|/&te <U
<~YYl&nu
r
Ze willen niet!
top-cadeau
GEDULD NODIG!
OMGAAN MET JE OUDERS
Fluor in het drinkwater
voorkomt tandbederf
DE VRIJE ZEEUW
Pagina 9
ONDER DE DUIZEND WEKEN
MET EEN KLEIN BEETJE GOEDE WIL
IS ER HEEL WAT VAN TE MAKEN
MINDER STOMPZINNIG
van de week
Vlot, draagbaarEngels
KAN DAT WEL?
Het
Italiaanse
herfst/ wintermode
EN HET HOORT ER VAN NATURE IN THUIS
lïerdaë 27 augustus I960
Zaterdag 27 augustus 1960
Zet je wel eens thee zonder dat iemand het gezegd
heeft? Ruim je uit eiggn beweging de keuken wel eens
op? Bied je wel eens aan om een boodschap te doen?
Doe je wel eens iets extra voor een schoolvak waar je
onvoldoende voor staat? Ga je zuinig met je fiets om
en maak je het ding wel eens schoon?
Zeg 't maar eerlijk, al die dingen doe jij ook niet of
nauwelijks. Zeg 't maar" gerust jouw houding thuis be
paalt zich hoofdzakelijk tot een ongeïnteresseerd en
verongelijkt rondlummelen en het zeuren om voetbal
schoenen, petticoats, dansplaatjes en verhoging van
zakgeldZo ontstaan de conflicten tussen ouders en
kinderen!
Er zijn heel wat dikke boeken
geschreven over' de manier
waarop ouders hun kinderen
het best kunnen behandelen:
als zuigeling, als kleuter, ais
schoolkind en als half-volwas-
sene. Die geschriften gaan niet
alleen over droge kousen, over
gewassen hand en over ge
poetste tanden, zij houden zich
ook bezig met de kinderziel.
Maar hebben al die schrijverij
en die geleerdheid nu een gun
stige invloed op het gezins
leven gehad? Misschien juist
niet. wie zal het zeggen? Zeker
is dat in steeds meer gezinnen
met kinderen de ernstige con
flicten schering en inslag zijn.
Al die moeilijkheden worden
meestal niet zozeer veroorzaakt
doordat de ouders zo bijzonder
ouderwets zijn, we zouden ons
kunnen afvragen of de perma
nente lamlendigheid van de
kinderen doorgaans niet de
werkelijke oorzaak van alle
kwaad is.
Wanneer die kinderen zich
nu eens wat minder stompzin
nig gedroegen en „er-iets-meer
-van-begrepen", zou de stem
ming in huis plotseling heel
anders kunnen worden; ster
ker nog; er zouden hun waar
schijnlijk allerlei dingen wor
den toegestaan die nu hard
nekkig worden verboden!
HET KAN ANDERS
Welke moeder heeft er nu
aardigheid in iets aan de jurk
van haar dochter te veran
deren, wanneer de kleerkast
van de betrokken jongedame
er ondanks herhaalde en vrien
delijke verzoeken nooit anders
uitziet dan als een treurige
zwijnenstal?
Welke vader is er zo gek om
een zeilboot voor z'n zoon te
kopen wanneer die jongen te
lui en te voornaam is om z'n
huiswerk behoorlijk te maken,
zodat z'n rapport ontoonbaar is
van de onvoldoendes.
Is het nu werkelijk de schuld
van de ouders dat ze het gaan
naar een feestje verbieden o*i-
dat het kind in kwestie van het
vorige partijtje uren later is
thuisgekomen dan was afge
sproken?
ONAARDIGE KINDERZIEL
Werkelijk niemand meent
het beter met een kind dan
zijn eigen ouders, niemand wil
zich voor een kind grotere op
offeringen getroosten, niemand
is zo bereid te vergeven en te
vergeten.
Wanneer dit soort opgroeien
de personen echter volhardt in
een zelfzuchtige en gemakzuch
tige houding wordt het diezelf
de ouders psychisch onmoge
lijk gemaakt om aardig en
vriendelijk te zijn.
Het kan onmogelijk altijd
maar weer van één kant
komen. De ouders kunnen zich
maar niet altijd blijven ver
plaatsen in een bitter onaar
dige kinderziel. Een „teenager"
heeft hersens genoeg om zich
ook eens in de gedachten van
de ouders in te leven!
MET HUN TIJD MEE
Omgaan met je ouders,
schreven wij hierboven. Ver
plaats je eens in hun gedach-
tengang en houd daar eens een
beetje rekening mee. Doe eens
iets wat je ouders willen dat je
graag doet en dan moet je
eens opletten hoe diezelfde
ouders plotseling met hun tijd
mee blijken te kunnen gaan.
Waarmee we maar willen
zeggen dat we kinderen die
thuis altijd moeilijkheden heb
ben, tamelijk dom vinden. Want
wie trekken er bij al die huise
lijke strubbelingen altijd weer
aan het kortste eind?
dr. H. G. v. d. KLAAUW.
Aan de groenten die op de
markt zijn merken we alweer
goed dat de herfst zo lang
zamerhand in aantocht is.
Pronkbonen b.v., die later dan
snijbonen komen, zijn al over
vloedig te krijgen en hoewel
deze boon wat grover is dan de
snijboon, is hij toch bijzonder
smakelijk en om z'n betrekke
lijk lage prijs zeker aan te be
velen.
ZONDAG: Spaghettiekaascro-
quetten; biefstuk met
pronkbonen en aardap
pelen.
MAANDAGStoofschotel spits
kool, tomaten en kaas;
watergruel.
DINSDAGgevulde slakropjes,
rauw gebakken aardap
pelen; havermoutpap.
WOENSDAGschelp oranje
sla; eierragoüt in rijstrand;
appelmoespudding.
DONDERDAGbloemkool met
braadworst, aardappelen;
rijstkoekjes.
VRIJDAG: Bloemkoolsoep;
kaasrand met garnalen
of kalfsvlees, ragoüt; andij-
viesla.
ZATERDAGBami; pruimen-
yoghurt.
SPAGHETTIKAAS-
CROQUETTEN
50 gr. spaghetti ongeveer 20
minuten in water en iets zout
koken, laten uitlekken en fijn-
snijden.
Een glad gebonden saus
maken van 25 gr. bloem en l'/z
dl melk en hier 150 gr. geraspte
kaas, 1 eetlepel tomatenpuree,
1 losgeklopt ei, 'h eetlepel ge-
„U kunt mooi preken over
etiquette" zei gisteravond de
man van een vriendin, „maar
als de mensen niet willen, of
je uitlachen als je je aan de
regels houdt, wat doe je
dan?"
Het is treurig, dat de vraag
gesteld moet worden, maar
het is helaas al zó ver in
deze wereld, dat de massa
dwars tegen de draad in wil
handelen en de enkeling, die
tracht zich aan de onge
schreven wetten van beleefd
heid en fatsoen te houden,
eenvoudig uitlacht.
Een simpel geval: deze
man kreeg een uitnodiging
voor een feestavond voor 2
personen. Zijn vrouw lag
ziek, maar zijn buurmeisje
wilde graag mee. Om het
kind een plezier te doen, be
sloten mijn vriendin en haar
man dat hij dat meisje op
haar kaart zou meenemen.
Hij besprak dit met de buren
en die zeiden: akkoord, maar
ze is pas 17, dus uiterlijk 12
uur thuis en geen minuut
later. Toen het tegen half
twaalf liep, was het feest
juist op het hoogtepunt en
wilde ze niet mee terug. Hij
kon zeggen wat hij wou,
maar ze bleef dansen en
en toen kwam het ergste:
haar partners en de omstan
ders riepen in koor dat hij'
kon ophoepelen, stijfden
haar in haar verzet en hiel
den haar tot de afloop, on
geveer 2 uur, in hun midden.
Natuurlijk ligt de man, die
het niet kan helpen, nu met
zijn buren overhoop. Het
meisje zelf heeft er thuis
trouwens ook van gelust. En
zijn eigen echtgenote heeft
hem al verwijten gemaakt,
omdat hij het niet hardhan
dig heeft meegenomen. Zie
daar, zegt hij, het einde van
de etiquette.
Ik heb het zelf ook al mee
gemaakt, dat ik bespot werd
om het handhaven van ele
mentaire regels der beleefd
heid, maar dit is toch heel
kras. Wie is er nu verant
woordelijk voor het welzijn
van dat jonge meisje, het fui-
vend publiek of haar aange
wezen begeleider, dan is het
samen uit - samen thuis.
Het vervelende is, dat de
goede man niet over machts
middelen kan beschikken, of
hij moet zelf een grove in
breuk maken op de etiquet
te, want je kunt bij een an
der thuis toch maar niet zo
de politie ontbieden! De ern
stigste fout maakten de heer
en mevrouw des huizes die
het feest gaven, door een
minderjarige aan het „wet
tig uitgeoefende gezag" te
onttrekken. Ze zouden het
alleen goed kunnen maken
door een excuusbriefje aan
de ouders van het jonge-
meisje, waarin ze de buur
man van schuld vrijpleiten.
Maar wie schrijft er ooit
nog een excuusbriefje
Pé PENELOPE.
Tweed is ideaal voor de herfst,
dat is ook de mening van de
Londense modeontwerper Berg
van Mayfair, die dit mantelpakje
ontwierp van groene tweed. Het
jakje is aan de achterkant -
onderaan ingenomen, waar
door het nauw om de heupen
sluit. De zakken zijn afgezet
met fluweel in een bijpassende
kleur.
hakte peterselie en gare spa
ghetti doormengen.
Het geheel zonodig op smaak
afmaken, op een nat gemaakt
bord koud laten worden, in 10
porties verdelen, daar croquet-
van vormen, tweemaal door ei
en paneermeel halen en in heet
frituurvet goudbruin bakken.
KAASRAND MET
GARNA LENRA GOUT
35 gr. boter smelten, 35 gr.
bloem erbij doen en goed ver
mengen met 1 'h dl melk, een
dikke saus ervan koken, op
smaak afmaken met wat zout
en wat laten afkoelen. Eén voor
één 2 eierdooiers erdoor roeren
en daarna 100 gr. geraspte kaas
toevoegen. De 2 eiwitten stijf-
slaan en vporzichtig door het
mengsel scheppen. Een warme
puddingvorm inboteren, met
paneermeel bestrooien en het
mengsel hierin doen, niet meer
dan voor 3A vullen!; goed af
sluiten en ongeveer 30 minuten
in waterbad koken.
Een garnalenragoüt maken
door van 25 gr. boter, 25 gr.
bloem en 2'/i dl melk een saus
te maken, 100 gr. garnalen daar
door te doen en met zout en
peper op smaak af te maken.
De warme puddingvorm open
maken, de damp eruit laten
trekken, de pudding op een ver
warmde schotel keren en de
Opening vullen met- de garna
lenragoüt. De schotel met een
paar takjes peterselie en
partjes citroen garneren.
Elke man
ia er
enthouaiaat
over
Het ideale tchrljfg#.
reedschap. Prachtige
solide afwerking. Feit*
loos werkende autome*
tlsche kleurwlsseling.
Desgewenst leverbaar
als 4 kleurenpotlood of
als combinatie ballpoint/
potlood.
N.V. Fa P. J. v. d. SANDE
Noordstraat Terneuzen
Klein Klaasje was laat met praten.
Dat was moeder, om te beginnen, al een
doorn in het oog. Ze had in die tijd een
buurvrouw, die haar baby ongeveer te
zelfdertijd kreeg en dat kind kon al hele
zinnen zeggen, toen Klaasje nog worstel
de met de eerste nauwelijks verstaanbare
klanken. Ook de oudere broertjes en
zusjes waren met alles veel vlugger ge
weest.
„Wlat dat voor een kind is," kon moe
der vinnig uitroepen. „Waarom zégt dat
joch mets? Van mij heeft hij het toch
zeker niet, die slóme!"
Nee, van moeder had Klaasje het
niet. Zij was bijdehand als geen ander
en daarom had ze weinig geduld en kon
ze het van haar jongste spruit niet uit
staan, dat hij niet tot de vluggertjes be
hoorde. Toen Klaasje dan eindelijk woor
den begon te vormen, schenen zijn her
sentjes nog zo traag te werken, dat hij
dikwijls hetzelfde woord moest herha
len, voor hij het volgende geformuleerd
had.
EEN STRAF?
„Ook dat nog!" zuchtte moeder verbit
terd. „Stótteren!" En tegen wie het
maar horen wilde, beklaagde ze zich,
dat ze niet begreep, waarom zij met zo'n
kind gestraft was.
Klein Klaasje groeide op tot een
schuw kereltje zonder veel durf en zelf
vertrouwen. Moeder viel zo dikwijls te
gen hem uit, dat hij een slome was en
het nu eens tijd werd, dat hij behoor
lijk leerde praten, dat hij tenslotte bijna
geen mond meer open durfde doen.
Toen Klaasje naar de grote school
ging, stotterde hij nog. Erger dan ooit,
want er was een nieuwe kwelling bij ge
komen. Hier zag hij zich geplaatst te
genover een verpletterende, onbarmhar
tige overmacht van kinderen, die allen
vlugger en gewiekster waren dan hij. Ze
deden hem na en lachten hem uit. En
als Klaasje er iets van probeerde te zeg
gen tegen zijn moeder, zei deze: „Laat
ze maar lachen, dan leer jij dat stotte
ren misschien af en kun jij ook eens van
je afbijten."
DE REDDENDE ENGEL.
Toen verscheen als een reddende en
gel de juffrouw, met het begrijpende
hart, van de tweede klasse aan Klaasje's
horizon. Natuurlijk was hij in het begin
ook bang voor haar. Hij had zowel kin
deren als volwassenen leren wantrou
wen. Mhar toen hij merkte, dat juf hem
nooit uitlachte en ook niet boos of on
geduldig werd, als hij niet uit zijn woor
den kon komen, opende zijn hartje zich
onvoorwaardelijk voor haar.
Juf kon zo zacht en vertrouwelijk over
zijn bol strelen, als ze even naast zijn
bank stond. Dan werd Klaasje rustig en
durfde opeens van alles. Als hij tegen
juf sprak, vergat hij het stotteren. Soms
liet ze hem nablijven. Niet voor straf,
maar om hem te laten voorlezen. Als hij
het boekje dicht mocht doen, ontmoette
hij jufs lieve ogen; ze prees hem, omdat
het steeds beter ging. Dan groeide
Klaasje in eigen ogen en werd hij blij
en warm van binnen.
Juf legde het zaadje van zelfvertrou
wen in deze nuchtere kinderziel, maar
ze begreep, dat hét geen kans zou heb
ben te groeien, als ze geen medewerking
kreeg bij Klaasje thuis. Ze is met moe
der gaan praten en heeft het haar uit
gelegd. Letterlijk heeft ze moeder ge
smeekt, de jongen te helpen met liefde,
geduld en aanmoediging, inplaats van
alles in hem te verstikken door het
eeuwig gevit en de duidelijk uitgespro
ken minachting.
Zo heeft Klaas het stotteren afgeleerd.
Links: Een getailleerd pakje van
violet en groene wolmelange.
Ontwerper Carosa hield het rok
je kort.
Midden: Marucelli creëerde dit
ensemble, dat bestaat uit een
violet wollen tailleur met
hemelsblauwe rok. De mouwen
zijn iets langer dan driekwart.
Rechts: Een pakje van wol-
shantoeng met astrakan knopen.
Tijdens koude dagen kan er een
astrakan bontkraag en jasje bij
gedragen worden. Het ontwerp
is van Schubert.
DODELIJK
VERKEERSONGELUK
In het Wilhelminagasthuis te
Amsterdam is gisternacht de
32-jarige onderladingmeester W.
van der Molen uit Monniken
dam aan de bij een val van zijn
motor opgelopen verwondingen
overleden. Donderdagmiddag
was de man op de kruising
PurmerwegBeemsterstraat in
Noord, vermoedelijk door te
krachtig remmen, met zijn mo
tor geslipt en daarbij komen te
vallen. In bewusteloze toestand
werd hij naar het voornoemde
gasthuis vervoerd.
MARCELLE.
(Nadruk verboden).
Toen in ons land de voorstellen tot toevoeging van een fluor
verbinding aan het drinkwater werden bekend gemaakt, werd er al
dadelijk rekening mee gehouden, gezien de in andere landen
opgedane ervaringen, dat vele landgenoten zich op felle wijze
zouden keren tegen deze maatregef.
Zij zullen dat dan niet doen omdat zij iets hebben tegen het
beoogde doel, namelijk de preventieve bestrijding van cariës
(tandbederf)1 de aandoening waardoor tegenwoordig bij de
overgrote meerderheid der volwassenen en kinderen het gebit
ernstig aangetast is maar omdat zij een bedreiging van de
persoonlijke vrijheid zien in die verandering van het drinkwater,
dat men immers wel genoodzaakt is te gebruiken in de vorm
waarin het door de waterleidingbedrijven ter beschikking wordt
gesteld.
DRINKWATER BEVAT
MINERALEN
Sommige mensen veroordelen
de toevoeging van bepaalde be
standdelen, die niet van nature
„in het water thuishoren" en
volgens hen misschien de ge
zondheid benadelen.
De overheid heeft daarom aan
alle Nederlanders die zich voor
dit vraagstuk interesseren de
a gelegenheid willen geven zich zo
gedegen mogelijk te laten voor
lichten over de voordelen, die
drinkwaterfluorering heeft ten
aanzien van de bescherming on
zer tanden en kiezen en over het
ontbreken van gevaren of be
zwaren daarvan voor de gezond
heid. Die voorlichting kan dan
allereerst worden verstrekt
door de op dit terrein bij uitstek
deskundige personen; de tand
artsen.
In verband met het bieden
van gelegenheid tot vorming van
een mening bij het Nederlandse
publiek omtrent de gewenstheid
van fluortoevoeging werd de
maatregel niet eenvoudigweg
van hogerhand ingesteld, doch
wordt aan iedere gemeente af
zonderlijk de beslissing daartoe
vrijgelaten.
„NATUURLIJKE"
BESTANDDELEN.
Met de „natuurlijke" aanwe
zigheid van allerlei scheikundige
stoffen is het echter wel anders
gesteld dan de tegenstanders
denken! Drinkwater bezit geen
onveranderlijke, in alle landstre
ken eerdere samenstelling.
Het bevat altijd een groot aan
tal minerale bestanddelen, die
verschillen al naar de bodem
soorten, waarmee het zoal in
aanraking is geweest.
Bovendien kunnen er nog alle
mogelijke min of meer toevallige
stoffen in terechtkomen, soms
zelfs in overstelpende mate, ge
tuige de door velerlei afval ver
ontreinigde Maas, waaruit de
Rotterdammers hun drinkwater
moeten winnen.
Vele jaren geleden is in de
Ver. Staten gebleken, dat in be
paalde landstreken de tandca-
riës duidelijk veel minder vaak
voorkwam dan in andere. Na in
tensieve, tijdrovende onderzoe
kingen kwamen de geleerden tot
de slotsom, dat dit verschijnsel
te danken was aan het feit, dat
het door de bevolking gebruikte
drinkwater in de eerstgenoemde
gebieden meer fluor bevatte dan
in de andere. Van die tijd date
ren de talrijke proefnemingen
met fluortoevoeging aan het lei
dingwater en daarmee werd tel
kens de gunstige invloed van dit
element op de toestand van het
glazuur der tanden en kiezen
bevestigd.
Zo is dus juist een „natuurlij
ke" faktor het uitgangspunt
voor het nemen van de thans
ook in ons land voorgestelde
maatregel geworden. Van scha
de voor de gezondheid was geen
sprake.
NEDERLANDSE
PROEFNEMING
Een spreker op het onlangs in
Hilversum gehouden congres der
tandartsen, dat geheel aan deze
kwestie was gewijd, heeft erop
gewezen, dat de drinkwater-
lluorering een bijzonder goed on
derzochte en beproefde ingreep
tot bevordering der volksgezond
heid is.
Wij Nederlanders behoeven
ons geenszins uitsluitend te la
ten leiden door de in het buiten
land gedane waarnemingen. Van
1953 af heeft in de gemeenten
Tiel en Culemborg onder leiding
van de Stichting T. N. O. (Toe
gepast Natuurwetenschappelijk
Onderzoek) een vergelijkende
bestudering van de toestand der
gebitten bij de jonge kinderen
plaats, een werk dat zeker nog
jarenlang zal worden voortgezet:
in Tiel wordt het drinkwater se
dert dat jaar, bij wijze van proef,
gefluoreerd, in Culemborg ech
ter niet. Duidelijk blijkt, dat door
toevoeging van fluor het optre
den van tandbederf tot de helft
wordt teruggebracht.
Zowel de gemeentebesturen als
de waterleidingbedrijven hebben
het uitvoerige rapport van de
Gezondheidsraad betreffende
theoretische en praktische as-
pekten van dit vraagstuk toege
zonden gekregen.
De Nederlandse burgers, ver
tegenwoordigd in de gemeentera
den, zullen in de toekomst zelf
over al dan niet invoeren van
fluorering kunnen beslissen!
dr. H. W. SCALONGNE.
(Nadruk verboden.)