Vaderdag! cadeautje? EIGEN HAARD Uitzonderingstoestand in Kongolese provincie Katanga De ontwapeningsconferentie in Genève Informatie-o Loemoemba pd raciit voor Plan van uitbreiding en bebouwingsvefirschriften. Weero verzicht Minister Marijnen verhoogt voor schotten op melkgarantie .WOENSDAG 15 JUNI I960 16e Jaargang Nr 5008 Onrust in New Delhi Bijzondere vlucht A msterdam-Montreal Leiders van de Sikhs eisen onderzoek WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN ftsaferiBg &iJ abonnement: "Temenaen Dtrecteur-Hooiaredacteür van Se Sande Kedactie-adresj Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 en 2510 N& 5 uur uitsluitend 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per maand ƒ2,per week 48 ct. Losse nrs 9 ct DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgee^er N.V. v/h Firma P. J. van de Sande Terneuzen In do provincie Katanga in Belgisch Kongo is dinsdag de uitzonderingstoestand afgekon digd oni te verhinderen, dat dit gebeid zich vóór de overdracht van de souvereiniteit op 31 juni van Kongo zal afscheiden. Deze maatregel werd enkele uren tevoren vooraf gegaan door een verklaring van de Belgische mi nister voor Kongo, de heer De Schrijver, dat „de toestand in Katanga ernstig is". Conferentie Afrikaanse staten Keizer Haile Selassie (jgn Ethiopië heeft bij de opening vnn een conferentie van onaf hankelijke Afrikaanse landen in Addis Abeba gisteren gepleit voor „een tweede Bandoeng- conferentie" die de volledige on afhankelijkheid van alle Afri kaanse volken ten doel heeft. De conferentie wordt bijge woond door meer dan 250 afge vaardigden uit 20 Afrikaanse staten en gebieden. Zij zal elf dagen duren. DC-8 in ruim 6 uur terug uit Montreal De derde D C-8, die de K. L. M. van de Douglasfabrieken heeft ontvangen, en die de naam „Sir Frank Whittle" (uitvinder van de straalmachine) draagt, is gisterochtend na een record vlucht van 6 uur en 14 minuten uit Montreal op Schiphol ge land. Maandag was de machine met 'n aantal gasten aan boord naar Canada vertrokken. Daar mee is d.e D C-8 op de lijn Schiphol-Canada in gebruik ge nomen. Ook op de terugreis bracht het toestel een groep gasten mee. Onder hen waren win naars van een K. L. M.-prijs- vraag. Een van deze winnaars was mevr. J. van Roon, die reeds 14 jaar in Canada woont. Samen met 3500 andere geëmi greerde Nederlanders had zij haar kans gewaagd in deze prijsvraag. AÜen moesten een viertal vragen beantwoorden, die betrekkin" hadden op de K. L. M.wie de luchtvaart maatschappij had opgericht, in welk jaar dit was gebeurd, hoe veel kantoren de K. L. M. in Canada heeft en hoe lang de D C-8 over de reis van Montreal naar Amsterdam doet. Bijna 2500 formulieren toonden de juiste antwoorden, zodat het lot beslissing heeft gebracht. De winnaars mogen zelf bepalen hoe lang zij in Nederland zullen blijven. Dl- minister legde deze verkla ring' af in de commissie voor Kongolese zaken uit de Belgi- sehe Kamer van Volksvertegen woordigers. Hij kondigde aan, dat Katanga dinsdagavond om zes uur zijn onafhankelijkheid zou uitroepen en onmiddellijk tot afscheiding van Kongo zou overgaan, indien niet onmiddel lijk de goedkeuring zou worden verkregen voor een wijziging van de op de ronde-tafelconfe rentie in Brussel overeengeko men basiswet voor Kongo. Deze eis was afkomstig van de Conakat, een separistische politieke beweging in de provin cie. na moeilijkheden in de pro vinciale vergadering over de te volgen procedure bij de verkie zing van leden voor de toekom stige Senaat van Kongo. Door het zich terugtrekken van het kartel van andere politieke par tijen in de provincie konden de besprekingen niet worden voort gezet. omdat het in de basiswet voorgeschreven quorum niet meer kon worden bereikt. In een telegram aan minister De Schrij ver werd geëist, dat zonder uit stel zou worden overgegaan tot een wijziging van deze bepaling. Inplaats van de voorgeschreven aanwezigheid van tweederde van het aantal leden eiste de Cona kat de bepaling, dat de presen tie van de helft plus een van de leden voldoende zou zijn om te kunnen vergaderen. De Kamercommissie keurde de wijziging na het aanhoren van de uiteenzetting van minister De Schrijver goed. De Belgische socialisten onthielden zich ech ter van stemming. Nadat do mi nister een onderhoud had gehad met enkele socialistische leiders en de voorzitters van de twee regeringspartijen de C.V.P. en de liberale partij werd de bespreking van J wqziging in. gevoegd in het debat in de Ka mer over andere onderwerpen. Nadat was betoogd dat ..het ge. konkel van een minderheids - partij in Katanga de regering tot TURKIJE Een woordvoerder van het Turkse comité van nationale eenheid heeft maandag op een persconferentie te Istanbul ge zegd dat oud-president Bayar en premier Menderes op het eilandje Yassiada in de Zee van Marmora op zeventien kilo meter van Istanbul gevangen worden gehouden. Nog dertig gevangenen, onder wie oud-ministers, bevinden zich in de krijgsschool van An kara, aldus de woordvoerder. deze wijziging heeft genoopt' werd de wijziging door de Ka mer aanvaard. Eerder had de leider van de Conakat, Tsjombe, in Elizabeth- stad verklaard, dat „België de vriendschap van Katanga zou verliezen, indien de w'jziging niet zou worden goedgekeurd". Andere leden van de provin ciale raad van Katanga eisten „onmiddellijk contact met Rho- desië en de V.N.. indien uit Bel gië geen antwoord zou komen" In het communiqué, waarin de vice-gouverneur-generaal van Belgisch Kongo, de heer Schoei- Ier, de uitzonderingstoestand aankondigt, wordt gezegd dat „gedegen inlichtingen waren ontvangen over plannen, die op korte termijn onwettige en ge vaarlijke toestanden zouden scheppen voor het handhaven van de orde. Het provinciaal be stuur, dat tot 30 juni de verant woordelijkheid draagt, kan niet riskeren voor onverhoedse si tuaties te worden geplaatst". In het communiqué wordt ver. der gezegd dat de maatregel een „preventief karakter" heeft. Do algemene voorzitter van de Baloebakat en het met deze be weging verbonden kartel van politieke partijen, Jason Sendwe, heeft inmiddels in een telegram aan koning Boudewiin en de voorzitters van de Belgische se naat en Kamer geprotesteerd tegen een wijziging van de ba siswet. „Verscheidene Euro peanen werken samen met de Conakat", aldus het telegram, „met de bedoeling een separa tistisch. onafhankelijk Katanga te vormen". De leider van de Baloebakat zegt voorts in dit telegram, da' „er reeds buitenlandse troepen zijn. die zogenaamd manoeuvres houden in de omgeving van Eli- zabethstad". Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per advertentie ƒ2,25. Rubriek Kleine Advertenties 'Cgéén handela- advertenties)5 regels 1,—. Iedere regel meer 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adrea Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. In de hoofdstad van India, New Delhi, is het tot een ernstig treffen gekomen, tussen dui zenden Sikhs, die een demon stratie hielden voor het tot stand komen van een onafhan kelijke saat Poenjaab en afde lingen van de politie, die pro beerden de demonstranten uiteen te drijven. Een voorstel om de Poenjaab onafhankelijk heid te verlenen is door de rege ring verworpen. De foto geeft een beeld van de schermutselingen, waaraan stok ken te pas kwamen. Op de vergadering van dins- 'as van (Ie 10-mogendhedencon- ferentie over de ontwapening, welke in Genève wordt gehou den, heeft de Russische afge vaardigde Zorin een aanval op de Verenigde stalen gedaan in verband met do Amerikaanse liases In het buitenland. De Belgische minister Gans- hof van der Meersch, die met Kongolese zaken is belast, heeft maandagavond Patrice Loe moemba, algemeen voorzitter van de Kongolese nationale be weging. een informatie-opdracht omtrent de mogelijkheid tot het vormen van een regering ge geven. Loemoemba aanvaardde de opdracht en zal donderdag 16 juni in de loop van de ochtend bij de minister verslag uitbren gen. Loemoemba verklaarde later dat de regeringsformatie die hij zal voorstellen zal afhangen van Dinsdagmorgen arriveerde een K. L. M. D C-8 op Schiphol met aan boord een tiental emigran ten, die een prijsvraag van de K. L. M. ha dden gewonnen. Maandag was hetzelfde tocste van Amsterdam naar Montrec vertrokken met een groep Ne dcrlandse prijswinnaars. Dei. bijzondere vluchten vormden de opening van de rechtstreekse verbinding AmsterdamMon treal v.v. van de K. L. M. Op de foto: de vrolijke groep emigranten op de luchthaven Schiphol na aankomst. (Advertentie) Het waarnemend Hootd van het Gemeentebestuur van AXEL maakt bekend, dat het door Gedeputeerde Staten van Zeeland bij hun besluit van 20 april 1960, no. 2412/8. 3e Aldeling, vastgestelde dan van uitbreiding in hoofdzaak en in onderdelen, in uitvoerige ;aarten uitgewerkt, met bijbehorende bebouwingsvoorsch. ilten en oelichting, ter secretarie dezer gemeente voor een ieder ter inzage gt vanaf 21 juni 1060 tot cn met 4 juli 1960. Belanghebbenden, die zich met bezwaren tot Gedeputeerde Staten an Zeeland hebben gewend, kunnen vóór 16 augustus 1960 hun bezwaren tegen het plan en de bebouwingsvoorschriften indienen bij H. M. de Koningin. Axel, 15 juni 1960. Het waarnemend Hoofd van het Gemeentebestuur voornoemd, A. J. M. KESBEKE. de contacten die hij met de par tijen zal hebben. Maar, zo zei hij, reeds nu beschik ik over een meerderheid. Ik zal die verrui men en het staat vast dat ik donderdag een regeringsploeg zal kunnen voordragen. In antwoord op andere vra gen onderstreepte hij dat hij zal trachten een regering van na tionale eenheid voor te dragen. Hij deed een oproep tot een dracht en verzocht de Euro peanen. vertrouwen te hebben en op hun post te blijven. Zoals bekend kreeg de partij van Loemoemba bij de jongste verkiezingen de meeste stem men. Uit berichten uit Leopoldstad blijkt verder, dat de Abako- partij de eis heeft gesteld, dat haar leider Kasavoeboe de grootste rivaal van Loemoemba staatshoofd van Kongo zal worden. Wordt deze voorwaarde niet vervuld, dan zou de Abako niet aan een centrale Kongolese regering willen deelnemen. Een tweede voorwaarde zou volgens in Brussel ontvangen berichten zijn. dat de centrale regering het door de Abako zelf gevormde bestuur zal erkennen. Deze provinciale regering is door de Abako in het leven geroepen naast het provinciale bestuur van Leopoldstad. Mochten de eisen van de Abako niet worden ingewilligd dan zou volgens Belgische pers berichten uit Kongo de moge lijkheid groot ziin, dat Kasavoe boe en zijn volgelingen na de overdracht van de souvereiniteit een afzonderlijke staat stichten. Zorin betoogde dat de liquida tie van buitenlandse bases, met inbegrip van alle lanceerbases voor raketten, en het terugtrek ken van hun troepen geen ver zwakking van de positie der Westerse mogendheden zou be tekenen. De veiligheid van alle staten, zonder uitzondering, zou hierdoor worden vergroot. Zorin haalde enkele Ameri kaanse deskundigen op het ge bied van kernwapens aan, die hadden verklaard dat de Vér. Staten bij de Sowjet-Unie ten achter liggen op het gebied van de productie van geleide projec tielen. Rusland is bereid deze voorsprong op te geven, aldus Zorin verder, doch „kwaadaar dige kringen" in de Ver. Staten doen al het mogelijke om de be sprekingen in Genève te sabo teren. Hij noemde de oogmerken der Ver. Staten in het buiten land agressief en meende dat de Ver. Staten van plan zouden kunnen zijn om hun bases in West-Duitsland met kernwapens uit te rusten. Voorts beschuldig de hij Amerika van verdraaiing van het Russische standpunt ten opzichte van het terugtrekken van troepen van buitenlandse bases. Verder merkte Zorin op, dat het Westen nog niet uitvoerig was ingegaan op de aspecten van het nieuwe Russische voor stel. In het bijzonder had men nog niet gereageerd op het voor ste] omtrent de eerste fase, waar in alle raketten zouden moeten worden vernietigd. Dit was een specifiek Frans voorstel, aldus Zorin, en is nu in het Russische plan opgenomen als een conces sie aan het Westen. Vóórdat Zorin zijn betoog hield, had de Franse gedelegeer de Jules Moch de landen van het communistisch blok gewaar schuwd, dat als zij een daadwer kelijke controle op dc ontwape ning als spionage blijven be schouwen. de ontwapening geen vooruitgang kan maken. Hij nodigde de communisti sche afgevaardigden uit erin toe te stemmen de methoden van controle te bespreken voor het ondertekenen van een ontwape ningsverdrag, en deze in het ver drag te doen opnemen. Moch verklaarde, dat de Wes terse landen het volgende tijd schema voor ogen staat voor de inwerkingtreding van een con trole-organisatie: 1. Besprekin gen over ontwapeningsmaat regelen gepaard met daarmee overeenkomende controlemaat regelen; 2. de ondertekening van een verdrag waarin deze beide punten zijn verwerkt, en 3. de inwerkingtreding van het ver drag en tegelijkertijd de instel ling van de controle-organisatie, in overeenstemming met de eer ste fase van ontwapening. Het Westen had begrepen, al dus de Franse gedelegeerde, dat de Russische regering controle op de hoeveelheid vernietigende wapens accepteerde, doch Rus land heeft het stilzwijgen be waard omtrent controle op de hoeveelheden wapens, die zowel vóór als na deze vernietiging bestonden. De Franse regering kan met een dergelijke gedeelte lijke controle nooit genoegen nemen. Na afloop van de vergadering verklaarde de Amerikaanse ge delegeerde tegenover journalis ten, dat Zorin's verklaring feller was geweest dan in vorige ver gaderingen, en dat hij getracht had een wig te drijven tussen de Ver. Staten en Frankrijk. Leiders van de Sikhs hebben aangedrongen op een gerechte- lijk onderzoek naar het optre den van de politie, die zondag een betoging' van 17.000 Sikhs in Nieuw-Delhi uiteensloeg. De Sikhs hielden de demonstratie om hun eis tot vorming van een aparte staat voor Poendjalji- sprekenden kracht bij te zetten. Bij de ongeregeldheden zou een man gedood zijn, terwijl 175 personen werden gewond. Volgens de politie werden 1.186 mensen aangehouden. In het gevecht, dat het hevigste in New Delhi was van de afge lopen tien jaar, maakte de po litie gebruik van lange stokken en traangas. Advertentie) Zoekt U een u vindt het in SPORT HANDEL Noordstr, 76 - Terneuzen MINDER BUIEN. Een vore van lage luchtdruk passeex-de dinsdag in oostelijke richting langzaam ons land. De temperatuur was daarbij vooral in de hogere luchtlagen aan de lage kant, zodat in een onstabie le atmosfeer flinke buien, ver gezeld van onweer konden ont staan. Vrijwel alle stations meidden dan ook 's-avonds en kele millimeters neerslag. Be halve in het noordwesten waar het droog bleef, werden hoeveel- Minister Marijnen heeft beslo ten de doorlopende voorschotten, die de melkveehouders ontvan gen op de hun krachtens de mclkgaranticregeling voor het jaar 1959/1960 toekomende gel den, te verhogen. De lage op brengst van de melk heeft hem hiertoe aanleiding gegeven. De voorschotten bedroegen tot nu toe één gulden per 100 kg melk plus een kwartje per pro cent vet per 100 kg melk. Zij worden nu, met terugwerkende kracht tot het begin van het melkprijsjaar (8 november 1959) 1,50 per 100 kg melk plus 40 cent per procent vet per 100 kg. Dat betekent, dat het totale voorschot per kilogram melk van twee tot drie cent verhoogd wordt. Het bedrag van de verhoging over het reeds verstreken deel van het melkprijsjaar zal nog deze week naar de zuivelfabrie ken worden gezonden, ter door betaling aan de veehouders. De minister heeft zijn besluit genomen nadat hef Landbouw schap hierom had verzocht, cn rekening houdende met door het Produktschap voor Zuivel ge maakte berekeningen. In het vorige melkprijsjaar bedroeg de melkopbrengst 24,60 per 100 kg. Het Produktschap verwacht, dat zij daar dit jaar (1960/1901) beneden zal blijven. De kaasprijzen blijven op het ogenblik iets beneden de inleve- ringsprijs, die voor jonge vol vette 1,70 per kg bedraagt, wat overeenkomt met een opbrengst van 17 cent per kilogram tot kaas verwerkte melk. De op brengst van tot boter verwerkte melk is volgens het Produkt schap dienovereenkomstig. De totale melkproduktie in het lopende melkprijsjaar wordt door het Produktschap geschat op zes miljoen ton, terwijl de garantie slechts geldt voor vijf miljoen ton. Het voorschot van drie gulden per 100 kilogram geproduceerde melk. dat nu ge geven wordt, resulteert dus in een voorschol van 3,60 per 100 kg „gegarandeerde" melk. De garantieprijs bedraagt 28,90, zodat er na uitkering van' het voorschot nog 25,30 te verreke nen blijft. Er is dus. gezien de verwachting van het Produkt schap dat de opbrengst niet bo ven 24.60 zal komen, nog een „veiligheidsmarge" aanwezig. Het Amerikaans-Japanse verdrag De commissie voor buiten landse betrekkingen van de Amerikaanse senaat heeft be sloten de stemming over het nieuwe veiligheidsverdrag met Japan uit te stellen. heden tussen 1 en 6 mm afge tapt. Boven de Britse eilanden bouwt zich nu langzaam een rug van hoge luchtdruk op, die zich eveneens in oostelijke richting verplaatst. De lucht zal dan ook vandaag stabieler worden, zodat de kans op buien afneemt, maar niet geheel verdwijnt. Er zullen daarbij meer opklaringen zijn en de temperatuur kan bij zwakke tot matige winden tussen zuid en west tot iets hogere waarden oplopen. Een actieve Oceaan depressie is nog zó ver verwij derd, dat er vandaag geen in vloed op het weer bij ons vaft wordt verwacht. medegedeeld door het K. N. M. I. te De Bilt, geldig van woensdag ochtend tot woensdagavond. MINDER BUIIG. Opklaringen en slechts enke le verspreid voorkomende buien. Zwakke tot matige wind tussen zuid en west. Iets hogere mid- dagtemperaturen. WOENSDAG 15 JUNI v.m. n.rn. Breskens 6.22 6.44 Terneuzen 6.57 7.19 Ha nsweert 7.37 7.59 Walsoorden 7.47 S.09 ZON MAAN op onder op onder Juni 16 4.19 21.02 0.53 12.53 17 4.19 21.02 LIS 14.02 18 4.19 21.03 1.43 15.09 19 4.19 21.03 2.08 16.15

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1960 | | pagina 1