MACHT der SOWJET-UNIE
Radio-Televisie-Vcrlifliting
Radio de Koek
Grote mijnramp in Z.-Afrika
Weero verzicht
Bewoners volgende week Vrijdag terug naar
Tuindorp
Oostzaan
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
WEERBERICHT
VAN DAMME
an weinig
iderlappen
5
prachtig
lees f2,50
Ruim 400 mijnwerkers van
buitenwereld afgesloten
de
BINNENVERINGBED
IjdMMlwill
SCHUIMRUBBERBED
22 januari 1960.
r-Worstmaker
V 3 TELEF. 2566
PROFITEERT
4TEKDAG
ilEF,
BAKLAPPEN 3,50
kNDEAU voor 3,
)RST voor ƒ1,80
KALFSVLEES
LR EN.
kwaliteit en vers.
rrankerlng bij abonnement: Terneuzen.
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073 en 2510
Ni 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,per kwartaal; per
maand ƒ2,per week 48 ct. Losse nrs 9 et
DE VRIJE ZEEUW
ZATERDAG 23 JANUARI 1960.
16e Jaargang Nr 4890
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Ternenzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie ƒ2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handela-
advertenties)5 regels 1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adrea
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 nur.
ADENAUER IN MOEILIJKHEDEN
Donderdag heeft de Sowjet-premier Chroesjtsjef een rede ge
houden in de Opperste Sowjet, die, gericht was op hef propageren
van ontwapening, doch die met grote openhartigheid gewaagde
van het feit, dat tot nu het land militair steeds machtiger werd
bewapend. De belangrijkste aankondiging was, dat 1.200.000 van
de 3.600.000 manschappen zullen worden gedemobiliseerd.
De 2.400.000 die overblijven vormen nog een ontzaglijk leger, met
gemoderniseerde bewapening, waardoor hun vuurkracht aanzien
lijk zal toenemen. Degenen die leger, vloot en luchtmacht verlaten,
zullen werk vinden bij de landbouw en in de industrie, bij het
transportwezen en de burgerluchtvaart. De aankondiging maakt
deel uit van een overal bij de grote mogendheden heersende strek
king, om de klassieke strijdkrachten te verkleinen en aldus te
bezuinigen op onderhoud en legering van de massale troepen. In
de Verenigde Staten die ongeveer 2.500.000 man onder de wape
nen hebben .s deze modernisering in mindere mate doorgevoerd
dan in Engeland, waar dit jaar de dienstplicht zal worden afge
schaft.
Men vraagt zich af. of de
Russen en anderen, die zich
specialiseren op de modernste
oorlogsmiddelen, niet meer re
kenen op lokale oorlogen met
conventionele methoden. Maar
men moet aanemen dat hetgeen
zij overhouden op dit terrein
ruim voldoende is, om een oor
log te voeren zoals in Korea. In
Europa echter kan men nauwe
lijks verwachten, dat een con
flict beperkt zou blijven, zodra
enige honderdduizenden worden
ingezet. Daarvoor is het gebied
te klein. En uitbreiding betekent
het gebruik van kernwapens.
Fase overgeslagen
In zekere zin hebben de Rus
sen een fase in de techniek der
bewapening overgeslagen, die
namelijk van de bouw van zwa
re bommenwerpers voor de stra
tegische oorlogvoering. Men
weet dat de N.A.V.O.-theorie
deze is, dat het schild van klas
sieke divisies zij het dan ook
voorzien van granaten, die voor
zien kunnen worden van atoom
koppen op het Europese en
Aziatische vasteland zal staan.
Doch het zwaard zal bestaan
uit bommenwerpers voor de
lange afstand, en zij zullen de
waterstofbommen vervoeren
voor de tegenaanval op de bases
van de tegenstander.
Men leeft in het westen al
sinds jaren onder de bescher
ming van deze afschrikwekken
de strategische instrumenten.
Daarbij komen de raketten.
Doch Amerikanen «n Britten
hebben zich niet gespecialiseerd
op raketten. Zij hebben immers
vliegvelden in Engeland. West-
Europa, Zuid-Europa en Noord-
Afrika, en die liggen niet zo ver
af van de centra der Sowjet-
Unie. De zware vliegtuigen kun
nen terugkeren na hun dodende
werk te hebben verricht. Daar
na is dan nog de meeste aan
dacht geschonken aan raketten,
die te velde kunnen worden ge
bruikt en voor middelbare af
stand. Vandaar dat de Amerika
nen en Britten de achterstand
hebben verkregen, die nu be
staat. Want de Sow jet-Unie
moest zich instellen op het over
bruggen van oceanen (Atlanti
sche en Grote Oceaan) om
Amerika te kunnen treffen. Zij
verwaarloosden de bouw van
zware bommenwerpers voor
lange afstanden en richtten
PRESIDENT SOEKARNO
HOOGSTE LEIDER
DER DEFENSIE
President Soekarno van Indo
nesië heeft de functie overgeno
men van hoogste leider der de
fensie van leger, marine en
luchtmacht, aldus bericht het
persbureau Antara.
De president heeft ook een
decreet uitgevaardigd, waarin
het bureau van de centrale
defensieleiding wordt opgehe
ven. Dit bureau werd geleid
door de chefs van de staven.
Door de presidentiële maat
regelen zullen de drie leiders
van het leger ontheven worden
van de bevoegdheid zelf rege
lingen te treffen in de gebieden
die onder hun commando
staan.
Dr. Soekarno zal echter een
aantal plaatsvervangers aanstel
len onder wie militaire func
tionarissen die hem in de
uitoefening van zijn nieuwe
taak zullen bijstaan. Volgens
het decreet zullen de dagelijkse
werkzaamheden van de defen
sieleiding worden uitgevoerd
door premier Djoeanda en de
minister van Defensie, generaal
Harris Nasution.
Nog steeds wordt gewerkt aan
het. verstevigen van de nieuwe
dijk, welke is gelegd in het gat,
dat in de dijk van zijkanaal H.
langs de Noor der-IJ-■polder is
geslagen. Aan de kanaalzijde is
een zinkstuk van rijs gelegd.
Deze luchtfoto geeft een goed
beeld van de situatie.
(Luchtfoto: A.N.P.)
zich direct op raketten met
enorme reikwijdte.
Chroesjtsjef heeft nu gezegd,
dat de gewone legers worden be
perkt, dat,de normale vloten
worden afgelost door onder
zeeërs (met at.omische drijf
kracht, althans ten dele, en met,
raketten uitgerust) en dat ra
ketten de bommenwerpers zul
len vervangen. Hij sprak ook
van een nieuw en verschrikke
lijk wapen, dat nog in studie is,
maar dat alles zou overtreffen.
Men heeft daarbij gedacht aan
verlammende gassen of aan
bacteriën, die met raketten ver
spreid kunnen worden, maar
niemand weet waarop de passa
ge doelde.
Contra Adenauer
De Sowjetpremier had vrien
delijke woorden voor alle staats
hoofden, die hij had ontmoet of
nog zou ontmoeten. Voor De
Gaulle had hij veel lof en ook
voor de Italiaanse president
Gronchi, die nu toch naar Mos
kou zal gaan, en natuurlijk voor
Eisenhower, die in jiini in de
Sow jet-Unie op bezoek komt.
Maar niet voor Adenauer. Deze
werd met hoon overstelpt, om
dat hij de koude oorlog zou wil
len blijven voeren. Daarbij werd
weer herinnerd aan de voor
naamste ex-nazis. die in de re
gering te Bonn een plaats heb
ben gevonden.
Adenauer heeft de antisemiti
sche en nazistische daden in
West-Duitsland fel veroordeeld.
Hij heeft aanbevolen, dat het
publiek de raddraaiers een pak
slaag zou geven, wat terecht
geen methode werd geacht, om
in een rechtstaat een ernstig
probleem op te lossen. De West-
duitse pers dringt er nu op aan,
minder kwetsbaar te worden,
door mensen, die vroeger als
theoretici van het nazisme ver
maard waren (zoals minister
Oberlander en onder-staats
secretaris Globke) te ontslaan.
De eerste zal wel heengaan.
Aanvallen op De Gaulle
Deze week is de crisis in
Frankrijk die het regime van
De Gaulle nog niet aantast,
maar er wel zeer hinderlijk voor
is weer opgelaaid en ditmaal
naar aanleiding van de Alge
rijnse kwestie.
Men weet dat De Gaulle de
moslims heeft aangeboden, bij
referendum te kiezen uit drie
mogelijkheden, als zij de strijd
zouden stakenafscheiding, as
sociatie met Frankrijk in een
zelfbesturend gewest, of ver
fransing. Dat laatste kwam niet
in aanmerking als serieuze mo
gelijkheid. Maar ook de twee
andere aanbiedingen hebben
niet geleid tot een staken van
het vuren. En de strijd duurt
onverminderd voort.
Nu verdenken de Europese
ultra's en legerofficieren in Al
gerije er De Gaulle van, dat deze
eigenlijk de oorlog niet fel ge
noeg laat voeren, omdat hij op
een compromis aanstuurt. En
evenals de rechtse onafhanke-
lijken in Parijs, die de coalitie
met, de partij van Debré hebben
verbroken, bestrijden zij het be
leid van De Gaulle in deze kwes
tie. Pinay, een der leiders van
de onafhankelijken, trad af.
omdat, hij vindt dat De Gaulle
de NAVO niet goed genoeg ge
zind is. Dat raakt de Euro
peanen in Algerije niet. Alles is
door hen geconcentreerd op be
houd van een „Frans Algerije"
Massu in opspraak
Generaal Massu, nu een der
leiders van de Europese rebellie
van de 13de mei 1958, heeft in
een interview met een Duitse
correspondent dingen gezegd,
waarvan ieder overtuigd is dat
hij ze zo denkt, al heeft hij ont
kend, ze te hebben geuit. Men
is echter overtuigd, dat hij heeft
verklaard, dat het leger spijt
had van de verheffing van De
Gaulle tot de macht; da,t De
Gaulle „links" was; dat nie
mand iets begrijpt van zijn poli
tiek, als hij die tenminste heeft.
En dergelijke dingen.
Massu is op het matje geroe
pen in Parijs, flink onder han
den genomen door premier
Debré, met opzet niet ontvangen
door een verstoorde De Gaulle
en hij heeft alles ontkend, wat
de (overigens zeer betrouwbare
Duitse journalist) hem in de
mond heeft gelegd.
Men gelooft nu dat De Gaulle
deze zomer een referendum zal
willen houden over zijn Alge
rijnse politiek, om zich zo te
verzekeren van het prestige, dat
een uitspraak van het volk hem
zal geven. Want hij twijfelt er
waarschijnlijk terecht niet
aan dat het volk hem volmacht
wil geven, een einde te maken
aan de Algerijnse oorlog, met
welke uitslag ook.
dr. A. C.
(Nadruk verboden.)
De storm van woensdag heeft
het 7.254 ton metende schip
„Lieve Vrouwenkerk" van de
N.V. Nederlandse Scheepvaart
Maatschappij, op de Vliehors
ten westen van Vlieland gewor
pen. Deze luchtfoto laat zien
hoe hoog het schip wel zit. Er
gebeurden geen persoonlijke on
gelukken.
(Luchtfoto: A.N.P.)
PRINSES BEATRIX
SCHONK GIFT AAN
RAMPENFONDS
H. K. H. Prinses Beatrix heeft
een gift ter beschikking gesteld
van het nationaal rampenfonds
in verband met de overstroming
van Tuindorp-Oostzaan.
BEVAN ZEER ZWAK
Aneurin Bevan. de 62-jarige
Britse socialistische leider, die
kortgeleden een zware maag
operatie heeft ondergaan, is
„zeer zwak", aldus een mede
deling van de directie van het
Londense „Free Hospital", waar
in hij 29 december j.l. werd op
genomen.
RUIM 83.000 NIEUWE
WONINGEN IN 1959
In het jaar 1959 kwamen, vol
gens voorlopige gegevens van het
centraal bureau voor de statis
tiek, 83.400 nieuwe woningen ge
reed.
In de maand december kwamen
volgens de voorlopige cijfers
rond 9400 woningen gereed, in
december 1958 was dit aantal
8396.
EISENHOWER NIET
NAAR FORMOSA
Te Taipeh is van officiële
zijde bekendgemaakt dat het
Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft mede
gedeeld dat president Eisenho
wer na zijn komende bezoeken
aan de Sowjet-Unie en Japan
geen tijd meer over heeft om
zich nog naar andere landen te
begeven, zodat hij ook niet naar
Formosa zal kunnen reizen.
Advertentie}
I NOORDSTRAAT 102 - TEL. 3128 - TERNEUZEN
In een steenkoolmijn nabij Coalbrook, in de Oranje-Vrijstaat, in
Zuid-Afrika heeft zich donderdagmiddag op grote schaal steen
stortingen voorgedaan. Hierdoor zijn 406 mijnwerkers 400
negers en zes blanken op 180 meter onder de grond van de
buitenwereld afgesneden.
Reddingsploegen die zich tot op 1600 meter van de ingeslotcnen
bevonden, waren ook vrijdagavond nog bezig te pogen zich een weg
te banen naar de ruim 400 mijnwerkers die al 24 uur van de bui
tenwereld waren afgesloten.
De reddingsploegen van blanke en zwarte Zuidafrikanen, Engel
sen, Hongaren en Portugezen staan onder leiding van een nog geen
dertigjarige man Wood. Velen van de redders zeiden dat er volgens
hen maar weinig kans meer is op redding.
Vrijdagavond echter maakte
het ministerie van Mijnbouw be
kend dat een luchtverversings-
pomp weer in werking was ge
bracht waardoor nieuwe pogin
gen tot redding mogelijk zijn ge
worden.
De ingeslotenen worden ook
bedreigd door het dodelijke
methaangas, dat zich in het in-
stortingsgebied verspreidt.
Bij de schacht van de rampmijn
stonden familieleden van de in
geslotenen te wachten op nieuws.
Zij baden of stonden stil voor
zich uit te kijken.
De mijndirectie heeft meege
deeld dat het ongeluk veroor
zaakt schijnt te zijn door grote
B. en W. van Amsterdam
hebben bepaald dat in
het Tuindorp Oostzaan
de dag, waarop de bewoners
wederom toegang tot hun
woning zullen krijgen, zal
zijn vrijdag 29 januari a.s.,
vanaf des morgens 8.30 uur.
Het gemeentebestuur zal zijn
in het .Tuindorp wonend perso
neel op vrijdag 29 en zaterdag 30
januari a.s. vrijaf geven met be
houd van salaris.
De vereniging van bedrijven in
Amsterdam-N. zal haar leden
adviseren een overeenkomstig
besluit te nemen.
Het gemeentebestuur dringt er
met klem bij de bevolking op aan
de wenken en raadgevingen, be
kend gemaakt in het hun toe
gezonden vouwblad, nauwkeurig
te lezen en op te volgen.
K. N. V. B. schenkt
ƒ50.000 voor Tuindorp
Het bestuur van de K. N.
V. B. heeft uit de totogelden
een bedrag van vijftig duizend
gulden ter beschikking gesteld
van de slachtoffers in het dooi
de overstroming getroffen
Tuindorp-Oostzaan
Amerikaanse cheque
voor Tuindorp
Om kwart voor vier gistermid
dag heeft de Amerikaanse am
bassadeur in Nederland, de heer
Philip Young, vergezeld van de
Amerikaanse consul-generaal te
Amsterdam, de heer G. E. Clark
in het hoofdstedelijke stadhuis
aan burgemeester G. van Hall
voor de getroffen bewoners van
Tuindorp-Oostzaan een cheque
van 5000 dollar 18.850) over
handigd.
„Deze cheque bevat niet de bij
drage der Amerikaanse rege
ringsambtenaren in Nederland",
aldus zei de ambassadeur. „Die
bijdrage zal u later door onze
consul-generaal worden overhan
digd. Evenmin vertegenwoordigt
zij de bijdrage van de Ameri
kaanse kolonie in Nederland".
„Met deze cheque wenst de re
gering, der Verenigde Staten de
bewondering tot uiting te bren
gen voor de Nederlanders", zo
besloot de ambassadeur „het
enige volk in de wereld dat zijn
land met eigen handen heeft op
gebouwd, na het aan de zee ont
trokken te hebben".
Nadat de burgemeester de am
bassadeur voor deze gift bedankt
had ging de cheque terstond
weer in andere handen over. Mr.
Van Hall overhandigde haar na
melijk aan de penningmeester
van het nationaal rampenfonds,
mr. H. Termeulen.
verzakkingen waardoor de lucht
verversing in het ongerede was
geraakt. Hierna volgden kleinere
instortingen.
De reddingsbrigaden die in het
begin in de mijn afdaalden, wa
ren voor hun zuurstof afhanke
lijk van zuurstofmaskers, waar
door hun activiteit zeer was be
perkt. Zij konden slechts voor
twee uur lucht meenemen en
hadden een uur nodig om van en
naar hun arbeidsterrein te
komen, zodat zij slechts één uur
achter elkaar konden werken,
denlang profiteerde het publiek
Nadat zij in dé schacht zijn af
gedaald, moeten zij ongeveer
anderhalve kilometer lopen voor
dat zij aan de rand van instorting
zijn. De mijnwerkers zitten an
derhalve kilometer verder inge
sloten.
Door de instortingen werd de
lucht met zoveel kracht uit de
schachten gestoten dat de lucht
verversingsinstallatie werd ver
nield. Deze installatie was vrij
dagavond weer in werking.
Er zijn scheuren van meer dan
tien centimeter in wegen ont
staan. Kilometers ver in de om
streken was de schok te voelen.
Toestand verschrikkelijk
Een van de redders zei dat de
toestand in de mijn verschrikke
lijk is. Tijdens de werkzaam
heden horen de redders liet dak
van de gang kraken. „Elke val
lende steen maakt geluid als van
de donder en wij zijn ons er
voortdurend van bewust dat ons
leven aan een zijden draadje
hangt".
Er loopt een waterleidingbuis
door het getroffen gedeelte. Voor
zover bekend is er geen water
aan deze leiding onttrokken. In
dien dit wel het geval was, zou
het een teken zijn dat er nog
mensen leven.
ITALIAANSE
MINISTERS EN
PARLEMENTSLEDEN
ONDER BEWAKING
Drie Italiaanse ministers en
een 30-tal parlementsleden, be
horend tot de linkervleugel van
de christen-democratische partij
en tot de sociaal-democratische
partij, worden dag en nacht door
de politie bewaakt. Zij hebben
brieven ontvangen, waarin zij
met de dood worden bedreigd,
omdat zij de christen-democrati
sche regering van Segni moei
lijkheden in de weg zouden leg
gen.
De ministers zijn Tambroni
(Financiën), Bo (belast met de be
strijding van de bureaucratie) en
Aggradi (Staatsbedrijven).
(Advertentie)
HAZET - FABRIEK E N ZEVENBERGEN
Het K. N. M.I. deelt mede:
De bereikte maximumtempe
raturen van 10 en 11 graden la
gen op vele plaatsen 8 a 9 gra
den hoger dan het voorafgaande
etmaal. Dit kwam doordat wij
in geheel andere lucht terecht
zijn gekomen, lucht van subtro-
ZONDAG 24 JANUARI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoordon
v.m.
9.46
10.21
11.01
11.11
n.m.
10.35
11.10
11.50
MAANDAG 25 JANUARI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
11.01
11.36
0.16
0.26
n.m.
11.25
12.40
12.50
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Jan.
24
8.33
17.11
4.23
13.38
25
8.32
17.13
5.32
14.32
26
S.31
17.15
6.34
15.36
27
8.29
17.17
7.27
16.47
28
8.28
17.18
8.11
18.03
pische en Oceanische oor
sprong.
Op de Britse eilanden liep het
kwik in deze lucht zelfs op tal
rijke plaatsen tot 13 graden op,
in Frankrijk tot 15 graden.
De zuidwestelijke stroming
welke de zachte lucht aanvoert
wordt in stand gehouden door
een omvangrijk gebied van lage
luchtdruk dat zich ten westen
van de Britse eilanden op de
Oceaan handhaaft en een ge
bied van hoge luchtdruk dat
zich van de Balkan naar Noord-
Rusland uitstrekt. In de zuid
westelijke stroming trekken en
kele storingen mee, waaronder
een regenfront dat zich in de
ochtend over Nederland naar
het noordoosten zal verplaat
sen. Ook tijdens het weekeinde
zal het zachte weer voortduren.
medegedeeld door het K. N. M. I.
te De Bilt, geldig van zaterdag
ochtend tot zaterdagavond.
Zuidwestelijke wind.
Zwaar bewolkt met in de och
tend plaatselijk enige regen en
later enkele opklaringen. Matigr
langs de kust af en toe krark
tigte of harde wind tussen t
en zuidwest. Aanhoudend z
weer. j.)
1
