De Tweede Kamer-verkiezingen 1959
Verlies voor P.v.d.A.; A.R.enC.H.U.
V.V.D. boekt de grootste winst
Kalme verkiezingen
Totaal uitgebrachte stemmen
Provinciale uitslagen
VRIJDAG 13 MAART 1959
13e Jaargang Nr 4625
ONSLAG KABINET
EN STAATS
SECRETARISSEN
Gemeente Terneuzen
Oost Zeeuws-YIaanderen
West Zeeuws-Vlaanderen
frtnkering by abonnement; Terneuzea.
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres; Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073 en 2510
Ni 5 uur uitsluitend 2073
Gtronummeir 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,per kwartaal; per
maand 2,per week 48 et Losse nrs 9 ct
DE VRIJE ZEEUW
Verschijn f dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum p*
advertentie ƒ2,25.
Kubriek Kleine Advertenties (géén handel»
advertenties)5 regels 1,—. Iedere regel meel
ZO ct Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adrei
Bureau van dit Blad, 20 cent meer. j
De tussentijdse Kamerverkie
zingen hebben, zoals vrij alge
meen verwacht werd, verliezen
opgeleverd voor de Partij van
de Arbeid, vergeleken althans
bij 1956. Na dit jaar, toen de
P.v.d.A. als de grote overwin
naar uit de strijd kwam, heeft
de „doorbraak" èn bij de Staten-
èn bij de raadsverkiezingen in
1958 lelijke breuken opgalopen
en het liet zich niet aanzien, dat
1959 een volledig herstel zou
brengen.
Hiermee is de P.v.d.A. naar
de tweede plaats verdrongen. De
K.V.P. is thans de sterkste par
tij geworden en zo zullen we dus
voor het eerst na de oorlog een
Katholiek politicus als mini-
ter-president zien optreden. Wie
dat zal zijn, valt nog niet met
zekerheid te zeggen, al zou het
voor de hand liggen, dat prof.
Bomme premier werd.
De V.V.D. heeft opnieuw ge
profiteerd van de politieke con
stellatie der laatste maanden.
Het liberale element in de Ka
mer begint opnieuw een factor
van betekenis te worden. Met
19 zetels is de V.V.D. nu in
sterkte de derde geworden na de
K.V.P, en de P.v.d.A.
De A. R. verloren 1 zetel
evenals de C.H.U. Bij de com
munisten zien we het voor Ne
derlandse begrippen normale
afbrokkelingsbeeld. Als nieuwe
fractie doet de P.S.P. haar intre
de in de Kamer met 2 zetels.
Het waren er bijna drie geweest.
Deze Pacifistische Soc. partij
verkreeg 110174 stemmen, die
zonder twijfel in hoofdzaak van
voormalige P.v.d.A.-kiezers af
komstig zijn.
Ket deelnemen van de Paci
fisten aan deze verkiezingen
vormde voor de P.v.d.A. een
grote handicap. Het kiezerscorps
was in 1958 de z.g. doorbraak al
niet welgezind geweest. De po
litieke situatie van de laatste
tijd was niet in elk opzich gun
stig geweest voor de P.v.d.A. en
nu kwamen de Pacifisten de
doorbraak nog verder afbreken.
Al met al is het overigens nog
meegevallen. We lazen deze
week tal van voorbeschouwin
gen waarin men de P.v.d.A.
hoogstens 43 zetels toekende, zo
dat een aantal van 47 thans ve
ler verwachtingen sterk over
treft.
De grootste moeilijkheden ko
men nu echter nog bij de sa
menstelling van een kabinet.
Het zou ons niet verwonderen,
als daar ettelijke maanden mee
gemoeid waren. Zal de K.V.P.
bereid zijn een regering te vor
men met de A. R., de C.H.U. en
de V.V.D.? Of is de stroming in
de K.V.P., die de P.v.d.A niet
van de regeringsverantwoorde
lijkheid wil uitsluiten, sterk ge
noeg om de overhand te be
houden? Het zijn vragen die
vooralsnog niet te beantwoor
den zijn.
De V.V.D. heeft ietwat voor
barig bekend gemaakt, dat zij
niet met de P.v.d.A. in één ka
binet zitting wenst te nemen.
Niet onmogelijk blijft alles dus
bij het oude, al zou dan de sim
pele vraag gewettigd zijn, waar
om deze dure tussentijdse ver
kiezingen eigenlijk zijn gehou
den
Het regeringsprogram zal de
partijen voor vele voetangels en
klemmen plaatsen, waarvan de
te voeren belastingspolitiek wel
de gevaarlijkste is. Enfin, we
hebben weer eens gestemd en
we wachten nu verder maar
af
De verkiezingsdag in Den
Haag onderscheidde zich in niets
van andere werkdagen. Het was
niet te merken dat er 376.525
burgers naar het stemlokaal
gingen. De stembureaus deden
het kalm aan, want de stemmen
druppelden langzaam binnen. Er
waren geen opgewonden mannen
of vrouwen, die hun mening eens
flink wilden zeggen, of in het
stemlokaal luidkeels hun partij
aanprezen.
Sommige voorzitters van
stembureaus moesten kleine
moeilijkheidjes oplossen. Bege
leiders van oude Hagenaars wil
den meegaan het stemhokje in,
maar dat mag niet. Men moot
alleen stemmen. Als het oudje
het echt niet aHcXh kon, ging de
voorzitter wel even mee.
In Utrecht hadden de verkie
zingen eveneens een rustig ver
loop.
Bijna 300 exposanten van de
Jaarbeurs hadden van de gele
genheid gebruik gemaakt om in
Utrecht in de nabijheid van de
jaarbeursgebouwen te stemmen.
Reeds vóór half elf hadden bijna
200 exposanten aan hun stem
plicht voldaan. Overigens heb
ben de verkiezingen de drukte
op de beurs niet beïnvloed. Er
waren ook gisteren weer vele
bezoekers op de beursterreinen
in Utrecht.
In de hoofdstad deden zich
nergens moeilijkheden voor. Van
een stembureau in de Pijp kwam
een noodkreet, dat de stembus
niet aanwezig was. Ijlings werd
een reservebus aangevoerd, doch
inmiddels was de verdwenen bus
te voorschijn gekomen. Het bleek
dat een schoolhoofd de bus te
goed had opgeborgen. Zes voor
zitters en leden van stembureaus
waren niet verschenen en ge
meenteambtenaren namen hun
plaatsen in.
Een aantal propagandisten
van de C.P.N. had 's nachts een
der bomen op het drukke ver
keerspunt, het Weteringcircuit,
vol gehangen met kleine verkie
zingspamfletten. De kartonnetjes
waren met touwtjes aan de tak
ken bevestigd. Werklieden heb
ben de boom ontdaan van deze
„verkiezingsbladeren" en zijn
kaalheid teruggegeven.
Het kabinet der Koningin deelt
mede:
Heden heeft de minister-pre
sident het gezamenlijk ontslag
van de ministers en van de
staatssecretarissen aan H.M. de
Koningin aangeboden.
De Koningin heeft dit verzoek
in overweging genomen en de
ministers en staatssecretarissen
uitgenodigd inmiddels al datgene
te blijven verrichten dat zij in het
belang van het koninkrijk nood
zakelijk achten.
NEDERLAND.
Percentages
Aantal stemmen
Partijen 1959 1958
1. P.v.d.A. 30.37 28.65
2. K.V.P. 31.59 32.88
3. A.R. 9.39 9.42
4. V.V.D. 12.22 11.40
5. C.H.U. 8.10 S.01
6. Brug-groep 0.58
7. S.G.P. 2.16 2.24
8. C.P.N. 2.41 4.14
9. Boerenpartij 0.65 0.05
10. G.P.V. 0.67 0.75
11. P.S.P 1.84 0.61
12. P.C.N.U. 0.02
100 100
1956
32.69
31.69
9.91
8.77
8.43
2.26
4.75
0.65
1000
1959
1821677
1895222
562996
732952
4862C4
34917
129621
144371
39352
40033
110174
1340
5998859
1S5S 1956
1654396 18722C9
1899020 1S15310
544248 567535
658388
520171
129C89
239164
2930
434S3
35051
502530
4S2918
129517
272054
37206
5774724 5727742
PROVINCIE ZEELAND.
te
aj
G
cd
1-
ClJ
(Ti
03
O
O
X
W
c
2
O
789
745
826
13
7
28
776
738
798
131
259
300
209
114
100
95
76
88
206
65
102
85
90
108
30
112
71
2
5
5
7
3
6
11
14
15
3
PARTIJEN
Uitgebr. stemmen
Ongeldig
Geldige stemmen
1. P.v.d.A.
2. K.V.P.
3. A.R.
4. V.V.D.
5. C.H.U.
7. S.G.P.
8. C.P.N.
9. Boerenpartij
10. G.P.V.
11. P.S.P.
Ter vergelijking zijn vermeld de cijfers van de verkiezingen
Generaal in 1956 en van de gemeenteraad in 1958.
V
c
ca
ca
Ta
ca
c-
r—i
O
O
O
Java
0
x
X
u
01
ui
O
'c
ca
Ui
O
s
O
ca
XI
S
900
1243
1180
1041
29
42
20
17
871
1201
1160
1024
448
447
344
572
89
238
234
142
45
114
84
78
78
103
205
37
157
160
175
112
35
107
81
60
6
3
7
2
7
3
3
9
20
20
12
4
2
7
6
60
Q>
OJ
347
4
343
3
W
810
18
792
_3
W
13
750 7736 8048
845;
103 241 164 2869 2685 3009
20 414 357 1740 1835 1917
36
9
78
75
2
6
14
25
29
45
14
6
2
8
8
43 672 638 684
49 561 939 883
78 1131 1266 1088
34 584 685 619
37
12
115 -
4
15
4
2
42
52
127
32
van de Tweede Kamer der Staten
KIESKRING HULST
Percentages
Aantal stemmen
Partijen
1959
1958
1956
1953
1958
1956
1.
P.v.d.A.
29.4
28.2
32.0
45758
42629
48782
2.
K.V.P.
21.1
21.4
20.9
32813
32400
31879
3.
A.R.
12.5
13.0
12.8
19491
19780
18505
4.
V.V.D.
11.1
9.6
8.1
17224
14506
12322
5.
C.H.U.
14.9
17.4
15.4
23273
26280
23467
7.
S.G.P.
8.8
9.0
9.0
13779
13632
13656
8.
C.P.N.
0.4
0.5
0.6
576
758
880
9.
Boerenpa fij
0.6
1003
10.
G.P.V.
0.8
0.9
0.8
1301
1325
1242
11.
P.S.P.
0.4
648
100
100
100
155866
151310
152432
'I
10 UITSLAGEN...
PROVINCIE GRONINGEN
Percentages
Fartijen
1959
1958
1.
P.v.d.A.
40.7
39,8
2.
K.V.P.
5,8
6,0
3.
A.R.
16.8
17,3
4.
V.V.D.
16,0
15,5
5.
C.H.U.
9,3
10,6
6.
Brug-Groep
0,7
S.G.P.
0.2
8.
C.P.N.
4.S
6,9
9.
Boerenpartij 0,5
lO.
G.P.V.
3,5
3,9
tl.
P.S.P.
1,7
100
100
1956
42,3
5,9
17,3
12,9
9,6
0,2
7,6
3,5
100
Aantal
stemmen
1959
1958
1956
106364
100772
107193
15271
15050
15048
43858
43809
43856
41799
39240
32685
24325
26668
24303
1893
587
615
12613
17540
19404
1315
9092
9940
8856
4415
261532
253019
253762
PROVINCIE LIMBURG
Percentages Aantal stemmen
PROVINCIE DRENTHE
Percentages
Aantal
stemmen
Partijen
1959
1958
1956
1959
1958
1956
1.
P.v.d A.
42,6
39,7
44,5
67693
60279
66412
2.
K.V.P.
6,8
6,8
6,9
10849
10301
10294
f—1
3.
A.R.
15,3
16,3
15,7
24214
24656
23346
cti
cö
4.
V.V.D.
18,3
19,4
15,2
29109
29483
22604
O
5.
C.H.U.
11,5
13,2
12,2
18279
20085
18103
H
6.
Brug-Groep
0,5
749
7.
S.G.P.
0,3
0.3
394
441
8.
C.P.N.
1,9
3,3
3,4
3010
5019
5015
1956
1958
1959
9.
Boerenpartij 1,0
1601
10.
G.P.V.
1,2
1,3
1,2
1834
1983
1788
7868
8332
8644
11.
P.S.P.
0,6
1012
132
284
191
100
100
100
158744
151806
118931
Partijen 1959 1958
1. P.v.d.A. 33.1 31.5
2. K.V.P. 23.4 24.1
3. A.R. 7.4 7.9
4. V.V.D. 16.7 16.0
5. C.H.U. 5,0 6.2
6. Brug-groep 1.7
7. S.G.P. 0.6 0.7
8. C.P.N. 6.1 10.0
9. Boerenpartij 0.9
10. G.P.V. 0.3 0.4
11. P.S.P. 4.7 3.2
12. P.C.N.U. 0.1
Totaal 100 100
PROVINCIE FRIESLAND
Percentages
Aantal
stemmen
Partijen
1959
1958
1956
1959
1958
1956
1.
P.v.d.A
38,7
37,6
40,9
99381
93.371
103251
2
K.V.P.
6,9
7.-
6,9
17693
17.397
17511
3.
A.R.
21,9
22,3
22,1
56294
55459
55554
4.
V.V.D.
10,4
10,6
8,4
26658
26285
21159
5.
C.H.U.
16,2
17,4
16,-
41511
43195
40285
6.
Brug-Groep
0,4
961
7.
S.G.P.
0,7
0,6
0.7
1690
1555
1853
8.
C.P.N.
2,-
3,4
3,5
5161
8386
8887
10.
G.P.V.
1,1
1,1
1,0
2803
2683
2550
,1.
P.S.P.
1,7
4395
100
100
100
256547
248331
252371
FROVINCIE GELDERLAND
GEMEENTEN
4J
x:
O
cd
ClJ
•O
cd
cd
bj
cü
CÜ
D
D
z
:g>
u
cd
CU
G
O
■e
CV
CÜ
X
C
is
•q
pi
X
cü
CU
G
di
w
O
G
c
CU
w
u
GJ
O
O
CU
CÜ
5
cd
ca
tl
0)
O
Axel
4352
79
4273
937
881
733
401
666
170
6
23
447
9
Clinge
1751
70
1681
155
1467
10
17
11
6
11
4
Graauw
941
39
902
55
818
15
6
2
1
5
Hontenisse
3076
67
3009
150
2682
15
46
82
7
5
7
9
6
Hoek
1506
32
1474
518
35
132
203
2c3
220
1
17
71
4
Hulst
2702
100
2602
338
2083
12
116
23
4
8
13
2
3
Koewacht
1327
63
1264
179
1027
8
16
7
1
5
16
1
4
Overslag
130
11
119
18
83
2
7
2
1
3
Philippine
618
24
594
77
470
8
12
14
4
8
1
Sas van Gent
2245
71
2174
679
1129
18
264
36
7
13
9
3
16
St. Jansteen
2111
136
1975
255
1591
12
68
6
3
8
28
2
2
Terneuzen
8644
191
8453
3009
1917
684
883
1088
619
42
52
127
32
Vogelwaarde
1964
34
1930
62
1773
19
18
44
4
7
2
1
Westdorpe
1247
48
1199
196
919
6
58
10
2
5
2
1
Zaamslag
1967
27
1940
377
34
543
138
542
113
5
11
177
Zuiddorpe
487
16
471
66
388
2
8
4
3
-
KIESKRING
SLUIS
Aardenburg
2017
82
1935
3.1b
1220
99
182
50
5
1
23
5
Biervliet
1147
16
1131
410
381
38
148
99
30
2
13
5
5
Breskens
2135
50
2085
1024
200
122
345
321
16
36
16
1
4
Cadzand
617
12
605
295
10
22
147
114
5
1
7
1
3
Groede
i 1243
30
1213
506
186
50
322
114
10
1
11
3
10
Hoofdplaat
615
19
596
43
469
19
15
45
4
1
Nieuwvliet
299
9
290
129
16
104
32
2
1
6
Oostburg
2258
46
2212
693
720
179
403
135
40
8
14
11
6
Retranchement
368
10
358
177
8
24
96
41
2
7
3
Schoondijke
1192
36
1156
370
230
178
246
86
23
2
2
11
3
Sluis
1428
48
1380
345
712
39
147
119
5
7
2
1
3
Waterlandkerkje
287
5
282
72
112
14
38
26
16
1
2
1
IJzendijke
3484
39
1445
278
958
50
80
59
5
10
4
1
Zuidzanda
523
14
509
237
26
22
168
34
2
19
1
Percentages
Aantal
stemmen
Partijen
1959
1958
1956
1959
1958
1956
1.
P.v.d.A.
29,1
26,9
33,3
190788
169578
196283
2.
K.V.P.
31,9
33,5
32,2
209143
210915
201872
3.
A.R.
9,1
9,2
9,3
59549
58053
58207
4.
V.V.D.
11,0
10,2
7.9
72151
63965
49332
5.
C.H.U.
12,2
14,6
33.1
79733
91724
82155
6.
Brug-Groep 0,2
1367
7.
S.G.P.
3,6
3,6
3,8
23933
22554
24040
S.
C.P.N.
0.6
1,2
1,4
4126
7836
8924
9.
Boerenpartij 1,2
0/1
8092
2930
10.
G.P.V.
0,4
0,4
0,3
2296
2395
1984
31.
P.S.P.
0,7
4523
100
100
100
655701
629950
627409
COMMUNISTISCHE KIEZERS IN EUROPA
Partijen
1. P.v.d.A.
K.V.P.
A.R.
V.V.D.
C.H.U.
Brug-Groep
S.G.P.
C.P.N.
G.P.V.
P.S.P.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
10.
11.
1959
15,0
79.5
1.0
2,5
0,7
0,2
0,8
0,1
0,2
100
1958
12,0
84,3
1,2
0,2
1956
17,5
78,5
0,8
0,9
0.6
1,0
0,1
100
100
1959
63114
334070
4165
10347
2749
925
270
3122
425
830
420067
1958
48464
340371
5041
687
1956
69790
313149
3333
3401
2331
181
3995
273
403962 398526
PROVINCIE NOORD HOLLAND.
Percentages
1956
37.4
23.7
8.2
11.8
5.1
0.6
11.9
0.3
100
Aantal stemmen
1959 1958 1956
347273
265901
87512
176469
68645
376596
266314
84607
190365
56366
18851
6461
69538
10206
3278
52888
1127
1136597
405251
257451
S9580
128368
55798
7522
110715
3910
35051
6543
128799
3264
1102998 1086093
PROVINCIE NOORD-BRABANT
Partijen
1. P.v.d.A.
2. K.V.P.
3. A.R.
4. V.V.D.
C.H.U.
S.G.P.
C.P.N.
P.L.M.
G.P.V.
P.S.P.
Percentages
1959
15.2
74,0
2.6
4.2
2.3
0,6
0.5
0,2
0,1
0,3
100
PROVINCIE OVERIJSSEL,
Aantal stemmen
1958
1956
1959
1958
1956
13,1
16.4
108872
90180
111429
77,5
74,8
532128
533556
508688
2,7
18815
18252
3,0
2.0
30126
20291
13569
2,3
16184
15746
0,4
0,6
4243
3051
3950
0,6
0,6
3231
4114
3822
1648
0,1
0,1
937
790
641
2434
100
100
718618
688275
679397
Partijen
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
P.v.d.A.
K.V.P.
A.R.
V.V.D.
C.H.U.
Brug-groep
S.G.P.
C.P.N.
Boerenpart
G.P.V
P.S.P.
Totaal
Percentages
Aantal stemmen
1959
1958
1956
1959
1958
1956
29.9
28.4
31.7
124839
111406
126838
28.0
2S.6
27.9
117105
112352
111665
10.4
10.1
10.4
43297
39501
41599
9.6
9.8
7.6
40103
38519
30207
13.0
14.2
13.1
54397
55925
52547
0.4
1718
2.7
2.8
3.0
11402
11083
11846
2.4
4.1
4.1
9967
15957
16310
ij 0.8
3292
1.9
2.0
1.8
7894
7972
7195
0.9
3832
-
100
100
100
417846
392715
399789
FROVINCIE UTRECHT
Percentages
Aantal stemmen
Partijen
1959
1958
1956
1959
1958
1958
1.
P.v.d.A.
29,7
28.6
32,6
105149
97635
108989
2.
K.V.P.
25,5
26,2
25.8
90052
89214
86334
3.
A.R.
12,3
12,7
12 9
43459
43378
43001
4.
V.V.D.
13,8
12,7
9,3
43845
43154
30995
b.
C.H.U.
10,6
12,4
11,1
37457
42285
37212
6.
Brug-Groep 0,4
1603
7.
S.G.P.
3,3
3,4
3.7
11792
11727
12321
S.
C.P.N.
0,9
2,1
6
3039
7205
8573
9.
Boerenpartij 0,9
3131
10.
G.P.V.
1,-
1,1
0,9
3487
3628
3125
11.
P.S.P.
1,5
5-162
12.
P.C.N.U.
0,1
213
lOO
100
100
353689
340946
334107
PROVINCIE
ZUID-HOLLAND
Percentages
Aantal stemmen
i
Partijen
1959
1958
1956
1959
1958
1956
1.
P.v.d.A.
36,4
35,0
37.8
533123
492809
527991.
2.
K.V.P.
18,4
19,2
18,7
269784
271563
261419
3.
A.R.
11.3
12,2
12,3
165247
172100
.171299
4.
V.V.D.
15,5
14,6
11,3
226225
206476
157888
5.
C.H.U.
9.0
10,3
9,4
131930
145364
130971
6.
Brug-Groep 0,5
6850
-
7.
S.G.P.
3,8
4,1
3,9
55070
57965
54071
8.
C.P.N.
2.0
4,0
4,8
29988
56593
67445
9.
Boerenpartij 0,6
9064
'0.
G.P.V.
0,5
0,6
0,5
6686
8180
6288
11.
P.S.P.
2,0
29685
-
100
100
100
1463652
1411412
1394925,