Bevan uit de Labourfractie gestoten en Betogingen op Cyprus Franse Senaatscommissie voor Saar- overeenkomst en Parijse accoorden Frankrijk de waterstofbom Staking in Finland Regeringscrisis in Finland aanstaande? Finse tankboot Communistisch «Aruba» China niet naar Ernstige crisis in de socialistische partij Persconferentie van president Eisenhower Succes van Birmese troepen WEERSVERWACHTING HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN DONDERDAG 17 MAART 1955. 10e Jaargang No. 3408. Potash vraagt asyl in Polen De Zweedse spionnageaffaire De schoolkwestie in België Adenauer roept Schlitter terug Arrestatie in Algiers Legitimatiebewijs voor ernstige militaire invaliden situatie. Bij de douane wordt eveneens «Sibajak» uit Nw-Guinea met 750 militairen naar Nederland vertrokken De halve premieregeling voor de woningbouw Veroordelingen van communisten in Thailand Eerste vrouwelijke gewone rechter in Nederland Incident bij Gaza Russische regering biedt verontschuldiging aan op onder op onder v.m. n.m. Mrt. 17 6.54 18.48 3.24 11.10 18 6.52 18.50 4.02 12.15 19 6-50 18.52 4.32 13.25 20 6.47 18.53 4.57 14.40 Frankering bij abonnement Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande N;ordstraat 55-57 Terneuzen Redactie-adres: Telefoon 2073 en 2510 Na 5 uur uitsluitend 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: 5,35 per kwartaal; per maand 1,80; per week 43 cent. Losse nrs 8 ct. Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen. Advertentieprijs: per mm 15 ct.; minimum tm advertentie 2,25. Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels l,—i iedere regel meer 20 cent. Vermelding: Brieven onder nummer, of: AdriW Bureau van dit Blad 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het Maandagnummer: Zaterdags 10 uur. De Amerikaanse communist Irving Potash, die in het begin va» de maand in de Ver. Staten werd vrijgelaten op voorwaarde dat hij het land zou verlaten, is Dinsdag in Warschau aangeko men, waar hij de Poolse autori teiten om politiek asyl heeft ge vraagd, aldus heeft radio-War- schau Woensdag gemeld. Potash, die 53 jaar is, werd in de Oekraïne geboren en emi greerde in 1913 met zijn ouders naar Amerika. Hij was één van de elf communistische partijlei ders die in 1949 werden veroor deeld wegens samenzwering tegen de Amerikaanse staat. Hij werd drie jaar later vrijgelaten, doch zou opnieuw terecht heb ben moeten staan, ditmaal we gens actief lidmaatschap van de communistische partij, als hij niet beloofd had het land te ver laten. Potash zelf verklaarde, dat hij gedwongen was de Ver. Staten te verlaten volgens een depor tatiebevel, dat „in strijd is met de elementaire -burgerrechten". Potash is, hoewel hij 40 jaar in Amerika heeft gewoond, geen Amerikaans staatsburger gewor den, Naar verluidt zal zijn vrouw aieh in Polen bij hem voegen. "Twee van de personen die dezer dagen in Zweden zijn gearres teerd in verband met een ont dekt spionnagecomplot, hebben bekend, aldus is Woensdag uit offieiële bron in Stockholm ver nomen. Het zijn een reserve-officier, een zekere Arthur Oertelblad, die bekende militaire spionnage te hebben gepleegd, en de Roe meen Paul Lahovary. bankbe diende in Stockholm, die toegaf in kringen van Oosteuropese vkwhtelingen gespionneerd te hebben. Het verzet tegen de voorge stelde onderwijswijzigingen in België wordt door liet blad ,,Os- servatore Romano" „een spon tane en rechtmatige betoging van de zijde van alle Belgische katholieken en hun organisaties voor de verdediging van de bur gerrechten en de katholieke leer" genoemd. Niemand kan zich er over ver wonderen, dat de Rooms-kahtho lieken protesteren-tegen „wette lijke bepalingen, die haar oor sprong vinden in ideologische oogmerken, die men gemakke lijk kan herkennen zelfs indien zij niet worden uitgesproken, maar die alleszins tegen het ka tholicisme zijn gericht". Burgemeester verbiedt be toging te Brussel. Be burgemeester van Brussel, baron Jef Vandemeulenbroeck, heeft de betoging, die de Katho lieke organisaties voornemens waren op 26 Maart te Brussel te houden om te protesteren tegen de schoolpolitiek der liberaal socialistische regering-Van Acker verboden. Hij geeft als motive ring, dat deze manifestatie aan leiding zou kunnen geven tot wanordelijkheden. De afgevaardigden van de Britse Labourpartij in het parle ment hebben Woensdag besloten de leider van de linkervleugel, Aneurin Bevan, uit de parle- mentsfractie te stoten. Dit besluit, dat werd genomen op een geheime vergadering in het Lagerhuis, brengt voor Bevan een ernstig risico met zich mee om ook uit de Labourpartij zelf gestoten te worden. Volgens officiële berichten was de stemverhouding 141 tegen 112. Naar verluidt heeft de frac tie geen aanbeveling gedaan aan het partijbestuur, dat nu waar schijnlijk stappen (zal ondeme, men om tot uitsluiting van Bevan uit de partij te komen. De aanleiding tot het uitslui ten van Bevan was het feit, dat Bevan onlangs bij een debat in het Lagerhuis openlijk in verzet kwam tegen het beleid van de partij inzake het gebruik van de waterstofbom. Zijn „opstand" had toen tot gevolg, dat 61 labouraf- gevaardigden stemden tegen een motie van hun leider, Attlee, waarin het defensiebeleid van de conservatieve regering werd' ge laakt. De partijleiding had daarna Bevan ervan beschuldigd te trachten ihet leiderschap van de partij aan zich te trekken. Naar verluidt is op de vergade ring van de fractie een motie van een „centrum-socialist" Fred Lee, verworpen, waarin werd voorgesteld het vertrouwen uit te spreken in de leiding van Att lee en de houding van Bevan af te keuren zonder hem uit de fractie te stoten. De fractielei ders echter verklaarden, dat zij de motie beschouwden als een mo tie van wantrouwen. Naar ver luidt bedroeg bij de stemming de meerderheid tegen deze motie slechts 12 of 14. Daarna kwam de resolutie van de fractieleiding in stemming, waarin uitsluiting van Bevan werd geëist. De uitsluiting betekent, dat Bevan in de toekomst de verga deringen van de fractie niet meer zal kunnen bijwonen en dat hij door de fractie genegeerd zal worden. Naar verluidt heeft Bevan zich fel tegen zijn uitsluiting verzet en verklaard, dat men zijn optre den verkeerd had uitgelegd. Hij zou voorts hebben gezegd nooit te zullen vragen om opnieuw toe gelaten te worden tot de fractie. iDe vergadering van de fractie duurde 75 minuten. Vrienden van Bevan hebben na de vergadering de berichten tegen gesproken, dat Bevan gezegd zou hebben, dat hij nooit meer zou streven naar wedertoelating tot de partijfractie. Reuter tekent hierbij aan, dat deze zeer ernstige Labour-crisis de kansen van Labour, om weer aan het bewind te komen, aan zienlijk verkleind heeft. De rechtse en de linkse Labour- leden geven elkaar over en weer de schuld van deze crisis. Alle so cialisten zijn het er over eens, dat de huidige crisis premier Churchill een verleidelijke kans biedt, om tot een „bliksemverkie- zing" over te gaan. Er zijn reeds stemmen, die Mei als de tijd van dergelijke verkiezingen noemen. In 1939 werd Bevan uit de La bourpartij gestoten omdat hij met het „Volksfront" in verbin ding stond. Dit was een beweging die er naar streefde alle linkse groepen, met inbegrip van de communisten, bijeen te brengen tegen het fascisme. Na negen (maanden „verbanning" werd hij weer tot de partij toegelaten. Sir Stafford Cripps en een aan tal andere Labour-leden, werden toen om dezelfde reden uit de partij gestoten. Bondskanselier Adenauer heeft Woensdag Oskar Schlitter, de Westduitse diplomaat, die Dins dag met zijn echtgenote naar Londen reisde, opgedragen naar Bonn terug te keren. Schlitter, een raadsman van de Westduitse ambassade in Lon den, was in het begin van dit jaar naar Bonn ontboden om uit leg te geven over een uitlating van zijn vrouw op een Kerstont vangst op de ambassade. Vol gens berichten had zij toen over Groot-Brittannië gesproken als over „vijandig gebied". Dinsdag keerden Schlitter en zijn vrouw onverwachts naar Londen terug. JAGER VAN NEDERLANDSE WALVISVLOOT KREEG ROERSCHADE. Eén van de 12 vangschepen van de Nederlandse walvisvloot, de „Johanna W. Vinke", heeft op 4 Maart j.l. in een storm schade opgelopen aan het roer. Het schip is door een andere jager, de „Gerrit W. Vinke", naar Kaap stad gesleept. Beide schepen zijn daar Dinsdag gearriveerd en zullen niet meer naar het vangst- gebied terugkeren. De jacht wordt voortgezet met 10 jagers. Het vangstseizoen zal binnen kort wórden beëindigd. In Paphos is Woensdag het proces begonnen tegen zes Grie ken en zéven Cyprioten, die be schuldigd worden van het propa geren van een burgeroorlog. Honderden studenten hadden zich voor de rechtszaal verza meld en blokkeerden de toegang toen de politie de beklaagden wilde binnenvoeren. De menigte omringde de 13 mannen en wist er twee aan de politie te ontruk ken. Deze slaagde er spoedig in de mannen te pakken te krijgen. Er werden bosjes radijs en mod der naar de politie gesmeten en schande geroepen over de Engel sen. Politie-auto's werden met stenen bekogeld. Ruiten van de rechtszaal werden ingegooid met stenen en flessen. De beklaagden zijn 25 Januari gearresteerd, nadat een Griekse motorboot te Chloraka, bij Pa phos, van overheidswege in be slag genomen werd. Er zouden zich ontploffingsmiddelen aan boord bevonden hebben. President Eisenhower heeft op zijn persconferentie op desbe treffende vragen geantwoord, dat hij geen reden zag, om bij een mogelijk militair conflict niet over te gaan tot het gebruik van atoomwapens tegen doelen, van een uitgesproken militair karak ter. De* president gaf hiermede commentaar op de verklaring van minister Dulles, die gezegd heeft, dat atoom-preciesiewapens Een bestuurslid van, de com munistische partij in Algerije, Guerroef Mohamed, is gearres teerd. Hij heeft bekend, dat hij verbindingen heeft met bandie tenleiders in het Auresgebergte, zo wordt van officiële zijde ver nomen. bij iedere belangrijke actie van de Amerikaanse strijdkrachten gebruikt zouden worden. De president zeide geen voor stander te zijn van het gebruik van atoomwapens, waarvan Ame rika een aantal typen fabriceert, als zich een situatie zou voordoen waarbij het niet duidelijk was, dat tegen een strikt militair doel geopereerd werd. De president antwoordde verder, dat er ondanks gevaren voor stra ling veel door een burger voor zijn bescherming gedaan kan worden. De beveiliging tegen ato amaanvallen vormde een ernstig vraagstuk, omdat de menselijke natuur er voor terug deinsde de kwestie eerlijk onder de ogen te zien. Gewezen militairen, die inva lide zijn en tussen wier aandoe ning en de uitoefening van de militaire dienst verband aan wezig is, kunnen in aanmerking komen voor een invalide-verkla ring, indien hiertoe in verband met bedoelde aandoening naar medisch inzicht gegronde rede nen aanwezig zijn. Op vertoon van een zodanige verklaring zal het bedienend per soneel van de openbare middelen van vervoer de invaliden zoveel mogelijk behulpzaam zijn bij het verkrijgen van een zitplaats, met bedoelde verklaring kan geen zitplaats worden afgedwon gen, terwijl de verklaring niet geldt als vervoer-biljet. De Ne derlandse vereniging van trans port-ondernemingen heeft haar medewerking toegezegd als proef voor de tijd van een jaar. De commissie van economische zaken van de Franse Senaat heeft Woensdag met 12 tegen 4 stemmen aan de Senaat aanbevo len de FransDuitse Saarover- eenkomst goed te keuren, „on danks de waarde van de critiek die tegen de overeenkomst is uit gebracht." De commissie stelt geen amen dementen op de overeenkomst voor, dooh zij zal volgende week Woensdag bijeenkomen om een resolutie op te stellen, waarin de voornaamste critiek tegen de De Franse premier, Edgar FTaure, meent, dat Frankrijk wa terstofbommen moet bezitten en dat deze wapens hetzij door Frankrijk alleen, hetzij in sa menwerking met andere Euro pese landen, moeten worden ver vaardigd. Hij verklaarde dit, toen hem Woensdag op een persconferen tie werd gevraagd, wat hij van plan is te doen nu Groot-Brittan nië besloten heeft een eigen wa terstofbom te vervaardigen. Hij zei, dat er binnenkort twee klassen van volken zullen zijn, n.l de volken met waterstofbom- Alle staatsdiensten in Finland zij» verlamd door een „bliksem- staking" van ambtenaren, die Woensdagmorgen is uitgebro- Bij de staking zijn 25.000 be ambten betrokken. De secretaris va» de Finse premier heeft ver klaard, dat de regering zou kun nen aftreden. De staking geldt als protest tegen een wetsontwerp der re gering waarin niet tegemoet ge komen wordt aan de eisen van bezoldigde ambtenaren tot loons verhoging. Ook het bewakings personeel in de gevangenissen staakt. De directeur van de ge vangenissen te Helsinki heeft vrijwilligers opgeroepen. Verder worden door de staking getrof fen de posterijen en de spoor wegen. De secretaris van premier Kekkonen heeft de geruchten over een mogelijke rqgerings- crisis bevestigd. Een dergelijke ontwikkeling zou evenwel met uitsluitend het gevolg zijn van de door de staking ontstane g«Btaakt. Het gewraakte wetsontwerp van de regering, zo wordt nader medegedeeld, voorziet in een kleinere loonsverhoging dan de geëiste. De staking is afgekon digd door de vakorganisatie. Een woordvoerder van de coa litieregering, bestaande uit socia listen en agrariërs, heeft ver klaard, dat de regering niet zal toegeven. De socialistische leden van de regering steunden haar politiek geheel. Later op de dag zou een beslissing genomen wor den over te nemen maatregelen. Onder gefluit van grote en kleine schepen in de Humboldt- baai van Hollandia, is het 13.000 ton metende schip „Sibajak" Dinsdag om precies 12 uur naar Nederland vertrokken, met aan boord ongeveer 750 militairen van de koninklijke landmacht. In Sorong komt hier nog een groep van 150 militairen bij. Een kleine afwikkelingsgroep blijft achter voor de overgave van materieel aan de koninklijke marine. De gouverneur en mevr. Van Baal deden de vertrekkende com mandant van de landmacht, kol. D. Huiting en diens echtgenote uitgeleide. men en de volken zonder deze wapens. De laatste categorie loopt gevaar door de „aristocra tische" landen met waterstof- borpmen naar het tweede plan verdreven te worden. De Franse regering is daarom van plan bin nenkort deze kwestie diepgaand te bestuderen. Faure geloofde, dat de rege ring een zuiver negatief stand punt ten aanzien van dit vraag stuk zou verwerpen. Frankrijk moet, evenals Groot-Brittannië, besluiten zelf zijn waterstofwa pens te vervaardigen of een for mule zoeken om deze wapens te produceren in samenwerking met enige van zijn Europese bondgenoten. Frankrijk zal niet in de „topklasse van naties" kun nen blijven, als de regering niet tot een positief besluit komt, al dus de premier. Faure zei, dat de regering geen besprekingen met de Rus sen wil voordat de Senaat de Parijse verdragen heeft geratifi ceerd. Daarna zou Frankrijk als eerste stappen doen ter consoli dering en verbetering van de samenwerking tussen de drie grote bondgenoten. De geallieer de strategie moest niet alleen militair, maar ook politiek wor den gecoördinerd. Het was dui delijk, dat de Europese landen moesten voortgaan langs de weg van Europese éénmaking. Naar de mening van Faure moet een eventueel Frans voor stel tot nieuwe onderhandelingen met de Sowjet-Unie worden ge daan binnen het verband van de Navo. De meerderheid van het parlement was het met de rege ring eens, dat het geen zin heeft met de Russen te praten voor dat Frankrijk de Parijse verdra gen heeft geratificeerd. overeenkomst is samengevat en waarin zij critiek levert op de toon van een resolutie van de Westduitse bondsdag, waarin dit lichaam de Duitse aanspraken op het Saargebied opnieuw uitge sproken heeft. De Franse senaatscommissie voor buitenlandse betrekkingen heeft de goedkeuring zonder amendementen of vertraging van de Duits-Franse Saarovereen- komst aanbevolen. De commissie sprak zich even eens uit vóór ratificatie van de accoorden van Parijs en wel zon der amendementen. De stemver houding was 20 tegen 4 met 6 onthoudingen. De stemverhouding over de Saarovereenkomst, die volgens de commissie tezamen met de overeenkomst tot bewapening van West-Duitsland, was 20 tegen 6 met 2 onthoudingen. De stemmingsuitslaig, zo voegt Reuter hieraan toe, vormt een uitgesproken overwinning voor de regering. De commissie is de invloedrijk ste senaatscommissie en zij beval niet alleen de ratificatie aan, doch zij drong tevens aan op ra tificatie zonder verwijl en zonder onderlinge koppeling van kwes ties. Hiermede heeft zij het stand punt van premier Faure en zijn minister van Buitenlandse Za ken, Pinay, onderschreven, die steeds het standpunt hebben ver kondigd, dat alles behalve de ra tificatie van de overeenkomsten, Ftankrijks betrekkingen met zijn geallieerden in gevaar zou bren gen. Thans hebben drie commissies hun goedkeuring aan de accoor den van Parijs en de Saarover eenkomst gehecht. De senaats commissie voor defensie stemde met 14 tegen 9 stemmen en 3 ont houdingen vóór de accoorden van Parijs en de Saarovereenkomst. regeling voor woningbouw in de vrije sector in werking is ge treden, zijn de eerste aanvragen reeds bij het ministerie van Wederopbouw en Volkshuisves ting binnengekomen. Deze aan vragen komen uit negen Friese gemeenten, grotendeels gelegen in 't zogenaamde ontwikkelings gebied in het Oostelijk deel van de provincie. De eerste halve premie werd Woensdag reeds toegezegd aan de heer A. de Vries, timmerman te Zandbulten in de gemeente Kollumerland, die zijn nieuwe huis zelf zal gaan bewonen. Een gerechtshof in Bangkok heeft 49 personen veroordeeld tot gevangenisstraffen variërend van 4 maanden tot 20 jaar wegens samenzwering om in Thailand een communistisch re giem aan het bewind te brengen. Eén van de veroordeelden is Pan Panomjong, zoon van de voormalige Thailandse premier Pridi Panomjong. Tot rechter in de arrondisse mentsrechtbank te Amsterdam is bij K. B. benoemd mej. Josephine Helene Kroesen, advocate in Den Haag en rechter-plaatsvervang- ster in de arrondissements rechtbank te Utrecht. Zij is de eerste vrouwelijke gewone rech ter in ons land. Wel is er reeds een aantal vrouwelijke kinder rechters In kringen in Helsinki, die in nauwe verbinding staan met pre mier Urho Kekkonen, leider der boerenpartij, is Woensdag ver klaard, dat de premier besloten heeft af te treden uit protest tegen de ambtenarenstaking, die Woensdag is begonnen. De pre mier is teleurgesteld over het falen van de sociaal-democrati sche ministers in de coalitierege ring om te verhinderen dat de vakbonden de staking goedkeu ren, aldus deze kringen. De socialisten bezitten de Een woordvoerder van het Israë lische leger heeft verklaard, dat Egyptenaren het Israëlische dorp Sjarsjeret bij Gaza hebben aan gevallen, waarbij een Israëlische kolonist werd gewond. De Verenigde Naties stelt een onderzoek in. De bemanning van het Finse tankschip „Aruba", dat met een lading brandstof voor straal jagers op weg is naar commu- nistisch-China, weigert verder dan Singapore te varen. De Finse vakbond van zeelie den, die dit Woensdag bekend maakte, deelde mede, dat deze weigering gegrond is op het recht van Finse zeelieden om met hun schip naar een haven uit te wijken, als zij in gevaarlijk zee gebied komen. Aangezien de Chinese nationa listen van plan zijn de „Aruba" te onderscheppen, dreigt het schip aan een „oorlogshande ling" blootgesteld te worden, al dus de vakbond. De bemanning heeft daarom contact opgenomen met de scheepvaartorganisaties en machtiging verkregen de reis te onderbreken en een veilige haven aan te doen, De reder van de „Aruba" is nu verplicht het schip order te geven de route te wijzigen en veilige wateren op te zoeken. De vakbond gaf de bemanning de machtiging om de reis te on- De eigenaars van de „Aruba" verklaarden Woensdag, dat zij de reis van het schip zouden moeten annuleren of een andere bemanning aanwerven. De „Aruba" bevindt zich op het qgenblik in de Indische Oceaan. Dinsdag werd bekend gemaakt, dat Whampo, ten O. van Kanton, de haven van be stemming was. De autoriteiten van Singapore hebben besloten de „Aruba" niet toe te staan in Singapore te bun keren of levensmiddelen en wa ter in te nemen. Alle vuurtoren wachters in de Straat van Malak- ka hebben opdracht gekregen de bewegingen van de „Aruba", die zich op het ogenblik vermoede lijk nqg twee dagen varen ten W. van" Ceylon bevindt, te obser veren en aan de marine-autori teiten door te geven. Een woordvoerder van de Fin se bond van zeelieden deelde later mede, dat de bemanning van de „Aruba" het schip naar de dichtstbijzijnde geschikte plaats buit en de gevaarlijke zóne zal brengen. De reders zullen dan moeten beslissen, of zij een nieuwe bemanning zullen sturen of dat zij het schip een andere bestemming zullen geven. meerderheid in de raad van het vakverbond. De Finse regering is Woensdag bijeengekomen om de toestand te bespreken. Men gelooft, dat president Paasikivi zal trachten premier Kekkonen over te halen zijn besluit aan te houden. In het afgelopen jaar is premier Kekkonen reeds tweemaal afge treden. DE SLEEPBOOT „GOEREE" OP WEG NAAR DE „LA CHACRA". De sleepboot „Goeree" van L. Smit Co's internationale sleep dienst, die op weg was van Aden naar Rotterdam met een zuiger en een bak, heeft haar sleep naar Masawah gebracht en is zonder deze full speed uitgeva ren om hulp te bieden aan het 6072 brt. metende Engelse m.s. La Chacra", dat wegens stran ding op de koraalrotsen om hulp heeft geseind. De „Goeree" denkt hedenmorgen het schip te kunnen bereiken. De „La Chacra" is eigendom van Burier Markes Ltd te Lon den. 50 km ten zuiden van Mongsjat in de zuidelijke Sjan-staten, ver overd. Door de verovering zijn de overgebleven Kwomintangtroe- pen, wier sterkte op 2000 man wordt geschat, op een gebied van 235 vierkante km bij de Thai landse grens ingesloten tussen drie groepen van het Birmese der breken na overleg met de I leger. Thailandse troepen zouden Finse regering. I de grens met Birma bewaken om Naar verluidt, hebben Birmese te verhinderen, dat de Chinezen, troepen de voorpost Mong Jawnj evenals het vorig jaar, naar de van de Chinese nationalistische provincie Tsjiengmai uitwijken, guerillastrijdkrachten, ongeveer medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Donderdag ochtend tot Donderdagavond. NU EN DAN BUIEN. Flinke opklaringen, afgewis seld door enkele sneeuw-of ha gelbuien. Matige tot krachtige en in) het N. van het land wellicht tijdelijk 'harde noordwestelijke wind. Over het algemeen kouder. De Russische regering heeft de Britse ambassade te Moskou haar leedwezen betuigd over de inval in de ambassade op Zondag 13 Maart. Zij zegt dat de man, die de in val deed, de Rus V. A. Matveyef, geestesziek was. VRIJDAG 18 MAART. Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden vm. 8.46 9.21 10.01 10.11 n.m. 9.29 10.04 10.44 10.54 ZON MAAN

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1955 | | pagina 1