(/ttte dt
M
<=m
enu
§cuden Verleemgtrmgen
VAN DE REE
De beurt is aan de bonen
HET LEVEN DER PLANTEN
WATER EN WASSEN
ive kracht
H1
is geen rivale!
van de week
1UKWERKEN
L Fa P. 3. v. d. SANDE
Zaterdag 20 februari 1960.
DE VRIJE ZEEUW
WESTERSS
CREATIE
MET
CHINEES
SILHOUET
Een pyama
van witte nylon
Modenieuws
uit Ierland
dag 20 februari 1961
m
te AXEL vraagt
Tl.)
liploma boekhouden en in
ie zelfstandig te voeren,
met opgave van genoten
salaris te richten onder
K (Z H.)
14.00 Schoolradio; 15.45
muziek; 16.00 Koersen;
foor de zieken; 17.00 Nws;
Gram.; 17.45 Franse les;
Jram.18.20 Voor de solda-
J.50 Sportkron.; 19.00 Nws;
Gram.; 20.00 Orkest; 20.45
[aleidoscoop; 21.00 Kamer-
21.30 Amus. muz.; 22.00
s; 22.15 Pianorecital: 22.55
s; 23.00 Voor de zeelieden.
Televisieprogramma's
3.: 19.00 Olympische win-
len 1960.
BELG. T.V.: 19.00 Voor de
19.30 Nieuws; 20.15 Speel-
!1.45 Wetenschappelijk pro-
ia; 22.30 Nieuws en jour-
Pagina 7
Naar aanleiding van de
Nederlandse premiere van
de film „Ferry to Hong
kong" („Avontuur in Hong
kong") hebben de Amster
damse confectionairs Bronk-
horst een mode gecreëerd
met een Chinees silhouet.
Qua dessins en uitvoering
aangepast aan de Westerse
smaak
De foto toont Miss World
1959, mej. Corinne Rot-
schaeffer, in een van de
modellen van deze collectie,
een japon van chartreuse
linnen met zwart gebor
duurd.
SINDS kleine Floortje naar school
gaat, is moeder een verandering in
haar gaan constateren. Het is heel ge
leidelijk gegaan, maar kon tenslotte
toch niet onopgemerkt blijven.
Floortje is niet op de kleuterschool
geweest. Haar intrede op de grote
school betekende dus de eerste stap,
die zij deed uit het veilig besloten we
reldje van thuis. Floortje is altijd een
gemakkelijk, meegaand kindje ge
weest. Moeder's woord was voor haar
het enige richtsnoer. Zoals moeder de
dingen voorstelde, waren ze juist en
waar en werden zij omstotelijk door
het kind aangenomen. Daarbij kwam
nog, dat vader in zijn vrouw een soort
superwezen van wijsheid en rechtvaar
digheid zag en er een zinnetje op
hield, dat hij graag lachend bij iedere
gelegenheid te pas bracht„Wat mam
mie doet, is altijd goed". Het gaf moe
der daarom even een schok, toen zij
Floortje op een dag, nadat zij de kleine
meid iets onder het oog had gebracht,
hoorde beweren: „Maar juf zegt
En wat juf zei, bleek niet helemaal te
kloppen met wat mammie haar voor
hield.
Moeder maakte zich eraf met niet
zonder gepikeerdheid te antwoorden
„Maar nu ben je thuis en hier heeft
mammie het te zeggen".
o
JET kwam hoe langer hoe vaker
1 voor, dat Floortje haar moeder bij
met de irriterende opmerking: „Ja,
maar juf zegtHet prikkelde moe
der onuitsprekelijk. Ze begon te begrij
pen, dat ze een rivale gekregen had.
Iemand, die ook invloed op haar kind
uitoefende en daarmee het kind tot
vergelijken, ja misschien zelfs tot kri
tiek op haar moeder bracht. Dit kon
moeder maar moeilijk verwerken.
Ze was nog niet zover, om te besef
fen, dat dit alles nodig was voor de
ontwikkeling van Floortje's persoon
lijkheid, omdat zelfs een heel jong
mensje de dingen van verschillende
kanten moet leren beschouwen, om
zich later een eigen oordeel te kunnen
vormen.
Moeder wilde haar kind nog geheel
voor zichzelf hebben. Ze duldde in
Floortje's leven geen andere maatsta
ven, dan die van haarzelf.
0
FLOORTJE'S moeder hield er om
trent standsverschillen b.v. uitge
sproken ideeën op na. Ze had Floortje
een of ander betoog in de reden viel
streng verboden, met een bepaald kind
om te gaan, van wie ze wist, dat het
bij haar dochtertje in de klas zat, om
dat het milieu waaruit dat kind kwam,
haar niet geschikt voorkwam.
Toen ze Floortje op een dag dan ook
stevig gearmd met het bewuste meisje
uit school zag komen, zei ze op een diep
verwijtende toon. „Maar kindje heb ik
je niet gezegd, je nooit met dat kind
in te laten? Dat is geen gezelschap
voor jou". „Maar juf zegt", riep Floor
tje, „dat we juist heel lief voor Stien-
tje moeten zijn, omdat ze het thuis niet
zo prettig heeft". „Je hebt niet naar juf
te luisteren. Je doet wat ik zeg", zei
moeder boos.
Hiermee was het conflict in Floortje's
leven geboren. Instinctief voelde ze, dat
juf hierin gelijk had. Ze wilde ook lief
voor Stientje zijn, want Stientje was
arm en had nooit leuke kleertjes aan.
Maar dan zou ze moeder ongehoorzaam
moeten zijn
Ze heeft haar benarde hartje uitge
stort, niet bij moeder, die boos tegen
haar deed en bij wie ze voelde hier
mee niet aan te hoeven komen; maar
bij juf, die altijd geduldig was. De ver
standige juffrouw is met moeder gaan
praten. En gelukkig werd toen ook
moeder verstandig. Ze begreep, dat juf
geen rivale was, maar dat ze in haar
een bondgenote moest zien, die rnet
haar wilde samenwerken voor Floor
tje's heil.
MARCELLE.
(Nadruk verboden.)
Bonen en erwten, welko
me afwisseling op het the
ma aardappelen, vlees en
groente. Het is met de peul
vruchten maar vreemd ge
steld: ze worden wel als
groente beschouwd, maar
wat de voedingswaarde be
treft staan ze het dichtst bij
vlees en aardappelen. Zij
kunnen zelfs een van deze of
ook beide in het menu ver
vangen.
In een peulvruchtenmaaltijd
kunt u dus al naar het u goed
dunkt het vlees of de aardappe
len weglaten of alleen maar bo
nen of erwten met groente
etenDe waarde van zo'n maal
tijd wordt groter wanneer u er
melk en/of brood, rijst, haver
mout e.d. in verwerkt. Geeft u
erwten- of bonensoep als hoofd
gerecht dan is het een goede
gewoonte er melk in te doen of
er een paar sneden bruinbrood
Nadst de Kernhemse kaas,
die als Nederlandse dessertkaas
al bekendheid heeft verworven
zijn er nu ook nog andere des
sertkazen als de Maestro en
Bluefort te krijgen waardoor,
mede met behulp van de St.
Paulin en Mon Chau die er al
langer waren, nu een echte
kaasdessertschotel met uitslui
tend Nederlandse kaassoorten
gemaakt kan worden.
Want al doen de Goudse en
Edammer het daarop ook altijd
prima, de zachtere kaassoorten
horen in de eerste plaats op de
kaasdessertschotel te liggen.
Bij de Bluefort en Kernhem
se kaas kan men, doordat ze
een zeer uitgesproken smaak
hebben, beter geen beschuit ge
ven daar de beschuit hiervoor
te zoet is. Toastjes en crackers
zijn daarbij beter op hun plaats.
De Mon Chau en Maestro, die
veel zachter van smaak zijn
kunnen wel met beschuit wor
den gecombineerd al komt de
fijne kaassmaak op toast o)
roggebrood toch beter tot zijn
recht.
Zo'n feestelijk opgemaakte
kaasdessertschotel hoort aan
een dineetje na het fruit en
voor de koffie te worden gege
ven.
ZONDAGSla Bohémienne,
varkensfilet, Brussels lof.
aardappelenbessensap
pudding.
MAANDAG: Knolraap, gebak
ken aardappelen, gehakt;
warme broodpudding gort
in ae week zetten).
DINSDAGGestoofde uien in
eiersaus, rijstgort mei ro
zijnen.
WOENSDAGIrish stew; rijst
koekjes (bonen in de week
zetten).
DONDERDAGSnijbonen met
witte bonen, rookworst,
bruine boteraardappelen
yoghurt.
VRIJDAGWitte bonenso,ep;
gebakken vis, worteltjes,
aardappelpurée, botersaus
óf Julianapasteitje. andij
vie, aardappelpurée, boter
saus.
ZATERDAGZuurkoolstamp
pot met krabbetjes; fruit.
Planten hebben voor hun bestaan voortdurend voedsel nodig,
omdat zij ook.steeds stoffen uit hun lichaam verliezen. Er zijn
echter tijdperken in het leven van een plant waarin maar zeer
weinig stof verloren gaat, nemen we als voorbeeld een boom in
dit jaargetijde, de winter. Daar staat tegenover, dat men in deze
tijd vrijwel niets bemerkt van levensverschijnselen.
Wanneer het leven zichtbaar is, verliest de plant echter levens
stoffen en is er dus nieuwe aanvoer nodig. Deze aanvoer nu en
het verwerken van deze nieuwe stof wordt over het algemeen
voeding genoemd.
Planten nemen gewoonlijk slechts op twee manieren voedsel
tot zich, n.I. uit de grond door middel van de wortels en uit de
lucht door middel van de bladeren. Deze voedingsstoffen zijn
niet dezelfde.
WAT IS ER NODIG?
Uit de grond worden
slechts vloeistoffen en daar
in opgeloste vaste stoffen
opgenomen. Van de vloei
stoffen is verreweg 't mees
te water. Uit de lucht neemt
de plant slechts gasvormig
voedsel tot zich. Dit gasvor
mig voedsel is een bestand
deel van de atmosfeer en
komt daarin in zeer geringe
hoeveelheden voor. Door de
grote uitgestrektheid van de
dampkring is er voor de
plantenwereld toch voldoen
de. Opraken kan deze hoe
veelheid niet, omdat op an
dere wijze steeds weer be
standdelen in de atmosfeer
worden ingebracht.
R EC EP TEN:
SLA BOHÉMIENNE
500 g gare aardappelen200
g metworst of salami, 200
g kaas, 2 grote augurken,
1 appel, mayonaise.
De aardappelen, worst, kaas,
augurken en appel in kleine
stukjes hakken en garneren
met tomaat, hard gekookt ei.
augurkjes en mayonaise. Tot
slot de sla fiog bestrooien met
wat fijngehakte peterselie.
JULIANAPASTEITJE
Blokjes oud brood (3 cm dik,
5 cm breed en 7 cm lang) van
boven een rechthoekige inker
ving geven en daarna aan alle
kanten in boter goudbruin bak
ken. Het ingesneden kapje eraf
lichten en de broodjes voorzich
tig uithollen. De pasteitjes vul
len met een kaasragout (zie re
cept 20), het kapje er weer op
leggen en het gerecht heet op
dienen.
Dit gas draagt de naam
koolzuur, en is hetzelfde dat
in spuitwater en bier voor
komt. Door de uiterst fijne
en vele kleine openingen die
in de buitenste laag van de
bladeren aanwezig zijn, kan
lucht en dus ook koolzuur in
het binnenste van de blade
ren doordringen. In kleurloze
cellen van de plant (de amy-
loplasten) wordt door foto
synthese uit koolzuur en
water het zetmeel gevormd
en daaruit ontstaan weer de
vele andere stoffen, die het
plantenlichaam nodig heeft.
De bladeren kunnen de
voornaamste voedingsorga
nen der plant genoemd wor
den. Als een plant door
ziekte van haar bladeren
wordt beroofd, zal zij ster
ven, omdat zij dan een zeker
soort noodzakelijk voedsel
most ontberen.
De plantencellen alleen
zijn ook nog niet bij machte
de vereniging van koolzuur
en water te bewerken, zij
moeten nj. door het zon
licht worden beschenen, zo
dat een groene plant die
voortdurend donker wordt
gehouden ook zal sterven.
Bovendisn verliezen de bla
deren in dat geval al heel
gauw hun eroene kleur. Ze
beginnen geel te worden, een
voorbode van het afvallen.
DE KLEURSTOF
Bekijkt u eens een krop
sla, de delen hiervan die
nooit aan het licht worden
blootgesteld zullen geen
greene kleur krijgen.
Het licht is ook noodzake
lijk voor de vorn.ing en in
standhouding van de groene
kleurstof. Uit het boven
staande blijkt dus, dat een
plant water en lucht nodig
heeft voor haar voeding, dat
ze in de eerste plaats zon
licht, nodig heeft voor de
vorming van de groene kleur
stof, ten tweede nogmaals
het licht, omdat de groene
kleurstof met. dat licht de
voedingsmiddelen in zetmeel
moet omzetten.
Wij schreven hierboven
reeds, dat de plant uit de
grond alleen vloeistoffen op
neemt. Dat kan zij doen. om
dat de wortelharen zich
zeer dicht tegen de kleinste
aarddeeltjes aanleggen, en
zodoende gelegenheid vin
den het in de grond aanwe
zige water, met de daarin
zich bevindende vele opge
loste stoffen, op te zuigen.
Deze vloeistof wordt zelfs
met enige kracht in de plant
omhoog gedreven. De plant
kan de opgeloste stoffen
heel goed gebruiken om er
andere voor haar noodzake
lijke stoffen uit te maken,
en het water wordt ten dele
gebruikt voor de vereniging
met het koolzuur, zoals bo
ven reeds werd omschreven.
Nu zult u ook begrijpen
hoe het komt dat het land
uitgeput raakt als jaren
achtereen dezelfde planten
soort op hetzelfde stuk
grond steeds dezelfde stof
fen uit de aarde opneemt.
Doelmatige bemesting kan
er voor zorgen, dat die stof
fen wederom in de grond
worden gebracht.
of roggebrood bij te geven. Wilt
u nog een toetje na de soep,
dan voldoet een gebakken ge
recht heel goed (gebakken grut
ten, pannekoek of drie-in-de-
pan) of een beschuit met kaas.
Na een steviger peulvruchten
maaltijd kunt u pap, vla of een
ander melktoetje kiezen.
Welke groente bij de
bonen en erwten?
ie Kies bij erwten eens als
groentewortelen, knol
raap, prei, knolselderij of
schorseneren
ie bij witte bonen: wortelen,
bieten, spinazie of snij- of
sperciebonen uit blik of
diepvries
ie bij bruine bonen of capu-
cijners kunt u uien, bie
ten of knolraap nemen,
terwijl een rauw groente-
slaatje bij iedere peul
vruchtensoort past.
Vooral met stevige bonen- of
erwtensoorten is een vrij slap
pe purée van aardappelen heel
smakelijk. Ook erg gemakkelijk
wanneer u weinig of geen jus
hebt.
Peulvruchten kunnen ge
bruikt worden in een stamppot
of stoofschotel, b.v.stamppot
rauwe andijvie met bruine bo
nen zuurkoolstamppot met
bruine of witte bonen: stamp
pot boeren- of groene kool met
spliterwten; hutspot met witte
bonen. t
U kunt de bonen niet mee-
stampen, maar ze, nadat de
„pot" gestampt is, erdoor roe
ren.
Wilt u wèl samen stampen,
zorg er dan voor, dat het ge
recht niet te droog is.
Recepten voor 4 personen
Groene erwtenschotel
12 kg niet stukkojsende erw
ten, 200 g mager rookspek,
een flinke ui, 4 eetlepels
bruine basterdsuiker, 1 eet
lepel mosterd, zout, 1 eet
lepel tomatenketchup, pe
per.
De erwten uitzoeken en een
nacht weken in ruim water. De
erwten opzetten in het weekwa-
ter en in ongeveer 1U uur gaar
laten worden.
Halverwege de kooktijd zout
toevoegen. De ui schoonmaken
en snipperen, het spek in dob
belsteentjes snijden. De erwten
afgieten. De ui en het spek er
door mengen. De mosterd aan
roeren met ongeveer IV: dl erw-
tennat. De tomatenketchup,
suiker en wat peper eraan toe
voegen. Dit mengsel over de
erwten schenken. De erwten
nog ongeveer 3 kwartier zach
tjes verwarmen.
Dit gerecht kan ook van wit
te of bruine bonen worden be
reid.
Mannequin Maggi Clarisse
toont een tweedelige pyama,
een produkt van de Franse
industrie. Het nachtgewaad,
dat is ontworpen door
Bomier, is gemaakt van 30
denier witte nylon, bedrukt
met blauwe bloemen.
Bonen in een gebonden
bouillonsaug
kg niet stukkokende wit
te of bruine bonen, V: liter
bouillon van vlees of een
bouillonblokje, 40 g (7 eet
lepels) bloem, desgewenst
peper, tijm, kerrie.
De bonen uitzoeken en een
nacht in ruim water weken. De
bonen opzetten in het weekwa-
ter en gaarkoken in ongeveer
lli uur. Halverwege de kook
tijd zout toevoegen.
Voor de saus de boter of mar
garine smelten. De bloem er
door roeren en bij scheutjes
tegelijk onder roeren de bouil
lon toevoegen. De saus steeds
even aan de kook brengen alvo
rens opnieuw bouillon erbij te
schenken. Desgewenst tijm, pe-
ver en/of kerrie toevoegen en
de saus ongeveer 10 minuten
laten trekken. De bonen erdoor
scheppen.
Een rest bonennat kunt u
verwerken tot soep door het
nat te binden met door de zeef
gewreven gare bonen of aard
appelen of met bloem of rauw
geraspte aardappelen Als vul
sel kunnen bonen, soepgroente,
balletjes gehakt, stukjes worst
of dobbelsteentjes gebakken
brood dienst doen.
Wilt u de smaak van de soep
verder variëren, grijp dan ge
rust naar tomatenpurée of pit
tige geraspte kaas. Van bruine
bonensoep kan 'n klein scheutje
pikante saus wat bijzonders
maken.
Dit is „Galway Grey" een
nieuwe creatie voor het
komende voorjaar uit de
collectie van de Ierse ont
werper Raymond Kenna.
Het jurkje en de bijbeho
rende sjaal met brede fran-
jerand, zijn van lichtgrijze
tweed. Model Dordthy Brew
ster toonde het model op
een show in Dublin.
Oppervlakkig beschouwd
zal men zeggenis er nu
zoveel te vertellen over
waswater?
Toch is dit wel zo, want
het is noodzakelijk te we-
ten of het beschikbare wa-
ter al dan niet geschikt is
voor de was.
ALGEMENE EISEN
Waswater moet niet alleen
helder en kleurloos zien, maar
ook moet het geurloos zijn. Het
moet voorts vrij zijn van scha
delijke bestanddelen en van
bacteriën. Het is niet zo, dat
water dat wel geschikt is voor
drinkwater, ook zonder meer
geschikt is voor waswater.
KALKHOUDEND
WATER
Er bestaat water, dat door
een kalkhoudende bodem is ge
zakt en dat, wanneer het wordt
opgepompt, opgeloste kalkver-
bindingen bevat. Deze stoffen
verbinden zich met de zeep tot
de z.g. kalkzeep en bezitten
derhalve allerlei onaangename
eigenschappen. Dit water
schuimt niet, reinigt niet, kleeft
en hecht zich daardoor aan het
goed vast. Op de duur krijgt u
daardoor grauw wasgoed en 't
zorgt er voor dat uw wasgoed
een nare lucht krijgt.
KALKZEEPVORMING
De eerste zeep die tot sop ge
klopt wordt, wordt door de
kalk gebruikt voor kalkzeepvor-
ming en pas als alle kalk ge
bonden is, kan de rest van de
zeep gaan schuimen. Kalkhou-
dend water is dus onzuinig, het
wordt hard water genoemd.
BALKVERBINDINGEN
VERWIJDEREN
Kalkverbindingen moeten dus
verwijderd worden of onge
schikt gemaakt worden om zeep
aan zich te trekken.
I
TIJDELIJKE HARDHEID
Tijdelijke hardheid kan ver
wijderd worden door koken, de
kalkzouten zetten zich dan af
als ketelsteen (waarover ook
zoveel geklaagd wordt),
1
BLIJVENDE HARDHEID
Dit is een andere soort hard
heid. Door koken kan deze
hardheid niet verwijderd wor
den, maar hiervoor is nodig dat
er soda of borax aan toegevoegd
wordt. Deze stoffen moeten al
tijd enige tijd inwerken en
voorts moet u voorzichtig zijn
met het afschenken, omdat de
gevormde neerslag niet mee ge
schonken mag worden.
HOEVEELHEID SODA
Het afmeten van de hoeveel
heid soda of borax is erg ver
schillend en daarom komt er in
de huishouding niet veel van
terecht. Bovendien kan over
maat schade veroorzaken voor
al aan wol, zijde en kunstzijde.
WAARMEDE
TE WASSEN?
Omdat in Nederland veel
hard water voorkomt, moet u
dus uw toevlucht nemen tot
een geschikt wasmiddel. Dit
wasmiddel moet ongevoelig zijn
voor kalk, voor zuren en moet
goed oplosbaar zijn. Dit alles
vindt u veelal in de moderne
synthetische wasmiddelenze
zijn niet alkalisch en dus uiter
mate geschikt voor wol, zijde
en kunstzijde.
I
(Nadruk verboden.)
Mooie modellen
Nieuwstraat 14 - Tel. 2284 - Terneuzen