dag
Sportnieuws
GROOT WOORDENBOEK
DER NEDERLANDSE TAAL
Kleurenfotografie
KRUISWOORDRAADSEL
Van Dale
VOETBAL
DATJIEN
ZONDAGDIENST ARTSEN
azenjacht
)ONKER
heid
:serse
ndustrie
IN DE WONDERTUIN DER
Het nationale woordenboek van de gehele Nederlandse taal
Vele specialisten werken aan uw
kleurenfoto
We
n>cm
t okïober T958
Zaterdag 11 oktober 1958
DE VRIJE ZEEUW
7
15,—
,65.—
gst koopt
de merken
5 of 4.
Uw keus doen?
in Top tot Teen
[arantie
tie van de
ijke garantie
jgbaar bij:
Jriaansens
rkstraat 8
SUZEN
ichting voor:
werken,
veren werken.
vlogen witte kana-
ng 110. 16529. Tegen
terug te bezorgen.
ELEMAN, Noord-
30, Terneuzen.
p gevraagd: i.g.s.2.
;on (80 bas). Brieven
ijsopgaaf onder no,
reau van dit blad.
P, door omstandig-
goed onderhouden
agen 1950. Te be-
Louisastraat 7 te
VOETBALPROGRAMMA
K. N. V. B.
ZONDAG 12 OKTOBER.
EREDIVISIE.
Rapid JC—PSV; NOADNAC;
DOS— ADO; Blauw Wit-DWS/A;
Spel. EnschedéSparta: Feye-
noordFortuna'54; MVV-Elink
wijk; SHS—Willem II; VVV—
Ajax.
EERSTE DIVISIE A.
ZFCVolendam; Leeuwarden
Fortuna (VI.); BVV--HelmonJ;
Eindhoven—DFC; AGOVV—Wa-
geningen; VSVDe Graafschap;
AlkmaarHaarlem; SVVLim-
burgia.
EERSTE DIVISIE B.
HVCRigtersbleek; RCH
Hermes DVS; Sittardia—Hera
cles; VitesseStormvogels; Hel-
mondia—KFC; GVAV—Excel
sior; RBCRoda Sport.
TWEEDE DIVISIE A.
EDO—DOSKO; De Valk—Hil
versum; UVSLnnga; Xerxes—
DHC; EBOHWilhelmina; Ba
ronie—Zeist; 't Gooi—Velox.
TWEEDE DIVISIE B.
NECPEC; VeendamOoster-
parkers; Go AheadRheden; Tu-
bantia—Ensch. Boys; Heerenveen
Velocitas; ZwartemeerOlden-
zaal; Zwolse BoysBe Quick.
ZUID I.
DERDE KLASSE D.
Zierikzee—Zeelandia.
VIERDE KLASSE H.
's-H.-ArendskerkeBreskens
Hansw. BoysLewed. Boys.
ZATERDAGVOETBAL.
DISTRICT ZUID.
Nieuwdorp—Oranje WitAlte-
naSprang; SSC '55Arnemui-
den.
AFD. ZEELAND.
ZATERDAGCOMPETITIE.
EERSTE KLASSE.
Hoek—Ierseke; Tern. Boys
VCK; RillandiaKrabbendijke;
SerooskerkeWemeldinge; Ka-
pelleSpui.
TWEEDE KLASSE B.
ZaamslagKloetinge; Mevo
's-H. H.kinderen: KatsSVD;
WolfaartsdijkGoes 5; Driewe
genWissenkerke.
DERDE KLASSE D.
AZVV 3-Hoek 2Spui2-AZVV3
In verband met het overlijden
van Paus Pius XII is het tweede
klasse-programma voor morgen
in zijn geheel komen te vervallen.
Gisteravond deelde de secreta
ris van de v.v. „Terneuzen" ons
mede, dat er alsnog pogingen in
het werk werden gesteld om Mid
delburg naar Terneuzen te krij
gen, maar mede met het oog op
de weersgesteldheid en de toe
stand van het terrein zag men er
niet veel van komen. We gaan in
Terneuzen dus een voetballoze
zondag tegemoet. Volgende week
kunnen de trouwe supporters
hun hart echter weer ophalen in
Goes.
DERDE KLASSE D.
Voor de derde klasse blijft er
volgens onze berekening slechts
één wedstrijd over, n.l. Zierikzee
tegen Zeelandia. De Middelbur
gers hebben hier o.i. de beste pa
pieren.
VIERDE KLASSE H.
Van de vier wedstrijden, die
voor de vierde klasse waren vast
gesteld, zullen er vermoedelijk
twee doorgang vinden.
De Hansweertse Boys moeten
thuis naar alle waarschijnlijkheid
de meerderheid erkennen van d«
Lewed. Boys, terwijl Breskens
aannemelijke winstkansen heeft
in 's-Heer Arendskerke.
ZATERDAGVOETBAL.
Rekening houdend met het feit
dat er hedenmiddag tal van ter
reinen zullen worden afgekeurd,
houden wij onze voorbeschouwin-
gen ditmaal zo kort mogelijk.
Hoek moet op eigen veld Ierse
ke de baas kunnen blijven en ook
de Terneuzense Boys achten wij
in staat de hekkensluiter VCK
met lege handen naar huis te stu
ren.
Spui krijgt het in Kapelle heel
wat moeilijker, maar is naar onze
mening toch altijd goed voor een
gelijk spel.
In de tweede klasse van de
Z.V.B. kan Zaamslag met zijn
nog altijd heel mooie doelcijfers
(277) de beide puntjes ver
overen op het bezoekende Kloe
tinge.
Driewegen tenslotte zou door
een overwinning op Wissekerke
niet alleen de eerste punten bin
nenhalen, maar tegelijk de laat
ste plaats aan de tegenstanders
van vandaag overdragen.
Het zit er ongetwijfeld in. De
39 doelpunten, die in vijf wed
strijden tegen Wissekerke zijn
gemaakt, spreken een duidelijke
taal
Nou, en dat was het dan voor
vandaag. Erg voetbalachtig ziet
het weekend er niet uit, maar
misschien valt het allemaal nog
mee. Apropos. Van de zijde van
het bestuur der Tern. Boys ver
zocht men ons mede te delen, dat
de wedstrijd van de A-junioren
om 3 uur begint en niet om halt
vier.
Volgende week hebben we weer
een vol programmaWe hou
den de moed er dus in.
OM HET
WERELDKAMPIOENSCHAP
De vijfde partij van de twee
kamp tussen de Canadees Des-
lauriers (wit) en de Rus Koeper-
man om het wereldkampioen
schap dammen, vrijdagavond te
Almelo gespeeld, is na 50 zetten
in remise geëindigd.
Beide spelers hebben thans vijf
punten.
Nog steeds geen officieel
bericht over teruggevonden
kunstvoorwerpen uit het
Rijksmuseum
Het Rijksmuseum heeft nog
steeds geen officieel en betrouw
baar bericht uit Duitsland gekre
gen, dat de vier kunstschatten
inderdaad de uit het museum, ge
stolen voorwerpen zijn. Alleen
een juiste omschrijving met de
inscripties kan pas zekerheid
geven.
Ook de politie te Amsterdam
heeft van het bureau van Inter
pol in Wiesbaden nog geen mede
deling van de teruggevonden
voorwerpen gekregen. Biina 24
uur nadat bekend werd, dat de
Westduitse politie er in geslaagd
was een groot aantal in ver
schillende landen gestolen kunst
voorwerpen op te sporen, ver
keert men in Amsterdam nog
steeds in onzekerheid.
De Westduitse politie heeft
vrijdag op grote schaal de op
sporing naar de voortvluchtige
Bergk voortgezet. Zij heeft het
vermoeden, dat Bergk zich bij
zijn inbraken vooral op musea
heeft gespecialiseerd. Er zijn
echter nog geen aanwijzingen,
dat ook de diefstal uit het goud
en zilvermuseum te Utrecht door
hem is gepleegd.
Horizontaal
1 moderne trap
6 domoor
12 godheid
13 uitroep
15 Nederland (afk)
IS herkauwer
17 nummer (afk.)
18 gevolgtrekking
22 vreemde munt afk.)
23 elektrisch geladen
deeltje
24 liefkozing
25 aanwijzing
27 zijrivier v. d. Donau
29 eikenschors
31 Duitse badplaats
33 Oosterse titel
35 delfstof
37 kleur
39 verpakking
40 meisjesnaam
41 koraaleiland
42 Ver. Naties (afk.)
43 rang in het leger
(afk.)
44 Frans onp. voor-
naamw.
45 ijzerhoudende aarde
47 meisjesnaam
49 ingewand
51 delfstof
53 meisjesnaam
56 aanw. voornaamw.
58 koning (Fr.)
59 voorschrift
60 echtgenoot
62 gevangenis
63 plaats op de Veluwe
65 vogel 74 zangnoot
67 Europeaan 75 bijbelse naam
69 dierengeluid 77 selenium (afk.)
71 omschrijving 78 jongensnaam
CM 580909
79 drank
80 wilddief
81 projektiel
Verticaal
1 herkauwer
2 deel v-h. hoofd
briefaanhef (afk.)
rivier in Frankrijk
voorzetsel
Duits pers. voor
naamw.
kort licht
maanstand (afk.)
kledingstuk
in die mate
nagerecht
jongensnaam
gebak
melkklier
vogelprodukt
betoning
volksvertegenwoor
diging
nummer (afk.)
uitstalkast
deel v.d. week
bevel
onordelijke vrouw
godsdienst (afk.)
touw
aardewerk
de oudere (afk.)
keukengerei
ambtshalve (Lat. afk.)
koker
deel v. Sumatra
op die wijze
plaats i-h. Gooi
meisjesnaam
de dato (afk.)
zijrivier van de
Donau
water in Friesland
zangstem
sprookjsfiguur
voorzetsel
groente
titel (afk.)
water in Brabant
Van zaterdagmiddag 12 uur tot
maandagochtend 8 uur wordt de
praktijk der artsen waargenomen
door dokter J. J. J. van de Griek,
Tel. 2020.
Apotheek geopend: Hamann,
Noordstraat 69.
Kernontploffing in de Ver. Staten
De Amerikanen hebben vrijdag op het proef-
terrein bij Las Vegas in Nevada een betrekkelijk
kleine kernontploffing teweeggebracht
Het apparaat was bevestigd aan een 30 meter
hoge stalen toren. De radio-actieve neerslag zal
slechts zeer gering zijn, zo verklaarde de commis
sie voor atoomenergie.
9 Een ploeg filmmensen is er
op circa 115 km ten noorden van
Mombasa in geslaagd een „du-
gong" te vangen. De „dugong" is
een zeldzaam voorkomende soort
zeekoe, 'n planten-eter.d zoogdier
met en kop die iets weg heeft van
een menselijk hoofd.
(van onze verslaggever)
ARNHEM (P P) - „Kleurenfotografie verovert de wereld mogen we wel
zeggen. Er zijn zelfs veel liefhebbers, die na eenmaal met de kleurenfoto-
grafie kennis gemaakt te hebben, niet anders meer willen fotograferen
dan in kleur", vertelt de heer J. B. G. Putman, chef van de „color centrale"
van de Foto- en Filmindustrie FIFO te Arnhem.
FIFO is een van de unieke bedrijven in ons land, waar kleurenfilms ver
werkt worden. Dat wil zeggen, van het door de fotohandelaar ingezonden
filmrolletje het eindprodukt, de kleurenfoto's worden gemaakt.
„U zult het in deze tijd van het jaar, nu met de zomer en de vakanties,
wel biezonder druk hebben?"
als de term luidt „wordt eind geschoten".
Als men zo'n filterbrief bekijkt vol met
cijfers, mollen, kruizen, pijlen en cirkels,
waant men zich in de sterrenwacht. Uit
drukkingen als additief, substraktief en
„wij liggen niet goed" zijn niet van de
lucht.
Het zogenaamde „eindschieten" gebeurt
door middel van de prachtige apparaten
voor het afdrukken. Keurig wordt de ver
eiste filtrering ingesteld, de belichtings
tijd wordt door een foto-elektrische cel
gemeten en het grote moment is aange
broken. De velletjes papier worden ont
wikkeld gestopt, gefixeerd, gedroogd en
geglansd en het eindresultaat ligt voor
ons.
Tenslotte komt alles op de administratie
die voor de afboekingen, de facturen,
verzendbriefjes en wat al niet meer zorgt.
Tips voor U
De heren Putman en Woudstra zijn zeer
tevreden met het enthousiasme, waarmet
het publiek zich op de kleurenfilm werpt,
maar„Helaas zijn er nog maar al ta
Achtstegeheel opnieuw bewerkte en zeer vermeerderde druk
in de laatste spelling binnen ieders bereikt
De Grote fOTl <=jDiz£e. voor het
eerst in de laatste spelling!
Een nieuwe druk van 20 afleveringen
van 128 bladzijden elk. Wanneer U NU
Intekent, ontvangt U van 15 oktober a.s.
af om de anderhalve maand een afleve
ring en tegelijk met de laatste aflevering
gratis een stevige linnen band. U be
taalt telkens per aflevering ƒ3.
Wenst U echter na gereedkomen van de
laatste aflevering een compleet gebon
den exemplaar te ontvangen, dan kunt
U tot 1 januari 1959 hierop intekener
voor 55,—, bij intekening te voldoen
De prijs van het gebonden exemplaar ni
verschijnen zal belangrijk hoger zijn.
Thans kan een ieder zich in he
bezit stellen van
DE MEEST VOLLEDIGE
EN BETROUWBARE GIDS
in de Nederlandse taaltuin.
Totaal 4 miljoen woorden druks op 2560
blz. of 5120 kolom. Behalve 200.000 be
handelde woorden bevat deze nieuwe
druk:
de volledige regels voor de spelling
en het gebruik van de leestekens;
aanwijzingen voor de titulatuur;
een lijst namen uit de Griekse en
Romeinse oudheid;
een lijst gangbare zegswijzen en
gevleugelde woorden in de klas
sieke en moderne talen;
een lijst van bijbelse namen.
De Grote UttTl C het enige
woordenboek dat van onze gehele heden
daagse woordenschat alle gangbare
betekenissen geeft, toegelicht met voor
beelden en met vermelding van woord
soort en -geslacht, meervoud, vervoeging,
gebruikssfeer en alle voorkomende
spreekwoorden en zegswijzen. Ook de
meest alledaagse woorden zijn niet ver
geten: verantwoord taalgebruik is im
mers alleen mogelijk door kennis van de
iuiste betekenissen ook van de eenvou
digste woorden.
In de achtste druk ziin duizenden nieu
we woorden en woordbetekenissen opge
nomen. De reeds aanwezige woordvoor
raad is nog eens in zijn geheel herzien.
Daarom is en blijft van Dale
DE MEEST
GEZAGHEBBENDE STEM
in alle gevallen van taalkundige twijfel,
de schutspatroon van puzzelaars, scholie
ren en journalisten, de vraagbaak in
huiskamers, op kantoren en vergaderin
gen, de toeverlaat van ambtenaren, rech
ters en correspondenten, de onmisbare
dienstknecht voor studerenden, de
scheidsrechter bij radio-, televisie- en an
dere wedstrijden, kortom hét laatste
woord op het gebied van taal en spelling,
een onschatbaar bezit voor iedereen.
U kunt voor deze veel omvattende vraag
baak bij ons intekenen.
BESTELBON.
(In open enveloppe als drukwerk verzenden)
Ondergetekende ....m•-
Adres
Woonplaats
tekent in op de geheel opnieuw bewerkte achtste druk van
Groot Woordenboek in de Nederlandse taal
in 20 afleveringen van 128 blz. elk 5 ƒ3,— per aflevering met gratis linnen band tegelijk met de
laatste aflevering. De betaling zal plaats vinden na ontvangst van Iedere aflevering. (Dit aanbod is
geldig tot de dag van verschijnen van het complete werk.)
compleet gebonden na gereedkomen van afl. 20 k 55,bij deze intekening te voldoen. (Dit aan
bod is geldig tot 1 januari 1959.)
Door bemiddeling van Boekhandel Firma P. J. van de Sande
Datum:
Doorhalen wat niet verlangd wordt.
Handtekening
Een bevestigend knikje. „Naast de lief
hebbers, die meer met kleurenfilm wer
ken, krijgen we nu ook de amateurs, die
aangelokt worden door het mooie weer
en in hun vakantie er eens een kleuren
film aan wagen", zegt de heer Putman.
„Vandaar dat we nu op volle toeren wer-
xen. Ons bedrijf is echter zo ingericht,
dat bet wat de afleveringstijd betreft geen
verschil maakt of we het druk hebben of
niet. Deze bedraagt» voor kleurenfilm
zeer kort, ongeveer een week. Vroeger
was dat anders en moest men soms
lang wachten in het drukke seizoen".
Hoe gaat het nu
Wanneer de amateur zijn filmpje bij de
handelaar heeft ingeleverd, heeft deze
het met spoed op naar de centrale. De
binnengekomen filmpjes uit alle cfèlen
van het land worden daar op de admi
nistratie ingeschreven en van nummers
voorzien en gaan naar de ontwikkelaf-
deling. Hier staan geweldige ontwikkei-
tanks, die door een speciale verwarmings-
en koelinstallatie op 'n constante tempe
ratuur van omstreeks twintig graden Cel
sius worden gehouden.
De temperatuur kan steeds duidelijk op
een grote meter worden afgelezen. Het
is namelijk zo, dat bij kleurenfilms de
correctheid van de temperatuur bij het
onwikkelen nog belangrijker is, dan bij
zwart-wit films. Om prima resultaten te
bereiken moet trouwens bij de gehele
gang van zaken de uiterstè nauwkeurig
heid worden betracht. Door een wekker
wordt de tijd aangegeven waarop de films
er uit moeten, ze worden dan in een an
der bad gestopt en tenslotte gefixeerd.
Het drogen van de films geschiedt in
speciale stofdichte kasten, waarin venti
latoren voor de nodige luchtverversing
zorgen.
De proefdruk
De films worden nu voor een proef door
gegeven naar de afdeling waar men de
afdrukken maakt. Achter de verschillen
de prachtige apparaten die hier staan, zit
ten dames, die specialisten in haar vak
zijn. Zij stellen een bepaalde standaard
kleurfiltrering in, die nodig is voor die
soort film.
Op een proefstrookje maken zij dan een
gedeeltelijk af druk je, waarop nauwkeurig
aantekeningen Vordt gedaan van de toege
paste filtrering en de belichtingstijd. De
ze strookjes gaan met de negatieven ver
der en komen in de ontwikkelafdeling
voor positieven. Hier worden ze volgens
de regelen der kunst ontwikkeld in spe
ciale tanks, waar het weer precies op de
klok gaat. Ook deze tanks worden auto
matisch op temperatuur gehouden en auto
matisch bijgevuld en op chemische kracht
gehouden.
De ontwikkelde positieven en negatieven
gaan dan door naar een afdeling, waar
eigenlijk de foto „gemaakt" wordt.
De filterbrief
Een aantal specialisten krijgt de proef
strook j es en negatieven in handen en be
kijkt ze nauwkeurig. Aan de hand van de
resultaten op de proef strookjes en de
reeds toegepaste filtrering maken zij uit
welke kleuren er uit gefilterd moeten
worden of welke te zwak zijn en toege
voegd moeten worden. Zij stellen dan per
negatief een zogenaamde „filterbrief" op
waarop zij bepalen welke filtrering toege
past moet worden. Het gaat om drie
hoofdkleuren rood, purper en groen.
Men werkt met bepaalde eenheden en
kan per kleur variëren van 0 tot 200.
Door een serie wetenschappelijke bereke
ningen» waarbij zelfs vierdemachts wor
teltrekken te pas komt, wordt dit defi
nitieve filtergetal vasgesteld, waarna zo-
De films worden In grote tanks ontwik
keld. De juiste temperatuur is op een
grote meter te controleren.
Een schitterend apparaat maakt hc. mo*
gelijk van negatieffilm diapositieven te
vervaardigen, die geprojecteerd kunnen
worden.
veel amateurs, die niet met de nodige
nauwkeurigheid hun kleurenfoto's maken
en dat resulteert vaak in minder fraaie
afdrukken, waaraan de color centrale ook
niets kan doen, want tenslotte kunnen wij
er niet meer van maken dan er in zit"»
„Kunt u de lezers enkele tips geven?"
„Ja, het fotograferen met kleurenfilm is
heus niet zoveel moeilijker dan met zwart,
wit, wanneer men bepaalde punten in
acht neemt. Is bij zwart-wit het licht en
het spel van licht en schaduw van groot
belang, bij kleurenfoto's bederft een scha
duw de kleuren. Ook doet men er goed
aan het domineren van 'n bepaalde kleur
in een opname te vermijden. Teveel
groen wordt op een kleurenfoto iets ergs.
Zorg dan in ieder geval voor een figuur
tje er in met kleding in contrasterende
kleuren".
Teveel blauw
„Vergeet niet, dat juist bij felle zonne
schijn het gevaar groot is, dat de strak
blauwe lucht een voor ons oog onzicht
baar blauw licht reflecteert, dat zich over
ons onderwerp uitgiet ®n dat op de af
druk goed zichtbaar is. Kleurenfoto's
maakt men het best. wanneer de zon niet
te fel is, of wanneer de blauwe lucht
gebroken wordt door schapenwolkjes die
als filter dienst doen. Dikwijls bereikt
men de beste resultaten bij een lichtbe-
wolkte lucht.
Kleurenfilm heeft wat de belichtingstijd
betreft een aanmerkelijk mindere speling
dan de zwart-wit film. Het met de groot
ste nauwkeurigheid bepalen van de be
lichtingstijd is hier dus voor het welsla
gen van uw opnamen van het allergroot
ste belang. Te kort belicht, geeft donkere
afdrukken met zware kleuren. Te lang
belicht geeft zeer lichte afdrukken met
harde, scherpe kleuren en veel niet door-
tekende witte delen. Kleine afwijkingen
in de belichtingstijd worden grondig af
gestraft in het resultaat.
Het verstandigst doet de liefhebber, wan*
neer hij alvorens zijn kleurenfilm te gaan
gebruiken, eerst een kleine, eenvoudige
brochure of handleiding over het kleur-
fotograferen leest.
Foto's zijn tenslotte levensherinneringen
van meer dan gewone waarde en in kleur
zijn het levende portretten voor jaren".
(Nadruk verboden^,
