Uit de Provincie
DE HAVEN VAN TERNEUZEN
Waar ons oog
op viel
Gemeente Terneuzen
Z0NDAGD1ENST ARTSEN
Grote sortering in alle prijsklassen
AGENDA
TERNEUZEN.
GOES
KRABBENDIJKE.
MIDDELBURG.
ZAAMSLAG.
LEZERS DIE SCHRIJVEN
WAT KAN ER GEDAAN WORDEN
Nederlandse straaljager
maakte buiklanding bij
Brussel
Op Uw verzoek graveren ivij
Uw naam in de pen
Agenda gemeenteraad.
De raad dezer gemeente komt
donderdagavond a.s. in openbare
vergadering bijeen. De agenda
vermeldt o.m.:
Voorstel van B. en W. tot be
noeming van een onderwijzer aan
de openbare u.l.o.-school.
Op de voordracht staat als eni
ge sollicitant: G. L. de Meijer, on
derwijzer aan de o. 1. school te
Noordwijk;
Idem tot benoeming van een lid
uit de schippersverenigingen in
de commissie van advies inzake
de overdracht van de haven.
Voorgesteld wordt te benoemen
de heer P. G. N. de Bakker, Axel-
sestraat 13;
Idem tot het verlenen van me
dewerking ingevolge art. 72 van
Schreven we de vorige week,
dat de eerste jaaroverzichten van
de loop der bevolking 1956 op
ons bureau binnendruppelden, nu
reeds kunnen we na optellen en
aftrekken van de vermeerderin
gen van de Zeeuws-Vlaamse ge
meenten melden, dat de bevol
king in „ons eigen landje" met
141 zielen is toegenomen. Deze
vooruitgang danken wij aan het
geboorteoverschot, want een ves
tigingsoverschot is er niet. In
tegendeel: er vertrokken uit
Zeeuws-Vlaanderen 4155 perso
nen, terwijl 3435 er zich vestig
den een achteruitgang dus van
720. Op 31 december 1956 telde
de bevolking van Oost Zeeuws-
Vlaanderen 63.381 (v.j. 63.210) en
die van West Zeeuws-Vlaanderen
27.659 (v.j. 27.689) zielen.
Een vestigingsoverschot is er
niet, schreven we hierboven. Er
zijn echter meer streken in ons
land waar dit niet het geval is.
Zo ook bijv. in Noord-Nederland.
Geen enkel gebied kent daar
een vestigingsoverschot, Leeu
warden niet en Groningen niet en
dat niet voor een enkel jaar,
maar jaren achtereen. De nood
van Noord-Nederland ligt niet
primair op het platteland, maar
in het ontbreken van stedenvor-
mende krachten. Aldus de voor
zitter van het algemeen bestuur
van het Economisch Technolo
gisch Instituut voor Friesland,
dr. R. Kuperus.
Een vertrek van het platteland,
ja zelfs een inkrimping van de
bevolking is niet iets abnormaals.
Uit de Wieringermeer vertrekken
op het ogenblik per duizend in
woners al meer mensen dan ipt
Friesland. Maar het grote ver
schil tussen de situatie in het
noorden en in andere delen van
het land ligt in de afstand tussen
de gebieden met een groeiende en
die met een dalende bevolking.
Naast de Betuwe met zijn afne
mende bevolking liggen Arnhem,
Nijmegen en de Veluwezoom met
hun stijgende bevolkingscijfers.
Uit de Achterhoek van Gelder
land vertrekken eveneens velen,
maar daarnaast liggen Twenthe,
Arnhem en de Veluwe met hun
groei. Deze bevredigende toe
stand ontstaat doordat een wijde
omgeving kan profiteren van de
stijging van het culturele en so
ciale niveau van enkele groeien
de gebieden en van de impulsen
die altijd uitgaan van een stijgen
de en groeiende bevolkingscon;
centratie.
Maar, zo ging dr. Kuperus ver
der, daar ligt nu ook het veront
rustende verschil met Noord-Ne
derland. Daar ontbreken derge
lijke centra. Samenvattend zeide
de voorzitter een belangrijke sa
menhang te zien tussen de nood
zaak, voortvloeiende uit de sa
menballing in het westen des
lands om de industrie over ove
rig Nederland te spreiden en de
noodzaak in Friesland te komen
tot een ontwikkeling van kernen,
die een gunstig milieu voor in
dustriële concentraties kunnen
scheppen. Niet in een negatieve
houding, die zich uit in het trach
ten af te remmen van wat de ont
volking van het platteland wordt
genoemd, maar in een positieve
bevordering van de vestigings
mogelijkheden, waar dit zin heeft,
ligt een belangrijke taak voor de
welvaartsontwikkeling in Fries
land in de komende decennia.
Niet het wegtrekken van de
bevolking is in wezen het punt,
zo besloot de voorzitter, dat in 't
noorden zwaar weegt, dat ons
moet verontrusten. Wij staan
voor een grote reorganisatie van
de agrarische verhoudingen. De
landbouw zal, om ondernemers
van kwaliteit te blijven bezitten
en voldoende arbeiders te behou
den aan beide groepen een ni
veau moeten kunnen brengen,
dat gelijk is aan dat in andere
sectoren. Daartoe zal nodig zijn
een verhoging van de landbouw-
opbrengsten.
Geldt het bovenstaande betoog
van dr. Kuperus niet evenzeer
voor onze eigen streek
de L.O.-wet 1920 voor de aankoop
van schoolbanken e.a. voor de
Ned. Hervormde school;
Idem tot aankoop van een wo
ning op de Baandijk;
Idem tot benoeming van een
wethouder in verband met de ont
slagname van de heer J. den Ha
mer.
De opleiding tot gezagvoer
der bij de K. L. M.
Voor de oudere leerlingen van
het Lyceum alhier vond een bij
eenkomst plaats ter voorlichting
omtrent de opleiding tot en het
beroep van gezagvoerder bij de
K. L. M.
Over de opleiding aan de Rijks
luchtvaartschool sprak de heer J.
Ooms, hoofd opleidingszaken van
de school, en over de loopbaan,
vooruitzichten enz. bij de K. L. M.
sprak niemand minder dan de
commodore Moll dier Maatschap
pij-
De jongelui zullen waarschijn
lijk die naam niet eerder hebben
gehoord, doch de oudere lezers
van ons blad herinneren zich on
getwijfeld de combinatie Moll en
Parmentier bij de beroemd ge
worden Uivervlucht in 1934 naar
Melbourne.
De leerlingen hebben met volle
aandacht geluisterd naar beide
sprekers en weten nu welke rui
me perspectieven de K. L. M. biedt
aan jonge mensen, die in de
wereld vooruit willen komen.
De burgerluchtvaart, aldus de
heer Moll, is thans bezig een jon
geling te worden en zeker nog
lang niet in de eindfase gekomen.
Ruim 600 vliegers heeft de K. L.
M. momenteel in dienst, maar de
K. L. M. rekent er op, dat jaar
lijks 50 a 60 jonge vliegers voor
haar door de R. L. S. kunnen wor
den opgeleid. Zullen er jaarlijks
60 geslaagde lyceïsten (H. B. S.-
B, resp. Gymn.-B) dit beroep kie
zen, is een vraag, waarop de stu
derende Nederlandse jeugd zal
moeten antwoorden.
Chauffeur en opkoper
aangehouden.
De politie te 's-Gravenhage
heeft de 28-jarige chauffeur F.
M. H. L. uit Terneuzen aangehou
den. L„ die voor een ijzerhandel
reed, was een half jaar geleden
met een vracht ijzer naar Den
Haag gekomen. Op de Hoornbrug
kreeg hij een lekke band en toen
hij deze ging verwisselen, kreeg
hij assistentie van de opkoper
D. G. S. uit Den Haag,
Toen de nieuwe band om het
wiel zat, vroeg de chauffeur wat
hij voor hem kon doen.
S. vroeg daarop om een paar
stukken ijzer, hetgeen de chauf
feur goed vond.
De relatie tussen L. en S. bleef
bestaan en telkens wanneer de
chauffeur naar Den Haag kwam,
viel er wat ijzer voor S. af.
De laatste keer deponeerde L.
dit ijzer op het Hofwijckplein te
's-Gravenhage, waar de opkoper
het kwam weghalen. Dit wekte
de argwaan van de politie die
ging onderzoeken wat er aan de
hand was.
S. bleek in totaal 1100 kg ijzer
van L. te hebben ontvangen.
Ook de Haagse opkoper S. is
aangehouden.
Fruitprijzen, zijn hoog voor
goede kwaliteit.
Hoewel er deze week nog geen
sprake was van een grote aan
voer op de Zeeuwse fruitveilin
gen, was er toch een vlotte han
del welke zich vooral concen
treerde op de goede kwaliteiten
en rassen. Bij de appels waren
speciaal de rassen Goudreinette
en Golden Delicious zeer ge
vraagd.
Zowe] Frankrijk als België
hadden belangstelling voor de
beste kwaliteiten van deze ras
sen, evenals de binnenlandse han
del. Als gevolg hiervan was er
een vaste prijs en werd voor goe
de kwaliteit van Golden Delicious
tot boven 80 cent per kg betaald,
terwijl de grote maten Goudrei-
rw+e ro^d 50 cent per kg noteer
de^.
Verwacht mag worden dat in
de komende weken de aanvoeren
op de Zeeuwse veilingen weer
zullen toenemen want in de be
waarplaatsen en de koelhuizen
zijn nog flinke voorraden appels
opgeslagen.
De voorraad peren is thans ge
ring. Stoofperen waren deze
week gevraagd tegen hogere
prijzen.
110 woninge» voor militairen
te Rilland-Bath.
Op donderdag 17 januari zal
de staatssecretaris van oorlog,
mr. J. Kranenburg, de eerste
steen leggen voor de bouw van
110 woningen die te Rilland-
Bath zullen worden toegewezen
aan het militaire personeel van
de vliegbasis Woensdrecht en
hun gezinnen.
Dit betekent voor deze kleine
Zuid-Bevelandse gemeente die
door de watersnoodramp zwaar
werd getroffen, een nieuwe toe
komstmogelijkheid als forensen
dorp. De bevolking van Rilland
zal door de komst van de mili
taire gezinnen met 35 procent
toenemen.
Landarbeider omgekomen.
Toen vrijdagmiddag om 12 uur
de landarbeider G. S., oud 66 jaar,
van zijn werk af kwam is hij bij
het oversteken van de rijksweg
nabij het Shellstation in Kralbben-
dijke door een auto, bestuurd
door de heer Benson, Brits vice-
consul te Rotterdam, komende
uit de richting Bergen op Zoom,
aangereden. Het slachtoffer was
op slag dood.
Koningin staat poppen af
voor miniatuur Walcheren.
Het ligt in de bedoeling van de
stichting Nieuw Walcheren dit
jaar in het paviljoen op minia
tuur „Walcheren" een grote ten-
toonsteling te houden van pop
pen in Zeeuwse dracht en van
gebruiksvoorwerpen, die vroe
ger op Walcheren in gebruik wa
ren in het gezin en op de boer
derij.
Van de particulier secretaris
van H. M. de Koningin, jhr. mr.
E. W. Roëll, werd bericht ontvan
gen, dat Hare Majesteit voor dit
doel een zestal poppen in Zeeuw
se klederdracht ter beschikking
stelt.
Het bestuur zal nu een oproep
aan de Walcherse bevolking doen
uitgaan om voor een seizoen pop
pen in Zeeuwse klederdracht en
gebruiksvoorwerpen ter beschik
king te stellen van Nieuw Wal
cheren.
De afgelopen maanden heeft
men op miniatuur Walcheren
hard gewerkt. Op 18 april a.s. zal
het eiland-in-het-klein op de Mid
delburgse Molenwater weer wor
den opengesteld.
De Nederlandse Heide Mij zal
in het gebouw, waarin zich het
vorig jaar de sprookjestuin be
vond, een groot aantal aquaria
laten opstellen.
Oprichting afd Zaamsiag der
A.R..T.O.S.
In een donderdagavond alhier
gehouden vergadering van A.-R.
jongeren werd besloten tot op
richting van een afd. Zaamsiag
der „Arjos".
Nadat allen Ps 89 8 hadden
gezongen ging de voorzitter, de
heer Pasman, voor in gebed en
las daarop 'het Schriftgedeelte
Ps 97.
Hij verwelkomde de aanwezi
gen, speciaal het bestuur der
A.R. Kiesvereniging en de alg.
adjunct van 't prov. bestuur der
Arjos, de heer De Klerk, waarna
hij de resultaten van de gehou
den Tweede Kamerverkiezing on
der de loupe nam. Het is nodig,
dat ook van de A.R.-jeugd meer
actie zal uitgaan, hetgeen bevor
derd kan worden door het oprich
ten van een plaatselijke afdeling
der Arjos. Staande de vergade
ring gaven zich 32 jongeren als
lid hiervan op.
Bij de daarop volgende verkie
zing werden tot bestuurslid ge
kozen de dames A. Dees en J. de
Koeijer en de heren C. Koopman
en J. Rouw, terwijl voorlopig de
heer J. Verschelling de functie
van voorzitter zal waarnemen.
Nadat nog enkele huishoudelij
ke zaken waren besproken en de
voorzitter der A.R. Kiesvereni
ging, de heer De Koeijer, en de
heer De Klerk namens het pro
vinciaal bestuur hun gelukwen
sen hadden aangeboden, werd
een couplet van het Wilhelmus
gezongen, waarna de heer De
Koeijer deze geslaagde avond
sloot door het uitspreken van het
dankgebed.
ZATERDAG 12 JANUARI.
TERNEUZEN. Luxor-Theater,
8 uur. „Schandaal in Sorren
to".
Concertgebouw, 8 uur: „De
schrik van de Sloux".
-Hotel Centraal, 6 uur: Bil
jartwedstrijd K.O.T.B.V.V.
R.K. Parohiehuis: 8 uur:
Toneelstuk „De Stroom".
AXEL: Het Centrum, 6.30 en
9 uur: „Gevaarlijk spel".
SAS VAN GENT: Olympia-
Theater, 8 uur: „Mijn kind is
ontvoerd".
ZONDAG 13 JANUARI.
TERNEUZENConcertgebouw,
8 u.: „De schrik v. d. Sioux".
Luxor-Theater, 8 uur:
„Schandaal in Sorrento"; 2 u.:
„Schrik van de Sioux"; 4.30 u.;
„Schandaal in Sorrento".
Terrein W. Bolwerk, 12.30
uur: Tern. 3Steen 3; 2.30 u.:
Tern. 2—RCS 2.
R.K. Parohiehuis: 8 uur:
Toneelstuk „De Stroom".
AXEL: Het Centrum, 3.45 u.:
„Gevaarlijk spel"; 8 uur: „De
onbekende soldaat".
SAS VAN GENT: Olympia-
Theater, 2.30 uur: „De zoon
van Lassie"; 5 en 8 uur: „Mijn
kind is ontvoerd".
OOOOOOOOOO
Het is weer al enkele maanden
geleden dat dr. Camps „per ke
rende post" in zijn schrijfmachine
of in zijn 'ballpoint is geklommen
om one van antwoord te dienen
op een absoluut goedbedoeld
stukje over de haven van Ter-
neuzen, hetwelk ten overvloede
niet tegen hèm persoonlijk was
gericht.
Dat de naam van dr. Camps
erin voorkwam, was hoogstens
toeval, omdat hij in de gemeente
raad een opmerking had ge
maakt, die jammer genoeg aan
toonde, dat het geachte Sluiskilse
raadslid niet van de historie der
Terneuzense havenbeweging op
de hoogte was. Niemand zal hem
dat kwalijk nemen. Hij woont nog
maar sinds kort in Zeeuws-Vlaan
deren en uit de raadszittingen die
hij bijwoonde, is nimmer geble
ken. dat hij zich speciaal voor de
vele oude problemen van de Ter-
neuzense haven interesseerde.
Zijn ietwat te snelle reactie op
ons eerste artikeltje, dat toch dui
delijk als een aanloop bedoeld
was, deed opnieuw uitkomen,
hoe oppervlakkig hij zich de mo
gelijkheden van de toekomstige
havenbeweging had gerealiseerd,
juist in verband met wat het ver
leden ons heeft geleerd.
Dr. Camps haalde er in zijn
overigens sympatieke voortva
rendheid zelfs Amerika bij en dat
was, men boude het ons ten goe
de, lichtelijk naïef.
Want wij zijn hier om te begin
nen niet in Amerika, maar wij
hebben ook nog helemaal geen
schepen om te laden of tj los
sen en die zullen we toch eerst
moeten hebben, vóór we gaan
praten over moderne los- en laad-
methoden.
Tenslotte: wanneer dr. Camps
in de toekomst nog eens meent
te moeten reageren op een stuk
je dat vóór alles opbouwend wil
zijn, adviseren wij hem, het eerst
goed te lezen. Misschien kan dat
nog! Dan zal dr. Camps tot de
conclusie moeten komen, dat wij
bepaald niet klaar stonden, om de
haven van Terneuzen met een of
ander tovermiddel in een vloek
en een zucht tot bloei te brengen.
Met de heer Camps beseffen
wij maar al te goed,«dat daar nog
iets anders voor nodig is.
WAT MOET ER
GEBEUREN
Als wij deze vraag stellen, slui
ten wij meteen aan bij het slot
van ons vorige stuk. En wij leg
gen er dan met opzet de grootst
mogelijke nadruk op, dat wij bij
al wat we gaan beweren geens
zins de pretentie hebben, dat we
een ontdekking zouden hebben ge
daan van historische waarde. Het
is immers allemaal zo doodeen
voudig. Dat het aan de meeste
mensen, ook aan de direct betrok
kenen ontgaan is, kunnen wij niet
helpen
Wanneer de huidige genera
ties het ooit nog willen of zul-
Een Nederlandse straaljager
heeft vrijdagmiddag een buik
landing gemaakt bij het plaatsje
Limenette ni de omgeving van
Burssel. De piloot, de 27-jarige
sergeant-vlieger W. J. Veldhuis,
is ongedeerd. Het toestel, een
Gloster Meteor M 4, was afkom
stig van de vliegbasis Woens
drecht. Een commissie van on
derzoek is naar Limelette ver
trokken om de reden voor de
buiklanding te onderzoeken.
OPENBARE
RAADSVERGADERING.
De Burgemeester van Terneu
zen brengt ter algemene kennis,
dat een openbare vergadering
van de raad dier gemeente is be
legd tegen donderdag 17 januari
1957, te 19.00 uur.
Terneuzen, 12 januari 1957.
De Burgemeester voornoemd,
P. TELLEGEN.
Van zaterdagmiddag 12 uur tot
maandagmorgen 8 uur zal de
praktijk van de artsen te Terneu
zen worden waargenomen door
dokter Th. A. Bos, Tel. 2303.
Apotheek geopend: Klaassen,
Noordstraat 54.
len beleven, dat de haven van
Terneuzen opnieuw tot bloei
komt, dienen wij drie noodzake
lijke eisen in tastbare en zicht
bare realiteit om te zetten:
a. Terneuzen moet de voor
keurtarieven op de Belgische
spoorwegen terugkrijgen, waar
over het vóór 1914 de beschikking
had.
b. Zowel de gemeente als de
direct belanghebbenden moeten
veel meer propaganda gaan ma
ken voor de haven van Terneu
zen, in binnen- en in buitenland.
In dat opzicht zal men een lich
tend voorbeeld hebben te nemen
aan Delfzijl, waar een paar han
dige jongens aan het roer zitten.
c. De haven van Terneuzen
moet goedkoper worden voor de
internationale scheepvaart. Dat
is kennelijk een kwestie van con
currentie, want zoals de zaken er
thans voorstaan, is die haven te
duur, juist door het gemis aan
zakeiijk-eerlijke concurrentie.
Laten wij die drie punten eens
stuk voor stuk bekijken.
Met punt a. zijn we gauw klaar.
Die voorkeurtarieven krijgen we
niet gemakkelijk terug. Het be
kende of als men wil het beruchte
Belgisch verdrag van welhaast 30
jaar geleden had 'n gunstige op
lossing in dien geest kunnen bren
gen. Dat Belgisch verdrag komt
in die vorm echter niet meer
terug. Bovendien, en dat is voor
ons het zwaarste argument, zul
len Antwerpen en Gent nimmer
meer genoegen nemen met een
bevoorrechte positie van de ha
ven van Terneuzen. De geschie
denis van de laatste decennia
heeft daarvoor een te duidelijke
taal gesproken.
EEN VERHAALTJE
Punt b. spreekt eigenlijk ook
voor zichzelf
Hele pagina's hebben de grote
kranten gebracht over de haven
van Delfzijl. Het was een knap
stuk werk, dat moeten we toe
geven
Maar Delfzijl kan ook de grote
trom roeren en dat kan Terneu
zen in feite niet. Delfzijl heeft
een haven, waar wat gebeurt,
waar geladen wordt en gelost en
waar dag en nacht de luide stem
van de arbeid klinkt in alle inter
nationale toonaarden. En Delf
zijl heeft een achterland van be
tekenis.
Zet daar nu in alle objectiviteit
Terneuzen eens tegenover
Waar en wanneer heeft men in
Terneuzen de trom geroerd
In Delfzijl heeft men getoond
het klappen van de zweep te ken
nen en> Vlissingen begint het ook
al aardig te leren! Maar wat
heeft Terneuzen gedaan en wat
doet men heden ten dage nog?
Het antwoord kan kort zijn:
niets!
Wil men enkele voorbeelden?
Het zijfi er inderdaad slechts en
kele, maar ze zouden gemakkelijk
te vermenigvuldigen zijn!
Tijdens de Belgische havensta
kingen van augustus-september
1950 verscheen in een grote-.stads-
dagblad het volgende bericht:
„Gistermiddag is het 1251 ton
metende Deense m.s. „Tula" de
haven van Vlissingen binnen
gelopen om daar in plaats van
in Antwerpen een lading kurk
en marmer te lossen".
Dat was een in die grote stad
wonende ex-Terneuzenaar toch
wat te gortig. Hij sprak in een
uitvoerig schrijven aan de redac
tie van het dagblad zijn verwon
dering uit over dat onbenullige
nieuwtje, hetwelk evenals andere
van dat kaliber zijn bron wel ge
vonden zou hebben bij de N.V.
VlissingschHavenbedrijf.Hij wees
in dat verband op de haven van
Terneuzen, waar nog wel andere
„knapen" dan eentje van 1251
ton heengedirigeerd waren. De
inzender vervolgde zijn schrijven
met een volledige opgave van de
schepen, welke in die dagen in de
Terneuzense haven waren gelost,
waaraan hij toevoegde dat niet
alle (meer dan 301 schepen z.g.
stakingsschepen waren.
Ten overvloede plakte hij er
een bericht uit „De Vrije Zeeuw"
bij, dat in verband met de grote
drukte in de haven van Terneu
zen een beroep gedaan was op
arbeiders van elders en dat er
zelfs douane-ambtenaren te wei
nig waren.
En wat denkt u, lezer, dat de
redactie terugschreef? Het ant
woord. dat voor de redactie van
„De Vrije Zeeuw" ter inzage ligt,
luidde als volgt:
„Met belangstelling hebben
wij uw pleidooi voor Terneu
zen gelezen en wij kunnen u
mededelen dat de belangrijkheid
van deze havenstad ons niet
onbekend is.
Het mag en het zal u echter
niet verwonderen dat als via het
ANP interessante berichten uit
Vlissingen komen, deze door de
bladen worden opgenomen.
Als er uit Terneuzen geen be
richten komen aan wie dan de
schuld? Is het energieke Terneu
zen dan misschien toch achter
gebleven? Kan de oplossing van
het raadsel soms liggen in het
feit dat Terneuzen geen pers
dienst heeft?"
Commentaar laten wij gaarne
over aan de onbevooroordeelde
lezer.
Een paar jaar later kwam er
eens een groot zeeschip naar Ter
neuzen om gesloopt te worden.
Maaru raadt het natuurlijk
al, in de grote pers kon men
doodgemoedereerd lezen, dat het
schip in Vlissingen gesloopt zou
worden.
Wellicht zal men het derde
voorbeeld wat kinderachtig vin
den, maar het tekent niettemin
de toestand.
In een der lagere klassen van
een middelbare school in dezelfde
grote stad als boven genoemd,
moesten de H.B.S.-scholieren bij
een stel vragen over Zeeland in
vullen welke de havenstad van
Zeeland was. Men merke op dat
niet gevraagd werd naar de voor
naamste haven, want in de ge-
dachtengang van de bewuste le
raar was er slechts sprake van
één havenstad.
Een zoontje van dezelfde ex-
Terneuzenaar vulde automatisch
Terneuzien in. Dat sprak voor
hem immers vanzelf. Daar had
hij al zoveel over gehoord! Maar
niet alzo de leraar in kwestie.
Die gaf een paar dagen het werk
terug met de laatdunkende op
merking, dat hij die onzin van
Terneuzen maar veranderd had
in VlissingenLezers, het
is werkelijk gebeurd en nu vraag
ik u
o o
Natuurlijk zijn er ook wel eens
aangenamer kianken te beluiste
ren. Toen H. M. de Koningin in
augustus 1950 Zeeuws-Vlaande
ren befcocht, moest Terneuzen
wegens tijdgebrek worden over
geslagen. In het nummer van 21
augustus 1950 schreef het „Alge
meen Dagblad" naar aanleiding
van het koninklijk bezoek o.m.:
„Jammer was het dat Terneuzen,
de krachtige, levendige havenstad,
niet bezoch kon worden".
o o
Ach ja, mijnheer de hoofdre
dacteur, ons artikel wordt zo
lang en niet onmogelijk wordt het
ook vervelend. Maar wij wagen
het er toch nog maar op en wij
vnagen in gemoede: Wordt 'het
geen tijd dat wij de trom eens
gaan roeren, hard en nadrukke
lijk en dan bij voorkeur buiten de
deftig j deuren van de Haagse
departementale bureaus, want
daar zijn ze vaak niets slimmer
dan de zoëven genoemde H.B.S.
Ier aar!
De technische kwesties aan
deskundigen overlatend, ligt hier
o.i. een taak voor alle direct be
langhebbenden, i.e. de gemeente,
de Vereniging voor Havenbelan-
gen, de makelaars, de Kamer van
Koophandel, de Middenstand en
wie weet wie nog meer.
Toch zal men onder de bedrij
ven door die technische kant niet
uit het oog mogen verliezen. Het
is namelijk een der belangrijkste
kanten! Want alwie ogen heeft
om te zien, die heeft na de oor
log in alle onschuld en alle ob
jectiviteit kunnen vaststellen,
dat de Terneuzense havenkaden
en -muren en -verlichting en kra
nen weinig technische zorg heb
ben genoten. Een mens is te be
leefd om het te zeggen, maar an
ders zou je het zo kunnen for
muleren, dat de Terneuzense ha
ven even hard verwaarloosd is
als die van Delfzijl bevoordeeld
en vooruitgeholpen.
Wij staan in dat voordeel ge
lukkig niet alleen. In het veer
tiendaagse blad „Steeds Voor
waarts", het orgaan van de Bond
van Vervoerspersoneel, hetwelk
ons van bevriende zijde werd toe
gezonden, lazen wij onlangs:
„Men hoort wel eens de
klacht dat Zeeuws-Vlaanderen
als vergeten gebied wordt be
schouwd. Wij geloven dat dit
overdreven is, maar er zijn toch
feiten die aantonen dat men dit
gebied niet op de voorgrond
plaatst. Een goed bewijs is de
haven van Terneuzen. Deze ha
ven heeft zich in 1945 ontpopt
als de redder van West-Europa.
Als men nu echter de ka
naalhavens met kaden, losplaat
sen en bijbehorende werken be
kijkt, zal men zien dat er bitter
weinig is gedaan om de outilla
ge te verbeteren. Er zijn te wei
nig kranen om het werk te doen
en de kranen die er zijn, zijn
zeer oude types. Ook de kade
muren zijn verouderd en bevin
den zich in zeer slechte staat."
Er staat nog meer, maar wij
vinden dit citaat al welletjes en
we hebben zo'n eigenaardig idee,
dat er geen woord Frans bij is.
CONCUBSBMTm.
Punt e. zou de meeste plaats
ruimte vergen als we alle* kon
den schrijven. Men zal het dus
al dan niet moeten geloven, wan
neer we zeggen dat de haven van
Terneuzen duur is.
Het vrije spel der maatschap
pelijke krachten, dat in concur
rentie nog altijd zijn grootste
troef heeft gehad, zal zijn con
currerende armen over Terneu
zen moeten uitstrekken, wil de
havenbeweging ooit nog tot ont
plooiing en tot enige bloei ko
men.
Zou het niet allemaal dóódsim
pel teruggebracht kunnen wor
den tot de primitiefste wetten
van oorzaak en gevolg?
Vóór 1914 drukke scheepvaart
dank zij de voorkeurstarieven én
de onderling concurrerende car
gadoorsfirma's, zoals Little and
Johnson; Minne; Van Cantfort;
John P. Best; De Baerdemaecker;
De Meijer, enz. en later ook Nol-
son.
Na 1919 geen voorkeurstgrie-
ven meer en als gevolg daarvan
afbrokkelende belangstelling van
de cargadoorsbedrijven. Nog la
ter steeds minder scheepvaart)
en langzame verwaarlozing van
de havenoutillage, hetwelk zich in
sterker mate manifesteerde na de
tweede wereldoorlog. Elkaar beïn
vloedende factoren hebben dus sa
mengespannen am< het vervoer
af te stoten en de haven van Ter
neuzen blijvend te benadelen. Of
zoals het reeds genoemde num
mer van „Steeds Voorwaarts" het
uitdrukt;
„Men ziet, dat de haven van
Terneuzen, die vroeger de derde
van het .land was, door gebrek
aan economisch inzicht achter
uit is gegaan en dat andere
kleine havens in Nederland
haar plaats hebben ingeno
men."
De drie punten, heel beknopt
door ons ontwikkeld, staan na
tuurlijk ten nauwste met elkaar
in verband. Het ene zal moeten
gebeuren, zonder dat het andere
wordt nagelaten. Sterker nog:
het ene is zonder het andere niet
denkbaar.
Of het resultaten zal of zou af
werpen? Dat kan alleen de toe
komst uitwijzen. Maar wie niet
werkt, bereikt ook niets! En wie
betere plannen heeft, dat hij zich
laat horen! Du choc des opi
nions
Een wondermiddel? Welnee,
mijnheer Camps! Alleen maar de
som der gedachten van een bui
tenstaander; van iemand die al
leen maar veel van zijn geboor
teplaats houdt en die '^aar, als
hij het in zijn macht had, zou hel
pen aan een haven vol schepen,
jaar in, jaar uit.
„Als het den boer goed gaat,
gaat het iedereen goed", zo luidt
een oud-Hollandse zegswijze.
Maar wij Terneuzenaars zeg
gen: Als het druk is met de
scheepvaart, dan is het druk in
heel Terneuzen.
o m
Oef, mijnheer de hoofdredac
teur, wat wordt het lang! Ja, we
worden het zelf ook moe. Maar
het zat ons allemaal al zo lang
dwars.
Wat zegt u? De overneming
van de haven door de gemeente?
Ja, dat is waar ook. Daar hebben
we niets meer over gezegd. Maar
is dat eigenlijk nog wel nodig?
In ons opbouwprogramma kun
nen we een gemeentehaven met
al de rompslomp die er aan vast
zit, gerust missen. Er kunnen
toch wel schepen in Terneuzen
komen, zonder dat we een ge
meentelijke haven krijgen? Want
wat zit daar allemaal precies
achter?
Zie je, wij zijn er als de dood zo
benauwd voor, dat we naar een
ambtenaarshaven toegroeien met
een groot en duur gemeentelijk
havenbedrijf met een havenmees
ter en een onderhavenmeester en
een opzichter en een ontvanger
van havengelden voor de dag en
eentje voor de nacht en een paar
boekhouders en typistes en diver
se technici met dure kantoren en
auto's en een motorboot of een
jacht en wat al niet meer
Zo'n bedrijf of dienst, zoals we
er na de bevrijding hier en daar
al meer hebben zien groeien en
waarvan men eigenlijk niks an
ders weet dan dat ze duur zijn,
heel duur.
Wij geloven dat zo'n emeen-
telijk havenbedrijf niet de eerste
en vooral niet de voornaamste
zorg moet zijn. Schepen moeten
we hebben in Terneuzen, eerst
van al schepen en dan nog eens
schepen en dan heb je zo'n ge
meentelijke dienst niet meer no
dig!
Als gemeente, rijk. provincie,
de Ver. voor Havenbelangen, de
Kamer van Koophandel en de
vele belanghebbende insiders de
handen eens krachtig ineensloe
gen, alsJa als
Of we nu uitgesproken zijn?
Welnee, mijnheer de hoofdredac
teur, maar wat schieten we met
al dat praten op? Er ie al zo veel
gepraat en er is nog zo weinig
bereikt.
Hartelijk dank voor de plaat
sing.
EEN TERNEUZENAAR.
Voor Vulpennen
de SANDE
