Reacties op de
De Gaulle
investituur van
Binnenlands nieuws
Bijgeloof bracht hem in de cel
Wat brengt de radio
De geluidsmuur
Vereniging „Volksonderwijs"
besprak situatie in onderwijs
Dinsdag 3 juni 1958
12* jaargang na. 4385
Het Witte Huis te Washington
heeft zondag een verklaring uit
gegeven, waarin wordt gezegd,
dat de Verenigde Staten er over
voldaan zijn, dat de crisis in
Frankrijk thans wordt opgelost.
De Verenigde Staten wensen
Frankrijk succes toe bij de taken
die het moet volbrengen, en zij
zien het voortduren van de nau
we en vriendschappelijke betrek
kingen tegemoet, aldus de ver
klaring.
In Britse kringen te Londen is
het bericht van De Gaulles inves
tituur met opluchting ontvangen,
daar Frankrijk hiermee, zo
meent men, het grootste gevaar
voor zijn eenheid sedert de oor
log heeft afgewend.
Algemeen wordt echter in de
Britse hoofdstad verwacht, dat
de betrekkingen tussen Frankrijk
en de andere landen van de Wes
telijke bondgenootschappen wat
stroever zullen worden dan tot
dusver. Al zal Frankrijk zich
houden aan zijn internationale
verplichtingen, het zal van tijd
tot tijd minder bereid zijn nauw
met zijn bondgenoten samen te
werken dan in het verleden, al
dus is men in de Britse hoofd
stad van mening.
De Britse bladen hebben maan
dag de investituur van generaal
De Gaulle met vriendschappelij
ke gevoelens ontvangen.
De „Manchester Guardian"
schrijft, dat indien generaal De
Gaulle in zes maanden of een
jaar kan uitvoeren wat hij be
looft, hij tot de grootste mannen
zal behoren die Frankrijk ooit
heeft gehad. Maar als hij faalt,
zal hij Frankrijk in een nacht
storten die duisterder is dan die
van 1940.
Men moet nog afwachten, al
dus dit liberale blad, hoever de
bevoegdheden van de uitvoeren
de macht zullen gaan en in hoe
verre het parlement toezicht op
de regering kan oefenen.
De keuze van ministers is vol
gens de „Manchester Guardian"
veelbelovend.
De „Times" acht het waar
schijnlijk, dat generaal De Gaul
le er zeker van denkt te zijn, dat
hij de belangrijkste delen van zijn
taak in zes maanden tijds tot
uitvoering kan brengen.
Het pleit voor De Gaulle, dat
hij zijn bevoegdheden heeft ge
baseerd op een stemming in de
nationale vergadering en niet op
groepen in het leger.
Wat de grondwetswijziging be-
treft, heeft De Gaulle al meege
deeld, dat de Franse staatsin
richting meer op de Amerikaanse
moet gaan lijken, dat wil zeggen
een sterkere positie van het
hoofd van de regering en de re
gering zelf moet inhouden.
De liberale „News Chronicle"
schrijft, dat De Gaulle zal wor-
den beoordeeld naar de twee
grote taken waarvoor hij thans
gesteld is, namelijk de teruggave
van gezag aan de Franse staat
en het uitstippelen van een wijs
beleid in Algerië.
Er is hoop, omdat De Gaulle
niet door een staatsgreep aan de
macht is gekomen, maar er zijn
ook gevaren, die voortvloeien uit
het karakter van Frankrijks
nieuwe minister-president.
De socialistische „Daily He
rald" is van oordeel, dat de rest
van de wereld alleen met angst in
het hart kan wachten op wat er
uit het experiment van De Gaulle
zal voortvloeien.
De conservatieve „Daily Mail"
schrijft, dat zondag heeft aange
toond, dat er een ogenblik komt,
waarop men zelfs uit het diepste
slop kan komen. Daarvoor is het
inzicht nodig van een man of
een regering die de gelegenheid
ziet en waarneemt. Misschien is
De Gaulle die man, aldus het
conservatieve blad.
Volgens het Britse communis
tische blad „Daily Worker" is de
crisis in Frankrijk nu pas begon
nen.
De Amerikaanse pers wijdt
veel aandacht aan De Gaulles in
vestituur. Er wordt evenveel
plaatsruimte aan gegeven als in
dertijd aan het lanceren van de
eerste Russische kunstmaan.
De „New York Times" schrijft,
dat men alleen maar het beste
kan hopen en generaal De Gaul
le het beste toewensen bij zijn
pogingen Frankrijk een sterker
en een gezonder land te maken
zonder inbreuk te maken op de
vrijheden.
De Gaulle is weliswaar for
meel in overeenstemming met
de grondwet aan de macht geko
men, maar dit kan niet het feit
verhelen, dat hij in |eite aan volk
en parlement is Opgedrongen
door een militaire opstand, die
haar kern in Algerië had, maar
ook tot in Frankrijk reikte.
In deze omstandigheden is het
in hem te loven, aldus de ,,New
York Times", dat hij wijsheid en
gematigheid heeft getoond. Een
eerzuchtiger en jongere man
zou misschien bezweken zijn voor
de verleiding.
Daar generaal De Gaulle heeft
toegezegd Frankrijks verdrags
verplichtingen te zullen nakomen
is er geen reden ingrijpende ver
anderingen in de Franse buiten
landse politiek te verwachten,
hoewel er wel eens een accent
wat anders kan liggen.
De „New York Herald Tribu
ne" is van oordeel, dat De Gaul
les voorstellen voor een grond
wetswijziging gebaseerd zijn op
beginselen van een program voor
een vrije republiek. De voorstel
len houden geen gevaar in voor
de vrijheden of de soevereiniteit
van het Franse volk.
Relletjes in Portugal
Bij botsingen tussen aanhan
gers van de kandidaat van de
oppositie voor de aanstaande
Portugese presidentsverkiezin
gen, generaal Delgado, en de po
litie zijn zondag en in de nacht
van zondag op maandag te Bra-
ga 24 mensen gewond, elf bur
gers en dertien politieagenten,
aldus hebben ziekenhuisautori
teiten meegedeeld.
Een van de vechtpartijen heeft
drie uur geduurd. Er kwam pas
een einde aan, toen mannen van
de republikeinse nationale garda
de politie te hulp kwamen.
De ongeregeldheden begonnen
kort voordat generaal Delgado te
Braga zou aankomen voor een
verkiezingsbijeenkomst. Later
werd meegedeeld, dat generaal
Delgado's bezoek is afgelast.
1
BRAND
EIST DRIE MENSENLEVENS.
Te Groningen heeft maandag
ochtend omstreeks 3.30 uur een
felle brand gewoed, waarbij drie
personen om het leven zijn geko
men. Het zijn de 3l-jarige vracht
autochauffeur C. I. van der Bout,
zijn 28-jarige echtgenote en zijn
4-,ja,rig zoontje, Johan.
Een overbuurman, de grond
werker Maay, werd wakker van
het geknetter van de vlammen
en zag, dat het huisje aan de
overkant in lichterlaaie stond.
Hij rende naar de brandweerka
zerne, die er een paar honderd
meter van verwijderd is.
De brandweer was dadelijk ter
plaatse en pakte onder leiding
van brandweercommandant J.
Dqkstra het vuur energiek aan.
Uitbreiding van de brand kon
worden voorkomen.
Het huisje van de familie Van
der Bout -een voorkamer, een
keuken en op de zolderverdieping
twee slaapkamertjes brandde ge
heel uit.
Toen de brandweer op de zol
derverdieping kwam, werden
daar de verkoolde lichamen van
de slachtoffers aangetroffen.
De stoffelijke overschotten zijn
Felle Zuidslavische aanval
op de Sowjet-Unie
Twee Zuidslavische dagbladen
hebben zaterdag een felle aanval
op de Sowjet-Unie gedaan en ge
schreven dat de druk van het
Kremlin op Zuid-Slavië „ernstige
twijfel" doet rijzen aan de goede
bedoelingen van de buitenlandse) aanvaaiden zij daardoor een se-
politiek der Sowjet-Unie -*=- -«
De vereniging „Volksonder
wijs" heeft dit weekeinde de al
gemene vergadering in Arnhem
gehouden. In zijn openingsrede
is de algemeen voorzitter, mr. A.
de Roos, zowel ingegaan op de
vraag of de schoolstrijd voorbij
is, als op de verhouding tussen
de verantwoordelijkheid van de
overheid en die van de maat
schappij voor het onderwijs.
Sprekend over de eerste vraag
zei hij onder meer dat de verant
woordelijkheid van de overheid,
aan wie de behartiging van het
algemeen welzijn is toever
trouwd, medebrengt dat er altijd
en overal voldoende gelegenheid
moet worden gegeven om onder
wijs te ontvangen op algemeen
toegankelijke scholen. Wanneer
de bijzondere scholen in de posi
tie willen blijven van particulie
re instellingen, die wat de bekos
tiging betreft, gelijkgesteld zijn
met de overheidsscholen, dan
Borba, het blad van de commu
nistische partij, verklaart dat de
recente verandering in de betrek
kingen tussen beide landen niet
het gevolg is van ideologische
verschillen maar dat deze tot
stand is gekomen op grond van
zuiver politieke beslissingen.
Het blad ziet in de tegen Zuid-
Slavië gerichte acties een slecht
voorteken en een herleving van
de Stalinistische politiek, die zo
wel Rusland zelf als de interna
tionale arbeidersbeweging scha
de berokkent.
„Politika", een ander toonaan
gevend blad, veroordeelt in scher
pe bewoordingen het opschorten
van de Russische kredieten ter
waarde van 250 miljoen dollar,
die tevoren aan Zuid-Slavië wa
ren beloofd.
Buitenlandse waarnemers in
Belgrado verklaren dat de toon
van de artikelen in „Borba" en
„Politika" erop duidt dat de Zuid
slavische leiders alle hoop heb
ben laten varen dat de Sowjet-
campagne tegen hun politiek zal
worden gematigd.
Verzet van bevolking tegen
opstandelingen op
Noord-Celebes
Het legerhoofdkwartier in Dja
karta heeft maandag medege
deeld, dat de bevolking van Toli
Toli, in Noord-Celebes, in ver
zet is gekomen tegen het opstan
delingenregiem.
Ook heeft de legerleiding be
richten ontvangen over toene
mend verzet tegen de opstande
lingen in het district Posso, in
Midden-Celebes. Pandolo, in het
zelfde district, moest als gevolg
van de tegenstand der bevolking
door de opstandelingen worden
ontruimd, aldus deelde de leger-
woordvoerder in Djakarta mede.
cundaire positie, die niemand
haar opgelegd heeft, doch die zij
zelf gekozen hebben. En die se
cundaire positie wil helemaal
niet zeggen, dat zij nummeriek
achter moeten staan of dat zij in
een slechtere positie verkeren.
Ook een numeriek overwegende
positie kan samengaan met een
secundaire positie ten aanzien
van de wet, zolang de zorg voor
het onderwijs een grondwettelij
ke plicht van de overheid is, al
dus spreker.
Over het tweede punt merkte
mr. De Roos onder andere op,
bat een overheidsschool iets an
ders is dan een overheidsbedrijf.
Het is een instituut, dat door de
overheid in stand gehouden
wordt en bestuurd, maar er
wordt onderwijs gegeven en op
gevoed, d.w.z. er vindt over
dracht van geestelijke en zedelij
ke waarden plaats ter wille van
de vorming van het jonge ge
slacht. De ouders moeten het ge
voel hebben, dat de openbare
school „hun school is en daar
mede geven zij in genen dele te
kennen, dat zij er een bijzondere
school van willen maken. Een
sterk maatschappelijke invloed
in de openbare school is nodig,
gelijk dit ook het geval is bij an
dere taken van de overheid,
maar het blijft de overheid, die
verantwoordelijk is. De overheid
kan zich in genen dele beperken
tot de taak bijstand te verlenen
aan de ouders, aldus mr. De
Roos.
Hij zei vervolgens nog, dat de
vereniging „Volksonderwijs" het
afgelopen jaar haar positie van
binnen heeft versterkt. Door een
belangrijke verhoging van haar
inkomsten. De voortdurende ver
zwaring der taken van de ver
eniging maakte dit nodig. Ten
slotte deed mr. De Roos een ern
stig beroep op de regering om
verbetering te brengen in de
heersende noodtoestand ten aan
zien van de scholenbouw, het
aantal leerkrachten en de klasse
grootte, en hij appelleerde aan
het bewustzijn van het Neder
landse volk dat het onderwijs
aller zorg verdient. De toekomst
van ons volk is hiervan in sterke
mate afhankelijk, aldus spreker.
De vergadering ging akkoord
met een aantal voorstellen, waar
omtrent door het hoofdbestuur
reeds gunstig was geadviseerd.
Deze voorstellen hadden onder
meer betrekking op het voeren
van een intensieve propaganda
voor het openbaar V.H.M.O. en
voor het openbaar kleuteronder
wijs. De hoofdzaken van de voor
genomen wijziging van het alge
meen huishoudelijk reglement
werden besproken door de alge
meen secretaris, de heer P. van
Thuijl. Drs. B. G. Palland leidde
het rapport grote en kleine scho
len in.
Tijdens de congresdagen zijn
de deelnemers aan de jaarverga
dering van „Volksonderwijs"
die momenteel 156.750 leden telt
in de ruim, achthonderd afdelin
gen door het gemeentebestuur
van Arnhem op het stadhuis ont
vangen.
naar het Stad- en Academisch
ziekenhuis overgebracht.
Naar de oorzaak van de brand
wordt een onderzoek ingesteld.
WAAR MEDELEIDEN TOT
LEIDDE
Medelijden van twee van zijn
winkelmeisjes met minder draag
krachtige klanten heeft de eige
naar van een slagerij in Rotter-
Zuid een schadepost van tien
duizend gulden opgeleverd.
Het was hem gebleken, dat in
één van zijn filialen het winst
percentage zo terug liep sinds
hij eind december van het vorig
jaar twee nieuwe verkoopsters
had aangenomen. Hij probeerde
uit te zoeken waar dit aan lag,
maar slaagde er niet in. De meis
jes werden toen overgeplaatst
naar een ander filiaal, waarop
zich het merkwaardig verschijn
sel voordeed, dat in deze zaak de
winst daalde, terwijl die in de
eerste met sprongen vooruit
ging.
Toen werd de politie erin ge
mengd en kwam aan het licht dat
de meisjes uit medelijden aan
klanten vlees cadeua gaven of
tegen gereduceerde prijzen ver
kochten. Zelf zouden ze er niet
van geprofiteerd hebben.
„GRAP" VAN OPGESCHOTEN
JONGENS.
In Epe hebben twee opgescho
ten jongens in de nacht van za
terdag op zondag 'n zware zwerf
steen, die op het terras van het
hotel ,,'t Hof van Gelre" lag
midden op dé rijbaan van de
hoofdstraat gesleept, met het ge
volg dat er een auto tegen op
reed die licht werd beschadigd.
Met veel moeite werd de kei ver
wijderd, maar toen de rust was
weergekeerd hebben de knapen
de steen opnieuw op de weg ge
legd. Weer reed er een auto
tegen aan en deze wagen werd
zwaar beschadigd. Persoonlijke
ongelukken deden zich niet voor.
De politie slaagde erin de da
ders te vinden, die verklaarden
een grap te hebben willen uitha
len.
BOERDERIJ AFGEBRAND.
Een felle brand heeft zondag
middag de boerderij van de land
bouwer G. van der Kamp te Ol-
debroek in de as gelegd.
De brand ontstond in een hooi
berg en vandaar sloegen de
vlammen over naar het rieten
dak van de woning. Weldra wa
ren de woning, een tweede hooi
berg, een schuur en een stook
hok één grote vlammenzee, waar
tegen de brandweer machteloos
stond. Van de inboedel kon maar
een klein gedeelte worden gered.
Vermoedelijk is de brand ont
staan, doordat kinderen met lu
cifers speelden. De boerderij en
inventaris waren slechts laag
verzekerd.
Bendeleider „El Quico" Spanje's
„staatsvijand nummer I"
Roofovervallen op klaarlichte dag
leveren honderdduizenden op
Na tientallen moorden: acht maanden
in gevangenis
Hij heet Francisco Sabater,
stamt uit het kleine Catalaanse
dorp Hospitaiet de Llobregat en
is op het ogenblik 43 jaar. Zijn
vader was politieagent. Hij
echter verklaarde samen met
twee van zijn broeders al op
jeugdige leeftijd de oorlog aan
de bestaande orde. Uit veront
waardiging over het sociale on
recht om hem heen, zoals hij
beweert; uit afkeer van wer
ken, zoals de autoriteiten zeg
gen.
Zeventien jaar oud werd hij
lid van de anarchistische par
tij, maar het zijn minder de
filosofische denkbeelden van
Proulhon, Bakoenin en Kro-
potkin, die hem interesseerden,
dan de leer van en vooral het
onderricht in de „directe ak-
tie", de terreur dus, waarmede
het individu zijn onverbiddelij
ke oorlog tegen de maatschap
pij moet voeren.
Bij de ineenstorting van de
Spaanse republiek vluchtte hij
naar Frankrijk en wist daar
steeds zowel de politie als ge
regeld werk uit de weg te gaan.
Daarentegen liet hij zich door
smokkelaars alle wegen en
schuilhoeken in de Pyreneeën
wijzen. En spoedig werd hij de
belangrijkste wapenleverancier
van de Catalaanse maquis.
Groot wild.
Maar in 1946 werd hij het
moe slechts handlangersdien-
sten te bewijzen en een onbe
kende smokkelaar te zijn. Sa
bater voelde de behoefte van
zich en zijn daden te doen spre
ken. Een bende was snel ge
vormd en met haar ondernam
hij zijn eerste grote overvallen
en rooftochten.
Uit ijdelheid koos hij zijn ge
boorteplaats Hospitaiet als het
toneel van zijn debuut als lei
der van een gangsterbende. Hij
liet er een brief aan de politie
achter, waarin hij zijn volgen
de aktie aankondigde. Deson
danks gelukte het de gendar
merie niet hem te grijpen.
Bliksemsnel verplaatste hij
zich van Spanje naar Frank
rijk en weer terug. Eens werd
hij erkend door een gendarme,
maar Sabater had zijn revolver
het snelst in de hand en de
eerste door hem gedode politie
man lag voor hem.
Meer dan tien zouden er in
de loop van de jaren volgen, in
totaal vier inspekteurs, een
Franse en zes Spaanse gendar
mes. Vast staat bovendien, dat
hij tenminste twaalf burgers
heeft vermoord. Daarbij komen
I de vele slachtoffers, die zijn
WOENSDAG 4 JUNI
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws;
7.10 Gewijde muziek; 7.50 Een
woord voor de dag; 8.00 Nws;
8.15 Gram.; 8.30 Kon. Mil. Ka
pel; 9.00 V. d. zieken; 9.30 V. d.
vrouw; 9.35 Waterst.9.40 Mu-
settemuz.; 10.00 Gram.; 10.30
Bondsdag; 11.15 Gram.; 11.30
Idem; 12.00 Cello en piano;
12.30 Land- en tuinb. meded.
12.33 Lichte muz.12.53 Gram.
of act.; 13.00 Nws; 13.15 Met
PIT op pad; 13.20 Lichte muz.;
13.50 Gram.; 14.00 Bondsdag;
14.45 Gram.; 15.00 Idem; 15.30
Kamermuz.; 16.00 V. d. jeugd;
17.20 Interscholair jeugdtoer-
nooi; 17.40 Beursber.17.45 Gr.;
18.00 Leger des Heilskwartier
18.15 Spectrum; 18.30 Blinden-
muziekver.18.50 Gram.; 19.00
ZONDER VERDOVING
GEOPEREERD
Van blinde darm
Er is donderdag in een zieken
huis te Bordeaux een fakir aan
zijn blinde darm geopereerd zon
der te zijn verdoofd. De fakir,
Yvon Yve, onderwierp zich vrij
willig aan deze proef om aan te
tonen, dat men met de wil de
pijn kan overwinnen.
Tijdens de operatie zijn aante
keningen over de reacties van de
patiënt gemaakt en is gefilmd.
De chirurg verklaarde na af
loop volkomen tevreden te zijn
over het gedrag van Yvon Yve.
Onmiddellijk na de operatie
verzocht de fakir naar een tele
fooncel te mogen lopen om zijn
vrouw in te lichten.
Nws en weerber.; 19.10 Gram.;
19.30 Buitenl. overz.; 19.50 Gr.;
20.00 Radiokrant20.20 Con-
certgebouwork.21.50 Caus.;
22.10 Vocaal ens.; 12.45 Avond
overdenking; 23.00 Nws; 23.15
Zaalsportuitsl.23.2024.00 Gr.
HILVERSUM II: 7.00 Nws;
7.10 Gym.7.20 Gram.8.00
Nws; 8.18 Gr.; 9.05 Gym. v. d.
vrouw; 9.15 Gr.; 10.00 School
radio; 10.20 V. d. vrouw; 11.00
Gram.; 12.00 Dansmuz.; 12.30
Land- en tuinb. meded.; 12.33
V. h. platteland; 12.38 Lichte
muz.; 13.00 Nws; 13.15 Dans
muz.; 13.45 Pianoduo; 14.00 Gr.;
14.30 V. d. jeugd; 16.00 Volks-
muz.16.15 V. d. zieken17.00
Vakantietrips; 17.50 Regerings-
uitz.; 18.00 Nws en comm.; 18.20
Lichte muz.; 18.50 Act.; 19.00
V. d. kind.; 19.10 Reportage;
19.30 V. d. jeugd; 20.00 Nws;
20.05 Comm.20.15 Lichte mu
ziek; 20.30 Hoorsp.; 21.15 Instr.
sextet; 21.45 Operetteconcert;
22.50 Medische kron.23.00 Nws,
23.15 Gram.23.25 Lichte muz.
23.5024.00 Socialistisch nws in
Esperanto.
BRUSSEL (VI.): 12.30 Weer
ber.; 12.34 Gram.; (Om 12.55
Koersen); 13.00 Nws; 13.11 Ba-
rokconcert.14,00 Schoolradio;
16.00 Koersen16.02 Gram.
16.15 Ork conc.17.00 Nws;
17.10 Mannenkoor; 17.20 V. d.
jeugd; 17.45 Mannenkoor; 17.50
Boekbespr.18.00 Mannenkoor
18.10 Caus.18.30 Voor de sold.
19.00 Nws; 19.30 Wereldtentoon
stelling; 20.00 Hoorspel; 21.20
Casinoconc.; 22.00 Nws; 22.15
Paedagogische caus.; 22.20 Hobo
en piano; 22.55 Nws; 23.00 Voor
de zeelieden.
door C. BAUER
Naar de Engelse film
„The Sound Barrier"
12)
Nadruk verboden.
„Ben jij je er wel goed van
bewust", dreunde zijn woeden
de stem verder, en in zijn op
winding verloor hij de redelijk
heid wat uit het oog, „ben jij
je er wel van bewust dat als
er morgen geen taartjes en
broodjes zijn, honderden gezin
nen zonder voedsel zullen zit
ten? Maar al smijt ik op dit
ogenblik al die snertvliegertjes
van jou in de oven, dan zal er
geen sterveling een traan om
laten".
Tony zei niets. Hij bleef dood
stil staan, zelfs zijn hand lag
nu volkomen bewegingloos op
de werkbank. Hij snoof alleen
even minachtend met zijn neus,
een reactie die bakker Garth-
waite tot het uiterste bracht.
„Goed", hijgde hijvan drift
kon hij bijna geen geluid meer
uitbrengen. Alle ergernis van
jaren over deze voor hem onbe
grijpelijke hartstocht van zijn
zoon scheen in hem los te bre
ken. Zweetdruppels stonden op
zijn dikke, spierwitte gezicht.
Zijn kleine, donkere ogen
onder de zware wenkbrau
wen schitterden kwaadaardig.
„Goed, dan zul je je zin heb
ben". Hij rukte woest het bijna
voltooide model van de werk
bank. Angst en schrik deden
me overeind springenTony
zou hem vermoorden„Garth-
waite!", schreeuwde ik. Hij
moest ver langs Tony heenrei-
ken om bij het model te komen,
maar Tony bleef staan zonder
zich te bewegen. Alleen was
daar weer even, heel kort, dat
minachtende geluid. Grommend
als een wild dier smeet Garth-
waite het tere bouwsel tegen de
grond, trapte er op. Greep toen
een ander model van de wand
en nóg een, en nóg een. Na een
paar minuten was er van wat
Tony in honderden vrije uren
met eindeloos geduld in elkaar
had gezet niet meer over dan
een hoopje brandhout, waarin
'n vlam geen twintig seconden
voedsel zou vinden.
Toen, voor het eerst, sprak
Tony. „Zo. ben je klaar?" Zijn
stem was ijskoud alsof alle ge
voel in hem was gedood. Garth-
waite stond wat hulpeloos voor
hem te draaien; met zijn voet
trapte hij nog een volkomen
gave vleugel in elkaar als om
zijn werk te voltooien. „Mooi",
ging Tony op diezelfde vlakke,
onbewogen toon verder, „nou
heb je gedaan, wat ik al veel
eerder had willen doen. Ik heb
zelfs vanavond nog tegen Da
vid gezegd dat ik niet eeuwig
met die modellen aan de gang
kon blijven. Maar ik zat er nog
teveel aan vast, ik durfde de
volgende stap niet te doen. Nu
is alles ineens veel eenvoudi
ger. Morgen meld ik me als
vrijwilliger bij de R.A.F.".
Garthwaite zei niets, op zijn
gezicht ontspanden zich de van
woede verwrongen trekken en
maakten plaats voor een ver
drukking van eindeloze verba
zing. Een paar maal deed hij
zijn mond open alsof hij iets
wilde gaan zeggen. Maar zwij
gend draaide hij zich tenslotte
om en stommelde onhandig het
schuurtje uit. Ik weet vrijwel
zeker dat Tony het niet gezien
heeft, want ook hij keerde zich
op dit ogenblik af, maar ik zag
het wel. Garthwaite sprak op
dat ogenblik niet, omdat hij
niet kon. Omdat hij huilde. Ik
zie nóg het ingehouden schok
ken van zijn brede schouders,
toen hij langzaam en voor
zichtig de deur achter zich
sloot, als verliet hij een sterf
kamer.
VI
Van de jaren die onmiddellijk
op deze gebeurtenis volgden,
kan ik mij niet veel meer her
inneren, tenminste niet wat
Tony betreft. Hij nam dienst
bij de R.A.F. Omdat hij min
derjarig was, had hij daarvoor
de toestemming van zijn vader
nodig, maar hij kreeg die zon
der moeite. Hij ging voor zijn
opleiding naar een vliegveld
ergens in het zuiden van Enge
land en ik zag hem alleen als
hij met verlof thuis kwam.
Hoewel hij een der jongsten
was, scheen hij snelle vorderin
gen te maken. Veel vertellen
deed hij niet, althans niet over
het vliegen zelf. Hij was er in
onze jarenlange omgang al mee
verzoend geraakt dat hij mij op
dit punt nooit lang kon boeien.
De enkele dingen die mij wèl in
het vliegen interesseerden, wa
ren voor hem van onderge
schikt belang zodat hij het niet
de moeite waard vond er veel
woorden aan te wijden. Eens,
toen hij me enkele figuren be
schreef die voor een jachtvlie-
ger in het luchtgevecht van be
lang kunnen zijn, viel ik hem
in de rede met de vraag die ik
eerder nooit had durven stel
len, maar die voor mij één van
de belangrijkste van het hele
vliegen was: „Ben je nou nooit
bang, dat er iets gebeurt?" Ik
had op hetzelfde ogenblik spijt
van die woorden, want ze klon
ken als die van een moeder die
haar zoon waarschuwt toch
vooral niet uit het raampje van
de trein te hangen. Zo voelde
Tony het waarschijnlijk ook,
want hij zei niets.
(Wordt vervolgd.)
„luitenants" en andere bende
leden hebben gemaakt.
De zwarte bultenaren.
Eindelijk achtte Sabater de
tijd gekomen om zijn aktivitei-
ten als „provinciale gangster"
op te geven en Barcelona tot
het terrein van zijn misdaden
te maken. Daar moest hij ech
ter rekening houden met de
concurrentie van twee andere
bendende „Facerias" en de
„Los Manos". Voorlopig sloot
hij zich aan bij de „Facerias"
en nam als lid van deze bende
deel aan zijn eerste werkelijk
grote overval die op klaarlichte
dag in een van de drukste stra
ten van Barcelona werd uitge
voerd.
Zes geheel in het zwart ge
klede, als bultenaren vermom
de mannen de Spaanse gang
sters houden ervan, hun over
vallen een theatrale noot te
geven naderden het kantoor
van de Spaanse Olivettifabriek.
Ongehinderd betraden zij het
gebouw, bezetten alle in- en
uitgangen, trokken hun revol
vers en nodigden de dodelijk
geschrokken kassier uit, hun de
juist klaar liggende salarissen
en lonen te overhandigen. Met
hun buit, ruim 200.000 gulden,
vluchtten de gangsters, naar
alle kanten schietend, uit Bar
celona. Zij verdwenen spoor
loos in de bergen.
Beroving vollgt op beroving,
overval op overval en het getal
der vermoorden groeit snel.
Reeds lang commandeert Sa
bater zijn eigen bende en hij
heeft bereikt, dat de politie
niet langer de leider der „Fa
cerias" maar hem als „staats
vijand nummer I" beschouwt.
Met snor en lijfwacht.
Intussen is Sabater ook uiter
lijk veranderd; steeds meer
gaat hij op een Amerikaanse
„gangsterboss" gelijken. Hij is
voortreffelijk gekleed, draagt
een koket snorretje, heeft ge
manicuurde nagels en omgeeft
zich met een lijfwacht.
In de laatste jaren neemt hij
op zijn ondernemingen een op
name-apparaat mee om alle
bijzonderheden van zijn roof
tochten vooral zijn bevelen, op
de band vast te leggen. Een
tijdlang speelt hij met de ge
dachte om Radio-Barcelona te
bestormen en de omroeper te
dwingen, zijn opnamen uit te
zenden, met de hartelijke groe
ten van Sabater, alias „El
Quico". Van een van zijn bero
vingen laat hij zelfs een film
maken en stuurt ook deze aan
de van onmachtige woede hui
lende staatsdienaren.
Maar Sabater is bijgelovig en
die eigenschap wordt steeds
sterker. Loopt hem tijdens een
overval een hond of een kat
voor de voeten, dan geeft hij de
aktie onmiddellijk op en keert
naar Frankrijk terug. Steeds
draagt hij zijn amulet bij zich,
de staart van een eekhoorntje.
Op een dag echter vindt een
Spaanse gendarme deze eek
hoornstaart, samen met een
bundel van 100.000 peseta's.
Men weet onmiddellijk dat
„Quico" weer in de omgeving is
en hoopt dat de bijgelovige
man nu zo onzeker zal zijn, dat
men hem in handen zal kun
nen krijgen.
Acht maanden bedenk
tijd.
Inderdaad heeft „Quico"
pech. De Franse politie ontdekt
zijn belangrijkste wapenarse
naal en wegens het verboden
bezit van wapens andere
misdaden kan men hem in
Frankrijk bij gebrek aan bewijs
niet ten laste leggen wordt
hij bij verstek tot een jaar ge
vangenis veroordeeld. Toch
waagt hij het weer, in Barcelo
na een roofoverval te onderne
men, die hem weliswaar bijna
een half miljoen gulden ople
vert, maar toch bijna was mis
lukt. Een van zijn luitenants
wordt gearresteerd, twee ben
deleden tijdens het op de bero
ving volgende straatgevecht
doodgeschoten.
Daarop neemt Sabater een
eigenaardig besluit: hij meldt
zich bij de Franse politie om
zijn straf uit te zitten. Volgens
het gebruik wordt hem een
derde deel van zijn straf kwijt
gescholden en op het ogenblik
heeft „Quico" dus acht maan
den de tijd om in de rust van
de cel over het verlies van zijn
amulet heen te komen. Welis
waar dreigen hem nog heel an
dere gevaren dan de huidige
celstraf. De Franse politie
tracht alsnog bewijzen te ver
zamelen voor de moord op de
Franse gendarme. En zal men
hem misschien aan Spanje uit
leveren?
Toch zullen deze gevaren niet
al te groot zijn, want anders
zou „Quico" zich wel tweemaal
hebben bedacht, alvorens zich
in handen van de politie te
stellen. Het waarschijnlijkste
is wel dat hij over acht maan
den met een nieuw amulet en
een nieuwe bandopnemer zijn
onaangename aktiviteit als
Spanje's .staatsvijand nummer
I" hervat.
(Nadruk verboden.)
