bij NEVEDA wol!
„Nederland moet emigreren" naar
Brazilië
RADIO EN TELEVISIE
De salarisverhoging bij het
onderwijs
Geringere seizoendalingen
in de landbouw
ITELPO
Jacht tussen klip en rots
SonderdatJ 8 oktober T959
BE VRIJE ZEETJE
Pajrfna
Hij ziet het als een „treurig
feit", maar volgens de president
van de Nederlandse landbouw
coöperatie „Holambrain Brazi
lië, zal het Nederlandse volk moe
ten worden opgevoed „er uit te
",ai>it volk is krachtig en zal er
uit moeten breken, met als wa
pens zijn handen en zijn kennis
zei dinsdagavond de heer Ln.
Hogenboom in het Haagse onder
wijsmuseum op een lezing voor
het instituut Nederland-Portugal-
Brazilië. Hij heeft op zijn zoveel
ste reis (precies: zijn 13de) van
uit de Nederlandse immigratie
coöperatie in Brazilië naar Neder
land moeten constateren, dat „het
mierennest groeit", dat men
-raag een grotere vrijheid wil,
maar dat de moed ontbreekt om
de stap van emigratie te wagen.
Volgens de heer Hogenboom is
de welvaart in Nederland, hoe
groot die thans ook mag zijn en
hoeveel respect de opbouw na de
laatste oorlog mag afdwingen,
betrekkelijk. „Het is een ten-
donz" dat men voor iedereen het
bestaan wil verzekeren, doch het
is voornamelijk te wijten aan het
systeem van leven met voorzie-
nningen, zekerheden en „pla
fonds", dat het noodzakelijk uit
trekken bemoeilijkt wordt.
Teeen het A.N-P. verklaarde de
president van „Holambra": „We
zitten ginds op zes boerderijen
na vol. Er staan nu 130 boerderij
en van elk 25 ha. die het „goed
doen". Er zijn opties genomen op
uitbreiding van het areaal, waar
Nederlandse boeren niet alleen
een bestaan hebben verworven,
maar ook een gefundeerde toe
komst"- V
Voor het gehoor somde hij eery
ter de voorwaarden op, die hij
door werk en leiding geven in
„Holambra" ver boven de theorie
van het emigreren stelt: men
moet naar Brazilië gaan, niet als
een draaier met een opleiding van
een half jaar, maar als perfekt
vakman. Dit vakmanschap zal er
garant voor moeten staan dat
men boven de levensstandaard
uitkomt. Extern maakt de huidi
ge economische situatie van Bra
zilië een onzekere indruk, doch
deze moet volgens de heer Ho
genboom niet als het criterium
gelden. Zelf overtuigd van de mo
gelijkheden die een jong, maar
zieii in schier niet te volgen tem
po ontwikkelend land als Brazi
lië biedt, meent hij, dat een snel
le groei uiteraard in een fase als
de huidige tot een zekere „infla
tie" leidt. Men zal daar overheen
komen en met de laaggewaar-
deerde cruzeiro valt in Brazilië
zelf redelijk te leven.
„Het is geen rritiek, maar met
de tegenwoordige instelling van
het Nederlandse volk het vra
gen om de veiligheid die men
door sociale en financieel-eco-no-
mi9che voorzieningen geniet Is
het niet aan te raden te emigre
ren. Het wordt een mislukking.
Men zal zich moeten aanpassen,
de taal en de omgangsvorm moe
ten leren, werken met datgene
wat er ginds ligt, primair moeten
beginnen met het vinden van een
vestigingsplaats en zich moeten
verzekeren van goede transport
mogelijkheden. Een „trait
d'union tussen de plaatselijke en
de eigen methode zal welkom zijn
want Brazilië ontvangt iedere
hardwerkende emigrant als
medeburger. Met de gebruikelijke
methoden in de landbouw, bijv.,
is het daar mogelijk in ten hoog
ste vijftien jaar oen investering
van 20.000 gulden terug te verdie
nen. In Nederland duurt dit mis
schien een generatie.
Brazilië ondergaat nu een vre
dige verovering door emigranten
uit Japan. Italië en Duitsland,
terwijl industrieën uit Europa en
de Verenigde Staten hun intrede
doen.
Deze intocht ziet Brazilië dat
kortgeleden een nieuw econo
misch opbouwplan in werking
heeft gezet volgens president Ku-
bitschek's (een Pool) slogan „In
5 jaar een ontwikkeling van 50
jaar" als een noodzaak, zei de
Braziliaanse consul in Amster
dam, dr Augusto Graeff. Brazilië
vraagt om medeburgers die hel
pen willen een „nieuwe wereld
te bouwen".
„Het is hier geen probleem van
land, maar van bevolking". Er
liggen naar zijn zeggen grote
mogelijkheden voor hen die ko
men met grote ideeën."
10 JAAR D.D.R.
De hereniging van Duitsland
kan slechts langs vreedzame
weg worden bereikt, zo heeft
Walter Ulbricht, de secretaris
van de Oostduitse socialistische
eenheidspartij dinsdag in Ber
lijn verklaard op een plechtig
heid ter gelegenheid van het 10-
jarig bestaan van de Oostduitse
democratische republiek.
De Oostduitse regering is be
reid met alle kapitalistische
landen, ook de Ver. Staten, re
delijke betrekkingen aan te
knopen, zo zei hij. Ulbricht
geloofde dat er niet nog eens
tien jaar zouden behoeven te
verlopen voor de regeringen die
Oost-Duitsland nog niet erken
nen, tot andere gedachten zou
den komen. Ook zal er een
ogenblik komen dat West- en
Oost-Duitsiand onderhandelin
gen beginnen, zo meende hij.
Het bestuur van het Neder
lands verbond van directies en
leerkrachten bij het nijverheids
onderwijs betreurt, dat de re
gering besloten heeft de aan
passing van salarissen bij het
lager nijverheidsonderwijs eerst
op 1 januari 1959 te doen in
gaan.
In de motie waarin dit ge
steld is constateert het bestuur,
dat vast is komen te staan dat.
bij het totstandkomen van het
salarisbesluit van een juist,
standpunt is uitgegaan. Hieruit
volgt, volgens het bestuur dat
gelijk met, de verhoging van de
salarissen bij het voortgezet la
ger onderwijs per 1 januari
Ï959, ook de salarissen bij het
lager nijverheidsonderwijs die
nen te v/orden verhoogd. Ten
slotte constateert het bestuur
dat de door de regering gevolg
de weg heeft geleid tot, ernstige
vertraging, doch dat dit geen
reden mag zijn om een latere
ingangsdatum te kiezen dan 1
januari 1857.
Het, bestuur meent, dat aan
het personeel bij het lager nij
verheidsonderwijs „een extra
bijdrage wordt opgelegd in de
bestedingsbeperking", nu de sa
larisverhoging voor deze cate
gorie twee jaar later valt dan
In september daalde het aantal
werkloze mannen van 41.205 tot
39.056. Ook de bezetting van de
aanvullende werken verminder
de, nl. van 8832 tot 7567, zodat
de geregistreerde arbeidsreserve
van mannen met ruim 3400 af
nam van 50.037 tot 46.623.
Ter toelichting op deze cijfers
deelt het ministerie van Sociale
Zaken en Volksgezondheid mede
dat de vermindering van de ge
registreerde arbeidsreserve eens
deels is toe te schrijven aan een
verdere opneming van jeugdigen
in het arbeidsproces, met name
in de bouwnijverheid en in de
metaalindustrie en anderdeels
aan rle in deze maand gebruike
lijke toeneming van de seizoen-
wcrkgelegenheid in de landbouw
on in de suiker- en conservenfa-
brieken. De seizoenwerkgelegen-
beid in de landbouw is echter
veel geringer dan in andere
jaren, hetgeen tot gevolg heeft,
dat het voor het normale seizoen
gecorrigeerde cijfer van de gere
gistreerde arbeidsreserve ongun
stig werd beïnvloed en een stij
ging te zien gaf van 4000, Het
bedraagt thans 74.000.
Ondanks het feit, dat de land
bouw minder grondwerkers aan
trok dan anders, daalde het aan
tal ingeschreven bouwvakarbei
ders met ruim 500, waaruit, blijkt,
dat de bouwcapaciteit over 'het
algemeen nog iets verder is toe
genomen.
De geregistreerde arbeidsreser-
e van metaalarbeiders daalde
friet rond 1300, waarvan 1050
jeugdigen. Er is van een ruime
bedrijvigheid in vrijwel alle sec
toren van de metaalnijverheid
•sprake. In vele bedrijfstakken
van de metaalnijverheid nemen
de tekorten aan arbeidskrachten,
zowel geschoolde als ongeschool
de toe.
In de landbouw is thans de
bielenoogst in volle gang, ter
wijl het aardappelrooier: reeds
voor het grootste deel gereed
is. De droogte heeft de oogst-
werk7aamheden met enkele
weken vervroegd, terwijl het
werk een zeer vlot verloop
heeft. Er waren per eind sep
tember dan ook veel minder ar
beiders voor de oogstwerk-
zaamheden nodig, dan onder
normale omstandigheden ver
wacht mocht worden, zodat de
daling van de geregistreerde
arbeidsreserve van landarbei
ders, losse arbeiders en veen
arbeiders veel geringer was
dan in andere jaren.
De suikerfabrieken zijn hun
campagne vroeg begonnen met
het oog op de grote uitbreiding
van het suikerbietenareaal. Ook
in de conservenfabrieken is het
werk in volle gang. De werkloos
heid van horeea-personeel is in
de afgelopen maand belangrijk
toegenomen door de beëindiging
van het sei7.oen. Ook het aanbod
van hand(>spersoneel nam iets
toe. Onder het kantoorpersoneel
echter daalde de werkloosheid
met rond 150, waarvan ruim de
helft door opneming van jeugdi
gen in het arbeidsproces. In de
overige beroepsgroepen nam de
werkloosheid eveneens iets af.
de verhoging van de salarissen
bij het voortgezet lager onder
wijs. Het bestuur doet in de
laatste alinea van de motie een
„dringend en ernstig" beroep
op de regering, de st.aten-gene-
raal en de centrale commissie
voor georganiseerd overleg in
ambtenarenzaken, om alsnog
t.e bevorderen dat recht zal
worden gedaan aan het perso
neel bij het lager nijverheids
onderwijs, door de salarissen in
deze sector eveneens per 1 ja
nuari 1957 te verhogen.
BERNARD BERENSON
OVERLEDEN
De beroemde Amerikaanse
kunstkenner Bernard Berenson
is dinsdagavond in de ouder
dom van 94 jaar in Florence
overleden. Hij was een van de
grootste autoriteiten op het ge
bied van de Italiaanse schilder
kunst, in het bijzonder uit de
tijd van de renaissance, waar
over hij verscheidene werken
heeft geschreven.
In zijn villa „I Tatti" te Set-
tignano bij Florence had Be
renson een prachtige verzame
ling kunstvoorwerpen en boe
ken over kunst verzameld. Vele
kunstenaars en kunstminnaars,
onder wie koning Gustaaf en
koningin Louise van Zweden,
zijn zijn gasten geweest.
Berenson was geboren te
Wilna in Littouwen. Hij kreeg
later de Amerikaanse nationa
liteit. Hij beheerste het Engels,
Frans, Italiaans en Duits vol
ledig en kon ook in het Grieks
en Latijn een gesprek voeren.
DE IMMIGRATIE
IN AUSTRALIË
Australië is van plan in het
lopende begrotingsjaar (van 1
juli 1959 tot 30 juni 1960) 125.000
immigranten toe te laten, o.w.
8.500 Nederlanders, zo heeft de
Australische minister voor im
migratie, Downer, dinsdag in
het parlement in Canberra ver
klaard.
Het grootste contingent im
migranten zal door Engeland
geleverd worden, n.l. 35.000.
(Advertentie)
Um rn pl*k n1T«s met
van Ceta-Bever
Dat doet alleen Neveda: kwaliteiten
en kleuren die mooier zijn dan waar
ook en... gratis zo'n praktische
kluwenhouder bij 500 gram Neveda
wol. Steek de kluwen eraan, de
draad loopt feilloos af. Lees de
gebruiksaanwijzing op de doos. U
breit handig en hygiënisch. De wol
kan niet vuil worden..
MILITAIR BIETENVERVOER
GAAT VOORT
Het militaire „bietenvervoer"
gaat voort. Gisteren reden in
totaal 53 vrachtwagens en van
daag zullen 85 vrachtauto's het
in de onder de droogte lijden
de streken zo benodigde aanvul
lende veevoeder transporteren.
33 wagens reden gisteren van
Slootdorp in de Wieringermeer
naar de omstreken van Rolde
en Schoonoord in Drenthe, 10
gingen van Middelharnis naar
Aalst bij Eindhoven en nog
eens 10 auto's maakten de tocht
met bietekoppen van Zoeter-
meer naar Leersum in Utrecht-
Hedenochtend vertrekken 70
militaire vrachtauto's te acht
uur van de Barendrechtse brug
te Rotterdam naar de Zuidhol
landse eilanden, waar bietekop
pen zullen worden ingezameld
met bestemming Gelderland.
Tevens zullen 15 wagens van
de Zuidhollandse eilanden naar
de Limburgse peel rijden.
DORNFORD YATES
39)
(Nadruk verboden.)
„Ik deug er geloof ik niet meer
voor. George was de meest voor
de hand liggende schakel. Waar
stond de Lowland nog maar, die
avond, toen wij, juist voor zij
ons inhaalden, de pont-de-l'Ar-
che over waren? Buiten een ho
tel. Wat was gemakkelijker dan
dat hotel binnen te gaan om
jouw naam te vragen? En ter
wijl ze dat deden kwam George
met een rood hoofd binnen en
vertelde aan iedereen, die maar
luisteren wilde, dat hij jou moest
hebben. Een meneer Laking op
zoek naar een meneer Solon, die
onvindbaar bleek. Iedereen in de
omgeving kon het boren, met in
begrip van die „knaap", die zeer
dankbaar voor de inlichting ge
weest moet zijn. Toen George la
ter op de avond van Rouen naar
Parijs terugreisde, zat de knaap
natuurlijk ook in de trein. Ver
draaid, gemakkelijker hadden
we het hem niet kunnen maken.
Ik geloof niet dat ik ooit een
grotere stommiteit heb uitge
haald."
Maar om heel eerlijk te zijn
kon ik de gang van zaken niet al
te zeer betreuren. Het rapport
van de schoft op het kruispunt
had ons mogelijk verscheiden
dagen respijt kunnen verschaf
fen; maar aan de andere kant
zou het een uitgesproken kwel
ling zijn geweest, machteloos te
zitten wachten op moeilijkheden
die maar niet wilden komen. Nu
George er eenmaal was leek het
mij voor alle partijen aangena
mer maar zo spoedig mogelijk
tot handelen over te gaan.
Terwijl ik naar het dorp aan
mijn voeten staarde was één
ding mij zonder meer duidelijk.
En dat was dit. Dat de vijand ter
plaatse kon zijn eer wij er zelfs
maar de geringste notie van had
den, tenzij wij voortdurend op
de uitkijk bleven staan. In zeke
re zin was dit allerminst een
ramp, zij mochten zich desnoods
vóór de poort van het kasteel
opstellen, binnenkomen konden
zij niet. Toch is het niet prettig
overrompeld te worden en toen
Katharine zich even later bij mij
voegde, kort daarop gevolgd door
George, bleken zij mijn mening
geheel te delen.
Na een haastig gepleegd over
leg lieten wij Conrad en Joseph
komen en lichten hen voor zover
noodzakelijk in. Wij spraken af,
dat Conrad een schikking zou
treffen met de waard van het
enige café, dat Cardinal rijk
was, om ogenblikkelijk zijn zoon
naar het kasteel te sturen zodra
er zich onbekenden in het dorp
mochten vertonen. Daar dit café
bij de brug stond en een bedrag
van vijf francs voor de zoon des
huizes een klein kapitaal verte
genwoordigde zouden wij uitste
kend op de hoogte worden ge
houden, terwijl wij ons de moei
te bespaarden zelf voortdurend
op de uitkijk te blijven staan.
Mijn enkel was zo goed als ge
nezen; het enige wat ik nog niet
kon was hard lopen. Ik nam die
morgen dan ook zoveel mogelijk
rust, terwijl mijn gastheer Geor
ge het kasteel liet zien en Ka
tharine de administratie contro
leerde, die de huisknecht bij
hield.
Er was heel wat, waarover ik
moest nadenken; wat mij de
meeste zorg gaf was de verkla
ring, die wij sir Valentine Scro-
pe zouden moeten geven. Het
was een rampzalige situatie.
Mijn gastheer was een hoog
staand man, met het vertrouwen
van een klein kind. Het ver
baasde mjj nauwelijks meer, dat
hij zijn vermogen kwijtgeraakt
was. Hij had niet het geringste
begrip van zakenleven. Hij nam
aan, dat iedereen het even goed
meende als hijzelf en hjj was
volkomen tevreden. De liefde
voor zijn dochter, zijn trots op
haar, waren ontroerend. Hij be
zat een schoonheidsgevoel, dat
ik zó voor 't eerst in mijn leven
had aangetroffen. Uren kon hij
bjj de fontein zitten, die op het
koele voorplein klaterde, om
naor het ruisen van het water
en van de bladeren boven zijn
hoofd te luisteren. Wanneer er
een vogel kwam drinken hooide
hij hem komen en lokte hij het
dier op zijn schouder, waar het
vol vertrouwen neerstreek. Hij
wandelde en sprak met de na
tuur, zoals eenmaal Henoch met
God wandelde. Hij was een man
met een zeer edelmoedig en een
zeer zuiver karakter.
Als je een dergelijk man met
leugens tegemoet treedt, verspeel
je onherroepelijk een deel van je
zelfrespect. Maar het zou een
misdaad geweest zijn hem de
waarheid te vertellen; wij moes
ten tot elke prijs vermijden dat
hij ook maar de geringste ach
terdocht kreeg.
Hoe langer ik over de kwestie
nadacht hoe wanhopiger ik er
onder werd; toch kreeg ik steeds
meer de indruk dat wij juist dit
aspect van de zaak niet op zijn
beloop mochten laten.
Het zat mij, om te beginnen,
bijzonder dwars, dat wij als zijn
gasten dergelijke ernstige feiten
voor sir Valentine verborgen
hielden, terwijl wij daarentegen
zijn personeel hadden ingescha
keld om ons van dienst te zijn.
Daar kwam nog bij, dat het ons
in de allernaaste toekomst niet
gemakkelijk zou vallen hem er
onkundig van te laten, dat wij
in grote moeilijkheden zaten
waarvan hij niet op de hoogte
was. Als de hel eenmaal los zou
barsten zouden wij misschien op
de zonderlingste momenten er
op uit moeten; de vijand zou ons
dwingen tot dingen, die wij nu
nog niet konden voorzien en ons
leven zelf kon afhangen van een
al of niet succesvol optreden.
(Wordt vervolgd.)
VRIJDAG 9 OKTOBER
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws;
7.10 Gram.; 7.30 Een woord voor
de dag; 7.40 Gewijde muz.; 8.00
Nws; 8.15 Radiokrant; 8.35 Gr.;
9.00 Voor de zieken; 9.30 Gram.;
9.35 Walerst.; 9.40 Voor dc vrouw;
10.15 Gram.; 10.30 Morgendienst;
11.00 Gram.; 11.15 Voor oudere
luisteraars; 12.00 Pianorecital;
12.30 Land- en tuinbouwmeded.;
12.33 Accordeonspel; 12.50 Gram.
of act.; 13.00 Nws; 13.15 Lichte
muz.; 13.45 Gram.; 14.05 School
radio; 14.25 Kamerorkest; 15.10
Voordr.; 15.30 Gram.; 16.00 Cau
serie; 16.15 Viool en klavecim
bel; 16.40 Gram.; 17.00 Voordr.;
17.20 Meisjeskoor; 17.40 Beurs
berichten; 17.45 Gram.; 17.50 Ge
wijde muziek; 18.15 Caus.; 18.20
Gevar. progr.; 18.50 Regcrings-
uitzending; 19.00 Nieuws;' 19.10
Caus.; 19.15 Gram.; 19.30 Radio
krant; 19.50 Gram.; 20.00 Avond
rust, hoorspel; 20.30 Orkest en
koren; 21.40 Kunstrubr.; 22.00
Milit. muz.; 22.30 Nieuws; 22.40
Gram.; 22.45 Avondoverdenking;
23.00 Muz. caus.; 23.20 Gram.ij
23.55 Nieuws.
HILVERSUM II: 7.00 Nieuws;
7.10 Gym.; 7.20 Gram.; 8.00 Nws;
8.18 Gram.; 9.00 Gym. voor de
vrouw; 9.10 Gram.; 9.40 School
radio; 10.00 Caus.; 10.05 Mor-
DODELIJK
VERKEERSONGELUK.
Gisterochtend vroeg is op de
Haarlemmerweg bij de Van Ho-
gendorpstraat in Amsterdam W
de 26-jarige W. Petiet met zijn
bromfiets in aanrijding gekomen
met een hem tegemoetkomende
vrachtauto. De bromfietser word
zwaar gewond naar het Wilhel-
minagasthuis overgebracht, waar
hij bij aankomst reeds bleek te
zijn overleden. De bromfietser
kwam met grote snelheid uit de
Van Hogendorpstraat, sloeg
rechts af in de richting Nassau-
plein en nam daarbij een zó gro
te bocht, dat hij op de linkerweg-
helft terecht kwam, waar op dat
moment de vrachtauto naderde.
genwijding; 10.20 Voor de vrouw;
10.55 Verkiezingen in Engeland;
11.00 Voor dc kleuters; 11.15
Pianorecital; 11.40 Gram.; 11.55
Verkiezingen in Engeland; 12.00
Gram.; 12.20 Regeringsuitz.; 12.20
Landbouwrubriek; 12.30 Land
en tuinbouwmeded.; 12.33 Sport
en prognose; 12.45 Pianorecital;
12.55 Nabeschouwing over de
Engelse parlementsverk.; 13.00
Nws; 143.15 Meded. en gram.;
13.25 Dansmuz.; 13.55 Beursber.;
14.00 Kamermuz.; 14.30 Boekbe
spreking; 14.45 Kamerkoor; 15.00
Theaterork.; 15.3 Hobo en piano;
16.00 Muzikale caus.; 16.30 Ver
kiezingen in Engeland; 18.00
Nws; 18.15 Pol. caus.; 18.25 Lich
te muz.; 18.50 Caus.; 19.00 Voor
dc kinderen; 19.10 Hammondor
gelspel; 19.30 Caus.; 19.45 VPRO-
nws; 20.00 Nws; 20.05 Boekbe
spreking; 20.15 Het Protestantse
kerklied; 20.30 Caus.; 20.40 Pia
norecital; 20.45 Caus.; 21.00 Quiz;
21.55 Klankbeeld; 22.15 Buitenl.
weekoverz.; 22.30 Nieuws; 22.40
Voordr.; 23.00 Soc. nws in Espe
ranto; 23.10 Muzikale caus.; 23.55
Nieuws.
BRUSSEL (VI.): 12.00 Gram.;
12.30 Wecrber.; 12.34 Gr.; 12.55
Koersen; 13.00 Nws; 13.15 Orgel
spel; 14.00 Schoolradio; 15.45
Gram.; 16.00 Koersen; 16.02 Ka
mermuz.; 17.00 Nws; 17.10 Gr.;
17.45 Duitse les; 18.00 Marsmu
ziek; 18.10 Voordr.; 18.20 Mars-
muz.; 18.30 Voor de soldaten;
19.00 Nieuws; 19.30 Caus.; 1.9.40
Ceilorecital; 20.00 Orkestconc.;
20.55 Kunstkaleidoscoop; 21.10
Orkestconc. (verv.); 21.40 Instru
mentale muz.; 22.00 Nws; 22.15
Documentaire; 22.55 Nieuws.
Televisieprogramma's.
NED. TV; 20.00 Week journaal;
20.30 De toestand in de wereld,
caus.; 20.40 Vliegwereld; 21.05
Draaitafelconferentie; 21.40 tot
22.00 Documentair progr.
VL. BELG. T.V.: 19.00 Rei
zen zonder paspoort; 19.30 Nws:
20.00 Comedie; 21.30 Filmfragm.
22.05 Kron. voor autoliefhebbers:
22.35 Nieuws.
