Steeds meer wapens naar
Caraïbisch gebied
Douwe Egberts
Beursoverzicht
Oorlog tussen Castro en Irujillo
dreigt
Deze speciale
PICKWICK theepot
de fijne Engelse Melange!
Donderdag 10 december '59
DE V R IJ E ZEEUW
Pagina 3
Washington uiterst bezorgd:
Het feit, dat de regering
der Verenigde Staten tot
nog toe niet in staat is ge
weest. de wapenzendingen
naar Cuba en de Domini
caanse Republiek te verhin
deren, is een van de gevaar
lijkste voortekenen der ont
wikkeling in de Caraihische
Zee. De dictator van de Do
minicaanse Republiek, de
oude vos Trujillo, ziet zich
voor de eerste maal gesteld
tegenover een ernstige be
dreiging van zijn regering.
Niet, dat voorlopig aan 'n
georganiseerde opstand in
zijn staat zelf gedacht kan
worden. Daarvoor zit hij,
zuiver technisch gezien, te
vast jn het zadel. Hij heeft
bovendien, uit vrees voor 'n
invasie, zijn troepen (gere-
cruteerd uit de boerenmas
sa's der eilanden) aanzien-
lük versterkt. Maar de voor
de bewapening nodige gel
den hebben een diep gat in
'Ün schatkist geslagen en
de generalissimo ziet zich
thans geplaatst voor een
situatie, waarin het hem aan
geld voor de instandhouding
van het staatsapparaat be
gint te onbreken. Hij moet
schulden in het buitenland
maken.
Dat hij voor dit doel niet
zal raken aan de enorme,
tientallen miljoenen bedra
gende kapitalen, die hij op
eigen naam in de Verenigde
Staten en andere landen
heeft gedeponeerd, is nau
welijks twijfelachtig.
STERKSTE
STRIJDMACHT VAN
MIDDEN-AMERIKA
Om welke sommen het bij de
uitrusting van zijn strijdkrach
ten £Mt,i hhjkt uit cfe onlangs
door n'n minister dr. Balagner
afpelegderverklaring, dat de re
gering van Ciudad Trujillo dit
jaar niet minder dan 200 miljoen
gulden voor leger en luchtmacht
heeft uitgegeven. Balaguer voeg
de daaraan toe. dat de Domini
caanse Republiek met haar lucht,
vloot, bestaande uit moderne
Franse Mystère-straaljagers en
Britse Vampires, de best uitge
ruste strijdmacht van de Cara
ihische wereld bezit.
Op protesten van Washington
heeft Frankrijk geantwoord, dat
zijn leveranties zouden zijn ge
schied. voordat de Verenigde Sta
ten hadden verzocht, geen wa
pens naar de landen in en om de
Caraïbische Zee te zenden. Revo
lutionaire Dominicaanse groepen
in New York echter beweren, dat
Frankrijk de vliegtuigen zou
hebben gezonden om niet de Do
minicaanse stem bij de behan
deling van de Algerijnse kwestie
in de Verenigde Naties te verlie
zen. In elk geval heeft het Wa
shington* positie verzwakt tegen
over Engeland, dat aanvankelijk
had geweigerd Hawker Hunters
aan Cuba te leveren, maar daar
toe nu toch is overgegaan.
Maar zelfs indien de geallieer
de regeringen tenslotte geen wa
pens meer zouden leveren, dan
nog zullen de wapenhandelaars
-smokkelaars van de gehele we
reld er als de kippen bij zijn om
dit illegaal te doen en granaten
en machinegeweren in reusach
tige hoeveelheden naar de Cara-
m.sche landen te zenden.
Castro's dilemma
Het is intussen de vraag, of
Kiel Castro van Cuba zeer snel
al trachten zijn buitenlandse po
ll ieke doeleinden, die zonder
twijfel de val van Trujillo-dicta-
tuur omvatten, te bereiken, ook
al geniet hij daarbij de volledige
-teun van Venezuela, bijvoor
beeld bij de opleiding van inva
sietroepen.
Want Castro staat onder een
zeer sterke binnenlandse druk
en moet zich in de allereerste
plaats bezighouden met het op
lossen van problemen, die in het
eigen land zijn ontstaan. In te
genstelling met revoluties in an
dere landen kon Castro na zijn
overwinning op het Batista-re-
giem vrijwel niets van het vorige
systeem overnemen. Zijn „bewe
ging van de 26ste juli" stond
voor de taak, een geheel nieuwe
orde in het land te scheppen.
Nadat de eerste roes van de
geestdrift was vervlogen, werd al
zeer snel duidelijk, dat de revo
lutionaire beweging geen actie
was geweest van een eensgezin-
-de groep, maar dat de tirannie
van Batista achter Castro extre
me en gematigde elementen, de
mocraten, socialisten, commu-
n'sten en een groot deel van de
clerus in één strijdfront had ver
enigd.
De jonge staatsleider zag zich
onmiddellijk gesteld tegenover
een reeks taken, waarvan de
zwaarste was, een uitgezogen
land, waarvan de oude ambtena
ren en militaire leiders in de ge
vangenissen waren geworpen of
ontslagen, niet slechts nieuwe
mannen als leiders op alle mo
gelijke gebieden te geven, maar
ook tegelijk diepgaande hervor
mingen tot- stand te brengen.
Drie groepen strijden om
de invloed
Op het ogenblik presidiëert hij
over drie groepen, die een
scherpe strijd om de voorrang
voeren: het grotendeels nieuwe
ambtenaren-apparaat, het revo
lutionaire leger en het nieuwe
„Nationale Instituut voor Land
hervorming" (I.N.R.A.). Alle
drie groepen hebben eigen pro
gramma's en eigen kranten en
deze verschillen veelal zoveel
van elkaar, dat conflicten een
voudig niet konden uitblijven.
Daarbij komen de in aantal niet
zeer sterke, maar politiek uitste
kend geschoolde communistische
elementen, die overal met suc
ces infiltratiepogingen hebben
ondernomen; en verder de con
tra-revolutionaire krachten, die,
nadat zij zich van de eerste
schrik hebben hersteld, door ter
roristische acties trachten de al
gemene onrust te verhogen.
Het prestige van Castro is
nog steeds zeer groot, vooral on
der de arme boeren, die voor de
eerste maal sinds lange tijd in
de historie van Cuba weer een
werkelijke held hebben. Ook een
groot deel van de jeugd en het
leger zweert bij hem. Zo heeft
de reeds onder Batista zeer revo
lutionair gezinde vloot het stil
zwijgend geaccepteerd, dat Cas
tro zijn broeder Raul, een man
van extreem links, tot minister
der strijdkrachten heeft ge
maakt, hoewel Raul juist bij de
vloot zeer onbemind is. Maar de
middenklassen zijn geschrokken
van hem afgevallen en de hou
ding der arbeiders is onduidelijk.
Vliegtuigen uit Florida
De betrekkingen met de Ver
enigde Staten zijn inmiddels zeer
slecht geworden, hoewel Was
hington in zijn ambassadeur Bon
sai in Havana een buitenge
woon kundige en de Cubaanse
verhoudingen zeer correct en
volstrekt vriendschappelijk ana-
liserende diplomaat bezit. In het
bizonder verwijt Castro de Ame
rikanen, dat zij aan een aantal
van zijn tegenstanders, onder
wie de gevluchte commandant
van de luclitmacht, majoor Lanz,
asyl hebben erleend en dat deze
zijn asylrecht heeft misbruikt
door vliegtuigen met anti-Castro-
pamfletlen naar Cuba te zen
den.
Het is deze „papieren oorlog"
waarbij Nederland door het con
flict met Venezuela zijdelings
betrokken is geraakt. Nu is Flo
rida en vooral het slechts op een
vlieguur van Havana gelegen
Miami steeds een verzamelplaats
van vluchtelingen uit Cuba ge
weest. Eens waren het de tegen
standers van Batista, die van
hieruit opereerden; thans zijn
het de tegenstanders van Castro.
Overigens heeft Washington,
nadat de federale politie had
vastgesteld, dat inderdaad Lanz
en zijn vrienden van Florida uit
hun propaganda tegen Castro
bedreven, een scherpe controle
op alle naar Cuba vertrekkende
vliegtuigen ingesteld, Lanz tij
delijk gearresteerd en aan de
O.A.S. (de organisatie der Ame
rikaanse staten i verzocht, in de
Verenigde Staten zelf een onder
zoek in te stellen naar de juist
heid van Castro's beschuldigin
gen, dat U.S.A. de tegenstanders
van de Cubaanse leider zouden
steunen. In een onlangs gehou
den persconferentie heeft presi
dent Eisenhower er opnieuw op
gewezen, hoe onverklaarbaar het
hem is, dat een land en een re
gering, die hij alle goeds toe
wenst, zulke beschuldigingen
kunnen uiten.
Geen communist
Natuurlijk heeft Castro in de
Verenigde Staten een aantal
vijanden en hij maakt er door
zijn redevoeringen, zijn optreden
tegen de Amerikaanse onder
nemingen en zijn dreigementen
tegen de Amerikaanse militaire
bases in Guantanamo steeds
meer. Het speelt daarbij een
grote rol, dat velen in de Ver
enigde Staten Castro voor een
communist houden. Maar ver
scheidene waarnemers op het
Caraïbische politieke toneel, zo
als bijvoorbeeld de gouverneur
van Puerto Rico, Munez Marin,
de bekende columnist Walter
Lippmann en ook de liberale
vroeger president van Costa
Rica. dr. José Figueres, zijn van
mening, dat Castro zeer beslist
geen communist mag worden
genoemd. Iets anders is, dat er
een mogelijkheid bestaat, dat een
verkeerde politiek tegenover
Castro hem in een dwangpositie
zou kunnen brengen, waardoor
hij voor verlokkingen of aanbie
dingen van de communisten
„lijp" wordt.
Voorlopig in elk geval is het
nog niet zo ver. Voorlopig
zweeft hem zoiets als een neu
trale politiek tussen Oost en
West voor ogen. Het is een tot
nog toe bijna onbekend feit, dat
hij in de laatste weken twee zeer
interessante bezoeken heeft ont
vangen, namelijk een van een
vertrouweling van de leider der
Verenigde Arabische Republiek,
Nasser, het andere van twee
hoge persoonlijkheden uit de re
gering van Tito.
Egypte en Joego-Slavië zien
in Castro een potentiële bondge
noot voor hun politiek van het
neutralisme. Ook dat zou overi
gens voor Washington geen
groot geluk zijn, want vele la-
tijns-Amerikaanse staten, die nu
nog geheel onder Noord-Ameri
kaanse invloed staan, zouden in
een neutralistisch Cuba het be
gin zien van het neutralisme op
het westelijk halfrond. Bij re
cente stemmingen in de Ver
enigde Naties is reeds gebleken,
dat de Verenigde Staten niet
meer zo rotsvast op het latijns-
Amerikaanse blok kunnen reke
nen.
Washingtons moeilijke
positie
Aan de andere kant heeft Cuba
de Verenigde Staten op vrijwel
elk gebied nodig, als exportland
voor zijn suiker, als bron van
zijn vreemdelingenverkeer en op
vele andere economische gron
den. Overigens zijn beide staten
alleen, al door hun geografische
ligging op elkaar aangewezen.
Nu spruit de dikwijls bijna fre
netieke vrees van Castro voor
een inmenging van Washington
voort uit het feit, dat het zijn
overigens begrijpelijke erger
nis over de soms wilde anti-
Amerikaanse uitbarstingen van
de Cubaanse revolutionaire lei
der zo duidelijk toont. Wat zou
het ook anders kunnen doen?
In geen geval zou het een mario
nettenregering in Cuba kunnen
vestigen, want dat zou in geheel
Midden, en Zuid-Amerika cata
strofale gevolgen hebben. En
Washington kan het zich al
evenmin permitteren, Castro in
derdaad in communistische ar
men te drijven.
Om al deze redenen kan men
zeer goed begrijpen, waarom
Washington met zoveel bezorgd
heid de voortdurend aanzwellen
de wapenstroom naar de Caraï
bische wereld gadeslaat. Want
bij Castro zal de zaak niet an
ders liggen dan bij andere revo
lutionaire leiders, die in een bin
nenlands of buitenlands politiek
gedrang geraken: zeer dikwijls
is in zo'n geval een oorlog een
welkome uitweg geweest. De
gevolgen echter van een bloe
dige botsing tussen Castro en
Trujilo. waarbij automatisch an
dere staten betrokken zullen
worden, zouden onoverzienbaar
zijn.
(Nadruk verboden.)
Nederlandse meisjes
verzorgen verlaten kinderen
in Ierland
Twee Nederlandse jonge meis
jes hebben door hun toewijding
en belangeloosheid de harten ver
overd van de bevolking van
Dublin.
De 21-jarige Ida Koek en de
18-jarige Willy Kreuze, die naar
Ierland waren gegaan om Engels
te leren, vonden enige tijd ge
leden een betrekking bij een on-
gels gezin in een plaatsje op 24
km afstand van Dublin.
Vijf weken geleden is het hoofd''
van dit gezin, Michael Seaford
met zijn vrouw verdwenen zon
der enig spoor achter te laten en
de vier kinderen aan hun lot
overlatend.
De twee Nederlandse meisjes
hebben zich, sinds de verdwij
ning van het echtpaar Seaford,
het lot van de kinderen een
tweeling van 15 maanden, een
jongetje van 10 en een meisje
van 12 jaar aangetrokken en wel
zodanig dat zij daarbij hun eigen
middelen aanspraken en uitput
ten zodat zij nu in een wanhopi
ge' toestand verkeren.
De Nederlandse meisjes heb
ben zich tot de Nederlandse am
bassade in Dublin om hulp ge
wend maar te kennen gegeven,
de kinderen Seaford niet in de
steek te willen laten voordat hun
ouders teruggevonden zijn. Ida
en Willy hebben zich voorts be
reid verklaard elke betrekking te
accepteren om in hun onderhoud
en dat van hun „gezinnetje" te
kunnen voorzien in afwachting
van maatregelen van de autori
teiten.
Veroordeelde Amerikaan
op Cuba ontsnapt
De Amerikaan Frank Young
die dinsdag op Cuba tot 30 jaar
gevangenisstraf was veroordeeld
wegens staatsvijandige activi
teit, heeft kans gezien om sa
men met een andere gevangene
te ontsnappen uit de militaire
gevangenis van Pina del Rio.
Woensdagochtend bemerkten
bewakers dat hij verdwenen
was, kennelijk via een gat dat
hij onder de gevangenismuur
door had gegraven. De ingang
van deze vluchtweg was aan het
oog onttrokken door een heili
genbeeld.
En wie het nu wel zijn: het doet er
niet toe. Bij duizenden immers vindt
u die hartelijke Nederlandse gezinnen,
waar het „welkom" geen ijdel woord
is. In die gezinnen viert de behagelijk
heid hoogtij. Daar geurt ook veelal
de Pickwick Thee zo verkwikkend,
van smaak zo rijk aan geur en gou-
den afschenkde unieke Engelse
thee van Douwe Egberts
is verkrijgbaar tegen 750 Douwe
Egberts waardepunten (of 650
voor de kleinere pot)
1 Tuit kan niet lekken
2. Rnimeopening, dus gemakke
lijk schoonmaken
3. Hoog kraagdeksel blijft stevig
op zijn plaats
T 53
Philips en AKU's „willig",
scheepvaarten vast
De Philips aandelen waren
gistermiddag wederom ..willig".
De koerswinst, vergeleken bij
de slotkoers van dinsdag, be
droeg bij een prijs van 779 ca.
27 punten. Deze willige stem
ming is hoofdzakelijk het ge
volg van aanhoudende aanko
pen op grote schaal voor Ame
rikaanse rekening. Het veelom
vattende Philipsconcern heeft
gunstige perspectieven, vooral
op het gebied van de elektroni
ca. Ook de Europese beurzen
stappen nog steeds in de Philips
waarden en op het Damrak
neemt de arbitrage flink aan de
handel deel. Hierbij worden de
preferente aandelen Philips ze
ker niet vergeten. Na een ope
ning op 777, kwam door aanhou
dende vraag de 780 op het bord.
De handel was zeer behoorlijk.
De preferente aandelen werden
vijf tot tien punten hoger ge
adviseerd. Het tweede „willige"
fonds was AKU. De koers van
423 betekende een winst van ca.
tien punten.
Parijs had voor de rayonaan
delen grote belangstelling en
ook voor Duitse rekening wer
den stukken ftitr de markl geno
men. De handel in deze hoek
was gedurendede gehéle beurs-
duur vrij actief. Unilevers de
den het kalmer aan en stegen
van 719 tot 7z2, Aegen dinsaag
als slotprijs 715'i. Kon. Olies
werden, tegen de draad in. iets
lager genoteerd. De vaste
stemming van de vorige week
voor deze aandelen Is thans
wee- verdwenen. De zeer vaste
wr.i'- v-e V7r eet
VvckS aiaukuiilfcil Vuiiuue VUUf
het Damrak een flinke stimu
lans.
De scheepvaartwaarden deden
ook gistermiddag flink mee en
de koerswinsten bedroegen
doorelkaar twee tot vier punten.
De belangstelling was de gehele
middag zeer ruim. Het publiek,
de speculatie, alsmede voor
Duitse rekening werden de
stukken gekocht. Nationale Han
delsbanken ontmoetten bij de
opening slechts een geringe
belangstelling. De geregistreer
de omzet in deze aandelen van
dinsdag bedroeg nominaal
142.000. Geopend werd op 172
en tengevolge van aanbod
daalde de koers tot 168, tegen
dinsdag als slotprijs 173' De
Mercantille Bank of Canada,
dochter van de Nationale Han
delsbank. behaalde over 1958/
195z een netto winst van 52.638
dollar (v.j. 16.239 dollar). In de
cultuursector was de stemming
over de gehele linie beter vooral
voor HVA's die nog in een
kleine open hoek verhandeld
werden. Staatsfondsen doorel
kaar onveranderd. De belang
stelling voor de inschrijving van
dinsdag op de 4' 2 procent le
ning Bank voor Nederlandse
Gemeenten Ille is dusdanig ge
weest. dat de bank de toewij
zing op deze inschrijvingen
heeft bepaald tot een totaal be
drag van 200 miljoen. Een
succes, aldus de beurs. Voor de
introductie van certificaten
Consolidated Electronics Indu
stries Corp. bestond een zeer
grote belangstelling. De prijs
per certificaat van tien aande
len werd vastgesteld op 54%
dollar of 2080.50. Aanneming
maatschappij „De Kondor" een
tic ii al punten hoger op het ju
bileumdividend van 5 procent.
Prolongatie 3' 2 procent.
Beursindices
7/12 8/12 9/12
Int. Conc. 485.79 485.43 492.09
Industrie 253.63 254.81 256.37
Scheepvaart 161.33 163.73 165.48
Banken 179.51 180.16 181.14
Ind. Fond. 141.61 144.43 144.65
Algemeen 334.87 335.59 339.34
Nabeurskoersen
AKU:
418420' 2 (422%)
Kon. Olie:
161.50—162.50 (163.40)
Philips
770—776
Unilever
719—723
(778(2)
(722 V2
NASLEEP VAN QUIZ
SCHANDAAL IN DE
VERENIGDE STATEN
Louis Cowan. de ontwerper
van het Amerikaanse quizpro
gram „De 64.000 dollarvraag",
is dinsdag afgetreden als hoofd
van de televisie-afdeling van de
Columbia Broadcasting System
(CBS).
In zijn ontslagbrief stelt Co-
wan. dat de leiding van de
C.B.S. het hem onmogelijk
heeft gemaakt aan te blijven.
Enerzijds had zij haar vertrou
wen in hem uitgesproken en
verklaard, dat hij niets met het
schandaal van doen had gehad,
maar anderzijds had zij her
haaldelijk de suggestie gedaan,
dat hij moest aftreden. Hierbij
zou de leiding van de C.B.S. te
kennen hebben gegeven, dat hij
als voornaamste reden voor zijn
heengaan zijn gezondheidstoe
stand moest opgeven. Cowan
deelde echter mee, dat zijn ge
zondheid uitstekend is.
Japanse regering overweegt
steun aan scheepsbouw
Het Japanse ministerie van
Vervoer heeft woensdag mede
gedeeld dat het werkt aan een
plan om de Japanse Scheeps-
bouwindustrie ta steunen opdat
deze industrie da in deze Sector
heersende recessie zal kunnen
overwinnen.
Het plan voorziet ln een beper
king van de onderlinge concur
rentie bij het verkrijgen van ex
portorders, in het overhevelen
van overtollige arbeidskrachten
naar andere industrieën en in
een verlaging van het algemene
niveau van bedrijvigheid in de
scheepsbouw. De regering wil de
industrie verder hulp verlenen
door het verstrekken van lenin
gen via de Japanse ontwikke
lingsbank, een semi-staatsbe-
drijf. Daarbij zullen gemakke
lijke voorwaarden gelden bij
leningen ten behoeve van de
bouw van voor export bestemde
schepen. Bovendien wordt vol
gens de mededeling van het mi
nisterie overwogen om de staal-
prijzen te verlagen.
Per eind oktober beschikten 24
vooraanstaande Japanse weven
over een orderportefeuille van in
totaal 2.860.000 bruto ton. Dit
is 23O minder dan het hoogste
niveau, dat eind 1956 werd be
reikt.
0 Aan de grens van de Franse
sector van West-Berlijn heeft
zich woensdag een incidentje
voorgedaan toen een 19-jarige
Oostduitser naar het Westen
wilde vluchten. Hij werd vlak
voor de grens door een Oost-
duitse politieman aangehouden,
doch hij rukte zich los en ren
de, achtervolgd door de Oost-
duitse agent, over de grens.
Daar ontstond een worsteling
die eerst eindigde toen een
Westberlijnse politieman met
een pistool in de vuist de vluch
teling ontzette.