MURGUPA Van blote-voetendienst tot telex/aal De zaak-Chessman VAZ DIAS Produktschap voor vee en vlees Donderdag 14 april I960 DE VRIJE ZEEUW VERDEDIGER VAN CHESSMAN TEKENT BEROEP AAN Geen onderhoud meer met journalisten van Ceta-Beve* BLOEMENCORSO OP 23 APRIL DE DUITSE MILITAIRE OPSLAGPLAATSEN IN BELGIE De werkloosheid in de Verenigde Staten toegenomen DE FRANSE SAHARA- KERNBOMPROEVEN EERST BIDDEN, DAN DE KOGEL PATER PIRE IN NEDERLAND OOGSTSCHADE IN POLEN Straf aan Duitser kwijtgescholden VERKEERSONDERWIJS BIJ HET VOORTGEZET ONDERWIJS Pagina 9 George Davis, de voornaamste v erdediger van de ter dood ver oordeelde Amerikaan Chessman heeft bij het Californische opper ste gerechtshof beroep aange tekend tegen de verwerping, door oen lagere gerechtelijke instan tie, van zijn verzoek om nieuw bewijsmateriaal ten gunste van zijn cliënt te mogen overleggen. In dit beroep brengt Davis een nieuw punt naar voren. Hij wijst er op dat voor Chessman, toen hij voor de eerste maal in staat van beschuldiging werd gesteld, de mogelijkheid bestond tegen borgstelling op vrije voeten te worden gesteld. ..En dit is met mogelijk voor hen, die zich aan een misdrijf hebben schuldig ge maakt, waarop de doodstraf staat", aldus Davis. Davis zegt dan ook dat Chess man in de oorspronkelijke ten lastelegging wel van ontvoering werd beschuldigd, doch zonder de toevoeging ..gepaard gaand met lichamelijk letsel". En juist deze toevoeging heeft tot zijn terdood veroordeling geleid. (De woorden „gepaard gaand met lichamelijk letsel" zijn des- Richard McGee, directeur van de afdeling tuchtrechtspraak van het Amerikaanse mini sterie van Justitie, heeft be paald dat ter dood veroordeel- tijds door de jury samenge steld uit elf vrouwen en één man aan de tenlastelegging toege voegd, Hierdoor kon deze jury de rechter aanbevelen het dood vonnis te vellen. Red. ANP), den in het vervolg niet .meer in de gelegenheid zullen worden gesteld een onderhoud met journalisten aan te vragen. Verslaggevers, die een ge sprek met een ter dood veroor deelde willen hebben, dienen dit schriftelijk aan te vragen. Indien het verzoek wordt inge- wiligd, zal 't onderhoud slechts in het gewone bezoekuur kun nen plaats vinden en in een door de betrokken gevangenis directeur aan te wijzen „ge schikt vertrek". Deze maatregel is een gevolg van kritiek, die is gebefend op door de ter dood veroordeelde Caryl Chessman gehouden pers conferentie. s (Adv.) Pleisterwerk repareren' Het ziet er volgens het Cen traal Comité Bloemencorso Bol lenstreek naar uit dat men goed geschat heeft door het grote corso van de bloembollenstreek op 23 april vast te stellen. Dit corso steunt hoofdzakelijk op het „afval" van de kwekerij van hyacinthen, de bloemen. Tijdens de tijd dat deze rijp worden, worden de bloemen afgesneden, enerzijds om de groei van de bollen te bevorderen en ander zijds om ziekten in de gewassen te voorkomen. Dat betekent dat de hyacinthenkwekers het tijd stip van het verwijderen van dc bloemen niet zelf in handen heb ben. Daar de perioden van de volle bloei, waarin vroege rassen nog bloeien en latere beginnen, wel een paar weken uit elkaar kun nen liggen, al naar gelang van de weersomstandigheden, volgt men in de bloembollenstreek de ontwikkeling van de bloemen met spanning. De vorige week lagen de tem peraturen vrij hoog, waardoor de vroegste rassen snel in bloei kwamen. Een beetje te snel zelfs, hetgeen het groeitempo wat gedrukt heeft. Vooral ook omdat de hyacinthen in de om geving van Koegras bij Den Hel der en de Anna Paulownapolder trager zijn is dit een gunstige ontwikkeling. Men hoopt daar nog uitstekende bloemen van daan te krijgen Alleen een hit tegolf of strenge nachtvorsten en zeer koude dagen kunnen nog roet in liet eten gooien. Zaterdag 23 april om elf nur zal het corso van „De Uiver" uit Sassenheim vertrekken. In de Belgische plaats Aren- donk, enkele kilometers van de Nederlandse grens, zal hoogst waarschijnlijk een van de drie Duitse militaire opslagplaatsen komen, die de nieuwe West-Duit se strijdkrachten in België zul len mogen vestigen. Dc over eenkomst over deze bases is en kele weken geleden in Brussel door de Belgische en West-Duit se minister van Defensie onder tekend. De tweede opslagplaats zal in de Belgische provincie Namen worden gebouwd en voor de derde wordt nog naar een ge schikte plaats gezocht. De basis in Arendonk zal een oppervlakte beslaan van 100 ha. Aangezien in de overeenkomst is bepaald, dat met uitzonde ring van enkele militaire deskun. digen het personeel uit Bel gen zal bestaan, zal de opslag plaats werk kunnen verschaffen aan honderden arbeiders in dc omgeving, waarvandaan als ge volg van structurele werkloos heid talloze gezinnen de laatste jaren naar elders zijn vertrok ken. De Duitse militaire opslag plaats zal overigens niet de enige buitenlandse basis in de Kem pen zijn. Enige jaren geleden werden er al militaire kampen van het Britse leger in gebruik genomen. Volgens het Amerikaanse mi nisterie van Arbeid is het aantal werklozen in de Verenigde Sta ten in maart met 275.000 toege nomen tot 4.206.000, de grootste stijging in maart sinds de twee de wereldoorlog. Te zelfder tijd is de werkgelegenheid met 253.000 betrekkingen gedaald. Het ministerie schrijft deze achteruitgang toe aan de slechte weersomstandigheden gednren- de maart, die in een groot deel van het land met zware sneeuw val gepaard gingen. Het minis terie verwacht, dat in april de situatie zal verbeteren. Gemeld wordt dat de V.N.- leden, die tezamen de z.g. Afri kaans-Aziatische groep vormen, de hoop hebben opgegeven om genoeg medestanders te ver werven, om een speciale zitting van de algemene vergadering, in verband met de door Frankrijk in de Sahara genomen proeven met kernwapens, mogelijk te maken. Er hadden tot op dinsdag, dat is minder dan twee dagen voor het verstrijken van de termijn, waarop de antwoorden der overige V.N.-leden op het voor stel der Afrikaans-Aziatische groep ontvangen moeten zijn, betrekkelijk weinig landen ge reageerd. De groep zal. naar verluidt, in de nabije toekomst geen nieuwe pogingen in het werk stellen om een oordeel van de algemene vergadering' over de Franse kernbomproeven uit te lokken. Een neger in Minneapolis had al vier jaar lang zijn gasreke- ningen niet betaald. Dit werd de gasfabriek ter plaatse te bar en zij stuurde drie employé's naar het huis van de neger o.m de gasmeter te laten weghalen. Toen de mannen goed en wel binnen waren, greep de neger een karabijn en dwong hen naast elkaar tegen een muur op te stellen. Hij verzocht hun vervolgens vriendelijk maar beslist een laatste gebed te doen. Na enkele seconden klon ken er schoten. Eén van de mannen was onmiddellijk dood. de tweede was zwaar gewond en de derde, die blijkbaar niet getroffen werd, kon zich uit de voeten maken. (van onze verslaggever) Amsterdam (P P) - „Daar is het begin geweest", zegt de heer M. S. Vaz Dias en wijst ons op een raam van een hoekhuis aan de Raamgracht, afgebeeld op een groot schilderij in zijn werkkamer. „Daar ben ik begonnen in mei 1904 met een bordje op de deur„Centraal correspondentiebureau voor dagbladen M. S. Vaz Dias, en ik was daar alles tegelijk, journalist, steno graaf. loopjongen, typist en wat al niet meer". Dat vertelt ons onze gastheer M. S. Vaz Dias, de grond legger van het Nederlands persbureauwezen, die wij bezochten naar aanleiding van het feit, dat op I december a.s. het A.N.P. 25 jaar zal bestaan, het A.N.P. dat in wezen een voortzetting is van het in 1904 opgerichte persbureau Vaz Dias, dat dus in wezen 55 iaar bestaat. Wij wilden wel eens uit de mond van deze nestor horen hoe dit indertijd zo wereldvermaarde persbureau gegroeid was, om daardoor een beeld te krijgen van de wijze waarop de Nederlandse nieuwsvoorziening zich ontwikkeld heeft. Nu daar waren we bij deze energieke 78-jarige aan het juis te adres. Deze man die zelf de pionier was, kan hierover op buitengewoon interessante wijze vertellen en hij schetste ons het beeld van de indertijd nog zo primitieve nieuwsvoorziening af tot en met onze huidige razendsnelle telexverbindingen. „Het is eigenlijk allemaal vanzelf gegaan", is zijn mening. „Indertijd had de stenografie mijn hart gesto len. dat was al op de h.b.s. Ik heb mij hier verder in bekwaamd en kwam als stenograaf bij allerlei ver gaderingen in Amsterdam, vermoe delijk is dat het begin geweest, want och. je zou het verhaal op verschil lende punten kunnen beginnen. Er waren provinciale bladen die be langstelling hadden voor mijn be richten uit' Amsterdam en zo ont stond de „Amsterdamse brief". Maar het was alles nog echt amateurwerk, want ik was geen journalist, ai had den mijn leraren op school wel be weerd, dat ik er voor in de wieg gelegd was. Onder mijn klantjes was een Alk- maarse courant die meende, dat ik ook wel belangstelling zou hebben voor berichten buiten Amsterdam, mij op een zaterdagmiddag een tele gram stuurde, dat een keerpunt in mijn leven betekende. Ik kreeg aan mijn stenografenbureau het bericht dat in Bergen aan Zee een villa ondermijnd door de woeste golfslag in zee was gestort. Wat moest' ik er mee aan, dit lag bui ten mijn terrein. Ik wist niets beter te doen dan de stadsredacteur van „Het Handelsblad" op te bellen en die wilde het nieuwtje wel plaatsen. Ik had een borst van jewelste toen diezelfde avond in het Handelsblad mijn bericht stond onder de aanhef „Het stenografenbureau Vaz Dias meldt ons De volgende dag plaatste ik een an der bordje op mijn deur„Centraal Correspondentiebureau voor dagbla den M. S. Vaz Dias". Dat was het' begin. Een nieuwsbureau Vaz Dias begon zich met ernst op de nieuwsvoorziening toe te leggen. Hij stelde caféhouders kappers e.d. aan als tipgevers en zelf liep hij alle po litiebureaus af. Nederlandse dagbla den gingen zich voor zijn nieuwtjes interesseren en langzaam kwam het bureau tot ontwikkeling. Er kwamen twee jongens in de zaak, wijlen de heren J. Lissauer en j. J. da Silva de latere mede-directeuren en een jong meisje, want' Vaz Dias kon het werk niet meer alleen af. Toen kwam het moment, waarop hij meende, dat de voelhorens ook naar het buitenland moesten worden uit gestoken. Vaz Diaz nam contact op met het 'in die tijd zo prominente Engelse bureau Central News Agen cy in Londen. Hij verzocht hen nieuws te ruilen, maar het machtige Engelse bureau keek geringschattend neer op het onbeduidende Neder landse kantoortje en weigerde. Maar de zaken namen zeer snel een keer. Het toeval wilde, dat de heer Vaz Dias een relatie had bij de be roemde diamantindustrie van As- scher. Hier kreeg hij een tip, dat de juist in Zuid-Afrika gevonden enor me Cullinandiamant bestemd zou zijn voor de Engelse koning en naar Am sterdam zou worden gebracht om daar te worden bewerkt. Dank zij de Cullinan De typiste van toen, nu mevrouw Vaz Dias, zag dadelijk het geweldi ge belang van dit bericht en de mo gelijkheden die daarin zaten. Zij ging direct aan de slag. Er werden arti kelen geschreven, getypt en verme nigvuldigt, er werd getelefoneerd en getelegrafeerd. Dezelfde dag hadden de couranten overal deze wereldpri meur. Engelse cornespondenten verdrongen zich voor het bureau Vaz Dias om meer te vernemen en de grote baas DE NEDERUAM'SE NIEUWSVOOR ZIENING DRIJFT OP HET PIONIERSWERK VAN M. S. Vaz Dias speelde toen juist met de gedachte om een bureau in Brussel te openen en hij stelde de jongeman voor om zich daar te ves tigen. Het was een gewaagde on derneming. waarvan men beslist nog niet kon vermoeden hoe het zou uit pakken. De Belgische „nachtredactie" Arnold durfde wel, hij was jong en vol energie. Zo ontstond de „Repor tage Beige" in Brussel. Het bureau tje leed een kwijnend bestaan, tot dat er contact ontstond met een man die uit Parijs zeer belangrijke nieuwsberichten doorkreeg en be reid was deze aan Reportage Beige te verschaffen. Dat leek allemaal erg leuk en aantrekkelijk, maar hoe kreeg men die berichten, die des nachts doorkwamen om drie uur zo snel mogelijk naar Nederland Het geluk speelde een grote rol. Heel toevallig bladerde Vaz Dias in een spoorboekje en ontdekte, dat er 's morgens vroeg om vier uur een trein liep van Brussel naar Roozen- daal. Dat bracht de oplossing. Het werd natuurlijk allemaal nachtwerk, maar het succes was groot. Om drie uur kreeg Nol de berichten, rende er in nachtkleding en op blote voeten mee naar zijn redactiekan toor, vertaalde en tikte als een ra zende en liet een loopjongen met de pakjes naar de trein hollen, die meestal op het nippertje gehaald weTd. Hij zorgde er voor, dat de pakjes in Nederland aan de gereed staande treinen werden doorgegeven en stelde zo het bureau Vaz Dias in staat al dat' zo belangrijke buiten landse nieuws nog diezelfde dag in de Nederlandse kranten te krijgen. Alles gjng voortreffelijk, totdat op De heer Vaz Dias bij het schil derij met hef huis aan de Raam gracht, waar het begon. van Central News Agency uit Lon den kwam persoonlijk naar Amster dam om Vaz Dias te vragen om sa menwerking. De naam Vaz Dias was met één slag wereldbekend Er lagen nu vele mogelijkheden open. De wereld gonsde van oktivi- teit en er was nieuws in overvloed, maar hoe dit alles in banen te leiden? In die tijd kwam Arnold Vaz Dias, een neef, toen nog een jongeman, vragen, of er voor hera geen plaatsje beschikbaar was op het bureau. een slechte dag de Belg niets meer van zich liet horen. Het spel was uit, maar Vaz Dias kon zijn bladen niet teleurstellen. Er moest iets gedaan worden. Nu nam hij zelf het heft in handen, reisde ogenblikkelijk af naar Parijs, nam zijn intrek in een klein hotelletje, liet zich om drie uur wek ken, trok naar de Place de la Bourse, waar alle journalisten hun berichten doorseinden en ging aan de slag. Hij kocht kranten, zocht' berichten uit, vertaalde ze en belde ze door. Het bleek een titanenwerk, maar ;t moest, ook al vergde hij vrijwel het onmogelijke van zichzelf en zijn mensen. Kort'e tijd later kwam hij in contact met het grote Duitse bureau Tele- graphen Union en toen stroomden de berichten via deze bron binnen. De eerste wereldoorlog Op een zondag in 1914 kreeg de fa milie Vaz Dias het ontstellende be richt van Telegraphen Union, dat de Oostenrijkse troonopvolger en zijn echtgenote in Serajewo waren ver moord. Het was wereldnieuws van de eerste orde en dadelijk trok men met man en macht aan het werk. De kopij moest worden vertaald, aanvullende artikelen werden ge schreven en aangezien de verbindin gen op zondag slecht waren, gaf men de berichten aan reizigers mee die naar diverse bestemmingen vertrok ken met het verzoek dit even bij de courant af te geven. Zo kregen de kranten in Nederland op die be ruchte zondag het grote nieuws. In de eerste wereldoorlog bemerkte de heer Vaz Diaz hoe berichten oven getorpedeerde schepen van belang- rijke invloed waren op de beurs. Hij begreep, dat een snelle berichtge ving ook voor de financiële wereldÉ van het allergrootste belang was. H(j ging daarom ook belangrijke berich ten aan de beursmensen doorgeven en zo ontstond de financiële afde ling van Vaz Dias. Enthousiast vertelt onze bejaard® gastheer over al die andere facetted van zijn bedrijf, zoals zijn fotopers bureaus, zijn clichéfabriek, zijn coUy rantenknipseldienst en niet te ver- geten de radionieuwsdienst en hod hij als het ware door een t'oeval ten recht kwam in de internatignajft reclame. Nog aitijd actief Maar voor die tijd was er meer ge* beurd. Op initiatief van enkele gro te bladen ontstond het A.N.P., dat het particuliere bureau Vaz Dias overnam. Nog kort is de heer Vaz Dias 'zelf directeur van het A.N.P. geweest, doch toen ging hij zich ge heel geven aan zijn Vaz Dias Inter national, een bureau met wereldwij de vertakkingen op het gebied van de internationale reclame, waarin zijn zoon Fred, die in de Verenigde Staten woont ten nauwste betrokken is en dat onder de directe leiding staat van J. da Cunha. De vitale Vaz Dias heeft de leeftijd van 78 jaar bereikt, maar hij kan beslist nog niet stilzitten, de krie bel zit hem in het bloed en al doet hij wat kalmer aan dan vroeger, toch is hij nog dag aan dag actief. De pionier van het Nederlandse persbureauwezen, de man die voor niets stond en niet schroomde dag en nacht te werken, is blij dat hij na het overgaan van zijn persbureau in het A.N.P, een nieuw doel heeft gevonden, al gaat zijn hart toch nog steeds uit naar de journalistiek. De moderne ontwikkeling is niet te gen te houden, maar er zat toch meer spanning en romantiek in de „blot'e-voetendienst" in Brussel, dan in de moderne berichtgeving, waar zonder enige moeite in een grote zaal vol telexapparaten, binnen en kele minuten de belangrijkste be richten uit de gehele wereld op pa pier staan. De pionierstijd vol van spanning en avontuur is voorbij, dat was de tijd van Vaz Dias. (Nadruk verbodenk Volgens de heer Joh. de Veer, voorzitter van het Produktschap voor Vee en Vlees, valt er bin nenkort een verbetering van de situatie op de varkensmarkt te verwachten. Op de gistermorgen in Utrecht gehouden openbare vergadering van het Produkt schap voor Vee en Vlees, zei hij, dat momenteel zeer veel var kens op licht gewicht worden afgeslacht. Volgens de dek- kingscijfers zijn er de eerste twee maanden van dit jaar 760.000 varkens bijgekomen. ïn dezelfde periode werden er 850.000 geslacht. De heer De Veer concludeer de uit deze cijfers, dat het aan bod in de toekomst kleiner zal worden, zodat weer een even wicht tussen vraag en aanbod op de varkensmarkt tot stand zal komen. Hij voegde hieraan toe, dat het bereiken van dit evenwicht het produktschap veel geld kost: van de 10 mil joen gulden die de minister be schikbaar heeft gesteld voor marktordenende maatregelen zijn er in het eerste kwartaal' van dit jaar al 5 miljoen be steed. De heer De Veer sprak de hoop uit, dat deze subsidie door de overheid verhoogd zal worden, aangezien het Pro duktschap anders genoodzaakt zal zijn. de varkensprijs te la ten zakken. De Engelse baconmarkt ver toont momenteel een ongunstig beeld en de prijzen hebben nog een tendens tot dalen. Het herstel van de varkens markt wordt, volgens de heer De Veer, enigermate bemoeilijkt door de spekpositie. Met. Duitsland is overeenge komen, dat dit land 15.000 ton spek per jaar zal afnemen, 3750 ton per kwartaal. In het eerste kwartaal van 1960, toen de over eenkomst nog niet bestond, heeft de Nederlandse spekex- port naar West Duitsland dit kwantum overschreden, met het gevolg, dat de Duitse rege ring voor april, mei en juni sechts toestemming heeft gege ven voor de invoer van respek- tievelijk 500. 1000 en 100 ton De heer De Veer sprak hier zijn grote teleurstelling over uit. Hij meent, dat hier bijna spra ke is van onwil van de Duitse regering, aangezien een groter kwantum spek in Westduits- land gemakkelijk afgezet kan worden en zelfs door de impor teurs gevraagd wordt. Ten aanzien van de rundvee markt merkte de heer De Veer op, dat de prijzen in de afgelo pen week iets zijn gedaald. De export van rundvee en -vlees is bijzonder groot en overtreft de invoer in aanzienlijke mate. De Belgische Dominicaner pater Dominique Pire. Nobel prijswinnaar voor de Vrede in 1958, heeft gisterochtend in Utrecht gesproken over de doelstelling van zijn vluchtelin- gendorp. Gistermiddag is hem namens leerlingen van 40 middelbare scholen in Nederland een be drag van 30.000,overhan digd. De heer W. Dekker, directeur van het Hervormd internaat „Nieuwe Ruimzicht" te Doorn, zei. dat deze scholenactie in de afgelopen winter vrijwel buiten alle publiciteit door middelbare scholieren van alle gezindten gevoerd is met het doel een nuis in het Anne Frank dorp bij Wuppertal te bekostigen. Hij noemde deze actie van de jeugd een demonstratie tegen de machteloosheid. Door het geven van een concreet plan aan de jeugd is gebleken, dat de jongeren zich spontaan en zon der daarvoor bedankt te willen worden, achter pater Pire's werk voor de vrede hebben ge schaard. Pater Pire sprak over het doel van zijn vluchtelingendor- pen en stelde de menselijke in tegratie van deze vluchtelingen boven de assimilatie in een 'be paald land. Met de vluchtelin- gendorpen Aken, Bregenz, Augsburg, Brussel, Spiesen en Wuppertal, hoopt, pater Pire het hart van de wereld te ope nen en een menswaardig bestaan te scheppen voor men sen, die in geen enkel land van de vrije wereld gewenst zijn. De Poolse onderminister van Landbouw, Gucwa, heeft maan dagavond verklaard dat het juist opkomende wintergraan in Polen voor de helft is vernield door slechte weersomstandigheden. Dit is sinds mensengeheugenis niet gebeurd. De vernielde ge wassen voornamelijk tarwe en rogge, zullen ondergeploegd moe ten worden, waarna men op nieuw zal moeten zaaien. 9 Volgens radio-Moskou is uit Wladiwostok een schip vertrok ken met zangers, muzikanten en dansers aan boord om dé vissers op zee wat afleiding te bezorgen. Bij Koninklijk besluit is de straf kwijtgescholden die na de tweede wereldoorlog' wegens oorlogsmisdaden was opgelegd aan een thans 33-jarige Duit ser. Onlangs had deze zich bij de Koninklijke Marechaussee gemeld om zijn straf (15 jaren gevangenis) te ondergaan. Toen de man veroordeeld werd. was hij Nederlander. Hij had op jeugdige leeftijd dienst genofen gij de S. S.. en toen hij na de oorlog in Aken woond# kreeg hij de Duitse nationali teit. Op grond hiervan werd hij na zijn aanmelding bö da poll» tie, op last van de Officier van Justitie te Assen, mr. C. W. Ba ron van Dedem weer over de grens gezet. In 2959 had hij reeds een gra tieverzoek bij de Nederiandse justitie ingediend, .maar enige weken geleden kwam hij onder invloed van alcohol na een ru zie met zijn vrouw de grens over omdat hij. naar hije in Kerk- rade aan de politie verklaarde „in de gevangenis rustiger zou zitten dan thuis". Dinsdag is voor de eerste maal in 29 plaatsen van ons land een verzwaard verkeers- examen afgenomen op scholen voor voortgezet onderwijs. In totaal namen er 6350 leerlingen aan deel. De (schriftelijke) opgaven waren samengesteld door het Verbond voor Veilig Verkeer. Voor de geslaagden was het nieuwe diploma van het Ver- scholen, politie- en gemeente- bond beschikbaar. In de plaat- ambtenaren en functionarissen selijke examencommissies had- uit het bedrijfsleven, den zitting genomen bestuurs- Een commissie voor verdere leden van de afdelingen van uitbouw van het verkeersonder- het Verbond, hoofden van wijs op scholen voor voortgezet onderwijs, onder voorzitter schap van dr. D. N. v. d. Neut, inspecteur V.H.M.O., zal bin nenkort een rapport over deze materie uitbrengen.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1960 | | pagina 5