w
Caryl Chessman terechtgesteld
Investeringsaftrek en vervroegde
afschrijving
W eeroverzicht
:hippers"
Directeur Dellaert verlaat
Schiphol
SMIDT-POTHOVEN
HOOGWATER
ZON- en
MAANSTANDEN
WEERBERICHT
>vf-; -<•,
li
utorijlessen
DINSDAG 3 MEI 1960
16e Jaargang Nr 4975
SOKOLOFSKI
AFGETREDEN?
Ontslag Nederlands
„oliepersoneel" in Indonesië
Hulde aan jarige
vorstin op Soestdijk
KONINKLIJK PAAR
LEGT KRANS
BIJ MONUMENT
DE RELLETJES
TE BEIROET
AANGEKONDIGDE
WIJZINGINGEN GEEN
SCHOT VOOR DE BOEG
Ravage op het C.S.
te Amsterdam
Verklaring van Soebandrio
WEER BETOGINGEN
IN POESAN
LLOYD NAAR POLEN
binnenvering of schuimrubber
AjJPiNjj
SMIDT-POTHOVEN
>nds3utorijschooi
plsestraat 23J-ÏJ4
izen - Telefoon Ï568
et Gulftankstatksn.
'erstand.
t Am stel
iwikkend
oet zó
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073 en 2510
Nfi 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per
maand ƒ2,per week 48 ct Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEU
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie 2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Caryl Chessman, bijgenaamd
„De Kat" of „De man met negen
levens", omdat hij reeds acht
nrnal aan de terdoodveroordeling
wist te ontkomen, is maandag, 2
mei, in de gaskamer van de ge
vangenis van St. Quentin, te San
Erancisco, terechtgesteld.
Chessman stierf, zoals hij had
geleefd, koel en kalm, met een
glimlach op zijn lippen en een
knipoogje naar twee vrouwelijke
journalisten, die op zijn uitnodi
ging de terechtstelling zouden
bijwonen. „Zouden", want één
harer verliet vóór de executie 't
lokaal.
TELEFOONTJE KWAM
TE LAAT.
Ongewoon was zijn leven, on
gewoon waren zijn laatste minu
ten, want de federale districts-
rechter te San Francisco, op wie
vijf minuten vóór het tijdstip van
de terechtstelling een beroep om
uitstel was gedaan, besloot de
executie een half uur te doen op
schorten, om de argumenten van
Chessmans advocaat Davis aan
te horen.
Zijn secretaresse belde de ge
vangenis van St. Quentin op,
doch zij vergiste zich in het tele
foonnummer, dit maakte dat de
terechtstelling reeds aan de
gang was, toen Goodmans order
tot opschorting met een half uur
bekend werd.
De secretaresse van Goodman
belde en kreeg geen gehoor. Mi
nuten gingen voorbij, totdat de
rechter ontdekte dat zij een ver
keerd nummer belde. Hij rukte
haar de telefoon uit de hand en
draaide als een razende. Doch
toen was Chessman reeds buiten
het bereik van elke aardse ge
rechtigheid.
In St. Quentin luisterden de
gevangenisautoriteiten, onder
wie de bewaker Fred Dickson,
die tot het laatst bij Chessman
was, ingespannen of er van één
der gevechtshoven, waar Chess
mans advocaten maandag een
laatste poging deden, geen tele
fonisch bevel tot opschorting van
de terechtstelling kwam. doch zij
hoorden niets
3 BEROEPEN VERWORPEN.
In het laatste uur vóór de te
rechtstelling werden drie beroe
pen van Chesmans advocaten
verworpen. Twee waren gericht
tot het Californische hoogge
rechtshof en het derde tot het
federale geechtshof te Washing
ton.
In het beroep op het Californi
sche hooggerechtshof was ge
steld dat in het eerste proces
tegen Chessman, dat tot zijn ter
doodveroordeling leidde, meineed
was gepleegd en dat het hier een
„in elkaar gezette zaak" betrof.
De advocaten hadden ook aan
gevoerd dat een zekere Charles
Saverine Terranova, een voort
vluchtige valse munter, de „ban
diet met het rode licht" was en
zij wilden uitstel van terechtstel
ling, totdat deze man gehoord
zou zijn.
Het Californische hooggerechts
hof verwierp de beroepen met
drie stemmen vóór en vier tegen,
dezelfde stemmenverhouding,
waarmede dit hof in de laatste
tijd alle beroepen van Chess
mans advocaten heeft verwor
pen.
Ook rechter William Douglas
van het federale hooggerechts
hof te Washington weigerde uit
stel van executie te verlenen.
Hiermee was dan uiteindelijk
het lot van Chessman bezegeld.
TWAALF JAAR GELEDEN
TER DOOD VEROORDEELD
Chessman is 12 jaar geleden
door een jury van twaalf perso
nen. waarin elf vrouwen zitting
hadden, ter dood veroordeeld.
Hij heeft tot nu toe terechtstel
ling weten te voorkomen door
het telkens weer vinden van juri
dische gronden, waarop uitstel
werd verleend.
De geldmiddelen hiervoor ver
kreeg hij door het schrijven van
boeken, waarvan hij de manu
scripten uit de gevangenis wist
te smokkelen. Eén hiervan werd
een wereldsucces en het werd
zelfs verfilmd.
CHESSMANS LAATSTE
MINUTEN,
Nadat Chessman naar de gas
kamer was geleid en op een sta
len stoel vastgebonden, werden,
na het overhalen van een hef
boom. balletjes van het zware
vergift blauwzuur of Pruisisch
zuu in een kuip met zwavelzuur,
zuur in een kuip met zwavelzuur.
Chessman bevond, geworpen. Dit
geschiedde te 10 uur, drie minu
ten en 45 seconden, plaatselijke
tijd.
Chessmans laatste woorden
buiten de gascel waren: „Groet
Rosalie van mij. Alles is in orde".
Zij waren gericht tot Rosalie
Asher, één van zijn drie verde
digers, die tot het allerlaatste
ogenblik voor zijn leven hebben
gestreden.
Toen hij reeds in zijn stoel was
vastgebonden, richtte Chessman
zich door hel maken van lip-
woorden tot mevr. Eleanor
Black, 'n verslaggeefster uit Los
Angeles, die vele malen een pers-
gesprek met hem heeft gevoerd
en die de terechtstelling op zijn
uitnodiging bijwoonde, doch het
geen hij wilde zeggen bleef een
raadsel.
Toen Chessman alleen in de
gaskamer was, maakte hij een
teken met zijn duim, als om te
zeggen: „Laat het nu maar ge
beuren".
Hierna wierp Chessman glim
lachend het hoofd achterover en
haalde diep adem. Twaalf minu
ten over tien was hij dood.
PERSCONFERENTIE NA
DE EXECUTIE.
Bewaker Dickson verklaarde
op een persconferentie, die on
middellijk na de terechtstelling
in de gevangenis van St. Quentin
werd gegeven, dat Chessman,
vlak vóór hij naar de gaskamer
werd geleid, tegen hem had ge
zegd: ..Ik verzoek je speciaal te
verklaren, dat ik niet de bandiet
met het rode licht was".
Dickson zei ook: „Toen Chess
man, voelde, dat zijn einde nabij
was, zei hij te hopen dat zijn
leven ertoe zou bijdragen de
doodstraf af te schaffen".
Chessman weigerde in zijn
laatste ogenblikken elke geeste
lijke bijstand. Zijn lijk werd een
uur na de terechtstelling naar 't
nabij San Francisco gelegen San
Rafaël overgebracht, om daar,
overeenkomstig zijn laatste wens
verbrand te worden.
De getuigen, die de terechtstel
ling bijwoonden, verklaarden dat
Chessman z'n woorden had waar
gemaakt: hij stierf waardig en
zonder vrees.
CHESSMANS LEVEN.
Chessman, die op 39-jarige
leeftijd stierf, kan in zekere zin
ais één der slachtoffers van de
grote economische crisis in het
begin van de jaren dertig wor
den aangemerkt.
Zijn buiten betrekking geraak
te vader poogde tweemaai zich
van het leven te beroven. Zijn
moeder werd ziek en de jeugdi
ge Caryl kwam reeds op 15-jari-
ge leeftijd met de justitie in aan
raking, toen hij, door de honger
gedreven, stal.
Toen de Verenigde Staten in de
tweede wereldoorlog werden be
trokken en de jeugdige Ameri
kanen van zijn leeftijd naar de
fronten in Azië en Europa ver
trokken, opende de gevangenis
deuren zich opnieuw voor Chess
man, die gewapenderhand over
vallen had uitgevoerd.
Hij werd in 1948 op erewoord
vrijgelaten, doch reeds enige
weken later weer gearresteerd
en deze maal op beschuldiging
van ontvoering en verkrachting.
Deze overvallen werden uitge
voerd door de „bandiet met het
rode licht", waarbij gebruik werd
gemaakt van een auto, die het
rode politielicht voerde.
Eén van zijn slachtoffers was
een meisje van zeventien jaar,
Mary Lea Meza, die krankzinnig
werd en nu nog in een krankzin
nigengesticht wordt verpleegd.
Chessman heeft steeds ontkend
de hand in deze overvallen te
hebben gehad.
Volgens welingelichte kringen
in Moskou zou maarschalk Vas-
sili Sokolofski, de 63-jarige staf
chef van de Sowjetrussische
strijdkrachten, ontslag genomen
hebben. De maarschalk zou ziek
zijn.
Volgens genoemde kringen is
maarschalk Matvei Zaeharof,
voormalig bevelhebber van de
Russische troepen in OostDuits-
land, de opvolger van Sokolofski.
Naar verluidt zou 'ook maar
schalk Iwan Konief, die officieel
de opperbevelhebber is van de
strijdkrachten van het Pact van
Warschau, ziek zijn.
De Indonesische regering heeft
de drie grote oliemaatschappijen
die consessies in Indonesië heb
ben tot het einde van dit jaar
de tijd gegeven om de Nederlan
ders die zij nog in dienst hebben
te vervangen door Indonesiërs.
Deze maatregel, aldus ver
neemt A. F. P. uit officiële bron,
mag volgens de autoriteiten
„niet meer worden vertraagd"
gezien de verslechtering van de
betrekkingen tussen Nederland
en Indonesië.
Bij de Shell in Indonesië wer
ken op het ogenblik 175 Neder
landers.
Zaterdag, op Koninginnedag,
hebben delegaties uit alle gele
dingen van liet Nederlandse
volk, op Soestdijk weer v.oor de
jarige Vorstin gedefileerd.
fa De foto toont wuivend op de
de trappen vóór het paleis:
(v.l.n.r.) de Koningin, Prinses
Beatrix, Prins Bernhard, Prin
ses Marijke, Prinses Irene en
Prinses Margriet.
Koningin Juliana en Prins
Bernhard zullen op de Nationale
Herdenking 4 mei a.s. om 11.30
uur een krans leggen bij liet
Nationale Monument op de Dam
te Amsterdam, ter herdenking
van de geallieerde en Nederland
se gevallenen in de laatste we
reldoorlog.
De minister-president en de
minister van Defensie zullen
daarbij aanwezig zijn en ook een
krans leggen namens de raad
van ministers.
Twee van de zeventig mensen,
die zondag gewond geraakt zijn
bij relletjes in de nabijheid van
een kerk te Beiroet, zijn overle
den. De toestand van vier ge
wonden is zeer ernstig.
Het Libanese ministerie van
Defensie heeft maandagochtend
de kranten verboden, de strijd
krachten voor de binnenlandse
veiligheid aan te vallen. Vóór
dien had de ministerraad in een
communiqué bekend gemaakt,
dat strafmaatregelen zouden
worden genomen tegen die leden
van de ordetroepen, die in het
licht van de eerste resultaten van
het onderzoek naar de oorzaken
van de ongeregeldheden verant
woordelijk zouden zijn voor het
werpen met g'a -ten, waardoor
slachtoffers gevallen waren.
De aangekondigde wijzigingen
ten aanzien van de vervroegde
afschrijving en de investerings
aftrek (men zie ons vorige num
mer) betekenen niet, zoals in '56,
een „schot voor de boeg", maar
wel een bijsturen in de economi.
sche koers, zonder de opgaande
lijn af te breken, zo werd te Den
Haag van zeer bevoegde zijde
verklaard.
De 66-jarige heer U. F. M.
Dellaert, directeur van de N.V.
Luchthaven Schiphol, zal dit
vliegveld na 40 jaren dienst ver
laten, Op 30 juni a.s. gaat hij
met pensioen.
Hij zal worden opgevolgd door
de beide adjunct-directeuren, de
heren S. de Mul en mr. J. C. H.
A. van Stapele, die met ingang
van 1 juli bij besluit van de vo
rige week gehouden buitengewo
ne algemene vergadering van
Geen persoonlijke ongelukken
doch wel aanzienlijke mater-
schade werd in de nacht van
zondag op maandag aangerich
op hel Amsterdamse Centraal
Station, toen een rangerende
personentrein op een andere
trein botste.
De Indonesische minister van
buitenlandse Zaken Soebandrio
heeft zondag te Tunis, in ten
commentaar op de verklaring
van de Nederlandse regering, dat
straaljagers en troepen naar
Nederlands Nieuw-Guinea zullen
worden gezonden, verklaard; In
dien Nederland zo gesteld is op
een militaire afrekening met In
donesië, bestaat er voor ons geen
reden daarvoor terug te deinzen.
De minister beweerde ook
„dat Nederland eik voorwendsel
aangrijpt om tot een dergelijke
afrekening te komen".
Soebandrio verklaarde ook nog
tegenover verslaggevers dat de
Indonesische regering „niet on
verschillig tegenover dit Neder
landse optreden zal blijven en de
noodzakelijke maatregelen zal
treffen".
aandeelhouders van de vennoot
schap tot directeur der N.V.
Luchthaven Schiphol zijn be
noemd.
Ulrich Frangois Marie Dellaert
wordt door de mensen die het
kunnen weten „de oudste lucht
haven-directeur in dienstjaren
ter wereld" genoemd.
Hij werd in 1893 als zoon van
een Zeeuwse landbouwer in
Westdorpe geboren en maakte in
Gent, waar hij als jongeman op
een kostschool was, kennis met
dé luchtvaart. Hij zag er de
Franse pionier Henri Farman
een soort luchtsprongetje maken
en onderging in 1916 zijn lucht
doop, toen luchtvaartpionier
Nieuwenhuis, commandant van
de luchtvaartafdeling in Souburg,
hem op een vluchtje meenam.
Op 1 januari 1917 trad de jon
ge Dellaert op Soesterberg aan,
eerst als waarnemer, later als
piloot. Toen Albert Plesman in
1920 zijn eerste KLM-vliegtuigen
de lucht in stuurde, koos hij Del
laert uit als chef van de vlieg-
dienst en als stationschef op het
toen nog kleine Schiphol.
Dat is „Jan Dellaert", zoals
men hem in de vliegtuigwereld
altijd noemt, sinds die tijd geble
ven. Alleen in de naam van zijn
functie is telkens wijziging ge
komen. In 1926 werd hij haven
meester bij de gemeente Amster
dam, in 1945 bedrijfsdirecteur
van de gemeentelijke luchthaven
Schiphol, en in 1958, toen Schip
hol een N.V. werd, directeur van
deze N.V.
In Poesan (Zuid-Koreal heb
ben zich maandag weer betogin
gen voorgedaan. 5.000 studenten
trokken de stad in, ondanks het
verbod van betogingen. Zij eisten
de onmiddellijke ontbinding van
de nationale vergadering. Er zijn
militairen uitgezonden om de
voornaamste kruispunten af te
zetten, doch zij hebben niet ge
probeerd de studenten die rustig
optrokken, uiteen te jagen. De
studenten eisten voorts „demo
cratisering van het onderwijs".
De Britse minister van Buiten
landse Zaken, Selwyn Lloyd,
heeft in beginsel een uitnodiging
om een bezoek aan Polen te bren
gen aanvaard. De datum is nog
niet vastgesteld, maar eind juni
of begin juli lijkt waarschijnlijk.
Dit zal het eerste bezoek se
dert de oorlog van een Britse
minister van Buitenlandse Zaken
aan Polen zijn.
Bij het kiezen van het „klein
ste kwaad" om het overgaan van
spanning in overspanning te
voorkomen bleken de aangekon
digde maatregelen het beste.
De maatregelen zijn mede ge
baseerd op een onlangs uitge
bracht interimrapport van het
Centraal Econ. Planbureau.
In Duitsland worden maat
regelen overwogen om de snel
opgaande conjuncturele lijn bij
een vrijwel uitgeputte arbeids
markt In bedwang te houden.
Men denkt daar aan tempori
seren van vervroegde afschrij
vingen.
Italië en België hebben bij een
snelle expansie nog altijd een
(vrij) ruim arbeidspotentieel. In
Engeland echter zijn vrijdag ook
beperkende maatregelen aange
kondigd.
De economische situatie van
Nederland is zeer gunstig. De
expansie-gaat echter zo ver, dat
de produktiei (Serves uitgeput
dreigen te raken. De arbeids
markt gaat op die van 1956 lijken.
In 1955/'56 bleken maatregelen
nodig, die ook consumptiebeper
king behelsden. Dat is nu bij een
vrij stabiel prijspeil en een vol
doende spaarquote niet nodig.
Met de thans aangekondigde
maatregelen zal volgens de me
ning van zeer bevoegde zijde een
bestedingsbeperking voorkomen
kunnen worden.
Verwacht wordt, dat de beta
lingsbalans 1960 gunstiger zal
zijn, dan die van 1956. Stijgingen
van groothandelsprijzen en een
consumptie-explosie zoals in 1956
worden niet verwacht.
Gewezen werd verder op de
algemene indruk, dat de na-oor-
logse inflatiegolf tot staan is ge
bracht. Er is meer evenwicht
tussen vraag en aanbod terwijl
de vrachten- en grondstoffen-
markten rustig zijn.
Dê Europese expansie is veel
groter, dan de Amerikaanse,
leder Europees land heeft daar
van de eigen karakteristieken en
op grond daarvan dient men
maatregelen te nemen teneinde
een te snelle expansie, die infla
tiegevaren met zich brengt, te
voorkomen.
Gerekend op batenbasis zullen
de beperking van investerings
aftrek en de vervroegde afschrij
ving in 1961 350 tot 400 miljoen
gulden extra in 's rijks kas doen
vloeien en in 1962 350 miljoen
gulden om daarna snel te ver
minderen. De maatregelen zullen
van invloed zijn op nog te nemen
investeringsbesluiten van de be
drijven. De extrarevenuen zullen
geen basis mogen zijn voor een
expansie van de overheidsuitga
ven. Integendeel zullen ze ge
bruikt moeten worden voor mo
netair neutrale zaken als het af
lossen van kortlopende schulden.
Er werd van bevoegde zijde nog
op gewezen, dat de maatregelen
de prijs- en premie-reduktierege-
iingen voor de probleemgebieden
niet zullen aantasten. De daartoe
benodigde gelden zijn de laatste
tijd tot ongeveer 15 miljoen gul
den opgelopen.
(Adv.)
Een rijke sortering, waaronder voor
„modern slapen" natuurlijk óók Aupincr,,
A
vindt U bij:
Noordstraat, Terneuzen
U KUNT ER OM WEDDEN
HEEFT DE BESTE BEDDEN'!
De algemene luchtcirculatie
is het afgelopen et.maal belang
rijk gewijzigd. Een hogedrukge-
bied boven de Britse eilanden
heeft zich langzaam naar het
ons continent verplaatst, terwijl
de verbinding, die dit systeem
met een ander hogedrukgebied
DINSDAG 3 MEI
v.m.
n.m.
Breskens
6.28
6.47
Terneuzen
7.03
7.22
Hansweert
7.43
8.02
Walsoorden
7.53
8.12
ZON MAAN
op onder op onder
April
Mei
3 5.07 20.07 11.05 1.32
5 5.04 20.11- 13.13 2.34
6 5.02 20.12 14.21 3.01
7 5.00 20.14 15.32 3.26
boven Groenland heeft gehad,
nu is verbroken.
In verband hierme is de aan
voer van koude poollucht naar
het Noordzeegbied afgesneden.
Het ziet er dan ook naar uit.
dat de temperaturen te begin
nen met vandaag een geleide
lijke stijging zullen ondergaan.
Boven het zeegebied ten wes
ten van Ierland dringen lang
zaam Oceaanstoringen naar het
oosten op.
Deze zullen ons vandaag nog
niet kunnen bereiken, zodat bij
wisselende bewolking op de
meeste plaat„en droog weer
moet worden verwacht.
medegedeeld door het KNMI,
geldig tot vanavond:
MINDER KOUD
wisselende bewolking en op de
meeste plaatsen droog weer.
Zwakke tot matige wind tussen
zuid en west. Iets hogere mid-
dagtemperaturen.