9 ct Straalreus opent straaltijdperk 89 ct 59 ct 32 d Radio en Televisie Nu een geborduurd f 1.60 en 15 Radion- merkjes Hnsdag 29 maart 1960 irdeliger )ER 49 ct :ver 16e jaargang na. 4946 amsterdam—new. york in 7 uur REVUE Elke dag heeft zijn geheim bij Voor slechts krijgt U een smaakvol geborduurd kussensloop. Een aanwinst voor Uw linnenkast - een sieraad op Uw bed.' ^lanZe schenken het in de beste café's! OFFIE dsiraat 85 en coniani beiaald ien am h49 ct 49 ct KVLEES ST VRIJE door HUGO HOOFTMAN 16 APRIL 1960 wordt een zeer belang rijke datum in de geschiedenis van de Nederlandse civiele luchtvaart. Op die dag namelijk opent de K. L. M. 't straal tijdperk en start de PH-DCA „Albert Plesman" van Schiphol voor de eerste lijnvlucht naar New York. De gewel- I dige revolutie, die reeds geruime tijd be zie is in de verkeersluchtvaart, is nu ook naar Nederland overgeslagen. De Douglas DC-8 is een waar wonder. ■Hij is bijna tweemaal zo groot en twee maal zo snel als de Douglas DC-7 C, het toestel dat hij gaat vervangen. De DC-8 gaat de vliegtijd halveren. In plaats van in 14 uur vliegen we met de DC-8 in 7 uur over de Oceaan en als er een flinke staartwind staat zelfs in 6 uur. Twaalf DC-8 luchtreuzen zijn er door de K. L. M. besteld. Samen met de twaalf Lockheed Electra's zullen zij in 1961 het gehele intercontinentale net van de K. L. M. voor hun rekening nemen. Deze 24 machines hebben een capaciteit die ge lijk staat met 65 viermotorige Douglas DC-7's Ongekende problemen Het straaltijdperk brengt di verse problemen met zich mee, die nog niet alle zijn opgelost. Daar is b.v. het lawaai van de straalmotoren. De mensen op .Schiphol en de inwoners van Amsterdam zullen er straks van kunnen meepraten, wanneer de bulderende straalreuzen op Schiphol af en aan vliegen. Er is al voor miljoenen dollars be steed aan de ontwikkeling van geluiddempers, die achter aan de straalpijpen van de motoren zijn bevestigd. Het lawaai werd daardoor inderdaad verminderd, maar afdoende is de maatregel nog nauwelijks te noemen. Dan is er het probleem van de luchtverkeersregeling. De straal- machines mogen niet te lang blijven rondcirkelen alvorens ze kunnen landen. Want straal motoren slurpen nu eenmaal vooral op beperkte hoogte enorme hoeveelheden brandstof en als een straalreus nodeloos j; bochten draait, kost dat handen vol geld. Bovendien vliegen ze zó snel, dat men moet oppassen voor botsingen. Een toestel als de DC-8 kan als het moet 180 passagiers ver voeren. Als op piekuren vier of vijf van deze machines tegelijk binnenkomen, betekent dit dat er honderden passagiers tegelijk door de douane en langs de pas- poortencontróle moeten. Ook hier moet iets op gevonden wor den, willen er geen geweldige stagnaties optreden. Het is ongelooflijk wat er al zo in zo'n DC-8 gaat. Want de meer dan honderd passagiers hebben allemaal één of meer tassen en koffers. Hele treinen met honderden stuks hand bagage moeten daarom in de bagageruimen onder de cabine- vloer worden geladen. rbehouden .Warm petroleum zwembad In de vleugel bevindt zich een miniatuur zwembad waarin meer dan 87.000 liter kerosine voor de straalmotoren wordt meegenomen. Dat is de capaci teit van 15 normale tank-wagens. Er komen nieuwe DAF-tankers op Schiphol, die een capaciteit van 40.000 liter hebben. Twee van deze tankers zullen de DC-8 binnen een kwartier kunnen tanken. Als op grote hoogte, in de stratosfeer, wordt gevlogen zou de kerosine kans hebben in de vleugel te bevriezen. Toch wordt de brandstof niet extra ver warmd. Door de wrijving van de lucht langs de vleugel ont staat zóveel wrijvingswarmte, dat de kerosine geen kans krijgt om af te koelen. De vleugel is tijdens het vliegen als het ware omgeven door een onzichtbare mantel van warme lucht Merkwaardig is wel, dat de straalvliegtuigen buiten zoveel lawaai maken maar daarentegen binnen zo geruisloos zijn. Alleen achter in de staart hoort men de gassen uit de straalmotoren tegen de rompwand beuken, maar vóór in de romp hoort men alleen maar het suizen van de wind, als in een zweefvlieg tuig. We hebben dikwijls gezien, in een straalvliegtuig zittend, hoe de mensen op het vliegveld de vingers in de oren staken van de herrie. En wij, slechts door een millimeters dunne alu- miniumwand van de bulderende straalmotoren verwijderd, hoor den vrijwel niets. Een wonder van geluiddemping dus. Geen vermoeidheid Een ander kenmerk van de straalvliegtuigen is, dat er geen trillingen optreden. In een vliegtuig met zuigermotoren kan de boel zó trillen, dat als de stewardess gedekt heeft al het bestek door elkaar huppelt. Bij straalvliegtuigen niet. Door de afwezigheid van stampende zui gers zijn er geen trillingen. De ronddraaiende turbines lopen zo soepel als naaimachines en daarom is vliegen in een straal- kist ook veel minder vermoeiend dan in een „normaal" toestel. We vlogen onlangs met Sabe na in 7% uur van Brussel naar Congo met de Boeing 707 en legden binnen vier dagen 14.000 km af. Toch was er van ver moeidheid geen sprake en we waren zo fris als een hoentje. Na een dergelijke vlucht met een zuigervliegtuig BrusselCongo in meer dan 25 uur met vier tussenlandingen) praat je wel anders! Een nieuwtje van de straal- vliegtugen is ook dat er muziek te horen is, tijdens in- en uitstap pen en desgewenst tijdens de vlucht. De motoren maken zo weinig lawaai dat dit mogelijk is. Een nieuwtje is ook, dat er nu voor het eerst zuurstofmas kers voor de passagiers in de vliegtuigen aanwezig zijn en na tuurlijk is er in de rompneus storm-radar aangebracht, waar door onweersbuien al op meer dan 200 km afstand kunnen wor den waargenomen enont weken. En de prqs Zo'n DC-8 kost met reserve, onderdelen een slordige 25 miljoen gulden per stuk. De K.L.M. schrijft ze in 7 jaar af. Dat betekent dat zo'n DC-8 per uur een 600 gulden kost, ofwel een tientje per minuut Om die reden moeten de straal vliegtuigen véél vliegen. Als ze op de grond staan kosten ze geld. Daarom zal zo'n DC-8 tweemaal per etmaal de oceaan oversteken, als het moet zelfs driemaal. Zo'n straalvliegtuig heeft een geweldige capaciteit. Want zo'n DC-8 kan per jaar 220 vluchten over de oceaan maken en daarbij meer dan 25.000 pas sagiers vervoeren. Een schip als de nieuwe „Rotterdam" maakt hooguit 13 roundtrips per jaar over de oceaan met een 900 passagiers. Dat is in totaal dus maar een 11.700 passagiers. Zo'n schip neemt echter méér vracht mee. Toch verschijnen er deze zo mer zóveel straalvliegtuigen op de transatlantische route, dat het moeilijk zal worden al die luchtreuzen vol te krijgen. Zo'n DC-8 moet minstens 73 passa giers en nul kg vracht bevat ten, wil er winst gemaakt wor den. Zelfs met 30 passagiers en de maximum vraehthoeveelheid (6 ton) wordt verlies geleden De K.L.M. moet dus haar om zet in drie jaar verdubbelen, wil zij met haar nieuwe vloot winst ™ken- E? dat is géén gemak- kelyke opdracht! Technische snufjes Over alle technische snufjes zou een boek te schrijven zijn Denk maar aan de pijlvleugel die het mogelijk maakt dat ge vlogen wordt met een snelheid van meer dan 900 km per uur. Daar zijn de tien wielen van het landingsgestel. In één enkele band zit voldoende materiaal voor 100 auto-bandenDoor dat de straalmotoren onder de vleugel zijn aangebracht, hangen ze vlak boven de grond. Daar door kunnen de straalmotoren allerlei steentjes en vuil naar binnen zuigen waardoor de tur binebladen vernield kunnen wor den. Om dit te voorkomen heeft Douglas een krachtig lucht- straaltje laten spuiten uit de motorgondels schuin naar bene den toe. Hierdoor worden de luchtwervels doormidden gesple ten en wordt geen vuil naar bin nen gehaald. De gasstralen kunnen worden omgekeerd waardoor ze naar vóren toe spuiten in plaats van naar achteren. Hierdoor kan in de lucht worden afgeremd en bij de landing kan de landings uitloop daardoor worden bekort. De DC-8 valt op, door de twee neusgaten in de rompneus, die dienen voor de air-conditioning. Iedere drie minuten wordt de lucht in de cabine ververst. Een technisch interessant nieuwtje is, dat het stabilo achter aan de staart kan worden bewogen. Dit is van belang voor de trimming van het vliegtuig bij hoge snel heden. (Advertentie) Dat een profeet in zijn eigen land zelden wordt geëerd, dat ondervond ook onze landgenoot Lou van Borg, die eerst voor de Oostenrijkse en toen voor de Duitse televisie triomfen moest oogsten, vóórdat hij met zijn succesvolle spelletje „Iedere mi nuut een kwartje" óók voor onze Nederlandse T.V. een kans kreeg! Lees het avontuurlijke le ven van deze beminnelijke artiest De volgende week int EEN BLAD WAAR' PIT IN ZIT! R5 Revue, Poatbua 497, Amaterdam Temperatuur is belangrijk1 Zo'n DC-8 heeft op een warme dag op Schiphol een startlengte nodig van 2600 meter. Uit veilig heidsoverwegingen moet de baan dan 3300 meter lang zijn. De temperatuur vlak boven de startbaan is voor de vliegers zeer belangrijk, omdat deze bij een straalvliegtuig de start lengte bepaald. Tweemaal voor de start krijgen de vliegers deze temperatuur derhalve van de meteodienst opgegeven. Al 20 minuten vóór de landing begint het straalvliegtuig te dalen. Doet de vlieger het te vroeg dan kost dat brandstof, doet hij het te laat dan glijdt hij met zijn gestroomlijnde lucht reus, die door de lucht snijdt als een mes door de boter, ver over de vlieghaven van bestem ming heen Iets nieuws is ook, dat de straalvliegtuigen hoog in de stra tosfeer vliegen en daar witte condensatiestrepen achter de mo toren kunnen trekken, net als de straaljagers dat doen. Zo'n straalmotor van de DC-8 weegt een 2268 kg en levert een stuwkracht van 7167 kg. Bij de start ontwikkelt één zo'n straal motor - die een miljoen gulden kost wel 75.000 pk. Om de kruissnelheid van een DC-8 te evenaren zou een „gewoon" vliegtuig wel 30 motoren nodig hebben. Straks in 2 uur naar New York We staan nu verbaasd, dat we in 7 uur naar New York gaan vliegen in plaats van in 14 uur. Maar over een jaar of tien zullen we het in 2 uur kunnen doen. Reeds thans werken de vliegtuig fabrieken in Amerika en Enge land aan supersonische verkeers vliegtuigen, die sneller dan het geluid zullen vliegen. Deze ma chines zullen niet één en niet twee, maar driemaal sneller dan het geluid vliegen namelijk een 3200 km per uur. Men slaat dat één of tweemaal sneller dan het geluid eenvoudig over, omdat het niet economisch is! Er gaan geruchten dat de Russische Aeroflot reeds een ver keersvliegtuig zou beproeven dat vliegt met tweemaal de geluids snelheid. Dit toestel zou uit de Bounder-straalbommenwerper zijn ontwikkeld. Die Mach 3 machines (zoals de toestellen genoemd worden die vliegen met driemaal de geluids snelheid) zullen voortsnellen op 26.000 meter hoogte. Dat is eens zo hoog als de kruishoogte van de DC-8. Het drukverschil wordt op die hoogte enorm. Daarom zullen die supersonische vlieg tuigen geen raampjes meer in de romp hebben. Want die zouden de constructie te zeer verzwakken. De passagiers zullen in een dichte buis zitten, waarschijnlijk met 'n televisie-schermpje vóór zich. En dan in VA uur naar Los Angeles 1 Maar ook met die Mach 3 ma chines zijn we er nog niet. Er wordt al gedacht aan raketma chines zonder vleugel, die snel heden van Mach 7 zullen halen. We zullen dan in 98 minuten van Amsterdam naar Los Angeles kunnen vliegen. Als de K. L. M. daar tenminste tegen die tijd landingsrechten heeft Het eind van de luchtvaartont wikkeling is nog lang niet in zicht. Wie Schiphol straks be zoekt en verbaasd zal staan bij het zien van het af- en aanvliegen van de straalreuzen, moet goed bedenken dat we nog maar pas aan het begin staan van wat er in de luchtvaart staat te gebeu ren. (Nadruk verboden). door LUISA-MARIA LINARES 17), Nadruk verboden. Ze hurkte bij de schoorsteen neer. Ze moest vooral zorgen, dat ze niet opnieuw bang werd. Ze nam een stuk papier, schikte een paar houtblokken en aarzel de tussen verschillende manie ren om een vuur aan te steken, tot ze zich plotseling bedacht, dat de meest practische manier natuurlijk was om met een luci fer langs een doosje te strij ken... De beschaving was toch wel iets geweldigs!... Toen het vuur brandde nam ze een bad en ze was bezig zich te kleden toen er aan de deur werd ge klopt. „Uw ontbijt", zei Fina. Bij daglicht zag ook Fina er gewoon uit, precies als elke an dere vrouw. Iets jeugdiger mis schien dan gisteravond, omdat ze nu, in plaats van een zwarte, een grijze japon droeg. Maar haar gezicht was nog even strak en uitdrukkingloos en door haar donkerblond haar liepen grijze strepen. „Goeie morgen, Fina. Je had geen moeite hoeven te doen, ik wilde juist naar beneden gaan." „Het is helemaal geen moeite. Ik hoorde u het raam openzet ten." Ze hoorde altijd alles! Mis schien wilde ze haar een genoe gen doen? Tenslotte was zij, Ol- ga, de vrouw des huizes. „Het is prachtig weer, hé?" Ze was beslist niet toeschiete lijk, die Fina, maar ze was toch niet meer zo agressief, alleen maar kleurloos. Alsof de hele wereld en iedereen op die wereld haar grenzeloos verveelde en volmaakt koud liet. Ze zette het blad op een tafel tje en ontdekte het portret van André. Even flitste er iets in haar ogen. „Hoe komt u daaraan?'' vroeg ze. Haar stem beefde, evenals de hand waarmee ze naar het por tret wees. Een beetje verbaasd zei Olga glimlachend: „Dat zat in het pakje dat jij me gisteravond voor Xavier bent komen brengen. Wist je het niet?" Fina trok een zuur gezicht. „Xavier!... Natuurlijk, dat had ik kunnen begrijpen..." Nu beefde Olga's hand, die de koffiekan vasthield. „Verbaast het zo, dat hij me het portret van mijn man heeft gegeven?" Fina beheerste zich. „Het was... het was een ver rassing voor u, die ik bedacht Vrijdagavond is aan de westkust van Zuid-Korea een transportvliegtuig van nationa listisch China neergestort, zo meldt de politie in Zuid-Korea. Alle veertien inzittenden zijn omgekomen. had... Hij is me vóór geweest..." „Dat was heel aardig van je, Fina. Hartelijk dank... Mjaar het doet er niet toe, het komt toch op hetzelfde neer. Hoe laat is het?'' „Half twaalf". „Wat heb ik dan lang gesla pen." „U was erg moe." Terwijl ze naar de deur liep wierp Fina nog tersluiks een blik op het portret van André. „Fina!" Ze bleef staan. De stem van de jonge vrouw had vriendelijk bevelend geklonken. „Fina", herhaalde Olga, „wan neer komt mijn schoonmoeder thuis?'' Die vraag scheen Fina zo te doen schrikken dat ze een stap achteruit deed. „Uw... uw schoonmoeder?" „Ja, mijn schoonmoeder. Ik verlang erg om kennis met haar te maken. Ik hoorde dat ze een zwakke gezondheid heeft." Fina schuifelde onrustig met haar voeten en haar fletse ogen staarden'naar één punt. „Ja... erg zwak..." „Maar... ze zal toch wel de terugreis hierheen kunnen ma ken?" „O ja, zeker." „Ik zal haar vandaag nog schrijven. Hoe ver zijn we hier van het dichtstbijzijnde dorp? Deze streek lijkt wel onbewoond te zijn." „Acht kilometer... Maar u kunt uw brief wel aan mij geven, dan zorg ik wel dat hij wegkomt." „Dank je..." Ze aarzelde even. „En... nog iets. Mijn man heeft WOENSDAG 30 MAART. HILVERSUM I: 7.00 Nieuws; 7.10 Gym.; 7.20 Gram.; 7.23 Lichte muz. en rep.; 8.00 Nws; 8.18 Gram.; 8.55 Voor de huis vrouw; 9.00 Gym.; 9.10 Gram (9.35 Waterst.); 10.00 School radio; 10.20 Voor de vrouw; 11.00 Gevar. progr.; 12.00 Lichte muz.; 12.30 Land- en tuinbouw- med.; 12.33 Voor het platteland; 12.38 Orgelspel en zang; 13.00 Nieuws; 13.20 Politiekapel; 13.45 Gesproken portret; 14.00 Jeugd- concert; 14.45 Volksliedjes en -dansen; 15.00 Voor de jeugd; 17.00 Koorzang; 17.20 Gram.; 17.35 Zang en gitaarspel; 17.50 Sport in Ned, Nieuw-Guinea; 18.00 Nws en comm.; 18.20 Act.; 18.30 Orkest; 19.00 Voor de kleu ters; 19.10 Geen loon naar wer ken; 19.25 Varia; 19.30 Voor de te muz.; 20.30 De man die de jeugd; 20.00 Nieuws; 20.30 Hoor- sepl; 22.05 Jazzmuz.; 22.20 Keu ren en kiezen; 22.30 Nws; 22.40 Lichte muz.; 23.00 Tussen mens en nevelvlek; 23.15 Muz. lezing; 23.55 Nieuws, HILVERSUM II: 7.00 Nieuws; 7.13 Gram.; 7.30 Een woord voor de dag; 7.40 Gram.; 8.00 Nws; 8.15 Radiokrant; 8.35 Gram.; 9.00 Voor de zieken; 9.30 Gram.; 9.40 Voor de vrouw; 10.15 Gram. 10.30 Morgendienst; 11.00 Gram. 11.15 Hoorspel; 12.30 Land- en tuinbouwmed,; 12.33 Gram.; 13.00 Nieuws; 13.15 15 jaar ge leden; 13.20 Met Pit op pad; 13.25 Orkest en koor; 14.15 Gram.; 15.35 Blaaskwintet; 16.00 Voor de jeugd; 17.20 Koorconc.; 17.40 Beursber.; 17.45 Piano; 18.15 Het Spectrum; 18.30 Leger des Heilskwart.; 18.45 Boekbe- spr.; 19.00 Nws; 19.10 Op de man af; 19.15 Piano; 19.30 Radio krant; 19:50 Gram.; 20.00 Passie- stonde; 20.40 Orkest en solisten; 21.30 Gram.; 21.45 Klankbeeld; 22.10 Guitaarensemble; 22.30 Nws; 22.40 Zaalsportuitsl.; 22.45 Avondoverdenking; 23.00 Kon. De aanslag op de synagoge in Gadsden Een zestienjarige jongen, Jerry Earl Hunt, heeft bekend een paraffinebom te hebben ge gooid naar een synagoge in Gadsden, Alabama, en twee mensen die naar buiten kwa men, te hebben beschoten. Hij had gezegd dat hij wrok jegens twee Joodse jongens koesterde naar aanleiding van een schaak wedstrijd. Hij zou voorts gezegd hebben dat hij kort geleden ge probeerd had een „Hitlerclub" op te richten maar dat hij daar mee niet veel succes had. Tijdens de aanslag, die mis lukte, waren er ca 200 mensen in de synagoge. VORMING VAN PALESTIJNS LEGER IN IRAK Premier Kassem heeft zon dag mededeling gedaan van de vorming in Irak van een Pales tijnse leger voor een reeds eer der voor hem voorgestelde on afhankelijke Palestijnse repu bliek. In een uitzending van radio- Bagdad riep hij de Palestijnen op zich als vrijwilliger te mel den. Er zullen specale oplei dingscursussen worden gegeven. Dit is een realistische, prakti sche stap om het heilige Pales tijnse land te herstellen, aldus de premier. kamers in Madrid is het niet?" Fina streek een haarstreng uit haar ogen. „Het zijn geen kamers, het is een groot huis. Een heel huis, waarvan de linkervleugel wordt ingenomen door het museum Lezcano. Maar... als u een hekel heeft aan voorwereldlijk onder zoek zal u dat wel niet interes seren. En toch is het het be langrijkste particuliere museum in heel Europa." Ze sprak met zoveel trots of het museum haar privé-eigen- dom was en niet dat van de familie Lezcano. Olga voelde, dat ze een kleur kreeg en erger de zich over haar onzekerheid. „Natuurlijk interesseert het me." „Het museum is elke donder dag en zondag voor het publiek geopend. Er komen jaarlijks duizenden mensen." Olga nam een slokje koffie en brandde zich. Ze hoestte. „Je bent erg aan de familie gehecht, hè Fina?" vroeg ze lachend. Het was duidelijk, dat ze trachtte sympathie te winnen. Er flikkerde even iets in de ogen van de vrouw. Het leek wel het begin van een onweer, maar ze slaagde erin het achter haar neergeslagen oogleden te verber gen. „Natuurlijk," zei ze. Na enkele ogenblikken stilte herhaalde Olga de vraag die haar zo bezig hield: „Ligt de woning van mijn man in hetzelfde gebouw als het mu seum" „Ja, in de rechtervleugel." (Wordt vervolgd.) Militaire Kapel; 23.30 Nieuwe gram.; 23.5524.00 Nws. BRUSSEL (VI.): 12.00 Gram.; 12.30 Weerber.; 12.35 Gram.; 12.52 Koersen; 13.00 Nieuws; 13.15 Gram. 14.00 Schoolradio; 14.45 Orkest; 15.45 Gram.; 16.00 Koersen; 16.06 Engelse les; 16.21 Gram.; 16.30 Concert; 17.00 Nws; 17.10 Kamermuziek; 17.50 Boekbespr.; 18.00 Lekenmoraal filosofie; 18.20 Voor de soldaten; 18.50 Sportkron.; 19.00 Nieuws; 19.40 Vlaamse liederen; 20.00 Klankbeeld; 20.30 Causerie; 21.30 Gram.; 22.00 Nieuws; 22.15 Cau serie; 2.25 Rsalmen; 22.55 Nws; 23.00 Voor de zeelieden. Televisieprogramma's. NED. T.V.17.00—17.30 Voor de jeugd; 17.3017.40 Jeugd journaal; 20.00 Journ. en weer- overzieht; 20.20 Jeanne d'Arc au Bücher, oratorium; 22.00 Film- kron.; 22.20 Gevar. programma. VL. BELG. T.V.19.00 Gast- progr.; 19.30 Nws; 20.00 Boeme rang; 21.30 Voor de vrouw; 22.00 Nieuws en journaal. (Adv.) kussen sloop f HAAL METEEN EEN SPAARKAART BIJ UW LEVERANCIER

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1960 | | pagina 5