State Department nog ongerust over de toestand in Indonesië C. B. S. meldt inhoud Amerikaanse voorstellen op N.A.V.O.-topconferentie dat door communisme bedreigd - wordt Antwoord Djuanda van Ir. aan Dress Minister Luns ontbiedt Indonesische zaakgelastigde in Den Haag Nederland riep hulp van het internationale Rode Kruis m Britse regering adviseert haar onderdanen in Indonesië uitreisvisa aan te vragen HET WEER Soekarno bereidt bevolking voor op veel ontberingen WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN tti. DONDERDAG 12 DECEMBER 1957 12e Jaargang Nr 4243 EERSTE BLAD K. P. M.-schepen mogen Indonesische havens niet verlaten Australië bereid om evacuees uit Indonesië, ongeacht nationaliteit, te ontvangen Uit officiële bron wordt verno men, dat de Australische rege ring bereid is om evacuees uit In donesië, hetzij van Nederlandse, hetzij van andere nationaliteit, te ontvangen. DE POST VAN EN NAAR INDONESIË Uitzonderlijk lage temperaturen in Mexico Actie-comité's van Stichting Hulp aan Landgenoten in Indonesië MacMillan over de positie van Groot-Brittannië Hulp van Centr.-Afrikaanse federatie Amerikaans vliegtuig in Atlantische Oceaan neergestort. Brits-Zwitsers onderzoek naar commerciële mogelijkheden van „atoomtankers" Inschrijving op schatkistpromessen BOELGANIN WENST TOPCONFERENTIE Vulkanische activiteit op eiland bij Australisch- Nieuw-Guinea TEKORT AAN VOEDSEL „Wij moeten ons doel; De EN KLEDING ZAL ONS bevrijding van West-Irian, GAAN BEDREIGEN President Soekarno, die gisteren in Soerabaja een rede van twintig minuten heeft gehouden, heeft daar in verklaard, dat Indonesië veel ontberingen zal hebben te doorstaan tijdens de hui dige vergeldingsactie tegen de Nederlandse belangen in Indonesië, als gevolg van het in gebreke blijven door de Verenigde Naties om het geschil over West-Irian op te lossen. bereiken", zo zeide hij. Frankering bij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur 1. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswa] Telefoon 2073 en 2510 Na 5 uur uitsluitend 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: 6,— per kwartaal; per maand f 2,per week 18 cent. Losse nrs 9 ct. Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per advertentie 2,25 Rubriek Kleine A iver ten ties (géé* handelsadver tenties): 5 regels ƒ1,—- Iedere regel meer 20 ct Inzending advertenties tot 's namiddags 2 nar Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van lit Blad, 20 cent meer Gen woordvoerder van het Ame rikaanse departement van Buiten landse Zaken, heeft woensdag avond op een persconferentie medegedeeld, dat volgens de Ame rikaanse ambassadeur in Indone sië, de heer Allison, de toestand „Mg ernstig" is. Niettemin, aldus de woordvoerder, heeft Allison aan de Amerikanen in Indonesië geen advies gegeven om het land te ver laden, hoewel verschillenden hun ner dat individueel wel hebben ge daan. De woordvoerder van het „State Department", White, deelde nog mede, dat ambassadeur Allison had gesproken met premier Djuanda en de minister van Buitenlandse Za ken Soebandrio, die hem beiden hadden gezegd, dat de situatie in rustiger banen kwam. Amerikaan se. waarnemers achten het moge lijk, dat de toestand inderdaad rus tiger wordt, doch dit zal in hoge mate afhangen van hetgeen in In donesië de communisten zullen doen. Hij sprak met beslistheid berich ten tegen die de indruk zouden kunnen geven, dat Washington niet „volledig op de hoogte is" van de gebeurtenissen in Indonesië. „Wij hebben steeds gekregen en ontvan gen nog de volledigst mogelijke rapporten van ambassadeur Alli son", aldus White. De minister van Voorlichting Sudibjo, heeft woensdag bekend gemaakt, dat de schepen van de K. P. M„ die thans in de verschil lende Indonesische havens wor den vastgehouden, voorlopig niet zullen mogen uitvaren. De rege ring zal de nodige maatregelen nemen om te voorkomen dat de situatie slechter zal worden als gevolg van het vasthouden van deze schepen. Sudibjo zeide, dat als deze sche pen toestemming zou worden ver leend om uit te varen, dit de moeilijkheden waarvoor de rege ring zich ziet gesteld, nog zou verhogen. Het Australische kabinet, dat gisteren bijeen kwam, meent ech ter, dat de situatie in Indonesië snel verbetert, en dat er geen re den tot ongerustheid bestaat. De persdienst van de P.T.T. deelt mede: Van de posterijen in Singapore is op navraag van de Nederland se PTT medegedeeld, dat de ge signaleerde hoeveelheden post voor Indonesië, die in Singapore liggen te wachten, niet uit Euro pa afkomstig zijn. De post uit Nederland wordt met gebruik making van alle beschikbare middelen naar Indonesië doorge wonden. Verder is 500 kg post uit In donesië met de BOAC via Enge land in Amsterdam aangekomen. Het betreft post, die op 6 en 8 december was verzonden. Be Indonesische min.-president Ir. Djuanda heeft in antwoord •p het telegram van dinsdag van dr. Drees medegedeeld, dat Indonesië zijn best zal doen hwlp te verlenen voor het ver trek van die Nederlanders, die Indonesië wensen te verlaten. Dr. Drees had in zijn telegram aan de Indonesische minister president verklaard, dat de me dewerking van de Indonesiche regering noodzakelijk is om de Nederlandse regering in staat te stellen het mogelijk te ma ken, dat vele Nederlanders, die dft wensen. Indonesië op korte termijn zullen verlaten. De volledige tekst van het tele gram van ir. Djuanda aan dr. Drees luidde; „Naar aanleiding van Uwer Bxcellenties telegram, in Dja karta ontvangen op elf decem ber, met betrekking tot de re patriëring van Nederlandse on derdanen, delen wij U hierbij het volgende mede: 1. De Indonesische regering heeft geen bezwaar tegen voor nemens van Nederlandse onder danen om. Indonesië zo spoedig mogelijk te verlaten; 2. De Indonesiche regering zal hen naar beste vermogen bijstaan om hun vertrek te ver gemakkelijken". De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns, heeft gistermiddag op het departement van Buitenland se Zaken een onderhoud gehad met de Indonesische zaakgelas tigde in Den Haag, de heer M. Maramis, waarbij hij deze heeft ingelicht over de mening van de Nederlandse regering betreffen de de gebeurtenissen in Indone sië en over de démarches, die de Nederlandse zaakgelastigde te Djakarta in opdracht van de Ne derlandse regering heeft onder nomen. Naar wij vernemen had minis ter Luns de heer Maramis voor dit gesprek op het ministerie ont boden. Tengevolge van de ongewone koude zijn in de stad Mexico ne gen personen om het leven geko- |men. Het kwik daalde in de nacht van dinsdag op woensdag tot ne gen graden onder nul. Voorts wordt vernomen, dat mr. Luns de heer Maramis op de hoogte heeft gesteld van verdere protesten te Djakarta van de Ne derlandse regering, die betrek king hebben op het sluiten van de Nederlandse consulaten in In donesië en in het algemeen op het „overnemen" van Nederland se bedrijven in Indonesië. De Stichting „Hulp aan landge noten in Indonesië deelt mede, dat dinsdag aan alle gemeente besturen in ons land schriftelijk is verzocht over te gaan tot het oprichten van actie-comité's om gelden en goederen in te zamelen. De eerste gunstige reacties kwa men reeds dezelfde dag binnen. De voorbereidingen voor een hulpactie aan Nederlanders in Indonesië zijn in volle gang en in het komende weekeinde kunnen daarover nadere mededelingen worden verwacht, aldus zeide men voorts. De Nederlandse regering heeft gisteren het internationale Rode Krats benaderd in verband met bet lot der Nederlandse onder danen in Indonesië. Br. E. O. baron van Boetzelaer, h*«fd van de afdeling Algemene zaken van het Nederlandse minis terie van Buitenlandse Zaken, had een onderhoud met de voor zitter van 't internationale ltode Kruis. Leopold Boissier. Een woordvoerder van het co mité verklaarde, dat het interna tionale Rode Kruis zijn tussen komst zou kunnen verlenen, in dien Nederland daarom verzocht, doch alleen met instemming van de Indonesische regering. In af wachting van het resultaat van het onderhoud van gisteren, heeft het comité zich nog niet in verbinding gesteld met de Indo nesische regering en de Rode Kruis-organisatie. Het comité heeftgeen perma nente gedelegeerde in Indonesië, en de normale praktijk in derge lijke gevallen zou zijn, dat een speciale gedelegeerde van Genève per vliegtuig naar Indonesië reist. Het laatste geval, waarin het comité behulpzaam was bij het evacueren van in nood verkeren de mensen, was toen na de Suez- crisis duizenden Joden Egypte moesten verlaten. Baron van Boetzelaer deelde aan de correspondent van Reuter mede, dat hij het comité op de hoogte had gesteld van bijzonder heden over de situatie in de hoop dat het internationale Rode Kruis in staat zal zijn te helpen bij de evacuatie van Nederlandse onder danen uit Indonesië. Het comité zal de toestand in beschouwing nemen en de Neder landse regering zo spoedig moge lijk langs diplomatieke kanalen van haar antwoord op de hoogte stellen. De Britse minister-president, MacMillan, heeft dinsdagavond in een televisie-uitzending ge zegd, dat Groot-Brittannië thans zijn invloed en gezag moet doen gelden door lidmaatschap van en leiding in één groep. MacMillan zei, dat hij vervuld van deze geest naar de NAVO- c-onferentie in Parijs zal gaan en later een reis naar landen van het gemenebest zal maken. Over de bloei van Groot-Brit tannië in de 19de eeuw zei Mac Millan, dat die eeuw uniek is ge weest. Maar hij drong er bij de Britten op aan de rol van Groot- Brittannië in de loop van de eeuwen na te gaan. „Wij hebben altijd de feiten van het ogenblik onder ogen gezien". Mac-Millan herinnerde eraan, dat Groot-Brittannië 400 jaar ge leden Calais had verloren en daarmee zijn droom een grote Europese landmogendheid te worden. Twee eeuwen later gin gen de koloniën in Amerika ver loren. „Wij gingen niet bij de pakken neerzitten", aldus Mac Millan. „Wij begonnen weer en bouwden een imperium in het Oosten en het Zuiden, dat zo groot was, dat de mensen zeiden, dat de zon er nooit onderging." „Thans zijn de dingen weer veranderd en Groot-Brittannië moet de oude draad weer op nemen, wanneer wij samen moe ten werken met onze bondgeno ten" aldus MacMillan. De premier van de Centraal- Afrikaanse Federatie, sir Roy Welensky, heeft in een telegram aan de Nederlandse eerste-minis- ter, dr. W. Drees. hulp aangebo den voor Nederlanders die Indo nesië moeten verlaten. De immigratie-autoriteiten van de Centraal-Afrikaanse federatie (Noord- en Zuid-Rhodesië en Nyassaland) zullen onmiddellijk contact opnemen met het hoofd van de Nederlandse immigratie dienst in de federatie die op het ogenblik in Nederland is, om na te gaan hoe zij het beste kunnen helpen, verklaarde hij. Het te Niew York gevestigde radio-omroepstation „Columbia Broadcasting System" meldt, dat de Verenigde Staten in negen punten uitgewerkte voorstellen op de 16 dezer te Parijs beginnen de NAVO-topconferentie zullen doen. De tekst dezer voorstellen is ter kennis gebracht van de re geringen der andere NAY O-lan den. De C. B. S. correspondent te Parijs, David Schoenbrun, zegt deze tekst zelf te hebben gezien. Zij zouden het volgende inhou den. De Ver. Staten zullen hun NAVO-bondgenoten kernwapens en raketten voor middelbare af stand ter beschikking stellen. Zij zullen ook zorgen voor technische deskundigen en zij zullen hun ge allieerden de nodige technische gegevens verschaffen. De kernwapens zullen onder gezamenlijk beheer staan van de regering van het land, waarin zij worden opgeslagen en de leiding der aldaar gelegerde Amerikaan se strijdkrachten. De raketten voor middelbare afstand worden ter beschikking gesteld van die NAVO-leden, die erin hebben toegestemd dat lan- ceerbases op hun grondgebied zullen worden gebouwd. De Amerikanen stellen verder de instelling van een NAVO-com- missie van geleerden voor, waar in de vijftien NAVO-leden ver tegenwoordigd zouden zijn. Ook zou er een „wetenschappelijke raadgever" voor de NAVO moe ten komen. De thans in Europese landen gelegerde Amerikaanse strijd krachten zullen daar voor onbe paalde tijd blijven. De Verenigde Staten zouden het niet eens zijn met het Britse denkbeeld, dat er eigenlijk geen grondstrijdkrachten meer nodig zijn. Ook zou in hun voorstellen met afkeuring zijn gesproken over de tegenzin van West-Duits- land, om zijn aandeel aan de NAVO-grondstrijdkrachten bij te dragen. Voor de terbeschikkingstelling van Amerikaanse rdketten zou voor middelbare afstand de vol gende regeling zijn voorgesteld: De raketten zouden onder het beheer van het ontvangende land komen, doch de bijbehorende koppen met kernlading zouden onder toezicht blijven van de lei ding der in het betreffende land gelegerde Amerikaanse troepen. De beslissing, om de raketten te gebruiken, zou een gemeenschap pelijke moeten zijn. De koppen met de kernlading zouden op Amerikaans gezag i.e. van de president moeten worden vrij gegeven, doch zij zouden zonder toestemming van het ontvangen de land niet in de raketten kun- Op de Atlantische Oceaan, ten westen van Portugal, is woens dagmiddag een Amerikaans mili tair vliegtuig neergestort. Red dingsvliegtuigen bevinden zich op de plaats waar het toestel te recht kwam, op 40.32 graden NB en 18.54 graden WL. Verscheide ne schepen die de laatste noodsei nen van het vliegtuig opgevan gen hebben, zijn naar deze posi tie onderweg, doch zij moesten nog ruim 300 km afleggen. Een woordvoerder van het mi nisterie van Buitenlandse Zaken heeft woensdag medegedeeld, dat de regering alle gezinsleden van Britse onderdanen in Indonesië aanbeveelt om een uitreisvisum aan. te vragen. In antwoord op vragen tijdens zijn dagelijkse persconferentie zeide de woordvoerder, dat het niet waar is dat de Britse ambas sade in Djakarta alle Engelse on derdanen aanraadt het land te verlaten. De Britse ambassadeur in Djakarta, Dermot Mac Der- mot, heeft aldus de woord voerder - aan de Britse Kamer van Koophandel in Djakarta de suggestie gedaan dat zij de Brit se onderdanen zou vragen een uitreisvisum voor de leden van hun gezinnen aan te vragen. De aanleiding tot dit voorstel, zo ging de woordvoerder verder, was de lange tijd, die voor het verkrijgen van een uitreisvisum nodig is, en die zou onvermijde lijk nog groter zijn, „als er een „rush" ontstaat". De woordvoer der noemde deze stap een „onder de omstandigheden normale con sulaire voorzorg". Desgevraagd zeide de woord voerder, dat iets minder dan 1000 Engelse onderdanen bij de am bassade in Djakarta staan inge schreven, doch er bestaat geen verplichting voor de Engelsen om zich daar te doen registeren, zo dat het totale aantal groter zal kunnen zijn. De Britse scfieepsbouwonder- neming Gel Tankers en de Zwit serse onderneming Maierform zijn een gemeenschappelijk on derzoek begonnen naar de com merciële mogelijkheden van on derzeetankers van 68.000 ton die met kernenergie worden voort gestuwd. De directeur van Gel Tankers voorspelde, dat een dergelijke tanker binnen vijf jaar gebouwd kan worden. De kwestie is ech ter of dit ook economisch ver antwoord zou zijn, zo voegde hij eraan toe. Het ministerie van Financiën deelt mede, dat op maandag 16 december 1957 ten kantore van de agent van het ministerie van Financiën te Amsterdam de in schrijving zal worden openge steld op schatkistpromessen met een looptijd van drie maanden tot een bij de toewijzing vast te stellen bedrag. De schatkistpromessen zijn, zo als gebruikelijk, groot 100.000 en worden uitgegeven onder dag tekening van 18 december 1957. De storting van het verschul digde bedrag wegens toegewezen promessen dient te geschieden uiterlijk op 18 december a.s. vóór 12.30 uur. ZUIDOOSTELIJKE WIND In de afgelopen 24 uur bereikte een regenzone van een diepe de pressie ten zuidwesten van de Brit se eilanden ons land. In het zuidwesten steeg de temperatuur tot 5 a 6 graden, maar in het noorden kwam het kwik slechts een paar graden boven het vriespunt. Een randstoring van de depressie bevindt zich boven Span je en zal ten zuiden van ons land passeren. Bovendien blijven de ba rometers boven Scandinavië sty- gen. Hierdoor zal de wind uit rich tingen tussen zuid en oost blijven waaien en later in kracht toene men. Boven noord-Duitsland kwa men de temperaturen woensdag niét boven het vriespunt. Het ziet er naar uit, dat de vorstgrens dicht in de buurt van ons land blijft en later wellicht het noordoosten van het land zal binnendringen. Dientengevolge blijven de tempe raturen in het noorden van het land om het vriespunt en komt el ders in het temperatuurverloop weinig verandering. De regenkan-- sen blijven voorlopig nog groot. nen worden aangebracht. Mili tairen van dit land zouden de raketten dan afschieten. Op deze wijze zou de soeverei niteit der ontvangende landen worden geëerbiedigd, terwijl te zelfdertijd geen inbreuk zou wor den gemaakt op de Amerikaanse wetten, waarin het terbeschik- kingstellen van Amerikaanse wa pens aan andere landen aan be perkende bepalingen wordt on derworpen. De Amerikaanse regering zou thans géén directe wijziging van de z.g. MacMahon-wet - waarin het ter beschikking aan andere landen stellen van Amerikaanse gegevens op het gebied der kern energie aan beperkende bepalin gen wordt onderworpen over wegen, doch zij stelt zich wel voor dat president Eisenhower het Congres spoedig zal verzoe ken de bestaande beperkingen op het uitwisselen van inlichtingen betreffende de aanwending der kernenergie voor vreedzame doel einden te verzachten. Alle gegevens betreffende de vervaardiging van wapens met een tweeledig doel. zoals de „Cor poral" en „Little john"-raketten, zullen ter beschikking van de NAVO-bondgenoten worden ge steld. In de Amerikaanse voorstellen zou verder worden gezegd, dat men moet blijven streven naar het verkrijgen van dertig, met kernwapens uitgeruste divisies, voor de verdediging van Europa. In de Amerikaanse voorstellen zou voorts een overzicht worden gegeven van de Westerse ontwa peningsvoorstellen in 1957. Er zou nadrukkelijk in zijn verklaard, dat het Westen bereid is deel te nemen aan internatio nale ontwapening, mits terzake met de Sowjet-Unie overeenstem ming wordt bereikt. In de voorstellen zqu verder in algemene zin zijn gesproken over het beginsel, dat de NAVO-bond genoten elkander moeten raad plegen. Dit zou niet verder gaan dan de opmerking, dat bondge noten elkander altijd moeten raadplegen. Tenslotte zou in de voorstellen een nauwere samenwerking op economisch gebied tussen alle NAVO-leden worden aanbo 'en. In gewoonlijk betrouwbare di plomatieke kringen in Washing ton is dinsdag verklaart!, daf maarschalk Boelganin in zijn brief aan president Eisenhower een bijeenkomst van de „leiders" der Sowjet-Unie en het Westen beeft voorgesteld. De 3.780 bewoners van het eiland Manam, bij de kust van Australisch Nieuw-Guinea, zullen moeten worden geëvacueerd met het oog op de activiteit van de vulkaan op het eiland. De vulkaan is al enige maan den actief, maar de laatste dagen stoot hij dichte wolken stof en stenen uit. Deze rede was Soekarno's eer ste toespraak in het openbaar sinds de aanslag op zijn leven op 30 november en het begin van de nieuwe golf anti-Nederlandse acties op 1 december. Soekarno waarschuwde zijn gehoor, dat op 100.000 personen werd geschat: „Wij zullen een tekort hebben aan voedsel en kleding". „Wij moeten onze re volutionaire geest van 1945 weer tot leven brengen". Soekarno betoogde voorts, dat de oplossing van het ge schil over West-Irian in Indo nesië ligt, en niet in de Ver enigde Naties, Den Haag of Washington. Te velen van onze diplomaten vestigen hun hoop op oplossing van dit vraagstuk op de Verenigde Naties. „Het is ons binnenlands probleem, het is een binnenlandse aange legenheid", zo zeide hij. „Wij beseffen, dat de strijd moeilijk is, doch wij vertrou wen dat wij uiteindelijk zullen slagen". Soekarno wees er op, dat In donesië de steun heeft van meer dan de helft der wereldbevolking, waaronder de Chinese volksrepu bliek, die hoewel zij geen lid is van de wereldorganisatie, ons van ganse harte in onze strijd steunt. Verder zeide de president, dat Indonesië niet aan de Verenigde Naties of Nederland zal vragen om West-Irian terug te geven. „Het zal naar ons terugkomen". Ook Roeslan Abdulgani, de vice-voorzitter van de nationale raad waarvan Soekarno zelf voorzitter is) hield een toespraak voor deze massa-bijeenkomst, die was georganiseerd door 't plaat selijk comité voor de bevrijding van West-Irian. Hij zeide dat het overnemen van Nederlandse on dernemingen in de gehele archi pel een „veiligheidsmaatregel" was, en niet nationalisatie of con fiscatie. Oud-vice-president Hatta, die ook door het plaatselijkcomité was uitgenodigd een toespraak te houden, was volgens de eerste berichten uit Soerabaja echter niet aanwezig. Het is nog niet duidelijk of Boelganin een conferentie van re geringshoofden of van ministers van Buitenlandse Zaken wenst. Volgens functionarissen biedt de Sowjet-premier in zijn brief niets nieuws. Zij beschouwen het schrijven als een poging om het Westen aan de vooravond van de NAVO-besprekingen te verdelen. De algemene strekking van de brief is volgens de functionaris sen een aanval op de NAVO en de V.S., welke een leidende rol zouden spelen in een „afdrijven naar oorlog." De Sowjet-leider stelde 'n conferentie tussen Oost en West voor om dit „afdrijven tegen te gaan. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van donderdag ochtend tot donderdagavond. Plaatselijk regen Veel bewolking met plaatselijk enige regen. Aanvankelijk mati ge, later krachtige wind tussen zuidoost en oost. Dezelfde of iets hogere temperaturen dan giste ren. VRIJDAG 13 DECEMBER. v.m. n.m. Breskens 5.42 6.16 Terneuzen 6.17 6^1 Hansweert 6.57 7.31 Walsoorden 7.07 7.41 ZON MAAN op onder op onder Dee. 11 8.40 16.31 21.45 11.19 12 8.41 16.30 23.02 11.48 13 8.42 16.30 12.14 14 8.43 16.30 0.20 12.40 15 8.44 16.31 1.38 13.05 16 8.45 16.31 2.55 13.33 17 8.45 16.31 4.12 14.05

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1957 | | pagina 1