Dr. Drees over Nieuw-Guinea ZWARE SHAG Het vergaan van de «Capella» De moeilijkheden in de Britse conservatieve partij Permanente NAVO-raad besprak antwoord op Boelganins brief Binnenkort hervatting van export naar Nederland? ORCAM Zweden wilde Duitse troepen in Noorwegen interneren HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN Niei Indonesië, maar Papoea's moeien over ioekomsi van hun land beslissen VERKIEZINGEN IN BELGIë. Indonesië DOUWE EGBERTS ••rankering bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur 1. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres. Smidswa] Telefoon 2073 en 2510 Na 5 uur uitsluitend 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: 6,— per kwartaal; per maand f 2.—per week 18 cent. Losse nrs 9 ct. DONDERDAG 9 JANUARI 1958 12e Jaargang Nr 4264 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen BBRSTE BLAD Advertentieprijs per mm 15 et; minimum pet advertentie 2.25 Rubriek Kleine A ivertenties (géi4- handelsadver tenties): 5 regels ƒ1,—. Iedere regel meer 20 et. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uw Voor het maandagnummer: zaterdags 10 nar Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van iit Blad. 20 cent meer Het Amerikaanse persbureau United Press heeft een interview gepubliceerd, dat het telegrafisch beeft gehad met de Nederlandse minister-president, dr. YV. Drees. Daarin heeft de minister-presi dent, antwoordende op vragen betreffende de kwestie-Nieuw Guinea, een uiteenzetting ge geven van het bekende stand- pont van de Nederlandse rege ring ten aanzien van deze kwes tie en de houding van de Indone sische regering. Wat betreft vooruitzichten voor een regeling van de kwestie- Nieuw-Guinea en de mogelijk heid dat hierover van Nederland se zijde onderhandeld zou kun nen worden, vermeldt United Press de volgende antwoorden van de minister-president: Na de unilaterale vernietiging door Indonesië van zijn federale systeem en van de reeks overeen komsten die met de zegen van de V. N. werden gesloten, en na zijn afwijzing van onze vroegere voorstellen, is het moeilijk te zien hoe een regeling van de zaak- Nieuw-Guinea kan worden be reikt. Voor zover het het gebied zelf betreft, is het onze opvatting dat de Papoea-bevolking, en n i e t de Indonesische regering te Djakar ta haar politieke toekomst moet bepalen. De bevolking zal, vol gens onze politiek, de gelegen heid krijgen zulks te doen. Nederland zou zeker economi sche en culturele banden met In donesië willen hebben, want die kunnen zegennjK <ijn voor beide landen. Maar de huidige discrimi nerende en vijandige houding van Indonesië ten opzichte van de Nederlandse gemeenschap in dat land en van de zakelijke belan gen dier gemeenschap, schijnt de liquidatie daarvan ten doel te hebben. Een patroon voor een gezonde samenwerking en weder zijds voordelige betrekkingen is in 1949 ontworpen, met de volle instemming van de V. N. Indo nesië echter heeft, stap voor stap, dit kader van samenwerking af gebroken en zodoende eenzijdig iedere voor goede betrekkingen overblijvende basis vernietigd. PLICHT VAN DE V. N. Ten aanzien van de in Indone sië ..overgenomen" Nederlandse bedrijven wordt de volgende uit eenzetting van dr. Drees ver meld: De Indonesische regering heeft geen enkele compensatie aange boden voor Nederlandse bedrij ven die door het leger zijn over genomen. Niettegenstaande alle Indonesische betuigingen van het tegendeel, resulteert de inbeslag neming van deze bedrijven vaak met de wapens in de hand afgedwongen in een nauwe lijks verhulde onteigening. De Indonesische bewering, dat compensatie pas zal worden be sproken na de overgave van Nederlands Nieuw-Guinea aan Indonesië, is duidelijk een schen ding van het bestaande interna tionale recht en van de Ronde tafel-overeenkomsten, waarin voorzieningen voor compensatie in geval van nationalisering, wa ren opgenomen. De Nederlandse regering heeft krachtig geprotesteerd tegen de tegen Nederlandse belangen ge troffen maatregelen en heeft al haar rechten voorbehouden, met inbegrip van het recht compen saties te eisen. In een van de resoluties van 1949 de „covering resolution" - die niet slechts door de delega ties van Indonesië en Nederland, maar ook door de V. N.-commis- sie voor Indonesië is ondertekend, is bepaald, dat „de V. N.-commis- sie voor Indonesië, of een ander orgaan van de V. N., in Indonesië zal toezien op de uitvoering van de overeenkomsten die tijdens de Ronde-tafelconferentie zijn be reikt". Het is thans de plicht van de Verenigde Naties om te handelen. VERBAZINGWEKKEND. Sprekende over de repatriëring van landgenoten uit Indonesië heeft dr. Drees, volgens United Press, onder andere gezegd: Het Indonesische ministerie van voorlichting heeft op oude jaarsavond ons ervan beschul digd te pogen chaos te verwek ken door onze mensen te eva cueren. Het is werkelijk verba zingwekkend zulk een verklaring te vernemen, nadat de Indonesi sche regering zelf een volledige campagne is begonnen om de Nederlanders het land uit te drij ven. Ik moet met klem verkla ren, dat wij er nimmer bij enige Nederlander op hebben aange drongen Indonesië te verlaten. Wij hebben slechts uitgebreide en kostbare maatregelen getrof fen om transportmiddelen te ver schaffen en hulp te verlenen aan de duizenden die wensten te re patriëren. Ik hoop oprecht, dat zich geen gevallen van gedwon gen arbeid in Indonesië zullen voordoen. (N.R.C.) HILLARY ZAL FUCHS HELPEN. Sir Edmund Hillary heeft woensdag in de basis van Scott verklaard dat, indien dr. Vivian Fuchs zijn tocht dwars over het Zuidpoolgebied wil voortzetten, „het onze taak is te bewerkstelli gen, dat hij dit zo snel en veilig mogelijk doet". Hillary en zijn medewerker Murray Ellis zullen Fuchs' expe ditie in bevoorradingsbasis 700 ongeveer 480 kilometer van de Zuidpool ontmoeten en zij zul len haar van hieruit naar de basis van Scott vergezellen. Op de basis van Scott worden thans onverwijld voorbereidingen getroffen om nieuwe, voor de ex- peditie-Fuchs bestemde voorra den naar bevoorradingsbasis 700 over te brengen. De twee stoffelijke overschot ten die dinsdag door de sleep boot „Holland" bij Terschelling aan boord zijn genomen zijn ge ïdentificeerd als die van de 19- jarige stuurman van de „Capel la" K. J. Rusthoven uit Haren (Gr.), zoon van de reder van het schip, en van de 17-jarige machi nist R. Paats uit Rotterdam. Tot dusverre heeft men geen berichten ontvangen over de an dere zeven opvarenden van het schip, noch over het schip zelf. Tas met papieren aan gespoeld. Op het strand bij de Coksdorp Geoffrey Hirst, een conserva tief lid van het Britse parlement, heeft woensdag gedreigd de con servatieve regering zijn steun te zullen onthouden als hij niet een bevredigender en realistischer verklaring van het ontslag van Thorneycroft en twee andere medewerkers van de voormalige minister van Financiën krijgt. Hirst eist ook de verzekering, dat de strijd tegen de inflatie zal worden voortgezet. Het conservatieve parlements lid zegt niet te geloven, dat Thorneycroft en de anderen af getreden zijn „alleen om de vijf tig miljoen pond sterling" van de begroting. De plaatselijke conservatieve partijleiders in Wolverhampton hebben hun volle vertrouwen uitgesproken in het parlements lid Enoch Powell, die met Thor neycroft is afgetreden. Nigel Birch, de voormalige secretaris voor economische za ken aan het ministerie van Fi nanciën, die met Thorneycroft ontslag heeft genomen, heeft woensdag verklaard, dat er geen sprake is van een opstand tegen de regering sn dat ook niet ge dacht wordt aan uittreden uit de partij. Op 20 april zullen beide Ka mers van het Belgische parle ment ontbonden worden en op 1 juni zullen nieuwe algemene verkiezingen worden gehouden, aldus heeft de Belgische minis ter van Economische Zaken, Jean Rey, woensdag meege deeld. Naar zijn mening zullen de ontslagen geen breuk in de par tij veroorzaken, noch aanleiding zijn voor algemene verkiezingen. Nigel Birch is voorts de me ning toegedaan, dat er een grote mate van steun is voor de mening dat de regering te veel geld uit geeft. Er wordt veel gesproken over de strijd tegen de inflatie. •.Wij dachten, dat het zaak was deze te winnen. Ik ben van me ning, dat de werkelijke kracht proef zal komen met de volgen de ronde van looneisen", zo voeg de Birch eraan toe. LABOUR WENST DEBAT OVER AFTREDEN VAN THORNEYCROFT. De leiders van de Labourfrac- tie van het Britse parlement heb ben dinsdagavond besloten aan te dringen op liet houden van een debat over liet aftreden van Thorneycroft e.a., zodra het par lement op 21 januari weer bij eenkomt. Het aftreden wordt in een ver klaring een ernstige gebeurtenis zonder precedent genoemd, welke samen met het altreden van an dere ministers in de afgelopen 12 maanden, een „verder onmisken baar bewijs is van de voortgaan de ontbinding van de regering". Deze laatste is niet meer in staat het land een samenhangende en doelbewuste leiding te geven welke zo dringend nodig is, aldus de verklaring. Er wordt een vol ledige uiteenzetting geëist van de omstandigheden welke tot de jongste crisis leidden en van de invloed op de economische en sociale politiek der regering. op Texel is woensdagmorgen een tas met papieren, afkomstig van de vergane Groningse kustvaar der „Capella" aangespoeld. Het is een tas, zoals die, gebruikt wordt door een kapitein om de papieren in mee te nemen als hij zijn schip moet verlaten. De po litie heeft de tas onder haar be rusting. H.M. de Koningin aanwezig bij aankomst repatriërenden. Het ligt in het voornemen van H.M. de Koningin hedenavond op Schiphol aanwezig te zijn bij de aankomst van het vliegtuig „Ion" uit Singapore. Dit lijntoe- stel zal om 19.00 uur arriveren met aan boord repatriërenden uit Indonesië. Koningin Juliana zal ook aan wezig zijn bij de aankomst van de eerste groep évacué's, die per schip naar Nederland komt. Dit zal het gecharterde Engelse schip „Captain Cook" zijn die op 18 of 19 januari in Amsterdam wordt verwacht. De Koningin zal bij de verwelkoming van dit schip zijn vergezeld door de minister van Maatschappelijk Werk, mej. dr. Klompé. De permanente NAVO-raad heeft woensdag het grootste deel van een bijeenkomst van drie uur besteed aan een uitgebreide be spreking van het antwoord der NAVO-landen op de recente brief van de Sowjet-premier, maar schalk Boelganin. Alle afgevaardigden hebben het standpunt van hun regeringen ten aanzien van het antwoord op deze brief, waarin Boelganin kort voor de NAVO-topconferentie in december voorstellen voor ver mindering van de spanning deed, uiteengezet. Alleen Engeland had nog pas ERNSTIGE SCHEEPS BRAND IN BODOE. Aan boord van het 2098 ton metende Noorse schip „Erling Jarl" is woensdag in de haven van Bodoe Noord-Noorwegen) een grote brand uitgebroken, die volgens de eerste berichten aan zeker twaalf mensen het leven heeft gekost. De brand was benedendeks uitgebroken en verspreidde zich snel over het gehele achterschip. Brandweerlieden met zuurstof apparaten hebben verscheidene passagiers die in hun hutten door de rookontwikkeling be dwelmd waren, kunnen redden. De „Erling Jarl" vaart in de lijndienst, voor passagiers- en vrachtvervoer, van Bergen naar Kirkenes, bij de Noors-Russische grens. Volgens latere berichten is het aantal slachtoffers gestegen tot zestien. Het identificeren van de lijken is zeer moeilijk, daar zij onherkenbaar verminkt zijn. De brandweer had het vuur na een half uur in bedwang, doch de hutten der passagiers waren toen reeds één smeulende massa. De geredde passagiers zijn in hotels in Bodoe ondergebracht. De „Erling Jarl" was op de uitreis naar het noorden. Grote arbeidsvrede in 1957 in Nederland. Blijkens een publikatie van het ministerie van Economische Zaken is het jaar 1957 een jaar geweest van ongekende ar beidsvrede. Hel aantal arbeids geschillen, dat tot werkstaking leidde bedroeg 37, dit is drie minder dan het tot dusver ge registreerde laagste aantal, dat in 1952 voorkwam. Het totaal aanta! verloren arbeidsdagen bedroeg in 1957 7200, dat is minder dan een vierde van het laagste aantal, dat na de oor log is voorgekomen, -nl. 30.000 in 1953. In 1956 bedroeg het aantal verloren arbeidsdagen 213.000. Volgens een bericht van het In donesische persbureau „Antara", dat het ontleende aan kringen „van het Indonesische ministerie van Buitenlandse Zaken", zou de export naar Nederland, die in verband met de campagne inzake Westelijk Nieuw-Guinea tijdelijk werd gestaakt, binnenkort weer worden hervat. De credietbrieven voor de ex port naar Nederland mogen ech ter niet meer in Nederlandse gul dens worden gesteld, doch in an dere buitenlandse valuta (dollars en ponden sterling), aldus „An tara". Inmiddels werd in Djakarta vernomen, dat de monetaire raad dinsdag heeft vergaderd over aanbiedingen van credieten, welke door verschillende landen, zowel van in het Oosten als van het Westen zouden zijn gedaan. De schadevergoeding der overgenomen bedrijven in Indonesië. De Indonesische ambassadeur in Australië, dr. A. Y. Helmi, die voor twee weken naar zijn land is teruggeweest, verklaarde gis teren tjjdens een persconferen tie, dat Indonesië geen vergoe ding voor de in beslag genomen Nederlandse bezittingen over weegt, voordat de soevereiniteit over Westelijk Nieuw-Guinea zal zijn besproken en daarover een beslissing is genomen. „Als de Holanders verstandig zijn, dan komen zij naar ons toe, en praten ze over Nieuw-Guinea" aldus dr. Helmi. De ambassadeur ontkende, dat het de bedoeling zou zijn om Westelijk Nieuw-Guinea met ge weld te veroveren. De „bevrij dingscorpsen", die in verschil lende delen van Indonesië zijn gevormd, dienen slechts voor defensie-doeleinden, zo zeide de Indonesische ambassadeur. De Indonesische territoriale wateren. Volgens „Antara" is de Indone sische regering vastbesloten vast te houden aan haar eis ten aanzien van de territoriale wateren. Dit werd medege deeld door vice-premier mr. Hardi, die thans optreedt als waarnemend minister van Bui tenlandse Zaken, naar aanlei ding van het bericht, dat En geland de eis van Indonesië tot uitbreiding van zijn territoriale wateren, heeft afgewezen. „Het beste wat we kunnen doen, is dit oordeel van de Engelse regering vast te leggen", aldus mr. Hardi. De hulpverlening aan uit Indonesië repatriërende Nederlanders. Op giro 777 van het Nederland se Rode Kruis is thans een be drag gestort var. ƒ71.279,90 voor de actie ten behoeve van de hulp verlening aan uit Indonesië repa triërende Nederlanders, die deze organisatie tezamen voert met het C. C. K. P. In dit bedrag is nog niet begrepen de gift van 10.000 die H. K. H. Prinses Wil- helmina toezegde voor dit doel. Ook de stichting „Hulp aan landgenoten in Indonesië" ont vangt nog dagelijks giften op haar postrekening 308. Vermel denswaard lijkt haar o.m. een woensdag per giro ontvangen gift van 25, gedaan door een gedeti neerde uit het huis van bewaring in de Casuaristraat te Den Haag. Explosie van handgranaat in Djakarta. Dinsdagavond werden in één der drukste wijken van Djakarta 13 personen gewond door het ontploffen van een handgranaat. Dit gebeurde vóór het Rivoli-bio- scooptheater aan Kramat, enkele minuten vóór afloop van de film voorstelling. Onmiddellijk na de ontploffing werd Kramat onder zware mili taire bewaking gesteld, terwijl alle daarheen leidende straten voor het verkeer werden afgeslo ten. Het Rivoli-theater is gelegen in de wijk Senèn, één van de grootste marktcentra van Dja karta. De dertien slachtoffers waren voornamelijk straatven ters of mensen, die op de tram stonden te wachten. Allen wer den naar het ziekenhuis overge bracht, doch acht van hen kon den later huiswaarts keren. Op 30 november werden vier handgranaten naar president Soekarno geworpen, die zelf on gedeerd bleef, doch waardoor 11 anderen werden gedood en onge veer 150 personen, merendeels kinderen werden gewond. Enkele maanden daarvoor wa ren handgranaten geworpen naar het hooldkwartier van de Indone sische communistische partij op Kramat, op ruim een kilometer afstand van de plek van de aan slag van gisteravond, en naar de •woningen van leiders van de anti-communistische partij Mas- jumi. SNEEUWSTORM EIST VELE SLACHTOFFERS IN DE VERENIGDE STATEN. Tengevolge van een sneeuw storm over de oostelijke staten van de Verenigde Staten hebben ilrie en dertig personen het leven verloren. De sneeuw ligt tot in Midden-FIorida. SNEEUW IN ZUID-ITALIË. Op veie plaatsen in de Zuid-Ita- iiaanse provincie Bari is woens dag 20 cm sneeuw gevallen. Ook elders in Zuid-Italië en op Sicilië is het voorjaarsachtige weer van enige dagen geleden omgeslagen met hagelbuien en natte sneeuw. het ontwerp voor zijn antwoord bij de permanente raad inge diend. Vrijdag komt de raad weer bijeen om de kwestie verder te bespreken. Een NAVO-woordvoerder ver klaarde naar aanleiding van vra gen van journalisten of ook het Poolse voorstel voor een atoom- vrije zóne in Midden-Europa en MacMillans suggestie voor een niet-aanvals pact besproken zijn, dat in het algemeen over de be trekkingen tussen Oost en West is gesproken, waarbij alle vraag- stuKken van het ogenblik behan deld zijn. De NAVO-landen zullen afzon derlijk op Boelganins brief ant woorden, doch men is overeenge komen vooraf overleg over de in dividuele antwoorden te plegen. Na de bijeenkomst van de per manente NAVO-raad is voorts bekendgemaakt, dat een groep deskundigen een onderzoek heelt ingesteld naar het verzoek van Engeland om bemiddeling in het Brits-Duitse geschil over vergoe ding van de kosten van de Britse troepen in West-Duitsland. En geland wenst dat Duitsland na april 500 miljoen gulden betaalt voor de legering der Britse troe pen in de Bondsrepubliek, doch de Duitsers weigeren. Technische deskundigen heb ben de vooruitzichten van de Britse betalingsbalans voor de komende maanden bestudeerd. Zij menen dat Engeland terecht een beroep op de NAVO heeft ge daan voor bemiddeling in deze kwestie. Hun verslag is nu aan de regeringen der NAVO-landen doorgezonden. Na de bijeenkomst van de Raad. Zes uur nadat de zitting van de permanente NAVO-raad woens dag tot vrijdagmiddag was ver daagd, hebben vertegenwoordi gers van de Verenigde Staten, Frankrijk, België en andere lan den bij het secretariaat van de permanente NAVO-raad ontwer pen ingediend voor een antwoord op de jongste „vredesbrieven" van de Russische minister-presi dent, maarschalk Boelganin. In Franse kringen bij de NAVO werd vernomen, dat Frankrijk zijn ontwerp pas woensdag avond heeft ingediend, omdat het eerst wilde horen hoe de andere landen over een antwoord aan Boelganin dachten. Naar verluidde, heeft de per manente vertegenwoordiger van Italië bij de NAVO, Alessandrini, er woensdagochtend bij de Raad op aangedrongen, dat het Wes ten eerst alle noodzakelijke vei ligheidsmaatregelen neemt en daarna pas overgaat tot onder handelingen met de Russen. Italië is, aldus Alessandrini, niet tegen een topconferentie tus sen Oost en West, maar eerst moeten de ministers van Buiten landse Zaken van de betrokken landen voorbereidingen hebben getroffen, die succes van de top conferentie waarborgen. DULLES TEGEN EEN TOPCONFERENTIE MET DE RUSSEN. Minister Foster Dulles heeft voor een congrescommissie met nadruk verklaard, dat bespre kingen op hoog niveau met de Russen op dit ogenblik geen zin hebben. Hij verklaarde dit voor de com missie van Buitenlandse Zaken van het Huis van Afgevaardig den, toen hij een uiteenzetting gaf over de internationale toe stand, zo heeft de commissie voorzitter, de democraat Ohara, woensdag; bekend gemaakt. /////////////////Sii Het nieuwe Israëlische kabinet. In Ben Goerions nieuwe ka binet, dat op dezelfde wijze als het voorgaande is samengesteld heeft mevr. Meir (Mapai) de portefeuille van Buitenlandse Zaken behouden evenals haar partijgenoot Levi Esjkol finan ciën. Ben Goerion zelf behield nationale verdediging. De Ma pai (socialisten) kreeg daar naast nog zes ministeries, de Achdoeth Haavoda (links socia listen) twee zetels, de Mapam (verenigde socialisten), de na tionale religieuze partij en de progressieve liberalen elk twee portefeuilles. De terugtrekking van Russen uit Oost-Duitsland. De vermindering der Sowjet- troepen in Oost-Duitsland met 41.000 man zal tegen eind juni voltooid zijn. De kazernes en ba rakken die de vertrekkende troe pen achterlaten, zullen door het Oostduitse leger in gebruik wor den genomen, zo meldt het anti communistische voorlichtingsbu reau West in West-Berlijn. Volgens dit bureau zijn de vrouwen van Russische officie ren die naar de Sowjet-Unie zul len terugkeren, reeds begonnen zoveel mogelijk goederen en kle ding in te slaan. Zweilen was eind april 1945 be reid om zijn traditionele neutrali teit op te geven en militair in liet door de Duitsers bezette Noorwegen te interveniëren. Dit blijkt uit een witboek, dat het Zweedse ministerie van Buiten landse Zaken heeft gepubliceerd. Op 30 april van dat jaar wil ligde de Zweedse regering een geallieerd verzoek in om met generaal Eisenhowers hoofd kwartier te spreken over een Zweedse militaire interventie in Noorwegen, tot welk doel inmid dels legereenheden gemobiliseerd werden. Op de middag van de zelfde dag kwam de Zweedse re gering met vertegenwoordigers van het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken en Gestapo- chef Himmler in beginsel over een dat Zweedse troepen de Duitse bezetting yan Noorwegen zouden vervangen en dat de Duitsers in Zweden geïnterneerd zouden worden. Maar Hitier stuurde deze plannen door zijn zelfmoord, later cp diezelfde dag in de wat. De voorafgaande dag had Hij admiraal Dönitz als zijn opvolger aangewezen en bepaald dat Himmler uit de Nazi-partij zou worden gestoten en uit al zijn officiële functies ontzet. NIEUVVE STORMDEPRESSIE. De vorstgrens, die woensdag tot het N.O. van het land was doorgedrongen, bewoog in de loop van de dag geleidelijk weer terug naar het Oosten. In Scandinavië, Finland en Noord-Rusland is het flink koud. Zo vroor het in de nacht van dinsdag op woensdag in Finland op vele plaatsen meer dan 30 graden. Een zwakke rug van hoge luchtdruk trok woensdag over ons land waardoor het weer be trekkelijk rustig was. Deze rust zal echter van korte duur zijn. want een nieuwe actieve storing heeft zich reeds aangekondigd. Over Schotland beweegt zich deze in de richting van de Noord zee. Het is waarschijnlijk dat onder invloed hiervan de wind tot stormkracht zal aanwakke ren. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot donderdag avond. STORM. Westerstorm met zware wind stoten en enkele buien. Weinig verandering in temperatuur. VRIJDAG 10 JANUARI Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 4.47 5.22 6.02 6.12 n.m. 5.13 5.48 6.28 6.38 MAAN op onder ZON op onder Jan. 9 8.46 16.48 10 8.46 16.50 11 8.45 16.51 22.05 23.24 10.17 10.44 11.10

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1958 | | pagina 1