TELEVISIE Indonesië verbreekt diplomatieke betrekkingen met Nederland Powers verklaart zich schuldig RADIO de BUCK Belgische kabinet verdedigt Kongo-politiek 4AH JÉ4» Auto door twee treinen gegrepen HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN EERSTE BLAD rede van soekarno op onafhankelijkheidsdag Nederlandse regering acht Indonesische stap even teleurstellend als zinloos peter poole krijgt geen gratie Veroordeeld voor moord op zwarte bediende twaalf doden bij mijninstcrting in johannesburg kongolese stagiaires naar huis londen steunt amerikaanse ontwapeningsvoorstellen nkering bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur 1. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 en 2510 NS 5 uur uitsluitend 2073 -lrcnummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,- per kwartaal; per Baand '2.—: Per week 48 ct. Losse nrs 9 et .it. .1 DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1960 16e Jaargang Nr 5063 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande. Terneuzen Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum ftt advertentie 2,25. Rubriek Kleine Advertenties (géén handel»* advertentie?)5 regels ƒ1,—. Iedere regel meee 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding; Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 an. L President Soekarno heeft gisteren, in een rede ter gelegenheid van de Indonesische onafhankelijkheidsdag, verklaard dat Indo- f nesië de diplomatieke betrekkingen met Nederland zal verbreken. In zijn rede heeft president Soekarno over de verbreking der diplomatieke betrekkingen met Nederland nog gezegd, dat Indo- nesië thans in de kwestie West-Guinea „andere middelen te baat zal nemen dan onderhandelingen of verzoeken". President Soekarno week af van de van te voren opgestelde tekst van zijn redevoering ter gelegenheid van onafhankelijkheidsdag. Eerder zeide hij dat revolutie over de wereld golft. „Overal ter wereld willen de volkeren, op revolutionaire wijze, elk gevaar of bedreiging san de wereldvrede afwenden. Zij zijn gekant tegen de I atoombom en oorlogspacten „De wereld van vandaag is een revolutionaire munitie-opslagplaats". In Djakarta hadden al geruch ten de ronde gedaan, dat de pre sident een verbreking van de be trekkingen met Nederland zou aankondigen, maar in de van te voren verstrekte tekst van de rede van twee en een half uur was over deze kwestie niets ge zegd. De mededeling van het staats hoofd werd door duizenden toe hoorders op het terrein van het Vrijheidspaleis met gejuich be groet. Deze verbreking aldus Soe karno verder zal een „verster king van de nationale eenheid" tengevolge hebben en een con frontatie zijn tussen het Indone sische volk en het Nederlandse kolonialisme en imperialisme. Hij bracht in herinnering, dat in het verleden de politiek van „vriendschappelijke overreding" I t.a.v. Nederland op een misluk- I king is uitgelopen, evenals de jarenlang voortgezette pogingen om de openbare mening in de wereld te overtuigen van de rechtvaardigheid van de Indo nesische zaak. „Thans zullen wij niet meer moeten vragen, dat ons recht zal worden gedaan, maar ervoor moeten zorgen gereed te zijn, daar.voor te vechten". Soe karno deelde voorts mede, dat de nieuwe koers in de Indonesische politiek t.a.v. West-Guinea de vorige maand is goedgekeurd door de opperste Indonesische adviesraad. Aan het slot van dit deel van zijn toespraak wekte Soekarno de menigte op, te werken voor de bevrjjding van West-Nieuw-Gui- nea en voor het verdrijven van het imperialisme van de Indo nesische bodem. Zolang de Nederlanders op Nieuw-Guinea bleven, zouden er opstandige acties in Indonesië blijven bestaan. Het grondgebied onder gezag van de opstandelin gen was het afgelopen jaar ech ter aanzienlijk kleiner geworden en er waren 11.000 opstandelin gen gedood. Het staatshoofd deelde mee voornemens te zijn, agrarische hervormingen tot stand te bren gen, hetgeen zou neerkomen op afschaffing van alle buitenland se rechten en „koloniale" con cessies op grond en op uitbrei ding van het grondbezit voor de inheemse bevolking. Alle grondbezit zou worden ge controleerd, omdat „het land voor hen is die de grond bewer ken en niet voor degenen die ge makkelijk zitten en dik worden door het zweet van het volk te exploiteren". Soekarno maakte voorts be kend, dat bij decreet de moham medaanse partij Masjumi en de socialistische partij ontbonden zijn. Deze maatregel was geno men omdat het bestaan van deze twee partijen de veiligheid van de staat in gevaar bracht. De leiders van de twee partijen, resp. Mohammed Natsir en dr. Sumitro, zijn er door de regering van beschuldigd, dat zij sinds 1958 dé opstand op Sumatra heb ben ondersteund. Volgens zekere waarnemers zal de verdwijning van de twee partijen zeker de communistische partij versterken, zoals deze be weging al eerder heeft geprofi teerd van de oph 'fi-ig van an dere organisaties. In zijn rede, die per radio werd uitgezonden, pleitte Soekarno ook voor verdwijning van de liberale democratie" in Inuo- nesië, een versterking van de revolutionaire geest, een samen gaan van communisten, Moham medanen en nationalisten en een politiek van kracht tegenover de Nederlanders in Westelijk-Nw.- Guinea. Verbreking meegedeeld Het ministerie van Buiten landse Zaken in Den Haag heeft gisterochtend meegedeeld dat de Indonesische minister .van Bui tenlandse Zaken, de heer Suban- drio aan de Nederlandse tijde lijke zaakgelastigde te Djakarta. dr. J. Vixseboxse, mededeling heeft gedaan van de verbreking van de diplomatieke betrekkin gen tussen de beide landen met ingang van gisteren. 'De minister van Buitenlandse Zaken van Indonesië heeft gis termorgen de tijdelijke zaakge lastigde te Djakarta medege deeld, dat de Indonesische rege ring besloten heeft met ingang van gister de diplomatieke be trekkingen met Nederland te verbreken. Aan de Nederlandse diploma tieke vertegenwoordiging wer den daarbij alle faciliteiten toe gezegd tot ordelijke afwikkeling van zaken. De chef van de directie kabinet en protocol van het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft daarna de Indonesische tijdelijk zaakgelastigde ontboden om hem mededeling te doen van de ge volgen hiervan voor de Indone sische missie hier te lande en hem overeenkomstige faciliteiten aan te bieden. Inmiddels zijn stappen genomen om te geraken tot een waarneming van de Ne derlandse belangen in Indonesië, waaromtrent thans nog geen verdere mededelingen kunnen worden gedaan. De Nederlandse regering acht de Indonesische stap even te leurstellend als zinloos. Zij ziet niet in welk belang hiermede kan worden gediend. De verbete ring van de betrekking tussen beide landen, waartoe Nederland steeds de deur heeft opengehou den, is hierdoor van de kant van Indonesië welhaast onmogelijk gemaakt, aldus een officiële me dedeling van het ministerie van Buitenlandse Zaken. DE VEILIGHEIDSRAAD BIJEENKOMST In welingelichte kringen van de Verenigde Naties verwacht men dat een bijeenkomst van de Veiligheidsraad over de crisis in Kongo op zijn vroegst vrijdag zal worden gehouden. De Engelse minister van 'Kolo niën zal de koningin niet aanbe velen Peter Poofe, een Engels man, die in Kenya ter dood is veroordeeld wegens moord op een zwarte bediende, gratie te verlenen. Dit is officieel in Lon den bekendgemaakt. Poole zal heden in Nairobi worden terechtgesteld. Het is de eerste maal dat ir Engels Afri ka een blanke wegens moord op een neger wordt terechtgesteld. De veroordeling heeft onder de blanke bevolking van Kenya grote opschudding doen ont staan. Ook een deel van de En gelse publieke opinie wenst dat Poole, die 28 jaar is en in een opwelling van woede zou heb ben gehandeld, gratie wordt ver leend. Poole's advocaten gesteund door enkele leden van het Lager huis en een deel van de pers, be sloten tenslotte zich tot de mi nister van Koloniën te wenden om grafie te verzoeken. De Lon- dense advocaat van Poole had dinsdagavond een onderhoud met de minister, maar deze weigerde gratie aan te bevelen. Dit zou waarschijnlijk ta-ij de Afrikaanse bevolking van Kenya ontevre denheid hebben veroorzaakt. De Amerikaanse vlieger Po wers heeft zich woensdagoch tend schuldig verklaard aan het hem tenlaste gelegde. Powers zei dit nadat de secre taris van de rechtbank, majoor Afanasjef, de tenlastelegging had voorgelezen. De president, luitenant-gene- raai Borisoglebski, vroe.g na het voorlezen: „Beklaagde Powers, begrijpt u de bewoordingen van de tenlastelegging tegen u en be kent u dat u schuldig bent?" Powers antwoordde: „Ja, ik beken dat ik schuldig ben." Nadat Powers zich op de te rechtzitting schuldig had ver klaard, werd de zitting twintig minuten verdaagd. Na de hervatting heeft Po wers in antwoord op vragen van de openbare aanklager, Roe- denko, gezegd dat de bevelheb ber van zijn eenheid, kolonel Shelton, hem in de ochtend van 1 mei had opgedragen een vlucht boven de Sowjet-Unie te maken. Powers zei zich niet pre cies meer te kunnen herinneren wanneer hij te Pesjawar was aangekomen. Het was vier of vijf dagen voor de vlucht boven de Sowjet-Unie. Verder zei Powers dat hij op 1 mei niet hoger heeft gevlogen dan ongeveer 21.000 meter. Ko lonel Shelton had gezegd dat dit een veilige hoogte was en dat hij buiten het bereik van de Russische luchtafweer zou zijn. In antwoord op een vraag van Roedenko zei Powers aan te ne men dat de vlucht voor spiona- gedoeleinden werd ondernomen. In antwoord op een andere vraag van Roedenko zei Powers dat Russische autoriteiten hem niet hebben mishandeld. Hij deelde mee een gifnaald van ko- .lonel Shelton te hebben gekre gen die hij zou kunnen gebrui ken voor het geval hij bij zijn gevangenneming zou worden mishandeld. Hij zei zich tijdens de vlucht boven die Sowjet-Unie lichame lijk normaal te hebben gevoeld maar hij was wel nerveus ge weest. Voorts deelde hij mee dat de staart van zijn toestel was uit- (Adv.) Vraag naar onze speciale verkoop-voorwaarden Vrijblijvend inlichtingen bij U thuis of in onze zaak. TERNEUZEN Tel. 01150-2573 TSJOE EN LAI ZEGT INDONESIË STEUN TOE In strijd om Westelijk Nieuw-Guinea De premier van de Chinese volksrepubliek, Tsjoe En Lai heeft Indonesië steun toegezegd voor het conflict over Neder lands-Nieuw-Guinea. Op een ontvangst ter gelegen heid van de Indonesische onaf hankelijkheidsdag, waar alle di plomaten behalve de Nederland se, aanwezig waren, zei hijWjj zijn verheugd vandaag op de In donesische nationale feestdag te horen, dat president Soekarno verklaard heeft dat Indonesië vastbesloten is zijn gebied West- Irian terug te krijgen. „Het Chi nese volk zal zijn vriend en buur krachtig steunen in deze recht vaardige strijd". Voorts zei hij dat China en Indonesië zich zeer inspannen om hun „tijdelijke ge schillen over het vraagstuk der overzeese Chinezen te regelen. In een herhaaldelijk door luide protesten van leden der rege ringspartijen onderbroken rede heeft de Belgische socialist La- rock woensdag in de Kamer van Volksvertegenwoordigers de re gering van minister-president Eyskens ervan beschuldigd, „een dubbel spel" te hebben gespeeld in de Kongo-politiek. „De dubbelhartige politiek van de regering is de oorzaak van het huidige discrediet van België in de wereld", riep de heer Larock uit. „Ons prestige in het buiten land is nog nooit zo laag geweest als nu". Zijn verklaring werd gevolgd door luide kreten van afkeuring van leden van de christelijke volkspartij en van de liberalen. De Belgische minister van Bui tenlandse Zaken, de heer Wigny, d| regeringsbank op om de woorden van het socialis tische parlementslid tegen te spreken. De woordvoerder van de oppositie bleef echter bij de beschuldiging. „U stemde in met de resoluties van de Veiligheids raad om de Belgische troepen uit Kongo terug te trekken", ver klaarde hij, „maar tegelijkertijd werden de kapitalistische belan gen onder het voorwendsel van humanitaire doeleinden be- sehermd". Het socialistische par lementslid betoogde voorts, dat dë politiek van de regering-Eys- kens „failliet was gegaan toen de Veiligheidsraad duidelijk maakte, dat Katanga geen uitT gangspunt zou kunnen worden voor een nieuw Kongo". Deze aanval van de socialisti sche partij op de regeringspoli- Van de dertien mensen die tengevolge van een instorting in een goudmijn op anderhalve ki lometer afstand van het cen trum van Johannesburg ingeslo ten waren geraakt twaalf Afrikanen en de vijftigjarige blanke J. H. Pieterse, is er woensdagochtend een naar bo ven gebracht. Elf negers en de blanke mijn werker Wijken allen om het le ven te zijn gekomen. Dit is de grote „kolcmmenzaal" in het vakverenigingsgebouw in Moskou, waar gisterochtend het proces tegen de Amerikaanse U-2 piloot Francis Powers is be gonnen. tiek werd gedaan op de eerste dag van een twee-daags debat over het beleid t.a.v. Kongo, waarvoor de Belgische volksver tegenwoordigers het zomerrecès hebben onderbroken. Aan het einde van het debat zal hedenavond worden gestemd over een motie van vertrouwen. De besprekingen werden gis termiddag geopend met een rede van de minister voor Afrikaanse Zaken, de heer De Schrijver, die de muiterij van de Kongolese weermacht, de „ongelooflijke houding" van minister-president Loemoemba en de opruiende redevoeringen van enkele Kon golese ministers de hoofdoor zaken noemde van de gebeurte nissen in Kong^. Onder hoongelach van de so cialistische banken betoogde hij, dat de opstand onder de Kongo lese strijdkrachten „de steun pilaar van de onafhankelijkheid" niet kon worden voorzien. „De onzinnige beloften van Loe moemba, die elke militair ver hoging van rang beloofde en aanzette tot ongehoorzaamheid aan de blanke officieren, vorm den de eerste aanstichting tot de ontreddering", zeide hij. De mi nister noemde het eeii fout, waarvoor de Belgen collectief verantwoordelijk zijn, dat niet tien jaar geleden is begonnen met de dekolonisatie van Kongo. „Toch zou de onafhankelijkheids beweging zijn geslaagd indien de noodlottige opstand niet was uit gebroken. Het had heel anders kunnen gaan indien het gruwe lijke noodlot niet had toege slagen". Omgekomen groentehandelaar werd twee kilometer door trein meegesleurd Dinsdagavond om kwart over tien is op een particuliere over weg in de lijn Amersfoort Zwolle onder de buurtschap Hooglanderveen bij Nijkerk een auto door twee treinen gegrepen. De auto werd eerst gegrepen door de trein uit de richting Nij kerk en even later door een trein uit de richting Amersfoort. De trein, die de auto het eerste greep is na het ongeluk weer verder gereden, maar de tweede trein stond te middernacht nog op de plaats van het ongeluk. Na ruim een uur vertraging hebben de reizigers uit dë snel trein de reis kunnen voortzetten in een andere trein. De sneltrein zelf blijkt zó zwaar beschadigd, dat er niet meer mee gereden kan worden. De wrakstukken van de auto, ee?: lichte vrachtwagen, lagen over een afstand van 800 meter langs de baan verspreid. Men vermoedt dat de auto eerst dooi de goederentrein aan de voorzij geraakt werd en vervolgens door de sneltrein aan de achterzijde. De overstromingen op de Philippijnen De overstroming op de Philip pijnen hebben in Manilla 49 do den geëist. Het lot van tachtig mensen is niet bekend. Het aan tal gewonden zou zeer groot zijn. De schade is vooral groot in het gebied van Pampanga, Bula- can en Tarlac waar-de rivier de Pampanga talrijke dijken heeft doorbroken. Verscheidene ste den zijn geheel geïsoleerd en moeten door hefschroefvliegtui- gen van voedsel worden voor zien. Het stoffelijk overschot van de 51-jarige groentehandelaar E. Bouw, werd Gmstreeks twaalf uur 's nachts gevonden. Het was twee kilometer mee gesleurd in de richting Amers foort. De reizigers uit de sneltrein hebberi tot twee uur 's nachts moeten wachten, voordat zij over verkeerd spoor via Nijkerk naar Zwolle konden worden gebracht. Vijftig Kongolezen die in Bel gië een bestuursopleiding volg den, zijn woensdag op verzoek van hun regering naar hun land teruggekeerd. Volgens Belgische officiële kringen bevinden zich nog onge veer vijftig Kongolese stagiaires in Brussel. Zij willen om ver schillende redenen hoofdza kelijk van politieke aard niet naar Kongo terugkeren. gerust met apparatuur dat de radar van de grond en van vlie'g- tuigen beoogde te misleiden. Powers zei de fotografische apparatuur van zijn toestel te hebben in- en uitgeschakeld aan de hand van zijn instructies. Verder maakte hij aantekenin gen op de kaart. Hij had een vliegveld gezien dat niet op de kcart voorkwam. Het is gebrui kelijk dat vliegers aantekenin gen op kaarten maken van din gen die zij waarnemen en niet op kaarten voorkomen. Toen Roedenko vroeg of dit om spionageredenen gebeurde, antwoordde Powers dat hij dat ook boven Amerikaans grondge bied gedaan zou hebben. Over het neerhalen van zijn machine zei Powers dat hij op een hoogte van ongeveer 20.500 meter een ontploffing achter zijn toestel hoorde en een soort oran- jeflits zag. Het toestel begon te vallen. Op ongeveer 9.000 meter had hij getracht uit het toestel te springen maar dit was hem pas gelukt toen het op een hoogte van 4.250 meter was. Hij had de opdracht bij een noodlanding een handgreep over te halen om het toestel te ver nietigen. Dan moest hij trach ten met zijn nooduitrusting de Sowjet-Unie te verlaten. Hierbij behoorden goudstukken, Rus sisch geld en een geluidloze re volver met 205 patronen. Het wapen was bedoeld voor de jacht, aldus Powers. Powers deelde mee dat hij in 1956 een overeenkomst met de Engeland heeft woensdag zijn steun betuigd aan het Ameri kaanse plan voor kernontwape ning dat Cabot Lodge de dag te voren in de ontwapeningscom missie van de V. N. had inge diend. Dit plan behelst twee moge lijkheden: 1. vermindering van de pro- duktie van uranium-235 en het op basis van wederkerigheid be schikbaar stellen van 30.000 kg van dit materiaal voor vreedza me doeleinden, of 2. de geleidelijke sluiting van de voornaamste fabrieken van verrijkt uranium en plutonium, onder internationale controle. De woordvoerder van het Fo reign Office sprak van een „stoutmoedig plan dat rijke perspectieven biedt". Premier van de mijnstaat trekt van leer tegen het terrorisme van Loemoemba De „premier van de mijnstaat" in Kongo Ngaloela, heeft woens dag in een verklaring voor de pers zich met felheid gekeerd tegen „het terrorisme van Loe moemba (de leider van de cen trale Kongolese regering) die dreigt in geheel Afrika anarchie te zaaien". Ngaloela pleitte voor het bij eenroepen van een Kongolese grondwetgevende vergadering onder auspiciën van de Verenig de Naties. Amerikaanse centrale geheime dienst had gesloten op grond waarvan hij, naar men hem voor de ondertekening had gezegd, vluchten langs de grens van de Sowjet-Unie zou maken en 9.000 per maand zou verdienen. De bedoeling was radio- en ra darsignalen op te vangen, maar hij zou ook voor ander werk ge bruikt kunnen worden. Hij zei op grond van een Amerikaanse wet tot tien jaar gevangenis straf en 35.000 gulden boete veroordeeld te kunnen worden indien hij mededelingen over het geheime contract zou doen. De vlieger zei na een speciale opleiding naar het vliegveld Adana te zijn gegaan om deel te gaan uitmaken van de „10-10", die voornamelijk ten doel had inlichtingen te verzamelen langs de grenzen van de Sowjet-Unie. De afdeling staat onder militai re leiding maar het grootste deel van het personeel bestaat uit burgers. Powers zei niet te weten of bij deel heeft uitgemaakt van het Amerikaanse bureau voor lucht en ruimtevaart (N. A. S. A.). Hij had nooit iets met de N. A. S. A. te maken gehad. Powers kon zich niet' herinne ren kentekenen op zijn toestel gezien te hebben, daar hij bet niet geïnspecteerd had. Maar, zo zei hij, elk toestel heeft kenteke nen zodat het mijne ze ook wel gehad zal hebben. Roedenko haakte hierop in: „Ik wil hier duidelijk vaststellen en ik hecht hier een bijzonde re betekenis aan dat deze U-2 geen kentekenen had. Daarna vroeg de openbare aanklager Powers een beschrij ving te geven van de vlucht nadat hij was opgestegen. Roedenko vroeg Powers toen naar zijn kennis van de uitrus tingstukken van de U-2. Powers antwoordde dat hij nooit iets van de uitrusting had gezien. Maar u was toch Wel zoda nig opgeleid dat u het doel va'n de uitrusting kende? Powers wilde antwoorden, maai vroeg toen ineens zacht jes: Zou iemand zo goed willen zijn om dat licht uit te doen? Hij wees naar een lamp tegenover hem op een afstand van circa 13 meter. Ik krijg er hoofdpijn van, zei hij. Het licht werd onmiddellijk uitgedaan. Powers heeft alle vragen van de openbare aanklager staande beantwoord. Hij leek rustig te zijn. Maar een of twee keer tril de zijn stem van nervositeit. Men kreeg de indruk dat hij geen wil lig slachtoffer van de openbare aanklager was. (Zie verder pag. 2) VEEL BEWOLKING Een rug van hoge luchtdruk verplaatst zich van Frankrijk naar ons land. Als gevolg hier van kwam er een einde aan de buienactiviteit en er waren flin ke opklaringen. De wolkenscher- men die zich in de loop van de dag over ons land uitbreidden, hangen samen met een depressie boven zuid-Frankrijk, die zich langzaam in de richting van ons land beweegt. De depressie voert in Frank rijk warme lucht aan? waarin maximumtemperaturen van om streeks 27 graden voorkomen. Het front dat de noordelijke be grenzing van deze lucht vormt, beweegt zich nog langzaam naar het noorden, maar zal de komen de 24 uur niet tot ons land door dringen. De voorafgaande regen zone neeft zuid-Limburg bereikt. De wind draait naar het oosten en is zwak tot matig. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Veel bewolking Veel bewolking en voorname lijk in het zuiden en midden van het land enige regen. Zwakke tot matige wind tussen oost en zuid oost. Ongeveer dezelfde tempera turen als gisteren. DONDERDAG 18 AUGUSTUS Terneuzen Breskens Hansweert Walsoorden v.m. 12.00 11.25 12.40 12.50 n.m. 1L25 0',40 0.50 Aug. ZON MAAN op onder op onder 5.28 19.58 1.44 17.32 5.30 19.56 2.36 18.12 5.31 19.54 3.32 18.47

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1960 | | pagina 1