ien. v- OL Nog steeds gespannen toestand in Algiers Belgisch Kongo Frans kabinet bijeen Weero verzicht ELK M Openhartig gesprek over autobusaffaire .J DE SANDE wordt op 30 Juni onafhankelijk Kasavoeboe zou hebben Aanvaring in de storm Brussel verlaten ZON- en MAANSTANDEN WEERBERICHT HOOGWATER Directeur-Hoofdredacteur I. va» de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 en 2510 N& 5 uur uitsluitend 207? Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; peï maand ƒ2,—; per week 48 ct Losse nrs 9 ct DONDERDAG 28 JANUARI 1960 16e Jaargang Nr 4894 Verschelt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J, van de Sande, Terneuzen Advertentieprils per mm 15 et; minimum pa advertentie ƒ2,25. Rubriek Kleine Advertenties (géén handels advertenties) 5 regels 1,Iedere regel meei 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adrea Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. In Algerië duurde de gewa pende spanning ook woensdag voort. Bewapende oproerlingen pa trouilleerden in de straten van Algiers om de inwoners te dwin gen deel te nemen aan de alge' mene staking die hun leiders hebben afgekondigd. De barrica des worden nog steeds versterkt. Z\j zijn reeds manshoog en zijn opgericht over een afstand van 200 meter die de twee hoofd kwartieren, een bank en een uni versiteit, verbinden. Achter de barricades spelen reservisten en burgers kaart evenals de troepen daarbuiten. De bevolking van Algiers wacht thans op de volgende stap die, naar velen denken, binnen enkele dagen door Parijs geno men zal worden. Op de hoeken der straten ligt het vuilnis opgehoopt, daar ook de reinigingsdiensten staken. Intussen vertonen zich meer Mohammedanen op straat. Zij worden het meest dooi' de sta king getroffen. Staking betekent voor hen geen werk en dus geen geld. In de havenstad Mostaganem werden woensdag incidenten ge meld, waarbij zes Mohammeda nen zouden zijn gewond. De win kels van Mohammedanen, die weigerden aan de staking mee te doen, werden met stenen beko geld. Daarop hielden de Moham medanen een tegendemonstratie, waarbij zij „leve De Gaulle" rie pen. VERKLARING VAN GENE RAAL CHALLE. „Het Franse leger zal blijven strijden opdat Algerië definitief Frans gebied blijft, want zij" strijd kan geen andere zin heb ben", aldus de Franse opperbe velhebber in Algerië, generaal Challe. In zijn toespraak via radio- Algiers verklaarde generaal Challe: „Na deze treurige dagen is het belangrijk om de zaak dui delijk te stellen. Om terugkeer daarvan te voorkomen heeft het, leger blijk gegeven van een groot geduld. Dit Franse leger is bezorgd om zijn eenheid te be waren. Het is het leger van de staat, het leger van Frankrijk. Het heeft slechts zin als het dis cipline heeft, gehoorzaam is aan de regering, en toewijding heeft voor het land. Het strijd hier vijf jaar met behulp van de mensen van het moederland en van Alge rië. Het zal blijven strijden op dat Algerië definitief Frans ge bied blijft, omdat zijn strijd geen andere zin kan hebben. Maar het nieuwe Algerië kan slechts worden opgebouwd in eenheid van allen. Het is nodig dat de verbroedering waarvan het leger weet dat deze werkelijk bestaat tussen Franse Mo hammedanen en de Europese Flansen, zich aan de wereld manifesteert. Allen moeten hier vertrouwen in het leger van Frankrijk stellen. De huidige situatie kan niet langer voortduren en de misver standen moeten verdwijnen na hetgeen ik zojuist gezegd heb. De orde moet onmiddellijk terug keren in het belang van Algerië zelf. Ik herhaal nog eens. het Franse leger strijdt opdat Alge rië Frans blijft." OPROEP VAN DELOU- VRIER. In een toespraak tot zijn „dier bare medeburgers van Algerië" heeft de regeringsafgevaardigde in Algiers. Paul Delouvrier, ge zegd: „Sedert twee dagen heb ik niet tot u gesproken. Ik heb dit niet gedaan omdat ik heb gehan deld. Met generaal Challe span ik mij in om een breuk tussen Algiers en het moederland te voorkomen. Zeker, ik begrijp de motieven van hen die zich met de moed der wanhoop hebben op gesloten om te getuigen van het Frans-Algerië. Ik weet dat de meesten hier deze motieven delen. Het moederland moet dit weten. Ik vraag u op dit ogen blik de staking te beëindigen en het werk te hervatten. Als de orde terugkeert, kan alles ten slotte gewonnen worden". „Maar", aldus Delouvrier, „hoe zou ik als vertegenwoordiger van het staatsgezag niet de ge kozen houding kunnen afkeu ren. U weet allen dat deze enor me risico's met zich meebrengt. A' 'riding van het moeder- 7 Niemand hier wil dat. Een s van het regiem? Niemand h wii dat. En wat zal het ein de van dit alles zijn? Het verlies van Algerië en van alle wettige banden. Gelooft me, ik voel persoon lijke banden tussen Algiers en het moederland, tussen u en de medeburgers aan de andere zijde van de Middellandse Zee. Daarom bezweer ik u met heel mijn geest en hart, met mijn ge hele verstand, niets te doen wat de toekomst van het vaderland in de waagschaal kan stellen. Niets is verloren. Wat ik u op dit ogenblik vraag is de staking te beëindigen en het werk te her vatten. Als de orde terugkeert kan alles tenslotte gewonnen worden", aldus Delouvrier in zijn radiotoespraak die door radio- Algiers werd uitgezonden. DE TOESTAND IN ALGIERS EN DE MOHAMMEDANEN. Een Mohammedaans lid van de Franse nationale vergadering, Moestafa Sjelha, heeft woensdag te Parijs gezegd dat de Moham medanen te Algiers in het geheel niet hebben deelgenomen aan het oproer in de Algerijnse hoofdstad. Sjelha zei dit bij zijn aankomst te Parijs uit Algiers. De 150.000 Mohammedaanse inwoners van Algiers hebben een zeer groot vertrouwen in presi dent De Gaulle en zijn bereid voor hem te sterven, aldus Sjelha, Sjelha, die de toestand in Al giers dramatisch noemde, zei dat hij van zondag af bezig was de Mohammedanen tot kalmte te manen. Hij had een langdurig bezoek aan de Kasbah gebracht, maar de inwoners hadden ge zegd, dat de burgerwacht hen ging vervelen. „Wij willen han delen". Ik heb hen bezworen niets te doen en ik ben naar Parijs gekomen om de regering op de hoogte te brengen van deze gang van zaken. Woensdag ochtend heerste er weer grote activiteit. De Mohammedanen hebben een barricade die de bur gerwacht in de wijk van Bab-el- Oued had opgeworpen, verwij derd. De arbeiders op de olievelden van Algerië en de Sahara hebben besloten aan de algemene sta king deel te nemen. De gemeenteraad van Algiers heeft de havenarbeiders ge vraagd de levensmiddelen uit de schepen te laden. De parlementsfractie van de Unie voor de nieuwe republiek heeft zich woensdag opnieuw achter president De Gaulle en premier Debré geschaard. In een communiqué bevestigde zij zon der voorbehoud haar vertrouwen in hen voor het herstel van de openbare orde en ret bevestigen van het staatsgezag in het ge hele gebied van de republiek. Vrees voor burgeroorlog leidt tot koersdaling op Parijse beurs De toenemende vrees in Frank rijk, dat het land op de rand van een burgeroorlog tussen het moe derland en Algerië staat, heeft zich woensdag voor de eerste maal geuit in omvangrijke ver kopen op de Parijse effecten beurs. Na opening van de beurs liepen de Franse aandelen gemid deld vijf procent in koers achter uit. De verkopen waren het grootst in aandelen van Noord- Afrikaanse en Sahara-oliemaat- schappijen. De Kongolese delegatie ter rondetafelconferentie te Brussel heeft woensdag een voorstel van de Belgische regering om de on afhankelijkheid van Kongo op 1 juli uit te roepen aanvaard. Minister De Schrijver, de Bel gische minister van Kongo, had voorgesteld dat de Kongolese grondwetgevende vergadering voor het eerst op 30 juni bijeen zou komen en dat de onafhanke lijkheid van Kongo de volgende dag uitgeroepen zou worden. Ontwerpkalender voor Kongo Hier volgt de ontwerpkalender voor de onafhankelijkheidsver klaring van Kongo: Definitieve aanbevelingen van de conferentie over de structuur van de staat en de provincies (wetgevende macht, uitvoerende macht, rechterlijke macht)15 februari. Stellingname over de aanbeve lingen door de regering: 17 febr. Voorbereiding van de wets ontwerpen: 18 februari. Opstelling, druk en indiening van deze ontwerpen bij het par lement: 8 maart. Onderzoek in commissies, be raadslaging in beide Kamers, stemming over het ontwerp door de beide Kamers: 24 maart. Uitvoering van de wetsont werpen, indiening van de kandi datenlijsten voor de provinciale verkiezingen en voor die voor de Eerste Kamer (Kamer der volks vertegenwoordigers) van 5 tot 15 april. Verkiezingscampagne, mate riële organisatie van de verkie zingen van 15 april tot 15 mei. Provinciale verkiezingen en verkiezingen voor de Tweede Kamer (Kamer der Volksverte genwoordigers) van 16 mei tot 6 juni. Verkiezingen voor de samen stelling van de Eerste Kamer (senaat) 15 juni. Vorming van de regering: 20 juni. Bijeenkomst van het eerste Kongolese parlement, waarop uitroeping van de onafhankelijk heid; 30 juni. Uit kringen die nauwe betrek kingen onderhouden met de Kon golese delegaties naar de R.T.C. in Brussel is vernomen, dat de leider van de Abako. Kasavoeboe, die maandag de R.T.C. verliet, Brussel met onbekende bestem ming heeft verlaten en waar schijnlijk naar Kongo is vertrok ken. Men meende, dat Kasavoeboe Het Franse kabinet is woens dagavond gedurende twee uur en tien minuten bijeen geweest. Er waren strenge veiligheidsmaat regelen genomen. Journalisten en fotografen werden in de omge ving van het Elysee geweerd. Naar verluidt zou president De Gaulle overwegen het parle ment vandaag in speciale zitting bijeen te ïoepen en speciale be voegdheden op zich nemen om aan de Algerijnse crisis het hoofd te bieden. Voor de kabinetsvergadering ontmoette de president de voor zitter van de constitutionele com missie, Leon Noel, die de presi dent moet raadplegen voordat een voorziening van de grondwet van kracht wordt die hem tijdens de duur van een nationale nood toestand alle bevoegdheden geeft. „Premier Debré heeft verslag uitgebracht van de toestand in Algerië en de ministerraad heeft goedkeuring gehecht aan de in structies, die aan de regerings vertegenwoordiger en aan de op perbevelhebber in Algerië zijn gegeven". Dit is na de kabinets vergadering in een communiqué meegedeeld. Daarin werd voorts bevestigd dat president De Gaul le zich op vrijdag a.s. in een radiorede tot de natie zal richten. De minister van Voorlichting, Roger Frey. deelde mede dat de president zich volgens plan op 5 februari naar Algerië zal bege ven. Voorts zei hij dat er onder de leden van het kabinet geen plan nen tot aftreden bestaan. Hij verklaarde dat er een „systema tische campagne was gevoerd om de publieke opinie te mislei den". Tijdens een zware storm zijn in de nacht van zondag op maan dag de Noorse tanker „Grom" en het Ameri kaanse s.s. „Santé Ali cia" bij Portsmouth met elkaar in aanva ring gekomen. Persoonlijke ongeluk ken deden zich niet voor, doch de materiële schade was vooral aan boord van de tanker, groot. De scherpe boeg van de Amerikaan heeft het voorschip van de Noor bijna gespleten. Delegatie van „B'nai B'rith" bij de Koningin Woensdagmorgen te 11.00 uur heeft de Koningin een delegatie van de Joodse organisatie „B'nai B'rith" op het paleis Soestdijk ontvangen. De „B'nai B'rith" (letterlijk: zonen van het ver bond) is de oudste en grootste Joodse organisatie en telt thans 470.000 leden in 37 landen. 16 leiders van deze broederschap vergaderen thans in Amsterdam. De „B'nai B'rith" werd opge richt in 1844 en omvat organisa ties van verschillende richting. De broederschap bezit ziekenhui zen. bejaardentehuizen, studen tenhuizen en godsdienstige en culturele centra. In 1953 'schonk de broeder schap 10.000 dollar ten behoeve van de slachuiifers van de wa tersnood. De Benelux-conferentie uitgesteld Een woordvoerder van het mi nisterie van Buitenlandse Zaken in Den Haag heeft woensdag ochtend desgevraagd medege deeld, dat de Nederlandse re gering accoord gaat met het Belgische voorstel de Benelux- ministersconferentie uit te stel len van 6 tot 19 februari. Zoals gemeld had de Belgi sche regering om uitstel van deze te Brussel te houden con ferentie verzocht in verband met ziekte van de Belgische mi nister van Landbouw, De Vlee- schauwer. Luchtscooter De Bell Helicopter Mij heeft dinsdag haar laatste creatie aan het publiek getoondeen scoo ter zonder wielen, die zich met een snelheid van 40 km per uur verplaatst op een kussen van samengeperste lucht. Het voer tuig weegt 73 kjlo en ziet er uit als een grote vloerwrijver. Door een tweetaktmotor wordt een ventilator aangedreven, die lucht in de richting van de grond perst. Op die wijze wordt een luchtkussen van vijf centi meter dikte gevormd. De be stuurder behoeft niets anders te doen dan zich in de richting te buieen waarin hij wil gaan. vermoedelijk per auto naar Parijs was gegaan om daar een vlieg tuig naar Brazaville te nemen. Kasavoeboe zou van plan zijn in Brazaville de onmiddellijke onafhankelijkheid van Kongo uit te roepen en daar een voorlopige regering samen te stellen. Danie Kanza, vice-voorzitter van de Abako, heeft ter confe rentie zijn afkeuring uitgespro ken over de afwezigheid van Kasavoeboe. Ook Kasongo, een lid van de Kongolese nationale beweging, heeft zich afkeurend uitgelaten over de houding van Kasavoeboe. Kanza heeft inmiddels meege deeld. nu als leider van de Abako- delegatie te zuilen optreden. Maar in conferentiekringen ge looft men, dat I-oemoemba thans in feite de leider zal worden van het kartel van de Abako, een deel van de Kongolese nationale beweging en de Afrikaanse soli- dariteitsDartij. In sommige eonfprentiekringen is men van oordeel, dat het ge drag van Kasavoeboe te wijten is aan verschil van mening in de Abako over de datum waaron de Kongolese onafhankelijkheid moet worden afgekondigd. Kasa voeboe zou de onafhankeliikheid uiterlijk op 1 anril afgekondigd willen hebben. Maar op een ge heime vergadering van het kar tel op maandagavond waren alle afgevaardigden behalve Kasa voeboe overeengekomen 1 juni als datum te stellen. Kanza en Bolya. voorzitter van de gematigde nationale partij van de vooruitgang, hebhpn in een radiotocmraak tot het Kon golese volk de datum van de on afhankeliikheid aangekondigd en uitgelegd, dat dit een compromis is tussen de door de Kongolese delegaties voorgestelde datum (1 juni) en de door de Belgische regering aanvankelijk voorge stelde (15 juli). De R.T.C. is tot hedenochtend verdaagd. Zaterdag voortzetting der bespreking over arbeidsvoorwaarden „De bespreking over klimaat en situatie bij de autobusdiensten en de wilde stakingen werd ge kenmerkt door grote openhartig heid", aldus meldt een gezamen- tijke mededeling van de ministers van Verkeer en Waterstaat, van Economische Zaken en de staats secretaris van Sociale Zaken enerzijds en de voorzitters van de bij de autobusdiensten beirok ken organisaties anderzijds. De besprekingen vonden tussen woensdagmiddag half vijf en zeven uur plaats in de Staten zaal aan het Binnenhof te Den Haag. Voorts wordt in de mededeling „unaniem gecons.ateerd, dat de uitgebroken wilde stakingen na drukkelijk afgekeurd moeten worden omdat deze een ernstig gevaar vormen voor het bevredi gend functioneren van het geor ganiseerd overleg". Het besluit meldend, dat de voor woensdag geprojecteerde bespreking naar zaterdagmorgen 10 uur verschoven is, delen rege ring en organisaties mede. daar bij van het standpunt uit te gaan, DE BUSSTAKING Gistermorgen zijn de autobus sen van de Brabantse vervoers maatschappij B.B.A. te Breda, in de garages blijven staan. Deze maatschappij, die circa 1100 man personeel heeft, verzorgt het openbaar transport in geheel west en midden-Brabant en voorts de stadsdiensten in 'sHer- togenbosch (vier lijnen), Tilburg en Breda. De staking van het personeel is ook hier uitgebroken door on tevredenheid over de vorderin gen in de loononderhandelingen. De bussen van W.S.M., die het vervoer in het Westland verzorgt, zijn gistermorgen te circa 5.30 uur alle weer uitgereden. Voor het overige blijven de autobusen in het land rijden. DE RAMPMIJN VAN COALBROOK De grote boormachine waarmee pogingen worden gedaan de 435 in een kolenmijn te Coalbrook in Zuid-Afrika ingesloten arbeiders te bereiken, is woensdag uitge rust met Amerikaanse wolfram beitels. die per vliegtuig uit New York zijn gekomen. De boorwerkzaamheden hadden dinsdag vertraging ondervonden, maar ook met de nieuwe beitels zal het nog verscheidene dagen duren vóór men de diepte heeft bereikt, waarop de ingesloten mannen zijn. Als men de vereiste diepte heeft bereikt, zal men een micro- foon'in het gat laten zakken. In dien er geen geluid wordt ge hoord, wordt de microfoon ver vangen door een miniatuurcame- ra voor het maken van een film. Toestand van Bevan enigszins verbeterd De gezondheidstoestand van Aneurin Bevan, de plaatsvervan gende leider van de Britse La- bourpartij die een maand gele den eqn zware buikoperatie on derging, vertoont enige verbete ring. zo is woensdagochtend in een bulletin bekendgemaakt. „dat de rust in de bedrijfstak dan zal zijn teruggekeerd". Minister Korthals bleek zeer tevreden over de afloop van de besprekingen van gisteren, die bedoeld waren het „klimaat voor verdere onderhandelingen over lonen en bustarieven te beoorde len". Staatssecretaris Roolvink zei- de het klimaat thans gunstig te achten, omdat de lucht is opge klaard. Mr. D. van Setten, direc teur van de B.B.A.die als voor zitter van de K.N.V.T.O. aan de bespreking deelnam, vertelde zijn mensen dinsdag dringend een wilde actie ontraden te heb ben, omdat hij anders in Den Haag zwakker zou staan. ,.Ik zat hier met de staking Brabant in de rug en ben zeer tevreden over het voortzetten van de loon- en tariefsonderhandelingen op za terdag aanstaande", zo zeide hij. Mr. dr. E. P. Verkerk, voorzit ter van de F.N.O.P. en de heer H. oen Hertog, plaatsvervanger van de voorzitter van de B.B.N. verklaarden blij te zijn. dat de kwestie uit het ongewisse is en verder gewerkt zal kunnen wor den. Verheugd toonde zich ook de heer W. J. L. Spit, van St. Ra- phaël. Hij zeide „Ik geloof dat we samen buitengewoon geluk kig met het resultaat van het ge sprek van vandaag kunnen zijn. Ik heb het vertrouwen dat deze resultaten de rust zullen bevesti gen". In antwoord op een vraag zeide de heer Spit het „niet aan nemelijk te achten, dat de be sprekingen van zaterdag geen resultaat zullen opleveren". Hij hoopt, dat met dit vooruitzicht de chauffeurs van de autobusdien sten zich niet tot nieuwe wilde acties zullen laten verleiden. Behalve de genoemde namen aan de bespreking deel de heer J. de Later van de Ned. Bond van Vervoerspersoneel. mr. T. J. den Hartogh van de Prot. Chr. Werknemers. J. J. van der Lin den van St. Bonifacius, mr. A. H. C. Gieben, secretaris-generaal van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, mr. C. J. G. M. Vinkesteyn, directeur-generaal van het verkeer, J. P. van Cal- steren van deze dienst en mr. A. Vos, van het betreffende direc toraat van Economische Zaken. De Nederlands-Dukse onderhandelingen Een woordvoerder van het Westduitse ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft woensdag meegedeeld, dat de ministers van Buitenlandse Zaken van West-Duitsland en Nederland er in zijn geslaagd de standpunten in de hangende kwesties die uit de laatste oorlog zijn voortge vloeid, nader tot elkaar te bren gen. „Wij hopën dat er binnen kort een algehele oplossing kan worden bereikt", zei hij. De beide ministers hebben de dinsdag in Rome geëindigde bij eenkomst van Euromarktlanden benut om van gedachten te wis selen. Dr. Roif Lahr, het hoofd van de Westduitse delegatie voor de onderhandelingen met Neder land. gaat volgende week naar Den Haag om de besprekingen voort te zetten, aldus het mini sterie van Buitenlandse Zaken te Bonn. Verklaring van Verolme De heer C. Verolme, eigenaar van de Verolme-scheepswerven te Rotterdam, heeft dinsdag te New York waar hij maandag aankwam, verklaard dat hij zeer enthousiast is over een plan om twee superschepen te bouwen die op de Atlantische route elk 8.000 passagiers kunnen vervoe ren. Op een persconferentie zei hij dat hij binnen drie tot vier maanden een beslissing zal ne men aangaande het plan. Hij overweegt de supersche pen te Rotterdam te bouwen als een „geheel Nederlands pro ject". Hij is bereid twintig pro- cent van de kosten, naar schat ting een kleine 400 miljoen gul den per schip, te dragen. De schepen zouden met een snelheid van 35 knopen in vier dagen de Atlantische Oceaan kunnen oversteken. Belgische socialisten willen vrijdag algemene staking Het. socialistische „Algemeen Belgisch Vakverbond" heeft voor vrijdag 29 januari een al gemene staking uitgeroepen om dat de regering heeft geweigerd in te gaan op een aantal eisen. Aan de actie wordt niet deel genomen door de christelijke en de liberale vakverenigingen. IETS ZACHTER Het belangrijkste druksysteem voor Nederland is nu een depres sie, die zich via West-Frankrijk in noordelijke richting verplaatst. De oostelijke wind is als ge volg hiervan in kracht toegeno men maar heeft bovendien de tendens om later meer naar zui delijke richtingen te draaien, De op deze wijze aangevoerde lucht is iets warmer dan de lucht van woensdag. Daarnaast kan er samenhangend met deze depres sieactiviteit ook enige regen ver wacht worden. Hoewel de luchtdruk boven Scandinavië langzaam stijgt is er tengevolge van de algemene ZON MAAN druksituatie nog geen reden om met vorst voor Nederland reke ning te houden. De vorstlijn loopt thans onge veer van Zuid-Zweden in noord westelijke richting naar de west kust van Noorwegen. medegedeeld door het K. N. M. I. te De Bilt, geldig van donderdag ochtend tot donderdagavond. Naar zuidelijke richtingen draaiende wind. Veranderlijke bewolking en hier en daar enige regen. Matige af en toe krachtige wind tussen oost en zuid. Dezelfde of iets ho gere temperaturen dan woens dag, VRIJDAG 29 JANUARI op onder op onder v.m. n.m. Jan. Breskens 2.18 2.46 28 8.28 17.18 8.11 18.03 Terneuzen 2.53 3.21 29 8.27 17.20 8.47 19.19 Hansweert 3.33 4.01 30 8.25 17.22 9.18 20.34 Walsoorden 3.43 4.11

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1960 | | pagina 1