enu
VROUWEN EN VERNIS
BOEKWEIT
O. FaP.J. v.d.Sande
<U [/cauu/
WENKEN
u
VRIJE ZEEUW
Zaterdag 15 februari 1958
GAF HET „VOORBEELD"
OPVOEDING
cm
van de week
voor de voeding van een
zieke thuis
Culinaire
Encyclopedie
kunt
niet
alles
weten
De
maagzweer
en de scherpe spijzen
4
Toen Amy's moeder merkte,
dat haar dochter voor het
eerst belangstelling voor jon
gens begon te vertonen, ont
waakte er een primitief ge
voel van jaloersheid in haar.
Het was, of ze voor de eerste
maal merkte, dat Amy een
bijzonder aantrekkelijk meisje
beloofde te worden. En na
tuurlijk vormde haar jeugd
haar grootste charme. Het
prille, ongerepte van dit, zich
als een bloemkop ontvouwen
de kind, gaf de moeder een
steek in het hart bij de her
innering aan haar eigen meis
jesjaren, toen zij nog alles
van het leven verwachtte.
Tegelijk met deze herinnerin
gen kwam de afgunst. In haar
huwelijk was deze vrouw in
veel opzichten teleurgesteld en
dat wreekte zich nu op haar
kind. Amy was pas vijftien. Ze
zag het leven met argeloze, ver
langende ogen aan en geloofde
nog in alles wat goed en mooi
was. Ze twijfelde niet aan een
gaaf geluk voor zichzelf. In
volle onschuld vertelde ze haar
moeder, dat ze een vriendje had
en dat ze verschrikkelijk veel
van elkaar hielden.
-A-
•ér
A
Er lag iets als een verblinden
de glans over haar heen, terwijl
ze over hem sprak. Maar toen
ze vroeg, of ze hem thuis mocht
brengen, kreeg ze een koude
douche. „Je lijkt wel mal", zei
haar moeder bits. „Je bent nog
veel te jong voor die gekheid.
Ik wil er niets van horen".
PAS 3IAAR OP!
Toen ze merkte, dat Amy de
jongen toch niet los liet, pro
beerde ze haar met kleine drup
peltjes gif te „genezen". Ze
Kaas kan in verschillende
vormen als vervangingsmiddel
voor vlees, vis of eieren worden
opgediend, maar ook in combi
natie met deze produkten tot
smakelijke gerechten worden
verwerkt. Om een optimaal ef
fect van deze gerechten te mo
gen verwachten is het in de
eerste plaats noodzakelijk de
juiste kaassoort te kiezen. Voor
al de ouderdom van de kaas is
hierbij van het grootste belang.
Voor cordon bleu b.v. zal men
een kaassoort van 2 a 3 mnd.
oud nemen, die bij verhitting
gemakkelijk tot een smeuige
massa overgaat.
Voor een tomatenkaasragout
daarentegen is een meer bele
gen soort (5 a 6 maanden) te
prefereren, daar de stukjes kaas
in de ragout zichtbaar moeten
blijven en dus niet teveel uit
mogen smelten.
Zondag: Potage a la minute,
cordon bleu, spruiten, aard
appelen, rödgröd, erwten
in de week zetten).
Maandag: Groene erwten met
spek, aardappelpuree, stoof
peren.
Dinsdag: Jagerskool met lever
en aardappelen, sagoscho-
tel met appelmoes.
Woensdag: Tomatenkaasragout,
rijst, witlofsla, gebakken
griesmeelpunten.
Donderdag: Rolpens met gebak
ken appel, rode kool, aard
appelen, rijstomelet.
Vrijdag: Gebakken visfilets,
bieten, gebakken aardappe
len, yoghurtvla.
Zaterdag: Hutspot
stuk, fruit.
met klap-
RECEPT: CORDON BLEU.
Mooie lcalfscoteletten in de
lengte opensnijden, zodat men
twee platte delen aan het been
overhoudt. De coteletten vullen
met een schijf kaas, welke om
geven is door een plak ham. De
cotelettenhelften zouten, weer
dichtklappen en goed aandruk
ken, zonodig met een draadje
hechten. Daarna door losge
klopt ei halen, paneren en op
een klein vuur goudgeel bak
ken. Voor 't opdoen het draadje
verwijderen.
RECEPT: JAGERSKOOL.
1 witte kool, 75 gram boter, 1
ui, peper, zout, 'h dl wijnazijn,
2\i dl water, 50 gram suiker.
De schoongemaakte kool fijn
hakken, even in kokend water
dompelen en afgieten. In de bo
ter fijngehakte ui gaar fruiten,
de kool en de azijn en het wa
ter toevoegen, eveneens de sui
ker, wat zout en wat witte pe
per. De kool, onder af en toe
omschudden, gaar stoven. (In-
plaats van met azijn, kan men
de kool ook met zure appelen
stoven!).
praatte zich natuurlijk wel in,
dat ze het goed met haar doch
tertje meende en ze haar alleen
maar zo vroeg mogelijk wilde
behoeden voor de teleurstellin
gen, die ze zelf ondervonden
had. Die jonge dingen konden
niet vroeg genoeg met de wer
kelijkheid op de hoogte ge
bracht worden. Je moest ze
waarschuwen voor de bedriege-
lijke schijnbeter dan dat zo n
onervaren ding zich allerlei on
waarschijnlijke illusies in het
hoofd ging halen.
Onveranderlijk eindigden haar
tirades met dezelfde woorden
„Pas op, dat je je niet aanstelt.
Laat die jongen vooral niet
merken, dat je hem aardig
vindt. Dan neemt hij een loopje
met je. Houd je op een afstand.
Je kunt tegen jongens niet koel
en gereserveerd genoeg zijn".
Amy voelde zich beklemd. Ze
verloor haar natuurlijke arge
loosheid en spontaniteit. Steeds
meer werd ze in haar gevoels
leven geremd. Moeder was im
mers zoveel ouder en wijzer; zij
zou het wel het beste weten.
HET „GOEDE"VOORBEELD
„Neem 'n voorbeeld aan mij",
zei moeder altijd. En dat wilde
Amy ook wel, want haar moe
der was zeker de meest correcte
vrouw, die ze kende. Bij hen in
huis viel nooit een onvertogen
woord. Er werd nooit met ver
heffing van stem gesproken.
Vaag voelde Amy wel de kille,
weinig hartelijke sfeer tussen
haar ouders aan, maar omdat
ze nooit anders gekend had,
wist ze niet beter of het hoorde
zo.
Tot ze op een middag uit
school thuiskwam en in de gang
bleef staan, omdat ze meende
dat er bezoek was. Ze hoorde
het hoge kirrende lachje van
een vreemde dame. Maar toen
ze de kamer binnenkwam,
merkte ze, dat het haar eigen
moeder was, die zo lachte. Er
zat een onbekende heer tegen
over haar. Moeder praatte ook
anders dan gewoonlijkeen
beetje gemaakt, een beetje prui
lend soms. Maar haar ogen
glinsterden er behaagziek bij.
Zoals moeder naar de vreemde
heer keek en hem scheen uit te
dagen, had Amy haar nog nooit
naar vader zien kijken.
Het meisje voelde zich ver
bijsterd. Wat gebeurde hier
Was dat moeder, die haar leer
de, zich nooit aan te stellen,
maar koel en gereserveerd te
zijn tegen jongens
Op een afschuwelijke manier
in verlegenheid gebracht en
zich geen raad wetend met de
situatie rende ze de kamer uit.
Ze wist niet meer, wat ze gelo
ven en wie ze vertrouwen
moest.
MARCELLE.
(Nadruk verboden.)
Tot de stiefkinderen in de
keuken behoort tegenwoordig
zeker de boekweit. Gebakken
boekweitgrutten, pap en panne
koeken van boekweit- of ge
mengd meel worden slechts bij
uitzondering door de huisvrouw
klaargemaakt. Aan de smaak
van het produkt zal het meestal
niet liggen: in de kooklessen
worden de boekweitgerechten
gewoonlijk wel gewaardeerd.
Het is veeleer een kwestie van
onbekendheid en „niet eraan
denken".
Onderzoekingen, gedaan in
het CIVO te Utrecht, naar de
eiwitwaarde van boekweit leren
ons, dat het zeker de moeite
waard is boekweitgerechten aan
de vergetelheid te ontrukken.
VOEDINGSWAARDE
Uit de onderzoekingen rat-
tenproeven) blijkt, dat de biolo
gische waarde van boekweiteiwit
aanmerkelijk hoger is dan die
van tarwe. Enkele series voeder-
proeven werden opgezet, waar
bij in de diëten gelijke hoeveel
heden eiwit werden verschaft,
uitsluitend afkomstig van
a. tarwe; b. boekweit en c. een
DE GARDEROBE van de moderne vrouw
is niet compleet, wanneer zij niet over een
speciaal japonnetje beschikt, bestemd voor
feestelijkheden. Veelal wordt hier de cock
tailjurk voor gebruikt, die het midden
houdt tussen de geklede japon en de avond
japon.
Deze cocktaildress is bij uitstek geschikt
voor die gelegenheden, waar avondkleding
een beetje te overdreven zou zijn, doch
waar men toch ook niet zo maar heen kan
gaan. Deze moderne dracht mag beschouwd
worden als de gulden middenweg, die door
de meesten graag bewandeld wordt en te
recht. Daarom moet iedere vrouw een der
gelijk kledingstuk in haar garderobe hebben.
In deze kleding is buitengewoon veel varia
tie te vinden en in de collecties ontdekt ie
der zeker iets van haar gading.
Onze illustratie toont een heel aardig fees
telijk japonnetje van een biezonder model.
Op een sterk gerimpelde wijde rok vinden
we een strak lijfje met zeer korte mouwtjes.
Buitengewoon fraai van lijn en apart is de
halsuitsnijding, een soort accoladevorm. Op
de linkerheup ontspringt als het ware uit
niets plotseling een strik. Deze jurk is zo
wel wat model betreft als uitvoering een
echt feestelijke jurk, hetgeen trouwens ge
zegd kan worde., van alle cocklailjurken.
(Nadruk verboden).
Dat aan de voeding van een
zieke extra aandacht besteed
moet worden en dat een juis
te voeding belangrijk kan bij
dragen tot herstel, is vanouds
bekend. De opvattingen over
wat goede ziekenkost is, heb
ben zich echter in de loop der
tijden min of meer gewijzigd.
Wij weten dat de voeding van
de zieke zowel als van de ge
zonde mens voldoende bouw
stoffen, beschermende stoffen
en brandstoffen moet bevatten.
De behoefte aan brandstoffen,
die nodig zijn voor de arbeids-
verrichting en het op tempera
tuur houden van het lichaam, is
soms lager tijdens ziekte. De
behoefte aan bouw- en bescher
mende stoffen, die onontbeer
lijk zijn voor het herstel van
weefsel, is daarentegen tijdens
ziekte gewoonlijk verhoogd.
Treedt er koorts op, dan ver
bruikt het lichaam extra veel
brandstoffen en verliest het
veel vocht en zout door tran
spireren. Een koortspatiënt
moet veel drinken en soms is
het goed wat extra hartigs te
geven.
Heeft de dokter daarvoor
voorschriften gegeven, dan is
het zaak die stipt op te volgen,
zoals trouwens ook eventuele
andere dieetvoorschriften. Het
is niet belangrijk dat een zieke
veel eet maar wel dat, wat hij
eet met zorg is gekozen en
klaargemaakt.
Hier volgen wat algemene
richtlijnen voor de voeding van
een zieke, die geen bepaald
dieet behoeft te houden.
Volg de adviezen van de
dokter, ook wat de voeding
betreft, nauwkeurig op.
A Houdt rekening met de
smaak en de eetlust van de
patiënt, maar zorg daarbij
voor veel variatie.
Geef meermalen per dag
een kleine hoeveelheid licht-
verteerbaar voedsel, dat de
spijsverteringsorganen be
trekkelijk vlug en gemakke
lijk kunnen verwerken. Dus
liever geen vette en gebak-
ken gerechten, sterk gerook
te levensmiddelen (behal
ve rookvlees), peulvruchten
met schil en hard brood:
zij ziin zwaar verteerbaar.
Kies vooral levensmiddelen,
die rijk zijn aan bouw
en beschermende stoffen
melk, karnemelk, yoghurt,
hangop, kaas, mager mals
vlees, vis, ei, lever, verse
groenten, fruit (vooral si
naasappelen, citroen en
grapefruit, aardbeien, bes
sen en tomaten), vers
vruchtensap, yozebotteljam
en rozebottelsiroop.
Zorg voor verse levensmid
delen. Werk bij de bereiding
zindelijk. Doe restjes, die de
zieke heeft overgelaten, weg.
Veel liggende patiënten heb
ben last van obstipatie. Het
kan dan nodig zijn regelma
tig laxerend voedsel te ge
ven, zoals vruchten, vruch-
tesap, karnemelk, stroop,
ontbijtkoek en gestoofde ge
droogde pruimen en peren.
Bruinbrood, roggebrood en
rauwe groente zijn, hoewel
ze een laxerende werking
hebben, niet altijd aanbeve
lenswaard als de voeding
licht-verteerbaar moet zijn.
Zorg voor voldoende drin
ken. Laat o.a. steeds een
glas fris water binnen be
reik van de zieke staan, af
gedekt met een schoteltje
tegen stof.
Besteed extra zorg aan het
opdoen van het eten.
Zorg, dat alles er gezellig
uiziet, opgedaan op een pas
send schaaltje of bordje. De
kleurcombinatie van het
voedsel en de temperatuur
zijn belangrijk.
Verwarm zonodig van te
voren het bord in warm wa
ter of op stoom.
Soep in een kop blijft lan
ger warm dan op een soep
bord.
Een kopje bouillon, onge
veer een half uur vóór het
eten gegeven, kan de eet
lust opwekken.
Dat is overigens ook
het voornaamste waaraan
bouillon zijn waarde in de
ziekenvoeding ontleent
Let er op, dat de bedlegeri
ge patiënt een goede hou
ding heeft om te eten. Snijd
zonodig voor hem het vlees
van te voren fijn, een bo
terham in blokjes. Het eten
mag niet te veel inspanning-
vergen. Moet de zieke lig
gend gevoerd worden, wees
dan geduldig. Een drink-
schuitje of theepotje kan
het drinken zeer vergemak
kelijken.
Tenslottepresenteer alles
op een vriendelijke manier.
Wordt niet boos als het
zorgvuldig klaargemaakte
hapje niet wordt gewaar
deerd. Dwing de patiënt
niet tegen zijn zin te eten.
i erkrijgbaar bij
Boekhandel
mengsel van boekweit en tarwe
(40 45 of 37.5 45). Zowel zui
gende als pasgespeende ratten
groeiden het meest op het
„boekweitdieet"de gewichts
toeneming per gram eiwit (het
eiwitrendement) was groter dan
die op het eiwitrendement lig
gend tussen de waarden bij de
vorige diëten. Opmerkelijk was,
dat in sommige proeven, bij de
zuigende ratten, de waarde op
het gemengde dieet (c) groter
is dan het gemiddelde van a. en
b. en slechts weinig kleiner dan
die op het boeweitdieet. Men
neemt aan, dat de oorzaak hier
van kan zijn, dat boekweiteiwit
een gunstige aanvulling vormt
t.o.v. tarwe-eiwit. In de litera
tuur was deze suppletiewaarde
van het boekweiteiwit niet al
leen t.o.v. tarwe, maar ook t.o.v.
mais, rogge en enkele andere
graansoorten geconstateerd. En
kele van de besproken onder
zoekingen wijzen ook enigszins
in deze richting. Chemische
analyses tonen aan, dat een der
beperkende aminozuren in de
graaneiwitten, n.l. lysine, in be
trekkelijk ruime hoeveelheid in
boekweit voorkomt: 5.9 gram
tot 16 gram N tegenover 2.7
gram tot 16 gram N in tarwe, en
3.03.3 gram tot 16 gram N in
gerst, rijst, rogge en haver.
Vergeleken met andere graan
soorten dan tarwe (en mais) is
de superioriteit van boekweit wel
wezenlijk, maar minder specta
culair: gerst, rijst en haver ge
ven alle minder goede groeire-
sultaten bij ratten dan boek
weit. In het licht van deze uit
komsten is het zeker gewettigd
om boekweit mèt de grove
graanprodukten op te nemen in
de groepen van aanbevolen
levensmiddelen. Vooral in een
vegetarische voeding of andere
voeding, waarin weinig levens
middelen van dierlijke oor
sprong de rijkste bronnen
van lysine gebruikt worden,
zal boekweit van grote waarde
kunnen zijn.
GEBRUIK
Opmerkelijk zijn in ons kleine
land de regionale verschillen in
het gebruik van boekweitgrut
ten. Gebruikt 42 procent van de
huisvrouwen in de 3 noordelijke
provincies dit produkt, in Zuid-
Nedefland is het slechts 2 pro
cent, in het oosten 10 procent.
Ongeveer de helft der huisvrou
wen heeft nog nooit met het
produkt kennis gemaakt. De
andere helft gebruikt 't meestal
als bindmiddel voor karnemelk-
se- of zoetemelksepap. De moge
lijkheden zijn echter talrijk.
Boekweitgrutten en -meel kun
nen zowel tot hartige als tot
zoete gerechten worden ver
werkt.
De grutten kunnen voor de
zelfde gerechten dienst doen
als griesmeel en op dezelfde
wijze v/orden verwerkt. Dsbind-
kracht van de boekweitgrutten
kan gelijkgesteld worden aan
die van griesmeel. Bij koude ge
rechten dient men erop bedacht
te zijn, dat de massa nog na-
stijft.
Voorbeelden van gerechten
met boekweitgrutten
A Hartige koekjes, b.v. kaas-,
groente-, eierkoekjes;
A Gehakt met gekookte grut
ten in plaats van brood of
beschuit
A Soep, groente gebonden met
grutten
A Karnemelkse- of zoetemelk
sepap, desgewenst met ba
naan, krenten en/of rozij
nen, gedroogde abrikozen of
pruimen
A Zoete schoteltjes, al of niet
luchtig
A Chocolade-, koffie- of cara-
melvla of -pudding;
A Luchtige vruchtensapvla.
Boekweitmeel kan, al of niet
met tarwebloem of -meel ver
mengd, dienst doen voor de be
reiding van pannekoeken, drie-
in-de-pan e.d. Daar baksels van
uitsluitend boekweitmeel dik
wijls grauw optrekken, verdient
mengen met bloem of meel aan
beveling. Het beslag laat zich
zeer gemakkelijk verwerken.
Door de afwezigheid van gluten
is boekweit minder geschikt
voor de broodbereiding. Voor
bepaalde dieetpatiënten, die
geen rogge en tarwe verdragen,
wordt wel boekweitbrood gebak
ken. Ook enkele der bovenge
noemde gerechten zullen voor
hen in aanmerking komen.
MOET MEN HARD HOUT
ZAGEN, dan smere men de
zaag met petroleum in.
HET OVERKOKEN VAN DE
AARDAPPELEN voorkomt
men door een beetje boter op
het water te doen.
HANGSLOTEN IN DE OPEN
LUCHT houdt men langer
goed, als men er een stukje
binnenband van een fiets over
doet.
DE NARE LUCHT AAN UW
HANDEN na 't schoonmaken
van uien, haring e.d. is ver
dwenen nadat u uw handen
gewassen hebt in water, waar
in een paar druppels ammo
niak.
INDIEN UW KACHEL OF
HAARD dreigt uit te gaan
strooi er dan een handvol zout
op.
ALS U UIEN IN DE TUIN
PLANT, blijven de muizen er
uit.
HEBT U 'N NIEUW VUUR
VAST schoteltje of bakje, zet
dit voor het gebruik eerst een
halve dag in warm zout water
UW THERMOSFLES ZAL
MET SPRINGEN als u ze
even boven hete stoom houdt,
alvorens ze te vullen.
(Nadruk verboden).
VOORHANDEN:
IK KAN HET ZELF
IK KAN KOKEN
IK KAN TUINIEREN
IK KAN HANDWERKEN
Firma P. J. VAN DE SANDE
Noordstraat 55-57 Terneuzen
„Moet je horen, weet je dat je
anders kunt worden, als je dat
zou willen?", jubelde Geesje,
toen ik haar vorige week sprak.
„Anders worden? Wat bedoel
je?"
„Heb je niet gehoord, wat er
met die opera-zangeres gebeurd
is? Je weet wel, die Italiaanse,
die zo'n deining gemaakt heeft
in Rome. De kranten hebben er
vol van gestaan".
„Ja zeker, ze wilde of kon op
eens niet meer zingen. Maar
wat heeft dat te maken met dat
je anders kunt worden, als je
wilt?"
„Luister, die prima donna was
vroeger afzichtelijk dik en toen
ze in Amerika optrad, lachte
iedereen daar haar uit om haar
figuur. Voor een gewoon mens
is het al erg om de risee te zijn,
maar voor een opera-zangeres
gdat het eenvoudig niet. Ze
moest dus drastisch gaan hon-
gerkuren. Maar daar had ze
geen zin in. Van kind af was ze
dol op snoepen en lekker eten
geweest. Daar was ze juist zo
dik van geworden. En verder
was ze verschrikkelijk op haar
gemak gesteld. Ze konden haar
veel vertellen, maar met haar
slome vadsigheid vertikte ze
het gewoon, om het snoepen en
zo te laten. Ze was en bleef een
veelvraat en dus hebben ze haar
anders aangepakt. De knapste
dokters van Amerika hebben de
koppen bij elkaar gestoken".
EVEN OMBOUWEN
„Wat ze precies met haar ge
daan hebben, weet ik natuurlijk
niet, maar het had iets met hor
monen te maken. Die hebben
iets in haar hersens aan het
prikkelen gebracht en daardoor
zijn een paar klieren met in
wendige secretie heel anders
gaan werken. Het resultaat was
eenvoudig verbijsterend. Niet
alleen is ze van buiten prachtig
afgeslankt, maar ze heeft een
heel ander temperament gekre
gen. Inplaats van lui en vadsig
is ze nu een felle,'heftig reage
rende vrouw geworden. Is het
niet fantastisch? Hormonale
ombouw heet dat en ze noemen
haar een „technisch-medisch
wonder".
Geesje keek me hierbij zo
triomfantelijk aan, of zij het
zelf was, die dit technisch-me-
dische wonder tot stand had
gebracht.
„En waar wil je nu eigenlijk
heen?" vroeg ik nuchter. „Over
weeg je, om je ook hormonaal
te laten ombouwen?"
„Doe niet zo flauw", verweet
ze me. „Ik bedoel alleen maar,
dat zoiets bestaét. Wat een
perspectieven, zeg. Er bestaan
gewoon geen grenzen meer, als
je iets aan jezelf wilt laten
doen. Door plastische chirurgie
kun je een ander gezicht krij
gen, als het jouwe je niet be
valt. En nu kun je door hormo
nale ombouw ook nog een ge
heel andere geaardheid krijgen,
als je het met je innerlijk niet
eens bent".
Hormonale omhouw tot een
ander karakter
„Vind je het niet een beetje
griezelig?", vroeg ik. „Wat een
catastrofe zou het kunnen ver
oorzaken, als op een dag je
vrienden, je familie, ja zelfs je
eigen man en kinderen je niet
meer zouden herkennen, omdat
je je stiekem had laten „om
bouwen". Het ergste lijkt me
nog, dat je jezelf niet meer zou
herkennen en je je zo onwen
nig bij jezelf zou voelen".
„Jij snapt er niets van", riep
ze verontwaardigd. „Of je drijft
de spot met dingen, die hoogst
ernstig en belangrijk zijn. Be
grijp je niet, wat een vérstrek
kende sociale gevolgen het zou
hebben, als mensen, die' tof ITOS-
ver onverdragelijkr- -in de om
gang waren, beminlijk en ver
draagzaam kunnen worden?
Huwelijkspartners, die niet bij
elkaar passen, kunnen passend
gemaékt worden. Echtscheidin
gen komen niet meer voor. En
als ze al die staatshoofden nu
eens hormonaal gingen ombou
wen, zodat ze eindelijk eens el
kaar leren vertrouwen en niet
agressief maar vredelievend
zijn, dan komt er immers nooit
meer oorlog!"
Wat heerlijk opwekkend is
zo'n simpel gesprek met Geesje!
MARCELLE.
(Nadruk verboden.)
Daar het ontstaan van zwe
ren in de maag of in de twaalf-
vingerige darm ten nauwste
verband houdt met een zekere
onevenwichtigheid van het ze
nuwstelsel, laat het zich horen
dat er veel heil te verwachten
is, als de zieke zo verstandig is
alle beslommeringen eens even
geheel uit te bannen en geeste
lijke vermoeienissen van welke
aard ook vermijdt.
Het houden van rust en het
volgen van dieet zijn daarom
twee zeer machtige geneesme
thoden, die voor de meeste
maagzweerlijders het allereerst
in aanmerking komen. De rust
kuur spreekt in dit verband
voor zichzelf: over de voeding
kan afzonderlijk nog wel iets
worden gezegd dat verhelde
rend werkt.
De spijzen en dranken moe
ten van dien aard zijn, dat ze
de wonde plekken niet verder
beschadigen en dat ze niet
prikkelen tot sterke maagzuur-
vorming. Ze moeten niet erg
warm en ook niet erg koud zijn
en ze moeten goed worden fijn
gemaakt. Het gebruik van alle
scherpe prijzen is dus verboden.
Ook alcohol en tabak behoren
voor de maagpatiënten tot de
verboden waar.
KWELLENDE PIJN
Er zijn heel wat mensen die
last van de maag hebben.
Meestal bevinden zich dan één
of meer wondjes in het slijm
vlies van de maag, maar de
zweer kan ook wel iets verderop
in het spijsverteringskanaal ge
legen zijn, n.l. in de twaalfvin-
gerige darm. Voor laatstge
noemde afwijking is kenmer
kend, dat aanvallen van pijn
voornamelijk optreden als er in
lange tijd geen voedsel is ge
bruikt, men spreekt dan van
„hongerpijn".
De pijn is het meest op de
voorgrond staande verschijnsel
bij de zweren van maag of duo
denum twaalfvingerige darm).
De patiënten hebben daarnaast
ook veel last van zure oprispin
gen, soms van braken. Boven
den verliezen de zieken uit de
wondjes geregeld wat bloed. In
de regel zijn dat echter zeer
kleine hoeveelheden. Daarom
kan dit vaak alleen met behulp
van speciale onderzoekingsme
thoden in de uitwerpselen wor
den aangetoond.
De pijn is zeer kwellend en
maakt de maagzweerpatiënt
maar al te dikwijls een lastig
en prikkelbaar mens. Erger nog
zijn de twee grote gevaren die
de maaglijders bedreigen: een
grote bloeding en de kans op
„doorbreken" van de zweer naar
de buikholte toe. In beide ge
vallen moeten onmiddellijk be
paalde maatregelen worden ge
troffen, waarvoor opneming in
een ziekenhuis meestal noodza
kelijk zal zijn.
KRACHTIGE JONGE
MANNEN
Een grote bloeding is als re
gel gemakkelijk genoeg te her
kennen o.a. doordat flink wat
bloed in de mond te voorschijn
komt. Perforatie (doorbraak)
echter, die een toestand veroor
zaakt waarbij de lijder ineens
neervalt en een doodzieke in
druk maakt, geeft dikwijls meer
moeilijkheden voor de diagnose,
vooral omdat het hier nogal
eens krachtige jongemannen
betreft, bij wie de zweer tot dan
toe maar weinig ziekteverschijn
selen had teweeggebracht.
In die betrekkelijk zeldzame
gevallen dat één of meer rust
en dieetkuren onvoldoende re
sultaat hebben dient operatie
te worden overwogen. Bij deze
ingreep wordt soms volstaan
met het aanleggen van een
nieuwe verbinding tussen maag
en darm. Meer en meer heeft
echter het wegnemen van een
flink stuk maag ingang gevon
den, wegens de uitstekende
daarmee bereikte resultaten.
Dr. H. W. SCALONGNE
