Slecht begin van de topconferentie Maatregelen tot herstel van de orde in Belgisch Kongo Sowjet-Unie meldt schending van Oostduitse grens WEEROVERZICHT WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN iet Fruit Chroesjtsjef trekt uitnodiging aan Eisenhower in Dr. Verwoerd weer thuis inische School TERNEUZEN. koop op stam: a. 50 vruchtbomen, terrein van de voor- Breifabriek aan vaantje. lingen bij de Direc- \xrlsestraat 20. Ter- tel. 01150 - 2155. 0 veiier TERNEUZEN 184 ctle aan hul». 1.15 Voor de zieken; muz.; 12.20 Voor de 12.30 Land, en 3.; 12.33 Lichte muz. 13.15 Gram.; 13.20 13.55 Beursber.; muz.; 14.40 School- loor de vrouw15.30 ariton; 16.00 Progr. inds Nieuw-Guinea; 16.30 Voor de kin- De dierenwereld en oor de jeugd; 18.00 15 Pianospel; 18.25 ionale fotocompeti- bte muz.19.00 Voor 19.05 Paris vous Iram.; 19.40 Journ. n Nederland; 20.00 05 Ge var. progr.; oorn en piano; 22.30 beursber. van New ^lamencomuz.; 23.05 23.20 Gram.; 23.55 (VI.): 12.00 Gram.; eld relais van het levisiesalon te Ant- Weerbericht; 12.35 ;teld relais; 12.52 0 Nws; 13.15 Gram. adio; 15.45 Gram.; 1; 16.06 Duitse les; 16.30 Orkest; 17.00 3 Zangrecital; 17.40 17.50 Jeugdgroepen 18.20 Voor de sol- Sport; 19.00 Nws; ang; 19.50 Lezing; de vrouw; 21.00 Orkest; 22.00 Nws; cital; 22.55 Nws. ^programma's: 20.00 Journaal en t; 20.20 Doc. film; m22.30 Ronde van T.V.: De Katholie- ;n actie; 19.30 Nws; nf eren tie te Parijs; 22.00 Boekbespire- lieuws en journaal. prartkering bij abonnement! Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smidswa! Telefoon 2073 en 2510 Ni 5 uur uitsluitend 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per maand ƒ2,per week 48 ct. Losse nrs 9 ct. DE VRIJE DINSDAG 17 MEI I960 16e Jaargang Nr 4985 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per advertentie ƒ2,25. Rubriek Kleine Advertenties '(géén handels- advertenties) 5 regels 1,—. Iedere regel meer 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Maandagavond na de eerste dag van de topconferentie vroeg men zich af of de conferentie reeds zou eindigen nog vóórdat zij werkelijk begonnen is. President Eisenhower verwierp maandagochtend een ultima, turn van de Russische premier dat de conferentie zes tot acht, maanden zou worden uitgesteld, tenzij Amerika openlijk verklaart dat het afziet van spionageviuchten boven Rusland. Hij ontliulde daarbij dat de vluchten na het incident met de U-2 werden opge schort en dat zij niet hervat zouden worden. In een dramatische en felle rede vroeg de Russische premier bestraffing van degenen die rechtstreeks schuldig zijn voor het schenden van Russisch lucht, gebied. .,Als de Amerikaanse re gering wenst samen te werken moet zij deze daden veroordelen, afzien van dergelijk optreden en de schuldigen ter verantwoor ding roepen. Hij deed een felle aanval op Eisenhower persoon lijk, omdat hij de spionageviuch ten had toegelaten. „Wij betreu ren het dat deze bijeenkomst niet de resultaten gebracht heeft die alle landen ter wereld venvacht, ten. Laat de blaam en verant woordelijk daarvoor rusten op degenen die een bandietenpoli- tiek jegens de Sowjet-Unie heb ben afgekondigd". De Ameri kaanse politiek van het verzame len van inlichtingen „veroordeelt de topconfex-entie bij voorbaat". Ook deed hij de suggestie dat Eisenhower zijn bezoek aan Rus land in juni zou uitstellen. Chroesjtsjefs opmerking om de topconferentie zes tot acht maanden uit te stellen, scheen verband te houden met de ambtsperiode van president Eisenhower die eind '60 afloopt. De Russische leider zei ervan overtuigd te zijn, dat zelfs indien de huidige Amerikaanse rege ring niet begreep dat er geen alternatief is voor een vreedza me coëxistentie tussen kapitalis me en socialisme, latere regerin gen dit wel zouden begrijpen. De eerste ontmoeting van de grote vier, die om tien uur zou beginnen en een uur zou duren, werd op verzoek van Chroesjt- sjef onverwachts een uur uitge steld. De Russische premier wil de een bijeenkomst van alleen de grote vier vermijden. Om elf uur kwamen de leiders in aanwezigheid van de adviseurs bijeen. Nadat president Dc Gaulle de vergadering geopend had, deed Chroesjtsjef zijn aanval. President Eisenhower noemde de rede van Chroesjtsjef fel en onjuist. Hij beschuldigde de Rus sische leider ervan „alleen naar Parijs te zijn gekomen om de bijeenkomst te saboteren". In een verklaring, die na de vergadering werd uitgegeven, zei Eisenhower dat er aan Russische zijde kennelijk een misverstand heerste. „Dc Ver. Staten hebben niet gedreigd de vluchten boven Rusland voort te zetten. Slechts is gezegd, dat de Ver. Staten hun verantwoordelijkheid om zich te hoeden tegen verrassingsaanval len niet opzij zullen schuiven. De vluchten werden na het incident opgeschort en zullen niet hervat worden. Dit kan dus niet de kwestie zijn. Ik zie geen reden dat dit incident gebruikt wordt om de conferentie te doen stran den. Als het door de Russische houding onmogelijk zou blijken, het vraagstuk van een verras singsaanval en andere kwesties die de wereldvrede bedreigen, te behandelen, dan zal ik spoedig bij de Ver. Naties een plan indie nen voor het oprichten van een V.N.-organisatie voor luchtin- spectic, die voorbereidingen voor een aanval zouden moeten ont dekken". Voorts bood Eisenho wer aan bilaterale besprekingen met de Russen te houden terwijl de topconferentie wordt voortge zet. Deze opmerking gaf enige hoop dat het overleg zou worden hervat. De Britse premier, die volgens diplomatieke waarnemers de rol ran bemiddelaar tussen Chroesjt sjef en Eisenhower speelde, deed een beroep op de leiders de werk zaamheden voort te zetten. President De Gaulle vroeg de Russische leider in te stemmen met een „adempauze" van 24 uur om de ontstane situatie te kun nen bestuderen. Hij zei dat de vluchten van vliegtuigen en sa tellieten boven andere landen een ernstig element zijn in de huidige internationale toestand en de spanning zouden kunnen verho gen. Hij verwees naar het Rus sische ruimteschip, dat op dit ogenblik boven Frankrijk vliegt. Dergelijke satellieten zouden ook tigingswapens kunnen neerlaten, zei hij. Daarna ontstond een levendige discussie, waarbij De Gaulle en MacMillan met nadruk wezen op de strekking van de verklaring van Eisenhower dat de vluchten niet zullen worden hervat. Zij vroegen de Russische regerings leider voorts zijn verklaring niet to publiceren. Maar Chroesjtsjef hield voet bij stuk. „Wat ik ge zegd heb, moet de publieke opinie weten", zei hii. Toen de Russen de geheimhouding hadden prijs gegeven, hebben ook .de Weste lijken een uur na de Russen hun verklaring gepubliceerd. Amerikaanse functionarissen menen, dat de starre houding van Chroesjtsjef mogelijk ge deeltelijk veroorzaakt werd dooi de Russische binnenlandse poli tiek. In sommige Westelijke kringen gelooft men dat militai re en politieke kringen in Rus land en dat China druk op hem hebben uitgeoefend om een krachtiger standpunt in te ne. men. Het is aan president De Gaulle als gastheer om te beslissen of en wanneer de tijd rijp is een nieuwe vergadering bijeen te roepen. Volgens gewoonlijk welinge lichte kringen is een lunch, die De Gaulle dinsdag aan de vier delegaties zou aanbieden, afge last. Wel zullen de Westelijke drie om tien uur zonder hun minis ters bijeenkomen. Verwacht wordt, dat premier MacMillan dan verslag zal uitbrengen van een bemiddelingspoging om de conferentie te redden. Hij be zocht maandagavond achtereen volgens De Gaulle, Eisenhower en Chroesjtsjef. ROCKEFELLER TOCH KANDIDAAT? Nelson Rockefeller, de republi keinse gouverneur van de staat New York. moet niet buiten be schouwing gelaten worden wat betreft de kandidatuur voor het presidentschap en moet ook zich zelf niet uitsluiten. De partij moet Rockefeller of vice-president Nixon als haar beste troef voor 1960 beschouwen, aldus heeft L. Judson Morhouse, voorzitter van de partij in genoemde staat, ver klaard. Door deze verklaring is de verwachting gewekt dat de af vaardiging van de staat New York misschien alsnog Nelson Rockefeller als kandidaat voor zal dragen. In Amsterdam is zondag een demonstratie-optocht gehouden voor het welslagen van de top- Op de foto zien we de stoet over het Rokin trekken. BLOEMENGROET VAN „FLORIADE" AAN TOPCONFERENTIE De „Floriade" te Rotterdam Gaulle op het Elysee. De bloe heeft bij het begin van de top- men waren vergezeld van een conferentie in Parijs een bloe- j kaartje waarop in drie talen, mengroet gebracht aan de vier engels, frans en russisch. de toppolitici. In de loop van heilwens stond: „Mogen deze bloe- weekeindc is namelijk een hoeveelheid geselecteerde voor jaarsbloemen in grote manden naar Parijs verzonden en daar officiëel aanvaard. President Eisenhower, premier Mac Mil- lan en premier Chroestsjef kregen elk een persoonlijke bloemengroet toegezonden op de respectievelijke ambassades foto's kunnen nemen en vernie- waar zij logeren en president de :nen van de Floriade in Rotter dam U begeleiden op de weg naar duurzame vrede". Bovendien wachtten de vier topleiders nog een algemene bloemengroet. Eveneens met de gemelde wens, in de zaal van het Elysee waar zij gister ochtend hun besprekingen be gonnen. ZOMERRECES TWEEDE KAMER Naar vernomen wordt, ligt liet in het voornemen dat de Tweede Kamer zo mogelijk op donderdag 7 juli op zomerreces gaat. Aan de regering is verzocht om een urgentielijst van zaken welke nog afgedaan moeten worden. De mogelijkheid is echter geens zins uitgesloten, dat de omstan digheden zullen medebrengen, dat het zomerreces een week later zal ingaan. Australisch-N ederlands overleg over Nieuw-Guinea De Australische ambassade in Den Haag heeft gisteren het vol gende bekend gemaakt: „De Australische minister voor Gebiedsdelen, Paul Hasluck, zal van 24 tot 26 mei een bezoek aan Den Haag brengen. Hij zal dan met de Nederlandse regering overleg plegen over zaken van gemeenschappelijk belang in ver band met het bestuur van het Australische deel van Nieuw Guinea en van Ned. Nieuw Gui nea en over het lidmaatschap van de Zuidpacifie-commissie. De heer Hasluck wil gaarne op de hoogte worden gesteld van de mate van belangstelling die voor beide zaken van Nederlandse zij de bestaat. Hij zal ook bezoeken brengen aan Brussel en Parijs, waar hij met bevoegde autoriteiten vraag stukken zal bespreken, die ver band houden met overzeese ge biedsdelen". Democraten en republikeinen achter president Eisenhower. De democratische senator Ri chard Russell, voorzitter van de Senaatscommissie voor de strijd krachten, heeft een beroep op de Amerikanen gedaan om zich vol ledig achter president Eisenho wer te scharen, onverschillig welke stap de president zal nemen als gevolg van het mis lukken van de topconferentie te Parijs. De bekende democraat Adlai Stevenson, die tweemaal getracht heeft tot president gekozen te worden, noemde het nieuws uit Parijs „zeer droevig". Uit de reacties van Congres leden is gebleken, dat beide par tijen Eisenhower krachtig steu nen, De democraat Clarence Cannon, voorzitter van de com missie voor toewijzingen van het Huis van Afgevaardigden, zei dat Chroesjtsjef er, vóór het incident met de U-2, geheel op gespitst was om „ons wat de kwestie-Ber- lijn betreft, tot toegeven te dwingen'. Toen hij echter tot de ontdek king kwam, dat wij niet wilden wijken en dat hij „pat" stond, moest hij beginnen tijd te winnen om de toestand opnieuw te kun nen beoordelen. John McCormack, leider van de democraten in het Huis van Af gevaardigden, zei dat de gebeur tenissen te Parijs, de wereld heeft duidelijk gemaakt, dat de Russische premier en zijn vrien den de coëxistentie als uitvlucht gebruiken. Waarnemers verklaarden dat men in Washington zelden zó'n indrukwekkende demonstratie van eenheid heeft gezien. En de mocraten èn republikeinen staan eensgezind achter hun president, zo zei men. Men was voorts van mening, dat Chroesjtsjef naar Parijs is gegaan om de conferentie bij voorbaat te laten mislukken. Verklaring van Menon Er zijn thans redenen om te ge loven dat de jongste schendingen van het Indische luchtruim door niet-geïdentificeerde vliegtuigen niet op rekening van communis tische China zouden kunnen staan. Dit heeft de Indische mi nister van Defensie, Krisjna Menon op een persconferentie te Bombay verklaard. Hij herinnerde eraan dat hij onlangs in het parlement mel ding had gemaakt van 42 schen dingen in de afgelopen maanden. De openbare mening, aldus Menon, meende toen dat dc vlieg tuigen van bases in China of Tibet kwamen. Onder wijs-experiment In de plaats Linkoeping in midden-Zweden heeft men proe ven genomen met drie groepen van in totaal 640 schoolkinderen, alle van dezelfde leeftijd. Zij kre gen les over twee onderwerpen, namelijk: .Hoe wordt een weer kaart gemaakt" en „De geschie denis van de Sint-Laurens zee weg", de eerste groep door mid del van televisie-uitzending en de tweede door radio-uitzendingen en de derde op de gewone manier door een onderwijzer. Bij ondervraging terstond na de lessen bleken de kinderen van de twee laatstgenoemde groepen meer bijzonderheden te hebben onthouden dan die van de tele visie. Maar toen zij na verloop van twee maanden nogmaals on dervraagd werden bleken dc tele visie-leerlingen minder vergeten te hebben van wat zij hadden ge leerd dan die van de radio en de onderwijzer. De benoeming van een nieuwe minister voor Afrikaanse Zaken, het zenden van militaire ver sterkingen en uitbreiding van de bevoegdheden van de rijkspolitie in Belgisch Kongo behoren tót de maatregelen, <iie Belgische regering heeft getroffen ter ver zekering van rust en orde in de zes weken, die het gebied in Afrika nog var, de onafhanke lijkheid scheiden. Koning Boudcwijn heeft maan dagmiddag de heer W. Ganshof van der Meersch, advocaat-gene raal bij het hof van cassatie in Brussel, beëdigd als „minister zonder Portefeuille, belast met de algemene zaken in Afrika". Dit is de derde minister in het Belgische kabinet, die mei Kon- go-aangelegenheden wordt be last. Hij zal in Leopoldstad op treden als vertegenwoordiger van de Belgische regering. De heer Ganshof van der Meersch speelde tijdens de ooi-log een voorname rol in het Belgische verzet en was de laatste jaren van de Duitse bezetting in Lon den, waai- hij met de rang van luitenant-generaal de functie be kleedde van commandant van de staatsveiligheidsdienst. In Brussel is maandag voorts bekend geworden, dat de eerste Belgische troepen versterkingen per vliegtuig naar Kongo zijn vertrokken. Het zijn uit beroeps militairen en vrijwilligers be staande eenheden van het tot dusverre in Duitsland gelegerde bataljon ..Bevrijding", die in Kongo gereed zullen worden ge houden om in geval van een cri sis te worden ingezet. Over enkele dagen zullen voorts mili tairen van het eerste regiment Ardense jagers naar de Belgi sche militaire bases in Kongo vertrekken. Inmiddels wordt uit Leopold stad gemeld, dat het de laatste dagen weer geheel rustig in de Kongolese hoofdplaats is ge weest. Ruim vijftig Kongolezen zijn aangehouden wegens over. treding van het wapenverbod en van de avondklok, die sinds de incidenten van de vorige week van kracht is. De rijkspolitie oefent een sterke controle uit en zondag waren op verscheidene wegen rondom de hoofdstad pos ten ingericht waar auto's en voorbijgangers werden onder zocht. „Gij vertrekt ter bescherming van onze vrouwen en kinderen in Kongo, maar ook ter beveili ging van het Kongolese volk", verklaarde maandagmiddag de chef-staf van de Belgische strijd krachten, luitenant-generaal Cu- mont, bij het vertrek van de eerste groep van 45 Belgische militairen uit Brussel. „U vormt de eerste versterkingen die naar Kongo worden gezonden, maar wij hopen dat het niet nodig zal zijn u in te zetten." Ook de Belgische minister van Landsverdediging, de heer Gil- son. was bij het vertrek van het vliegtuig aanwezig. Premier Verwoerd van Zuid- Afrika. die na een aanslag in een ziekenhuis werd verpleegd, is naar huis teruggekeerd^ Bij zijn thuiskomst liet hij zich'met zijn vrouw fotograferen. „Tass" meldt, dat de Sowjet- Unie bij de „Westerse grote drie" heeft geprotesteerd tegen een schending, op vijf dezer, van het Oostduitse luchtruim door een vliegtuig zonder kenmerken. Het protest werd schriftelijk door de Sowjet-bevelhebber in Oost-Duitsland bij de comman danten der Britse, Franse en Amerikaanse troepen in West. Duitsland ingediend. In het protest wordt gezegd dat het vliegtuig afkomstig was uit West-Duitsland. Het vloog de Oostduitse grens ongeveer vijftig kilometer ten oosten van Hamburg over. Het vloog op on geveer anderhalve kilometer hoogte en het drong ongeveer negentig kilometer boven Oost. duits gebied door. Sowjetrussische jager gaven het vliegtuig herhaaldelijk seinen om te landen. Het sloeg hier ech ter geen acht op en het vloog weer terug over de Westduitse grens. De Sowjet-bevelhebber dringt er in zijn bl ief op aan dat de Westerse commandanten maat regelen zullen nemen, „welke in de toekomst schendingen van de Oostduitse grens door uit West- Duitsland afkomstige vliegtuigen zuilen beletten". „Ik wil er uw aandacht op ves tigen dat de Sowjet-strijdkrach- ten in OostDuitsiand, overeen komstig de bepalingen van het verdrag van Warschau, vanzelf sprekend maatregelen hadden kunnen nemen legen het in over treding zijnde vliegtuig, die zou den hebben veroorzaakt dat het niet ongestraft boven Oostduits gebied zou hebben gevlogen. Het Russische opperbevel in Oost-Duitsland heeft het echter bij deze gelegenheid mogelijk ge acht dergelijke maatregelen nog achterwege te laten", aldus de brief. De Russische commandant in Oost-Duitsland besluit zijn pro test als volgt; „Ik vertrouw erop dat u mijn stap op de juiste wijze zult opvatten en dat er geen her haling van dergelijke schendin gen zal plaats vinden. Tezelfdertijd moet ik u waar schuwen dat het Sowjet-Russi- sche opperbevel in Oost-Duits land, bij nieuwe schendingen van het Oostduitse luchtruim, de meest krachtige maatregelen zal nemen, om hier een einde aan te maken". In Westelijke kringen te Bonn werd later meegedeeld, dat het toestel een Frans particulier toe. ris ten vlieg tuig was dat op weg van Straatburg naar Malmö, uit de koers was geraakt. De zaak was al in het viermogendheden- centrum voor de veiligheid in de lucht, dat te Berlijn is gevestigd, behandeld. De Russen hadden daar tegen het incident gepro testeerd en de Fransen hadden gisterochtend hun excuses aan* geboden. Diplomatieke waarnemers in Bonn beschouwden het Sowjet- protest als een propagandama« noeuvre om de spanning op het ogenblik van de topconferentie te vergroten. Zij merkten op dat het incident zich elf dagen ge leden had voorgedaan en da! Russische protesten tegen nor male grensschendingen in den regel niet zo krachtig zijn ge steld. AANHOUDEND RUSTIG WEER. Een kleine onweerstoring, «lie over ons land naar het noordoos ten trok. veroorzaakte gisterna middag en -avor.d flinke on weersbuien boven Noord-West- Duitsland maar niet meer boven Nederland. Aan de achterzijde van deze storing stonden winden uit noord tot noordwest, waardoor koelere lucht van zee binnenstroomde. In de kustprovincies bieef het kwik daarom steken bij waarden van 14 tot 17 graden, maar land in waarts bedroegen de maxima nog weer 20 tot 23 graden. De warme dagen van de laatste tijd 'nebben eraan meegewerkt dat de eerste helft van de meimaand te De Bilt gemiddeld ruim twee graden te warm is geweest. De komende 24 uur blijven wij in een rug van hoge luchtdruk die zich van noord naar zuid over ons land uitstrekt en het over gangsgebied vormt tussen de eer der genoemde onweersdepressie, die vlak ten zuidwesten van Ier land langs in zuidoostelyke rich ting de Golf van Biscaye optrok. Het blijft daarom rustig weer, waarbij de kans op buien weer erg klein is geworden, en er meer opklaringen zullen komen dan maandag hel geval was, toen in grote delen van het midden en zuiden van het land de zon nau welijks door het wolkendek heeft kunnen heen breken. Mistvelden die met wind van zee vooral het kustgebied van Zeeland, Zuid- en Noord-Holland zijn binnengedreven, lossen boven land in de loop van de dag weer op, maar vlak aan zee blijft de kans op zeevlam groot, waarbij de temperatuur nauwelijks hoger komt dan 12 graden. medegedeeld door het K. N. M. I. te De Bilt, geldig van dinsdag ochtend tot dinsdagavond. VRIJ ZONNIG en op de meeste plaatsen droog weer, maar in de vroege ochtend op vele plaatsen nog mist, en vlak aan zee langs de kust van Holland en Zeeland ook overdag af en toe mist met temperaturen van 12 tot 14 graden. Elders mid- aagtemperaturen van 17 graden in de kustprovincies tot 23 gra den in het zuidoosten van het land. Weinig wind. DINSDAG Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden MEI v.m. n.m. 6.31 6.54 7.06 7.29 7.46 8.09 7.56 8.19 ZON MAAN op onder op onder Mei 17 4.43 20.30 1.21 11.29 18 4.42 20.31 1,54 12.42 19 4.41 20.33 2.22 13.53 20 4.39 20.34 2.47 15.03

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1960 | | pagina 1