Dr. ir. A. S. Tuinman over de emigratie
Canada
naar
Uil Jc Srcvincic
Duitse avonturiers wilden
Haagse jongelui als reisgenoten
EILAND IN DE
SCHOOT DER WINDEN
Cy2M>icMteA.d$[
■Okg,
Stofwisselingzout
Noodweer in Linz
AXEL.
BIERVLIET.
OOSTBURG.
Chinees artillerieduel
PYRAMIDE.
SAS VAN GENT.
ZAAMSLAG.
Toen dr. ir. A. S. Tuinman,
landibouwattatihé en tevens emi
gratie-attaché aan de Nederland
se ambassade te Ottawa, in Sep
tember 1946 naar Capada ver
trok, kreeg hij van de toenma
lige minister van Sociale Zaken,
dr. W. Drees, in overleg met de
minister van Landbouw, de heer
Mansholt, een bijzondere op
dracht mee: Tracht in Canada de
deur geopend te krijgen voor het
ontvangan van Nederlandse emi
granten.
In 'het vroege voorjaar van
1947 werd met Canada de eerste
afspraak gemaakt, die leidde tot
de toelating van een aantal Ne
derlandse landbouwers, op 1 Juni
1947 kwamen zij met de „Water
man" in, Canada aan. Zeven jaar
later op 10 Mei van dit jaar
vertrok de 100.000e emigrant
naar Canada met de „Groote
Beer" en op het ogenblik kan
men zeggen, dat er zo ongeveer
110.000 Nederlanders in Canada
een tweede vaderland hebben ge-
vwonden.
In een onderhoud met een
A.N.P.-redacteur heeft dr. ir.
Tuinman, die beroepshalve een
korte tijd in ons land vertoeft,
enkele indrukken over die emi
gratie willen geven. Uit het voor-
gaande blijkt reeds, dat we in
hem een deskundige bij uitstek
hebben voor wat betreft de Ne
derlandse emigratie naar Cana
da. Maar ook met betrekking tot
het vraagstuk van de emigratie
in het algemeen. Zo schreef hij
enkele jaren geleden een be
langrijk proefschrift over de emi
gratie. De voorbereiding van de
Nederlandse emigrant noemde
hij merkbaar beter dan in het
begin. Vooral betreft dit de jon
geren. Hier ziet men de resul
taten van de opbouw van het
emigratie-apparaat, van de erva
ring, die in de eerste jaren werd
opgedaan. Als de emigrant in
Canada moeilijkheden heeft,
dan zal men meestal te horen
krijgen, dat zij daar vóór het ver
trek reeds op gewezen zijn. In
middels moet ook de heer Tuin
man erop blijven hameren, dat
de kennis van de taal in Ca-
r ada Frans en Engels nog be
langrijk moet worden verbeterd.
Die is in de meeste gevallen,
vooral bij de ouderen, nog onvol
doende. De emigrant dient hier
niet te vergeten, dat die gebrek
kige kennis van de taal van het
ontvangende land, dikwijls tot
uitdrukking komt in het loon, dat
men verdient. Als de werknemer
telkens veel meer tijd dan nor
maal nodig heeft, om zijn op
drachten en aanwijzingen te be
grijpen, dan is het begrijpelijk,
dat de ondernemer zulks in het
loon tot uitdrukking brengt.
De Canadese immigratie-
Organisatie.
Alle waardering heeft de heer
Tuinman voor de Canadese im
migratie-organisatie. Het was
het Streven de verantwoordelijk
heid van de plaatsing der emi
granten in handen te leggen vain
•de Canadese autoriteiten. Zij
hebben die verantwoordelijkheid
aanvaard. Als er met de plaatsing
ietfc mis gaat, dan voelt de Cana
dese overheid zich verantwoorde
lijk wat te doen. Zij is als het
ware hun „baby" geworden, het
geen voor de Nederlandse emi
gratie-autoriteiten een 'belang
rijke steun betekent.
De immigratie-organisatie van
Canada werkt samen met de pro
vincies, met de spoorwegen, met
de kerkelijke organisaties en an
dere. Het geheel wordt overkoe
peld door de Canadese immigra
tiedienst. D(e Nederlandse emi
gratie-autoriteiten werken, daar
mee samen, maar hun werk blijft
achter de schermen.
Alle waardering had de heer
Tuinman ook voor de „Settle
ment-service" in Canada. Het is
een apparaat, dat desgevraagd
gratis advies en leiding geeft
aan de emigranten, die zich er
gens willen vestigen en een be
drijf willen kopen. Hierdoor
wordt voorkomen, dat de emi
granten in handen vallen van
ondeskundigen. Het werkt als
zodanig ook preventief.
Teruggang in dit jaar.
Zoals bekend waren dit jaar
de plaatsingsmogelijkheden
Canada minder dan in de jaren
daarvoor. De vraag naar arbei
ders was dit jaar geringer. Door
de vele regens zijn de werk
zaamheden in het voorjaar veel
later begonnen. De winter ken
merkte zich door een grote en
lange sneeuwval. Er ontstond
ook met betrekking tot een aan
tal producten een tijdelijke ver
zadiging van de markt. De heer
Tuinman noemde o.a. landbouw
machines, auto's. De producti,
verminderde hier, evenals de
vraag naar arbeidskrachten. Het
betreft hier echte# een tijdelijk
verschijnsel. Men moet er ook
rekening mee houden, dat het
aantal loontrekkenden in de laat
ste jaren in Canada is toegeno
men tengevolge van de emigratie
en door de natuurlijke bevol
kingsaanwas. De aanpassing aan
de economische groei kent fluc
tuaties. De emigrant werd er
evenwel niet door bedreigd.
Voor dit jaar liad men een
streefgetal van ongeveer 20 tot
22.000. Naar de heer Tuinman
verwachtte, zal het aantal Ned r
landse emigranten naar Canada
dit jaar ongeveer 17.000 bedra
gen. Nu is het zo, dat het aantal,
ondanks de mindere plaatsings
mogelijkheden, toch groter had
kunnen zijn. Er is in ons land
echter een reactie gevolgd, die
geleid heeft tot een geringer aan.
tal aanmeldingen.
Gezonde economie.
De heer Tuinman noemde het
tekort aan plaatsingsmogelijk
heden in een aantal beroepen van
tijdelijke aard. De economie van
Canada is in wezen gezond. Zij
rust op drie belangrijke pijlers:
de houtproductie en alles wat
daarmee verband houdt, de mi
neralen (ertsen, olie, enz.) en de
tarwe.
Belangrijk is het voor de emi
grant zich vroeg in het jaar te
melden. Zij dienen in de meeste
gevallen vóór eind Juni in Cana
da te zijn. Als zij niet op tijd in
Canada komen en de vorst aru de
sneeuw invallen, dan zullen zij
vaak grote moeilijkheden heb
ben. Zij vallen dan nog niet on
der de sociale voorzieningen, al
zullen er dan in elk geval wel
zekere maatregelen worden ge
nomen die emigranten helpen in
in uiterste nood. Het geldt niet
voor allen, zo kunnen melkers
ook in de winter zeker worden
geplaatst.
Het volgend jaar.
Voor het volgend jaar zijn met
de Canadese autoriteiten nog
geen afspraken gemaakt. Men zal
eecst afwachten wat de seizoen-
werkloosheid zal
gratie blijft open
len de richtlijnen van het vorig
jaar worden gevolgd. Verwacht
wordt, dat dezelfde groepen emi
granten zu'llen worden toegela
ten. Ook in verband met de im
mer veel tijd vragende admini
stratieve procedure is het goed,
dat men daarmee al gereed is.
1 doen. De emi-
Voorlopig zul-
een punt, dat men zeker bij de
voorlichting en voorbereiding
van de emigrant niet mag ver
waarlozen.
Naturalisatie.
Nu er vele Nederlandse emi
granten reeds zeven jaar in Ca
nada wonen, komt voor velen
de vraag van de naturalisatie
naar voren. Na vijf jaar toch
kunnen zij Canadees staatsbur
ger worden. Daarover zijn op dit
ogenblik nog geen cijfers beschik
baar. Wel kan worden gezegd,
dat men van Canadese zijde
hoopt, dat die indruk, dat de Ne
derlanders zich in Canada heel
goed op hun plaats vinden, een
bevestiging zal vinden in het
aanvaarden van het Canadese
staatsburgerschap, waardoor zij
alle rechten van de Canadese
burger zullen verkrijgen, in het
bijzonder het actief en passief
kiesrecht.
Dr. ir. A. S. Tuinman zal nog
enkele weken in ons land blij ven
ook mede in verband met de be
sprekingen die de minister van
Landbouw met de Nederlandse
Iandbouw-ataché zal hebben.
Bij overmatig vet, slechte spijs
vertering regelmatig
innemen. Voert weefselvocht af
en maakt slanker.
Vraagt Uw Apotheker of Drogist
Linz en omgeving (Opper-
Oostenrijk) is Vrijdagavond ge
troffen door de zwaarste storm
sinds mensenheugenis. De storm
ging gepaard met zware hagel
buien. Vele personen zijn ge
wond, sommigen door hagelste
nen ter grootte van een mannen
vuist. Een zeer groot aantal rui
ten is gebroken. Sommige ambu
lances konden door de storm ge
wonden iniet te hulp komen.
De aan pas si >g.
Sprekende over de wijze waar
op de Nederlanders zich in Cana
da aanpassen, was de heer Tuin
man van oordeel, dat deze gun
stig is. Na betrekkelijke korte tijd
voelt de Nederlandse emigrant
zich in Canada thuis. Voor de een
duurt het twee voor de ander 5
jaar voordat men zich geheel in
de Canadese gemeenschap voell
opgenomen. Voor de ouderen ligt
dat natuurlijk wat moeilijker.
Die integratie noemde hij goed.
We spreken hier niet over assi
milatie, die ei-gelijk een afsnijden
van de eigen cultuurwaarden in
houdt. Men moet ook niet verge
ten, dat de Canadese bevolking
in de loop der tientallen jaren is
opgebouwd uit vele nationalitei
ten. De Canadees is er trots op
te zeggen waar hij of zijn ouders
vandaan zijn gekomen.
De Nederlander staat op het
ogenblik in aanzien in Canada.
Men treft landgenoten over ge
heel Canada. De spits is er voor
de Nederlandse emigrant afge
beten. Op het ogenblik is het niet
meer zo'n stap als in het begin,
om naar Canada te emigreren,
al-dus de heer Tuinman. Overal
treft men landgenoten en voorts
heeft Canada een vriendelijke
bevolking. Als men in ons land
verhuist, moet men zich ook aan
passen. De verschillen zijn niet
meer zo heel groot. Voor de fa
milies, die in ons land zijn gewor
teld, blijft het echter altijd een
stap. Niet meer voor de jonge
ren. Het zou een traditie moeten
worden bij de Nederlandse land
bouwers, dat er één zoon naar
Canada "nat. Hij doet er veel er
varing op, hij ziet wat van de
wereld, de vrijgezel verdient goed
en nu we Indonesië niet meer
hebben is het goed, dat we niet
te veel provinciaal worden.
Ken ook uw eigen land.
Belangrijk noemde de heer
Tuinman het ook, dat de Neder
landse emigrant het eigen land
goed kent. Hij moet daarover
kunnen praten, als hij in Canada
is. Men heeft er 'belangstelling
voor. Zo ontwikkelen zich de
banden tussen Nederland en Ca-
da, ook commercieel. Het is
Verkeersongevallen.
Binnen twee uur tijds werd Vrij
dagavond bij de Rijkspolitie mel
ding gemaakt van een tweetal
aanrijdingen.
De eerste vond te 7.30 uur plaats
op de hoek van de Zeestraat, waar
de ruim 70-jarige L. D., verblij
vende in het rusthuis „Zorgvlied"
alhier, de brede Kanaalkade over
stak op het moment, dat uit de
richting Hulst de motorrijder A.
M. uit Westdorpe naderde. Toen
D. dit bemerkte wilde hij terug
keren. Deze weifeling was oor
zaak, dat de heer M., die achter
D. om wilde voorbijrijden, een
aanrijding niet kon voorkomen.
Dökte¥ Kats, die D. ter plaatse
onderzocht, vervoerde hem naar
het rusthuis.
Het tweede verkeersongeval be
trof de scooter-rijder de heer W.
L. M. uit Antwerpen, die te onge
veer 9 uur des avonds aan de z.g.
„Reep" op de Axelse-Sassing de
fabrieksarbeider C. de R. aan
reed, met het gevolg dat beiden
beneden de Oostelijke berm van
de Kanaaldijk terechtkwamen.
Lichamelijk liepen beiden enige
schrammen op, terwijl de scooter
en het rijwiel beschadigd werden.
Ook bij dit ongeval verleende
dokter Kats de eerste hulp.
De scooter-bestuurder ging, we
gens geconstateerd alcoholge
bruik, niet vrij uit.
„Op stap."
De voor geruime tijd het bestu
ren van een motorrijtuig ontzeg
de W. K., alhier, kon vorige week
zijn opgelegd verbod niet onder
drukken en ging er met vaders
wagen vandoor. Deze stelde de
Rijkspolitie hiermede in kennis,
die de vluchteling achterhaalde
en er voor zorgde dat de reeds
meermalen veroordeelde delin
quent andermaal een proces-ver-
baal in ontvangst kon nemen.
Bunzings op bezoek.
In Biervliet zijn de laatste tijd
enige bunzings gesignaleerd. Zo
ving de afgelopen week de heer
J. D., jachtopziener te Biervliet,
een van deze rovers in een klem.
Er zijn echter nog meer van deze
gasten,, die zich verborgen houden
rond de Noordstraat, 's Avonds
in de schemer trekken de bun
zings rustig de straat over om
hun buit te gaan halen. Al heel
wat kippen, eenden en duiven
zijn het slachtoffer geworden
van deze roofdieren.
Botsing.
De heer B, Wijsmuller uit
Baarn, die te Biervliet logeert,
reed Vrijdag op de weg van Bier
vliet naar Driesprong met zijn
nieuwe luxe auto tegen een trac
tor aan.
De oorzaak van de botsing was
het plotseling links afslaan van
de tractorbestuurder, de heer
Van L.
De schade beperkte zich tot
materiële schade.
Geringe belangstelling voor
het bevolkingsonderzoek.
De belangstelling te Biervliet
voor het bevolkingsonderzoek op
t.b.c. blijft ver beneden de ver
wachting. Vooral ouden van da
gen schijnen het nut van het on
derzoek niet te willen inzien, hoe.
wel de gemeente voor onvermo-
genden de kosten van het onder
zoek voor haar rekening wilde
nemen.
De 5de Ronde van de Kapi
tale Dam. Graafmans uit Gil-
ze eerste in 2 uur 4 min.
Zondagmiddag werd onder zeer
slechte weersomstandigheden de
5de Ronde van de Kapitale Dam
gereden, waaraan 50 nieuwelin
gen deelnamen. Vanaf de aan
vang tot het einde geselde Plu-
vius de taai volhoudende jeugdi
ge renners, die weldra van kop
tot teen met een laag modder
bedekt waren, zodat van de rug
nummers niet veel te bemerken
viel. Vele uitlooppogingen liepen
op niets uit, doch in de 6de ronde
gelukte het aan de kampioen van
Zeeland P. Rentmeester en J
Huissoon, beiden uit Ierseke, de
leiding te nemen en een halve mi
nuut voorsprong op het grote pe-
leton te krijgen. In de 11de ron
de kreeg Rentmeester met ban-
denpech te kampen en viel terug
in het peleton. Zoals te verwach
ten was bij dit zware parcours
kwamen er alras uitvallers, zo
dat uiteindelijk 21 renners de 70
km uitreden. In de 7de ronde had
een kopgroep van 6 deelnemers
waaronder E. Verstraeten uit
Eede, het peleton gedubbeld.
In de voorlaatste ronde deed J.
Huissoon een sprong naar de
leiding, maar de kopgroep riep
hem weldra tot de orde. Op de
laatste meters toonde A. Graaf
mans uit Gilze, kampioen van
Nrd-Brabant, zich de sterkste en
ging als eerste door de finish, op
een halve lengte gevolgd door W.
van Dongen, eveneens uit Gilze,
en als derde J. Huissoon. De 4e
plaats bezette A. Rentmeester.
De verdere uitslag luidde: 5.
E. Verstraeten, Eede; 6. J. de
Pooter, Hoek; 7. T. Sijthoff, Ys-
selmonde8. C. Suyckerbuyk,
Nispen; 9. W. de Bruijn, Oud-
Gastel; 10. J. de Roo, Schore; 11.
M. v. d. Pluim, Hoek; 12. T. Lam-
bregts, Etten; 13. J. Schouten,
Rotterdam; 14. G. Liëbregts, Vlij
men en 15. J. van Doeselaar,
Sluiskil.
Schieting liggende wip.
Aan de tijdens de wielerkoers
op het terrein van café De Dob-
belaere op de Kapitale Dam ge
houden schieting op de liggende
wip namen 35 schutters deel.
De hoogvogel werd afgeschoten
door F. Claeys uit IJzendijke, de
zijvogel door G. Termote uit Bier
vliet en de le kal door L. Bral
uit Bouchaute.
Plaatselijke gemeenschap opent
beeldententoonstelling.
Onder grote belangstelling is
Zaterdagmiddag door de Plaatse
lijke gemeenschap Oostburg een
beeldententoonstelling geopend.
De voorzitter der Plaatselijke
gemeenschap, mr K. Hoekzema,
sprak in hotel De Vuijst na ver
welkoming der aanwezigen, een
kort inleidend woord.
Door de beelden niet in een af
gesloten ruimte onder te bren
gen, doch deze op verschillende
punten in de gemeente te plaat
sen hoopt de genoemde gemeen
schap de kunst en dan in het bij
zonder de beeldhouwkunst dich
ter bij de bevolking te brengen.
Zeeuws-Vlaanderen heeft weinig
beelden, die toch veelal een ge
meenschappelijke betekenis heb
ben. De burgemeester deed een
beroep op ieder, speciaal op de
jeugd, om de beelden te sparen.
Vernieling of beschadiging zou
een ramp voor de plaatselijke ge
meenschap betekenen.
Namens het provinciaal bestuur
sprak het lid van Gedep. Staten
de heer A. L. S. Lockefeer zijn
waardering uit voor het streven
der plaatselijke gemeenschap. Dit
initiatief om de kunstwerken in
het openbaar ten toon te stellen,
moet geprezen worden en het
provinciaal bestuur slaat met
grote voldoening dit streven gade,
temeer waar de provinciale begro
ting zo weinig ruimte laat om de
cultuurspreiding te subsidiëren.
Vanwege de Stichting Kunst en
Gezin-werd hierop door de heer
H. L. Swart een uiteenzetting ge
geven over de geplaatste beelden.
Nadat de genodigden een ver
versing was aangeboden werd
Het waarnemende nationalisti
sche Chinese stafhoofd, generaal
Peng Meng-Tsji, heeft Zaterdag
morgen te Taipeh een spoedver
gadering van bevelhebbers bij
eengeroepen om plannen op te
stellen met het oog op het bom
bardement, dat, naar men vreest,
het voorspel is van een commu
nistische invasie van het eiland.
Een woordvoerder wilde zich
niet uitlaten over de communis
tisehe bewering een kanonneer
boot, een duikbootjager en een
sleepboot van de nationalisten
tot zinken te hebben gebracht.
onder deskundige leiding een
rondgang gemaakt langs de ge
plaatste beelden.
Palingschieting.
Aan de Zaterdagmiddag gehou
den schieting op de liggende wip
op het terrein van café „Pyrami-
de" bij de heer Bracke, namen
52 boogschutters deel.
Deze jaarlijkse schieting, waar
voor als prijzen hoeveelheden pa
ling als prijzen worden uitgeloofd,
heeft algemene bekendheid ver
worven, zodat hiervoor ook van
de zijde van het publiek, ondanks
de minder gunstige weersomstan-
heden, vrij grote belangstelling
bestond.
In tegenstelling met andere ja-,
ren gelukte het geen der boog
schutters de hoogvogel zodanig
te treffen, dat deze in het zand
tuimelde. De heer R. Wijffels
uit IJzendijke leverde 't bravour-
stukje door in één schot zowel
de eerste kal als de eerste zij
vogel te treffen, hetgeen een luid
applaus ontlokte.
De tweede zijvogel en de 2de
kal trotseerden, evenals de hoog
vogel, alle op hen gerichte pijlen,
zodat na afloop om de hiervoor
beschikbaar gestelde prijzen door
de deelnemers werd geloot.
De heer C. van Hecke uit Bou
chaute kwam in het bezit van de
beker, die uitgeloofd was voor de
schutter, die een aangeduide vo
gel van de wip schoot.
Van de gelegenheid om de dans
kunst te beoefenen maakten ve
len gebruik.
Miniatuur-treintje aangereden.
Tijdens de kermisdagen rijdt
alhier het bekende miniatuur
treintje met de als locomotief ge
camoufleerde jeep.
Toen gisteravond te ongeveer
kwart over acht het treintje de
Westdam op kwam gereden,
kwam uit de richting Staakje de
heer C. uit Terneuzen eveneens
de Westdam op. De heer C., die
het treintje te laat bemerkte, kon
een botsing niet vermijden en
ramde de locomotief, met het ge
volg dat de machinist-chauffeur
een zware hersenschudding be
kwam.
Dr Van Looy, die de eerste hulp
verleende, liet het slachtoffer
naar het ziekenhuis te Sluiskil
vervoeren.
Geen van het met kinderen vol-
bezette treintje liep enig letsel
op.
Tentoonstelling.
Tijdens de kermisdagen expo
seert de Sasse kunstkring in de
gymnastiekzaal in de Noord
straat.
Langs de wanden hangen de
schilderstukken van diverse ama
teurs. Eén zijde is geheel gewijd
aan een expositie van kunstaar
dewerk in Delfts blauw. Deze
stand is geheel ingericht door
het artistieke personeel van de
pas opgerichte kunstaardewerk
fabriek „De Schelde" te Sas van
Gent. In het midden van de zaal
is een lange tafel waarop de Sas
se dames exposeren met kunst
breiwerk, haakwerk, frovilité,
smyrnawerk enz.
Kermis.
De Sasse kermis is thans in
volle gang. Talrijke vermakelijk
heden hebben hun tenten opge
slagen op de Grote en Kleine
Markt. Verder hebben schietin
gen, staakbollingen en kinderspe
len plaats. Dinsdag wordt de
jaarmarkt gehouden.
Zilveren jubileum dokter
Elenbaas.
Dezer dagen herdenkt dokter
Elenbaas de dag dat hij 25 gele
den zich alhier als arts vestigde.
Aanvankelijk lag het in de be
doeling dit zilveren jubileum on
opgemerkt te laten voorbijgaan,
doch het bleek dat velen van zijn
uitgebreide practijk op de hoog
te waren, al wist men niet pre
cies de dag, waarop deze alge
meen geziene geneesheer 25 jaar
geleden zijn practijk alhier aan
vaardde.
Dit was oorzaak, dat in de loopj
van vorige week dokter Elenbaas
reeds talrijke bewijzen van be«
langstelling mocht ontvangen eH
het duidelijk was, dat de herden
king van dit jubileum niet tot de
huiselijke kring kon beperkt blij
ven.
Het ligt nu in het voornemen
nog deze week de verschillende
in deze gemeente in voorberei
ding zijnde acties samen te bun
delen en alzo de huldiging v£n
de jubilaris op een nog nader te
bepalen dag en plaats te doen
plaats vinden, waar dan tevens
gelegenheid zal gegeven worden
tot feliciteren.
Zij, die voornemens zijn van hun
belangstelling te doen blijken,
worden, volgens de in dit num
mer voorkomende advertentie,
verzocht zich in verbinding te
stellen met de heer M. Dees, Pol
derstraat, of J. W. Kusee, Axelse-
straat, alhier.
Keuring Konijnen.
Zaterdag werd in het café van
de heer R. J. van de Veke een
tafelkeuring gehouden van konij
nen, waarvoor 80 exemplaren
waren ingeschreven.
Voor deze keuring, die werd ver
richt door de heer Bosman uit
Meppel, bestond veel belangstel
ling van de zijde der fokkers.
Kampioen werd een witte We
ner van de heer Florussen uit
Othene. In de rubriek grote ram
men verkreeg een witte Reus van
J. J. Willemsen te Zaamslag-Veer
de le prijs, en bij de kleine ram
men behaalde de ingezonden ram
van de heer P. Dieleman uit Ter-
neuzen de eerste prijs.
Naar A.F.P. meldde heeft de
Franse kotter „Ginette Michel"
nabij de Franse kust een jacht
geravitailleerd, dat vermoedelijk
het Britse jacht „Orion" was, dat
dezer dagen uit de haven van
Cherbourg is gestolen. Van deze
diefstal wordt een gezelschap
Duitsers verdacht, dat enige da
gen tevoren met een verre van
zeewaardig scheepje, de „See-
möwe", in Cherbourg was aange
komen. Met de „Orion" waren
ook de Duitsers verdwenen, ter
wijl de „Seemöwe" in de haven
was achtergebleven.
De thans van diefstal verdach
te Duitsers hebben een half jaar
geleden getracht, een verloofd
Haags paar in hun avontuur te
betrekken. Dat is het A.N.P. door
de beide verloofden hij auto
technicus, zij secretaresse in
geuren en kleuren verteld.
Om één uur in de nacht van 29
op 30 Maart werd er gebeld aan
door
ARVI KIVIMAA.
33)
(Nadruk verboden).
De hoop op kinderzegen!
Maakte die verwachting op zich
zelf het leven al niet rijk en
waardevol? Kinderen in staat te
stellen, 'op het werk der ouders
voort te bouwen, gaf doel en zin
aan het leven. En zij, Liisa, droeg
het slapende, onvermoede, jonge
leven in haar -en als zij zich
dit bewust werd, verdiepte het
haar geluk.
Herfst was het nu. Vroege vorst
hardde de aarde reeds, het loof
warrelde van het hout. De paden
van het eiland lagen onder een
dak van dood, ritselend blad.
Nochtans beleefde Liisa met de
natuur om zich heen een ver
borgen gemeenzaamheid. In aar-
de's schoot lag begraven het zaad
dat eens tot leven gewekt zou
worden en ontspruiten.
Liisa wist, dat ze een kind ver
wachtte. Nu en dan had ze on
draaglijke pijn en leed onder de
normale bezwaren der zwanger
schap: duizelingen, dagenlange
onpasselijkheid, waardoor zi;
haast niet eten en moeilijk wer
ken kon. Hoewel zij merkte, dat
Nestori haar gadesloeg, weer
hield haar iets, er over te spre
ken.
Het Vehkajarvi-meer was be
dekt met een ijsvlies, grijs en
verlaten lag het tussen het lege
geboomte. Er stond een vinnige,
grimmige wind, die gierend van
ver over de vlakte joeg en de nog
dunne ijslaag in deinende bewe
ging hield
Op zulke dagen en avonden be
kroop Liisa het verlangen naar
het vasteland. Het eiland lag
daar zo machteloos ten prooi aan
de wind, en toch hield het je ge
vangen. Het water was dioht,
geen boot kon er een weg door
vinden en de ijslaag was nog veel
te zwak voor mensenvoeten.
Open lag het eiland voor stor
men uit alle richtingen. Men was
genoodzaakt binnenshuis te blij
ven en de tijd te verdrijven met
allerlei bezigheden.
Alvina moest altijd eerst aan
dit barre tij wennen. Dat ze er
niet op uit kon en alle dagen bin
nen moest blijven, maakte haar
sikkeneurig, chagrijnig. Dan
kreeg je geen goed of kwaad
woord uit haar. Je hoorde haar
bezig aan het spinnewiel, dat
paast haar bed stond, je hoorde
haar nijdig trappen. Dat ihet met
Liisa zo-ver was, hoefde niemand
haar te zeggen. Had ze al lang
door. En als ze Liisa sukkelen
zag met haar bezwaren, had zij
bijna leedvermaak.
Nestori had wel geleerd, zich
aan te passen, het harde leven
had hem daartoe genoopt. Wel
maakte hij zich bezorgd over
Lissa, daar zij zo gedeprimeerd
was. Hij tobde er over, of hij er
wel goed aan gedaan had, haar
hierheen te brengen. Was het
niet beter geweest, te wachten,
tot hij de beschikking had over
Telkkavaara? Maar met 'n schok
werd hij plotseling gesteld voor
die vraag wat weet een mens
van morgen? Zal ik ooit Telkka
vaara bezitten
De winter kwam. Hij overviel
Fernasari in één nacht. Op een
vroege December-morgen keek
men door het raam, menend, dat
het aanzicht der wereld als gis
teren zou zijn, het kille beeld
van stervend getij. Maar in plaats
daarvan zag men overal pas ge
vallen sneeuw. De grauwe ijs
vlakte van Vehkajarvi was omge
toverd in een zacht-blanke on-
eindgiheid. Roerloos stonden de
bomen, dragend hun witte last.
Luttele sporen van verraste ha
zen in de omgeving der bijge
bouwen waren de enige tekenen
van levende wezens.
Aan de kim priemde het dag
licht door de ochtenddom. De
witte eindeloosheid begon te
gloeien van tinten, blauwig-rood,
te tintelen, alsof de Hemelse hand
zelve er diamanten over zaaide.
De gedekte lucht week uiteen, de
hemeldiepte ging open het
eiland herademde, of er 'n loden
last van weggewenteld werd.
Liisa en Nestori stonden bij het
raam te kijken naar het opkomen
van de winterzon. Liisa werd er
door bestraald, ze sloot er de ogen
voor van genot. Weken lang was
er geen zon geweest en nu steeg
ze daar weer omhoog, als een be
lofte, een profetie: het voorjaar
is komende! En dat, terwijl de
winter nog nauwelijks begonnen
was! Lang bleef Liisa daar voor
het raam toeven, ze dronk het
licht, waarnaar ze zo lang ge
smacht had.
Nestori zag haar zwijgend aan.
In haar onmiddellijke nabijheid
vermoedde hij het onuitgespro
ken geheim, dat zijn geluk in
hield. Zij opende de ogen, glim
lachend en zei: „Jij weet het ook
zekér al ik ben in verwach
ting"-
Meermalen had Nestori zich af
gevraagd: wat moet dat voor mij
zijn, als ik hoor, dat Liisa zeker
heid heeft? Ik zal mijn geluk niet
opkunnen. Een zoon! Want na
tuurlijk zou hun eerste een jon
gen zijn. Een kind, dat was de
wedergeboorte van het verleden,
de dierbaarste bezegeling van de
toekomst. Een zóón. In dat woord
lag voor Nestori alles besloten,
waarnaar hij gereikt, maar wat
hij nimmer bereikt had. De lou
tere klank van het woord wekte
reeds eerbied in hem. In het kind
zou Nestori voortleven. De eer
ste kleinzoon van de oude boer
van Telkkavaara waarborgde,
dat het landgoed familiebezit zou
Blijven.
(Wordt vervolgd).
het huis, waar het meisje, mep
H., op kamers woont. Voor de
deur stonden twee Duitse echtpa
ren, die vertelden van acht uur
s avonds af in een taxi heel Den
Haag te hebben doorgezwalkt om
dit adres te vinden, en dat alles
omdat een van de vrouwen, Wall-
traut Seidelmeijer-Sukowsky,
vóórdat de grote reis over de oce.
aan ging beginnen, afscheid van
mej. H. wilde nemen. Als jong
meisje had zij namelijk zes jaar
geleden, toen zij alleen op de we
reld stond, lange tijd gastvrijheid
genoten in het ouderlijk huis van
mej. H. In de loop van het ge
sprek bleek later, dat die speur
tocht per taxi enige malen on
derbroken was geweest voor be
zoeken aan dancings e.d. De vier
Duitsers, allen tussen de 25 en 30
jaar, vertelden dat zij in Zuid-
Amerika een bestaan wilden vin
den. Zij hadden iemand gevonden,
die hen daar wel heen wilde bren
gen en die bovendien in Brazilië
een tante had, die daar een hotel
dreef en hen wel zou kunnen hel
pen. Deze man, een zekere Rein
hardt, oud-officier bij de Duitse
luchtmacht en wonend ergens in
het Ruhrgebied, had hen op een
goede dag telegrafisch medege
deeld dat hij een schip op de kop
had weten te tikken.
De ontvangst van dat telegram
was voor de beide echtparen vol
doende geweest om heel hun heb
ben en houden te verkopen, ten
einde de overtocht te kunnen be
talen. Seidelmeier werkte op een
fabriek in Darmstadt, de andere
man Ronald Hoff, die zichzelf
„Johnny" noemde, was monteur
en schijnt bovendien een boerde
rijtje te hebben gehad, dat hij te
gelde moest maken. Zijn vrouw,
Lotte, had blijkbaar in Den Haag
al haar bekomst van het avon
tuur. Zij was ziek en wilde terug.
De reis, ongeveer drie weken
geleden in Dortmund begonnen
en van Emden af over zee voort
gezet, was dan ook niet in alle
opzichten voorspoedig verlopen.
Bij Terschelling was het scheep
je de „Seewöme" 's nachts aan de
grond gelopen en men had door
middel van vuurpijlen en geweer
schoten noodseinen gegeven. De
reddingboot „Brandaris", daar
door gealarmeerd, was uitgeva
ren, maar hoefde niets te doen
omdat de „Seemöwe" inmiddels
op eigen kracht vlot was geko
men.
Na dit onaangename avontuur
voer men door naar Hoek van
Holland, om van daar uit per taxi
de reis naar Den Haag te onder
nemen. Clandestien, want over
papieren beschikte het gezelschap
niet. Zij waren lid geworden van
de Duitse jachtclub, zo vertelden
de Duitsers, en zij zouden daar
door het recht hebben Nederland
se zeehavens aan te doen. Maar
het land ingaan mochten zij niet
en ook in Brazilië zouden zij met
tertijd clandestien aan land moe
ten gaan.
Het nachtelijk afscheidsbezoek,
dat kwam zo langzamerhand vast
te staan, was niet uitsluitend en
alleen als afscheidsbezoek be
doeld. Eigenlijk zouden de Duit
sers het wel aardig vinden als
mej. H. en haar verloofde, de
(heer R-, de grote reis zouden wil
len meemaken.
Nu, het scheepje bekijken kon
in ieder geval geen kwaad, meen
de de heer R., en dus vertrok het
hele gezelschap per taxi naar
Hoek van Holland. Daar kwam
men te staan op een scheepje van
een meter of twaalf lengte met
een oude motor die, volgens
autotechnicus R., het geen tien
uur meer zou kunnen volhouden.
Er waren geen luiken om bij ho
ge zee het zeewater te weren, de
watertank kon maar zestig liter
bevatten en er was te weinig pro
viand. En het kajuitje, voegde
mej. H. er aan toe, was op twee
personen berekend, terwijl er vijf
aan boord waren. Wel waren er
wapens aan boord en dure foto
toestellen, die men wilde verko
pen in geval van geldgebrek. Al
dus toegerust wilde men via de
Azoren naar Brazilië.
De Nederlandse verloofden
maakten kennis met „kapitein"
Reinhardt, die blijkbaar zelf
vrouw en kinderen in Duitsland
had achtergelaten.
A raison van achthonderd a
duizend gulden wilde hij hen wel
deelgenoot maken in zijn onder
neming. Maar er moest wel bin
nen een paar uur worden beslist.
Er werd binnen een paar uur
beslist.
Het antwoord was „nee".
In de vroege ochtend koos de
Seemöwe" zee, zonder de Neder
landse jongelui, wier relaas we
hier hebben weergegeven...
Gestolen jacht „Orion" op
sleeptouw genomen.
Het escortevaartuig van de
Franse marine „Grenadier" heeft
in de Golf van Gascogne het
jacht „Orion" op sleeptouw geno
men, dat acht dagen geleden uit
de haven van Cherbourg ver
dween. Het escortévaartuig zette
koers naar Lorient (Bretagne).
Men neemt aan, dat het jacht,
dat vier ton meet en eigendom is
van de 53-jarige Britse ingenieur
Harold Horse, gestolen is door
een voormalige Duitse marine-of
ficier, genaamd Reinhardt, en dat
zich nog vijf Duitsers, onder wie
twee vrouwen, aan boord bevin
den.
j
