Rusland dreigt niet deel te nemen aan
de deskundigenconferentie te Genève
Menado bezet
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
VRIJDAG 27 JUNI 1958
12e Jaargang Nr 4406
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande Terneuzen
EERSTE BLAD
Westelijke mogendheden
zetten voorbereidingen voort
De NAVO en de
voorgestelde deskundigen
conferentie te Genève
Radio Djakarta:
ONTPLOFFING IN
WESTDUITSE
STAALFABRIEK
FRANS SCHIP DOOR
INDONESISCHE
MARINE OPGEBRACHT
BELGISCHE REGERING
BEëDIGD
TREINONGELUK
IN ZUID-AFRIKA.
VEERBOOT
OMGESLAGEN OP
DE GANGES
AMERIKAANSE
SATELLIET BEREIKT
ZIJN BAAN NIET
TUMULT
IN DE BONDSDAG
De vuurwerkontploffing
in Brazilië
Eerste uitslagen van de
Statenverkiezingen in Suriname
Labour wil wijziging Brits plan
voor Cyprus
De toestand in
Libanon
INDIASE WAARNEMER
IN LIBANON GEWOND
V. N.-RAPPORT OVER
TERECHTSTELLINGEN
IN HONGARIJE
DE
„LIBANESE BRIGADE"
HiT WEER
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur 1. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswaï
Telefoon 2073 en 2510
N& 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: 6,— per kwartaal; per
maand 2.per week 48 cent. Losse nrs 9 ct.
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie ƒ2,25
Rubriek Kleine Advertenties (géén handelsadver
tenties): 5 regels ƒ1,—. Iedere regel meer 20 ct.
Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 trar
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adrea
Bureau van dit Blad, 20 cent meer
Radio-Moskou heeft woensdag
avond bekendgemaakt, dat de
Russische regering de verzeke
ring wenst van de Amerikaanse
regering dat de doeleinden van
de deskundigenconferentie over
controle op kernwapenproeven,
die op 1 juli in Genève moest be
ginnen, „blijven zoals was om
schreven". Anders kan zij niet
deelnemen aan de conferentie.
De radio haalde een officiële
verklaring van de Russische re
gering aan, die de Verenigde Sta
ten ervan beschuldigt de confe
rentie te willen gebruiken „als
een middel om de volkeren op
bedrieglijke wijze te doen gelo
ven dat er zogenaamd iets ge
daan wordt om de kernwapen
proeven te staken, terwijl in
werkelijkheid in het geheel geen
vooruitgang wordt geboekt".
De verklaring geeft details van
een aide-mémoire die de Russi
sche minister van Buitenlandse
Zaken, Gromiko, woensdag aan
de Amerikaanse ambassadeur in
Moskou overhandigd heeft.
Dit was de tweede Russische
aide-mémoire die Rusland over
dit onderwerp de laatste twee
dagen Amerika heeft doen toe
komen. Dinsdag bevestigde Rus
land in een aide-mémoire aan
Amerika de regelingen die voor
de conferentie getroffen waren
en verklaarde het geen bezwaar
te hebben tegen deelneming van
Canada aan de conferentie.
De aide-mémoire van woens
dag verwijst naar Dulles' uitla
ting op zijn persconferentie van
17 juli, dat de besprekingen tus
sen de deskundigen moeten
plaatsvinden zonder vooruit te
lopen op de vraag, of de kern
wapenproeven al dan niet tijde
lijk gestaakt zullen worden.
„Men kan het niet eens zijn
met deze stelling van de Ameri
kaanse minister. De conferentie
zal alleen dan van nut zijn, in
dien zij positieve resultaten be
reikt. Maar naar welke maat
staf moeten deze resultaten wor
den bepaald, indien niet naar de
mate waarin het werk van de
deskundigen het bereiken van
de einddoelen, d.w.z. de staking
van proefontploffingen van wa
terstof- en atoombommen, ver
zekert? Wat voor zin heeft het
anders zo'n conferentie bijeen te
roepen? En wat voor zin heeft
het er deskundigen naar toe te
zenden? Indien het werk van
deskundigen niet naar dit eind
doel leidt, dan komt al hun werk
neer op een vruchteloze verspil
ling van tijd.
Het is onmogelijk niet tot de
conclusie te komen, dat de kern
van de houding van de heer Dul
les is, de conferentie te beroven
van haar eigenlijke doel en aldus
in diskrediet te brengen. Indien
de Amerikaanse regering inder
daad zulk een positie inneemt,
indien zij niet wil dat de resul
taten van de deskundigenconfe
rentie de staking van kernwa
penproeven door alle mogend
heden die deze wapens bezitten
zullen verzekeren, dan heeft het
geen nut om deskundigen naar
die conferentie te zenden.
In deze situatie kan de Sowjet-
Unie haar deskundigen niet zen
den, oir. dat zij niet medeverant-
wocidelijk wil zijn voor volke-
renbedrog.
De Sowjet-regering zou graag
van de Amerikaanse regering een
verzekering willen ontvangen,
dat de deskundigenconferentie
ondergeschikt zal worden ge
maakt aan de oplossing van de
kwestie van de onmiddellijke
staking van kernwapenproeven
overal, dat bijgevolg de doelein
den van die conferentie blijven
zoals omschreven is in de cor
respondentie tussen de Sowjet-
regering en de Amerikaanse re
gering."
In het Amerikaanse antwoord
op de Russische nota van woens
dag over de voorgestelde deskun-
digenbesprekingen te Genève
wordt gezegd, dat de Amerikaan
se regering van oordeel is, dat
het doel van deze besprekingen
onveranderd is.
In het antwoord, dat donder
dagochtend door de Amerikaan
se ambassadeur, Thompson, aan
de Russische minister van Bui
tenlandse Zaken, Gromyko, werd
overhandigd, wordt gewezen op
de briefwisseling tussen de Ame
rikaanse en de Russische rege
ring over het doel van de confe
rentie. Wat de Verenigde Staten
betreft, gaat de conferentie door
op de wijze, die is overeengeko
men, aldus de nota.
Dit is meegedeeld door een
woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Buiten
landse Zaken.
President Eisenhower heeft de
Amerikaanse gedelegeerden naar
de conferentie van experts te
Genève donderdag bij hun ver
trek uit Amerika nog een hart
onder de riem gestoken met een
boodschap w aarin hij hen ver
zekert dat Amerika zal blijven
vechten voor gecontroleerde ont
wapening, welke moeilijkheden
Rusland ook in de weg zal leg
gen. „Ge vertrekt onder on
zekere omstandigheden, maar
het Amerikaanse volk en ik blij
ven hopen dat de deur voor toe
nadering nog open staat", aldus
dus president.
Zowel in Londen als in Parijs
is verklaard dat men de voorbe
reidingen tot de conferentie van
atoomdeskundigen van Oost en
West te Genève voortzet, on
danks de Russische verklaring
dat de besprekingen over me
thoden voor controle op de na
leving van een eventueel verbod
van proeven met kernwapens
geen zin hebben als men het er
niet over eens is dat een succes
tot een akkoord tot beëindiging
van de proefnemingen zal lei
den.
Zoals bekend moet de confe
rentie op 1 juli beginnen. De
Britten en de Fransen onder
schrijven 't Amerikaanse stand
punt, dat deelneming aan de be
sprekingen niet inhoudt, dat men
bereid is de proeven te staken.
De conferentie is van technische
aard en men kan er bijgevolge
geen politieke consequenties aan
verbinden, zo is de Westelijke
redenering.
De permanente NAVO-raad
heeft donderdagochtend gespro
ken over de Russische nota over
de bespreking van deskundigen
van Oost en West, die op 1 juli
te Genève zou beginnen. Op de
bijeenkomst is niet voorgesteld
de bespreking van deskundigen
uit te stellen of af te gelasten.
De algemene indruk onder de
vertegenwoordigers was, dat de
bespreking op 1 juli zal begin
nen.
(Advertentie)
Radio-Djakarta heeft gemeld
dat volgens een mededeling van
het Indonesische leger in Dja
karta, overste Pirngardie, rege
ringstroepen Menado hebben
bezet.
De mededeling, die donderdag
door Radio-Djakarta in de
nieuwsuitzending van 10 uur
's avonds werd omgeroepen,
luidde als volgt: „Luitenant-
kolonel Pirngardie heeft mede
gedeeld dat gisteren om 11,00
pl.tijd Kaju Rangi, ten noorden
van Menado, is bezet. Om 15.00
uur bezetten de gecombineerde
Indonesische strijdkrachten de
stad Menado. Verdere bijzon
derheden zullen later worden
medegedeeld".
In de mededeling van Radio-
Djakarta, die 's avonds te 22.00
uur plaatselijke tijd werd uitge
zonden, werden geen bijzonder
heden medegedeeld over de val
van Menado. De journalisten
en buitenlandse corresponden
ten spoedden zich naar het
hoofdkwartier van het leger in
de hoop, daar van de leger-
woordvoerder nadere bijzonder
heden te vernemen. Deze, over
ste Pirngadie, kon alleen be
vestigen dat de aan Menado
grenzende plaats Kapuragi
eerst was bezet, waarna de ge
combineerde strijdkrachten der
regering Menado binnengetrok
ken waren.
Met de val van Menado heeft
de belangrijkste fase van de
revolutie in Indonesië haar
In de Röchling-staalfabriek
te Wetzlar, in West-Duitsiand,
heeft zich donderdagochtend een
ontploffing in een gastank voor
gedaan. Dertig man moest met
verwondingen in een ziekenhuis
worden opgenomen.
opstande
de wape-
einde gevonden. De
lingen zullen nu, óf
nen neerleggen, óf een guerilla-
oorlog beginnen. Het terrein op
Noord-Celebes is echter voor de
guerillataktiek niet zo gunstig
als dat in Noord-Sumatra,
waar vele natuurlijke terrein
hindernissen het voeren van
guerilla begunstigen.
Volgens een bericht van
A.F.P. zijn, voordat de rege
ringstroepen Menado binnen
trokken, hevige gevechten gele
verd.
Het 4.000 ton metende Franse
vrachtschip „Berbère" is vorige
week bij het verlaten van de ha
ven Teluk Betung in Zuid-Su-
matra door de Indonesische ma
rine aangehouden en opgebracht
naar Tandjong Priok. Het schip
was op een reis van Singapore
naar de thuishaven Marseille.
Het kwam maandag in de haven
van Djakarta aan en ligt daar
voor anker in de buitenhaven.
De gezagvoerder en de beman
ning wordt niet toegestaan aan
land te gaan. De reden voor de
aanhouding is niet bekend.
Het vervoerde 600 ton goede
ren voor de Indonesische rege
ring, af te leveren in Teluk Be
tung'.
De Franse ambassadeur heeft
krachtig geprotesteerd tegen het
nalaten door de Indonesische
autoriteiten de ambassade op de
hoogte te stellen van de aanhou
ding en tegen het feit, dat aan
vankelijk geen Franse vertegen
woordiger aan boord mocht
gaan.
Inmiddels heeft het Indonesi
sche ministerie van Buitenlandse
Zaken toestemming verleend aan
de Franse ambassade om de ge
zagvoerder van de „Berbère" aan
boord te spreken.
Premier Eyskens en de leden
van zijn uitsluitend uit leden van
de R. K. christelijke volkspartij
bestaande regering hebben don
derdag in handen van koning
Boudewijn de eed afgelegd.
In een bekendmaking van het
paleis des konings werd gezegd,
dat de minister van Koloniën
later zal worden aangewezen. De
premier zal zolang de portefeuil
le beheren.
In de buurt van Johannesburg
is donderdag een trein ontspoord
met het gevolg dat 7 mensen het
leven verloren en 30 ernstig wer
den gewond.
Bij Alahabad is donderdag op
de Ganges een veerboot met zes
tig personen aan boord tenge
volge van een plotselinge wind
stoot omgeslagen. De manne
lijke opvarenden wisten zich al
len zwemmend te redden, maar
de 33 vrouwen en kinderen ver
dronken.
De Amerikanen hebben don
derdagochtend vroeg een Van
guard raket met een satelliet van
tien kg gelanceerd, met behulp
waarvan men gegevens over cos-
mische straling wil verkrijgen.
De satelliet heeft zijn baan niet
bereikt, daar de tweede trap van
de raket niet werkte. Dit is acht
tien minuten na de lancering
door de marim meegedeeld.
„General Electric" heeft mede
gedeeld dat zij bezig is met de
constructie van een raketmotor
van een geheel nieuwe conceptie,
die in staat is een satelliet van
tien ton te lanceren.
Sociaal-democratische leden van
de Westduitse Bondsdag heb
ben bondskanselier Adenauer
donderdag bij de behandeling
van de begroting luidkeels voor
leugenaar uitgemaakt. Het ge
joel en geschreeuw was zo
luid, dat de voorzitter van de
Bondsdag zich nauwelijks ver
staanbaar kon maken.
De oppositie heeft Adenauer er
van beschuldigd geld van de
Bondskanselarij beschikbaar te
hebben gesteld voor de bevor
dering van de belangen van de
christen-democratische unie,
Adenauers partij. Toen de
bondskanselier zei, dat deze
aantijgingen ongegrond waren,
brak het tumult los.
Het aantal slachtofers van de
ontploffing die zich dezer dagen
in twee vuurwerkwinkeis te
Santo Amaro da Purificao in de
Braziliaanse staat Minas Gerais
heeft voorgedaan, is tot 110 ge
stegen.
68 personen waren op slag
dood en 32 anderen die zich in
de nabijzijnde rivier hadden ge
stort om aan de vlammen te ont
komen, zijn verdronken.
Prins der Nederlanden zondag jarig
Een recente opname van Z. K. H. Prins Bernhard, die op zondag
29 juni a.s. jarig is.
(Foto N. Drakulic.)
Volgens de eerste uitslagen van
de statenverkiezingen in Surina
me leiden in het district Para
maribo de „samenwerkende par
tijen" (de oppositie in de staten).
Deze groep bestaat uit de natio
nale partij Suriname, de verenig
de Hindostaanse partij, de pro
gressieve Surinaamse volkspartij
en het Moslimblok.
In Paramaribo werden tien van
de 21 statenzetels gekozen.
Op een vergadering van hei'
eenheidsfront dezer dagen heep
het statenlid Soemita van de
Kaum Tani Persatuan Indonesië
meegedeeld, dat de „verloren
zoon is teruggekeerd". Zijn par-
iij heeft zich thans weer volledig
achter het eenheidsfront ge
schaard.
Het eenheidsfront bestaat thans
uit de Surinaamse democratische
partij, de partij Suriname, de
K.T.P.I. en de Surinaamse volks
partij.
Volgens latere berichten over
de opkomst bij de verkiezingen
bedroeg het aantal stemmen ir.
Faramaribo 33.000, hetgeen oi-.-
geveer 75 procent is van het in
1955 uitgebrachte aantal.
Uit latere uitslagen blijkt, dat
de voorsprong der samenwerken
de partijen groter is geworden.
Aangenomen mag thans worden,
dat zij in de stad Paramaribo
alle tien zetels hebben veroverd.
Verder verkregen de samen
werkende partijen zes van de elf
De Labourpartjj heeft donder
dag te kennen gegeven het Brit
se plan voor Cyprus gewijzigd te
willen zien.
De „minister van Koloniën" in
het socialistisch schaduwkabinet,
Callaghan, die de eerste spreker
van de oppositie was in het La
gerhuisdebat over Cyprus, zei
dat het niet de taak van de op
positie is om het huidige rege
ringsplan voor Cyprus zonder
voorbehoud te steunen. Hij liet
duidelijk uitkomen dat de La-
bourpartij de jongste voorstellen
met uitgesproken gereserveerd
heid beschouwt. De kans lijkt
dus niet groot dat de regerings
voorstellen in ongewijzigde vorm
de steun van beide grote partijen
krijgen.
Het debat was geopend door
minister Lennox-Boyd van Ko
loniën die het nieuwe Britse plan
„misschien de laatste kans op ge
nezing van een wond, die de vrije
wereld verzwakt" noemde. Cal
laghan wees er daarna op dat
Makarios voor het eerst had ge
zegd een overgangsstadium voor
zelfbestuur niet af te wijzen en
hij vroeg de regering deze „be
langrijke wijziging" in Makarios'
houding niet te negeren. Ook de
Griekse premier scheen voorlo
pig de gedachte van zelfbestuur
wel opzij te willen zetten. Naar
Callaghans oordeel heeft de re
gering met haar plan op bepaal
de punten teveel concessie aan
het Turkse standpunt gedaan
terwijl van de Turken totnogtoe
slechts de verklaring is gekomen
dat de idee van deelgenootschap
onverenigbaar is met de idee van
verdeling. Callaghan zou graag
oprichting van een breder orgaan
zien dat een wetgevende verga
dering voor het eiland zal vor
men.
Callaghans verklaring betekent
dat als in 1959 een Labourrege-
ring aan de macht komt deze het
huidige Britse plen zal trachten
te wijzigen.
zetels in de districten buiten Pa
ramaribo, te weten:
In Coronië 1, in Saramacca 2,
in het district Suriname 2, in
Marowijne 1. De Indonesische
partij, de K.T.P.I.kreeg twee
zetels: in het district Comme-
wijne en 1 in Para. De twee ze
tels in Nickerie vielen toe aan de
onafhankelijke partij, de N.O.P.
Volgens de voorlopige uitsla
gen zal de vermoedelijke samen
stelling van de Surinaamse sta
ten als volgt zijn:
Nationale partij Suriname 9
zetels: progressieve Surinaamse
volkspartij (Kath.) 4 zetels; Mos
limblok 1 zetel; K.T.P.I. (Indo
nesiërs) 2 zei ris; verenigde Hin
dostaanse parij 3 zetels; Nieke-
riaanse onafhankelijke partij 2
zetels.
Zolang het hoofdstembureau de
u'tslag der verkiezing niet offi
cieel heeft beleend gemaakt, zijn
wijzigingen uiteraard mogelijk.
Er worden te Paramaribo in de
hiervoren gegeven cijfers echter
geen veranderingen meer ver
wacht.
De Libanese opstandelingen
leider Saeb Salem heeft don
derdag te Beiroet aangekondigd
dat de rebellen van plan zijn
een verenigd opperbevel in het
leven te roepen, maar hij wilde
niet preciseren wanneer en on
der wie. Hij verklaarde dat de
strijdkrachten van de oppositie
het ontslag van president Sja-
moen direct na de presidents
verkiezingen van de komende
maand niet als compromis-op-
lossing zullen aanvaarden, maar
een onmiddellijk aftreden van
hem eisen. De uitslag van ver
kiezingen onder Sjamoen zul
len voor de rebellen geen waar
de hebben, aldus Salem.
Een Indiase waarnemer van
de V. N. in Libanon is donder
dagochtend vroeg met een jeep
nabij de Syrische grens op een
landmijn gereden. Door de ont
ploffing werd hij licht gewond.
De waarnemer die naast hem. zat
bleef ongedeerd.
De Indiër, majoor Gatanan
Rhikyai Bhide, werd naar het
Amerikaanse ziekenhuis te Bei
roet overgebracht. Het incident
deed zich voor in het gebied van
Rasjava, dertien km van de Sy
rische grens.
De speciale commissie der V. N.
voor Hongarije heeft donderdag
eenparig besloten een officieel
rapport op te stellen over het
proces tegen en de terechtstel
ling van Imre Nagy en andere
leiders van de Hongaarse op
stand in 1956.
Het rapport zou een aanvulling
zijn van het 100.000 woorden tel
lende document van de commis
sie waarin de Russische inter
ventie ter onderdrukking van de
opstand wordt veroordeeld.
De waarnemende voorzitter
van de commissie, dr. Walker,
heeft medegedeeld, dat het nieu
we rapport „in betrekkelijk korte
tijd" gereed zal zijn.
Het Nederlandse detachement
militairen, dat eventueel op ver
zoek van de secretaris-generaal
van de Ver. Naties, Dag Ham-
marskjold, naar de Libanon zal
gaan voor de bewaking van de
grenzen van dat land met Syrië,
is samengesteld uit vier officie
ren, veertien onderofficieren en
66 korporaals en manschappen
van het korps commandotroepen,
dat gelegerd is te Roosendaal.
Commandant van de „Libane
se brigade" is eerste-luitenant L.
van Ofcn, een oud-Korea-strij-
der. De manschappen zijn gese
lecteerd uit honderd vrijwilligers
en hebben voor het grootste.deel
de volledige conmmandotraining
reeds achter de rug. Een moei
lijkheid is, dat 25 van de 66 ge
selecteerde militairen geen toe
stemming van hun ouders heb
ben gekregen om als vrijwilliger
naar het Midden-Oosten te gaan.
Toestemming was vereist, daar
de dienstplichtige commando's
voor het merendeel nog minder
jarig zijn. Of de regering hen zal
verplichten te gaan (waartoe zij
grondwettelijk in staat is) of vrij
willigers. die wel toestemming
kunnen krijgen van thuis, zal
werven in andere onderdelen
van de koninklijke landmacht is
niet bekend.
Overigens heeft de secretaris
generaal var: de Ver. Naties nog
niet laten weten of hij buiten de
waarnemers nog Nederlandse
militairen in Libanon nodig
heeft.
VEEL WIND
Nog steeds staat het weer in
Europa in 't teken van depres
sies. Donderdag troffen we ta
melijk dicht in onze omgeving
twee belangrijke lagedrukgebie
den aan. Het eerste dat boven
Ierland is gelegen is nu vrijwel
tot stilstand gekomen, terwijl
het tweede met een flinke snel
heid over Frankrijk naar het
noordoosten koerste. Het laatst
genoemde ging vergezeld van
een zeer uitgestrekt regengebied
dat aan de Franse westkust
plaatselijk zeer grote neerslag
hoeveelheden bracht. Op een
station viel donderdag in een
periode van twaalf uur tijd niet
minder dan 50 mm. Achter deze
depressie werd een krachtig
windveld aangetroffen waarin
tijdelijk zware stormen woed
den. Verwacht wordt dat dit
krachtige windveld hedenmorgen
vroeg boven ons land zal zijn
aangekomen. In de lucht die
dan wordt aangevoerd zullen
behalve enkele opklaringen ook
buien voorkomen, bij lagere tem
peraturen dan donderdag.
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot vrijdagavond.
Veel wind.
Nu en dan opklaringen, maar
ook enkele buien. Matige, tijde
lijk krachtige of harde wind tus
sen Zuid en West. Koeler dan
gisteren.
ZATERDAG 28 JUNI
v.m. n.m.
Breskens 11.20 11.25
Terneuzen 11.55
Hansweert 0.35 12.40
Walsoorden 0.45 12.50
ZON
MAAN
Juni
27
28
29
30
op
onder
op
onder
4.21
21.04
16.52
1.37
4.22
21.04
18.04
2.16
4.22
21.04
19.08
3.01
4.23
21.04
20.03
3.55
