om kort te gaan: houdt u die man nu voor een geheime agent of niet?" „Niet aander meer. Hij is een tamelijk ondoorgrondelijk mens, waarbij ik er evenwel de nadruk op wil leggen, dat ik mij niet al tijd op mijn mensenkennis ver laten kan. Maar dat is tenslotte slechts bijkomstig. Toen Ilse hem al voor haar karretje gespannen had, vroeg ik zo terloops, met welke bedoeling hij nu eigenlijk gekomen was, waarop hij mij ten antwoord gaf, dat die reden nu vervallen was, daar zijn ka meraad mijn broer dus nog vermist wordt. In alle geval, zo gaf hij mij te verstaan, zou hij, als ik het goedvond, graag nog eens terugkomen om weer eens met mij te praten over de onder werpen, die ons als voormalig officier zeer na aan het hart la gen. Maar toen viel opeens in een of ander verband, dat ik me niet meer zo precies kan her inneren, 't was in een gesprek met Ilse, jouw naam Ruth. Ik geloof in verband met je geboor testreek. Hij had daar naar het schijnt een oom wonen en wilde uw ouders leren kennen. Ja, hij herinnerde zich zelfs jullie assistent, een zekere doctor Ha- ger. Klopt dat?" Ruth verbleekte. „Kent hij die ook?" „Hager?" zei Ramdohr geïn teresseerd. Dat is immers de lei der van de controlecommissie aan de overkant? Tegen die ligt toch in de zaak Wittsock een hoop belastend materiaal in het dossier. Was die assistent bij je vader? Dat wist ik helemaal niet. Waarom heb je me dat nooit verteld? Dat moeten we toch eens nagaan." „In hemelsnaam, doctor," riep Ruth angstig uit. „Denk toch aan mijn ouders. Ter wille van hen heb ik immers gezwegen en zal ik ook blijven zwijgen, voegde zij er vastbesloten aan toe." „Nou, daar praten we nog wel eens over," merkte Ramdohr vriendelijk op en keerde zich weer tot Barenbrook. „Dat is in derdaad merkwaardig. Het komt mij voor, dat daar meer achter steekt dan wij vermoeden. Ik heb zo de indruk, dat wij met die meneer Buschman van u met een heel gevaarlijke knaap te doen hebben, die grote omwegen maakt, om dan des te onopval lender maar ook des te zekerder zijn doel te bereiken." „Ja ziet u, doctor, die indruk had ik ook en daarom dacht ik, dat ik beter eerst eens met u en met Ruth over het geval kon praten. Het gaat hier helemaal niet om mijn broer of om mij, maar om heel iets anders." Ramdohr sprong op en liep onrustig in het vertrek heen en weer. „Wij moeten zien te achter halen om wie het gaat in dit ge val. Dat is uiterst belangrijk". Wijdbeens bleef hij voor Baren brook staan. „Waar bent u met die Buschman gebleven?" Barenbrook begon te lachen. „Ik nergens, maar mijn zuster heeft voor vanavond een af spraak met hem gemaakt." „En zij kent die man nauwe lijks," zei Ruth ontsteld. „Als zij hem langer kende," meende Bruno, nog altijd glim lachend, „zou zij geen afspraak met hem gemaakt hebben. Zij Was zó verrukt over zijn toege takeld gezicht, dat zij het be slist wilde fotograferen. Dat was uniek, beweerde zij. Doe daar maar iets tegen." „Waar heeft zij die afspraak gemaakt?" vroeg Ramdohr. „Bij ons, beter gezegd in haar atelier, boven, onder de pan nen." „Ik moet die man zien," riep Ramdohr uit „Is dat mogelijk?" (Wordt vervolgd.) den de stuipen op het lijf. De politie werd dadelijk gewaar schuwd voor moord, doodslag en wat dies meer zij. Achteraf kwam het spelletje uit de doeken. De rechtbank sprak de bedrijvers vrij van het enige, wat men hen ten laste meende te kunnen leg gen: „Het medeplegen van het doen plegen van aangifte doen van een strafbaar feit, wetende, dat het niet is gepleegd". Het ge rechtshof kwam tot een tegen gestelde conclusie. Mr. F. H. Piket en mr. P. de Prez bestreden de opvatting, dat de vier verdachten schuldig aan valse aangifte zouden zijn. Deze aangifte was naar hun mening een gevolg van een „onvoldoende ooggetuigeverslag" van hetgeen in het openbaar gedaan werd. De aangevers waren naar mening van de verdedigers geen werk tuigen in handen van de ver dachten, terwijl het hof in ruime opvatting causaal verband aan nam. Dit verband bestond naar hun mening tussen de materiële en intellectuele daders van de aangifte niet. Er was immers geen persoonlijke relatie, zo werd betoogd. Zo kon, volgens de raadslieden, geen doorslaggeven de invloed op het al of niet doen van aangifte worden geoefend. Deze redenering werd aangevuld door het dicteren van een reeks vroegere arresten van de Hoge Raad en van beschouwingen van vooraanstaande rechtsgeleerden in deze materie. De procureur-generaal zal op 19 september concluderen. Een Mexicaanse rechter heeft bepaald dat prins Alfonso Fürstenberg Hohenlohe de voogdijschap krijgt over zijn zoons van twee en drie jaar, die geboren werden uit zijn huwe lijk met zijn Italiaanse vrouw, prinses Ira. Prinses Ira had, in gezelschap van een Braziliaanse miljonair, de echtelijke woning verlaten. Zij had haar twee zoontjes mee genomen. Prins Alfonso had een eis tot echtscheiding ingediend en hij verzocht de Mexicaanse autoriteiten hem met het voogd schap over zijn beide zoontjes te belasten. Een Mexicaanse rechter willigde deze eis in, doch een ambtgenoot bepaalde dat de jongens niet buiten Mexico mochten worden ge bracht. Thans heeft een derde rechter bepaald, dat de jongens aan de vader worden toegewe zen. KIND VERDRONKEN Te Luttelgeest in de Noord- Oostpolder is maandagmiddag het 314-jarig jongetje H. Leistra van de steile loswal in de Lut- telgeestervaart gevallen en ver dronken. Een ander kind, dat het ongeluk had zien gebeuren sloeg alarm, maar toen men te hulp schoot was het reeds te laat.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1960 | | pagina 5