Douwe Egberts WARE SHAG IN DE GREEP VAN DE ANGST Amerika schonk Japan een kracht. die zich tegen het westen dreigt te keren Radio en Televisie „Voordelige" opium I Men weet slechts, hoe het de president te moede moet zijn ge- I weest. Men weet echter nog steeds niet, of hij naar huis is geko- I men met het v aste plan, orde te stellen op zaken in zijn State Department en een aantal andere regeringsinstellingen. Niemand I weet, hoe hij denkt over de mannen, die zijn vertrouwen genoten, maar hem met raad en daad in de consternatie over de U-2 in de steek lieten en hem totaal verkeerd inlichtten over de situatie in Tokio en in Ankara. lekker pittig handige plastic tabakszak In de nieuwe handige plastic tabakszak blijft de lekkere pittige Zware Shag altijd soef>el en vers tot de laatste draad. „Zonne-auto" rijdt in Amsterdam 16e jaargang ne. 5039 t O verschillende merken met nunjmerbord en kentekenplaat uit 10 verschillende landen Vele Amerikanen zijn op het ogenblik vervuld van een groot medelijden met president Eisenhower. Men gevoelt mee met deze B-an die had gedacht, dat zijn laatste beide reizen, als president gemaakt, naar Parijs en naar het Vere Oosten, hem tenslotte toch I nog de eretitel van vredesbrenger aan de wereld zouden bezorgen. I Tegelijk met de woorden, die hij op Formosa sprak, klonk het ge- I dreun der communistische kanonnen, die de reeds verpulverde arm zalige dorpen op Matsoe en Kwemoi nog eens dodelijk omploeg- den. De Japanse bevolking toonde haar afkeer van zijn komst zo duidelijk, dat hij als een ongewenste vreemdeling de deur gesloten vond. Zijn nachten op hoge zee waren, door de gedachten aan het I gebeuren in Japan, een plaag. de belangrijke vraag. Scherpe kritiek is in de afge lopen weken met recht gericht tegen de ambassadeur Douglas MacArthur, neef van de grote I generaal, die tot op het laatste moment had geloofd, dat de regering-Kisji de president de nodige bescherming zou kunnen bieden. Niet rechtvaardig daar entegen was het hier en daar tot de president gerichte verwijt, dat hijzelf zijn bezoek aan Japan had moeten afzeggen. Nixon had gelijk, toen hij verklaarde, dat „de Verenigde Staten de staart niet tussen de benen kun nen steken en hard weglopen, wanneer gepeupel met stenen i begint te gooien. Zou men dat als criterium nemen, dan zou den officiële vertegenwoordigers van de Ver. Staten waarschijnlijk I nergens op bezoek kunnen gaan. Want een stel lieden, tuk op een rel, is altijd wel bij elkaar te brengen." De vraag in dit geval is slechts: had men werkelijk met gepeu pel te doen? Marguerite Hig- gens, anders een uitstekende verslaggeefster (uitstekend voor al, omdat zij goede betrekkingen met het Witte Huis en het State Department onderhoudt) ver klaarde in een interview, dat Nip. pons studenten haar aan de Amerikaanse „beatniks" (jeug dige vechtersbazen) hadden doen denken. Dat is op z'n zachtst gezegd een dwaze uitla ting. Men behoeft slechts het voortreffelijke artikel van de jonge John Rockefeller in het voorlaatste nummer van „Life" te lezen, om in te zien, dat deze jonge Japanners eigenlijk in het geheel niet verschillen van de naoorlogse jeugd in andere landen, verscherpt overigens door de speciale Japanse situa tie, waarin zij zijn opgegroeid. Zij behoren tot een generatie, waarover de schaduw van de atoomwolken van Hirosjima en Nagasaki ligt. AFKEER EN DENHEID. ONTEVRE- Er bestaat een scherpe tegen stelling tussen hen en de ouderen, voor wier tradities en principes zij geen duit over hebben. En zij zijn daarom, natuurlijk, een schitterend object voor iedere «ommunistische poging om hen direct of indirect te beïnvloeden. Daarbij komt, dat zij een afkeer hebben van premier Kisji, die immers eens zelf „oorlogsmis dadiger" was. Alle verklaringen, die het State Department over het fias co van Japan aflegde, waren daarom slechts half waar. Zij waren waar, voor zover het de communistische agitatie achter de schermen betrof. Zij gingen echter voorbij aan het feit en waren daarom slechts half waar, dat de regering-Kisji het een voudig niet had gewaagd, het ..gepeupel" te bestrijden. Daar voor bestond ook een goede reden: een zwijgende massa van invloedrijke, brede kringen is, zonder gemene zaak met de communisten en socialisten te maken, al sinds lang ontevreden over de politiek van Kisji Kisji wilde deze gelegenheid op dit ogenblik beslist niet bie den. Het was voor hem een kwestie van ook persoonlijke eer, het automatisch van kracht worden van het nieuwe Ameri kaans-Japanse verdrag te ver zekeren en daarom moest hij stand houden. Een andere vraag, de belangrijkste zelfs, is echter, wat dit verdrag in de toekomst voor de Verenigde Staten waard zal eljn. Op zichzelf is het voor Japan heel wat voordeliger en beter dan het vorige. Mlaar het dreigement van het Kremlin, dat het in geval van een herhaling van vluchten als die van de U-2 onmiddellijk repressailles zal nemen tegen de bases, van waar uit deze vluchten zouden zijn endernomen een dreigement, dat landen ais Noorwegen en Pakistan aan het schrikken bracht geldt ook voor Japan, dat wegens de bases, die het ook bij het nieuwe verdrag aan de Amerikanen ter beschikking heeft gesteld, door Moskou als een militaire bondgenoot van de Verenigde Staten wordt be schouwd. economische redenen. Naast de herinnering aan Hi rosjima zijn er ook andere fei ten, die in het land van de rij zende zon een neutralistisch den ken stimuleren. Het zijn niet in de laatste plaats redenen van economische aard. Japan heeft een steeds bredere uitlaat voor zijn verbluffend snel groeiende produktie nodig en het verlangt innig naar betere handelsbetrek kingen met het communistische China en Noord-Korea; betrek kingen die Japans bondgenoten nationalistisch China, Zuid- Korea en de Verenigde Staten) niet gaarne versterkt zouden zien. De Ver. Staten hadden na de oorlog grote verwachtingen van Japan. Het is ook een van de bitterste ironieën der moderne geschiedenis, dat het Amerika was, dat Nippon in staat stelde in de laatste vijftien jaren op nieuw een enorme economische kracht te verzamelen. Het is deze kracht, die er de textielar beiders van New York dezer dagen toe bracht, te protesteren en bescherming te vragen tegen de invoer van kolossaV? hoeveel heden goedkope Japanse goede ren. De Japanse importen van textiel en ook van optische in strumenten, speelgoed enz., vor men een enorme concurrentie op de Amerikaanse markten en blijken een gevaar voor de Ame rikaanse loonstructuur op vele gebieden. Met andere woorden de omvang van de Japanse uit voer naar Westelijke landen zal meer en meer beperkt moeten worden en dat zal Tokio dwin gen naar andere klanten uit te zien. Wat nu de Sowjet-Unie en China betreft: er is niets, dat zij liever wensen, dan een stevige greep te krijgen op de Japanse industriële produktie, waarmede geen enkele andere produktie in het gehele Verre Oosten te ver gelijken is. Een neutraal Japan zou voor hen een ongekende waarde in de „koude oorlog'' hebben. terug naar hawaii? Het betekent echter nog meer, namelijk onafzienbare konse- kwenties voor Amerika's Oost- aziatisch front, waarin dan het vestingseiland Okinawa het cen trale strategische punt zou zijn, zonder dat het zeker is, dat een nationalistisch-neutralistisch Ja pan niet eveneens daaruit een strijdvraag van souvereiniteit zou maken. Zullen de Ver. Sta ten zich echter in een dergelijk geval naar Hawaii terugtrek ken? En wat voor gevolgen zou dat hebben voor Korea, Vietnam en de Philippijnen? Er is in de laatste weken en maanden van Westelijk stand punt uit gezien veel porcelein gebroken. De koffiedikkijkers in Washington trachten ook nu nog moeizaam een paar indirecte voordelen uit de gebeurtenissen te analiseren. Zij zijn er eenvou dig niet. En er zijn slechts twee mogelijkheden over. De eerste bestaat in de hoop, dat het Ame rikaanse volk thans een presi dent kiest, die opgewassen is tegen de taken van deze tijd. Voorlopig zij slechts negatief gezegd dat Nixon en Kennedy dat zeker niet zijn. Bij de overige kandidaten komt het op de man nen aan, die zij als minister naast zich zouden nemen. Met de afwijzing van Rockefeller heeft de republikeinse partij, in elk geval tot op dit ogenblik, de Amerikaanse natie van een grote kans beroofd. De tweede hoop ligt hierin, dat men eindelijk in Washington besluit tot het opstellen van een nieuwe politiek, die de puinho pen van het steeds meer cata strofaal gebleken Dulles-tijdperk grondig uit de weg ruimt en het Amerikaanse volk een leiding geeft, die weet, dat voor de Wes telijke wereld het beslissende uur is aangebroken. Het is niet (Advertentie.) k*NO I7S5 langer vijf minuten vóór twaalf. Het is één minuut vóór twaalf. De politieke wekkers in alle lan den staan op alarm. De bel klinkt ook in de regeringsgebouwen van Washington, schril en met de duidelijke eis: een koninkrijk voor een plan. (Nadruk verboden.) Een maand gevangenisstraf voorwaardelijk en 60 gulden boete heeft de krijgsraad in Den Haag conform de eis op gelegd aan soldaat J. M. B. uit Volendam wegens het in bezit hebben van opium. Terwijl B. in Tilburg' was gelegerd had een van zijn kameraden hem voorgesteld een voordelig han deltje te drijven in opium. B. zou er wel aan kunnen komen omdat hij voor zijn vader ge regeld vis moest brengen in Rotterdam. Inderdaad wist B. van een Rotterdamse markt koopman 3000 milligram opium los te krijgen, deels ruw, deels gezuiverd, waarvoor hij veertien gulden betaalde. Voor dat hij iets met het verdovende middel had kunnen doen werd het echter door de Koninklijke Marechaussee ontdekt bij een onderzoek naar aanleiding van diefstallen door kameraden van B. gepleegd. „U bent flink beet genomen door die koopman" merkte de president van de krijgsraad op want de partij opium kostte in feite maar vier guden. B.'had dit niet ge weten want hij dacht dat opium heel kostbaar was en daarom had hij zelfs veertien gulden nog voordelig gevonden. Terwijl gisterochtend het he melwater bij stromen neerviel, reed de Amerikaan dr. Charles A. Escoffery in een showroom aan de Nieuwe Zijds Voorburg wal in Amsterdam in zijn „zon ne-auto". Het is een antiek wa gentje uit 1912, dat zijn energie ontleent aan het zonlicht. De heer Escoffery, een chemisch- fysicus, die als wetenschappelijk medewerker is verbonden aan een fabriek van gelijkrichters in Californië, blijft tot donderdag in ons land om de „zonne-auto" en andere voorbeelden waarbij gebruik wordt gemaakt van zonlicht als energiebron, te de monstreren. „Die „zonne-auto" is eigenlijk maar een aardigheidje," vertelde de heer Escoffery gisterochtend tijdens een persconferentie. „We hebben hem laten bouwen om het contrast tussen de oude en moderne techniek te accen tueren: een museum-auto die rijdt op zonne-energie." (Adv.) ir door KARL UNSELT Nadruk verboden. „Dat is onzin, Eva. Een marte laar daar aan de overkant dient toch nergens voor. Kij moet zich toch niet op een volkomen zin loze manier opofferen en zijn hele gezin bovendien er nog bij." Eva slikte dapper haar tranen weg, draaide zich ineens om en rende, zonder nog eenmaal om te zien, vertwijfeld de deur uit. Een poos bleef Lüdecke als aan de grond genageld staan. Toen werd hij zichzelf weer meester en liep naar de telefoon om dr. Cornelius Ramdohr, zijn advocaat, op te bellen, die een bijzondere deskundige was op het gebied der economische vraagstukken in de in sectoren verdeelde stad Berlijn. Georg wilde hem om raad vragen. Maar de advocaat was niet op zijn kantoor. Zijn assistente kwam aan het toestel, Ruth Bittrich. In het kort zette Liidecke haar uit een waar het om ging en ver zocht haar, dr. Ramdohr zo gauw mogelijk te laten terug bellen. Het was erg dringend. Juffrouw Bittrich beloofde op zakelijke toon, dat zij haar chef op de hoogte zou stellen. Na het telefoongesprek was Georg Lüdecke een en al opge wondenheid. Het vel papier, waarop hij daarstraks had zitten tekenen, smeet hij in de prulle- mand. Besluiteloos bleef hij staan. Tenslotte nam hij zijn jas en liep ijlings het kantoor uit. Juffrouw Maas keek hem ver baasd na, toen zij hem met hoed en jas uit zijn kamer zag komen en haastig weggaan. Nog voor zij hem iets kon vragen, was hij al door de deur verdwenen. Voor de poort botste hij tegen een heer aan, die toch moeilijk over het hoofd te zien was. Hij was 'n berg van vlees, waar een vooraanstaand kleermaker enig model aan had proberen te geven. Een aktentas van licht gekleurd leer met riemen en slo ten gaf hem het aanzien van een gewichtige persoonlijkheid. „Waarom rent u zo?" vroeg de heer en dat klonk als het onder aards gerommel van een vul kaan. „Het ziet er niet te best uit, mijn beste Lüdecke, als be zadigde mannen beginnen te ren nen." Lüdecke bleef staan. „Was u onderweg naar mij, meneer Böhme?" „Goed geraden," antwoordde Böhme een beetje snuivend. „Maar belangrijk is het niet. Waar wou u zo haastig naar toe?" „Weet ik niet," zei Lüdecke. Böhme veegde met zijn zak doek, die naar eau de cologne rook, zijn voorhoofd af. „Een mens, die rent en niet weet waarheen, is verdacht. Wat is er aan de hand met u? U be valt me niets. Bent u misschien al failleit?" „Nog niet, maar lang duurt het niet meer," antwoordde Lüdecke en glimlachte. Böhme probeerde zijn volle maansgezicht in kommervolle plooien te leggen, maar dat mis lukte volkomen, zoals hij wel verwacht had en dus deed hij zijn best om de deelnemende toon van een dokter aan te slaan, die een patiënt bemoedigend meent te moeten toespreken. Daar hij accountant was, lag zijn hand immers ook in zekere zin rond de pols van de bedrijven, die zFh aan hem toeverrouw- den en daar behoorde de zaak van Lüdecke eveneens toe. „Het is in Berlijn tegenwoor dig helemaal geen schande meer failliet te gaan," zei hij zalvend, terwijl zijn ogen lachten. „Zou den we samen gaan eten, meneer Lüdecke? Ik heb honger." „Dat zouden we kunnen doen," vond Lüdecke na even nagedacht te hebben. Zij gingen beiden naar de wagen van Böhme en stapten in. De veren kraakten onder het gewicht van Böhme. De wagen reed weg. „Waar zouden we eigenlijk gaan eten?" vroeg Böhme. „Mij is het om 't even. Verrast u mij maar eens. U komt op meer plaatsen dan ik." „Waar eet u anders dan eigen lijk?" wilde Böhme weten. „Thuis, bij mijn moeder na tuurlijk." „Och. Leeft uw moeder nog? Dat wist ik helemaal niet. Moet u toch eens zien, zo gaat dat nu. Ik ken uw bedrijf door en door, iedere erkenning, ieder bedrag, ik ken uw leveranciers en afne mers, maar van uw moeder wist ik tot op dit ogenblik niets, om dat zij niets uitstaande heeft met getallen. Eigenlijk is het maar een verschrikkelijk beroep." Zwijgend reden zij een poos door de drukke siraten. Toen schoof de ruïne van de Kaiser-Wilhelm- Gedachtniskirche voorbij. „Waar wilt u aigenlijk heen?" vroeg Lüdecke. „Wacht u maar eens." Vlak daarop kwma de wagen in een zijstraat van de Kurfür- stendamm tot stilstand. „Zo, we zijn er," zei Böhme, reed zijn wagen in de rij par kerende auto's en werkte zich puffend en snuivend het portier uit. Toen "zij op het trottoir ston den, wees Böhme naar een res taurant. Hier zullen we het er eens goed van nemen. Bovendien ontmoet u daar interessante mensen." Lüdecke keek Böhme met een sceptische blik aan. Maar hij zei niets en vroeg niets. Met een beetje binnenpret ging Böhme op de ingang toe. (Wordt vervolgd.) Op het dak van de auto is een paneel gemonteerd, waarop 10.640 silicium-cellen zijn aange bracht. Ze zien er uit als wafel tjes. Als de cellen door zonlicht worden getroffen, produceren ze een zwakke elektrische stroom, die „bewaard" wordt in accu's. Als ze vol zijn kan de auto onge veer drie uur rijden bij een snel heid van ruim 30 km. In de ruimtevaart wordt reeds veelvuldig gebruik gemaakt van zonne-energie. Zo zijn bijv. de tiros-navigatiesatellieten van de Amerikaanse marine met zonne- batterijen uitgerust. De kosten zijn nog vrij hoog omdat het he le principe nog in een experi menteel stadium verkeert. De kostbare research is slechts mo gelijk dank zij de financiële steun van dë Amerikaanse le- gerautoriteiten. Maar volgens de heer Escoffery zal in de toe komst blijken dat zonne-energie goedkoper is dan met de „met behulp van bewegende delen" opgewekte energie. De toepas singsmogelijkheden zijn uiter aard beperkt. Voor Nederland verwacht men weinig heil van deze nieuwigheid. De wolken bo ven ons land absorberen de rode stralen van het zonlicht en het zijn juist deze stralen waarop de „zonne-roosters" reageren. Dr. Escoffery vertelde een en ander over de toepassingsmoge lijkheden. Zo wordt reeds van zonne-energie gebruik gemaakt voor flikkerlichten ter beveili ging van opgebroken wegen, voor boeien ter beveiliging van de scheepvaart, voor transistor radio's en zelfs konden enkele journalisten telefoneren via de „zonne-telef oon" MILITAIR MET AUTO GESLIPT Een 20-jarige Amerikaanse mi litair van de vliegbasis Soester- berg R. M. G., is dinsdagavond op de Utrechtse weg te De Bilt met zijn auto geslipt. De wagen draaide een halve slag om, reed een verkeersbord je omver, en kwam tenslotte tegen een licht mast tot stilstand. Een van de twee 15-jarige Utrechtse meis jes, die bij G. in de wagen zaten, A. L., werd uit de auto geslin gerd. Zij is in bewusteloze toe stand naar het St. Anthonius- ziekenhuis in Utrecht gebracht. De militair en het andere meisje kwamen er goed af. G. vertelde de politie dat hij twee glazen bier had gedronken. DUITSE MONTEUR VERONGELUKT Dinsdagnacht is de 22-jarige Duitse monteur H. L. Hartmann uit Oberhausen bij het verrichten van werkzaamheden in de elek trische centrale aan de Waalha ven een nog niet opgehelderd on geluk overkomen. De monteur was belast met de contróle over de elektrische apparatuur op de tweede etage van het gebouw. Toen men hem enige tijd miste, is men op onderzoek uitgegaan, maar de man was nergens te vinden. Tegen middernacht kwam hij bloedend aan de kin en uit het linkeroor de trap opge strompeld. Zonder dat hij een woord kon uitbrengen zakte hij in elkaar. In bewusteloze toe stand, vermoedelijk met een schedelbasisfractuur, heeft men hem naar het Westerziekenhuis vervoerd, waar hij kort daarna is overleden. VRIJDAG 22 JULI. HILVERSUM I: 7.00 Nieuws; 7.10 Gym.; 7.20 Gram.; 8.00 Nws; 8.18 Gram.; 8.30 Gram. voor de jeugd; 9.00 Gym. voor de vrouw; 9.10 Gram.; 9.35 Waterst.; 9.40 Gram.; 10.00 Wat doe je met je tijd als je ziek bent, lezing; 10.05 Morgenwijding; 10.20 Gr.; 10.35 Cabaret; 11.00 Voor de kleuters; 11.15 Kamermuz.; 11.45 Ham mondorgelspel; 12.00 Jazzmuz.; 12.20 Regeringsuitz.; 12.30 Land en tuinbouwmeded.; 12.33 Sport en prognose; 12.50 Pianosp.; 13.00 Nws; 13.15 Med. en gram.; 13.25 Beursber.; 14.00 Kamerk.; 14.20 Voordr.; 14.40 Kamermuz.; 15.05 Gevar. progr; 16.00 Gram.; 16.30 Voor de zieken; 17.00 Voor de jeugd; 17.25 Versierde vakantie- tips; 18.00 Nws; 18.15 Vlaamse notities; 18.20 Gevar. muz.; 18.50 Act.; 19.00 Voor de kinderen; 19.10 Hammondorgelspel; 19.30 Het platteland nu, rep.; 19.45 Op bezoek bij anderen, lezing; 20.00 Nieuws; 20.05 Boekbespr.; 20.10 Filmbespr.; 20.20 Kuzik. lezing; 20.35 Ontmoeting met het Oos ten, lezing; 20.50 Benelux, caus.; 21.00 Quiz; 21.55 Jazzmuz.; 22.15 Buitenl. weekoverz.; 22.30 Nws; 22.40 Zorg om de mens, gesprek; 23.00 Soc. nieuws in Esperanto; 23.10 Muz. revue; 23.55 Nieuws. HILVERSUM II. 7.00 Nieuws; 7.15 Gram.; 7.45 Morgengebed en overweging; 8.00 Nws; 8.18 Gr.; 8.50 Voor de vrouw; 9.40 Voor de jeugd; 10.00 Lichte muz.; 10.25 Gram.; 11.oo Voor de zieken; 11.40 Gram.; 11.50 Als de ziele luis tert; 12.00 Middagklok; 12.03 Gram.; 12.30 Land- en tuin- bouwmed.; 12.33 Lichte muziek; 12.50 Orkest; 13.00 Nieuws; 13.15 Zonnewijzer; 13.20 Lichte muz.; 13.45 Voor de vrouw; 14.00 Klas sieke en moderne meesterwer ken; 14.30 Gram.; 15.00 Voor de jeugd; 15.30 Voor de zieken; 16.30 Pianorecital; 17.00 Voor de jeugd; 17.15 Orkest; 17.40 Beursberich ten; 17.45 Lichte muziek; 18.10 Gram.; 18.50 Emigratiepraatje; 19.00 Nieuws; 19.10 Act.; 19.25 Memojandum; 19.30 Pol. lezing; 19.40 Verzoekprogr. voor de mi litairen; 20.30 Het Nederlands in Duitsland; 21.00 Lichte muz.; 21.20 Licht progr., 21.50 Strijk kwartet; 22.10 Gram. 22.25 Boek bespreking; 22.30 Nieuws; 22.40 Geloof en leven in de kerk; 22.50 Gevar. progr.; 23.55 Nieuws. BRUSSEL (VL.): 12.00 Omroep orkest; 12.30 Weerbericht; 12.35 Gram.; 12.50 Koersen; 13.00 Nws; 13.15 Orgelrecital; 14.00 Gram.; 16.00 Lichte muziek; 17.00 Nws; 17.10 Lichte muz. (verv.); 17.45 Marsmuziek; 18.00 Vlaamse lie deren; 18.10 Boekbespr.; 18.20 Voor de soldaten; 19.00 Nieuws; 19.40 Amus. muz.; 20.00 Holland Festival 1960: Concertgebouwork. en kamerkoor; 21.35 Klass. ka mermuziek; 22.00 Nieuws; 22.15 Moderne kamermuz.; 22.55 Nws; 23.00 Voor de zeelieden. Televisieprogramma's. NED. T.V.: 20.00 Weekjourn.; 20.30 Actueel progr.; 21.15 Film; 21.45 Balladenprogr.; 22.15 Wat ben ik? VL. BELG. T.V.: 19.30 Nieuws, act. en journaal; 20.00 Voor de jeugd; 20.30 Fragm, uit nieuwe films en nieuws uit de filmwe reld; 21.00 Songfestival te Knok' ke; 22.15 Nieuws en journaal. Donderdag 21 juli 1960

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1960 | | pagina 5