De toestand in Zuid-Afrika Oberlander met verlof „Passagiers bleven rustig" Zaterdag 9 apri! I960 DE VRIJE ZEEUW fagina 3( Huidqenezing ONRUST IN BOEGANDA ARRESTATIES IN ZUID-AFRIKA MOTIE IN LAGERHUIS OVER ZUID-AFRIKA Oecumenische Raad van Kerken over gebeurtenissen in Zuid-Afrika Prins Andrew gedoopt Koning Hoessein in Perzië KLM-CAPTAIN: Minister Saucr heeft vrijdag verklaard dat dc regering van tijd tot tijd die maatregelen in gevolge de noodbevoegdheden zal nemen, die het noodzakelijk aeht. Hij antwoordde namens premier Verwoerd op een vraag van een lid van de progressieve partij en oud-minister van Justi tie, Harry Lawrence. Deze had gevraagd of het de bedoeling was perscensuur op politionele acties en het optreden van dc burger-eenheden op te leggen. Sauer zei voorts dat het plan bestaat Langa en Njanga te om singelen door bewapende een heden van de burgerwacht zo lang het kabinet dit voor de rust cn orde nodig acht. Voorts werd meegedeeld dat niet bekend is hoe lang degenen die zonder formele aanklacht in gevolge de wet inzake de open bare veiligheid werden gearres teerd, in arrest zullen blijven. ,.Er wordt een uitgebreid onder zoek Ingesteld dat aanzienlijke tijd kan duren". Als het onderzoek is beëin digd en er bewijsmateriaal is, zullen gespecificeerde aanklach ten tegen de betrokkenen wor den ingediend. Er zijn berichten over Inciden ten waarbij de poli lie geweld tegen negers in het gebied van Kaapstad gebruikt heeft, onder de aandacht van minister Eras mus gebracht. Desgevraagd werd meegedeeld, dat na een volledig onderzoek stappen tegen politiefunctionarissen zou den worden ondernomen indien dc procureur-generaal daartoe besluit. Een aantal negers dat geen pas bij zich had, werd door de politie in Johannesburg aange houden. De negers werden ech ter weer vrijgelaten nadat hun gezegd was dat zij binnen een week hun pas moeten tonen. Geschat wordt dat minstens ,17.000 van de 60.000 neger-arbei ders in het gebied van Kaapstad het werk hervat hebben. Op het terrein van Milner Park in Kaapstad heeft de politic bij zondere voorzorgsmaatregelen genomen met het oog op het be zoek van premier Verwoerd, die daar vandaag de Unie-tentoon stelling zal openen. De minister van Buitenlandse Zaken, Louw, heeft in het parle ment verklaard, dat vele journa listen van landen overzee, die naar Zuid-Afrika waren geko men om de ongeregeldheden in Zuid-Afrika te verslaan, „wild overdreven en in vele gevallen volkomen onjuiste berichten" naar hun kranten en persbu reaus hadden gezonden Zo is er een volkomen onjuist bericht door cav vertegenwoordiger van een bekend persbureau verzon den over slagen die de politie zou hebben toegediend toen zij in Njanga naar intimidanten en gangsters zocht. De minister had uit Londen vernomen dat in dit bericht een winkelier werd geci- Huichuiverheid - Huldgeiondheld Houdt de winter uil henden cn voelen. leerd die in een telefoongesprek met de correspondent van een Amerikaans persbureau de situa- lie beschreef. De minisler zei een onderzoek naar dit bericht te hebben ingesteld. „Hel bleek geen woord waarheid te bevat ten." Hij zei te hopen dat zijn verklaring dezelfde publiciteit zou krijgen als de overdreven en onjuiste berichten waarnaar hij verwezen had. De gouverneur van Boeganda, is Frederick Crawford, heeft een decreet uitgevaardigd waar bij het grootste deel van Boe ganda tot „onrustig" gebied wordt verklaard. Het decreet volgt na een golf van bomaanslagen in Kampala, waarbij minstens acht mensen werden gewond, en de voortdu rende rechteloosheid in het dis trict Masnka, waar honderd mili tairen geconsigneerd zijn om de politie te helpen de toestand meester te blijven. Voor de aanslagen in Kampala en de moeilijkheden In Masaka worden extremisten verantwoor delijk gesteld die mensen dood den. huizen ln brand staken, oogsten vernielden en, mensen sloegen tot steun aan de cam pagne om niet-Afrikaanse goe deren te weren. Het decreet machtigt de com missaris van politie een avond klok in te stellen, de bewegings vrijheid te beperken en het dra gen van stokken, speren en an dere wapens te verbieden. BK nieuwe razzia's van de poli tie in woningen in het gebied van Witwatersrand z.Kn gisteren tenminste vljftlgr personen gear resteerd onder wie blanken, In diërs en negers. De arrestaties werden verricht in wijken van blanken en in „lokasies". Volgens een nader bericht hoeft de politie gistermorgen vroeg bij razzia's in vele delen van Zuid-Afrika meer dan 100 arrestaties verricht. Behalve in Witwatersrand zijn huiszoekin gen gehouden o.m. in Johannes burg, Kaapstad, Durban, Port Elizabeth en Pretoria. Op 30 maart werden eveneens razzia's op grote schaal gehou den. Het aantal arrestaties be droeg toen 258. Het Britse Lagerhuis heeft zonder stemming een motie van enkele leden aanvaard, waarin de rassenpolitiek van dc Zuidafrl- kaanse regering wordt afge keurd. Zij werd ingediend door het labourlid John Stonehouse, die er by de Europeanen in Zuid- Afrika op aandrong „de onge zondheid van de apartheid te er kennen" en bereid te zijn met de negerleiders te onderhandelen. Hij verzocht hen dringend het De Oecumenische Raad van Kerken in Nederland heeft een brief gericht tot de acht kerken in Zuid-Afrika die lid zijn van de Wereldraad van Kerken en bovendien tot de veertien Afri kaans sprekende Kerken die niet zijn aangesloten bij de Wereldraad. In het schrijven, gedateerd 5 april 1960 wordt meegedeeld dat de Oecumenische Raad van Kerken in Nederland zich in zijn vergadering van 25 maart I960 bezig heeft gehouden met de gebeurtenissen in Zuid- Afrika van 21 maart j.l. op vrike dag door de politie op Bantoes geschoten is. „Alge meen is men verontwaardigd rii ontsteld over het, gebruik van dit geweld in het kader van dr zg. apartheidspolitiek. Er bestaat bh de Raad ongetwij feld begrip voor de uiterst, moeilijke situatie in Zuid-Afri ka. De Raad verheugt er zich over dat verscheidene Kerken in de Unie bij herhaling ge tracht hebben de rassenschei ding te overwinnen en tegen de onrechtvaardige gevolgen daar van hebben geprotesteerd. De Laad herinnert aan en stemt in niet de resolutie door de We reldraad van Kerken aangeno men op de tweede assemblee te Evanstone in 1954 waarin als zijn overtuiging is uitgesproken dat iedere vorm van segregatie op grond van ras, kleur of eth- nnloeische afkomst in tegen spraak is met het Evangelie en onverzoenlijk met de christe lijke leer van de .mens en met de aard van de kern van Chris tus. Juist in de7,e lijdensweken worden wij door het woord Gods aangesproken volgens hetwelk onze Heer Jezus Chris tus aan het kruis gestorven is om alle vijandschap te doden, vrede te maken en volken en rassen in zich te verenigen 1 Epheziërs 2 14—22). Vanuit dit Evangelie van vrede en ver zoening wendt de raad zich tot u met het dringend verzoek om krachtig voort te gaan in het verzet tegen de rassendiscrimi natie of indien zulks door uw Kerk nog niet zou zijn geschied, thans deze weg op te gaan. De Raad hoopt dat ook uw Kerk bereid is alles te doen wat in haar vermogen ligt, dat niet tot het gebruik van geweld wordt overgegaan en aan alle ln Zuid-Afrika woonachtige rassen volkomen gerechtigheid zal geschieden. De Raad bidt dat de Heer der Kerk u de kracht en de wijsheid zal schenken in deze critieke situatie zijn wil tot eenheid, gerechtigheid en vrede on overtuigende wijze te pro clameren". zo luidt het schrij ven van de Oecumenische Raad van Kerken in Nederland. eens te worden voor het te laat is. „Als men voorgaat met dit ongezonde militaire dictatorschap bij een poging om elf miljoen mensen te onderdrukken, vragen zij om een ramp en wijdverspreid geweld". Ingevolge de rassenpolitiek worden de niet-Europeanen „aanhoudend normale menselijke en politieke rechten ontzegd, waaronder het recht om campag nes te voeren voor een vreedza me wijziging van de Wetgeving waaronder zij leven", aldus de motie. Deze „onderdrukking" bedreigt de veiligheid en het welzijn van alle rassen in de unie en de goede betrekkingen tussen de leden van het Gemenebest". Prins Andrew, de tweede zoon van koningin Elizabeth en prins Philip, die op 19 februari J.l. Is geboren, is vrijdag door de aartsbisschop van Canter bury gedoopt met water uit de rivier de Jordaan. Bil de plechtigheid, die plaats vond in de muziekkamer van het paleis van Buckingham, ontving het prinsje de namen Andrew Albert Christian Ed ward. Er waren vijf peetouders: de hertog van Gloucester, een oom van koningin Elizabeth, prinses Alexandra, een nicht. Lord El- phinstone, een neef, en de graaf en mevrouw Harold Phillips, twee persoonlijke vrienden van de koningin. De Sjah van Iran en keizerin Farah hebben in het paleis te Teheran een banket gegeven ter ere van koning Hoessein, die een staatsiebezoek aan het land brengt. „Mijn machine was helemaal vol. Voor de 56 passagiers heb ik niets dan de grootste lof. Van nervositeit onder hen heb ik weinig of niets bemerkt en geen van hen heeft van de vlucht af gezien. Ze zijn allemaal meege gaan". Dit zei captain J. Koedam, nadat hij gisterochtend tegen 11 uur op Schiphol geland was met het lijntoestel van de KLM uit New York, de DC-7c ,,Sea of Japan'' (registratieletters PH- DSP). Tien minuten voor dit vlieg tuig, dat reeds op het flatform van de New Yorkse luchthaven Idlewild gereed stond, donder dagmiddag zou vertrekken, ratel de de telefoon in het KLM-kan- toor te New York en een man nenstem aan het andere eind zei „There's a bomb in your ship" Cer is een bom in uw kist). Een vrouw interrumpeerde hem met de woorden: „No, in the hangar". Daarop werd het gesprek abrupt verbroken. IJlings belde men van het kan toor de luchthaven op „en hoewel we natuurlijk direct aan de een of andere telefoon-maniak dach ten. konden we uiteraard geen enkel risico nemen en begonnen we moteen alles haarfijn te on derzoeken", zo vervolgde de heer Koedam. Terstond werd ook het „bomb squad" van dc F.B.I., de Ameri kaanse recherche, ingeschakeld, die de laatste week al een vijftal van dit soort mysterieuze telefo nische mededelingen heeft moe ten onderzoeken. Terwijl de passagiers die nog in de vertrekhal waren werden ingelicht over de noodzakelijke vertraging en de oorzaak daar van, werd alle vracht uit het toestel gehaald. De persoonlijke bagage van alle passagiers werd nagekeken en de F.B.I. contro leerde zelfs of er opvallend hoge levensverzekeringen waren af gesloten. Toevallig stond er nog een KLM-machlne op het vliegveld, n.I. de „Caraibische Zee", de PH-DSH, die tweo uur later door captain Sandford vla Preslwlck naar Nederland zou worden ge vlogen. Ook dit toestel werd vol ledig onderzocht, evenais de han gar waarin het stond. Er werd niets gevonden. Om de vertraging zoveel moge lijk te beperken, liet men de vracht van de „Sea of Japan" in New York achler. Ook de post ging niet mee. Die mocht alleen door de posterijen worden onder zocht en werd dus naar het hoofdpostkantoor teruggebracht. „Dergelijke misselijke tele foontjes kosten de KLM kapita len", zo zei captain Koedam, „want we zijn nu zonder vracht naar Nederland gevlogen en af gezien daarvan kost iedere ver- I raging veel geld. Bovendien heb ben we de passagiers in het res taurant een diner aangeboden. Voor de rust, die zij allen toon den, heb lk de grootste bewon dering en voor hun geduld en begrip alle dank". Het onderzoek nam vier uren in beslag. Ir) plaats van om 3 uur plaatselijke tijd vertrok het toestel om 7 uur. Kort daarna koos ook de „Caraibische Zee", eveneens met vertraging, het luchtruim. Ook van deze machine is de vracht achtergebleven, doen men had nog kans gezien een andere, elders gereed staande la ding, aan boord te brengen. De Westduitse minister voor Vluchtelingenzaken, prof. Theo- dor OberlJnder, die door de com munisten is beschuldigd van oor logsmisdaden, zal dit jaar vóór Pasen zijn jaarlijkse verlof nemen, zo heeft een regerings woordvoerder in Bonn bekendge maakt. Een socialistische woord voerder verklaarde naar aanlei ding hiervan dat zijn partij van de Christen-democratische unie en namens bondskanselier Ade nauer de verzekering heeft ge kregen dat Oberlander niet in functie zal terugkeren en vóór 5 mei ontslag zal nemen. De vakantie van Oberlander werd vrijdag aangekondigd na dat de partijen in dc bondsdag in onderling overleg besloten hadden het debat over de begro ting van Oberlanders ministerie tot 5 mei uit te stellen. De so ciaal-democraten waren van plan geweest om tijdens het begro tingsdebat, dat vrijdag of zater dag had moeten beginnen, een motie in te dienen waarin ge vraagd werd om instelling van een parlementaire enquêtecom missie naar Oberlanders verle den. De minister is door de Sow- jet-Unie en Oost-Duitsland ervan beschuldigd dat hij zich tijdens de oorlog in de Poolse stad Lem- berg aan oorlogsmisdaden heeft schuldig gemaakt. De Christen-democratische unie heeft in een communique ver klaard dat aan de met de socia listen bereikte overeenstemming over uitstel van het begrotings debat „een vrijwillige beslissing van prof. Theodor Oberlander" was voorafgegaan. De Westduitse minister van Vluchtelingenzaken, prof. Ober lander, heeft vrijdag in dc bonds- Op de vlucht naar Nederland liep het eerste toestel nog ruim anderhalf uur van de vertraging in. Het kwam op Schiphol om kort wor 11 uur aan, ruim twee uur later dan volgens normale schematijd. De „Caraibische Zee" had ten slotte helemaal geen vertraging meer, want de machine kwam kort na half één gistermiddag zelfs enkele minuten te vroeg aan. dag verklaard, dat een in de oor log tegen hem geveld doodvonnis wegens verzet tegen de nazisti sche politiek werd vernietigd toen het hoofd van de Gestapo, Himmler, in Praag was. Oberlander zei dit in antwoord op een vraag van een lid van dc vrije democratische partij over een passage in „het officiële handboek van de Duitse bonds dag" volgens welke Oberlander ln 1943 uit het Duitse legqr is ontslagen en ter dood veroor deeld omdat hij voorstander was van „een human: behandeling van de burgerbevolking in de be zette oostelijke gebeden Prof. Oberlander heeft vrijdag gezegd, op 10 november 1943 uit het leger ontslagen te zijn. Op 16 november deelde het hoofcj, van de veiligheidspolitie te Praag, Frank, hem mee, dat hij ter dood veroordeeld was en dat het von nis was getekend. Volgens Ober lander had Frank eraan toege voegd dat hij een van Oberlan ders pubiikaticg gelezen bad en zou proberen iets voor hem te doen. Op 18 januari vernam Oberlander, dat Himmler in Fraag was geweest en dat het doodvonnis was vernietigd. In antwoord op een nadere vraag waarom in de documenten bij zijn zuiveringsproces in 1946 slechts gewaagd werd van een voornemen om hem, Oberlander ter dood te veroordelen en in een concentratiekamp op te Fluiten, zei Oberlander, dat hii toen niet over getuigen bcscnkite. Maar thans zou' hij kunne1 aantonen wat er in 1943 gebeurd was. DODELIJK ONGEVAL In Schaesberg is vrijdagmor gen omstreeks half acht een verkeersongeval gebeurd, waar van de 21-jarige H. Esser uit Nleuwenhagen, een dienst plichtig militair die met verlof thuis verbleef, het slachtoffer ls geworden. De jongeman kwam op het kruispunt PrinsenstraatBrug straat door onbekende oorzaak met zijn bromfiets te vallen. Met een zwar hersenschudding werd hij overgebracht naar het St. Josephziekenhuis te Heer len, waar hij korte tijd later overleed. HtT.NEDEKt.ANDJ ZUIVELIUREAU - RIJSWIJK (Z.H.) 23. De „Grootmoeder van do tijd" staart Eric nog even door dringend aan en wendt zich dan met de lenigheid van een jong meisje om naar Tristan. „Uit achterdocht wordt kwaad gewrocht", hüt, ze de beangste held toe. „Kwaad vergaat". Weer giehelt het oude wi1f, ter wijl zij behendig terugschuifelt in het. struikgewas. „Mijn woorden ziin als water druppels Tristan-held," klinkt haar stem spottend, „bewaar ze in de beker van Uw herinnering en drink er van als ge dorst krijgt... Uw dorst van heden zal gelest worden door de zoon van de draak Dan is het griezelige mens ver dwenen en de mannen staren elkaar zwilgend en onzeker nan. „De., eh... zoon van de draak zijl: gij", mompelt Tristan dan, Eric recht aankijkende. „Ze sprak van vt'ijheidsfakkels en dat Agar verjaagd wordt en een stralende toékomst... maar ik begrijp er verder niets van... 't enige wal lk er van maken kan is, Hat we U moeten vertrouwen, zodat ge dus wellicht toch Artor zü' Hjj zwijgt verschrikt, als van verre een schelle lach opklinkt „Ik hen bang van haar", mom pelt Tristan, „iedereen ls bang van haarze weet alles en is zo oud als de wóreld zelf, geloof ik „lk. ik was bang van haar, loen ik haar in de ogen keek," antwoordt de Noorman afwezig. „Nu niet. meer Hij strekt zijn rug en de man nen om hem heen kunnen hun oren niet. geloven, als hii zegt: „De Ukl zal leren, wat het. oude mens bedoeld heefl. Hoofdzaak is nu, dat Agar vérdreven wordt! Er I* een sterke afdeling van Agar's krijgers in de nabijheid ge legerd. Ik meen, dat ge onderweg wat deze te overvallen, Tristan." De aanvoerder staart hém stom verbaasd aan. „Hoe kunt gy dat weten?" Zonder hierop antwoord te geven vervolgt, de Noorman: „Ge moet van dil plan afzien. Tristan. Het zal vee) bloed kosten en ge schiet er niets mee op. Kom, volg mii naar een plek vanwaar we Agar's burcht kunnen zien. Dat zal ons helpen een goed krijgs plan te vinden Hei Nederlands.Duitse verdrag (Vervolg pag. 1.) RIJN VAARTGESCHILLEN Over de Rijnvaartgeschillen is bepaald dat geschillen tussen de twee landen over de uitlegging en dc toepassing van de akte van Mannheim ter beslissing aan het internationale gerechtshaf kunnen worden voorgelegd. STAATSSECRETARIS VAN HOUTEN VOOR DE TELEVISIE. De staatssecretaris van Bui tenlandse Zaken, dr. H. R. van Houten, heeft vrijdagavond ln een televisie-uitzending van de V.A.R.A. in antwoord op een vraag gezegd dat, indien men' bedenkt dat het vrijdag in Den Haag ondertekende Nederlands- Duitse verdrag geen vredesver drag is en het verdrag in zijn totaliteit moet worden beoor deeld, hij van mening js „dat het met veel moeite verkregen resul taat bevredigend ls te achten". De staatssecretaris wees er op dat liet hier niet om een vredes- verdrag gaat. Zo'n verdrag zouj alleen kunnen worden gesloten tussen Duitsland en alle geal lieerden. Het verdrag van vrijdag kan daarom geen betrekking' hebben op vraagstukken die al leen in een vredesverdrag kun nen worden geregeld, zoals bij voorbeeld de vergoeding van oorlogsschade. In antwoord op een andere vraag zei de staatssecretaris dat de grenscorrecties betrekking hebben op ongeveer 1800 Neder landers en 8000 Duitsers. Hierbij dient te worden bedacht* dat het overgrote deel van de betrokken Nederlandse gezinnen ook al vóór 1949 vrijwillig in Duitsland was gevestigd. Van de Duitsers, die in 1949 onder Nederlands be stuur zijn gekomen, zullen der tig definitief gevestigd zijn in het bij Nederland blijvende cor- rectiegebied. Over de 125 miljoen mark die bestemd zijn voor om redenen van ras, geloof of wereldbe- schouwing vervolgde Nederlan ders zei de staatssecretaris in- het vraaggesprek dat de rege ring zich nog beraad over de wijze van verdeling van dit be drag. Te zijner tijd zal worden bekendgemaakt bij welke In stantie en op welke wijze vorde ringen kunnen worden inge diend. De heer Van Houten wees er op dat het daarom geen zin heeft reeds thans over deze kwestie te gaan coresponderen. Bovendien wordt het geld pas ontvangen wanneer het verdrag in beide Janden door de parle menten is goedgekeurd en dat kan nog geruime tijd duren. MINISTER YON BRENTAWO VOOR DE DUITSE TELEVISIE De Westduitse minister van Buitenlandse Zaken, dr Vbn Brentano, heeft vrijdag in een van tevoren opgenomen verkla ring voor de Ouitse televisie ge zegd dat de 'Duitse Bondsrepu bliek cn Nederland goede vorde ringen hebben gemaakt bij het herstel van de geest van goede nabuurschap en eerlijke vriend schap. De ondei-handelingcn over de regeling van Duits-Nederlandse vraagstukken zijn In deze geest gevoerd, zei hij. „Wij Duitsers, zijn op de hoog te van" zei de minister, „het ern stige onrecht dat het Nederland se volk ln een kwade tijd is aan gedaan cn wij weten dat het on mogelijk is voor dat onrecht een schadeloosstelling te geven. Veel van wat er gebeurd is, is onher stelbaar en het enige wat wij kunnen, is in hot kader van de mogelijkheden streven naar een bijdrage tot afbetaling van de zware hypotheek die het Derde Rijk op de schouders van het Duitse volk heeft gelegd". „Natuurlijk weten wij dat het nog lang za*l duren vóórdat de wonden die het Derde Rijk het Nederlandse volk heeft toege. bracht, zullen zijn geheeld on wij misleiden ons niet met het idee dat dit verdrag het verloden kan doen vergeten. Maar wij hebben de hoop en de overtuiging dat het verleden langzamerhand zal worden overwonen waardoor hel Duitse en hef Nederlandse (volk de gelegenheid krijgen een jnieuwe toekomst tegemoet te jzien", aldus minister Von Bren tano.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1960 | | pagina 9