Aanslag op premier Verwoerd
Tsjoe En-lai beschuldigt
de Verenigde Staten
Vertrouwen voor nieuwe
Italiaanse regering
De moord op de 72 negers
te Sharpeville
De toestand in Z.-Afrika
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
HET WEER
WEERBERICHT
EERSTE BLAD
salons „robert"
De verdaging van de
ontwapenings
besprekingen
Verklaringen van slachtoffers
Mans Gatsonides wint zuinigheidsrit
met een Citroën ID 19
Gebruik 1 liter op 16,52 km.
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur 1. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5357
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073 en 2510
Na 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,per kwartaal; per
maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
MAANDAG 11 APRIL 1960
16e Jaargang Nr 4957
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie 2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding; Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Een blanke boer heeft zaterdagmiddag een aanslag
gepleegd op de Zuidafrikaanse premier, dr Ver woerd.
De premier kreeg twee kogels in het hoofd, één
kogel door het oor en één door het verhemelte waar
door hij een kaakfractuur opliep.
De specialisten van het algemeen ziekenhuis van
Johannesburg hebben zondagochtend meegedeeld
dat de toestand van dr Verwoerd bevredigend is. Hij
heeft een goede nachtrust gehad. De kogels zijn ech
ter nog niet verwijderd. De premier werd zondag
naar Pretoria overgebracht.
De aanslag werd gepleegd toen de premier een
landbouwtentoonstelling opende in aanwezigheid
van 30.000 personen, onder wie zijn echtgenote.
Uit betrouwbare bron is vernomen dat de politie
de 49-jarige in Londen geboren David Pratt heeft
aangehouden, eigenaar van een boerderij en een sui-
kergoedfabriek en lid van de landbouwvereniging
van Witwatersrand.
De aanslag heeft grote indruk
gewekt, ook in het buitenland.
Onmiddellijk na de aanslag
kwamen de ministers bijeen.
De plaatsvervangend premier,
Sauer, zei in een radiotoespraak,
•jat ieder weldenkend mens diep
geschokt is''. Hij deed een beroep
op de bevolking om rustig te
blijven.
Premier Verwoerd is in het
grootste geheim per ambulance
overgebracht van Johannesburg
naar een ziekenhuis in Pretoria,
een afstand van 56 km. Over de
reden van het overbrengen kon
den nog geen mededelingen wor
den verkregen.
Een specialist en verpleegsters
maakten de tocht naar Pretoria
mee.
Na aankomst in Pretoria werd
een communiqué uitgegeven
waarin wordt gezegd dat de pre
mier „om een aantal redenen en
na raadpleging van artsen" naar
een ziekenhuis in Pretoria is
ivergebracht. Dr. Verwoerd
heeft de reis goed doorstaan, al
dus dit communiqué.
De gearresteerde man is een
KWaitier vastgehouden in het po
litiebureau op het tentoonstel-
lingstrrein. Daarna werd hij
overgebracht naar het hoofdbu
reau. Toen hij naar de politie
auto werd geleid, hing zijn jasje
over zijn hoofd. Hij moest achter
in de auto gaan zitten met het
hoofd tussen de knieën.
Een ooggetuige heeft ver
klaard dat hij een man. gekleed
in een groen pak naar de loge
voor de genodigden had zien lo
pen. De man naderde dr Ver
woerd van achteren. Toen hij op
armlengte afstand was trok hij
een revolver. Mevr. Verwoerd
zag hem dit doen, zij boog zich
voorover en begon te gillen, doch
haar waarschuwing kwam te
laat. Er klonken twee schoten
die haar echtgenoot troffen
Volgens 'n ooggetuige heeft 'n
woedende en scheldende menig
te geprobeerd de politie-auto
tegen te houden waarmee de ar
restant werd weggevoerd.
De tentoonstelling is direkt na
de aanslag tot nader order ge
sloten.
De Zuidafrikaanse radio-om-
roep onderbrak zaterdagmiddag
haar programma om het nieuws
bekend te maken. Daarna we"rd
een sportprogramma opgeschort
en vervangen door ernstige mu
ziek, die van tijd tot tijd werd
onderbroken voor een herhaling
van de berichten over de aan
slag.
DE BURGERRECHTEN
IN DE VER. STATEN
De Amerikaanse Senaat heeft
het wetsontwerp op de burger
rechten, waarmee wordt beoogd
het kiesrecht van de negerbevol
king te verbeteren, goedgekeurd.
De behandeling van het ont
werp heeft acht weken geduurd.
Het ontwerp, dat met 71 tegen
achttien stemmen werd goedge
keurd, gaat vervolgens naar het
Huis van Afgevaardigden waar
de amendementen van de Senaat
zullen worden behandeld.
Congresleiders zeiden te ver
wachten dat het Huis de amen
dementen zal aanvaarden. Het
Huis nam op 24 maart het ont
werp in zijn oorspronkelijke
vorm aan met 311 tegen 109
stemmen.
De achttien tegenstemmers
zijn onverzoenlijke figuren uit
het zuiden.
Indien het Huis de amende
menten van de Senaat aanneemt,
zal het ontwerp dadelijk bij de
president kunnen worden inge-
tliend voor ondertekening, zodat
vele negers in het zuiden dit jaar
voor de eerste maal aan de ver
kiezing van een nieuwe Ameri
kaanse president kunnen deel
nemen.
Alex Robinson, die bedrijfslei
der bij Pratt is geweest, heeft
tegenover een verslaggever van
A.F.P. verklaard dat David Pratt
in Londen is geboren. Zijn va
der vestigde zich later in Jo
hannesburg, samen met de toen
nog jonge David. De zoon heeft
gestudeerd in Zuid-Afrika en in
Cambridge (Engeland). Hij is
tweemaal getrouwd en heeft drie
kinderen. Zijn tweede vrouw is
een schatrijke Nederlandse.
David Pratt bezit heel veel
land. Enkele jaren geleden werd
hij eigenaar van een vakblad op
landbouwgebied. Volgens Robin
son heeft Pratt een aangenaam
karakter, maar kan hij buien
hebben die hem bij zijn omge
ving gevreesd maken.
Pratt leed aan aanvallen van
epilepsie en is enige tijd in een
psychiatrische inrichting ver
pleegd. Hij leeft gescheiden van
zijn tweede vrouw, die thans in
Nederland woont. Pratt zcu kort
geleden tevergeefs getracht heb
ben toestemming te krijgen haar
te bezoeken.
Amerikaanse pers over de
aanslag.
De „New York Times" zegt in
een hoofdartikel over de aanslag
op premier Verwoerd van Zuid-
Afrika:
„Als er enige troost schuilt in
deze dwaze gewelddaad, is het
wel het feit dat de man die de
aanslag heeft gepleegd, een blan
ke en geen neger is.
De rassenstrijd blijft, maar
wordt hierdoor niet rechtstreeks
heviger. Evenals men medelijden
voelt voor de gewonde man, wat
zijn politiek ook mogen zijn,
moet men ook medelijden voelen
voor een gewond land", aldus dit
blad.
En Zuid-Afrika is een gewond
land. Het is zó zwaar gewond dat
het driekwart van zijn bevolking
er alleen onder kan houden door
het schenden van de waarborgen,
die teruggaan tot de tijd van het
Magna Charta.
Het is dit verblinde en gewon
de land dat slechts reageren kan
met de beschuldiging dat buiten
landse correspondenten leugens
vertellen. Het zal echter moeilij
ker zijn om ergere leugens te
vertellen dan de officiële mede
delingen van de Zuidafrikaanse
regering over de apartheidspoli
tiek, aldus de „New York Tirfies".
De „Chicago Tribune'' ziet eni
ge ironie in het feit dat de aan
slag op Verwoerd „de profeet
van de blanke supermatie in
Zuid-Afrika'' gepleegd is door 'n
blanke landgenoot van de pre
mier.
Verwoerd, wiens politiek van
apartheid geleid heeft tot moord
op negers, werd niet door één
van de slachtoffers van zijn ras
senpolitiek aangevallen, maar
door een vertegenwoordiger van
de blanke minderheid die hij
voorgeeft te willen redden.
Het blad waarschuwt echter
Dr. Hendrik Frensch Verwoerd.
voor de mogelijk tragische gevol
gen van de aanslag. Na Sharpe-
ville, waar 72 negers werden
neergemaaid door de politie,
heeft de zwarte meerderheid
martelaren genoeg. De blanke
extremisten zullen nu misschien
in hun leider het symbool van
zelfopoffering zien, dat zij voor
hun verkeerde zaak willen heb
ben. Als uit deze aanslag een nog
onverzettelijkere houding van de
blanken mocht voortvloeien, dan
zal dit geen onverwacht gevolg
zijn, aldus de „Chicago Tribune".
Volgens oen zondagmiddag te
Pretoria uitgegeven communiqué
over de gezondheidstoestand van
dr Verwoerd wordt gezegd dat de
premier het goed maakt. Een
operatie is niet dadelijk noodza
kelijk, aldus dit communiqué.
Zuid-Afrika heeft kalm op de
aanslag gereageerd. De meeste
mensen vragen zich af wat de
motieven zijn geweest van de
Manke dader, die voorzover be
kend is, zich niet met politiek
bezig houdt.
&kopp«rarf
W apart. cocW
nartf [6 brovwtripiraflf 9
Iwwuzeo
individuele haarverzorging
nieuwste methodes met produc
ten, die precies voor uw haar
geschikt zijn.
door onze buitenlandse contac
ten, zijn wjj volledig georiënteerd
op de nieuwste haarmode: Iigne
„duo", dezer dagen te parijs ge
lanceerd.
De Russische delegatie naar de
tien-mogendhedenconferentie te
Genève heeft er zondag haar ver
bazing over uitgesproken dat
de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Herter, ge
zegd zou hebben dat de Russen
de conferentie wilden opschor
ten, aldus heeft „Tass" gemeld.
In werkelijkheid heeft de Sow-
jet-Unie in het geheel geen voor
stel gedaan tot een tijdelijke op
schorting van de werkzaamheden
van de tien-mogendhedenconfe
rentie.
Minister Herter heeft een paar
dagen geleden op een persconfe
rentie gezegd dat er aanwijzin
gen zijn dat de Russen een op
schorting van zes weken wensen,
te beginnen aan het einde van
deze maand.
De partijen zijn onofficieel
overeengekomen van 29 april tot
7 juni hun werkzaamheden te on
derbreken, aldus „Tass".
9 De staking van acteurs in de
Amerikaanse f;Tmindustrie die
gericht was tcgc.. dt grote stu
dio's van Hollywood, is vrijdag
na een maand geëindigd.
De premier van de volksrepu
bliek China, Tsjoe En-lai, heeft
de Verenigde Staten beschul
digd van tegenwerking bij het
oplossen van vele belangrijke in
ternationale vraagstukken, waar
onder de ontwapening.
De premier verklaarde in het
nationale volkscongres dat de
imperialistische politiek van de
Verenigde Staten ongewijzigd
blijft.
„Zij sporen ook krachtig aan
tot herleving van het Japanse
en Duitse militarisme", zei hij.
„China zal absoluut niet deelne
men aan een internationale con
ferentie of organisatie waaraan
twee China's deelnemen. Een
internationale overeenkomst
zonder de deelneming en onder
tekening door China's vertegen
woordiger zal geen enkele ver
bintenis opleggen aan China".
Hij zei voorts dat de Chinese
regeiing zal voortgaan te stre
ven naar de uitvoering van haar
voorstel tot het maken van heel
Azië en het gebied van de Stille
Oceaan tot een atoomvrije zóne
en tot het tekenen van een niet-
aanvalsverdrag door de landen in
dit gebied.
Tsjoe zei uit te zien naar zijn
bezoek aan India. „Wij hopen op
recht dat de ontmoeting met pre
mier Nehroe positieve resultaten
zal opleveren. Wij geloven diep
dat de traditionele vriendschap
tussen de volken van China en
India blinkend zal schijnen".
Ook betuigde hij steun aan de
„rechtvaardige strijd" van de
negers in Zuid-Afrika tegen ras
senonderscheid. „Het vuur van
het anti-kolonialisme is over het
hele Afrikaanse continent ont
brand. Het Amerikaanse impe
rialisme poogt met alle midde
len op slinkse wijze in Afrika
binnen te dringen. De sympa
thie van het Chinese volk gaat
uit naar de inheemsen in hun
rechtvaardige strijd".
Tsjoe zei voorts dat het be
zoek van Chroestsjef aan de
Verenigde Staten en andere lan
den een positieve rol hadden ge
speeld bij het verminderen van
de spanning in de internationale
toestand.
„Omdat het machtsevenwicht
in de wereld ongustiger wordt
voor de machten van imperialis
me en oorlog, waren de leiden
de kringen in de Verenigde Sta
ten gedwongen enkele tekenen
van ontspanning te geven, zoals
instemmen met het houden van
een topconferentie en hervatting
van de ontwapeningsbesprekin
gen".
De premier zei dat „en goed
begin" was gemaakt met het op
lossen van de kwestie tussen
China en Indonesië. Voortgegaan
wordt met de terugkeer van die
Chinezen die niet in Indonesië
willen blijven.
„Wij hopen dat beide partijen
hun pogingen zullen voortzetten
om op vriendschappelijke wijze
samen te werken opdat een re
delijke algehele oplossing in de
kwestie van de Chinezen in Indo
nesië kan worden bereikt".
Premier kondigt zijn
regering aan als
administratieve regering
De nieuwe Italiaanse regering
van premier Fernando Tambroni
heeft vrijdagavond het vertrou
wen van de Kamer gekregen.
De premier heeft zijn regering
aangekondigd als een admini
stratieve regering met een be
perkt program en een beperkte
levensduur, die als voornaamste
taak heeft de dringendste staats
zaken af te doen.
den, dat de regering een meer
derheid heeft gekregen dank zij
de neo-fascisten.
Waarnemers achten het niet
uitgesloten, dat andere ministers
zijn voorbeeld zullen volgen.
Inmiddels heeft ook de onder
staatssecretaris bij het ministerie
van Handel en Industrie, Biaggi,
om dezelfde reden ontslag ge
nomen.
De ,;New York Times" bericht
dat een advocaat in New York 18
beëdigde verklaringen heeft ont
vangen van negers die bij de on
geregeldheden in Sharpeville,
waarbij 72 naturellen werden ge
dood, werden gewond. De verkla
ringen zullen in de loop van de
week aan de Verenigde Naties
worden aangeboden.
Volgens het blad werd de Zuid
afrikaanse politie ervan beschul
digd het vuur te hebben geopend
„zonder enige uitdaging van de
menigte die bijeen was gekomen
omdat zij de indruk had dat er
een bekendmaking over de pas
sen zou worden uitgegeven".
„Allen zeiden dat zij in de rug
aangevallen waren terwijl zij
vluchtten".
De advocaat, Allard Lowen-
stein toonde journalisten kopiën
van de verklaringen. Hij liet één
met de hand geschreven med'ede-
deling onder een briefhoofd van
bisschop Reeves zien, de Angli
caanse bisschop, die zijn toe
vlucht in het Britse protectoraat
Swaziland heeft gezocht. Deze
mededeling, gedateerd 29 maart,
zegt onder meer:
„Sedert woensdag hebben ad
vocaten, die van de gearresteer
den opdracht hebben gekregen
hen te vertegenwoordigen, ver-
Een redacteur van het Canade- mededeling van de politie rustig
geweest in de naturellendorpen
Langa en Nyanga (bij Kaap
stad), evenals in de roerige ge
bieden bij Durban en Johannes
burg.
In pretoria is door de onder-
eommissaris van politie meege
deeld, dat de politie voortaan de
naturellen weer naar hun pas zal
vragen. Tegen hen die er geen
kunnen tonen, zouden „maat
regelen" worden genomen.
se blad „Toronto Star", de 45-ja
rige Norman Phillips, is in Dur
ban aangehouden, zo is door het
bureau van de Canadese hoge
commissaris in Kaapstad be
kend gemaakt.
Phillips is op 23 maart in Zuid-
Afrika aangekomen. Twee dagen
na de onlusten van Sharpeville.
De reden van zijn arrestatie is
niet bekend gemaakt.
In Port Elizabeth (Kaappro
vincie) zijn nog drie blanken
één man en twee vrouwen ge
arresteerd. Daarmee komt het
totaal van de arrestaties die de
laatste 48 uur in die stad zijn
verricht op zeker negen. Zeven
van de negen gearresteerden zijn
blanken.
Zaterdag is het volgens een
Politie en militairen hebben
zondag in de vroege ochtend een
kordon om Cato Manor getrok
ken en een aantal arrestaties
verricht. Om half tien was een
dertigtal inwoners in dit neger
woonoord by Durban gearres
teerd.
klaringen afgenomen. Ingesloten
is een selectie van de documenten
Ik zend ze u in de hoop dat u
deze onder de aandacht van de
Amerikaanse bevolking kunt
brengen en dat u ze in de Ver
enigde Naties kunt gebruiken".
De „New York Times'' drukte
een verklaring af van Adam Sa-
koane, vader van vier kinderen,
die in Sharpeville woonde. Hij
zei onder meer:
„Ik ging om ongeveer 12 uur
naar het politiebureau in Shar
peville om iets over de passen te
horen. Ik zag daar pantserwa
gens, vliegtuigen en politie met
machinegeweren. Ik stond bij
het hek. Er waren talloze kleine
kinderen en vrouwen. De kinde
ren kwamen om naar de pantser
wagens te kijken. De mensen
stonden rustig tegen het hek en
duwden niet.
Toen zag ik de politie komen,
die zich opstelde langs het hek.
Zonder enige waarschuwing
richtte de politie plotseling haar
wapens en begon te schieten. Er
was ons geen opdracht gegeven
Tegenvoorstel van
Makarios.
Aartsbisschop Makarios heeft
Engeland een tegenvoorstel ge
daan dat de omvang van de
Britse bases op Cypius stelt op
93 vierkante mijl, zo is in krin
gen uit de omgeving van de
aartsbisschop meegedeeld. Waar
Engeland bereid zou zijn het
Turks-Cyprische compromis tot
een gebied van 100 vierkante
mijl te aanvaarden, zou het ver
schil tussen Britten en Grieks-
Cyprioten nog slechts neerko
men op zeven vierkante mijl.
DINSDAG 12 APRIL
v.m. n.m.
Breskens 2.04 2.25
Terneuzen 2.39 3.00
Hansweert 3.19 3.40
Walsoorden 3.29 3.50
ons te verspreiden. De politie
was op geen enkele wijze uitge
daagd.
Zodra de politie de wapens
richtte, zette ik het op een lo
pen. Ik kreeg een schot in de
heupen en viel. Ik slaagde er
evenwel in op te staan en weg
te lopen. De politie ging lange
tijd door met schieten. Sommige
kinderen werden geraakt tijdens
het schieten. Wij verlieten 't ter
rein niet omdat wij om 14.00 uur
een verklaring over de passen
verwachtten".
De minister van Buitenlandse
Zaken in het kabinet-Tambroni,
Segni, heeft verzocht om een bij
eenkomst van de leiding van de
christen-democratische partij.
Dit verzoek staat in verband met
het feit dat het christen-demo
cratische kabinet het vertrouwen
Er zijn 300 stemmen vóór envan de Kamer heeft gekregen
doordat dé neo-fascisten voor de
regering stemden.
Onthou-
293 tegen uitgebracht
dingen waren er niet.
De voorstemmers waren de
christen-democraten, de 24 neo
fascisten en 4 onafhankelijke
monarchisten.
De regeringscrisis, veroorzaakt
door het aftreden van de chris
ten democratische regering van
Segni, heeft zes weken geduurd.
De regering Segni trad af na
het verwijt van liberale zijde, dat
zij links was.
De regering-Tambroni is een
minderheidsregering. De chris
ten-democraten komen voor een
Kamermeerderheid 26 stemmen
te kort.
Ministers afgetreden
Enkele minuten nadat de nieu
we Italiaanse regering van
Tambroni het vertrouwen van de
Kamer had gekregen, is één der
21 ministers, dr Giulio Pastore,
die de portefeuille voor de ont
wikkeling van Zuid-Italië had,
afgetreden. Hij kan niet aanvaar-
(Advertentie)
Twee andere ministers, Sullo
en Bo, hebben zich ook tegen
aanvaarding van de goedkeuring
verklaard. Zij zouden op de eerst
volgende bijeenkomst van de mi
nisterraad een beslissing nemen.
Sullo is minister van verkeer er.
Bo van bestuurshervorming.
Minister-president Tambroni
zei tot journalisten geen voldoe
ning te hebben uitgesproken over
dé uitslag. „Ik heb slechts mijn
plicht gedaan. Ik neem nota van
het vertrouwen van de Kamer",
zei hij.
Onder ongeveer veertig link
se christen-democratische Ka
merleden heeft de stemming
veel deining veroorzaakt. Deze
parlementsleden onder wie le
den van de vakbeweging, heb
ben zich met voldoening uit
gelaten over Pastores besluit
en zij eisen een bijeenkomst
van de partijleiding. Dit veer
tigtal heeft zich met tegenzin
voor de regering van Tambroni
uitgesproken.
In zijn ontslagbrief heeft
Pastore premier Tambroni ge
schreven dat de neo-fascistisehe
partij de Italiaanse sociale be
weging een natuurlijke voort
zetting van het fascisme is. Hij
schreef niet door de steun van
deze lieden in de regering te kun
nen blijven. Volgens hem heeft
de christen-democratische partij
„een anti-fascistische en anti
communistische roeping.
ZON
op onder
April
11 5.53 19.30
12 5.51 19.32
MAAN
op onder
19.12
20.29
5.53
6.22
Evenals in 1958 heeft Maus Gatsonides ook dit jaar
samen met zijn vrouw de 1ste prijs in het algemeen
klassement in de Caltex Performance Test gewonnen
met een Citroën ID 19. Mede door deze overwinning
kwam ook de merkenteamprijs op naam van Citroën
te staan.
Deze keer was het niet alleen een zuinigheidstest (55
van de punten), maar ook een performance- en weg-
liggingstest (45 van de punten).
Men heeft nog geen puntentelling voor comfort kunnen
vinden, maar Maus zei: ondanks de inspannende rit was
van vermoeidheid geen sprake.
De allerzuinigste van alle wagens was.
een Citroën 2 cv met 1 op 25,111.
AFNEMENDE WIND.
Een Oeeaandepressie, die za
terdagavond Ierland bereikte,
trok zondag naar de Noordzee.
Deze deed de w ind in ons land
I tot krachtig en langs de kust tot
I hard toenemen. Het bijbehorende
front passeerde in de loop van
zondag ons land.
De regenhoeveelheden waren
nergens groot. De temperaturen
liepen op de meeste plaatsen op
tot 12 a 14 graden en bleven al
dus een paar graden lager dan
zaterdag, waarbij in het zuid
oosten van het land de verschil
len nog wat groter waren.
De depressie zal vandaag aan
vankelijk nog het weer in ons
land beheersen, daarna breidt 'n
rug van hogedruk zich over ons
land uit. De wind ruimt daarbij
van zuidwest naar noordwest,
waarna onstabiele lucht aange
voerd wordt, waarin enkele
buien zullen voorkomen. De tem
peraturen zullen vooral in het
binnenland lager worden.
medegedeeld door het K. N. M. I.
te De Bilt, geldig van maandag
ochtend tot maandagavond.
Afnemende wind.
Wisselend bewolkt met plaat
selijk enige buien. Krachtige,
aanvankelijk harde wind, tussen
west en noordwest. Lagere tem
peraturen, vooral in het binnen
land.
