DE ZAAK-WEINBERGER 1 Als een muis tussen twee katten Een fabrieksstad in de Oeral Twee Britse ongewenst diplomaten Egypte Eric de Noorman - De grote beslissing Het leven in de Sowjet-Unie: VULPENNEN in N DRUKWERK TWEEDE BLAD Donderdag 30 augustus 1956 11e jaargang no. 3856 Zelfbestuur der satellietstaten fictie is een Soldaten en ambtenaren Chinees de voertaal Liever dood dan slaaf Nederlanders getroffen bij auto-ongeluk in Duitsland. MIJNONGELUK IN JAPAN. HET PANAMAKANAAL Brennerpas weer open AANSLAG OP AMERI KAANSE JOURNALIST. VRIJE ZEEUW jaar het CENTRAAL-AZIE is sedert meer dan duizend vaderland van Turkse en Mongoolse volkeren. In de tijd voor het communisme hier aan de macht kwam trok deze stammen als nomaden over de uitgestrekte vlakten en hoewel hun land nu eens onder Russisch, dan weer °nd<^ Chinees bewind was, had dit slechts weinig invloed op hun NiTiT'dft echter alles volkomen veranderd. De inwoners van Centraal-Azië zijn nu gebonden aan eenstel'rolkomen willekeurig getrokken grenzen, die streng gehandhaafd wor den en men tracht zo spoedig als dit maar enigszins moge lijk is, een einde te maken aan hun tradities en gewoonten. Zowel de U.S.S.R. als China doen hun uiterste best om deze individualistische en schilderachtige volkstammen in een soort communistische automaten te veranderen. Rusland is hier al 30 jaar mee bezig, China nauwelijk 7, maar de Chinezen hebben al opmerkelijke vorderingen gemaakt. Wat ze met de bevolking van Sinkiang hebben gedaan is hier een goed voorbeeld van. SINKIANG, een enorme uitge strektheid van bergen, woestij nen, oases en grasland, dat in het noordwesten aan de U.S.S.R. grenst, is vanaf het begin onzer jaartelling herhaalde malen door China veroverd en weer verloren. Sinds 1884 is het nu een Chinese provincie, hoewel slechts 5% van de 4% miljoen inwoners Chinezen zijn; 75% behoren tot het Turkse ras en worden Uighurs genoemd, terwijl de resterende 20% in 12 andere rassen te verdelen zijn. Vóór zij in 1949 aan de macht kwamen, hadden de Chinese com munisten herhaaldelijk verklaard, dat zij de rechten van de nationa le minderheden zouden eerbiedi gen en hun zouden toestaan hun eigen toekomst te bepalen. Zo op het eerste gezicht zou men den ken, dat deze beloften ten opzich te van Sinkiang nagekomen wor den, want in October van het vo rig jaar werd wat vroeger een provincie was, tot 'n „autonoom" gebied verklaard. Maar wanneer we de toestand nauwkeuriger be kijken, bemerken we, dat zelfbe stuur voor de bevolking van Sin kiang al net zo een illusie is als voor hun lotgenoten in de zg. autonome republieken van de U.S.S.R., die toch in feite alle vanuit Moskou worden geregeerd. Inplaats van zeggenschap te hebben gekregen over hun eigen bestuur, zijn de Uighurs en de an dere stammen van Sinkiang meer dan ooit overgeleverd aam de wil lekeur van de centrale regering in Peking. |N NAVOLGING van het Russi sche voorbeeld verlenen de Chi nese communisten namelijk al leen dan zelfbestuur aan een min. derheid, wanneer zij deze werke lijk volledig in hun macht hebben. Om dit resultaat te bereiken, maakt men meestal gebruik van de militaire macht. Sinds 1949 is Sinkiang bezet door het Chinese bevrijdingsleger en heeft men een herverdeling van het land door gevoerd, met al de daarmede ge paard gaande massa-processen en -executies om op deze wijze tot een voorlopig collectief systeem te komen. De kinderen van de nomaden volkeren zijn allen verplicht naar school gezonden en men heeft hun leraren aan een intensieve communistische scholing onder worpen. Een constante aanvoer van propagandamateriaal over stroomt het land, er zijn recht banken ingesteld naar het voor beeld van de Chinese en Russi sche rechtbanken enz. enz. Reeds lang voor 1955 waren al deze maatregelen reeds in een verge vorderd stadium, zodat toen men Sinkiank zijn zelfbestuur verleen de, het reeds stevig in de greep van het communisme zat, die sindsdien nog steeds vaster is ge worden. Bij de plechtigheid op 1 oktcfcer 1955 verklaarde de vertegenwoor diger van de centrale Chinese regering: „Het zelfbestuur zal Sinkiang nauwer met het vader land verbinden" en dat is ook pre cies wat gebeurd is. 0 ALS dit in alle communisti- 1 sche landen het geval is, be rust het bewind in feite bij de partij en de partij-organisatie in Sinkiang is weer rechtstreeks verantwoording schuldig aan Pe king- Zeer typerend is wel, dat op alle vergaderingen van het partijbureau in Sinkiang het ChL nees de voertaal is en dat de eer ste secretaris, die afkomstig is van oostelijk China, zelfs geen woord van enig plaatselijk dialect verstaat. Bovendien zijn er op het ogenblik meer Chinese ambtena ren in Sinkiang dan er ooit ge weest zijn. Op 21 augustus 1955, dus vijf weken voor het zelfbe stuur werd verleend, arriveerden 79 hoge ambtenaren van de een trale regering vanuit de hoofd stad, met de aankondiging, dat er r.og 1000 zouden volgen. Zelfs was er gedurende de zomermaanden een toevloed van 540 Chinese schooljongens en -meisjes van uit Nanking. 0 IEMAND al mocht veronder - 1 stellen, dat de bevolking van Sinkiang geen wrok zou koeste- het aantal mensen in herinnering te brengen, dat bij het verzet te gen dit regime is omgekomen. Op 16 maart 1954 maakte het radiostation van de hoofdstad Urumchi bekend, dat gedurende de afgelopen vier jaar in het noordwesten van China niet mm. der dan 90.000 rebellen waren „gelikwideerd". Waarschijnlijk rekenden ze hier ook de 17.500 Kazakhs onder, die in 1951 door de Chinese soldaten tot op de ijs vlakten van het Himalayageberg- te waren opgejaagd en daar wa ren omgekomen door gebrek aan voedsel, liever dan zich te onder werpen aan een communistische overheersing. Sommigen van deze Kazakhs waren reeds van de Sowjet republieken uit over de grens van Sinkiang gevlucht en hun lot kan men als kenmerkend beschouwen voor dat van alle Turkse en Mongoolse volkeren. Als muizen met een gebroken ruggegraat zitten ze hulpeloos tussen de twee reusachtige kat ten: Sowjet Rusland en de Chine se volksrepubliek, die er beide op uit zijn ze te verslinden. (P. A.) (Nadruk verboden.) Bij een auto-ongeluk op de snel. verkeersweg bij Sieburg (West- Duitsland) is dinsdagavond de 46-jarige Nederlandse chauffeur J. B. uit Ridderkerk om het leven gekomen. De 58-jarige mevr. L. K. en de 59-jarige mevr. C. B. zijn ernstig gewand in het ziekenhuis van Sieburg opgenomen. Zij ver keren niet in levensgevaar. Volgens de politie is de auto van B., doordat hij geen voor rang verleende, door een vracht auto tegen een boom gedrukt en volledig vernield. In een mijn bij Nemoero op Hok. kaido zijn Tbij een brand tien mijn werkers in de vlammen omgeko men. Vijf mannen nepen ernstige verwondingen op. De brand zou veroorzaakt zijn door een grond verschuiving. De Panamese minister van Bui tenlandse Zaken, Alberto Boyd, heeft naar aanleiding van recen te verklaringen van zijn Ameri kaanse collega, Foster Dulles, verklaard, dat het Panamakanaal nooit een Amerikaans kanaal zal kunnen zijn, omdat het op Pana- mees gebied aangelegd is. Het verdrag van 1903 geeft aan de Ver. Staten geen soevereine rechten over de zóne van het Pa namakanaal, aldus de minister. Het geeft de Ver. Staten slechts bepaalde rechten voor de exploi tatie van het kanaal en bepaalt, dat de Ver. Staten en Panama ge meenschappelijke 'belangen bij het kanaal hebben. trots op de kinderbewaarplaatsen van het bedrijf, die men niet be treden mag zonder zich in een witte doktersjas te hebben ge huld. Aan kinderen besteden staat, partij en bedrijven roerende zorgen, die in deze bewaarscho len beginnen en die later in de pioniers- en jeugdorganisatie wor den voortgezet. Daardoor wordt een goed stuk der opvoeding uit het familieverband getrokken en naar het collectief overgeheveld. Om de werkende vrouwen het winkelen mogelijk te maken zijn op zondag de straatwinkels ge opend. In de door ons beztochte Fa P. J. VAN DE SANDE. Lamarca de ontvoerder van I caat Markovitz dinsdag te New Peter Weinberger, zal waarschijn- York mede. Hij voegde hieraa lijk voor de rechtbank aanvoe- 'oe.^ da^dit^P^^ e t°gfenvprf1pdi_ ren, dat zijn zorgen om zijn steed,s groter wordende schulden hem tijdelijk krankzinnig hebben gemaakt, aldus deelde zijn advo- De Brennèrpas, die sinds 25 augustus voor het weg- en trein verkeer gesloten is geweest, is thans weer open. Een leger ar beiders heeft het puin waarmee de verkeersweg en de spoorlijn over een lengte van zestig meter 'bedekt waren, verwijderd. De Brennerpas werd op 25 augustus tussen Ponte Gardena en Capo gecDazzo (aan de Italiaanse kant van ren tegen het nieuwe regime, dan de pas) door een grondverscriui- behoeft hij zich alleen maar even ving geblokkeerd. DE TERUGKEER VAN DUITSE RAKETSPECIALISTEN UIT RUSLAND. De terugkeer van Duitse raket specialisten uit de Sowjet-Unie is een nieuw geschilpunt geworden tussen Bonn en Moskou. De moei lijkheden begonnen al bij de vraag of de Westduitse vertegenwoordi ging in Moskou gerechtigd is Duitse deskundigen na afloop van hun arbeidscontract naar West-Duitsland terug te laten keren. Toen de Westduitse gezant in Moskou zich bij de Zwarte Zee met een dergelijke groep deskun digen in verbinding wilde stellen, kreeg hij van de Sowjets daartoe geen toestemming. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken merkte op, dat slechts de Moskouse vertegen woordiging van Oost-Duitsland voor de consulaire verzorging van Duitse staatsburgers bevoegd is. Dinsdag heeft ook Oost-Duits- land zelf zich in het geschil ge mengd door de verklaring van het Oost-duitse persbureau ADN, dat Bonn zich „onrechtmatig" met de terugkeer van de deskun digen bemoeit, aangezien Moskou slechts met Oost-Berlijn bij ver drag de consulaire verzorging met hen heeft vastgelegd. Maar in Bonn is men van me ning, dat de deskundigen, die deels ook uit West-Duitsland stammen, tot die groep van per sonen behoren, wier terugkeer Moskou heeft beloofd toen de di plomatieke betrekkingen tussen beide landen werden hersteld. Een woordvoerder van de Brit se ambassade in Cairo heeft medegedeeld, dat twee Britse diplomaten op last van de Egyp tische autoriteiten het land moe ten verlaten. Zij worden van spionnage beschuldigd. Het zijn de eerste-secretarissen van de Britse ambassade James Flux en John Gove. Een der twee Engelsen die wegens spionnage in Egypte zijn gearresteerd, Swinburn, zou heb ben bekend dat hij zijn instruc ties van de beide diplomaten placht te ontvangen. Van officiële Egyptische zijde wordt gezegd, dat Swinburn en andere gearresteerden tal van be kentenissen doen, die zullen lei den tot de aanhouding „van nog meer agenten". Swinburn zou hebben meegedeeld, dat hij in 1952 is begonnen voor de Britse geheime dienst te werken. Hij zou een voledige lijst van zijn agenten hebben gegeven. De Britse ambassade heeft de Egyptische autoriteiten meege deeld, dat zij niets afweet van de activiteit, die aan Flux en Gove wordt toegeschreven. Hij zal krachtig tegen de uitwijzing pro testeren. In een verklaring, die dinsdag avond door kolonel Hatem, de directeur van de Egyptische re geringsvoorlichtingsdienst, werd uitgegeven, is bekend gemaakt, dat er in de loop van de dag ver scheidene personen zijn aange houden, van wie enige van Egyp tische nationaliteit en de rest van buitenlandse afkomst. Kolonel Hatem weigerde bijzon- derheden bekend te maken over deze nieuwe arrestaties, zolang het onderzoek nog niet is voltooid. Wel deelde hij mee, dat het on derzoek onder leiding staat van de procureur-generaal en dat het geleid heeft tot het in beslag ne men van enige „bioscoopfilms van militaire aard". enige mogelijkheid tot verdedi ging was" die hij kende. Mevr. Lamarca, de echtgenote van de beschuldigde, heeft ver klaard, dat zij zich niet kan her inneren, dat Lamarca op de mid dag dat Peter Weinberger werd ontvoerd, niet thuis was. Zij zei voorts, dat haar man „zenuwachtiger dan gewoonlijk" was omstreeks de tijd van de ont voering. Zij meende echter, dat deze zenuwachtigheid veroor zaakt werd door zijn schulden. Zij verklaarde ook niet te geloven in de schuld van Lamarca. Het ge zin Lamarca is in mei j.l. naar een nieuw huis, dat 15.000 dollar kostte, verhuisd. Verwanten van het echtpaar hebben meegedeeld, dat Lamarca niet in staat was alle uitgaven van zijn gezin te bestrijden, ondanks het feit dat hij drie betrekkingen tegelijker tijd bekleedde. Lamarca wordt door zijn kame raden 'beschreven als een vurig Katholiek, een goede vader van zijn twee kinderen en een matig man. DE eerste zonnestralen schoten wat kleur in het grauwe landschap van de Midden-Oeral toen wij boven Swerd- lowsk cirkelden en ons verbaasden over de omvang van de stad, die weinige tientallen jaren geleden nog met 35000 inwoners te boek stond. Het zijn er nu driekwart miljoen. Het vliegtuig streek schokloos neer op de grasmat der luchthaven. „De bodem is hier zo vast, dat het niet nodig is een start baan aan te leggen", zo zeide één van onze begeleiders. Een nieuw formidabel luchtstation stond in de steigers. Het oude was, zoals alle in Rusland, in een krans van bloem perken gevat. Bij de uitgang viel het oog op nieuwe gebou wen in de hier zo gewaardeerde rose en oker pastelkleuren. Reeksen taxi's wachtten. Een brede asfaltweg wees naar de golvende horizon. Het kostte ons moeite ons voor te stel- I bedrijven waren overigens ook len, dat wij hier aan de grens van Siberië stonden. winkels ingericht, die de vrouwen in staat stellen op het fabriekater- heeft na de oorlog ook de nieuwe rein haar dagelijkse inkopen te turbines voor de verwoeste elek- doen Eén bedrijf had voor de trocentrale aan de Dnjepr ge-1 voorziening van deze winkels maakt. Vóór de oorlog moesten I zey;s eigen boerderijen. Men kan die nog uit het buitenland worden dan ook de werkende huisvrouw betrokken. De gieterij kan thans |de fabriekspoort zien verlaten gietstukken van 140 ton afleve- me^ netten vol proviand, ren. i IN een textielfabriek in Tasjkent AN de produktie van „Oeral- waren -voorts geen kosten ge. masj", opgegeven met een I spaard om de pauzes op het fa- waarde van 800 miljoen roebel brieksterrein zo aangenaam mo- per jaar, gaat thans 20 procent rr^lijk te maken. Er waren bloem- naar het buitenland. Afnemers rgjje plantsoenen, fonteinen, zijn China en de andere volksde- openlucht-snackbars en rusthui- mocratieën, Finland en ook India, tussen de fabriekshallen, waar het bedrijf thans de mstal- voor arbeidsters, die moeder wor- latie voor een nieuwe staalmdu- den, zijn speciale voorzieningen strie levert. Men is er na de oor- getroffen. De periode, waarin zij log, naar de directie ons zeide, betaald verlof krijgen, is onlangs toe overgegaan Russische machi- 1;ot dagen verlengd, nes in het bedrijf te installeren. Ook uitgebreide ontspannings- Het machinepark der fabriek, die mogelijkheden dragen ertoe bij de tijdens het eerste vijfjarenplan Russische fabriek tot een eollec- werd gesticht, is in hoofdzaak van te maken, dat niet alleen de Duitse oorsprong. Wij zagen er werkkracht vraagt, doch dat de echter ook vele Amerikaanse ma- chnes met het plaatje „War finish". Wat ons hier, evenzeer als in andere door ons bezichtigde fa brieken in Moskou en Tasjkent, opviel was de omvang, waarin vrouwen in het arbeidsproces zijn ingeschakeld. Van de 15000 arbei ders van de machinefabriek in IYE stad groeide voor ons oog als een wilde mengeling van oud en nieuw. Een klein Moskou, met kwistig gestrooide moderne ge bouwen en brede boulevards en daartussen nog oude met bolle keien bestrate wegen met hou ten huizen, die aan de oude naam der stad, Jekaterinenburg, deed denken. Ofschoon de zon brandde was de stad berstens vol leven. Pas laat ontdekten wij, dat het een zondagochtend was. Wel had den wij al een optocht van rood getooide pioniertjes gade gesla gen en hadden wij mensen naar een kerk zien gaan, maar pioniers marcheren in Rusland iedere dag en op de kerk stond een bord „Museum". Voor alle winkels in de hoofd straten dromden grote mensen massa's. De staatswinkels gaan alom in Rusland pas om elf uur open. De zondag is de grote koop dag voor de vrouwen, die in de fabrieken werken en voor de bui tenlieden, die naar de stad komen en die hier zoals in Moskou een ietwat boers cachet in het stads beeld brengen. Zij dromden ook, sommige slapend op met wit lin nen overtrekken toedekt oud meu bilair, in de sombere hal van ons hotel, wachtend op autobussen. Het Amerikaanse ministerie van Justitie heeft dinsdag mede gedeeld, dat vier personen te New York zijn gearresteerd op beschuldiging van deelname aan en komplot tegen de journalist en dagbladcommentator Victor Riesel. Tot de gearresteerden be horen de 42-jarige John Dioguardi en zijn 40 jarige broer Thomas. Riesel is tengevolge van een aanslag, voorbereid door het vier tal, blind geworden. De man die het bijtende zuur in Riesels ge zicht wierp, is inmiddels overle den. AAR Swerdlowsk waren wij ge komen om de mensen in de fabrieken gade te slaan. Het is een van de reeks in het stadium van ontwikkeling verkerende fa briekssteden van de Oeral. Molo- tow, Swerdlowsk, Magnitogorsk, Tsjeljabinsk vormen een keten van zware industrie. Wij bezoch ten er „Oeralmasj", een uitge- strekt fabriekscomplex, waar vijftienduizend mensen dag en nacht werken aan de vervaardi ging van zware werktuigen. Een tank stond er bij de ingang op een sokkel geplaatst. Het was, zo zei men ons, de laatste, die hier in 1945 was geproduceerd. Sinds dien was er, zo werd eraan toe gevoegd, slechts voor vredespro- duktie gewerkt. Thans komen er uit de fabriekshallen walsen, hoogoveninstallaties, ertsmolens, hijskranen, boortorens, stalen buizen en platen en excavators, die met een greep twintig kubie ke meter aarde over 150 meter kunnen verplaatsen. Het bedrijf Swerdlowsk zijn 30 procent vrou. dujzen zjjn geen zeldzaamheid. Via wen, evenveel als in de bot voor de vakbond van 't bedrijf wordt de kort naar Staliniz (thans naar de kosteloze uitzending van arbei- bouwer der fabriek Loechatsjew) ,jers naar sanatoria geregeld, genoemde automobielfabriek in Daarenboven speelt het bedrijf Moskou. In een textielfabriek in 00}< de woningvoorziening een Tasjkent waren 70 procent van grote rol, ofschoon men thans in de 17000 arbeiders vrouwen. Moskou zowel als in Swerdlowsk Meer dan door deze cijfers wer- gewaagde van pogingen van de den wij evenwel getroffen door woningverdeling goeddeels aan de aard van het door vrouwen de invloed der bedrijven te ont- verrichte werk. Zeker, hier is de trekken. In Swerdlowsk hebben in de Sowjet-grondwet neerge- we grote complexen fabriekswo- legde gelijkheid van man en ningen bezichtigd. Ze waren mas- vrouw verwezenlijkt. Bij de verde- sjef gebouwd en boden twee, drie ling van de arbeid in de Russische 0f vier kamers, badkamer, stads- fabrieken lijkt de sexe geen rol te verwarming en hamer en sikkel spelen. Men ziet vrouwn aan het ajs plafondversiering, zwaarste werk. Zij bedienen hy- Sedert enige tijd, zo werd ons draulische stampers in de staal- gezegd, is het de bedrijven niet gieterijen. Zij besturen de mon-1 meer mogelijk de huur op te zeg- Fa P. J. VAN DE SANDE. JEUGDIGE DIEVEN AANGEHOUDEN. Bij de waterval in het park Sons beek werd onlangs een fiets ge stolen, die niet was afgesloten. Op de fiets bevond zich een tas, waarin een portefeuille met 275. Men vond fiets en^tas enige da gen later terug, maar het geld was nergens te vinden. De politie arresteerde kort daarop als ver dachten twee jongens, een 17- jarige Arnhemmer en diens 15 jarige vriend uit Doetinchem. Beiden waren ontvlucht uit een inrichting en ze bekenden het geld te hebben behouden. Ze had den er in Amsterdam en Zand- voort goede sier van gemaakt Tevens bekenden ze in Neder- veen twee fietsen te hebben ge stolen. gehele mens aan zich trekt. Vele bedrijven beschikken over hun eigen „cultuurpaleis", „pioniers kamp" en sportpark. Bovendien is ook de geneeskundige voorzie, ning goeddeels in de bedrijven ge concentreerd. In een polykliniek van een door ons bezochte fabriek werkten 120 artsen. Ook eigen bedrijfszieken- stertangen, waarmee gloeiende tunbine-assen onder de walsen worden gedraaid. Zij beheersen de loop der kranen in de hoge fabriekshallen. Zij hebben voor liefde voor ingenieursstudie. Zij metselen op alle bouwplaatsen. Zij regelen het verkeer. WAARSCHIJNLIJK is het dank zij de vrouwenarbeid, dat vrij. wel alle fabrieksdirecteuren die gen aan arbeiders, die elders wil len gaan werken. Het stadsbe stuur van Swerdlowsk zeide er naar te streven alle nieuwbouw in eigen hand te nemen. Tot dusver wordt hier nog 80 procent der woningen door de bedrijven ge bouwd. IN de bedrijven wordt nu ook de bouw van eigen woningen door het personeel gepropageerd. wij ontmoetten konden rapporte-1 Swerdlowsk bleek reeds een klei ne wijk van zulke woningen te hebben. Kleine, vriendelijke land huisjes met houten balkons en met een flink stukje tuin. De kosten van zulke huisjes werden met 18.000 roebel opge geven, waarin de staat een bij drage van 10.000 roebel geeft, die slechts voor de helft behoeft te worden afgelost. De huisjes zijn ren: „Er is geen tekort aan ar beidskrachten' Men is in de Sowjet-Unie ge neigd de geweldige tomvang van het vrouwenwerk aan te merken als sociale vooruitgang, vooral omdat aan vrouwen principieel hetzelfde loon wordt betaald als aan mannen. Om deze vrouwenarbeid moge lijk te maken heeft men in alle volledig privé-bezit, de grond bedrijven uitgebreide sociale WOrdt voor 300 roebel per jaar in voorzieningen getroffen. Men wil erfpacht afgestaan, de vrouwen in staat stellen onbe zorgd over het lot van haar kin deren naar de fabriek te gaan. In Swerdlowsk bleken de meeste ge zinnen drie of vier kinderen te hebben. Iedere fabrieksleiding gaat 45. Na enkele ogen blikken te hebben na gedacht, heeft Eric zijn plan gereed. „We moeten nu heel snel handelen," zegt hij. „Als Ondur aan valt is alles verloren. Ik zal trachten alleen in de burcht door te dringen en dat kan al leen gelukken zolang Ondurs mannen nog zo ver van de burcht ver. wijderd zijn. Hoe nau wer de kring wordt, die Ondur met z'n krij gers om de burcht trekt, hoe dichter de gelederen zullen zijn en hoe minder de kans om er door heen te komen. Dan zit de bezet ting van de burcht als ratten in de val. Nu is er nog kans, maar het zal snel moeten gebeuren. Neem Wolf mee naar de spelonk, die kan daar voor bescherming dienen. Dan zoek je enige flinke kerels uit en ga je voorzichtig achter Ondurs mannen aan. Maar blijf zo ver mo gelijk uit de buurt van de gevan gen jongens, anders zullen die het moeten bezuren. Dan doe je een schijnaanval en sticht zoveel mo gelijk verwarring onder de krijgers, doch begeef je niet nodeloos in ge vaar. En dan, Svein," zegt Eric die zijn lange vriend maar al te goed kent, met nadruk, „dat we zeer zuinig moeten zijn op onze weinige strijdbare mannen." Svein knikt begrijpend, waarna de Noorman vervolgt: „Het teken om tot handelen over te gaan zal een brandende fakkel zijn, waar mee ik van een der torens heen en weer zal zwaaien. Daarna doen we aan de tegenovergestelde zijde, van waar jij de schijnaanval doet, een snelle uitval in de hoop er door heen te kunnen breken. Is dat goed afgesproken?" „In orde," zegt Svein opgewekt. Eric doet zijn donkere berenman tel uit geeft deze aan Svein mede. „Die hindert me maar in mijn bewegingen en steekt boven dien ook te veel af," zegt hij. Met de laatste waarschuwing: „Zorg vooral, dat ze je niet te pak ken krijgen," gaat de Noorman op weg om zijn -gevaarlijke taak te volbrengen. Ook op collectieve boerderijen hoorden wij van zulke pogingen om het bouwen van een eigen woning aan te moedigen. De tui nen bij zulke woningen worden vrijwel uitsluitend voor de teelt van groenten, aardappelen en fruit gebruikt. Toen wij één der huiseigenaren vroegen of hij een deel van de opbrengst van zijn tuin ook ter markt bracht was het antwoord: „Dat zou beneden mijn waardig heid zijn". Door cumulatie van gezinsin komsten wordt soms mogelijk, dat men zich de middelen ver werft om van zulke mogelijkhe den gebruik te maken. Slechts hooggeplaatste functionarissen in het politieke, culturele en econo mische leven kunnen zich deze luxe uit een enkel salaris veroor loven. De hoogte van het loon van de arbeiders hangt geheel en al af van hun prestatie, of liever van de prestatie van hun arbeidsgroe- pen. Het loon wordt naar een vas te norm, een soort minimum, be rekend en hoge lonen worden al leen dan bereikt, wanneer de prestaties hoog boven deze norm uitgaan. Zij die honderd of twee honderd procent boven de norm komen worden als lichtend voor beeld genoemd op de talrijke borden, die aanmanen tot hoge prestaties ter bereiking van een hogere welvaart. Aan deze nor men-methode heeft de Russische arbeider zich blijkbaar reeds lang gewend.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1956 | | pagina 5