VOOR NEDERLANDSE POCKET-BOOKS
N.V. Firma P. J. VAN DE SANDE
NAAR BOEKHANDEL
Zaterdag 23 november 1957
DE VRIJE ZEEUW
IS
de haven. Wat hebben burgemeester en wethou
ders sindsdien gedaan, om deze zaak op gang te
krpgen?
Wy hopen dat de samenwerking van de gemeen
ten in de kanaalzone, in het komende jaar goede
voortgang moge vinden. Dat vooral de oplossing
van de problemen rondom de Westeiyke ryks-
waterleiding er door bespoedigd mogen worden.
En dat aan deze onhoudbare toestand vooral te
Sluiskil een eind kan komen. Het is juist dat in
de inleiding voor deze begroting, ook weer ge
wezen wordt op de stroeve werking van de veer
diensten, waarby gevoegd kan woroen de wel erg
lange waehttüden op sommige dagen. De enigste
oplossing is een vasie oeververbinding. Hier zal
telkens weer de aandacht op gevestigd moeten
worden. Verheugend is dat ook in de beide Kamers
der Staten Generaal, dit onderwerp ter sprake
komt. Dat de Kamerleden vooial de Zeeuwse, op
een onderzoek over de mogelijkheden van een
vaste oeververoinding aandringen, zoals dit vorige
week weer gebeurd is by de Dehandeling van ue
Deltawet. In dit verband is het ook verheugena
dat het aantal Zeeuwse Kamerleden, vorig jaai
by de Kaïneruitbreiding is toegenomen.
Van 19431956 had alleen de heer Van der
Feltz, van de C.H.U., uit Zeeland in de 2de Kamei
zitting.
Thans heeft de C.H.U., de K.V.P., de P.v.d.A.
en de S.G.P. een Zeeuwse afgevaardigde in de
2de Kamer. De C.H.U. heeft bovendien ook nog
een Zeeuwse afgevaardigde in de Eerste Kamer.
Dit is wel van groot belang om de vitale belangen
van Zeeland bp de regering te verdedigen. De
Deltawet, de vaste oeververbinding niet Zeeuwsch-
Vlaanderen, en de industrievestiging zpn wel dt
belangrykste. Over de mogelpke aantrekking van
industrie hier ter plaatse, en de mogeiyice uitbrei
ding van bestaande oedryven, is uitvoerig gespro
ken bij de ai'delingsvergaderingen, zodat wy hier
niet verder op in zullen gaan.
Van jaar tot jaar moeten wy by de algemene
beschouwingen nog steeds constateren, dat de
woningnood nog altöd groot is. Velen zün nog
steeds op een liuis wachtende. Gelukkig konden
ook dit jaar weer vele huurkoopwoningen ge
bouwd worden. Het biykt meer en meer dat dit
systeem hier ter stede er goed in wil. Door deze
particuliere bouw zpn al enkele honderden woning
zoekenden geholpen, en de belangstelling voor nog
te bouwen huurkoopwoningen sclnjnt nog altpd
bevredigend te zpn. Dit blpkt ook wel uit
voorgenomen plannen inzake de bebouwing van
Lievenspolder. Jammer is het dat met de wonin
gen van de woningbouwvereniging „Werkmans-
belang" niet meer spoed betracht is. In de vorigs
vergadering van deze raad is dit uitvoerig bespro
ken, wy zulen daar nu niet nader op in gaan. Wel
willen wy vragen hoe het nu met de verdere plan
nen van „Werkmansbelang" staat, buiten de wo
ningen die nu in aanbouw zpn? Wp willen by het
college van B. en W. op spoed aandringen, om
dat diegenen die om financiële redenen geen huur
koopwoning kunnen nemen, de minst draagkrach-
tigen dus, ook aan een behoorlpke woning gehol
pen kunnen worden.
De particuliere bouw en de woningbouwvereni
ging hebben in onze gemeente beiden een taak.
Een taak die er op gericht moet zpn door het
bouwen van grote aantallen huizen, de woning
nood op te heffen. In het uitbreidingsplan biykt
weinig bouwgrond meer aanwezig te zpn, die nog
niet is uitgegeven. Hoeveel ha bouwgrond is nog
in het bezit van de gemeente die nog verkocht
kan worden?
Wy moeten kunnen beschikken over een of-jDit zal momenteel nog wel geen vraagstuk zpn,
ficieel orgaan, waarin een actief directeur zitting maar een nieuwe stadswpk kan bp normale gang
heeft, die door zpn idealisme in samenwerking van zaken spoedig tot stand komen en wijziging
met de gemeente-autoriteiten de huidige atmor- van gemeentelpke grenzen heeft een lange pro
feer van machteloosheid ten gevolge van interna- cedure.
tionale afspraken, waardoor het lot van Terneu- Moge het rode stoplicht van de bezuinigingen
zen practisch bezegeld is, weet te doorbreken. door de landsregering geboden, spoedig worden
Deze N.V. zou op zeer korte termpn het rpk volgd door het groene licht voor de voortgang in
kunnen verzoeken om voorlopig reeds belast te de bouwsector.
worden met het beheer en de exploitatie van de
bestaande installaties en terreinen in de haven
van Terneuzen, terwpl de eigendomsoverdracht
hiervan door het rpk aan de gemeente Terneuzen
een kwestie van latere orde is, welke een minder
dringend karakter heeft.
Deze N.V. Haven Terneuzen zou dan het aan
gewezen lichaam zpn om een concreet werkplan
op te stellen, hetgeen met de steun van de Com
missie van samenwerkende gemeenten in de Ka
naalzöne zou kunnen worden ingediend bp de
regeringsinstanties teneinde de in' dit plan voor
ziene projecten in onderlinge samenwerking te
realiseren.
Bovendien houdt de oprichting van deze N.V.
Haven Terneuzen de mogelpkheid in om op kor'e
termijn, voorlopig alleen in de dokken, bescheiden
havengelden te heffen, waarmede de rentebetaling
en aflossing zou kunnen geschieden van een dooi
de N.V. Haven Terneuzen af te sluiten lening ten
behoeve van de verwezenlpking van de meest
urgente werken n.l. gereedmaken van opslagter-
einen, waarnaar grote vraag bestaat en aanschaf
van moderne brugkranen. De opbrengst van de
havengelden, verhuur van haventerreinen en kra
nen zpn voldoende bronnen van inkomsten om ie
kunnen starten met de nieuwe N.V.
Aangezien de laatste weken en vooral op de
Benelux-studiedag te Brugge is gebleken dat de
plannen inzake de uitbreiding van het kanaal en
de nieuwe siuis te Terneuzen zich weer in een
grote belangstelling mogen verheugen, zodat het
erop gaat Ipken dat deze verwezenlijkt gaan wor
den, is het zeer waarschpnlpk dat het komende
jaar zal worden beslist of Terneuzen slechts een
doorvoerhaven zal blpven ofwel dat Terneuzen dt
geboden kans om een industrie, en overslaghaven
te worden, zal weten te grppen.
Ten overvloede vestigen wp in dit verband de
aandacht op een voor Terneuzen zeer ongunstige
ontwikkeling inzake de scheepsvrachten. Uit een
vergelpking van de vooroorlogse vrachten van
Terneuzen naar Scandinavië blpkt, dat de scheeps
vrachten welke vroeger steeds 1 shilling be
neden die van Rotterdam en Amsterdam lagen, na
de oorlog 1 a 2 shilling hoger blijken te zpn. Dit
toont duidelpk de verzwakking van de positie van
Terneuzen aan, hoewel dit een haven is zonder
havengeld.
Ik geloof, mpnheer de Voorzitter, dat onze ge
meente nog nooit zo'n frontpagina attractie is ge
weest, als de laatste tpd. Het is verheugend dat de
belangstelling voor deze stad, met haar unieke
ligging, nu zelfs de landsgrenzen heeft overschre
den; laten wp hopen dat die belangstelling binnen
de landsgrenzen spoedig groter mag worden.
Wanneer wy in de toekomst zien, welke grote
plannen hier om uitvoering roepen, wanneer d
nieuwe sluizen van het kanaal Gent-Terneuzen en
de nieuw geprojecteerde haven voor de binnen
vaart worden gerealiseerd, zal het aanzien var
onze stad grondig worden gewyzigd.
Jammer vind ik het, dat de belangstelling van
de zpde van de bevolking en ik bedoel hier meer
de belangstelling vrfh de jongeren, voor de gang
van zaken, klaarblpkelpk gering is. De haast al
tijd lege publieke tribune bp de vergaderingen var
de gemeenteraad, is volgens mp het bewps dat nier
het wel gelooft. Zou het voorbeeld van diverse ge
meenten in ons land, waar men een jeu.-d-gemeen-
teraad heeft ingesteld, hier ook een middel zijn
om de belangstelling te activeren? Het zou mis
schien later onze gemeente, maar zeker nu de de
mocratische instellingen ten goede komen.
De laatste tijd worden suggesties gedaan om
vestigingen van grootindustrieën aan te trekken
Toch vraag ik me af of zo'n vestiging niet een ge
vaar betekent voor de streek. Het onttrekken van
veel goede cultuurgrond aan de landbouwproduk-
tie, de invloed op de kuituur en het streekeigene,
zullen er zeker verlies door lpden. Moet nu wer
kelijk alles opgeofferd worden aan de moloch
grootindustrie? Men leeft toch niet bp brood al
leen?
Graag zou ik nog enkele woorden willen wijden
aan het aanschpn van de stad. De verlichting is de
laatste tpd op een zeer behoorlpk peil gebracht, de
plantsoenendienst heeft met deskundige krachten
haar werk op smaakvolle wpze verricht. Jammer
daarom is het, dat de jeugd niet vrp te pleiten is
van vernieling of beschadiging ervan. Wettigt de
grote subsidie door de gemeente aan de Natuur-
wacht, geen betere bestrpding van de verniel
zucht?
Door de gemeentelpke reinigingsdienst wordt
steeds hard gewerkt om onze straten en pleinen
schoon te houden. Waarom gooit men toch altyd
papier en afval op straat? Thuis gooit men het
De mededeling van de heer Vanneste, directeur!toch ook niet op de vloer? Veel in daarvoor biyk-
van het West-Vlaams economisch studiebureau op baar geëigende straten, heeft een voor de bewo-
de Beneluxdag te Brugge, dat de beide Belgische'ners, hinderlijk, maar opgewekt portiekleven
Vlaanderen en Zeeuwsch-Vlaanderen, indien deze'plaats. Misschien is daar ook nog iets tegen te
als één economisch gebied worden beschouwd,'doen.
over een arbeidsreserve van 90.000 werklozenl Het ontbreken van openbare speelplaatsen of
beschikt en dat de metaalnpverheid voor deze ge-lspeeltuinen doet zich vooral in de nieuwe wpken
westen de expansie van de toekomst zal zpn, dient gevoelen. Waarom wordt daar niet het initiatief
ons aan te moedigen tot bespoediging van onze genomen tot het oprichten van een speeltuinver
actie voor de oprichting van de N.V. Haven Ter- eniging?
Mpnheer de Voorzitter, ik hoop dat het college
et is v r eugend dat wp in het afgelopen yan B bevryd van geldeiyke zorgen, spoe-
jaar naast de samenwerking tussen de 5 kanaal- di de gelegOTheid krpgt, datgene uit te voeren,
gemeenten ook de samenwerking hebben zien w|t in a6)lel.lei plannen reeds ,g va9tgeiegd. Dat do
groeien tussen de due Vlaanderen, hetgeen er toe bouw van een nieuw zwembad, hoe goed de nood-
kan lelden dat Zeeuwsch-Vlaanderen, dat buiten oplossin is geweest, daarby tot het eerste zal be-
het Deltaplan valt, en gezien zpn ligging eigenlijk h h ik van harte
Cl AIZ fTT'ATnTlHArtlr. nlllTAM M/\ l\T/trl Av«l AM MMn
De Voorzitter: Ik zal trachten, de heren voor-
Blpkbaar zpn we met het nieuwe uitbreidings- ?°k S™ten^e's buni,t,en de Nederlandse economie,
v - i tenslotte toch zou worden opgenomen in een
plan in de Serlippenspolder nog niet veel verder 1r,
gekomen dit jaar. Als wp zien dat in juli 1954 economische belangensfeer, waardoor Terneuzen
hiervoor reeds opdracht aan ir. Gouwetor is ge een onpartpdige en vrpe kans zal worden geboden,
geven, en dat in september 1956 burgemeester en* De reeds merkbare symptomen van een zp het
wethouders aan de raad berichten, dat nu althans J*75™e^lng 1'ussen de vyf kanaal-
wel kan worden aangegeven waar het uitbreidings-gen\eenten ,e\ dt%3 Vlaanderen kunnen al een
ninn Wan werden eonrmeeteerd zien wii noB wei- e8rste ««puls betekenen om uit de bestaande 11
plan k^m_worden geprojecteerd, zien wp nog wei
nig resulöiten. Natuuriyk zyn er bepaalde moei-
ïykhedaWte overwinnen waar zpn die niet
passé te geraken
Indien de Oprichting van de N. V. Haven Ter
maar er zit toch weinig vaart in. En dat terwpl neuzen een feit zou worden, dan zou tevens de
er toch reeds een bedrag van ruim 19.000 aan mogelpkhe.d zijn geboden om met onze Benelux-
honorarium aan de heer Gouwetor is uitbetaald.'Pai'ners te p.aten over de wederinvoering van
De begroting zelf is duideiyk en overzichteiyk c'e v°°c Terneuzen onontbeeriyke speciale spoor-
samengesteld. De gemeente-secretaris en liet wegtarieven, welke in het kader van de Europose
secretariepersoneel, zpn, dat blpkt ook hier wel éénwording nog moeilpk nog langer zullen kunnen
uit, ten volle voor hun taak berekend. Over de worden geweigerd, aangezien de huidige toestand
voorlichting, die wp als raadsleden soms nodig °P flagiante wijze indruist tegen het principe van
hebben, en die door d? secretaris en zpn staf steeds een Gemeenschappelijke markt,
vlot verstrekt worden, hebben wy niets dan lof.' Terneuzen en de daarachter liggende kanaal-
Bp de afdeiingsvergaderingen zpn tal van vraas- zóne bieden van nature belangryke mogelpkheden,
punten reeds beantwoord en zpn tal van vraag- welke door de onlangs opgerichte U.T.S. en Je
stukken de gemeente betreffende, reeds uitvoerig toenemende woningbouw in de gemeente worden
besproken. Het zou onjuist zyn en tpdrovend die gestimuleerd.
hier allemaal te herhalen. Op één vraagstuk wil-' Daten wp daarom hopen dat. niettegenstaande
len wp nog wpzen en wel het grote tekort aan de toenemende verzilting en vervuiling van het
parkeerruimte, vooral op woensdag, als de markt kanaalwater, welke de behoefte aan een gemeen-
hiertoe niet gebruikt kan worden. Kan onder- schappelijke afvoerleiding en een spaarbekken
zocht worden of b.v. een gedeelte van de Scliepen-
dyk, met medewerking van rykswaterstaat, hier
voor beschikbaar zou kunnen komen?
Tenslotte nog iets over onze eigen politieke or
ganisatie en onze eigen fractie. In het komende
jaar bestaat de C.H.U. 50 jaar. Wij zouden dit feit
zeker hier vanavond niet aanhalen, ware het niet,
dat het in 1958 ook 50 jaar geleden is dat de eerste
C.H.-raadsfractie in deze raad optrad. Deze eerste
C.II.-fractie bestond uit de heren D. J. Dees, R.
doet groeien, 1958 het jaar moge zijn, waarin de
eerste spade in de grorid zal worden gezet voor
de bouw van de nieuwe sluis te Terneuzen, waar
door evenals in het verleden wederom een stoot
zal worden gegeven aan de economische opbloei
van de haven van Terneuzen.
De heer Fijn van Draat: Mpnheer de Voorzitter
Nu wp voor de laatste maal in deze zittingspe
riode, bp het aanbieden van de gemeentebegro-
T T5 j j.jting, in de gelegenheid zpn, onze gedachten te la-
Scheele en J de Brupne. Vóór die tyd werden del tens' v°erleden e„ 'toekomst van onze ge-
Hervormde leden van deze raad in A.R. verband meeme> wU jk met enkele woorden hier gaa*ie
gekozen. Toen echter in de eerste jaren van deze
eeuw, de A.R.-partp in de praktpk meer en meer
werd de partij der Gereformeerde kerk, ook hier
ter stede, was dit voor de positief Hervormden,
niet meer mogelpk daar deel van uit te maken.
Men ging als overtuigd Hervormden zpn eigen
weg. Een afdeling van de C.H.U. werd ook hier
gebruik van maken.
Terneuzen schaart zich wat de begroting betreft
in de zeer grote rp van andere sterk groeiende ge
meenten, wat blpkt uit het grote nadelige slot. Ik
begryp, dat onze wethouder van financiën alles
heeft gedaan om de zaak sluitend te krpgen, maar
opgericht. Juist dit overtuigd en-positief Her- dat omstandigheden buiten zpn wil, de oorzaak
vormd zijn, is in de loop der jaren, in de praktijk zyn van dit resultaat. Zo lang de financiële ver-
het meest eigene geworden by de C.H-U. Dat< houding tussen Ryk en Gemeente niet geregeld is
zeker ook bij onze fractie in deze raad. Wp wil-' en wp niet financieel onafhankelpk zpn, zo
len ook het komende jaar als C.H.-fractie in deze: lang het centralistische streven van de landsrege-
overtuiging verder gaan. Moge God ons hiertoe'"lig niet verandert, zullen sluitende begrotingen
voor snel groeiende gemeenten wel blpven be
staan. De commissie-Oud is zo langzaamaan een
oude commissie, maar de voorstellen biyven voor
lopig uit.
En toch mpnheer de Voorzitter is het prettig,
dat wp kunnen meewerken aan het bestuur van
de kracht en wpsheid geven.
De heer Camps: Edelachtbare heer Burgemees
ter, Mpne heren! De in de schaduw van de be
stedingsbeperking opgestelde gemeentebegroting
voor de dienst 1958, doet onwillekeurig denken
aan het gezegde: „Wo du nicht bist Herr Organist,'de gemeente, hetgeen ons makkelpker wordt ge-
da schweigen alle Flöte" en daarom kunnen wp! maakt door de deskundige voorlichting van het
ditmaal volstaan met een korte maar een daarom'gemeentelpke ambtenarencorps,
niet minder ernstige beschouwing. I Terugblikkend, zien wp, ondanks alles, een ver-
De Terneuzense gemeentebegroting, evenmin blpdende groei van onze bevolking, welke naar
als de meeste begrotingen welke heden ten dage verluidt dit jaar nog de 15000 zielen zal berei-
het licht zien, biedt geen ruimte meer voor nood-'ken.
zakelpke investeringen in economische objecten, Door die groei, welke naar ik hoop, zich zal
wat als gevolg zou kunnen hebben dat de toe- blijven voortzetten en welke een gelukkige uitzon
komst van Terneuzen als zeehaven op het spel dering is, in vergelpk met de in aantal steeds fe-
staat. jruglopende bevolking van Zeeuws-Vlaanderen,
Om dit noodlottig verloop tegen te gaan, dient, wordt Uw college steeds gesteld voor vraagstuk-
volgens onze fractie de reeds te lang besproken ken waarbp huizen en scholenbouw, alsmede de
N.V. Haven Terneuzen zo spoedig mogelijk haar
beslag te krpgen, zp het dan ook met een gering
startkapitaal.
haven-uitbreiding, boven aan de lijst staan
Hopelijk komt d^ uitbreiding van Terneuzen
niet in de knel door beperkte gemeente-grenzen.
lopig te beantwoorden, en ik zal beginnen bp de
heer Ribbens.
Allereerst wil ik de heren dankzeggen, die my
een afschrift gegeven hebben van hun algemene
beschouwingen. Dit vergemakkelpkt het beant
woorden van de verschillende vragen zeer.
De heer Ribbens heeft opgemerkt, dat de be
hoeften van een groeiende stad veel groter zpn
dan van een stad, die min of meer stilstaat en
vraagt, of het gemeentebestuur pogingen doet om
de landelpke overheid hiervan te overtuigen.
Wp houden herhaaldelpk, o.m. wat betreft de
verdeling van de gelden voor de woningbouw con
tact met de centrale overheid en brengen o.a. naar
voren, dat wy naar ons inzicht recht hebben op
een grotere uitkering, dan een gemeente, die niet
zo sterk groeit als Terneuzen. Verder heeft de
heer Ribbens gevraagd, of gedacht is aan uitbrei
ding van industrieterrein. Het College is bezig, om
terreinen voor kleinindustrie en ook voor groot
industrie aan te kopen, die daarvoor geschikt kun
nen worden gemaakt. Voor klein-industrie gaat dit
wel gemakkeiyker dan voor groot-industrie, In elk
geval heeft het zeer zeker onze aandacht, evenals
de krotopruiming. In verband hiermede hebben wy
het saneringsplan, opgesteld door de heer Ir. Her
man de Groot en wy zpn bezig met onder oog
te zien, of wp hiermede vooruit kunnen of dat het
nodig zal zpn, om dit te herzien en te beginnen
met een partiële daadwerkelpke saneringsplan,
waarin die buurten vallen, waar veel onbewoon
bare woningen zpn.
Ik wil opmerken, dat wanneer U verder in het
land rondkijkt, Terneuzen er betrekkelpk goed af
komt wat betreft de krotwoningen. De verhouding
tot het aantal behoorlpke woningen is wel wa*
gunstiger in vergelpking met andere plaatsen van
dezelfde omvang, wat niet wegneemt dat dit een
onderwerp van voortdurende zorg is.
Ik hoop, dat U niet al te optimistisch bent wat
betreft een nieuw lyceum. We kunnen in zoverre
hoop hebben, dat het weer in bespreking is. Het is
met deze rpksgebouwen een enigszins zonderlinge
gang van zaken. Af en toe hoort men iets, dan ls
er weer stilte en moeten wij maar afwachten, wan
neer het weer eens op tafel komt. Er wordt nu
weer gezwegen over het Rpkskantorengebouw. Wp
hebben daar weinig invloed op, alleen als presi
dent-curator en voorzitter van de commissie van
toezicht op het m, o. van het Lyceum kan ik aan
drang uitoefenen, dat de toestand onhoudbaar is
en de leerlingen straks niet meer geborgen kun
nen worden, dus dat er een andere maatregel moet
genomen worden dan het bouwen van noodbarak-
ken.
De mogelpkheid van een meer billpke bereke
ning van de onderhoudskosten voor de scholen zal
door het gemeentebestuur onder ogen worden ge
zien. Ik weet alleen niet, of dit erg eenvoudig zal
zijn, omdat rekening moet worden gehouden met
wat in de L.O.-wet is bepaald. Omdat ook andere
heren hierover gesproken hebben in de afdelings
vergaderingen, zou ik in het algemeen een opmer
king willen maken. De afdelingsvergadering is een
informele voorbehandeling van de begroting. De
begroting wordt officieel behandeld in deze verga
dering, dus het behoeft geen van de leden te be
letten, om opmerkingen, die in de afdelingen ge
maakt zpn, in de openbare raadsvergadering te
herhalen. Er komt wel een kort afdelingsverslag
in de krant, maar de afdelingsvergadering maakt
geenszins behandeling in de begrotingsvergadering
overbodig en daar zullen dus ook alle mogelpke op
merkingen op hun plaats zijn, die men uit demo
cratisch oogpunt nodig vindt om te herhalen. An-
derzpds is het nut van de afdelingsvergadering, dat De heer De Fepter heeft geïnformeerd, hoe het
met een enkele toelichting van het college de vra- staat met de overname van de haven. Ik herinner
gen voldoende behandeld zpn
Het mag volstrekt niet de indruk wekken, dat
het college de bedoeling heeft om de begroting in
plaats van in de openbare vergadering in een afde
lingsvergadering te bespreken.
Evenals de heer De Fepter heeft de heer PJb-
bens aandacht gevraagd voor het handhaven van
de orde in de Nieuwstraat en de Noordstraat. De
politie heeft daar alle aandacht voor, maar het is
n de praktpk uitermate moeiiyk om op te treden.
vVanneer een agent in aantocht is, verplaatst zich
de baldadigheid of het rumoer, dat men blpkbaar
ïodig vindt en het is moeilpk, om dan een proces
verbaal op te maken, hoewel dit de laatste tyd
,och veel gebeurt. Het is te hopen, dat het door
voortdurend toezicht en ingrppen mogelpk is, dat
leze wantoestanden verminderen.
De heer Ribbens vraagt in verband met het be
irag voor het E, T. I., of wy hiervan resultaten
zien
Het is met het E. T. I. zo, dat directe resulta
ten niet aanwysbaar zyn. Wél kan ik verzekeren,
dat er regelmatig contact is met het E. T. I. en dat
vp over de mogelpkheden van industrie-vestiging
vaak gecorrespondeerd hebben en zij vaak bp ons
om inlichtingen komen. Het is bekend, dat het
E. T. I. vertegenwoordigd is in de commissie sa-
nenwerkende gemeenten kanaalzone en in de
•verkcommissie hiervan, waarin ook de belangen
van Terneuzen naar voren komen, al zyn wy het
liet altijd eens. Men heeft nu eenmaal verschil
lende opvattingen over de wpze, waarop deze be-
angen voor Terneuzen behartigd moeten worden
Ik geloof, hiermede de vragen van de heer Rib-
jens te hebben beantwoord.
Het betoog van de heer Hol, dat ;k met belang
stelling heb aangehoord, was meer over de hoof
den van ons heen naar de centrale overheid ge-
icht, die eigenlpk de oorzaak is van de moeiiykhe-
den, waarin wp op het ogenblik door de bestedings.
oeperking verkeren.
Ik vind het prettig dat hy opgemerkt heeft, dat
men de zaak verkeert stelt wanneer men de moel-
ïykheden wpt aan de gemeente.
Dat is gelukkig van andere kanten ook tegenges
proken en ik betwyfel, of dit de algemene opinie
is. Dit zou onbillpk zijn, omdat wij met onze uit
gaven grotendeels afhangen van wettelpke bepa
lingen, waarin het Ryk bepaalde uitgaven voor
schrijft.
De moeilpkheden van de financiën liggen op het
zelfde plan. Wp moeten maar zien, hoe wp aan
het geld komen en dat is niet eenvoudig.
Wp zpn nu volop bezig te trachten, wat ons min
of meer is onthouden bp de vorige woningbouw
lening, vergoed te krpgen bp ons aandeel in de
nieuwe lening.
Ik heb daar vrp goede hoop op, gezien de laatste
besprekingen, die door mp gevoerd zijn in Den
Haag, maar er is nog niets bekend, nóch wat be
treft rentevoet nóch van het bepaalde bedrag.
Het is mpn persoonlijke indruk, dat men na deze
goed geslaagde lening echter nog wel eens zal
overgaan tot het uitschrpven van een volgende le
ning, omdat het bedrag bp lange na niet toerei
kend zal zpn, om in de behoeften van de verschil
lende gemeenten te voorzien.
De heer Hol vraagt, of wp een mogelpkheid zien,
om in Terneuzen iets voor de visserp te doen.
Ik moet bekennen, dat wp dat onderwerp nog
niet hebben bekeken, omdat dunkt my daar nog
geen bepaalde reden voor is. Dat is niets voor de
allernaaste toekomst. Ik weet niet, of het belang
hierbp voor Terneuzen groot zal zijn, maar ik wil
gaarne toezeggen, dat wp het zullen bekpken.
De opmerking over de afdelingsvergadering hek
ik al behandeld. Ik zal me nu bepalen tot de vra
gen van de heer DeFeyter.
Deze heeft het rapport-Oud wel sterk in 't licht
gesteld. Ik geloof niet, dat met het rapport-Oud de
steen der wpzen is gevonden. Ik voor my geloof
dat de zelfstandigheid van de gemeenten niet ge
baat is met een uitermate beperkt terrein, waarop
deze zelf hun inkomsten zullen kunnen werkrpgen
maar dat men in een heel mdere richting een op
lossing zal moeten vinden, dat men of de autono
mie van de gemeenten ook in theorie zal moeten
afschaffen, of af moet stappen van de verouderde
gedachte, dat degene, die de financiën verstrekt
ook doorlopend toezicht en zeggenschap moet heb
ben over de besteding van deze gelden.
Wanneer kleine gemeenschappen hun zelfstan
dig belastinggebied steeds verder door het Rpk zien
beperken, dan rust bp het Ryk de plicht om die
kleinere publiekrechtelpke eenheden hun levens
vatbaarheid te laten behouden door hun een deel
van de Rijksinkomsten te verschaffen, waarbp ook
het toezicht uitermate beperkt en de besteding
van dit geld aan het inzicht van de plaaselpke
overheid overgelaten wordt. Deze moet geacht
worden voldoende wpsheid aan de dag te leggen,
om deze gelden, waarop zp toch het recht heeft,
te besteden.
Ik geloof, dat er enige jaren overheen zullen
gaan, eer zulke ingrppende maatregelen voor de
financiering van de behoeften der plaatselpke
overheid zullen worden ingevoerd.
U vraagt, of de Vereniging van Nederlandschs
Gemeenten in dit opzicht voor de gemeenten wel
nuttig werk doet. Wanneer U de verschillende on
derwerpen, die de gemeente raken, in de krant
heeft gevolgd, zult U hebben opgemerkt, dat dr
Ver. van Ned. Gemeenten in diverse commissies
is ingeschakeld en men zich uit eigener beweging
bp herhaling tot de verschillende departementen
heeft gewend in het belang van de gemeenten.
Verschillende malen worden ook de gemeente
besturen, die daarbij betrokken zpn, gehoord en zo
heb ik vaak voor Terneuzen een vergadering bij
gewoond, waarin maatregelen worden beraamd
t.a.v. van Deltaplan enz.
De heer De Fepter is verder uitvoerig ingegaan
op het uitbreidingsplan van de gemeente. Hy heeft
ook gevraagd, of het mogeiyk is een kostenbere
kening te maken van verschillende werken, die
b.v. in verband met het Deltaplan hier in de ge
meente noodzakeiyk zullen biyken.
Uiteraard is er altyd wel een zeer globale ra
ming van de kosten, die daaraan verbonden zyn,
maar het is niet zo, dat wp met enige nauwkeurig
heid kunnen ramen, wat b.v. de demping van de
oostelpke waterleiding kost of het daarmede in
verband staande rioolstelsel. Dit zpn werken, die
grotendeels nodig zpn geworden doordat de zeewe
ringen in verband met de watersnood zullen moe
ten worden verhoogd. Dit is een moeilpk punt.
Eén van de punten, die in de bespreking met de
Vereniging ter sprake komen, is in welke verhou
ding het Rpk in de kosten zal bpdragen. Dat is nog
niet bekend. Als gevraagd wordt aan de gemeen
ten, die veel nauwer hierbp betrokken zpn: hoe
wilt U dat financieren, dan weet men het ook niet.
De werken zullen moeten worden uitgevoerd. Wan
neer wp hier een heel ander verloop van de riole
ring krpgen, dan brengt dit ernorme kosten mee en
dat de gemeente dit niet zal kunnen betalen, is dui-
ïyk. Met die twee gegevens is dus de conclusie, dat
het Rpk het zal moeten betalen. Een nauwkeurige
kostenberekening is Dog niet mogeiyk.
hem er aan, dat op 13 september 1956 in principa
besloten is tot overname van de Rpkshaven. Ik heb
meerdere malen daarna gezegd, dat dit een aange
legenheid is, die niet zo vlug kan worden afge
handeld. Wp hebben ons juist daarom verzekerd
van het advies van Ir Tuyn die ons bpstaat, wat in
zoverre nuttig resultaat heeft gehad, dat wat be
treft de tijdsduur hp vluger en door zpn meerdere
deskundigheid beter contact heeft kunnen hebben
met de Rpkswaterstaat. Er zal zeker nog wel een
jaar overheen gaan, eer deze zaak in kannen en
kruiken is.
Er komt bij deze overname heel veel kpken.
Houdt U alleen maar eens rekening met wat er
moet worden verstaan or.d r de vernieuwing van
de haven, welke gekapitaliseerd aan de gemeente
wordt vergoed. Dat is op zichzelf een begrip, voor
verschillende uitleg vatbaar. Men moet het b.v.
eerst eens zpn, wat men onder vernieuwing moet
verstaan.
Het gaat tenslotte om het geld. In deze tpd van
bestedingsbeperking is het misschien beter even
af te wachten, tot de tpden wat gunstiger zijn, doch
afgezien hiervan zou het zeker toch nog wel enige
tyd duren. Ik hoop, dat ik na niet te lange tpd de
raad zal kunnen uitnodigen voor de toegezegde
bespreking met Ir Tuyn.
Verder heeft U gevraagd naar de verdere plan
nen van de woningbouwvereniging „Werkmans
belang".
Het is bekend, dat in verband met de circulaire
van 12 juni 1957 bp het bouwprogramma vertra
ging is ontstaan. De 168 woningen kunnen worden
afgebouwd. U weet, dat wij een 3-jarenplan had
den met 3 complexen woningen, de reeds genoem
de 168 woningen en dan nog 2 complexen.
Nu zijn wij gedurig bezig, om te proberen die
continuïteit vast te blijven houden, zodat straks
weer een behoorlijk aantal woningen gebouwd zal
kunnen worden. Wat daarvan zal lukken, weet ik
niet.
De plannen zpn dus klaar, het hangt alleen af
van de centrale overheid, of deze zal kunnen mee
werken om de woningnood te verminderen.
Verder stelt U nog de vraag, waar ik niet zo
direct op kan antwoorden, n.l. hoeveel bouwgrond
er nog beschikbaar is.
Ruw geschat is er op het ogenblik ongeveer 5 ha
beschikbaar. Wij zijn daar voortdurend mee bezig.
Het is heel moeilijk op te lossen, om de gemeente
de beschikking te laten hebben over voldoende
bouwgrond voor nieuwbouw. Dat is altpd een
moeilpke keuze. Moet men dat lang van te voren
doen en de bouwgrond dan renteloos laten liggen,
of moet men wachten met aan te kopen tot deze
weer direct uitgegeven kan worden?
Wij geloven, tot heden over het algemeen hier
mede wel te zpn geslaagd.
Wat betreft de kritiek over de heer Gouwetor
wil ik het volgende opmerken. In 1954 heeft de
heer Gouwetor opdracht gekregen om een uit
breidingsplan te maken. Wp wisten in 1954 van de
praktipk van de opstelling dezer plannen weinig
af, zodat Uw raad en het college van burgemeester
en wethouders de gedachte hadden, dat hier een
uitbreidingsplan zou komen voor de gehele ge
meente. Er is toen mede op aanraden van Ir. Gou
wetor. Ir Jacobsen ingeschakeld, die een prognose
gemaakt heeft van de bevolkingsaanwas en hoe
die in de toekomst zal moeten worden verzorgd,
hoe iedere categorie een plaats zal moeten hebben.
Wp konden niet wachten, tot het totale plan
klaar was, en hadden behoefte aan een partiële
wpziging, omdat er een sportpark moest worden
aangelegd enz. en talrpke andere „opderwerpen,
die onmiddellpk voorziening behoefdetn.
In 1954 is er dan een an-tere situering gegeven
aan de Molendyk, de nieuwe R. K. Jongensschool,
'n de Zeven Triniteitspolder; in september 1955 is
de wijziging van het sportpark vastgesteld. Het
zpn maar enkele voorbeelden, die hier aanhaal.
U hebt zelf ervaren, dat al .dese plannen in de
-aad zpn besproken én vastgesteld. Ook nu onlangs
is de laatste partiële uitbreiding vastgesteld en
hebben wp tekeningen gekregen van het oostelpk
bolwerk en de Zuidlandpolder.
Naar myn mening wordt hier dus geregeld door
de heer Gouwetor aan gewerkt. Dat het lang
duurt, betreuren wp met de architect zelf en
waarschpnlpk ook de woningbouwvereniging. Of
het vlugger kan, is uitermate moeilpk te beoorde
len. Bp deze technische kwesties kunnen wp als
leek niet zeggen: het had vlugger gekund. Mis
schien wel iets vlugger, maar of het belangrijk
zou schelen, betwijfel ik. Ik geloof niet, dat het
fair is tegenover de heer Gouwetor om de schuld,
dat wij soms wat laat met de woningen gereedko
men, op zijn rug te schuiven.
U vraagt, of er een mogeiykheid is dat er meer
parkeerruimte in Terneuzen komt. Deze kwestie
is in studie, n.l. om ruimte op de Schependijk te
scheppen. Andere ruimten zpn er in Terneuzen
niet. Het is een onaangename gewoonte, die overal
wordt ondervonden, om de auto's gewoon op straat
neer te zetten, maar het is moeilpk om een oplos
sing te vinden. Het zou erg eenvoudig zijn om het
parkeren aan één kant van de straat te verbie
den, maar dan krpgt men weer voortdurend klach
ten van mensen, die steeds de auto van een over
buurman voor hun deur hebben staan. Wp zpn
voortdurend bezig, om hier een oplossing voor te
vinden.
De heer Fijn van Draat heeft de opmerking ge
maakt, die wp kunnen onderschryven, terzake van
de bestedingsbeperking; de moeiiykheden Nieuw-
straat/Noordstraat worden bezien en wy zullen
trachten te doen wat er aan te doen is. Het doet
my genoegen, dat hp klaagt over de ergerlpke
wpze, waarop iedereen maar rommel op straat
gooit. De straten liggen, nadat zij zaterdagsavonds
nog geheel gereinigd zpn, zondagsavonds soms zó
vol, dat het lpkt of iedereen zpn papiermand leeg
gegooid heeft. Bp de bevolking moet het leven dat
zo goed geen papieren op de huisvloer worden
neergeworpen, het niet te pas komt dit op de
straat te doen.
Er is ook al gezegd, dat er te weinig initiatief
leeft t.a.v. kinderspeelplaatsen. Dit is ook iets, wat
uit het particulier initiatief zou moeten voortko
men. Ik hoop dat, nu dit nog eens naar voren
is gekomen, men hieraan gevolg zal geven.
De algemene beschouwing van de heer Camps
geeft weinig aanleiding, om daarop in te gaan, om
dat het betreft de opzet van de N. V. Haven Ter
neuzen. Ik kan alleen zeggen, dat het my enigs
zins verbaast dat hij deze opmerking maakt, om
dat hy de bezigheden van nabp meemaakt. Hy
weet, dat wij proberen tot resultaten te komen,
doch dat door omstandigheden buiten onze wil wp
in moeilpkheden zyn komen te verkeren, o.m. om
het nodige kapitaal bp elkaar te krijgen.
In de laatste vergadering van het bestuur van
de vereniging Haven Terneuzen is besloten, om tot
oprichting van de N. V. over te gaan. Wanneer hp
het met de verdere uitwerking van de plannen
niet helemaal eens is, is dit geen zaak, die by de
behandeling van de begroting uitgepraat moet
worden. Hp heeft de gelegenheid gehad, om deze
in de N. V. naar voren te brengen. (Slot volgt.)
