Noodtoestand in Kongo
Powers in staat van beschuldiging
Persconferentie van Herter
Geen Katangees verzet tegen binnenrukken
V. N.-troepen
Belgische ambassadeur verlaat
Leopoldstad
Overstromingen
in Polen
Autorijlessen
„SCHIPPERS"
Wm
Belgische commentaar op resolutie
van Veiligheidsraad^
Voor de zitting
Hammarskjoeld stelt vertrek naar Kongo uit
HET WEER
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
*Tankerlng bij abonnement: Terneuzen
ntre^teur-Hoofdredacteur t. can de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: SmidswaJ
Telefoon 2073 en 2510
NS 5 oor nitsluitend 2073
I Gironummer S8150
Abonnementsprijs: ƒ6,- per kwartaal; per
I f 2 per week 48 ct. Losse nrs 9 ct
DE VRIJE
WOENSDAG 10 AUGUSTUS I960
16e Jaargang Nr 5056
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande. Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum pa
advertentie 2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handel»*
advertenties): 5 regels ƒ1,—. Iedere regel men
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adret
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 bot.
Toqe;
Voor geheel Kongo is gis
teren de noodtoestand afge
kondigd.
De Kongolese regering
heeft tegelijkertijd troepen
naar de woning van de Bel
gisch ambassadeur in Leo
poldstad gezonden om „zyn
onmiddellijk vertrek, des
noods met gewéld, te ver
zekeren".
De afkondiging van de nood
toestand werd tijdens een pers-
I conferentie door de minister van
I voorlichting Kasjamoera bekend
gemaakt.
De afkondiging werd gedaan
na een kabinetsvergadering,
jvelke werd bijgewoond door pre
mier Loemoemba, die maandag-
avond in Leopoldstad is terug
la gekeerd na een reis van zeven
tien dagen naar Amerika, Europa
en Afrika.
Minister Kasjamoera zei, dat
de noodtoestand werd afgekon
digd ,,ter voorbereiding van mo
gelijke militaire interventie en
om vijandelijke agressie af te
slaan".
De Belgische ambassadeur te
Leopoldstad, Van den Bosch,
heeft gisteren in de loop van
de dag de Belgische ambassade
met bestemming Brazzaville,
verlaten.
Enkele ogenblikken voordat
de ambassadeur het gebouw
verliet werd de Belgische vlag
onder gejuich van de Kongo
lezen neergehaald. Ghanese
soldaten, gewapend met schil
den en stokken, maakten vrij
baan voor de auto van de am
bassadeur.
De Belgische belangen in
Ee»n beeld van de overstromin
gen in Polen. Met behuln van
een amfibievoertuig worden de
bewoners van het dorpje Zielo-
na Kepa niet hun bezittingen
geëvacueerd.
Kongo zullen door de Franse
ambassade worden behartigd.
De diplomatieke breuk is niet
definitief. De betrekkingen zou
den kunnen worden hervat als
de toestand is gestabiliseerd en
wanneer de Belgische troepen
het grondgebied van Kongo, de
bases Kamina en Kitona in
cluis. hebben ontruimd.
„Kongo negeert de tachtig
jarige banden met België niet".
De Kongolese regering hechte
er echter het grootste belang
aan dat „elke verwarring in de
geest van de massa" wordt
tegengegaan, zo zou de Kongo
lese staatssecretaris hebben
verklaard.
Premier Loemoemba heeft
dinsdag, twee uur nadat ambas
sadeur Van den Bosch de Belgi
sche ambasasde in Leopoldstad
had verlaten, persoonlijk de rest
van het ambassadepersoneel
aangezegd, dat het nog diezelf
de avond moest vertrekken. De
premier, die verklaarde als mi
nister van Defensie te spreken,
waarschuwde dat eventuele ach
terblijvers zouden worden ge
arresteerd.
De aanzegging van Loemoem
ba kwam twee uur nadat zijn
staatssecretaris van Buitenland
se Zaken, Mandi, ambassadeur
Van den Bosch had laten weten,
dat het Belgische diplomatieke
personeel voorlopig nog kon
blijven.
De premier eiste ook het ver
trek van de leden van de Belgi
sche consulaire dienst en de mis
sies voor bijstand.
De Ver. Naties en de deken
van het diplomatieke corps in
Leopoldstad zijn van Belgische
zijde in kennis gesteld van „deze
schending van de gebruikelijke
diplomatieke regels".
Bondssutorijscbool
Axelsestraat 237-239
Terneuzen Telefoon 2568
bij bet Gulftankstation.
ARGENTINIË
WIL MENGELE
UITLEVEREN
De Argentijnse regering heeft
zich bereid verklaard de vroe
gere kamparts van Auschwitz,
dr. Jozef Mengele, uit te leveren
wanneer zij de hand op hem kan
leggen, aldus heeft het West-
duitse ministerie van Justitie in
antwoord op vragen uit de
Bondsdag meegedeeld.
Kort voordat op 26 juni een
arrestatiebevel tegen hem werd
uitgevaardigd verdween Mengele
uit zijn woonplaats Bariloche
Zuid-Argentinië
Reeds in juli vorig jaar ver
zocht de bondsregering om uit
levering van Mengele, die ver
antwoordelijk was voor de selec
tie van mensen voor de gas
kamers.
De piloot van de op 1 mei bij
Sverdlowsk neergehaalde Ameri
kaanse U-2, Francis Powers,
heeft bekend zich te hebben
schuldig gemaakt aan spionage,
aldus bericht het Sovvjetpers-
agerd schap Tass.
De aanklacht tegen Powers is
dinsdag in Moskou gepubliceerd.
Zij omvat 4.000 woorden. Vol
gens Alexander Shelepin, de
voorzitter van de commissie
voor staatsveiligheid die de aan
klacht heeft ondertekend, heeft
Powers verklaard dat hij op
dracht had in geval van nood in
Zweden of Finland te landen.
In de verklaring van Shelepin
wordt gezegd dat de spionage
die Powers heeft bedreven ..een
uiting van de agressieve politiek
van de regering van de Verenig
de Staten" is.
..Powers heeft zich schuldig
verklaard aan hetgeen hem ten
laste wordt gelegd. Zijn schuld
wordt bevestigd door concrete
en schriftelijke bewijzen, de con
clusies van deskundigen en ge
tuigenissen".
„Uit het vooronderzoek is ko
men vast te staan dat de spiona-
gevlucht van Powers met mede
weten van de Amerikaanse rege
ring was georganiseerd door
een inlichtingendienst die spe
ciaal tot taak heeft spionage
tegen de Sowjet-Unie te bedrij
ven en die in gevestigd op de
Amerikaanse luchtbasis Incirlik
(Turkije). Om het bestaan van
deze organisatie te camoufleren
maakt zij officieel, onder de
codenaam „Ten-ten", deel uit
van het Amerikaanse bureau
voor lucht- en ruimtevaart.
De opdracht van de spionage-
vlucht, die Powers twee en een
half uur voor zijn vertrek werd
verstrekt, was rechtstreeks af
komstig van de commandant
van de dienst „Ten-ten", kolonel
Shelton van de Amerikaanss
luchtbasis Peshawar, in Paki
stan, aldus Tass.
Powers zou op een hoogte van
V
AMSTERDAMSE
HAVENSTAKING
GEËINDIGD
De opkomst van de avond
ploegen der bootwerkers in de
Amsterdamse haven, na het
eindigen der staking om half
zes, is heel kalm verlopen, zo
deelde de politie om zes uur
mede.
Liberiaanse tankboot
gezonken
Te Londen wordt gemeld dat
de 12.862 ton metende Liberiaan
se tankboot „World Sky" in de
Arabische Zee bij de kust van
Oman is gezonken. Vijf over
levenden van de bemanning van
35 koppen zijn opgepikt. Er
wordt gezocht naar de overige
opvarenden die zich in vier red
dingboten bevinden.
vatla- entaar °P de aan
vaarding door de Veiligheids
raad, van de resolutie waarbij
der <Re? ^1Ujke terugtrekking
der Belgische troepen uit Kon
go en uit Katanga wordt ge
vraagd spreekt men in re
geringskringen te Brussel zijn
spijt uit over de „overdreven
haast" waarmee dit zou moetin
Scoren. België, zo wordt ge
zegd had te verstaan gegevln
b-J1 zijn troepen wil terug
trekken. In Brussel hoopt men
dat er geen hiaat ontstaat in de
beveiliging van de Europese be-
Y°jking. Het zou onverantwoor
delijk zijn de Belgische troepen
aan te manen te vertrekken
zonder zorg te dragen voor" ten
geschikte handhaving der orde
Men noteert verder met eeri
zekere voldoening dat de V N
niet zullen tussenbeide komen
in de binnenlandse Kongolese
problemen en zich ook niet zul
len laten gebruiken om een
definitieve oplossing ervan te
beïnvloeden. Men tekent hier
bij echter aan, dat zulks niet
noodzakelijk een louter passieve
houding insluit van de V.N.
Men hoopt dat deze organisatie
waar zulks nodig mocht blijken
positieve maatregelen zal tref
fen om de vrije en normale
ontv/ikkeling van de persvrij
heid en de vrijheid van me
ningsuiting en van de verschil
lende kwesties der Kongolese
binnenlandse politiek te waar
borgen.
In het kabinet van de Belgi
sche eerste-minister wordt ver
klaard dat de terugtrekking
van de Belgische troepen uit
Katanga zal plaatshebben, wan
neer de veiligheid op het ogen
blik der terugtrekking der troe
pen verzekerd is.
20.000 meter van zuid naar noord
over de Sowjet-Unie moeten
vliegen langs de volgende route:
het Aralmeer, Sverdlowsk, Ki
rov, Archangel en Moermansk.
Hij moest landen op de militaire
luchtbasis Boedoe, in Noorwe
gen. In geval van nood zou hij
zijn toestel op het Finse vlieg
veld Sodankyla of in Zweden
aan de grond kunnen zetten.
„Uit het onderzoek is opnieuw
gebleken dat de Amerikaanse
militaire bases in het buitenland
een bedreiging van de vrede en
veiligheid van deze landen vor
men".
Wanneer Powers gegevens
over de activiteiten van de Ame
rikaanse inlichtingendienst zou
onthullen zou het met tien jaar
gevangenisstraf en/of 10.000
dollar boete kunnen worden be
straft. Powers ontving voor zijn
spionage-activiteit een basis sa
laris van 500 dollar per maand,
normaal in dienst van de lucht
macht bedroeg zijn salaris 700
dollar per maand, aldus het
Sowjetpersagentschap.
Powers zou de volgende ver
klaring hebben afgelegd„Ik
erken schuldig te zijn aan het
overvliegen van Sowjetgrondge-
bied en punten die mij waren
aangewezen, en gedurende de
vlucht een speciaal apparaat
aan boord van mijn toestel in-
en uitgeschakeld te hebben, met
het doel inlichtingen te verkrij
gen over de Sowjet-Unie". Deze
inlichtingen zouden betrekking
hebben op radar- en radiosta
tions, en naar Powers meent
ook op lanceerbases voor raket
ten en industrieën.
Powers beschreef het neer
schieten volgens Tass aldus:
„Volkomen onverwacht hoorde
ik een soort doffe ontploffing en
zag ik een oranje lichtflits. Het
toestel dook scherp naar bene
den en ik geloof dat een vleugel
en het staartgedeelte loslieten.
Misschien werd het toestel niet
direct getroffen maar wel ge
raakt door scherven en de lucht
druk".
„Ik geloof dat het gebeurde op
ongeveer 20.7725 meter hoogte,
op 40 of 50 km ten zuiden of
zuidoosten van Sverdlowsk".
„Toen het vliegtuig begon te
vallen werd ik tegen het instru
mentenbord gedrukt en ik kon
de schietstoel niet gebruiken. Ik
opende de kap, maakte de riem
los en ging naar buiten. De
parachute ging onmiddellijk
open".
In geval van een landing op
Sowjetgrondgebied moest Po
wers het toestel met behulp van
een speciale springlading ver
nietigen. Ook het opname-appa
raat waar signalen van Russi
sche radarstations werden ge
registreerd was van een spring
lading voorzien, en Powers zelf
bleek in het bezit van een naald
met een krachtig en snelwer
kend vergif om zelfmoord te
plegen.
De film uit de foto-apparaten
van de U-2 bleek opnamen te be
vatten van „een aantal militaire
en niet-militaire vliegvelden en
belangrijke industriële objecten
in het zuidelijke gedeelte van de
Oeral".
Er rekening mee houdend dat
Amerikaanse bommenwerpers
met A- en H-bommen voortdu
rend in de lucht zijn „kan het
binnendringen van een buiten
lands vliegtuig in het luchtruim
van de Sowjet-Unie altijd een
aanwijzing zijn voor het begin
van een aanval. Er is absoluut
geen garantie dat het vliegtuig
dat boven Sowjetgrondgebied
verschijnt geen dodelijke lading
heeft", aldus Tass.
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Herter,
heeft dinsdag op een persconfe
rentie te Washington gezegd:
„Onze bondgenoten en andere
landen van de vrije wereld kun
nen ervan verzekerd blijven dat
zal worden opgetreden, indien
dat noodzakelijk is. Onze tegen
standers moeten er goede nota
van nemen dat de Amerikaanse
regering en het Amerikaanse
volk in deze tijd net als anders
snel, krachtig en eensgezind
kunnen handelen". De woorden
„in deze tijd" slaan op de huidi
ge verkiezingscampagne.
Minister Herter bevestigde de
veronderstelling van een journa
list dat hij deze van te voren op
gestelde verklaring onder meer
heeft afgelegd met het oog op
eventuele illusies in Moskou die
tot een misrekening aan Russi
sche zijde zouden kunnen leiden.
De minister herinnerde aan
1956 toen de Verenigde Staten
tijdens de verkiezingscampagne
onmiddellijk in de Verenigde
Naties tot actie overgingen we
gens de operatie tegen Suez.
Verder wees Herter op de instel
ling van de luchtbrug naar Ber
lijn toen de Russen tijdens de
verkiezingscampagne in 1948 een
blokkade van West.Berlijn be
gonnen.
Over ondergrondse atoom bom-
proeven zei Herter dat de rege
ring overweegt het congres te
verzoeken de geheimhouding
over zekere atoomgegevens op
te heffen om de Sowjet-Unie
nieuwe voorstellen te kunnen
doen voor ondergronds proeven
onder toezicht.
KONINKLIJKE
VAKANTIE
gn®
Z. K. H. Prins Bernhard is gis
termorgen met de Prinsessen
Beatrix en Irene van de Vlieg
basis Soesterberg naar Italië
vertrokken om de gezamenlijke
vakantie door te brengen. Lf.iM.
de Koningin zal heden met de
twee jongste Prinsessen volgen,
zo deelt de Rijksvoorlichtings
dienst mee.
T"T
Dag Hairunarskjoeld, de score-
tar ia-generaal van de Ver. Nas
ties (rechts) in gesprek met de
drie Kongolese afgevaardigden
Vóór de vergadering van de Vei-
ligheidsi aad, waarop de situatie
in Kongo zal worden besproken.
V.Lnjr.Maurice Impollo, An-
toine Gazenga en Retimy
Mwamba.
Dinsdagavond is in de Katan-
gese hoofdstad Elisabethstad van
gezaghebbende zijde vernomen,
dat premier Tsjombe heeft be
sloten geen verzet te doen
bieden aan V.N.-troepen, die
Katanga zouden binnenkomen.
Tsjombe nam zijn besluit na
bestudering van de door de Vei
ligheidsraad aanvaarde resolu
tie. Hij kwam hierbij tot de
slotsom, dat de aankomst van
V.N.-troepen in Katanga niét
betekende, dat zijn land nu on
der het gezag van de Kongolese
premier Loemoemba zou ko
men.
De „gezaghebbende perso
nen", van wie Reuters corres
pondent het voorgaande ver
nam, hadden dinsdagavond,
vóór zij hem spraken, een par
ticulier onderhoud van bijna
een uur met de Katangese pre
mier gehad. Tsjombe had toen
te kennen gegeven dat hij de
overtuiging had gekregen, dat
het besluit van de Veiligheids
raad Katanga in staat zou stel
len zijn strijd voor onafhanke
lijkheid voort te zetten. Tsjom
be grondvestte zijn mening op
dat deel der resolutie, waarin
gezegd werd dat de troepen der
V.N. Katanga niet zouden bin
nenrukken, om zich met de bin
nenlandse aangelegenheden van
deze staat in te laten.
Hij had letterlijk gezegd
„Katanga zal zich niet gewa
penderhand verzetten tegen het
binnenkomen van V.N.-troepen
in Katanga, mits zij niet uit
communistische landen afkom
stig zijn".
Tsjombe had opnieuw uiting
gegeven aan zijn buitengewone
teleurstelling over de houding
der Belgische regering, „die
mij in de steek heeft gelaten".
Op een bespreking, die de
premier dinsdagavond met lei
ders "van de Katangese veilig
heidsdienst heeft gevoerd, is
overeenstemming bereikt over
de maatregelen die genomen
zullen worden om rust en orde
in Elisabethstad, na het bekend
worden van het besluit van de
Veiligheidsraad, te handhaven.
Tsjombe zal er ook op staan
dat troepen van Katanga en de
Verenigde Naties gezamenlijk
de wegen naar het land zullen
bewaken.
De V.N. mogen geen toezicht
uitoefenen op bestuur, politie,
financiële aangelegenheden en
douanezaken van Katanga.
Katanga moet verder het
recht hebben om al het techni
sche en ander personeel aan te
trekken, dat het nodig heeft.
„Zolang de constitutionele
kwestie in Katanga nog niet
definitief is opgelost, met de
bestaande toestand, op basis
van de huidige Katangese
grondwet worden gehand
haafd", aldus Tsjombe.
Hij verklaarde verder dat
Katanga betrekkingen moet
kunnen aanknopen met alle
buitenlandse regeringen.
Tsjombe had, als gemeld, ver
klaard geen V.N.-troepen uit
door de communisten overheer
ste landen in Katanga te zul
len toelaten. Toen hem op zijn
persconferentie werd gevraagd
welke staten hij mat „door de
communisten overheerste lan
denbedoelde, antwoordde
Tsjombe: „Het is u bekend dat
bepaalde Afrikaanse staten
stelling tegen ons hebben ge
nomen".
In antwoord op een nadere
vraag, of hij Ghana en Guinea
bedoelde, antwoordde Tsjombe
„Ja, onder andere". Hij voegde
hieraan toe„Het is betreurens
waardig dat president Nkroe-
mah van Ghana stelling tegen
Katanga heeft genomen".
„A.F.P." meldt, dat premier
Tsjombe op zijn persconferen
tie mededeling heeft gedaan
van de stichting van een Ka
tangese nationale bank.
Secretaris-generaal Ham
marskjoeld van de Ver. Naties
heeft dinsdag zijn voorgenomen
vertrek naar Kongo uitgesteld
om „dringende besprekingen" in
New York te kunnen voeren
over de terugtrekking van Belgi
sche troepen uit Katanga, aldus
is officieel bekendgemaakt.
Het vertrek van Hammar
skjoeld naar Leopoldstad was
aanvankelijk op dinsdagavond
vastgesteld. Het nieuwe tijdstip
voor het vertrek van de secreta-
ris.generaal naar Kongo zal later
meegedeeld worden.
Volgens een woordvoerder van
de Verenigde Naties hebben de
„dringende besprekingen" be
trekking op het gedeelte van de
dinsdagochtend in de Veilig
heidsraad goedgekeurde resolu
tie dat slaat op de terugtrekking
van Belgische troepen.
Wisselend bewolkt.
Ook dinsdag was de buienac
tiviteit in een groot deel van
West-Europa groot. In ons land
en ook in Duitsland werd op ver
schillende plaatsen meer aan 10
mm regen afgetapt. Als gevolg
van de uitbreiding van een ho-
gedrukgebied, waarvan het cen
trum bij de Azoren ligt, in de
richting van Frankrijk, werd bij
ons de wind westelijk en nam
iets toe. In de van zee aange
voerde lucht waren de middag-
temperaturen iets lager dan de
voorafgaande dag.
Boven de Britse eilanden be
vindt zich een depressie, die
vooral in de hogere luchtlagen
goed ontwikkeld is. Deze depres
sie beweegt zich langzaam in de
richting van ons land, zodat de
buiïgheid blijft voortduren. In
het temperatuurverloop komt
weinig verandering.
medegedeeld door het K. N. M. I.
te De Bilt, geldig van woensdag
ochtend tot woensdagavond.
Enkee buien.
Veranderlijke bewolking met
opklaringen, maar ook plaatse
lijk enkele regen- of onweers
buien. Zwakke tot matige zuid
westelijke wind. Weinig veran
dering in temperatuur.
WOENSDAG 10 AUGUSTUS
Terneuzen 4.25 4.44
Breskens 3.50 4.09
Hansweert 5.05 5.24
Walsoorden 5.15 5.34
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Aug.
10
5.15
20.14
21.50
9.27
11
5.17
20.12
22.16
10.40
12
5.18
20.10
22.43
11.50
13
5.20
20.09
23.11
12.57
14
5.22
20.07
23.42
14.01
15
5.23
20.05
15.01
r.B )ot
fc>0 IfifiK
„j, j nsmA-antitsJ .o.w BI8T9W 9ö
itfiv." nss^n9.-r:A 9b ni Jbiow os "b*
.«tragno 9*>9biU <j9h "Tmo jiyi.biases sion
