Onrust in Zuid-Afrika
Bouwvakarbeiders weer
aan het werk
RADIO de BUCK
Chroesjtsjefs bezoek aan Frankrijk
Weero verzicht
Stuur een bevrijdingskaart aan de Koningin
VAN DE SANDE
[ke levenslust
ke zuinigheid
Algemene tevredenheid over
bereikte resultaat
het
De Koningin
bezocht Ede
en Wageningen
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
WEERBERICHT
Frankering bij abonnement: Terneuzen
pjr,-cteur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adresNoordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073 en 2510
Na 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per
>naand ƒ2. per week 48 et. Losse nrs 9 et.
DE VRIJE ZEEUW
WOENSDAG 23 MAART I960
16e Jaargang Nr 4941
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. VV. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
EERSTE BLAD
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie 2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels
advertenties): 5 regels ƒ1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
PRIJZENBESCHIKKING
BOUWBEDRIJF 1960
In de Staatscourant van giste
ren is een prijzenbeschikking
bouwbedrijf 1960 opgenomen
welke ondertekend is door de
minister van Economische Zaken.
De beschikking bepaalt dat de
prijs voor het uitvoeren van een
bouwwerk, voorzover het uitvoe
ren geschiedt na 22 maart 1960,
niet hoger mag zijn n hetgeen
de opdrachtg ae aan
nemer is ve. "ddit vermin
derd met de hie '-epen ver
hoging van de kc die voort
vloeien uit na -9 lebruari 1960
goedgekeurde of algemeen ver
bindend verklaarde bepalingen
van collectieve arbeidsovereen
komsten of na die datum bindend
vastgestelde regelingen.
De beschikking geldt voor bouw
werken op het gebied van de bur
gerlijke en utiliteitsbouw en van
de grond-, water- en wegenbouw.
De herstellings- en onderhouds
werken zijn hier tevens onder
begrepen.
In bijzondere gevallen kan de
directeur-generaal van de prijzen
afwijkingen van de bovenstaande
bepaling toestaan. Dit geldt met
name ten aanzien van de op 29
februari 1960 reeds in uitvoering
zijnde doch op 1 september 1960
nog niet opgeleverde bouwwer
ken, indien blijkt, dat de hoogste
ingevolge bovengenoemde bepa
ling toelaatbare prijzen niet vol
doende zijn om de noodzakelijke
exploitatiekosten van de betrok
ken onderneming te dekken.
De beschikking treedt in wer
king met ingang van heden. 23
maart 1960.
ISRAËLISCHE JAGERS
ONDERSCHEPPEN
JORDAANS VLIEGTUIG
Radio-Amman heeft dinsdag
bekendgemaakt, dat Israëlische
jachtvliegtuigen maandagavond
een Jordaans verkeerstoestel
met 19 passagiers hadden aan
gevallen, dat op weg was van
Amman naar Cairo en dat zich
boven Jordaans grondgebied be
vond.
Ken Israëlische woordvoer
der verklaarde daarentegen, dat
het Jordaanse vliegtuig, waar
schijnlijk tengevolge van een
navigatiefout, het Israëlische
luchtruim had geschonden. Na
dat het door Israëlische jagers
was onderschept, was het naar
Jordaans gebied teruggekeerd.
Jordanië heeft een klacht bij
de V.N.-commissie voor toe
zicht op de naleving van het
bestand ingediend.
Onder de 19 passagiers van
het Jordaanse toestel bevonden
zich Amerikanen en Duitsers.
Het grootste deel van de bouw
vakkers die de afgelopen veer
tien dagen hebben gestaakt, heeft
dinsdagmorgen het werk weer
hervat.
Toch traden hier en daar in het
land nog stagnaties op, doordat
er bouwvakarbeiders waren, ciie
het nieuws dat de staking was
opgeheven, niet tijdig heeft be
reikt. De centrale stakingsleiding
in Utrecht beeft gisternacht nog
telefonische en telegrafische in
structies naar de stakingsposten
gezonden. Vooral arbeiders die
hun werkzaamheden buiten hun
woonplaats verrichten, kwamen
later op het werk aan gewoonlijk.
De stakingsleiding verwachtte
evenwel dat in elk geval heden
morgen alle bouwvakkers weer
aan de slag zullen zijn.
De stagnaties die gistermorgen
optraden, hadden, naar de mening
van de stakingsleiding, ook voor
komen kunnen worden, wanneer
het college van rijksbemiddelaars
maandagmiddag niet anderhalf
uur gedelibereerd had over de
C.A.O. BOUWBEDRIJF
GOEDGEKEURD
Het college van Rijksbemidde
laars heeft de C.A.O. voor het
bouwbedrijf goedgekeurd. De
waarnemend voorzitter van het
college, mr. J Heusöens, burge
meester van Vlaardingen, heeft
er gistermiddag tussen vijf en
half zes in Vlaardingen zijn
handtekening onórv geplaatst.
Donderdag verdere
behandeling der
belastingontwerpen in
de Tweede Kamer
De leden van de Tweede Kamer
zijn telegrafisch opgeroepen voor
een openbare vergadering, welke
donderdag a.s., des namiddags te
één uur zal aanvangen. Aan de
orde zal worden gesteld de ver
dere behandeling van de wets
ontwerpen tot wijziging van de
grondbelasting en tot wijziging
van de personele belasting.
De beraadslaging over deze
ontwerpen is in de vergadering
van 10 maart op verzoek van de
regering geschorst.
0.05 procent die, volgens hem,
teveel in de C.A.O. was berekend.
Had men dit in vijf minuten af
gedaan, zo zei de stakingsleiding
dinsdagmorgen, dan hadden de
bonden alle bouwvakkers In het
land nog tijdig kunnen bereiken
en hen van de opheffing van de
staking op de hoogte kunnen
stellen.
Bij de stakingsleiding in
Utrecht zijn tal van gelukwensen
binnengekomen van stakings-
comité's en afdelingen der vak
bonden. Zelfs wordt er van de
kantoren waarin de plaatselijke
stakingscomité's de afgelopen
twee weken hebben gewerkt,
druk gevlagd.
Ten zuiden van Johannesburg
zijn maandag vijftig mensen
gedood en honderdvijftig ge
wond, toen de politie het vuur
opende op Afrikanen, die de
monstreerden tegen de bepalin
gen tot het dragen van per
soonsbewijzen.
Op het plein van 't Afrikaanse
dorp Sharpeville (zie foto), dat
eruit zag als een slagveld, lagen
de verminkte lichamen van
mannen, vrouwen en kinde
renAldus Reuier.
(Radio-telefoto.)
C-A.O. NOG NIET
GETEKEND DOOR
HEIERS
De Vereniging van werkgevers
in het heibedrijf heeft de C.A.O.
nog niet getekend, zodat voor
deze organisatie de goedkeuring
van de rijksbemiddelaars nog
niet kan gelden. Er wordt nog
overlegd over enige technische
punten. Ook geldt de goedkeu
ring nog niet voor de Vereniging
voor kust- en oeverwerken. Deze
heeft de C.A.O. weliswaar reeds
getekend, maar met het college
is nog overleg gaande over een
technische bijlage,
NOORE 3TRAAT 84-86 - TEL. 2573
TERNEUZEN
I
De Zuidafrikaanse politie heeft
dinsdagmiddag opnieuw het vuur
geopend op samenscholingen van
negers in het dorp Langa nabij
Kaapstad.
Reeds vroeg in de ochtend
patrouilleerden pantserauto's
door de dorpen bij Johannesburg
die maandag het toneel van on
lusten waren geweest. Voor blan
ken werd de toegang tot Sharpe-
1
De Sowjet-Russische premier
en partijleider Nikita Chroesjt-
sjef wordt vandaag, met een
gezelschap van negentig perso
ren, op liet Parijse vliegveld
Orly verwacht, waar hij zal
werden begroet door president-
generaal Charles de Gaulle.
Chroesjtsjef, die een officieel
bezoek van twaalf dagen aan
Frankrijk brengt, wordt onder
meer vergezeld door de minister
van Buitenlandse Zaken Gro-
myko, vice-premier Kosygin, die
leider is van het ministerie voor
de geleide economie en profes
sor Emelianof, de voornaamste
Russische deskundige voor
vreedzame aanwending der
kernenergie.
In de „persoonlijke sfeer" rei-
Ben beeld van het be
zoek, da-t H. M. Konin
gin Juliana maandag
heeft gebr-acht aan
Bde en Wageningen.
tV Bij de aankomst
van de Koningin bij de
streekwerkplaats voor
mindervaV.de arbeids
krachten van de stich
ting Arbeidszorg, bood
het jongste lid van
't personeel, de 19-jari-
ge mej. W. ten Broek,
de landsvrouwe bloe
men aan.
H. M. de Koningin, bescherm
vrouwe van het Nederlands
Comité Vluchtelingenjaar, heeft
goed gevonden dat alle Neder
landers haar persoonlijk een be
wijs van hun blijdschap over de
bevrijding in 1945 zenden. Het
nationaal comité heeft hiertoe
een bevrijdingskaart ontworpen,
voorzien van het adres van de
Koningin en van de tekst„Op
de vijftiende verjaardag van de
bevrijding wil ikUwe
Majesteit mijn blijdschap betui
gen te leven in een vrij Neder
land. Mijn grote dankbaarheid
voor deze vrijheid wil ik graag
tegenover Uwe Majesteit tot uit
drukking brengen in deze gave
voor de vluchtelingen. Opdat ook
mijn dank straks zal doorklinken
in de harten van hen, die in dit
wereldvluchtelingenjaar i960
onze hulp nog zo hard nodig heb
ben".
Want het bedrag van de op
deze kaart geplakte postzegels
komt ten goede aan de vluchte
lingen. Met ingang van 4 april
verschijnt een serie van twee
vluchtelingenpostzegels, een van
12 cent met een toeslag van 8
cent en een van 30 cent met een
toeslag van een dubbeltje. De op
brengst van deze vluchtelingen-
zegels komt volledig ten goede
aan het comité. De kaart, die
dank zij medewerking van ge
meentebesturen cn provinciale
actiecomité's straks overal in
den lande verkrijgbaar zal zijn,
kost vijf cent.
Het Nederlandse comité hoopt
dat deze nationale bevrijdings
manifestatie ten bate van de
vluchtelingen zal slagen, doordat
zoveel mogelijk Nederlanders
kaarten zullen sturen naar pa
leis Soestdijk met zoveel mogelijk
vluchtelingenzegels.
Koningin Juliana zal persoon
lijk, vermoedelijk op of terstond
na 5 mei, de opbrengst van deze
manifestatie bekend maken en
het bedrag namens het Neder
landse volk aan het comité over
handigen.
Het is de bedoeling dat met de
verzending van de kaarten wordt
begonnen na 25 april a.s.
zen meemevr. Nina Chroesjt-
sjef, Chroesjtsjefs dochters Ju
lia, Elena en Rada en de man
van laatstgenoemde, Chroesjt
sjefs schoonzoon Adzhubei, die
hoofdredacteur van het re
geringsblad „Izvestia" is.
Chroesjtsjef, die als staats
hoofd zal worden bejegend,
komt aan met 'n „Ujoesjin-18"-
straalpassagiersvliegtuig. Presi
dent De Gaulle zal met hem
van het vliegveld naar Parijs
rijden, waar onmiddellijk zal
worden begonnen met de be
sprekingen, die gedurende de
eerste drie en de laatste twee
dagen van zijn verblijf in
Frankrijk zullen worden ge
voerd.
Er zijn van Franse zijde uit
gebreide voorzorgsmaatregelen
genomen, om de veiligheid van
Chroesjtsjefs c.s. te verzekerpn.
Het vliegtuig der Russen zal
vanaf de Belgische grens met
radar worden gevolgd. Geen
enkel ander toestel zal binnen
een hoogte van 1.200 meter be
neden of boven de „Iljoesjin"
mogen vliegen, of er dichter bij
mogen komen dan een afstand
van twintig minuten vliegens.
Na de landing op het vlieg
veld van Orly zal de „Iljoesjin"
in een loods worden onderge
bracht, waar het toestel onder
toezicht blijft van Russische
mecaniciens.
Vanaf het ogenblik, dat
Chroesjtsjef op Orly voet op
Franse bodem zet, zullen 35
stoere lijfwachten 25 Fran
sen en 10 Russische recher
cheurs over de veiligheid van
de Russische staatsman waken.
In Parijs hebben tien- tot
twaalfduizend politiemannen
de helft van de totaie politie
sterkte in de Franse hoofdstad
„Chroesjtsjef-dienst" gekre
gen. Zij worden bijgestaan door
tweeduizend brandweerlieden,
die speciaal een oogje zullen
houden op de daken.
Vandaag zal Chroesjtsjef een
uur met president De Gaulle
beraadslagen, om vervolgens
het noenmaal met het Franse
staatshoofd op het Elysée, het
presidentiële paleis, te gebrui
ken.
Na drie dagen in Parijs ver
toefd te hebben, zal Chroesjt
sjef een reis van zes dagen door
de Franse provincies maken. De
laatste twee dagen van zijn
Franse verblijf zullen gewijd
zijn aan besprekingen, die in
De Gaulle's landhuis te Ram-
bouillet, nabij Parijs, zullen
worden gevoerd.
In gewoonlijk welingelichte
Parijse kringen is men van me
ning dat De Gaulle een belang
rijk gedeelte van het overleg zal
gebruiken om te pogen er ach
ter te komen wat Chroesjtsjefs
voornemens zijn met betrekking
tot de onderontwikkelde gebie
den en de landen, die kort on
afhankelijkheid hebben verwor
ven.
Men gelooft in deze kringen
dat de Franse regering, die
zich zorgen maakt over de op
vallende activiteit, die door de
communistische landen in Afri
ka ten toon wordt gespreid, van
mening is dat de door de Sow-
j et-Unie uitgesproken wens
voor het ontstaan van betere
betrekkingen tussen Oost en
West onverenigbaar is met een
campagne van communistische
economische en technologische
doordringing in Afrika.
Men verwacht verder dat
Chroesjtsjef en De Gaulle zul
len spreken over ontwapening
en het Duitse vraagstuk, daar
bij inbegrepen het probleem-
Berlijn, dat in de topbesprekin-
gen, die 16 mei a.s. te Parijs be
ginnen, weer aan de orde zal
worden gesteld.
ONGEREGELDHEDEN
IN IRAK?
Volgens het in de Engelse
taal verschijnende Libanese
blad ..Daily Star" zijn dinsdag
avond in Bagdad zes mensen
om het leven gekomen en twin
tig gewond, toen Iraakse troe
pen schoten op een menigte die
tegen premier Kassem be
toogde.
Het nationalistische Arabi
sche blad „Al Kifah", dat ook in
Libanon verschijnt, wist te
melden dat aan het einde van
de vorige week in Mosoel en
Kirkoek in Noord-Irak bij on
geregeldheden minstens vijftien
mensen om het leven zijn ge
komen.
Radio-Bagdad heeft tot dus
ver geen melding van inciden
ten gemaakt.
ville en Boipelong verboden, Het manifest vervolgde: „Het
maar negers konden ongehinderd groeiende aantal onlusten moet
de wachtposten bij de ingangen voor blank-Afrika een duidelijke
van de dorpen passeren. Op vele aanwijzing zijn dat het Afrikaan
muren zijn de nacht leuzen als se volksdeel de lasten van de
„Vrijheid" e.d. gekalkt.
Het Afrikaanse nationale con
gres distancieerde zich dinsdag
in een verklaring van de gebeur
tenissen van maandag on zei de
campagne van het Pan-Afrikaan
se congres niet te kunnen steu
nen noch de negerbevolking ie
kunnen vragen eraan deel te ne
men.
Maar ook het Pan-Afrikaanse
congres zelf veroordeelde in een
apartheid niet langer kan dragen.
De blanken moeten nodig hun
houding in het algemeen hemen.
Er zal slechts sprake van stabili
teit kunnen zijn als wij een poli
tiek gaan volgen van besliste op
heffing der rassenscheiding in
elke sector van ons Zuidafri
kaanse leven", aldus de liberale
leider.
Sir De Villiers Graaff, leider
van de Verenigde (oppositie)
Party zei in het parlement dat de
verklaring het geweld dat maan- j oppositie uit onpartijdige inlich
dag dood en verderf zaaide in de tjngen met tevredenheid had ver
actie tegen afschaffing van iden- nomen aat de politie maandag-
titeitskaarten voor negers. Men i avon(j in Langa met geduld en
had juist instructies gegeven om j zelfbeheersing was opgetreden
ten koste van alles geweld te mij
den.
Het laatste onofficiële doden
cijfer van maandag is 63, daarbij
komen 208 gewonden. Er zijn
vijftig arrestaties verricht. Men
schat dat in totaal 100.000 men
sen aan de demonstraties heb
ben deelgenomen, het Pan-Afri
kaanse congres zelf telt slechts
20.000 leden.
Volgens hardnekkige geruch
ten is dinsdag in Njanga-West
nabij Kaapstad de onrust op
nieuw opgelaaid. In dit neger
dorp had men getracht een kan
toorgebouw in brand te steken,
waarna de politie het vuur had
geopend. Politieversterkingen
zijn onderweg. Overigens zijn in
het oostelijke politiedistrict van
de Kaapprovincie alle politiever-
loven ingetrokken. Hieronder
vallen dé steden East-Londen,
Port Elizabeth, Queenstown en
Grahamstown. Volgens een
mededeling van premier Ver
woerd dinsdag in het parlement,
reden dinsdag de bussen weer en
ging men weer aan het werk. Er
waren dinsdag ook geen onge
regeldheden meer voorgevallen.
De Zuidafrikaanse liberale
partij eiste dinsdag in een ver
klaring van de hand van voor
zitter Brown het aftreden van de
regering-Verwoerd wegens „on
geschiktheid om in het klimaat
van 1960 de vraagstukken van
een gemengde maatschappij te
behandelen."
Een krachtig hogedrukgebied,
dat zich van Midden-Rusland tot
de Noordzee uitstrekt, verhindert
Oceaandepressies naar het oos
ten door te dringen en het weer
DONDERDAG 24 MAART
Ereskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
11.29
0.04
0.44
0.54
n.m.
12.01
12.36
1.16
1.26
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Mrt.
23
6.37
18.58
4.41
14.37
24
6.34
19.00
5.15
15.50
25
6.32
19.01
5.45
17.04
26
6.30
19.03
6.12
18.15
27
6.27
19.05
6.38
19.26
28
6.25
19.06
7.04
20.34
in West-Europa te beïnvloeden.
De oostelijke luchtstroming bo
ven onze omgeving, die droge en
geleidelijk minder koude lucht
aanvoert, handhaaft zich. De
wolkenvelden, die de afgelopen
dagen boven Midden-Europa
aanwezig waren, zijn inmiddels
grotendeels opgelost, zodat voor
woensdag droog weer met zon
nige perioden en een zwakke tot
matige oostelijke wind verwacht,
wordt. De middagtemperaturen
bewegen zich langzaam in stij
gende lijn.
medegedeeld door het K. N. M. I.
te De Bilt, geldig van woensdag
ochtend tot woensdagavond.
Zonnige perioden.
Droog weer met zonnige perio
den. Iets hogere middagtempera
turen. Zwakke tot matige ooste
lijke wind.
Hij stelde voor een commissie
van onderzoek te benoemen naai
de directe en indirecte aanleidin
gen tot ie onrust.
REACTIES OP
GEBEURTENISSEN
IN ZUID-AFRIKA
Het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft
dinsdag verklaard, dat de Ver
enigde Staten „het tragische
verlies aan mensenlevens" als
gevolg van maatregelen die
maandag in Zuid-Afrika tegen
betogende naturellen zijn ge
nomen, betreuren.
Volgens de verklaring betreu
ren de V.S. gewelddadigheid in
welke vorm ook. Zij spreken de
hoop uit, dat de naturellen in
Zuid-Afrika in staat zijn met
vreedzame middelen genoeg
doening te verkrijgen voor ge
rechtvaardigde grieven.
Bij het uitgeven van de ver
klaring heeft het Amerikaanse
ministerie bij monde van de
woordvoerder Lincoln White ge
zegd, dat het gewoonlijk geen
commentaar levert op binnen
landse zaken in landen waar
mee het normale betrekkingen
onderhoudt. Maar in dit geval
meest het wel uiting geven aan
zijn leedwezen.
De Britse regering heeft dins
dag in het Lagerhuis een voor
stel van de socialistische partij
verworpen tot het nemen van
liet initiatief tot of het geven
van een bijdrage voor nabe
staanden van degenen die
maandag bij de incidenten in
Zuid-Afrika om het leven zijn
gekomen. Het voorstel werd ge
daan door de leider van de so
cialisten, Gaitskell.
De Britse minister van Staat
voor gemenebest-aangelegen
heden, Alpert, antwoordde dat
men onderscheid dient te ma
ken tussen hen die gedood
worden als deelnemers van of
belangstellenden bij incidenten
en hen die door ongelukken in
fabrieken of natuurrampen om
het leven komen.
De socialiste Barbara Castle
zei dat „deze wrede onderdruk
kingsdaden" zijn verricht met
behulp van uit Groot-Brittannië
gezonden wapens.
De secretaris-generaal van het
internationaal verbond van vrije
vakverenigingen, Oldenbroek.
heeft in een persverklaring ge
zegd, dat de gehele vrije vakbe
weging ontzet is over het tragi
sche verlies aan mensenlevens
en het bloedvergieten te Sharpe
ville. „Dit is nog een misdaad in
naam van de apartheid", aldus
Oldenbroek.