Oproer in Algiers Grammofoonplaten RADIO d, BUCK Radi«-Tf ievisie Vrrlit liting I Radio de koek Ik- eklame DIXIELANDPIPERS De Gaulle eist gehoorzaamheid Vrijdag- en Zaterdag- reklame ƒ1.98 2.75 ƒ2.75 52 cent 69 cent 63 cent 49 cent JARIGE PRINSES BfNNENyERINGBEO IImmIWUI SCHUIM RUBBERBED HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN ijdag 29 januari I960 50ÖOS8»»5C8»3KK8»»»»: Mooie SCHOUDER- CARBONADE 500 gram 5 spiritsegels voor Mooie malse RIBSTUKJES 500 gram 5 spiritzegels voor Malse magere RUNDERLAPPEN 500 gram 5 spiritsegels voor VOOR DE BOTERHAM 200 gram fijne BOTERHAMWORST 2 spiritsegels voor 150 gram lekkere HAM voor Lekkere LEVERWORST 250 gram voor HAMKAAS 100 gram voor Voor het beste aan voordelige prijs tELSESTRAAT liUf. INt Frankering by abonnement; Terneuzen. Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 en 2510 NA 5 uur uitsluitend 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per maand ƒ2,per week 48 ct Losse nrs 9 et DE VRIJE ZEEUW ZATERDAG 30 JANUARI 1960. 16e Jaargang Nr 4896 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Advertentieprijs per mm 15 et; minimum pet advertentie ƒ2,25. Rubriek Kleine Advertenties (géén handel», advertenties)5 regels 1,Iedere regel meer 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer of: Adrea Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. DUITSERS EN ITALIANEN De krachtproef, waarop de Fransen anderhalf jaar hebben gewacht, is aan gebroken. In Algiers zijn de Europese ultra's zaterdag begonnen de vijfde repu bliek van De Gaulle uit te dagen, nadat deze de paraehutisten-generaal Massu had ontheven van zijn post, die van pre fect in Algiers. U weet, dat Massu zich in een inter view met een Duitse journalist had ver oorloofd, te zeggen dat het leger er spijt van bad, dat het De Gaulle in 1958 aan de macht had gebracht. De president van de republiek was „links" gebleken. Hij had zich niet geplaatst achter de leuze van een „Frans Algerije". Hij had op 16 september in zijn radio-rede aan de moslims aangeboden: (if afscheiding öf verfransing (wat wel geen Algerijnse mohammedaan kan kiezen) df zelfbe stuur en associatie met Frankrijk. Ook de laatste oplossing zou toch Algerije losser maken van het moederland. De Gaulle handhaafde niet meer de stelling dat de Algerijnen beslist Fransen waren. Hij ontkende daarmee ook, dat de ver kiezingen eerlijk waren geweest: het leger had er voor gezorgd, dat alleen voorstanders waren gekozen van een Frans Algerije, maar met die afgevaar digden wou de president niet eens praten. De felle kritiek, welke de Algerijnse Europeanen op dit beleid van De Gaulle hadden uitgeoefend, heeft nu Massu overgenomen. Daarvoor is hij naar Parijs geroepen, en hoewel ieder dacht, dat de zaak met een sisser zou aflopen omdat Massu alles ontkende, wat hem in de mond is gelegd, heeft De Gaulle hem toch van zijn post ontheven. Met andere woorden: de president geloofde niet aan de ontkenningen van Massu. Bovendien: toen Bidault, de Katholieke politicus, die meer en meer in uiterst rechts vaarwater is terecht gekomen, naar Algerije wou gaan om daar de leiding te nemen van het verzet, verbood De Gaulle hem te vertrekken. Oproer Zaterdag kwamen nu de Alge rijnse Europeanen in verzet. Zij sloten de winkels, riepen op tot staking en begonnen vooral zon dag tc demonstreren. Een herha ling van de dertiende mei 195S. Doch ditmaal hadden de troepen order te vuren en het regerings paleis te beschermen. In 1958 was er een crisis in Parijs. Niemand wilde bevelen geven. Dat was de oorzaak dat Massu op drift raakte en volgens zijn zeggen „op de rijdende trein sprong". Hij kon er niet meer af. De menigte, die ditmaal in be roering kwam om te protesteren tegen Massu's ontslag, had wa pens. Er zijn doden en gewonden gevallen. Het was zondag nog geen vraag, wat de politie en de militaire politie zouden doen: zij stonden aan de zijde van De Gaulle en van het gezag in Pa rijs. Doch alles was in beweging. De Gaulle had zelf begin febru ari naar Algerije willen gaan om nog eens zijn bedoelingen te ver duidelijken. Hij houdt rekening met het feit, dat een groot aan tal Moslims afscheiding van Frankrijk wensen. Hij heeft ech ter gezegd, dat de anderen en de Europeanen opnieuw gegroe peerd zullen worden en hij be doelde daarmee dat een deel van Algerije Frans zou blijven. Ook de olievelden. Zou de oorlog, die nu ruim vijf jaar duurt, nog langer voort gaan. dan zou het resultaat toch een verdeling zijn van Algerije. Het is in feite al verdeeld: in grote delen regeren de nationa listische Moslims, en de Fransen hebben een miljoen mensen ge ëvacueerd uit gebieden, die zij hebben moeten verlaten. Juist om een tweede Dien Bien Phoe (de verloren vesting in Indo- Ohina) te voorkomen, en daar mee het verlies van Algerije zelf, zocht De Gaulle een compromis. Wat nu? Als de president er in slaagt, het leger onder tucht te houden en te doen gehoorzamen, en openlijke rebellie der Europese ultra's verder te voorkomen (het is nog te vroeg, dit te bevestigen) dan is helaas toch de Franse po sitie verzwakt door de onderlinge felle twisten. Men is dan weer teruggekeerd tot de meidagen van 1958. met dit verschil dat de regering in Parijs ditmaal niet begon te capituleren. Als de Mohammedaanse natio nalisten nu bereid zijn te onder handelen (zij reorganiseerden hun „regering" in die zin. dat de pro-communisten en de „Nasse- risten" aan invloed verloren, zo dat de bereidheid tot overleg gro ter scheen te zijn geworden) dan zullen zij er meer op kunnen vertrouwen, dat De Gaulle in staat is, zijn beloften gestand te doen. Zij vertrouwden De Gaulle wel, maar twijfelden aan zijn macht. Zij vreesden dat het leger toch geen zelfbeschikking zou dulden, als zij de wapens hadden neergelegd. Wint de president deze slag, dan is de kans op onderhandelin gen vergroot. Toch is er dan een andere moeilijkheid gerezen: Dc Gaulle zal rekening moeten hou den met het feit. dat zovele Europeanen zich tegen hem heb ben gekeerd. En hij zal ondanks een eventuele overwinning ioch minder vrij zijn (want verzwakt wat zijn aanhang betreft) dan hij zou wensen. Een dramatische episode, de werkelijke crisis die in 1958 eigenlijk nog is uitge steld zal beginnen. Europese samenwerking De ministers van de zes landen van de Europese Economlscne Gemeenschap, die in Rome bijeen zijn, zullen zich niet bijster zeker voelen. Het ging o.a. om de vraag, of zij elkaar geregeld zou den raadplegen over een gemeen schappelijke buitenlandse poli tiek. Maar te veel staat nu op losse schroeven. Men weet ook niet precies, wat De Gaulle als hij deze crisis overleeft zal willen. Een meer nationalistische Franse politiek heeft hij aangekondigd. Trouw aan het kleine continentale Euro pa. mits Frankrijk daarin een leidende rol kan spelen. Aparte onderhandelingen met de Russen als Chroesjtsjef naar Parijs komt? In Bonn voelt men zich onbehaaglijk. Over de hoofden der Duitsers zou ook Frankrijk met Moskou kunnen gaan pra ten. Adenauer vertoefde dit week einde in Rome en trachtte de Italianen te winnen voor een strakke houding en een onbuig zame politiek jegens de Sowjet- Unie. o.a. ten aanzien van Berlijn. Maar de Italiaanse president Gronchi gaat zelf ook naar Mos kou en Adenauer moet zich wel wat geïsoleerd voelen. Misschien zal men in Bonn bedenken, dat als het dan zelf de politiek niet kan bepalen, het nog maar het beste kan aanleunen tegen Ame rika. Duitsers verzwakt Het Frans-Duitse verbond is gehavend door de verdeeldheid onder de Fransen. De Duitse po sitie is ondermijnd door neo- nazistische demonstraties, hoe gering ook nog haar politieke betekenis is. De vrees, dat de Duitsers nog niet echt zijn „gezuiverd", is her rezen. De regering van de staat Israël heeft haar vertrouwen uit gesproken in Adenauer, maar het feit dat de kanselier enige be kende ex-nazi's in zijn regering de hand boven het hoofd houdt (zoals Oberlander) heeft ook twijfel gewekt aan de macht van zijn invloed. Het prestige van West-Europa is dus enigszins geschokt, zowel dat van de Duitsers als dat van de Fransen. Meer nog dan voor heen is dë houding der Amerika nen doorslaggevend geworden. In de Navo zal meivzioh wellicht nog meer rond de Ver. Staten scharen. Dr. A. C. (Nadruk verboden.) Advertentie) met originele handtekeningen van de JAMMIN' THE SAINTS? DUTCH TUNES DOING DIXIELAND PIPERS AND FLOWERS KURHAUS CONCERT Dit bijzonder aanbod natuurlijk bij de speciaalzaak NOORDSTRAAT 84—86 - TEL. '2573 - TERNEUZEN Een recent portret van H. K. H. Prinses Beatrixdie op 31 januari a.s. haar 22ste ver jaardag hoopt te vieren. „Foto Max Koot". BEVAN GAAT VOORUIT De gezondheidstoestand van Aneurin Bevan, de plaatsvervan gende leider van de Britse labourpartij, blijft vooruitgaan, zo is vrijdag in een bulletin be kendgemaakt. AMNESTIE IN IRAK De Iraakse regering heeft een amnestie afgekondigd waarvan deserteurs van het leger kunnen profiteren als zij zich binnen drie maanden bij hun onderdeel mel den. Inmiddels is de wet, waarbij de Iraakse joden van hun staats burgerschap, vervallen werden verklaard en hun eigendommen geblokkeerd, ingetrokken. Ook zijn alle beperkingen op de be wegingsvrijheid van de joden op geheven. Zij mogen weer naar het buitenland gaan. MacMillan in Zuid-Afrika. De Britse eerste minister Mac Millan, is vrijdag geïnstalleerd als ere-opperhoofd van alle Ban- toestammen in Noord-Transvaal. Negentig stamhoofden en meer dan 10.000 stamleden keken toe toen het oudste stamhoofd Frank Maseroemoele de Britse premier een luipaardvel over de schou ders legde. Het vel is bijna 2% meier lang. Het is een teken van ko ninklijke waardigheid en hoe langer het vel hoe machtiger het opperhoofd. MacMillan, die thans een be zoek brengt aan Zuid-Afrika, het laatste land van zijn Afrikaanse tournee, nam voorts nog andere geschenken in ontvangst. r fAdvertentie) INOOUDSTRAAT 1M - TEL 312» TERNEUZEN Oud-strijders marcheerden door Kasdah in Algiers In Algiers hebben de oud-strijders donder dagochtend tijdens een mars door de Kasbah gepoogd de Mohamme danen over te halen zich achter de muiters te scharen. De mars, waarvan de foto een- beeld geeft, had even wel weinig resultaat. President De Gaulle heeft vrijdagavond in zijn radio rede gezegd: „Ik geef het leger bevel te gehoorzamen. Ik zal niet toegeven. Ik ben de opperste leider. De wet is twintig jaar lang in mijn persoon gevestigd geweest." „Men moet er overal goed van doordrongen zijn dat ik niet zal terugkomen van het besluit ten aanzien van Algerië heb genomen. Zelfbeschikking is de enige politiek die Frankrijk waardig is. Het is de enig mogelijke oplossing, vastgesteld door de president van de republiek, door de regering, goedgekeurd door het parlement en aanvaard door het Franse volk". „Sommige mensen in Algiers zijn in opstand gekomen in een poging om het volk, de staat en mijzelf hun eisen op te leggen. Zij hebben op dë politie gescho ten, goede soldaten gedood en de wapens geheven tegen het ge zag van Frankrijk. De zelfbeschikking is het enige middel waardoor de Mohamme danen zelf de duivel der afschei ding kunnen uitbannen. Wat de mogelijkheden van een of ande re Franse oplossing betreft, ik ben van mening dat die rustig moeten worden uitgewerkt wan neer de vrede eenmaal terugge keerd is." Generaal De Gaulle verklaar de dat liij niet niet de Algerijnse rebellen over liet politieke lot van Algerije zal onderhandelen. Hij wilde ook niet zeggen dat het lot van de Algerijnen reeds nu al beslist is. Zich richtend tot de Fransen in Algerië zei hij: „Hoe kunt u naar leugenaars en samenzweerders luisteren die beweren dat Frankrijk en De Gaulle u met hun toekenning van een vrije keuze aan de Alge rijnen alleen willen laten, zich uit Algerië willen terugtrekken en het land aan de rebellie over geven? Ik bezweer u de orde re handhaven". „Ik verzoek iedereen om mij wat er ook 'gebeui-t te steunen en allp Fransen om zich met Frankrijk te herenigen. Terwijl de schuldigen die ervan dromen de macht aan zich te trekken, zich mijn besluit over Algerije als voorwendsel voorhouden, moet het goed bekend zijn dat ik niet zal wijken. Toegeven op dit punt en onder deze omstandig heden zou een verbranden van alle troefkaarten zijn die we nog steeds in Algerije in handen heb ben. Bovendien zou het de staat verzwakken" Zich tot het leger wendend, zei dë generaal: „Als ik vandaag voor de televisie mijn uniform heb aangetrokken, is dat om er de nadruk op te leggen dat ik zowel als generaal De Gaulle als ook als uw staatshoofd spreekt". „Uw opdracht is niet voor een andere uitleg vatbaar: ge moet de opstandige macht vernietigen die Frankrijk van Algerije wil scheiden en zijn dictatuur van armoede en onvruchtbaarheid aan dit land wil opleggen". „Ik ben het aan wie alle Fran se soldaten moeten gehoorzamen. Ik ben het die het lot van het land draagt. Ik geloof dat ik ge hoorzaamd zal worden omdat ik u ken, respecteer en van u houd, en vertrouwen in generaal Chal- le stel. En: omdat ik u voor Frankrijk nodig heb. „De gedelegeerd minister, De- louvrier, die Frankrijk in Alge rije vertegenwoordigt, en de op perbevelhebber, generaal Challe, hebben temidden van de opstand in Algerije en de woedende agi tatie niet onder hun verantwoor delijkheid een geregelde strijd willen doen ontbranden. Maar geen soldaat mag zich ooit ook maar passief met de opstand as sociëren.. Ten slotte moet de open bare orde worden hersteld. De middelen om dit te bereiken kun nen vele zijn. Maar uw taak moei voleindigd worden. Ik heb gege ven en ik geef daartoe het bevel. „Frankrijk wil in Algerije een vrede, die ook werkelijk vrede is. Het wil er voor zorgen dat het drama niet opnieuw begint en het wil zo handelen dat het uit eindelijk Algerië niet kwijtraakt, wat voor ons en voor het Wes ten een ramp zou betekenen. De wereld, zelf ten prooi aan grote crises, is getuige van deze strijd waarin de onderscheidene tegen over elkaar staande kampen zich willen mengen. Het is duidelijk dat de eenheid, de vooruitgang en het prestige van het Franse volk op het spel staan en dat zijn toekomst gesloten is zolang het Algerijnse vraagstuk niet opge lost is. Met dit alles rekening houdend heb ik uit naam van Frankrijk het volgende besluit genomen: de Algerijnen zullen de vrije keus hebben over hun lot. Na een zekere periode van vrede als gevolg van een be stand of van totale vernietiging der rebellen kunnen zij hun keuze bekend maken. Het zal hun niet worden opgelegd. Maar twee soorten mensen willen deze vrije keuze niet. Allereerst de rebellenorganisatie die slechts een bestand wil wanneer ik met hen over Algeries politieke lot ga praten, wat ik niet doe. Dan verder bepaalde Fransen van origine, die willen dat ik van de zelfbeschikking afzie en zeg dat over het lot der Algerijnen al beslist is. Ook dat doe ik niet. En zo zijn er dus enkele in Alge rije oproerig geworden. Aanvankelijk geholpen door een welgevallige onzekerheid bij verscheidene militaire elementen, en profiterende van angsten en koortsige hartstochten nog opge stookt door volksmenners, kre gen deze oproerigen totnogtoe de steun van een deel der Europese bevolking, waarmee zij een sta king tot stand wisten te bren gen". Algiers na de rede van De Gaulle Na de rede van De Gaulle kwa men bewapende oproerlingen in Algiers uit hun „vesting" en riepen „Algerië is Frans". Autorijders reden naar het stadscentrum en lieten hun claxons gaan op het ritme van „Algeria Franqiase". Dit duurde een kwartier nadat Dc Gaulle zijn rede had beëindigd nog voort. Sommige auto's voerden de Franse vlag. Territoriale eenheden in Oran achter Franse leger De territoriale eenheden in Oran scharen zich achter het leger na de oproep van generaal Gamhiez cn gene raal Dc Gaulle. Arrestaties in West-Berlijn In West-Berlijn zijn de laatste dagen negen mensen aangehou den wegens het doorgeven van politiegeheimen aan de Oost duitsers. Het zijn vier politie mannen. drie voormalige politie functionarissen en de echtgeno ten van twee hunner. De mijnramp in Zuid-Slavië Men is vrijdag in Coalbrook, waar 435 mijnwerkers al 8 dagen opgesloten zitten in een mijn. begonnen met twee kleine, maar snel werkende diamantboren gaten te maken in het gesteen te om lucht te kunnen persen naar de mannen in de ingestor te mijngang. Deze twee boren maken kleinere gaten dan de grote boor, die men al direct na de ramp op het gesteente had gezet maar die maar langzaam werkt. Vonnissen in Zuid-Slavië Een rechtbank in Zagreb heeft vrijdag een pater Franciscaan veroordeeld tot 15 jaar gevange nisstraf en 13 anderen tot gevan genisstraffen variërend van 10 maanden tot 11 jaar. De veroordeelden zouden deel uitgemaakt hebben van een groep die samenzwering gesmeed had om een onafhankelijk Kroatië te stichten. (Kroatië is de op een na grootste republiek van Zuid- Slavië met een overwegend Rooms-Katholieke bevolking.) Zij zouden betrekkingen heb ben gehad met Kroatische fascis tisch gezinde ballingen van" de Oèstasji-beweging, die in de oorlog in Kroatië, onder Duitse bescherming, heerste. Advertentie HA Z ET - F A BR IE KT N ZEVENBERGEN WISSELVALLIG In de nacht van donderdag op vrijdag trok een depressie over het zuidelijk deel van de Noord zee naar de Duitse bocht. Ach ter de depressie begon de baro meter flink te stijgen, waardoor de luchtdrukverschillen toena men en de wind vrijdagmorgen aan de kust de grens van storm overschreed. De depressie ging vergezeld van een uitgebreid regengebied. Een rug van hoge druk. die een verbinding vormt tussen een hogedrukgebied boven Noord- Europa en een ander boven Spanje, trekt langzaam naar het oosten. Het wordt echter ge volgd door een zwakke storing, die vrijdagmiddag boven de Ierse Zee aangekomen was. Aanvankelijk zal er een kort durende weersverbetering op treden, maar later zal op de na dering van de storing weer neer slag vallen, die vooral in het noorden van het land als sneeuw naar beneden kan ko men. Het temepratuurverloop zal de komende 24 uur geen be langrijke wijzigingen onder gaan. meegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot hedenavond, wisselvallig half tot zwaar bewolkt met tijde lijk regen of sneeuw. Over het algemeen weinig verandering in temperatuur. Meest matige, naar zuidelijke richtingen draaiende wind. ZONDAG 31 JANUARI v.m. n.m. Breskens 3.47 4.12 Terneuzen 4.22 4.47 Hans weert 5.02 5.27 Walsoorden 5.12 5.37 MAANDAG 1 FEBRUARI v.m. n.m. Breskens 4.31 4.58 Terneuzen 5.06 533 Hansweert 5.46 6.13 Walsoorden 5.56 6.23 ZON MAAN op onder op onder Jan. 30 8.25 17.22 9.18 20.34 31 8.24 17.24 9.46 21.47 Febr. 1 8.22 17.26 10.12 22.57 2 8.21 17.28 10.37 3 8.19 17.29 1T.02 o]o4 4 8.18 17.31 11.29 1.09

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1960 | | pagina 1