Algemene politieke beraadslagingen over de Rijksbegroting Feest op de Cokesfabriek te Sluiskil Kantongerecht te Terneuzen Staking bij Philips te Kopenhagen duurt voort Plechtige viering van de algehele na-oorlogse wederopbouw op 7 October 1954 Problemen rond de agrarische ontwikkeling van de Papoea EILAND IN DE SCHOOT DER WINDEN TWEEDE KAMER JLejcneSt Suikerbietenoogst aanzienlijk vertraagd Dag van de Postzegel 1954 Libische minister van Paleiszaken vermoord Staking in de New-Yorkse haven De Tweede Kamer heeft Dins dagmiddag een aanvang ge maakt met de algemene politie ke beraadslagingen over de rijks begroting voor 1955. Nagenoeg de gehele regering is aanwezig. De tribunes zijn overvol. De beschouwingen worden geopend door de heer Burger (Arb.), met betrekking tot het E. D. G.-verdrag bespreekt hij de houding van Frankrijk en Enge land. De Engelse publieke opinie is zich intussen bewust gewor den, dat Engeland ten aanzien van de E. D. G. niet zonder ver antwoordelijkheid is. De heer Burger dringt aan op een zodanige subsidieregeling voor de volkswoningbouw, dat de versobering in de bouw, welke onder invloed van 't Korea-effect is aangebracht, ongedaan wordt gemaakt. Met de plannen tot huurverho ging met compensatie verklaart spr. zich te kunnen verenigen. Spr. is van oordeel, dat thans de hand aan de ploeg geslagen moet worden, nu er velerlei mo gelijkheden zijn. Doelbewust moet koers worden gezet naar een principiële progressieve poli tiek, gesteund door brede lagen der bevolking. De heer Burger bespreekt ver volgens de publicatiemethode met betrekking tot het mande ment der bisschoppen, waarbij vooral de aandacht werd geves tigd op het derde deel. De K.V.P- gezinde pers heeft het in de dage lijkse politieke strijd geplaatst. Hij keert zich in verband met de kaderdag van de P. v. d. A. tegen de voorlichting in de K.V.P.-ge- zinde pers. Wat het mandement zelf aan gaat, zegt spr., dat nagelaten is de bisschoppen voor te lichten over het karakter van de P. v. d. A. Hij betoogt, dat het onjuist is de partij te identificeren met een deel der stromingen, die er een plaats in hebben. En hij merkt op, dat de Katholieken in de partij hun overtuiging niet onder stoelen of banken steken. De heer Burger betoogt, dat de democratie bedreigd wordt, maar door de democraten zelf. Het komt hem onbegrijpelijk voor, dat men in Katholieke kring de democratie zou willen onder mijnen en dat aan Katholieke zij de niet wordt ingezien, dat daar door totalitaire machten in de k .art wordt gespeeld. Men ma ke zich geen illusies, dat de door braak tot staan is gekomen. Ze gaat rustig door. Spr.* geeft vervolgens als zijn mening te kennen, dat confessio nele politieke partijen een gevaar in zich dragen, ook op geestelijk terrein, omdat men godsdienst en politiek vereenzelvigt. Intus sen wil hij geen stroobreed in de weg leggen aan hen, die dat ge vaar op de koop toe willen ne men. Spr. verklaart niet te erkennen het recht om politieke keuze uit te sluiten. Voorts zegt hij, dat de verklaring van het partijbe stuur met betrekking tot het mandement nog steeds haar vol le waarde heeft. De heer Burger verklaart, dat de P.v.d.A. weigert mede te wer ken met een partij, bij welke de democratie niet veilig is. Door dat te doen zou de P.v.d.A. de verantwoordelijkheid op zich ne men voor het ondermijnen van de democratie. Spr. geeft te ken nen, dat de P.v.d.A. allesbehalve regeringsmoede is. Een partij moet echter niet meer» verant woordelijkheid nemen dan ze kan dragen. Hij is overigens van oor deel, dat geregeerd kan worden zonder de P.v.d.A. en ook zonder de K.V.P. De heer Oud (V. V. D.) vangt zijn rede aan met een gelukwens tot de heer Tilanus, die zijn 70e verjaardag viert. De heer Oud kwalificeert het huidige kabinet als een van be minnelijk optimisme. De minister van Economische Zaken is in al le opzichten optimistisch. Zoals hij al eens meer heeft gezegd ge tuigt de minister van een libera le mentaliteit, en wel de menta liteit van het oude liberalisme. Hij meent, dat voorzichtigheid in uitspraken van de minister wijs beleid is. Wat de loonpolitiek betreft, zegt f,pr„ dat de ovelrheid de behulpzame hand moet bieden, doch ook het oog gericht moet houden op andere groepen, die hij verwaarloosde groepen zou willen noemen. Bij de zevende loonronde komen de verwaar loosde groepen weer in het ge drang. Spr. meent, dat de regering haar eigen beleid onvoldoende coördineert. In dit verband noemt hij loonronde en belastingverla ging, ouderdomsvoorziening en huurverhoging. Zijn conclusie uit een en ander is, dat de rege ring wel bestuurt, maar niet re geert. Wat het onderwijs betreft betoogt de heer Oud, dat hier een vooruitziend beleid ontbreekt, hetgeen hem verontrust. Komende tot de politieke ver houdingen merkt spr. op, dat de principiële tegenstellingen in het kabinet dezelfde zijn als die in de Kamer. Aan de P.v.d.A. vraagt hij: staat het voor u vast, dat aan 't eind van de weg, die gij de weg naar de vrijheid noemt, de vrij heid zal staan en niet de dwinge landij? Hij gaat vervolgens de verschil len tussen zijn partij en de P.v.d.A. na, opmerkend o.a., dat gemis aan bezit in wezen onvrij heid is. Collectieve bezitvorming zou voor hem aanvaardbaar zijn, als een andere niet te bereiken is. Aan het nodeloos opwerpen van tegenstellingen verklaart spr. geen behoefte te hebben. Waar men wèl behoefte aan heeft, is: verdraagzaamheid. Er is niets goeds te verwachten van een fel. Ie strijd tussen Rooms en on- Rooms.* De heer Tilanus (C.-H.) dankt voor de hem toegesproken geluk wensen. In troonrede en begroting zegt spr. een optimistische klank te hebben waargenomen, waarvoor hij dankbaar is. Toch bezwaart hem de omvang en de stijging van de begroting. Waar is de strenge hand van de minister van Financiën, die als penning meester van de Staat der Neder landen ook „neen" moet kunnen zeggen. De mededeling over belasting verlaging is verheugend, maar waarom moet daarmede gewacht worden tot begin 1956? Wat over de vennootschapsbelasting in de troonrede is gezegd, acht spreker zeer teleurstellend. Een gemeenschappelijke Euro pese defensie vindt de heer Tila nus beslist geboden. Daarom is hij ook verheugd over de mede deling eer regering in de troon rede, dat zij blijft streven naar versterking van de Navo. Hij verheugt zich over het resultaat der Londense conferentie en dankt de minister van Buiten landse Zaken voor de daar aan- HEDEN: TERNEUZEN: Luxor-Theater 8 uur: „Het fatale uur 13". Concertgebouw, 8 uur: Op treden door de telepaath En rico Burlisto. AXEL: Het Centrum, 8 uur: „Tahia, de Eilandprinses". MORGEN: AXEL: Fröbelschool, Pianoconcert Z.V.U. uur: genomen houding. De heer Tilanus verklaart aan vankelijk weinig sympathie te hebben voor een huuregalisatie- fonds. Het is niet gewenst in het huurbeleid unaSIëme elementen in te voeren als een bestem mingsheffing en een egalisatie fonds. De kwestie Nieuw-Guinea aanroerend spreekt de heer Tila nus zijn voldoening uit over de uitspraak, dat Nederland de sou- vereiniteit bezit en handhaaft. Over de felle aanvallen van de P.v.d.A. op het mandement heeft spr. zich verbaasd, gezien art 34 van het beginselprogram der partij. Spr. heeft het mandement gezien als een woord van de Kerk tot de leden van die Kerk. De heer Tilanus is het als Pro testant met bepaalde opvattingen in het mandement niet eens, maar het mandement is bestemd voor de Katholieken en niet voor hem. Spr. betreurt het, dat het N.V.V". de samenwerking in de raad van vakcentrales heeft ver broken. Tegen vijf uur wordt de verga dering verdaagd tot hedenmid dag. Sluiskil, in 1911 een agrarische „nederzetting" aan het kanaal GentTerneuzen, werd in dat jaar uitgekozen als bouwplaats voor de eerste cokesfabriek in Nederland: de Association Coo- pérative Zélandaise de Carboni sation. Hierdoor is met de jaren deze plaats uitgegroeid tot een belang rijk industrieel centrum, waar van het imposante silhouet een verrassende onderbreking vormt in de eentonigheid der Zeeuws- Vlaamse polders. Voor de bouw van de cokesfa briek viel de keuze op Sluiskil omdat zijn gunstige geografische ligging vele interessante pers pectieven bood. Deze maakte het o.a. mogelijk op economische wij ze cokeskolen per zeeboot aan te voeren, omdat deze uit Engeland moesten worden geïmporteerd, iets wat heden ten dage bijna on gelooflijk schijnt. Bovendien be schikte men voor de afvoer van de geproduceerde cokes en an dere bij-producten over een goe de spoorwegverbinding met een sterk economisch ontwikkeld ach terland. De directie van de Spoor weg Maatschappij „Mechelen Terneuzen" welke een gedeelte van haar traject op Nederlands grondgebied exploiteerde ten ge- De staking bij de Philipsfabrie- ken te Kopenhagen, die twee weken geleden uitbrak, duurt nog voort. De 500 stakende vrouwelij ke en mannelijke personeels leden hebben geen gehoor gege ven aan het advies van de offi ciële arbitragecommisie, onmid dellijk het werk te hervatten. De vakvereniging „Det Samvirkende Fagforbund" en ook de arbitra gecommissie hebben de staking onwettig verklaard. Volgens „Po- litieken" overweegt het verbond van werkgevers, de stakende ar beiders, die pogingen zouden wil len doen elders werk te vinden, te boycotten. Het conflict ontstond nadat een arbeider uit protest tegen het verhoogde arbeidstempo in de productie-afdeling van televisie ontvangtoestellen het werk had neergelegd. De man werd ontsla gen, waarna vijf andere arbeiders eveneens het werk neerlegden. Ook deze werden ontslagen. De overige arbeiders 1st er s) ver klaarden zich solidair met de ont slagen arbeiders en legden het werk eveneens neer. Hierdoor kwam de gehele productie stil te liggen. De staking duurde voort nadat het ontslag van de vijf ar beiders ongedaan was gemaakt, doch dat van de ene gehandhaafd bleef. De arbeiders noemen het arbeidstempo „onmenselijk". Ten gevolge hiervan zou een groot aantal werknemers tijdens het werk het bewustzijn hebben ver loren. De directie van de Philipsfa- brieken te Kopenhagen heeft deze beweringen ten stelligste te gengesproken. In het afgelopen jaar hebben drie vrouwelijke per soneelsleden het bewustzijn ver loren. Er waren evenwel andere oorzaken. In één geval betrof het een vrouw, die kort tevoren als donor had gefungeerd, in het tweede geval een vrouw die bloedarmoede heeft en in het derde geval een vrouw, die last heeft van evenwichtsstoornissen. Zolang het werk niet is hervat, weigert de directie van Philips onderhandelingen te voeren. Men meent dat de communisten uit deze staking politieke munt wil len slaan in verband met de poli. tieke toestand in Denemarken. Na een proef productie en een studie van de tijd, die met de ver vaardiging is gemoeid, werd eni ge tijd geleden in de Philipsfa- brieken te Kopenhagen overge gaan tot productie van televisie ontvangtoestellen aan de lopende band. Tengevolge van deze reor ganisatie in de productiemethode kwamen per dag zestien toestel len van de band. Daarvóór be droeg de dagproductie 12 toestel len. De arbeider, die het eerst werd ontslagen, wenste zich niet aan te passen aan de nieuwe pro ductiemethode. Een van de direc teuren van Philips te Kopenha gen, heeft aan „Politiken" mee gedeeld, dat de fabrieksleiding de indruk heeft dat de betrokken arbeider door de communisten is beïnvloed. K. C. J„ handelaar te Antwer pen, veroorzaakte te Hulst met zijn auto een aanrijding met een andere personenauto die daar aan het keren was. Hoewel ver dachte voldoende tijd had om tot stilstand te komen was hij door blijven rijden. Eis en vonnis 20 of 10 dagen. N. K„ landarbeider te Hoek, werd te Terneuzen in openbare dronkenschap aangehouden. Eis 60 of 30 dagen onvoor waardelijk, 60 30 dagen voor. waardelijk met een proeftijd van 2 jaar en tevens de bijzondere voorwaarde, dat verdachte onder toezicht blijft van de Prot. re- classeringsvereniging te Middel burg. Vonnis: 50 of 25 dagen en voorwaardelijk een gevangenis straf van 3 dagen met 'n proef tijd van 2 jaar en tevens de bij zondere voorwaarde dat verdach te voorlopig onder toezicht blijft van de Prot. reelasseringsvereni. ging te Middelburg. C. P. B„ landbouwer te Ter neuzen, reed met zijn bromfiets opzettelijk in op drie tegenlig gers. Gelukkig liep alles goed af. Eisch en vonnis 40 of 20 dagen. A. W. H„ vertegenwoordiger te Vlissingen, had het ongeluk dat hij nadat hij zijn wagen had ge parkeerd, zonder voldoende op te letten zijn portier opende, waardoor een wielrijdster hier tegen op reed en zodanig viel, dat ze een hersenschudding op liep. Eis en vonnis 30 of 15 dagen. R. de K„ fabrieksarbeider te Clinge, moest verantwoording afleggen voor het feit, dat zon der zijn medeweten, zijn zoontje één dag het schoolbezoek ver zuimde en erwten ging trekken. Eis en vonnis 10 of 6 dagen. Na Ma v. D., zonder beroep te Axel, trok op haar bromfiets ge zeten haar man op de fiets voort. Eis ƒ8 of 4 dagen. Vonnis 3 of 1 dag. A. M. de B„ wever te Honte- nisse, veroorzaakte door onoplet tendheid met zijn rijwiel een ernstig ongeval waardoor een tegenligger een hersenschudding opliep. Eis 15 of 8 dagen. Vonnis 10 of 5 dagen. Ca de K.de K. te Terneuzen reed doordat zij de situatie op het kruispunt Axelsestraat Tramstraat niet voldoende had overzien een van de Axelsebrug komende personenauto in de flank aan waardoor deze om sloeg. Eis en vonnis 40 of 20 dagen. A. H„ schipper en aardappel handelaar te Hoedekenskerke, passeerde te Vogelwaarde op het verkeerde moment een gepar keerde auto. Van de tegenover gestelde richting kwam een per sonenauto en de aanrijding was niet meer te voorkomen. Eis en vonnis 50 of 30 dagen. D. de V„ scheepswerktuigkun- dige te Terneuzen, verliet met zijn bromfiets het rijwielpad om dat naar hij beweerde dit wel moest doen vanwege zijn eigen veiligheid. Eis en vonnis 6 of 3 dagen. M. J. de P„ chauffeur te Ter neuzen, werd op zekere dag aan gehouden omdat 't stoplicht van zijn vrachtwagen niet werkte. Eis en vonnis 10 of 6 dagen. ff De heer J. P. K. van Eechout, voormalig resident van Nieuw- Guinea, thans secretaris van het Nieuw-Guinea instituut te Rot terdam heeft Maandagavond in de aula der landbouwhogeschool te Wageningen een lezing gehou den over dit gebied ter inleiding van de tweede tropische land- bouwdag welke aan Nieuw-Gui nea wordt gewijd. De problemen ten aanzien van de agrarische ontwikkeling van de Papoea zijn talloos. Er zijn twee belangrijke punten welke directe resultaten van emancipa tie ernstig belemmeren, in de eerste plaats is er de atomische structuur van de bevolking. Er zijn talloze rassen en ze hebben een sterk uiteenlopend karakter, en iedere groep heeft zijn eigen taal. Buurstammen kunnen el kaar vaak niet verstaan. De Pa poea is voorts een individualist die zich gaarne isoleert, een be stuurlijke eenheid is niet moge lijk en de clan vormt ook geen aangrijpingspunt, omdat zelfs binnen dezelfde clan, stam, of taalgroep grote vijandschap kan bestaan. Het dorp waarin de be volking met gemeenschappelijke bedoeling met elkaar in vrede leeft, geeft nog het meeste hou vast. De tweede factor is de geeste lijke instelling van de Papoea's die, zoals alle primitieven, van een volkomen van het onze af wijkend denkschema uitgaan. Hij is tegen elke vooruitgang, omdat deze verandering betekent. Een verandering in het verlochenen van het verleden en van de tra dities der vaderen. Wil men dus landbouwvoorlichting geven, dan is men verplicht eerst de adat grondig te kennen, en daarna als opvoeder op te treden alvorens men aan verhoging van 't levens peil van de Papoea kan denken. Maandag zijn twee Meteors in de lucht tegen elkaar gebotst in het gebied van Chelmsford (Z.O. Engeland). De piloten van de 2 toestellen, die er uit sprongen hebben er beiden het leven afge bracht. rieve van de Terneuzense haven, zocht een constante bezetting voor haar spoorweglijn en was daarom bereid bepaalde speciale tarieven in te voeren indien de cokesfabriek te Sluiskil zou wor den gebouwd, en was vooral deze aantrekkelijke aanbieding welke drie grote Franse staalfabrieken ertoe deed besluiten gezamenlijk een cokesfabriek te Sluiskil op te richten en niet zoals oorspronke lijk bedoeld te Duinkerken. Een coöperatieve vereniging werd ge sticht om te bereiken dat de op richters ten alle tijde zouden kun nen beschikken 'over de benodig de hoeveelheden metallurgische cokes, welke Frankrijk t.z-t. ver plicht was voor 80 te importe ren. De oprichting van de A.C.Z.C. geschiedde in 1911 en in 1913 werd de eerste oven uitgedrukt. Het kolenverbruik bedroeg toen jaarlijks 400.000 ton en de cokes productie 300.000 ton. De oorlog van 19141918 on derbrak evenwel het aangroeiend rythme van de industriële acti viteit te Sluiskil. Gedurende 9 ja ren werd de aanvoer van cokes kolen uit Engeland stopgezet en aangezien Nederland zelf niet over voldoende cokeskolen be schikte heeft men tot 1923 moe ten wachten om de fabriek we derom op gang te brengen. In 1928 werd begonnen met de bouw van de stikstoffabriek der C.N.A. Deze had voornamelijk tot doel cokesovengas, waarvan tot dan toe een deel waardeloos in de lucht opging, om te zetten in een belangrijk product: am moniak (door de binding onder hoge druk van waterstof uit co kesovengas met stikstof uit de lucht) en dat samen met zwavel zuur, ammoniumsulfaat vormt, een belangrijke kunstmeststof. In de periode tussen de twee wereldoorlogen ging de vooruit gang, samen met die van de C.N.A. gestadig verder. Met de bezetting in 1940 trad wederom een verplichte stilstand in. Tijdens de oorlogsjaren heeft de bezetter meermalen te ver geefs getracht de cokesfabriek terug in bedrijf te stellen. Dit werd echter telkens door geal lieerde luchtaanvallen belet. Toen bleek dat van terug op gang brengen geen sprake was, wer den zowel personeel als machi nes en belangrijke installaties onder dwang naar Duitsland ge transporteerd. Na de oorlog heeft men tot 1950 moeten wachten alvorens wederom met de cokesproductie kon worden begonnen. Een ge deeltelijke reconstructie werd mogelijk gemaakt door 'n lening welke werd aangegaan bij de Herstelbank te Den Haag. Een eerste batterij van 66 Becker- ovens werd toen in bedrijf geno men en met de herstelwerkzaam heden van de 2de batterij, even eens door de oorlog onbruikbaar geworden, werd in 1953 een aan vang gemaakt. Sedert 7 Juli 1954 werken bei de ovenbatterijen op volle capa citeit hetgeen een jaarlijks ver bruik van 800.000 ton kolen be tekent, waaruit ongeveer 600.000 ton cokes worden geproduceerd. Naast de cokes vormen ook de bij-producten een belangrijk on derdeel van het fabricagepro- gramma. Gas, het voornaamste bij-product, wordt op verzoek van de Nederlandse regering sedert 1950 gedeeltelijk aan energie voorziening geleverd, welke het op haar beurt eerst ter beschik king stelde van enkele belangrij ke gemeenten in Oost Zeeuws- Vlaanderen en daarna sedert 1953 van de eilanden Walcheren en Zuid-Beveland. Het gasverbruik voor distributiedoeleinden steeg hierdoor van 8000 m;! per 24 uur tot 40 a 45.000 m3. Teneinde de distributie op Walcheren en Zuid-Beveland mogelijk te ma ken, was het nodig gaszinkers door de Schelde te leggen, wat met succes gebeurde en door binnen- en buitenland met grote belangstelling werd gevolgd. Al leen Sluiskil zelf blijft nog ver stoken van gas wat niet strookt met het gezegde dat wie dichts bij het vuur zit, zich het beste warmt. Op het ogenblik, nu de fabriek wederom op volle toeren draait, verzekert zij het bestaan van een groot deel der Sluiskilse bevol king en zelfs velen uit de omtrek vinden er hun dagelijks werk. Zij verschaft werkgelegenheid aan 500 man personeel, terwijl behalve cokes, kostbare bij-pro ducten hun weg vinden naar bin nen- en buitenlandse verbruikers. Met de stijgende bloei der co kesfabriek gaat een grote econo mische en sociale vooruitgang van Sluiskil gepaard. Zo werd o.a. onlangs nog door privaat ini tiatief en met steun van de beide Sluiskilse fabrieken een dienst voor sociale assistentie in het leven geroepen. Deze werkt reeds tot ieders tevredenheid en houdt voor de toekomst de schoonste beloften in. Ook op het gebied der huisvesting heeft de cokes fabriek niet stilgezeten. Dank zij naar bemoeiingen en 't begrip van het gemeentebestuur werden vele nieuwe woningen te Sluiskil ge bouwd en steeds staat de fabriek op de bres waar het er op aan komt de belangen harer werkne mers te verdedigen. Het feest van 7 October is het feest van de fabriek en van de Sluiskilse bevolking, wiens wel vaart nauw verbonden is met het wel en het wee van deze belang rijke industrie. Moge zij steeds in stijgende lijn werken en uitbrei den tot ieders welzijn en in het kader der Europese gemeenschap het hare bijdragen om de eenheid en de voorspoed van ons oude werelddeel tot een feit te maken. Door de slechte weersomstan digheden zijn de werkzaamhe den in de landbouw zeer ten achter geraakt. Bovendien heeft imen op het platteland te kampen met een groot tekort aan arbeidskrachten. In enkele delen van het land staat nog graan buiten, maar overal zit ten nog veel aardappelen in de grond. 'De suikerbietenoogst is aan zienlijk vertraagd en waar op 4 October alle suikerfabrieken haar campagne hadden moeten beginnen, zijn thans slechts en kele fabrieken op halve kracht aan het) werk. De aanvoer is door het gebrek aan arbeids krachten zo slecht, dat zeker deze week niet alle fabrieken zullen beginnen te draaien. Op het ogenblik is men zeker een 400.000 ton capaciteit ten achter, d.w.z. dat dit kwantum al verwerkt had moeten zijn, wil de campagne een normaal verloop 'hebben. Men verwacht 3.100.000 ton suikerbieten, het geen normaal 75 dagen draaien betekent. Door de achterstand dreigt men te laat klaar te ko men, zegt de Centrale Suiker- maatschappij. Dinsdag is de Libische minister voor paleiszaken, Said Ibrahim Sjalhi, doodgeschoten voor het gebouw van de federale regering te Benghazi. De politie hield later een jong lid van de koninklijke familie Sjarif Mohaiddin Senoessi, aan. Het hoofd van de koninklijke fa milie is, de 64-jarige Mohammed Idris el Senoessi, die in Decem ber 1951 tot koning werd uitge roepen, toen Libye onafhanke lijkheid van de Verenigde Na ties kreeg. De enige zoon van de koning stierf voric jaar bij de geboorte, waarop zijn broer, Emier Mo hammed Rida el Senoessi tot erf genaam van de troon werd be noemd, een status, die hij bij de geboorte van een erfgenaam zou verliezen. door ARVI KIVIMAA. 59) (Nadruk verboden.) PSEUDO VOGELPEST IN WEZEP. Onder de pluimveestapel van de heer Jac. van Pijkeren te We- zep (gem. Oldebroek), is pseudo- vogelpest geconstateerd. De op het bedrijf aanwezige kippen ten getale van 450 zijn door de veterinaire dienst afge maakt. Zij wees de oude man op de mogelijkheid van Leo's terug keer en meende hem daarmee gerust te istellen, daar hij er zelf ook in geloofde. Maar dat was niet zo. Hij liet zich niets wijs maken; hij had al lang door, dat moeder en zoon het eens waren. Hij zei eenvoudig: „Het is jouw jongen, Liisa. Jullie samen moeten maar uit maken wat je doet". Maar daarmee zei hij niet al les iwat er in hem omging. De beslissing trof hem veel smarte lijker, dan zijn rustig antwoord deed bevroeden. Hij zag wel de gelijk de draagwijdte van Leo's vertrek naar de stadsschool. Het betekende de overgang naar een andere staat en stand. Hij aanvaarde het als de be schikking van zijn lot. Enkelen waren geboren om alles te win nen, alles te bereiken. Anderen om alles te verliezen. Tot de laatsten behoorde hij. Twee eigen zonen waren hem ontval len. De geboorte van den klein zoon was balsem geweest voor zijn diep-geslagen wond, en had de hoop doen herleven, dat dit kind hem winste zou wezen na zijn bitter verlies. IJdel was die hoop geweest. 'De volle beker der beproeving zou hij geheel moeten ledigen. Alle aardse ver wachting was versplinterd, vol komen vervlogen. Het zij zo. De jongen mocht zijns weegs gaan. De beslissing was gevallen Nog één zwakke kant was er op een gunstige keer. Daaraan klemde de oude zich nog vast doch zonder geloof. Leo had namelijk in de lente niet deel genomen aan het toelatings examen. Misschien zou hij we gens plaatsgebrek afgewezen worden. Dat zou tenminste een jaar uitstel geven, en in een jaar kon er veel gebeuren Dit overlegde de oude ibij zich zelf, beseffend nochtans, dat hij al die tijd niets anders deed dan zich zelf misleiden. De laatste dag van Oogst maand bracht Liisa naar de stad. Dagen te voren voerde men het paard met de beste haver om het capabel te maken voor de lange tocht. Eemeli vulde de zakken met voer voor onder weg. Moeder zorgde voor de uitrusting van den jongen, zijn kleren, kousen en schoenen. Zij vulde een vaatje met boter, zoutevis en ham. Door bemidde ling van kennissen was er al een kosthuis voor hem gevon den. Zijn rapporten zaten net jes opgevouwen in moeders tas. De reis van vele mijlen foe- gon. Toen zij vertrokken, stond de oude er stug zwijgend bij. Liisa kreeg bij het afscheid de in druk, of hij verstoord was, zo onhartelijk deed hij. Maar hij hield zich slechts groot en on gevoelig, daarmee verduwde hij zijn innerlijke bewogenheid. Hij wenste Leo succes toe, en Gods zegen, hoewel hij met het ver trek van dit kind naar de vreemde stad de toekomst van Telkkavaara zag verzinken. Leo zat op de achterbank naast de bagage. Vóór zich zag hij Eemeli's brede rug en moe ders hoofddoek, en even ter zij haar gelasrt. Dit was ern stiger dan anders. Misschien was ze ook vermoeid. Zij was immers 's avonds laat en 's morgens vroeg in touw ge weest met de voorbereiding van de reis, en daarenboven had ze nog haar gewone, volle dagtaak verricht. Die ijverige, altijd be zige moeder! Hoe stil zat ze daar! Hoe na was ze hem nu, bij de aanvang dezer reis zij was hem nader dan ooit. Hij keek om naar de heuvel van Telkkavaara. Nog zag hij in de verte aan het eind van de seringenlaan zijn grootvader staan; zijn witte hemdsmouwen en donker vest duidelijk gete kend tegen de klare herfst lucht. Leo wuifde nog eens, maar de oude man ving die groet waarschijnlijk niet meer op. Onbeweeglijk bleef hij daar staan, zolang de sjees nog zicht baar was. De wielen ratelden over de weg. Leo luisterde er naar en hoorde er in de geheimtaal ener toekomstvoorspelling. De wen telende wielen voerden hem steeds verder, een nieuw leven tegemoet. Ook Liisa luisterde naar het voortdurende geratel der wa genwielen. Het deed haar den ken aan de corlog. Duizenden karren rolden voort. Vrouwen en kinderen vluchtten uit de streken, waar de strijdende le gers naderden. Achter hen da verden de raderen der zware kanonnen. Duizenden granaten verpuinden de huizen. In de kranten had zij er beschrijvin gen van gelezen. De voorstellin gen er van groeiden in haar geest grimmiger en geweldadi- ger, naarmate Eemeli het paard sneller deed gaan en de wagen wielen feller ratelden. Hier reed zij nu. Een Finse vrouw bracht haar zoon naar school ener vreemde stad. Was zij niet op weg, haar jongen aan de oorlogvoering af te staan? Bezwaard was haar hart, maar de jongen mocht het niet we ten. (Wordt vervolgd.) Op Zaterdag 9 October, tachtig jaren nadat Nederland te Bern het verdrag van de wereldpost vereniging ondertekende, zal in „Kras" te Amsterdam door de zeven plaatselijke philatelisten- verenigingen de „dag van de postzegel-1954" worden gevierd met o.a. een philatelistisch forum onder voorzitterschap van de heer K. E. König uit Koog aan de Zan, secretaris van de Nederlandse bond van verenigingen van post zegelverzamelaars. Het voorlopig programma vermeldt verder een inleiding over de methode van verzamelen door dr. C. J. H. van den Broek, zomede een voor dracht door de heer J. Dekker over philatelistisch frankeren en verantwoord maakwerk". De P.T.T. heeft voor die dag een bijzondere afstempeling ge reserveerd o.a. met de aandui ding „dag van postzegel f 80 jaar wereldpostvereniging". Te middernacht zijn gisteren 25.000 havenarbeiders in staking gegaan. De I.L.A. eist een loonsverho ging van acht cent per uur en een verhoging van twee cent per uur voor sociale bijdragen met terug werkende kracht tot 1 October 1953. De eis werd gesteld ter overbrugging van de periode, waarvoor geen contract bestond wegens de strijd tussen de I.L.A. en de A.F.L. (American federa tion of labour) om de leiding over de havenarbeiders. In Maart j.l. werd er in de Newyorkse haven 29 dagen ge staakt, de langdurigste en kost baarste staking in de haven, daar de dokwerkers het werk neerleg den voornamelijk wegens de bit tere concurrentiestrijd tussen de twee bonden In deze strijd be haalde de I.l!a. de overhand.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1954 | | pagina 2