Adenauer wil een volksstemming in
West-Berlijn
Brief van Chen Yi aan
Soebandrio
Adenauer gerustgesteld
Vulkanische uitbarsting nabij
Nieuw-Guinea
De ontwapeningsconferentie
te Genève
SCHILDER ZELF MET
Canberra
tewatergelaten
GRIEP
AKKERTJES
Chroesjtsjef dank voor redding
Russische soldaten
m WEER
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
Frankering bij abonnement: Terneuzen
pirecteur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073 en 2510
Na 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal: per
maand ƒ2,per week 48 et. Losse nrs 9 ct.
VRIJE
VRIJDAG 18 MAART I960
16e Jaargang Nr 4937
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. VV. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie f2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Handhaving van de status quo of wijziging van
het bezettingsstatuut
Bondskanselier Adenauer
heeft
woensdag in Washington in een
rede voor leden van de Amei -
kaanse persvereniging s,ep
voor een volksstemming in West-
Berlijn vóór de komende topcon
ferentie om te kunnen vaststel
len of de bevolking van dit stads
deel handhaving van de status
quo wil of wijziging van het bc-
zettingsstatuut.
Hij achtte het wenselijk dat de
drie Westelijke mogendheden, die
in West-Berlijn tioepen hebben
een dergelijke volksstemming or-
ganiseren.
Adenauer, die vasthield aan
het recht op zelfbeschikking van
de Westberlijnse bevolking, zei
er niet aan te twijfelen dat de
uitslag van de volksstemming zal
zijn: handhaving van de status
quo.
Volgens Adenauer zou aan
vaarding door het Westen van
de Russische eis tct verandering
van de status van West-Berlijn
een enorm prestigeverlies voor
het Westen tengevolge hebben.
Hij legde er voorts nogmaals
de nadruk op, dat het vraagstuk
van de ontwapennig onder toe
zicht de toetssteen voor de ko
mende topconferentie tussen Oost
en West zal zijn, omdat de rege
ring van het grootste deel van
dc overige politieke kwesties,
waaronder de kwestie-Berlijn en
het Duitse vraagstuk, volgens
hem afhangt van dit vraagstuk.
Adenauer zei, dat het resultaat
van de volksstemming hand
having van de status quo het
Westen sterker zal maken. Het
Westen kan dan Chroesjtsjef op
de topconferentie erop wijzen,
dat de mensen, die direct betrok
ken zijn bij de toekomst van
West-Berlijn, Chroesjtsjefs eis
tot wijziging van hun status vol
ledig verwerpen.
Adenauer zei tct slot niet te
geloven, dat de Sowjet-Unie een
oorlog zal beginnen als de Wes
telijke mogendheden pogingen
om hun de toegang tot Berlijn te
beletten, de kop zouden indruk
ken.
Sommige diplomatieke waarne
mers in Washington hebben er
al hun twijfel over uitgesproken
of Adenauers suggestie om een
volksstemming in West-Berlijn
te houden vóór de komende top
conferentie wel in goede aarde
zal vallen bij de Ver. Staten, En
geland en Frankrijk, want een
dergelijke volksstemming vormt
nu niet bepaald een gunstige in
leiding op de topconferentie. In
diplomatieke kringen meent men
voorts dat er een soort van stil
zwijgende overeenkomst tussen
Oost en West bestaat om niets te
doen wat de kansen op succesvol
overleg kan verkleinen. Men
wees er in Washington op dat de
uitslag van de stemming hand
having van de staius quo in
de eerste plaats Adenauer in zijn
overtuiging zou sterken, dat
handhaving van de huidige sta
tus van West-Berlijn het gunstig
ste resultaat van het topoverleg
zou zijn, voor zover dit betrek
king heeft op de kwestie-Berlijn.
De drie Westelijke bezettings-
mogendheden welen allang dat
de overgrote meerderheid van de
Westberlijners niets moet weten
van Chroesjtsjefs „vrije stad".
Burgemeeester Brandt van
West-Berlijn heeft woensdag
avond op een verkiezingsbijeen
komst van zijn socialistische par
tij opnieuw gepleit voor 't recht
van de 3erlijners om zelf te be
slissen welk stelsel zij wensen.
Hij achtte het zeer verkeerd als
men zich op de komende topcon
ferentie zou concentreren op de
kwestie-Berlijn. Iedere poging
om deze kwestie weer in het mid
delpunt te plaatsen zou volgens
hem de internationale sfeer slech
ter maken, vooral ornaat er be
langrijkere zaken aan de orde
zijn zoals de ontwapening. Een
afzonderlijke oplossing van de
kwestie-Berlijn bestaat er niet,
aldus burgemeester Brandt.
Een woordvoerder van het Ame
rikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken noemde het voor
stel van Adenauer voor een
volksstemming ..zeer interes
sant". De Amerikaanse regering
neemt aan dat het idee van de
bondskanselier te berde zal wor
den gebracht tijdens de huidige
besprekingen ter voorbereiding
van de topconferentie. Indien dit
geschiedt zal het voorstel even
zorgvuldig worden overwogen
als andere, aldus de woordvoer
der, die niet twijfelde aan de
uitslag van een volksstemming.
Chinezen ondervinden
moeilijkheden bij hun
uittocht uit Indonesië
In een brief, die in Peking is
gepubliceerd, heeft de minister
van Buitenlandse Zaken Chen
Yi van de Chinese volksrepu
bliek er donderdag over ge
klaagd, dal de Chinezen, die
uit Indonesië naar Ann vader
land willen vertrekken, ernstige
moeilijkheden ondervinden in
Djakarta.
De minister heeft de hoop
uitgesproken dat de Indonesi
sche regering „maatregelen zal
treffen om de situatie spoedig
te verbeteren, zodat de Chi
nezen. die dat willen, op korte
termijn naar China kunnen
terugkeren".
De brief is naar de Indonesi
sche minister van Buitenlandse
Het Westen zal één zijn op
komende topconferentie
Bondskanselier Adenauer heeft
donderdag voor zijn vertrek uit
Washington tegen verslaggevers
gezegd dat hij de Amerikaanse
hoofdstad verlaat met de volko
men geruststelling dat het Wes
ten één zal zijn op de komende
topconferentie.
Ik ben ervan overtuigd dat de
topconferentie een eenheid van
het Westen te zien zal geven, die
zó sterk is dat de Russen haar
eenvoudig niet over het hoofd
kunnen zien. aldus de bondskan
selier. Hij voegde hieraan toe dat
de vrije volkeren, zo zij verenigd
blijven, sterker zijn dan de com
munisten. Dit is de reden waar
om de communisten altijd trach
ten deze eenheid te verbreken,
zo zei hij.
Kort nadat Adenauer het gas
tenboek had getekend van de
„National Gallery of Art" in
Washington, trof men hierin
twee hakenkruisen aan. Het is
nog niet bekend wie dit gedaan
heeft.
Onderminister Dillon, die Aden
auer naar het vliegveld bracht,
zei tegen Adenauer dal de be
sprekingen, die de Amerikaanse
autoriteiten met de bondskanse
lier hebben gevoerd, zeer nuttig
zijn geweest. Zij hebben ons een
beter begrip gegeven van het
standpunt van het Duitse volk
tegenover de grote vraagstukken,
waarvoor wij ons geplaatst zien,
aldus Dillon.
Adenauer zal nog vier dagen
in Californië blijven. Daarna gaat
hij via Hawaii naar Japan.
Senator Hubert Humphrey deel
de later iets mee over het onder
houd dat Adenauer met een groep
Senaatsleden had gehad.
De bondskanselier had o.m. ge
zegd het niet wenselijk te achten
om op de eerste topconferentie
al te praten over het vraagstuk
van de „gevangen volkeren."
Deze kwestie kon volgens hem
beter op een volgende topbijeen
komst aan de orde worden ge
steld.
Senator Fulbright meende, dat
Adenauer zich, blijkens verkla
ringen, die hij in het verleden
heeft afgelegd, in het bijzonder
zorgen heeft gemaakt over de
houding van Engeland.
Zaken Soebandrio gezonden in
antwoord op een brief van hem.
Het vertrek van de
Chinezen
Er liggen thans in de haven
van Tandjong Priok vijf sche
pen, die door de communisti
sche Chinese regering zijn ge
huurd voor het vervoer van
Chinezen uit Indonesië naar
China. Er zijn twee Russische
schepen bij, de overige zijn
Brits en Deens. In totaal kun
nen zij drieduizend passagiers
vervoeren. Op het ogenblik
wachten te Djakarta 2000 Chi
nezen op vervoer, nadat in fe
bruari 4000 Chinezen in zes ge
huurde schepen Indonesië heb
ben verlaten. Daarnaast is er
een geregelde uittocht met lijn
diensten.
Een van de thans te Tand
jong Priok liggende schepen zal
op de reis naar China, Singka-
wang, in West-Borneo, aandoen,
alwaar volgens berichten in de
kranten te Djakarta, 5000 Chi
nezen wachten op vervoersge-
legenheid. Het merendeel hun
ner is slachtoffer van een grote
brand, die onlangs het grootste
deel van de handelsplaats Sing-
kawang op Borneo in de as
heeft gelegd.
RAMPZALIGE BRAND
IN COLUMBIAANSE
HAVEN
8 doden; 2000 woningen
platgebrand
Een lievige brand, die woens
dagavond j.l. in dé*Columbiaanse
iiaven Buenatentura is uitgebro
ken, heeft aan acht personen het
teven gekost. Er zijn meer dan
tweeduizend woningen In de as
gelegd, waardoor negenduizend
personen dakloos zijn geworden.
De plaatselijke brandweer, die
hulp heeft gekregen uit het na
burige Cali, is er nog niet in ge
slaagd het vuur meester te wor
den.
OVERSTROMINGEN
IN BRAZILIË
60 dorpen verwoest
In 11 van de 21 Braziliaanse
staten heeft het verscheidene da
gen lang onafgebroken geregend.
Enorme overstromingen hebben
60 dorpen verwoest.
De Braziliaanse minister van
Gezondheid, Mario Pinotti, heeft
donderdag meegedeeld, dat Ba-
hia de ergst getroffen staat is.
Men heeft reeds circa 240.000
De presidentsverkiezingen
in Zuid-Korea
Dc 63-jarige Lee Ki Pong, even
als de herkozen president Syng-
man Rhee, lid van de liberale
partij, is gekozen tot vice-presi
dent van Zuid-Korea. aldus is
bij het tellen van de stemmen ge
bleken. Hierdoor hebben de ibe-
ralen thans voor het eerst zowel
de wetgevende als de uitvoeren
de macht geheel in handen.
Dc verslagen democratische
kandidaat voor het vice-presi-
dentschap, Tsjang, heeft woens
dagavond te Seoel meegedeeld
dat zijn partij het hooggerechts
hof zal verzoeken de uitslagen
van de verkiezing van Syngman
Rhee en alle andere verkiezings
resultaten ongeldig te verklaren.
Bij de leiding van de verkiezin
gen zouden zich onregelmatig
heden hebben voorgedaan.
De 84-jarige Syngman Rhee
heeft meer dan 85 procent van
de uitgebrachte stemmen gekre
gen, dat is dertig procent meer
dan bij de verkiezingen van vier
jaar geleden.
Mevr. Pattis Menzies, de echt
genote van de eerste minister
van Australië, heeft in Bel
fast het Britse passagiersschip
..Canberra" tewatergeiaten. De
bouwkosten van het 45.000 tons
schip worden geschat op 15 mil-
gulden besteed voor hulp aan de joen ponsterling.
slachtoffers en de Braziliaanse
president heeft een krediet laten
openen van 20 miljoen gulden.
Deze som zal gevoegd worden bij
de 10 miljoen gulden die de re
gering al voor hulpverlening
heeft uitgetrokken.
Het probleem van de bevoor
rading en de medische hulp is
het moeilijkste waarvoor dc re
gering zich geplaatst ziet. Ver
schillende plaatsen zijn vrijwel
geheel geïsoleerd. De vliegvel
den in de getroffen gebieden
kunnen niet gebruikt worden en
men moet dan ook voedsel en
geneesmiddelen per parachute
neerlaten. Het is op het ogenblik
nog niet mogelijk om het aantal i
slachtoffers te schatten.
De ..Canberra" is bestemd voor
de vaart op Australië en zal
2250 passagiers kunnen vervoe
ren. Met een snelheid van 27'z
knoop zal de reisduur niet lan-
ger zijn dan 25 dagen.
heerst overal
neem vlug
„Akkertjes"
in huis
helpen direkt
Twee dorpen onder as en
lava bedolven
Op het ter hoogte van de
noordkust van Nieuw-Guinea
gelegen eiland Manam heeft
zich een vulkanische uitbar
sting voorgedaan. Het eiland
telt vierduizend inwoners. Men
meent, dat de uitbarsting geen
slachtoffers heeft gevergd.
Twee dorpen, Koland en Bo-
koere,»zijn onder as bedolven.
Er werden ook „gloeiende wol
ken" waargenomen. De bewo
ners van deze dorpen waren in
tijds naar de andere kant van
het eiland overgebracht. Dit
was gedaan in verband met
aardschokken, die in de afgelo-
BEN GOERION VOOR
ONTWAPENING IN
HET MIDDEN-OOSTEN
De Israëlische premier, David
Ben Goerion, heeft in Londen
verklaard dat hij voorstander
is van „algehele ontwapening
in het Midden-Oosten, met
wederzijdse inspectie, nog vóór
een begin wordt gemaakt met
de wereldontwapening".
Hij verklaarde dit bij aan
komst op het vliegveld van
Londen tegenover de pers. De
Israëlische premier, die een be
zoek aan de Ver. Staten heeft
gebracht, zal drie dagen in En
geland blijven en o.a. besprekin
gen voeren met premier Mac-
Millan.
Premier Chroesjtsjef heeft president Eisen
hower in een telegram bedankt voor de redding
van vier Russische soldaten door een Amerikaans
oorlogsschip in de Stille Zuidzee.
De Russische staatsman verklaarde in zijn tele
gram: „Het Russische volk ziet in het edele ge
drag van de Amerikaanse zeelieden en de goede
verzorging van de Russische soldaten een uiting
van de goede betrekkingen, die zich tussen beide
landen ontwikkelen".
•fr Foto: Bij aankomst in San Fransisco zagen
de Russische soldaten er weer monter uit.
V.l.n.r.: Philip Poplavski (20), Victor Ziganshin
(271, Anatoli Kardashev (2e secretaris van de
ambassade in Washington), Ivan Fedotov (21) en
Anatoli Chroestkowski (20).
pen drie maanden veelvuldig
waren voorgekomen.
De 1.800 meter hoge vulkaan
begon donderdagochtend vroeg
as en lava uit te braken. De
uitbarsting vond te acht uur
plaatselijke tijd plaats.
In 1957 kwam de vulkaan van
Manam eveneens tot uitbar
sting, waarna de bewoners van
het eiland vele maanden wer
den ondergebracht op het on
geveer vijftien kilometer verder
gelegen Nieuw-Guinea.
De regeringsvulkanoloog Tay
lor verklaarde dat de huidige
uitbarsting erger is dan die van
1957.
De Verenigde Staten
en Cuba
De Verenigde Staten hebben
de vergunningen voor de uit
voer van hefschroefvliegtuigen
naar Cuba ingetrokken, zo
wordt door het departement
van Buitenlandse Zaken in Wa
shington meegedeeld. De maat
regel maakt deel uit van het
algemene wapenembargo dat
voor verscheidene landen in het
Caraïbische gebied geidt, aldus
een woordvoerder van het
departement.
Russische waardering voor
Amerikaanse redding
Op de voorpagina van de „Praw-
da" moest donderdag de politiek
het veld ruimen voor kopv over
de redding van vier Sowjet-Rus-
sische militairen, die zoals eer
der gemeld op de Stille Oceaan
in een landingsboot op drift wa
ren geraakt, door een Ameri
kaans vliegdekschip De joagina
werd ingenomen door foto's van
de vier geredden en de hun door
premier Chroesjtsjef gezonden
gelukwensen, van president
Eisenhower en burgemeester Ge
orge Christopher van San Fran
cisco.
Ook was een dankbetuiging af
gedrukt die de Sowjet-Russische
minister van Deiensie maar
schalk Malinofsky aan zijn Ame
rikaanse collega Thomas Gates
had gezonden.
Chroesjtsjef zelf heeft presi
dent Eisenhower zijn „diepge
voelde dankbaarheid" betuigd
voor de redding der Russische
militairen die vorens hun eigen
verklaring 49 dagen lang met
hun boot hadden rondgezwalkt
voordat zij door het Amerikaan
se vliegdekschip ..Kearsage" wer
den opgepikt en naar San Fran
cisco gebracht. Men verwacht
dat het viertal een paar weken
in een ziekenhuis verpleegd zal
worden.
De ontwapeningsconferentie in
Genève is donderdagmorgen twee
uur bijeen geweest. Voorzitter
was de Canadese delegatieleider
generaal Burns, de vroegere be
velhebber van V.N.-troepen in 't
gebied van Gaza. De afgevaar
digden komen hedenochtend
weer bijeen.
In conferentiekringen verluidt
dat donderdagochtend verschil
len tussen Oost en West over de
doeleinden van de conferentie
aan het licht zijn getreden. De
sfeer was evenwel goed.
De communistische afgevaar
digden verklaarden dat het Wes
telijke ontwapeningsplan niet
gericht was op algehele ontwa
pening, doch de Westelijken ont
kenden dit.
Zij zeiden dat het Westelijke
plan voldoet aan de doelstellin
gen die zijn uitecngf?et in de re
solutie van de algemene verga
dering der Ver. Naties in novem
ber j.l. en de vier-mogendheden-
verklaring van september.
De Brit Ormsby-Gore verklaar
de o.a. dat de afgevaardigden
zich overigens niet met „bijvoeg
lijke naamwoorden" moesten
bezighouden, doch de zaak zelf
moesten aanpakken.
Verscheidene communistische
afgevaardigden hebben voorts
een aantal voorlopige opmerkin
gen over het Westelijke plan ge
maakt en vragen gesteld die
later zullen worden beantwoord.
In conferentiekringen zei men
dat die vragen „ernstig en zake
lijk" waren.
De Amerikaan Eaton drong
aan op onmiddellijk verbod van
kernwapens in de ruimte. Hij be
toogde dat men vooral prakti-
DE „PIONIER-V."
De „Pionier-V", de Amerikaan
se kunstplaneet, die een baan om
de zon beschrijft, zal, naar men
verwacht, hedenochtend om 7 uur
een miljoen mijl (1.609.000 km)
van de aarde verwijderd zijn ge
weest. Het zal dan bijna een week
geleden zijn dat de satelliet werd
gelanceerd. De radioseinen van
de „Pionier-V" zijn nog duidelijk
te horen.
VLIEGTUIGBOTSING
IN DE
VERENIGDE STATEN.
Een verkeersvliegtuig en een
straaljager zijn donderdag boven
een verlaten streek nabij Teil City
in de Amerikaanse staat Indiana
met elkaar in botsing gekomen.
Wrakstukken wijzen er op, dat
het passagierstoestel een Con
stellation van de North-West Air
lines was.
Volgens de politie lagen er
overal lijken en zijn er geen
overlevenden.
Waarschuwing tegen
drinken van regenwater
in West-Duitsland
Een woordvoerder van het
Westduitse ministerie voor kern
zaken heeft woensdag verklaard,
dat Westduitsers die regenwater
drinken hun gezondheid door ra
dio-actieve besmetting in gevaar
brengen. Volgens het ministerie
betrekken verscheidene honderd
duizenden Westduitsers hun
drinkwater uit regenputten.
De staatssecretaris van hel mi
nisterie, dr. Cartellier, deelde in
de bondsdag mee, dat Westduit
se weerstations sinds de Franse
kernproef in de Sahara een toe
neming van de radio-activiteit in
de lucht hadden geconstateerd.
Weliswaar was het peil nog on
der hei kritieke punt, maar vol
gens hem liepen drinkers van
regenwater toch gevaar.
sche maatregelen voor ontwape
ning moet bespreken en niet te
lang moet stilstaan bij princi
piële kwesties. Eerdere ontwa
peningsconferenties zijn z.i. mis
lukt doordat men teveel hooi op
de vork nam. „We moeten eerst
lopen voor we kunnen gaan ren
nen", aldus Eaton die het onver
antwoordelijk achtte de mens
heid voor te spiegelen dat ont
wapening ineens een feit zou
kunnen worden.
Eaton meende wel enige pun
ten van overeenkomst te zien
tussen het Westelijke en Ooste
lijke plan, maar ook verschillen.
Wat de Russische tijdslimiet van
4-jaren betreft zei hij: „We zou
den niet verder kunnen als we
een willekeurige limiet zouden
moeten stellen".
Franse studenten gaan weer
college lopen
Duizenden studenten in Frank
rijk. die woensdag waren gaan
staken uit protest tegen het re
geringsbesluit om hun minder
gemakkelijk uitstel van militaire
dienst te verlenen, zullen heden
weer college gaan lopen.
De Franse regering heeft n.l.
besloten het systeem voor de uit
stel te herzien.
(Adv.)
DE VERF VOOR HET SCHILDERFEESV
SIKKENS-TJALLEMA PRODUKT
NOORDOOSTELIJKE WIND
Een rug van hoge luchtdruk,
die zich uitstrekt van Scandina
vië naar de Golf van Biscaje, be
weegt zich langzaam naar het
oosten en neemt daarbij nog iets
in betekenis toe. Langs de flank
hiervan voert een noordooste
lijke wind koude lucht uit Scan
dinavië aan, die nu ook tot
Frankrijk is doorgedrongen. Het
opdringen van deze lucht geeft
aan de noordzijde van de Alpen
aanleiding tot veel sneeuwval.
Op het midden van de Oceaan
bevindt zich een depressie die
weinig van plaats verandert. Een
randstoring van deze depressie
beweegt zich in de richting van
Ierland, maar zal zijn invloed niet
verder naar onze omgeving uit
breiden. zodat er weinig veran
dering in het weertype is te ver
wachten.
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
Noordoostelijke wind.
Veel bewolking, maar later op
de dag ook enkele opklaringen.
Zwakke tot matige noordooste
lijke wind. Weinig verandering
in temperatuur.
ZATERDAG 19 MAART
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
5.45
6.20
7.00
7.10
n.m.
6.16
6.51
7.31
7.11
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Mrt.
18
6.48
18.49
0.02
9.36
19
6.46
18.51
1.12
10.22
20
6.44
18.53
2.16
11.16
21
6.41
18.54
3.12
12.18
