Het bouwconflict voor de rechtbank
Ongeregeldheden in
Belgisch Kongo
Westelijk ontwapeningsplan officieel
ingediend
ZON- en MAANSTANDEN
Eisen der aannemers afgewezen
Z.K.H. de Prins
bezocht de Hiswa
Geluk bij ongeluk
HET WEER
WEERBERICHT
HOOGWATER
M
by abonnement: Terneuzen,
(VMetear-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073 en 2510
NA 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: 6,— per kwartaal; per
maand ƒ2,per week 48 ct Losse nrs 9 ct
DE VRUE ZEEUW
DONDERDAG 17 MAART I960
16e Jaargang Nr 4936
Verschijnt daereHJks Uitgeefster N, V. v/h Firma P. J. van do Sande, Terneazen
Advertentieprijs per mm 15 et; minimum
advertentie ƒ2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén
advertenties)5 regels 1,Iedere
20 ct. Kleine advertenties bij voorui'
Vermelding: Brieven onder nummer, oi:
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 wr
Voor het maandagnummer: zaterdags ï0 ZW.
De president van de rechtbank
in Den Haag, jhr. mr. Hitsen
Elias, heeft gisteren uitspraak
gedaan in het korte geding, dat
zes aannemersorganisaties en de
N.V. Dura naar aanleiding van
het bouwconflict aanhangig had
den gemaakt tegen de staat,
tegen het college van rijksbemid
delaars en de leden van dat col
lege. De president weigerde de
door de eisers gevraagde voor
zieningen en veroordeelde hen in
de kosten van het geding, groot
ƒ750,-.
De president deed geen uit
spraak over de al of niet recht
matigheid van het stellen van de
voorwaarde van niet-doorbereke-
ning der loonsverhoging voor
lopende werken. Hij woog daar
bij de belangen der partijen tegen
eikaar af en hij wees er op dat,
indien voor alle onderhanden
werken doorberekening zou wor
den toegestaan, de regering in
de toekomst haar plicht tot hand
haven van een stabiel prijsniveau
niet zou kunnen nakomen.
De president stelde dat eisers
de schade van vijftig miljoen gul
den. die zü tengevolge van de
voorwaarde van niet doorbereke-
ning zeggen te hebben, kunnen
Verhalen op de staat, als de ge
wone rechter de onrechtmatig
heid van die voorwaarde vast
stelt.
De door de staking ontstane
schade hadden zij kunnen beper
ken door de voorwaarden van het
college van rijksbemiddelaars,
eventueel onder protest, te ac
cepteren. Aan het bezwaar van
eisers, dat sommige aannemers
bedrijven de hogere ionen zon
der doorberekening niet kunnen
dragen, is z.i. tegemoetgekomen
door de bereidheid der regering,
voor werken, die vóór 1 maart
begonnen en na 1 september nog
niet beëindigd zijn, doorbereke
ning toe te staan, als anders de
kosten van de onderneming niet
kunnen worden goedgemaakt.
Bij toewijzing van de eisen zou
den niet alleen de prijzen met de
eerder genoemde 50 miljoen
worden verhoogd, doch zou er
ongetwijfeld rekening mee moe
ten worden gehouden, dat de re
gering, indien zij aan aannemers
in het bouwbedrijf de doorbere
kening voor onderhanden werken
zou toestaan, aan andere werk
gevers, zoals bijvoorbeeld de me-
taalbond en de grafische bedrij
ven, waar evenzeer het facet van
onderhanden zijnde werken een
rol speelt, dit voorrecht van
doorberekening bezwaarlijk kan
worden onthouden en door dit al
les een reëel gevaar zou ontstaan
voor een stabiel prijsniveau.
Een gevolg van een inw illiging
van het verzochte ingrijpen zou
aan de belangen van de staat een
de eventuele schade, dia eisers lij
den bij afwijzing van hun vorde
ring.
Raad van bestuur
bouwbedrijf over uitspraak
in kort geding
De Raad van Bestuur Bouwbe
drijf deelt naar aanleiding van
de uitspraak van de president
van de rechtbank in Den Haag
het volgende mede:
De Raad van Bestuur Bouwbe
drijf leest de uitspraak aldus,
dat de president aan een beoorde
ling van de door de aannemers
gestelde onrechtmatige over
heidsdaad niet is toegekomen,
op grond van het feit. dat een
veroordeling van de staat en van
het college van Rijksbemidde
laars in verhouding tot de be
langen van de aannemers een
té vergaande ingreep zou zijn in
het overheidsbeleid.
De Raad van Bestuur deelt
mede, zijn standpunt omtrent
het onrechtmatig handelen van
de overheid volledig te handha
ven, met name, dat er geen wet
telijke basis is om in te grijpen
in de bestaande contracten, zo
als deze tot op de huidige dag, en
dan nog wel overwegend met
overheidsopdrachtgevers, worden
afgesloten'.
Voorzitter Raad v. Bestuur
bouwbedrijf
BEREIDHEID TOT
MEEST MOGELIJKE
CONCESSIES AAN
WERKNEMERS
De Raad van Bestuur Bouwbe
drijf zal, naar zijn voorzitter, de
heer J- Dura Dzn., het A.N.P.
meedeelde, vermoedelijk niet in
beroep gaan van de uitspraak in
kort geding, maar een nieuwe
procedure tegen de staat voor de
gewone rechter aanhangig ma
ken. Besprekingen hierover zijn
nog gaande.
De staking moet nu zeer snel
afgelopen ziin, meende de heer
Dura, en de kwestie zal op an
dere wijze moeten worden ge
klaard, Dc werknemers hebben
recht op hun loonsverhoging en
wij zijn bereid hun de meest mo
gelijke concessies te doen, aldus
de heer Dura. Die bereidheid lot
consessies is er echter niet ten
opzichte van de staat.
Kleine
stakingsdemonstratie
in Den Haag
Een groep van naar schatting
150 tot 200 bouwvakarbeiders,
voorzien van een klein span
doek, marcheerde gistermorgen
omstreeks half elf het Haagse
Binnenhof op onder het ritmisch
geroep: „C. A. O. C. A. O." De
politie liet de demonstranten
rustig hun gang gaan. Van de
trappen van de Ridderzaal af
500 stakende bouwvakarbei
ders hebben woensdag in Heer
len zes optochten gehouden,
waarin zij met leuzen op span
doeken ondertekening van de
C. A. O. eisten. Later trokken
de stakers naar de Saroleastraat
waar ongeveer 13 slopers werk
zaam waren bij de afbraak van
verscheidene winkelpanden en
een bioscoop. Nadat de stakings
leiders met de arbeiders hadden
gesproken legden deze het werk
neer. Daarna begaven de sta
kers zich naar het uitbreidings
gebied, „het Loon'', waar arbei
ders van de VASCO-maatschap-
pij bouwen aan de nieuwe
stadsschouwburg. Ondanks her
haalde verzoeken en besprekin
gen weigerden de 25 arbeiders
zich bij de stakers aan te slui
ten. De Heerlense politie was
met 20 manschappen uitgerukt
om aan alle eventualiteiten het
hoofd te kunnen bieden. Nadat
een politiecommissaris met de
stakers had gesproken verlieten
zij het terrein. Een poging wa
gens, die beton voor de schouw
burg aanvoerden, te beletten
het terrein op te rijden, werd
door de politie verijdeld. De
staking, welke aanvankelijk
mede door het grote aantal on
georganiseerden in Heerlen
slechts van geringe omvang was,
breidt nu dagelijks verder uit.
Dinsdagmiddag gaf de stakings
leider het parool „heel Heerlen
moet plat". Dit had tot resul
taat dat zich in de loop van de
dag 246 stakers lieten inschrij
ven, waardoor het totaal op
ruim 500 werd gebracht. Inci
denten hebben zich in Heerlen
niet voorgedaan. Wel verbali
seerde de politie een zestal sta
kers, die namens de drie sa
menwerkende bonden plakkaten
aanplakten aan de „besmette"
werken.
Z. K. H. Prins Bernhardt heeft
woensdagmorgen in het R.A.I.-
gebouw te Amsterdam de Hiswa
watersporttentoonsielling be
zocht. Als liefhebber toonde de
Prins grote belangstelling voor
de autoboten.
schade toebrengen, die bezwaar- hebben enige stakingsleiders de
lljKer kan worden hersteld dan mannen toegesproken.
De Belgische minister voor Kon
go, de heer De Schrijver, heeft
woensdag in het Belgische parle
ment verklaard dat de onlusten
van het afgelopen weekeinde in
de Kongolese provincie Katanga
uitsluitend werden veroorzaakt
dooi na-ijver tussen de verschil
lende stammen onderling en dat
er geen sprake is geweest van
een conflict met dc Europese be
volking of de Belgische gewapen
de macht.
De minister sprak voorts pers
berichten tegen, waarin melding
is gemaakt van 13 doden en hop-
derden gewonden als gevolg van
de incidenten en zeide. dat in
feite zeven Kongolezen bij de on
geregeldheden om het leven zijn
gekomen en 164 verwondingen
opliepen. De orde kon worden
hersteld zonder dat de weer
macht van wapens gebruik be
hoefde te maken.
Minister' De Schrijver legde
deze verklaring af voordat de
Belgische kamer van volksver
tegenwoordigers woensdagmor
gen begon aan de openbare be
handeling van het wetsontwerp
voor de regeling der komende
Mef grote snelheid is op de
Avenue Malvaux te Luik een Het Israëlische parlement heeft
Het gesprek tussen Ben Goerion en Adenauer
personenauto tegen een boom
Bereden. Van de wagen bleef
n'et veel meer over dan een
wrak. De politie staat voor een
raadsel, dat de drie inzittenden
het hoopje verwrongen staal
nagenoeg ongedeerd konden
verlaten.
woensdag met 59 stemmen tegen
drie stemmen bij 24 onthoudin
gen een communistische motie
van wantrouwen tegen de rege
ring verworpen naar aanleiding
van het gesprek dal premier Ben
Goerion onlangs met de West-
duitse bondskanselier Adenauer
heeft gehad.
Een woordvoerder van de link
se partijen Ach Doeth Haavoda
en Mapan. die deel uitmaken van
de regeringscoalitie, zei, dat hoe
wel de partijen tegen de commu
nistische motie gestemd hadden,
zij gekant waren geweest tegen
het onderhoud.
provinciale en wetgevende ver
kiezingen in Kongo, die daar vóór
de onafhankelijkheidsdag op 30
juni zullen worden gehouden.
Tijdens de behandeling van het
wetsontwerp voor de regeling
van de komende provinciale en
wetgevlnde verkiezingen in Kon
go werd een door de helft der
liberale leden van de Kamer on
dertekend amendement inge
diend. waarin kiesrecht wordt
verlangd voor de naar schatting
20.000 Belgen, die in Kongo in
het kiesrecht zouden kunnen
uitoefenen. Minister De Schrijver
betoogde echter, dat de eerste
onafhankelijke Kongolese rege
ring over deze kwestie dient te
beslissen en dat het amendement
in strijd was met hetgeen op de
ronde-tafelconferentie met de
Kongolezen is afgesproken. Na
dat de (socialistische) oppositie
had aangekondigd, zich van
stemming over het amendement
te zullen onthouden „om de ver
deeldheid in de regeringsfracties
duidelijk te laten uitkomen"
werd het ingetrokken.
Het wetsontwerp werd tenslot
te met 174 tegen 1 stem goedge
keurd.
SYNGMAN RHEE
TOT PRESIDENT
HERKOZEN
Dr Syngman Rhee is bij dins
dag gehouden verkiezingen voor
de vierde maal tot president van
Zuid-Korea gekozen. Hij was de
enige kandidaat.
De verkiezing van Rhee was
een feit toen hij meer dan het
vereiste een derde deel van de
ruim elf miljoen uitgebrachte
stemmen had behaald.
De 84-jarige dr Rhee, een lid
jn de liberale partij, was de
enige kandidaat. Zijn democra
tische tegenkandidaat, dr Tsjou
Ok, is een maand geleden in de
Verenigde Staten overleden.
Dr Syngman Rhee is, sinds de
onafhankelijkheidsverklaring van
Zuid-Korea in 1948. onafgebro
ken president geweest.
De verkiezingscampagne heeft
geen vreedzaam verloop gehad.
Er hebben zich botsingen voor
gedaan, die een hoogtepunt be
reikten te Masan. v aar politie op
betogers vuurde. Volgens niet-
officiële berichten verloren tien
personen hierbij het leven, ter
wijl er veertig werden gewond.
Van officiële zijde is achter moe-
gedeeld dat er twee doden te be
treuren zijn.
De uitslagen zijn nog niet vol
ledig. Zo is nog niet bekend wie
de vice-president zal zijn. De li
berale kandidaat, Lee Ki Pong,
heeft thans, met een meerder
heid van drie tegen een, een
voorsprong op zijn democratische
medekandidaat Jhon Tsjang.
Er zijn nog twee andere kandi
daten voor het vice-president-
schap.
Het Westelijk ontwapenings
plan is woensdagochtend door de
Britse afgevaardigde Ormsb.v-
Gore officieel ingediend op de
eerste werkvergadering van de
ontwapeningsconferentie in Ge
neve.
Dinsdagmiddag zijn de afge
vaardigden van de tien landen
die aan de conferentie deel
nemen voor het eerst bijeen ge
weest, doch deze opjjningszitting,
was alleen gewijd aan inleidende
verklaringen van de delegatie
leiders. Van communistische zij
de is toen meteen reeds kritiek
geleverd op het Westelijke plan.
De Russen menen dat het Weste
lijke plan „geen toezicht op ont
wapening" maar „toezicht zon
der ontwapening" inhoudt.
De besloten werkvergadering
van woensdagochtend werd voor
gezeten door de Bulgaarse onder
minister van Buitenlandse Zaken
Tarabanof.
Ormsby-Gore diende het plan
namens de vijf Westelijke lan
den in. De volgende bijeen
komst is bepaald op hedenoch
tend half elf Nederlandse tijd.
De Sowjet-afgevaardigde Zorin
gaf woensdagochtend een uitleg
van de ontwapeningsvoorstellen
die Chroesjtsjef in september in
de algemene vergadering der
Verenigde Naties naar voren
heeft gebracht. Zorin stelde voor
dat de Ver. Staten, de Sowjet-
Unie en communistisch China
hun troepensterkte tijdens de
eerste fase van het Sowjet-plan
zouden kunnen verminderen tot
1.700.000 man elk. Volgens de
Sowjet-Unie zou dit peil in een
periode van één tot anderhalf
jaar kunnen worden bereikt.
In deze eerste fase (het Sow
jet-plan omvat evenals het Wes
telijke drie étappes) zou de om
vang van de Britse en Franse
strijdkrachten moeten worden
verminderd tot 650.000 man elk.
Voor de andere landen zou een
niveau moeten worden vastge
steld op een speciale zitting van
de algemene vergadering der
Verenigde Naties of op een in-
ternationale ontwapeningsconfe
rentie. In de eerste fase van het
Sowjet-plan zou voorts de con
ventionele bewapening moeten
worden verminderd en een in
ternationale controle-organisatie
moeten worden opgericht voor
het inzamelen van inlichtingen
over strijdkrachten en conven
tionele bewapening van alle deel
nemende landen.
In de tweede fase van het Sow
jet-plan zouden de strijdkrachten
geheel afgeschaft moeten wor
den evenals de bases der deel
nemende landen buiten hun eigen
gebied. Internationale contro
leurs zouden toezicht moeten
houden op liet opheffen van die
buitenlandse bases. Volgens de
Sowjet-Unie zouden anderhalf tot
twee jaar voor deze tweede fase
voldoende zijn.
In de derde fase, die slechts
een jaar zou behoeven te duren,
zouden alle kernwapens moeten
worden vernietigd. De Sowjet-
Unie gaat er hierbij van uit dat
er re:cis overeenstemming over
stopzeiting van kernwapenproe
ven zal bestaan voor men met de
uitvoering van het algemene ont
wapeningsplan begint.
He! Westelijke plan voorziet in
beperking van de Amerikaanse
en Russische strijdkrachten in
de eerste fase tot 2:500.000 man
elk, en nader overeen te komen
maxima voor „bepaalde andere
landen.'1 In de tweede fase van
het Westelijk plan zouden de
Amerikaanse en Russische troe
pensterkte tot 2,100.000 man moe
ten worden verminderd.
Diplomatieke waarnemers bren-
gen in herinnering, dat een plan
voor gedeeltelijke ontwapening
dat het Westen in augustus 1957
heeft voorgesteld, voorzag in
een Amerikaanse en Russische
troepensterkte van 1.700.000 elk,
op een bepaald tijdstip en onder
behaalde voorwaarden. Enge
land en Frankrijk kregen in dat
plan een maximum van 650.000
man toegewezen.
In antwoord op vragen over
het Westelijke voorstel zei Zorin
dit onpraktisch te vinden omdat
het geen tijdslimiet kent es der
halve onmogelijk is te realiseren.
Zorin betoogde dat het Russische
plan niet in delen kan uiteen
vallen: „Ons plan moet als een
geheel worden genomen".
Gevraagd of communistisch
China zou toestemmen in de troe-
penverminderingen zoals Rus
land die voorstelt, en zonder dat
het deelneemt aan de ontwape
ningsbesprekingen, zei Zorin dat
China het Paissische plan vol
ledig steunt. Niettemin achtte
hij het buiten kijf dat eventuele
maatregelen op grond van een
akkoord niet kunnen worden toe
gepast zonder China's toestem
ming en deelneming.
In antwoord op een andere
vraag zei Zorin dat bepaalde
zwakkere landen na algehele
ontwapening en bij ontstentenis
van een internationaal politie-
leger geen gevaar behoeven te
duchten van landen met een
sterke binnenlandse politie
macht: het was zijns inziens dui
delijk dat de veiligheid van de
staten dan gewaarborgd zou zijn
door liet feit van de ontwapening
zelf, een veiligheid die „honderd
duizenden malen'1 groter zou zijn
dan wanneer er nog sterkere ge
wapende strijdkrachten bestaan.
De sfeer tussen de landen zou
geheel veranderen en het geval
van inmenging in de binnenland
se aangelegenheden van andere
landen zou niet voorkomen.
Naar Zorins mening moet een
akkoord over algehele ontwape
ning vorafgegaan worden door
een verdrag over volledige sta
king van alle kernproeven, maar
deze opmerking was niet bedoeld
als zou Rusland zulk een verdrag
als voorwaarde vóór een alge
heel ontwapeningsakkoord stel
len. Men zou het wel als een
eerste teken van goede wil op
het pad naar ontwapening kun
nen opvatten, aldus de Russische
afgevaardigde.
De Brit Ormsby-Gore betoogde
bij de indiening van het Weste
lijke plan dat men er zeker van
zal moeten kunnen zijn dat nooit
iemand een kernwapen in een
baan rondom de aarde zai bren
gen.
Zijns inziens moet elk ontwa
peningsplan aan vier vereisten
voldoen: in geen stadium mili
taire bevoordeling van enig land
of groep van landen; doelmatige
controle; een gestadig opgaan
naar een tevoren vastomlijnd
doel, waardoor een vertrouwen
wekkende sfeer zou ontstaan; en
de noodzaak van een apparaat
dat orde en rust "n een ontwa
pende wereld kan handhaven.
Op twee punten vestigde Orms
by-Gore nog de aandacht: door
ontwapening zouden enorme
sommen beschikbaar komen voor
verhoging van de levensstan
daard en ontwapening is nodig
voor het vestigen van vertrou
wen tusen de landen onderling.
De zeesleepboot „Zeeland"
heeft weer vastgemaakt.
De IJmuidense zeesieepboot
„Zeeland" en het vliegdeksehip
„Saginaw Bay", tussen welke
schepen de sleepverbinding zon
dagmiddag in stormweer was
verbroken, op ongeveer 500 mijl
ten zuidoosten van Kaap Race
op New Foundiand, zijn thans
veer onderweg naar Rotterdam.
Nadat opnieuw was vastgemaakt
op ongeveer 400 mijl ten zuiden
van Kaap Race en de windkracht
aanzienlijk was afgenomen, is de
reis naar Rotterdam Woensdag
middag hervat.
(Adv.)
NOORDOOSTELIJKE WIN»
Een rug van hoge luchtdruk
die de verbinding vormt van 2
hogedrukgebieden. waarvan het
ene boven Noordrusland en het
andere bij de Azoren ligt, strekt
zich uit over Scandinavië en de
Britse eilanden. Langs de flank
van dit luchtdruksysteem voert
een noordoostelijke wind koude
lucht aan uit Duitsland. In deze
lucht kwam veel bewolking voor,
zodat ook in het midden en zui
den van het land temperaturen
overdag belangrijk lager waren
dan de voorafgaande dagen.
In Frankrijk stijgt de lucht
druk, waardoor de luchtdrukver-
schillen boven onze omgeving
kleiner worden en de wind wat
afneemt, overigens komt er wei
nig verandering in het weer.
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
Noordoostelijke wind.
Bewolkt, maar op de meeste
plaatsen droog. Krachtige tot
matige noordoostelijke wind. De
zelfde temperaturen als gister of
iets lagere.
VRIJDAG 18 MAART
v.m.
n.m.
Breskens
5.01
5.28
Terneuzen
5.36
6.6.03
Hans weert
6.16
6.43
Walsoorden
6.26
6.53
ZON
op onder
Mrt.
17 6.51
18 6.48
19 6.46
MAAN
op
18.47
18.49
18:51
0.02
liï2
onder
8.57
