GRATIS
SCHOOL
SCHRIFTEN
De moeilijkheden rondom het bezoek
van de «Karei Doorman» aan Japan
Gevechten in de «mijnprovincie»
De Oostduitse maatregelen met betrekking
tot West-Berlijn
Koninklijke Familie in Rome
aangekomen
VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1960
16e Jaargang Nr 5076
EERSTE BLAB
De toestand in Kongo
Voortdurende protesten
PREMIER EYSKENS
ZAL HEDEN
GEWIJZIGDE
REGERING
BEKENDMAKEN
YazidbeschuldigtVerenigde Staten
Groot aantal
werklozen in Canada
Chroesjtsjef naar de
Verenigde Naties in New-York
Witte Huis: „Geen commentaar"
Het congres van de bond
van verdrevenen in Berlijn
PERSCOMMENTAAR
OP OOSTDUITSE
MAATREGELEN
HEERSER VAN
MALAKKA OVERLEDEN
BEI WEER
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en
MAANSTANDEN
Frankering bij abonnement: Terneuzen
pireoteur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073 en 2510
Na 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per
maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie 2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
zijn met het bezoek van de Karei
Doorman aan Japan dat voor de
periode van 8 tot 12 september
Een woordvoerder van het
Japanse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft donderdag
verklaard, dat de Japanse re
gering nog steeds probeert met
de regeringen van Nederland en
Indonesië tot een minnelijke
schikking te komen in verband
met de moeilijkheden die gerezen
de Tokuji Tokonami aan de re
gering verzocht, in de kwestie
van het bezoek van de Karei
Doorman aan Japan op een zo
danige wijze te handelen, dat
Japan's vriendschappelijke be
trekkingen met Nederland en
met Indonesië er geen schade
van zullen ondervinden.
Japanse oud-strijders die met
Indonesië de Nederlanders be
treden, hebben de Japanse rege
ring in een telegram verzocht
haar besluit inzake de Karei
Doorman te herroepen.
Een groep Japanse vrouwen
heeft donderdagmiddag een pro
test ingediend bij het Japanse
ministerie van Buitenlandse
Zaken en de Nederlandse am
bassade in Tokio tegen het be
zoek van het Nederlandse vlieg-
dekschip aan Japan.
De vrouwen, die de voorberei
dende Japanse commissie voor
het Afrikaans-Aziatische vrou
wencongres vertegenwoordigen
zeggen dat het bezoek tot een
derde wereldoorlog zou kunnen
leiden.
De Belgische minister-presi
dent, prof. G. Eyskens, zal heden
de samenstelling van zijn ge
wijzigde regering bekendmaken.
Dit heeft een woordvoerder van
de premier donderdagavond in
Brussel medegedeeld.
Aanvankelijk lag het in de be
doeling, dat de lijst van nieuwe
ministers nog gisteravond zou
worden gepubliceerd. ,,De lijst
van medewerkers van de minis
ter-president is nog niet volledig
en zal heden worden bekend ge
maakt", aldus de officiële mede
deling.
Tot degenen die ook door de
Oostduitse maatregelen tegen
het congres van oud-krijgsge
vangenen en de bijeenkomsten
„verdrevenen uit de Oostelijke
gebieden" worden getroffen be
horen ook de deelnemers aan
een congres van de Doopsge
zinde Kerk, dat donderdag in
West-Berlijn is begonnen.
Oostduitse grenswachten zon-
duitse spoorwegen hebben sinds
woensdag ca 2.200 deelnemers
geen plaatsbiljetten verkocht,
en van sommigen werden de pa
pieren afgenomen, zodat zij
zich niet buiten hun woonplaats
mogen ophouden.
De Westberlijnse senaat heeft
besloten dat Westduitsers die
aan de grens tussen Oost- en
West-Duitsland door de Oost-
land, Lübke. heeft het congres
een telegram gezonden waarin
wordt gezegd dat het bestuur
„geen betere plaats" om te
congresseren zou kunnen heb
ben kiezen.
Foto:
Westduitse politiebeambten ma
ken een automobilist bij «te
Brandenburger Poort opmerk
zaam voor de Oostduitse con
troleposten.
is vastgesteld.
De Indonesische regering heeft
de Japanse regering verzocht een
dergelijk bezoek niet toe te
staan.
De voortdurende protesten en
de publiciteit over deze kwestie
hebben onder kleine groepen in
Japan verzet gewekt tegen het
bezoek van de Karei Doorman
aan het land. Japanse zaken
lieden zouden represailles op
handelsgebied' van Indonesië
tegen Japan vrezen als Japan
het bezoek toestaat.
De Japanse minister van Bui
tenlandse Zaken van de Tweede
Kamer meegedeeld, dat Japan
zich zal houden aan het inter
nationale gebruik met het oog op
het Indonesische protest.
De woordvoerder van het
Japanse ministerie van Buiten
landse Zaken weigerde zich uit
te laten over berichten in de
Japanse pers, dat het ministerie
van de Nederlandse regering be
richt had ontvangen, dat na het
bezoek aan Japan, het Neder
landse eskader naar Zuid-Ame-
rika zal varen.
In een donderdag gehouden
bijeenkomst van de commissie
voor buitenlandse zaken van het
Japanse Lagerhuis heeft de libe
raal-democratische afgevaardig-
Van Belgische zijde in Elisa
bethstad is vernomen dat ron
dom Bakwanga, de hoofdstad van
de „mijnprovincie", „zware ge
vechten" worden geleverd tussen
Kongolese troepen en aanhan
gers van de president van de
president van de mijnprovincie,
Kalondji.
Zaterdag bezetten Kongolese
troepen Bakwanga zonder op
verzet te stuiten. De premier van
de „mijnprovincie" Joseph Nga-
loela, die evenals Kalondji in
Elisabethstad verblijft, heeft
echter verklaard dat de troepen
zijn verdreven en dat de strijd
nog voortduurt.
De „mijnprovincie" vormt een
deel van de provincie Kasai en
grenst aan Katanga. Evenals
Tsjombe Katanga, heeft Ka
londji de „mijnprovincie" onaf
hankelijk verklaard.
Volgens Betgen in Elisabeth
stad is een aantal Kongolese
kinderen „afgeslacht" terwijl hun
ouders de oerwouden waren in
gevlucht, en is de minister van
openbare werken van de „mijn
provincie" David Odia, „zonder
De minister van Voorlichting
in de „voorlopige regering van de
republiek Algerië", Mohammed
Yazld, heeft gisteren verklaard,
dat Algerië, tenminste op het
technische vlak, in oorlog is niet
alleen met Frankrijk, maar ook
met zijn bondgenoten die Frank
rijk van wapens voorzien. Hier
toe behoorden ook de V. S.
„Wij vragen aan de landen
van het Westen en vooral aan
de V. S., thans een duidelijk
standpunt in te nemen ten aan
zien van het Algerijnse vraag
stuk. Wij kunnen ons niet meer
tevreden stellen met een beschei
den uitgesproken sympathie. De
V. S. moeten zeggen aan welke
kant zij staan. Men kan niet
voor De Gaulle zijn en ook nog
sympathiseren met Algerië.
Volgens Yazid hebben de Fran
sen in Algerië Amerikaanse wa
pens gebruikt en heeft Ameri
kaans materieel gediend voor
vernieuwing van de artillerie en
de taktische luchtmacht. „In
Bone en in Boufarik zijn Ameri
kaanse technici, die materieel
van de luchtmacht onderhouden.
En ik spreek nog niet eens van
de Amerikaanse steun voor cie
Fianse politiek. Elke keer dat
Frankrijk een standpunt heeft
ingenomen, hebben Eisenhower
of Herter dit in andere woorden
weergegeven als Frankrijk deze
steun niet gehad had, zouden wij
reeds lang in Algiers gezeteld
hebben."
Yazid zei verder, dat F) ank
rijk in Melun getoond had, niet
met de voorlopige Algerijnse re
gering te willen onderhandelen.
Deze negatieve houding had de
Algerijnse regering gedwongen
de kwestie uit 't Frans-Algerijnse
verband te lichten. „Wij zoeken
thans internationalisatie van de
kwestie en eisen een referen
dum, georganiseerd en gecon
troleerd door de V. N„ met het
oog op de toepassing van het
zellbeschikkingsreeht van het
Algerijnse volk" aldus Yazid. die
de hoop uitsprak, dat alle Afri
kaanse staten het standpunt van
zijn regering zullen steunen.
meer" doodgeschoten. Overigens
kon men in Belgische kringen
niet bevestigen dat de aanhan
gers van Kalondji Bakwanga
hebben heroverd. Het is niet be
idend of het vliegveld van 1de
stad in handen is van Kongolese
troepen of volgelingen van Ka
londji.
In gezaghebbende kringen in
Elisabethstad wijst men er op
dat het onmogelijk is geworden
wat betreft Bakwanga feiten en
verzinsels uit elkaar te houden.
De wildste geruchten, veelal met
propaganda-doeleinden gelan
ceerd, doen de ronde.
De berichten uit dë overige
delen van Zuid-Kasai zijn bij
zonder verward. Maar hande
laren die donderdag uit dit ge
bied in Katanga terugkeerden
zeiden dat alles rustig was in
Mwni-Ditoe, Loepoeta en Ganda
jika, plaatsen die volgens Nga-
loela woensdag door aanhangers
van Kalandji zijn heroverd. Daar
entegen heeft de commandant
van de Katangese gendarmerie,
majoor Crevecoeur, verklaard
dat radioberichten zijn opgevan
gen volgens welke bij Gandajika
twee soldaten van het Kongolese
leger zijn gedood en twee zijn ge
wond. In de omgeving van het
vliegveld van Bakwanga zou het
tot gevechten zijn gekomen tus
sen troepen van de centrale re
gering en volgelingen van Ka
londji.
Een woordvoerder van dë cen
trale regering heeft donderdag
middag meegedeeld dat Bakwan
ga in handen van het Kongolese
leger is. In de omgeving van de
stad is het tot schermutselingen
In Canada is het aantal werk
lozen na de oorlog nog niet zo
groot geweest ais in dit zomer
seizoen. Eerste minister Diefen-
I baker heeft de toestand, voor
wat 't vooruitzicht op de komen
de winter betreft, „ernstig" ge
noemd. In Montreal zwerven al
leen al 52.000 mensen rond
op zoek naar werk. Foto: On
danks de aankondiging „geen
werk hier", op het bouwwerk
voor een wolkenkrabber aan de
Dorchester Street in Montreal,
staat er een grote groep werk
lozen bij het hek in de hoop een
baantje te vinden.
gekomen met aanhangers van
Kalondji. Doch dezen bezitten
slechts wapens van klein kalibe-
en geringe draagkracht. De
woordvoerder citeerde een rap
port van de commandant van
Loeloeaburg aan premier Loe-
moemba.
Een woordvoerder van Ka-
lond'ji's „regering" in Elisabeth
stad heeft verklaard dat een
scheepslading wapens uit België
op weg is naar Lobito, in Portu
gees Angola. De strijdkrachten
van Kalondji, volgens de woord
voerder „waarschijnlijk krijgers
met pijl en boog en oude ge
weren", zouden het vliegveld van
Bakwanga hebben heroverd'. Dit
zou een Belgische officier bij de
troepen van Kalondji per radio
hebben meegedeeld.
Uit Goma is een tweede com
pagnie van het Ierse bataljon
V. N.-troepen naar Kamina ver
trokken. Van Ierse zijde in Eli
sabethstad is vernomen dat er
streng op wordt toegezien dat
onbevoegden de basis niet be
treden. De commandant van de
basis, de Ier Joe Adams, heeft
kennelijk opdracht troepen van
de centrale regering noch Katan
gese eenheden toe te laten.
Zoals bekend eist ook de rege
ring van Katanga de basis op.
Premier Tsjombe is donderdag
uit Elisabethstad naar Kamina
gevlogen voor besprekingen met
de V. N.-autoriteiten aldaar.
Circa 150 man troepen van Ka
londji, in gloednieuwe unifor
men doch zonder geweren, zijn
donderdag uit Elisabethstad naar
„het front" in Kasai vertrokken,
evenals 150 vrijwilligers die uni-'
formen noch wapens bezaten. Op
het perron benoemde Kalondji
drie kapiteins, drie luitenants en
twee adjudanten. De benoeming
van het overige kader zal bij
aankomst van de trein Worden
bekendgemaakt, aldus Kalondji.
Ook Tsjombe was bij het ver
trek aanwezig. Evenals Kalondji
verklaarde hij dat de mannen
„tegen de onderdrukkers en
tegen het communistische ge
vaar" zullen strijden.
den aan de grens tussen Oost
en West-Duitsland afgevaardig
den in personenauto's en koren
die met bussen reisden terug.
Dit schijnt echter in grote mate
van de grenswachten af te han
gen. Een afgevaardigde die, toen
hij met zijn auto reisde, werd
teruggestuurd, kon later per
trein ongehinderd West-Berlijn
bereiken. Zes verpleegster wie
de toegang bij Helmsted werd
geweigerd konden bij Hamburg
de grens passeren.
Ook de Oostduitse afgevaar
digden en deelnemers ondervin
den moeilijkheden. De Oost
duitse grenswachten worden te
ruggezonden op kosten van het
Westberlijnse stadsbestuur vlieg-
passage naar Westberlijn mo
gen boeken. Dit heeft een
woordvoerder van de Westber
lijnse senaat meegedeeld. Met
diverse luchtvaartondernemin
gen is reeds een regeling ge
troffen.
Een woordvoerder van de
vereniging van oud-krijgsgevan
genen heeft verklaard dat alle
300 gedelegeerden zijn aangeko
men. Velen zijn per vliegtuig
gegaan.
Do president van West-Duits-
Donderdagmiddag tegen half
één zijn Koningin Juliana, Prins
Bernhard en de Prinsessen Bea
trix en Irene met de koninklijke
F 27 „Friendship" op het vlieg
veld Ciampino bij Rome aange
komen voor een bezoek aan de
Olympische Spelen. De Prins be
stuurde zelf het vliegtuig. Aan
boord bevond zich een aantal
leden van de koninklijke hofhou
ding.
Premier Chroesjtsjef zal de
Sowjetdelegatie naar de alge
mene vergadering van de Ver
enigde Naties in New York lei
den, aldus bericht het Sowjet-
persagentschap Tass.
De delegatie bestaat uit de
minister van Buitenlandse Zaken
Andrei Gromyko, Valerian Zorin,
onderminister van Buitenlandse
Zaken, Sergei Vinogradof, am
bassadeur in Parijs en Alexander
Soldatof, ambassadeur in Lon
den.
De ministerraad van de Sowjet
In West-Berlijn is donderdag
het zesde congres van de bond
van verdrevenen, oud-krijgsge
vangenen en familieleden van
vermisten begonnen. Uit West-
Duitsland en West-Berlijn zijn er
ongeveer 300 deelnemers, uit
andere gebieden nog honderd.
De Duitse bondspresident Lüb
ke en bondskanselier Adenauer
hebben het congres gelukwensen
gezonden.
Unie heeft de samenstelling van
de delegatie goedgekeurd en
verscheidene deskundigen aange
wezen die Chroesjtsjef naar het
hoofdkwartier van de Verenigde
Naties zullen vergezellen.
De woordvoerder van het Witte
Huis reageerde slechts met „geen
commentaar" op het bericht dat
premier Chroesjtsjef als leider
van de Sowjet-delegatie naar de
algemene vergadering der V. N.
in New York zal komen.
Het Parijse blad „Combat"
schrijft naar aanleiding van de
Oostduitse grensmaatregelen dat
premier Chroesjtsjef een psy
chologische spanning voorbe
reidt om de weg te openen naar
„meer of minder spectaculaire
en dreigende beslissingen".
De Oostduitse maatregelen
kondigen andere besluiten aan.
Indien het klimaat meer gespan
nen wordt is het minste wat men
van Moskou kan verwachten de
aankondiging van een vredes
verdrag met Oost-Duitsland, al
dus het blad.
Voorafgegaan door bereden
politie reed de stoet dwars door
het drukke centrum van de Ita
liaanse hoofdstad naar de Ne
derlandse ambassade. Dank zij
de snerpende fluitjes van de Ita
liaanse motorpolitie hielden de
verkeersagenten overal 't overige
verkeer tegen.
Maar reeds voordat de stoet
zelf Rome bereikt had zwaaide
Prins Bernhard, gezeten in een
grote open Nederlandse Cadil
lac, ergens linksaf. Hij kent
Rome blijkbaar op zijn duimpje.
Toch slaagde hij er niet in eer
der dan de officiële stoet bij de
Nederlandse ambassade te
komen, hetgeen overigens niet
verwonderlijk was want nu hij,
zelf de auto besturend, zonder
enige begeleiding van politie
door het drukke verkeer moest
rijden, ondervond hij veel opont
houd. Toch kwam hij slechts drie
minuten na de Koningin bij de
ambassade, waar het koninklijk
paar zijn intrek nam.
De prinsessen Beatrix en Irene
logeren elders. Zij waren in een
andere auto vijf minuten eerder
van het vliegveld vertrokken
naar een onbekende bestemming.
Zelfs ingewijden zeiden niet te
weten waar de Prinsessen in
Rome verblijven. „Bij vrienden",
was het enige commentaar.
Sir Hisamoeddin Alam Sjah,
de opperste heerser van Malak-
ka is in de loop van donderdag
ochtend op 62-jarige leeftijd na
een langdurige ziekte over
leden.
Hij zou aanvankelijk gisteren
plechtig zijn geïnstalleerd, maar
dit was uitgesteld wegens zijn
ziekte. Hij zou op vijf augustus
een hartaanval hebben gehad.
De plaatsvervangende opper
ste heerser, de radjah van Per
lis, die 39 jaar is, nam sedert
7 augustus zijn functie waar.
ENKELE OPKLARINGEN.
Het K.N.M.I. deelt mede:
Rond een depressie boven
Noord Zweden, die nu geleide
lijk minder diep wordt, voeren
noordelijke winden nog steeds
vrij koele lucht naar de Noord'
zee en ons land. Een depressie
cp het midden van de Oceaan
transporteert echter zachtere
en vochtige lucht naar West
Europa, De scheidingslijn van
beide luchtsoorten ligt momen
teel boven Engeland en het
uiterste zuiden van ons land en
zal zich de komende 24 uur maar
weinig verplaatsen. Langs dit
front viel vooral in zuid-Limburg
langdurig regen. De lucht, die
met matige tot zwakke weste
lijke winden over ons land
stroomt is enigszins onstabiel
van opbouw, zodat naast enkele
verspreide opklaringen ook
plaatselijk weer buien zullen
voorkomen. De temperaturen
ondergaan maar weinig veran
dering.
Nu! Haast u!
Olympiade
bij Knorr soep bouillon.
Pakket van fï?30 nu slechts f 1,03
Alléén bij T&tOVl
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Dezelfde temperaturen
Enkele opklaringen, maar
plaatselijk ook enkele buien. Ma
tige tot zwakke wind in hoofd
zaak uit westelijke richtingen.
Weinig verandering in tempera
tuur.
VRIJDAG 2 SEFTEMBER.
v.m. n.m.
Terneuzen
11.28
Breskens
10.53 11.25
Hans weert
0.08 12.40
Walsoorden
0.18 12.50
ZON MAAN
op onder op onder
Sept.
2 5.52 19.26 17.37 1.56
3 5.54 19.24 18.17 3.09
4 5.56 19.21 18.51 4.26