■■I
De
kroonrede
plechtige opening der
Staten-Generaal
Prinsjesdag 1957
1 ienduizenden
juichten de Koningin toe
Frankering bij abonnement: Temeuzei
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1957
12e Jaargang Nr 4170
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Temeuzen
Advertentieprijs per mm 15 off minimum pec
H. M. Koningin Juliana heeft dinsdagmiddag voor de
tiende maal sinds haar troonsbestijging in een verenigde
vergadering van de Eerste en de Tweede Kamer de ge
wone zitting van de Staten-Generaal geopend met het
uitspreken van de Troonrede, het staatsstuk, waarin het
regeringsprogram voor 't komende jaar wordt ontvouwd.
Versierde Ridderzaal.
KONINKLIJKE RIJTOER
DOOR 's-GRAVENHAGE
Geestdriftige toeschouwers
doorbraken de politie-
afzetting
De duizenden toeschouwers langs
de route van de koninklijke rij
toer waren gistermiddag zó
geestdriftig, dat zij, toen de
rode landauers in de verte aan
kwamen, de politie-afzetting
doorbraken, de straat oprenden
en maar een hele smalle door
gang overlieten. Zij wilden de
passerende koninklijke familie
van dichtbij zien.
Commissie onder Soekarno
en Hatta zal „leger-
vraagstukken" oplossen
Premieregeling voor het
schieten van houtduiven
beëindigd
Het nummer van heden
telt 12 pagina's
DE MILJOENENNOTA
1957
Het Koninklijk Paar gefotografeerd in de Ridderzaal tijdens het uitspreken van de Troonrede door
HM. de Koningin.
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Adm-'-'-tratle-adres: Smldswal
Tele' >n 2073 en 251C
Ni 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: 6,per kwartaal: per
maand 2,per week 48 cent. Losse nrs 9 et
DE VRIJE ZEEUW
advertentie ƒ2,25
Rubriek Kleine Advertenties (géén handelsadver
tenties) 5 regels 1,Iedere regel meer 30 et
Voor het maandagnummer: zaterdags li
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur
Bureau van dit Blad. 20 cent meer
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Met het gebruikelijke ceremo
nieel heeft de vorstin zich daar
toe, vergezeld door Prins Bern-
hard in de gouden koets naar de
Ridderzaal begeven.
Aanvankelijk zouden ook de
Prinsessen Beatrix en Irene haar
ouders vergezellen, doch Prinses
Beatrix kon door een blessure
tengevolge van een val niet aan
wezig zijn, terwijl Prinses Irene
wegens een lichte griep het bed
moet houden.
Zoals sinds 1953 gebruikelijk is
vertrok de stoet van het konink
lijk paleis aan het Voorhout naar
het Binnenhof.
Meer nog dan de plechtigheid,
welke zich daar in de besloten
heid van de Ridderzaal voltrekt,
is Prinsjesdag aanvankelijk de
benaming van de feestelijk ge
vierde verjaardag van prins-stad
houder Willem V voor de dui
zenden Hagenaars en landge
noten, deze feestelijke stoet,
waarin de Koningin, omgeven
door hovelingen en begeleid door
een militair escorte in ceremo
nieel tenue, zich in de gouden
koets naar de Ridderzaal be
geeft. Dit is een uitgelezen gele
genheid om de vorstin te begroe
ten. Het is een schouwspel, dat
men zich niet gaarne zou laten
ontgaan, ook als men het al enige
malen heeft gezien. De duizen
den, die deze dag op de been zijn,
leveren er het duidelijke bewijs
voor. Reeds vroegtijdig zijn de
Hagenaars en velen van buiten
op deze feestdag naar de binnen
stad getrokken, waar een druk
te van belang heerste. Er zijn tri
bunes, vanwaar men een goed ge
zicht heeft op de sprookjesach
tige stoet en er zijn kijkplaatsen
achter de vele vensters van hui
zen en kantoorgebouwen langs
de route.
In de Ridderzaal, waar een
fraaie versiering met bloemen en
planten was aangebracht, waren
dit jaar meer plaatsen ingeruimd
dan vroeger met het oog op de
uitbreiding der beide Kamers.
Deze uitbreiding had mede tot ge
volg, dat er meer gasten aanwe
zig waren. Ieder Kamerlid kan
namelijk een genodigde mede
brengen. Door de looppaden te
versmallen en het aantal arm
stoelen te verminderen heeft men
kunnen bereiken, dat een aantal
plaatsen werd gewonnen.
Met de leden van de Staten-
Generaal hadden velen zich al
vroegtijdig in de feestelijk ge
tooide zaal verenigd. Naast het
stemmige zwart der herenkleding
zag men er het goud en zilver
van ambtsgewaden, fleurige toi
letten der dames en verscheidene
uniformen.
Later namen tegenover de
troon hun plaatsen in de minis
ters en de staatssecretarissen en
de leden van de Raad van State.
De voorzitter van de verenigde
vergadering der Staten-Generaal,
mr. J. A. Jonkman, deed vooraf
de griffier, jhr. mr. J. Roëll voor
lezing geven van zijn benoeming
tot voorzitter der Eerste Kamer
en benoemde daarna de commis
sie van in- en uitgeleide. Deze
werd samengesteld als volgt:
Algra, lid der Eerste Kamer;
prof. mr. Oud, lid der Tweede
Kamer; mr. Burger, lid der Twee
de Kamer; mevrouw Luyckx—
Sleyfer, lid der Eerste Kamer;
mr. Lichtenauer, lid der Eerste
Kamer; prof. mr. Romme, lid der
Tweede Kamer; Van de Wetering,
lid der Tweede Kamer; prof. mr.
De Grooth, lid der Eerste Kamer;
Van Eysden, lid der Tweede Ka-
In het eerste rijtuig zaten H. M.
de Koningin, Z. K. H. Prins
Bernhard en de kleinste Prin
ses Marijke. De Prinsessen
Beatrix en Margriet volgden in
de tweede landauer. In snelle
draf ging een ere-escorte van
de Haagse bereden politiebri-
gade in gala-uniform, gevolgd
door de hoofdcommissaris, de
heer Gualtherie van Weezei, en
diens adjudant, dr. Peijster.
De duizenden Nederlanders, die
de koninklijke familie na de
tocht naar de Ridderzaal nog
eens wilden zien, juichten vol
vuur toen de stoet langs kwam.
In de volg- en escorterijtuigen
zaten hofdignitarissen.
De tocht die ruim een half uur
duurde, ging van het Huis ten
Bosch 'door de Haagse binnen
stad en daarna weer terug naar
Huis ten Bosch.
mer en mevrouw HeromaMey-
link, lid der Tweede Kamer.
Onder leiding van haar voor
zitter, de heer Algra, begaf deze
commissie zich naar de ingang
van de Ridderzaal om Koningin
en Prins te ontvangen.
Zodra de ceremoniemeester de
komst van Hare Majesteit had
aangekondigd, rezen alle aanwe
zigen van hun zetels op. Vooraf
gegaan door de ceremoniemees
ter, de kamerheren, de grootoffi
cieren en de grootmeester geleid
de de commissie de Koningin,
en Prins naar de troon.
Nadat allen hadden plaats ge
nomen, ving de Koningin aan
met het uitspreken van de Troon
rede. Na de rede stelde mr. Jonk
man een „leve de Koningin" in,
waarmede de aanwezigen instem
den.
Voorafgegaan door de leden
der Commissie van in- en uitge
leide en de grootmeester begaven
de vorstelijke personen zich naar
de ontvangkamer, waar zij nog
enkele ogenblikken vertoefden.
Nadat de leden der commissie
in de zaal waren teruggekeerd en
de voorzitter hadden medege
deeld, dat zij zich van hun taak
hadden gekweten, sloot mr. Jonk
man de vergadering. Terwijl de
Koningin in de gouden koets
plaats nam en het escorte zich
formeerde, verzamelden de leden
van het corps diplomatique zich
met hun dames bij de middelste
poort van het Binnenhof om
Hare Majesteit een groet te bren
gen- j
H. M. de Koningin droeg een
lindengroene fluwelen robe in
empire-stiji verwerkt met oude
kant, suède handschoenen in de
zelfde kleur als de kant en een
struisveren hoed in de tint van
de japon. Zij droeg het grootkruis
der Orde van de Nederlandse
Leeuw.
Z. K. H. Prins Bernhard was ge
kleed in 't ceremonieel tenue der
grenadiers en droeg het comman
deurskruis der Militaire Willems
orde en tevens het grootkruis
der Huisorde van Oranje.
De leiders der verdeelde Indo
nesische strijdkrachten hebben
besloten de oplossing van de
„vraagstukken van het leger"
aan een commissie over te laten
die zal worden geleid door pre
sident Soekarno en dr. Hatta.
Dit heeft kolonel Sarbini, de mi
litaire commandant van Oost-
Java, dinsdag medegedeeld. Hi,
zei een eed van trouw te hebben
afgelegd aan de commissie na
mens zijn collega's.
Sarbini heeft deelgenomen
aan de nationale conferentie in
Djakarta. Hij zeide, dat hij en
zijn mede-officieren „onvoor
waardelijk alle besluiten van de
commissie zouden gehoorza
men".
De premieregeling, krachtens
welke aan jachtaktehouders en
houders van een vergunning ex
artikel 53 van de jachtwet) bij
inlevering van de rechtervleu
gel en de rechterpoot van iede
re geschoten houtduif 75 cent
wordt uitbetaald, wordt met in
gang van 1 oktober 1957 beëin
digd.
Na 28 november a.s. kunnen
vleugels en poten van houtdui
ven niet meer bij de provinciale
voedselcommissarissen worden
ingeleverd.
De premieregeling had ten
doel de schade, die houtduiven
aan de landbouw veroorzaken,
te bestrijden.
-k De Tsjechoslowaakse politie
heeft in het vervolg het recht
het rijbewijs en zelfs de auto
van een in staat van dronken
schap achter het stuur aange
troffen automobilist in beslag
te nemen.
A Bij overstromingen in het
Perzische gedeelte van Azer-
beidsjan zijn circa 100 mensen
om het leven gekomen en 10
dorpen verwoest.
H.M. de Koningin nijgt voor het vaandel van de voor de Riddersaal opgestelde erewacht bij de
aankomst van het Koninklijk Paar op het Binnenhof
H. M. Koningin Juliana heeft gistermiddag in de Ridderzaal te
's-Gravenhage de gewone zitting van de Staten-Generaal 1957
1958 geopend met het uitspreken van de volgende Troonrede:
Leden der Staten-Generaal,
EEN zeer bewogen jaar ligt achter ons. De internationale
spanningen duren onverminderd voort. In onze nationale
economie is het evenwicht verbroken.
Terwijl de nationale welvaart en de werkgelegenheid op een hoog
peil zijn gebleven, geven de vermindering van de deviezenreserve en
de ontwikkeling op de kapitaalmarkt reden tot ernstige bezorgdheid.
Hierin komt tot uiting, dat de bestedingen aan consumptie, investe
ringen en overheidsuitgaven te zamen het nationale inkomen over
treffen.
De genomen maatregelen hebben het beoogde doel nog niet
bereikt. Ten dele, omdat zij eerst geleidelijk hun werking kunnen
doen gevoelen, anderdeels omdat blijkens de thans beschikbare
gegevens dieper ingrijpen noodzakelijk is.
Ons volk kan zonder twijfel de gerezen moeilijkheden te boven
komen. Het zal zich daartoe bewust moeten zijn van de ernst van
de situatie en aan een reële beperking van de bestedingen moeten
meewerken. Dit geldt zowel voor de consumptieve uitgaven van de
bevolking als voor de uitgaven van het bedrijfsleven en de overheid.
De regering harerzijds is vast besloten zodanige maatregelen te
treffen of te bevorderen, dat het evenwicht in de verhoudingen en
het vertrouwen in de financiële en monetaire situatie worden her
steld.
Dit beleid drukt zijn stempel op de Rijksbegroting voor 1958. Een
beperking van uitgaven is op vele punten tot stand gebracht. Daar
naast is afgezien van tal van nieuwe plannen. Bovendien moet het
Rijk in zijn financieel beleid rekening houden met de zeer grote
moeilijkheden, die de gemeenten ondervinden bij de financiering ook
van de meest dringende kapitaalsuitgaven. Daarom acht de regering
het voor een gezonde en ongestoorde financiering van de woning
bouw noodzakelijk met ingang van het komende jaar weder over te
gaan tot het verstrekken aan de gemeenten van voorschotten ten
behoeve van de woningwetbouw ten laste van 's-Rijks kas. Onder de
tegenwoordige omstandigheden kunnen de gemeenten de verant
woordelijkheid voor de financiering van deze bouw niet blijven
dragen.
Het Rijk zal er zich voorts vooral ter wille van de gemeenten van
moeten onthouden voor zijn eigen uitgaven een beroep te doen op de
kapitaalmarkt. Het is om deze reden, dat de begroting zodanig is
opgesteld, dat de financiering van de gehele dienst is gewaarborgd
zonder een dergelijk beroep.
verband zullen de vraagstukken van de totale omvang van de pro-
duktie en van de verbetering van de bedrijfsstructuur de bijzondere
aandacht vragen.
De strijd tegen de woningnood blijft nog steeds de meest dringende
taak bij de voorziening in de behoeften van ons volk.
Mede dank zij de gunstige weersomstandigheden in het begin van
het jaar, zal in 1957 een groter aantal woningen gereedkomen dan
in enig voorgaand jaar het geval was. Verwacht mag worden, dat
meer dan 80.000 woningen aan de woningvoorraad zullen worden
toegevoegd. Het streven van de regering blijft, ook in het komende
jaar, gericht op een binnen het kader van de bestaande mogelijk
heden zo groot mogelijke woningbouw. Het is haar voornemen
de financiering van 40.000 woningwetwoningen mogelijk te maken.
Ter betere aanpassing van de Rjjkssteun aan de werkelijke behoeften
en ter stimulering van de bouw van particuliere woningen met een
redelijke huurprijs is een wijziging van de premie- en bijdragerege
ling woningbouw 1953 tot stand gebracht. Verwacht wordt, dat mede
dank zij deze maatregel met de bouw van 40.000 particuliere wonin
gen zal worden aangevangen.
Ten einde een begin te maken met de consolidatie van de te hoog
opgelopen vlottende schuld der gemeenten en van de schulden, die
moeten worden aangegaan, in het bijzonder voor de nog in dit jaar
ondernomen woningbouw, zal de regering haar medewerking ver
lenen aan een binnenkort door de Bank voor Nederlandsche Ge
meenten tegen marktvoorwaarden uit te geven woningbouwlening.
Maatregelen zijn in voorbereiding om het vrijwillig beschikbaar
stellen van ruimte voor inwoning sterker aan te moedigen. De
mogelijkheden tot het verlenen van een bi.drage in de kosten van
noodzakelijke voorzieningen aan de woningen zullen worden ver
ruimd,
De samenwerking tussen Nederland, Suriname en de Nederlandse
Antillen in de geest van het statuut heeft de voortdurende aandacht
der regering. Na ontvangst van een binnenkort te verwachten advies
van de c ommissie tot herziening van de staatsinrichting van
Nederlands Nieuw-Guinea, hoopt de regering aan de Staten-Generaal
te kunnen aanbieden een ontwerp van wet tot partiële herziening
van de bewindsregeling Nieuw-Guinea, dat een ruimer uitzicht zal
bieden voor de politieke ontwikkeling van dat gebied.
In de samenwerking tussen de vrije landen wordt een nieuw
perspectief geopend door de ondertekening van verdragen betref
fende een Europese economische gemeenschap en een Europese
gemeenschap voor atoom-energie, alsmede door de tussen de
regeringen der drie* Beneluxlanden bereikte overeenstemming over
het verdrag inzake de economische unie. De behandeling van de drie
hiermede samenhangende wetsontwerpen zal in de komende zitting
veel van uw aandacht vragen.
Een kort uittreksel van
is opgenomen op de pagina's
4 en 7
Ten einde dit mogelijk te maken acht de regering naast beperking
van de overheidsuitgaven een tijdelijke verhoging nodig van de
omzetbelasting op personenauto's en motorrijwielen, op televisie
toestellen en op sigaretten. Bovendien zal de opschorting van de
investeringsaftrek in 1958 moeten voortduren en zal een tijdelijke
heffing van opcenten op de vermogensbelasting worden voorgesteld.
Deze maatregelen leveren tevens een bijdrage tot de beperking van
de bestedingen.
Verdere verhoging van de uitvoer vraagt bijzondere aandacht. Ter
wille hiervan is het nodig te waken tegen het ongunstiger worden
van onze concurrentiepositie op de internatioale markt. Grote voor
zichtigheid bij het nemen van maatregelen, die tot verhoging der
produktiekosten kunnen leiden, is geboden. Zolang de huidige toe
stand voortduurt zullen bedrijfsleven en overheid zich ten aanzien
van de ontwikkeling van het loonpeil de grootst mogelijke beperking
moeten opleggen.
Mede met het oog hierop moet, de prijsstabilisatiepolitiek in
overleg met het bedrijfsleven onverflauwd worden voortgezet. Het
prijsbeleid en het mededingingsbeleid zullen ook moeten bevorderen,
dat kostenverlagingen zoveel mogelijk in de prijzen doorwerken.
Het is dringend noodzakelijk de besparingen op te voeren onder
inschakeling van zo breed mogelijke lagen der bevolking.
Voorstellen ter bevordering van de bezitsvorming zullen u in het
komende zittingsjaar bereiken.
Voor landbouwprodukten vertoont de ongunstige verhouding van
vraag en aanbod op de wereldmarkt geen verbetering. Zij lijkt zelfs
van structurele aard te worden. Voortgebouwd zal worden op de
grondslag, welke de regering het afgelopen jaar heeft gelegd. In dit
Het levensbelang van de Noord-Atlantische verdrags-organisatie
voor de vrije wereld blijft ook van ons land een redelijke defens.e-
bijdrage eisen. In de Verenigde Naties zal de regering haar steun
verlenen aan elk oprecht streven naar politieke ontspanning, herstel
van onrecht en bevordering van de vrede.
Nauwere Europese samenwerking maakt het ons te meer tot
plicht in eigen land verhoudingen te scheppen, die Nederland in
internationaal verband een goede en sterke partner doen zijn.
Ten einde de aandacht geconcentreerd te houden op de vraagstuk
ken, die op het ogenblik centraal staan, spreek ik thans niet tot u
over tal van andere onderwerpen, die nochtans in het komende zit
tingsjaar veel van uw werkkracht zullen vragen.
Beperking op velerlei gebied, waarbij de regering er intussen
naar streeft het meest essentiële te ontzien, mag niet het laatste
woord zijn.
Een positief gerichte inspanning, zowel ter vergroting van de
nationale produktie als ter versterking van de geestelijke en
maatschappelijke krachten, zal nieuwe en ruimer mogelijkheden
moeten openen.
Terugziende op hetgeen ons volk na de oorlog onder veel
moeilijker omstandigheden heeft gepresteerd vertrouw ik, dat het
ook thans de zelfbeheersing en de kracht zal weten op te brengen,
noodzakelijk voor herstel en voor nieuwe vooruitgang.
Moge God u sterken bij de verantwoordelijke taak waartoe gij
weder zijt geroepen.
Hiermede verklaar ik de gewone zitting der Staten-Generaal
geopend.