DE ZONSVERDUISTERING
Guatemala vraagt goede
diensten aan Amerika
De strijd Indo-China
Voormalige garnizoens
commandant van Cairo
krijgt 10 jaar
WEERSVERWACHTING
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
Goud verdrongen doormais Ir de export van Z.-Afrika
Besiand gesloten
Weersgesteldheid was voor sterrekundigen
teleurstellend
Doodstraf geëist
tegen beulen van Struthof
DONDERDAG 1 JULI 1954.
9e Jaargang No. 3188.
Op atoomkracht werkend
electrisch krachtstation
in Rusland
De Italiaanse Himalaya
expeditie
Hanoi bedreigd
Birmaanse troepen
behalen overwinning
Aanslagen in
Frans Noord-Afrika
IK h—idalen SinS' viel op oa'
Leider van expeditie
overleden
De Zonsverduistering in het buitenland
rrankerlng bij Abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Noordstraat 55-57 - Terneuzen
Eedactie-adres:
Telefoon 2073 en 2510
Ni 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ5,35 per kwartaal; per
maand 1,80; per week 43 cent. Losse nrs 8 ct.
DE VRIJE
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs: per mm 15 ct.; minimum per
advertentie 2,25.
Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 1
iedere regel meer 20 cent.
Vermelding: Brieven onder nummer, of-: Adrea
Bureau van dit Blad 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 nnr.
Voor het Maandagnummer: Zaterdags 10.30 uur.
De regering van Guatemala
heeft de regering van de V. S.
verzocht haar goede diensten te
willen verlenen om een ontmoe
ting met kolonel Armas, de lei
der der opstandelingen, te be
werkstelligen, teneinde over een
staking van het vuren te spre
ken, zo wordt uit betrouwbare
bron vernomen.
Uit dezelfde bron wordt ver
nomen, dat de Amerikaanse on
derminister van Zuidameri-
kaanse Zaken, Holland, reeds
pogingen in het werk stelt om
in verbinding met Armas te ko
men.
Volgens te Belize ontvangen
radio-berichten uit Guatemala
heeft de regering van dat land
een bestand gesloten met kolo
nel Armas, de leider van de op
standelingen.
De directeur van de regerings
radio, die dit bekendmaakte,
zei dat het bestand te danken
was aan „de goede diensten van
zekere landen".
A.F.P. meldt nog, dat verschei
dene ministers van de regering-
Arbenz hun toevlucht hebben
gezocht in buitenlandse ambas-
ScLCiGS
In geheel Guatemala is de
strijd gestaakt, aldus radio
Guatemala.
Naar in Tegucigalpa (Hondu
ras) wordt vernomen geldt het
bestand voor slechts 24 uur.
De Junta heeft kolonel Armas
een ministers-functie aangebo
den, aldus een bericht van ra
dio-San José (Costa Rica).
In Hondurese kringen meent
men, dat de nieuwe Junta anti
communistisch is.
Toen het bericht van het be
stand in Guatemala bekend
werd toonde de bevolking grote
vreugde. De kerkklokken luid
den, aldus radio-San José.
De toestand in de stad
Guatemala.
Groepen mannen, vrouwen en
kinderen verdringen zich voor
de buitenlandse ambassade en
legaties in de stad Guatemala,
waar veel communisten, die
enige uren tevoren nog ver
klaarden bereid te zijn hun le
ven te geven bij de „verdebi
ging van het land en de revo
lutie", om asyl vragen.
Alleen reeds in de ambassade
van Mexico zochten meer dan
300 personen hun toevlucht De
ambassadeur heeft een aan de
ambassade grenzend gebouw
moeten huren om alle vluchte
lingen te kunnen herbergen.
Een officiële woordvoerder
verklaarde, dat, gezien de aan
wezigheid van communistische
elementen, de toestand nog
voorzichtigheid gebood. De re-
In de delta van de Rode Ri
vier is het Woensdag tot een he
vig treffen gekomen tussen
Ninh Binh en Phoe Niac, een
100-tal km ten Zuiden van Ha
noi. Hierbij waren een pantser
afdeling der Franse uniestrijd^
krachten en naar schatting
Vietminh-bataljons betrokken.
De verliezen aan de zijde van de
Vietminh worden op 150 doden
geschat.
De Franse luchtmacht heeft
in het Zuidelijke gedeelte van de
delta een grote activiteit ont
wikkeld.
gering stelde alles in het werk
om de elementen, die onlusten
zouden kunnen uitlokken, op te
sporen. De communistische mi
litie is, voor zover nog niet ge
vlucht, ontwapend.
Gevangenen, die beschuldigd
werden van deelneming aan de
samenzwering van April 1953 te
gen de regering-Arbenz, zijn
vrijgelaten uit de gevangenis
van Salama en inmiddels in de
stad Guatemala aangekomen.
Zij droegen duidelijke tekenen
van mishandeling, aldus de
woordvoerder.
Directeuren van vroegere on
afhankelijke bladen, die waren
gevlucht voor de politie van Ar-
jenz, zijn op hun post terugge
keerd.
Een woordvoerder van het
ministerie van Defensie deelde
mede, dat de politieke partijen
haar activiteit weer kunnen ont
plooien uitgezonderd de „Gua-
temalaanse arbeiderspartij" en
de „communistische partij".
De nieuwbenoemde procureur-
generaal van Guatemala, Mos-
coso, een advocaat, verblijft in
San Salvador om met de op
standelingen verder over het
bestand te onderhandelen. Hij
heeft volledige bevoegdheden
gekregen.
Naar radio-Panama meldt
heeft ook kolonel Diaz de af
gezette opvolger van ex-presi-
dent Arbenz, de wijk genomen
in de Mexicaanse ambassade in
de stad Guatemala.
In tegenstelling tot vroegere
berichten, volgens welke ex-
president Arbenz het land had
verlaten op weg naar Buenos
Aires, wordt nu gemeld, dat hij
zich onder de 450 personen be
vindt, die een toevlucht hebben
gezocht op de Mexicaanse am
bassade. Negentig vluchtelingen
hebben de wijk genomen naai
de ambassade van Argentinië en
30 verblijven in het gebouw van
de Ecuadoriaanse ambassade,
aldus radio-Panama.
Kolonel Ahmed Sjawky, voor
malig garnizoenscommandant
van Cairo, is door de Egyptische
revolutionnaire raad schuldig
bevonden aan het aanzetten tot
muiterij en veroordeeld tot tien
jaar gevangenisstraf.
Het was de laatste zaak waar
mee de raad die in 1952 na de
troonsafstand van Faroek werd
ingesteld, zich heeft bezigge
houden. De raad is nu ontbon-
d0Kolonel Sjawky had verklaard
onschuldig te zijn. In de perio
de dat het leger onder generaal
Naguib in 1952 de macht over
nam, bekleedde Sjawky belang
rijke functies.
Radio-Moskou heeft medege
deeld dat een op atoomenergie
werkend krachtstation 27 dezer
in de Sowjet-Unie in werking is
gesteld. Het station, dat een ver
mogen heeft van 5000 kilowatt,
zal stroom leveren aan industrie,
en landbouwbedrijven. Er is niet
medegedeeld, waar het nieuwe
krachtstation is gelegen.
In de mededeling wordt nog
gezegd, dat Sowjet-geleerden en
-technici thans bezig zijn met het
bouwen van krachtstations voor
de industrie, met een vermogen
van 50.000100.000 kilowatt, die
hun energie aan kernsplijtings
reacties zullen ontlenen.
Het ministerie van Binnenland
se Zaken van Nepal heeft de be
richten tegengesproken volgens
welke drie van de vier leden van
de Italiaanse Himalaya-expeditie
zijn omgekomen. Gezegd wordt
dat het onderzoek in het district
Doti wordt voortgezet.
Tegen zes voormalige nazi-lei- .klaringen van getuigen uit ver
ders van het Duitse concentratie- scheidene landen zijn in Struthof
kaïmp Struthof in Oost-Frankrijk ongeveer 10.000 personen om
is Woensdag te Metz de dood- het leven gebracht.
straf geëist.
In de afgelopen twee weken
hebben deze oud-S.S.-ers tezamen
met tien anderen, zich voor een
militair gerechtshof moeten ver.
antwoorden voor de massamoor
den en wreedheden, waaraan zij
zich in de laatste jaren van de
tweede wereldoorlog hébben
schuldig gemaakt. Volgens ver-
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig van Donderdag
ochtend tot Donderdagavond.
Iets hogere temperaturen.
Aanvankelijk droog en vrij zon
nig weer. Later toenemende be
wolking. Zwakke tot matige wind
uit uiteenlopende richtingen. De
zelfde temperaturen als gisteren
of iets hogere.
VRIJDAG 2 JULI.
Woensdag is een hevige strijd
uitgebroken aan de rand van de
bedreigde delta van de Rode Ri
vier. Volgens berichten neemt de
bedreiging van Hanoi elk uur toe.
Twee Vietminh divisies ope
reerden bij de westelijke toegan
gen tot de delta, waar de Fran
sen de hele luchtmacht van noor
delijk Indo-China inzetten, i
Er wordt hevig gevochten in de
zuidelijke punt van de delta.
In het noord-westen werden elf
opstandelingen door een aanval
uit een hinderlaag gedood, aldus
een Frans communiqué.
De zes mannen, tegen wie de
doodstraf is geëist, zijn de oud-
kampcommandant Fritz Hartjen-
stein, de bewakers Wolfgang
Seuss, Herbert Oehler en Albert
Fuchs, het hoofd van de honden-
brigade Frantz Ehrmanntraut en
de arbeidsleider in het kamp,
Robert Nitsch.
Ehrmanntraut, wiens naam het
meest genoemd is in het proces,
wordt er van beschuldigd zijn
bloedhonden tegen de gevange
nen te hebben opgehitst. Hem
worden 361 moorden ten laste
gelegd.
v.m.
n.m.
Breskens
2.58
3.15
Terneuzen
3.33
3.50
Hansweert
4.13
4.30
Walsoorden
4.23
4.40
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Juli.
1 4.23
21.03
5.18
21.46
2 4.24
21.03
6.39
22.10
3 4.25
21.02
7.58
22.29
4 4.26
21.02
9.14
22.44
5 4.26
21.02
10.27
22.59
6 4.27
21.01
11.38
23.12
Het Birmaanse leger heeft in
het gebied van Kat'ha in het N.
van het land communistische op
standelingen verslagen en hun
hoofdkwartier bezet. De regio
nale bevelhebber der communis-
Enkele minuten over half één
brak in Den Haag de toen reeds
vodr een nog maar zeer klein ge
deelte verduisterde zon plotseling
door de wolken heen. Dat was het
ogenblik waarop vele Hagenaars
hadden gewacht. Overal in de
stad bleven de mensen staan om
door enkele foto-negatieven of
soms ook door een beroet stukje
glas naar de zon te kijken.
Een cynicus liet de verduister
de zon voor wat zij was: „Ik wil
nu wel eens de „echte" zon zien
die immers al zo lang verduis
terd is", aldus zijn commentaar.
In Maastricht was de lucht bij
het begin van de verduistering
wisselend bewolkt tot betrokken.
Het begin van de verduistering
was daardoor nauwelijks te zien,
maar vijf minuten later was het
zicht vrij onbelemmerd. Velen
stonden op straat de verduiste
ring te volgen. Zo ook vele
schoolklassen onder leiding van
het onderwijzend personeel, dat
de kinderen tevoren een en ander
over dit toch wel bijzondere ver
schijnsel had verteld. Op het
vliegveld had men geen speciale
waarnemingspost ingericht, hoe
wel men er natuurlijk wel met be
langstelling het verschijnsel volg
de.
In Groningen was om tien mi
nuten over één de verduistering
ook vrij goed te volgen.
Omstreeks één uuh stonden in
Rotterdam veel mensen op
straat naar de zonsverduistering
te kijken, doch een overweldi
gend schouwspel was het als ge
volg van de wolken niet. Ook
voor de ramen van vele openbare
gebouwen, waaronder vooral
banken, stonden veel mensen
naar het natuurverschijnsel te
zien. In de buitenwijken van de
stad waren de balcons de gelief
de plaats, vanwaar de bewoners
naar de zon tuurden.
Omstreeks kwart over één was
het wolkendek boven Amsterdam
zó dik, dat van het natuurver
schijnsel niets was te zien. Uiter
aard hoopten de Amsterdammers
meer omdat velen zich hadden
voorbereid iets van deze verduis
tering te kunnen waarnemen.
Omstreeks half twee was in
Den Haag duidelijk het verschil
in lichtsterkte bij volle zonne
schijn en de op dat ogenblik reeds
voor een groot deel verduisterde
zon te bemerken. Ook was de
temperatuurdaling duidelijk voel
baar. Vóórdat de verduistering
begon was de temperatuur rond
70 graden, doch op het genoemde
ogenblik reeds minder dan 60
graden.
Opvallend was het, dat zich zo
weinig vogels in de lucht bevon
den De postduivenhouders wa
ren tevoren reeds via de radio ge
waarschuwd hun duiven niet te
laten uitvliegen, omdat zij zeer
schrikachtig zouden zijn tijdens
het verschijnsel.
Voorts belde iemand uit Den
Haag 't A.N.P. op met de vraag,
waar de gedeeltelijk verduisterde
zon nu toch eigenlijk stond. Door
het zwarte glaasje werd alleen
maar het maansikkeltje gezien..
tering goed te zien. Op straat
zag men zé bij groepjes staan
druk discussiërende over de
vreemde sombere sfeer welke de
verduistering op klaarlichte dag
met zich meebracht.
In Rotterdam kwamen om
streeks half twee steeds meer
groepjes mensen op straat om
naar het natuurverschijnsel te
kijken. De zwart beroete glaas
jes gingen van hand tot hand, zo
dat zeer velen zonder gevaar
voor hun ogen naar de gedeelte
lijk verduisterde zon konden kij
ken-
Op genoemd tijdstip was de he
mel rond Utrecht zeer helder. Het
verschijnsel was daar derhalve
goed waar te nemen. Velen ble
ven ook daar op straat staan om
de gedeeltelijke verduistering te
bewonderen.
Ook in West-Terschelling was
de zonsverduistering goed te vol
gen. Zoals overal stonden daar
de mensen in groepjes bij elkaar
Stockholm waren vele sterrekun
digen en amateur-sterrekundi-
gen, ook uit Nederland, verza
meld. De reporter Joop Simons
en de amateur-sterrekundige de
oud-Zwollenaar Gerton van Wa-
geningen, redacteur van „Het
Parool" gaven een ooggetuige-
verslag voor de Ned. radio-unie
van Zweden uit.
Om 13 uur 47 minuten 41,5 se
conde was daar de totaliteit van
de verduistering bereikt. Dat
was in het leven van een aantal
daar verzamelde amateur-sterre-
kundigen uit Nederland een zeer
gewichtig moment. De vorige
week Maandag is dit gezelschap
daar gearriveerd. Het gezel
schap is zeer heterogeen. Er is
bij een betonwerker, een dokter,
een dominéé, een student uit
Amerika, twee beroeps-sterre-
kundigen. De expeditie staat
onder leiding van dr De Jager
van de sterrewacht in Utrecht en
de zakelijke leiding heeft de bur-
met gekleurde glaasjes, foto-ne- gemeester van Maarn.
gatieven en zwartgebrande cellu- In de reportage van de heren
loid-plaatjes
In de reportage
Simons en Van Wageningen
werd verder nog gezegd, dat over
de astronomische aspecten van
de verduistering eigenlijk niet
veel te vertellen was, want de
meteorologische aspecten zaten
in de weg. Het was namelijk op
dat ogenblik zwaar bewolkt. Er
heerste vijf minuten voor de tota
liteit een vreemd soort scheme
ring. Het werd er daarna merk
baar donker en de vogels werden
stil. Voor de vogels is de zon
immers klok en kalender tegelijk
en ze lieten zich volkomen mis
leiden door deze „nacht in de
middag".
Ir F. Neubauer, had de tech
nische leiding van de radiografi
sche waarnemingen die in Koot
wijk werden verricht. Deze waar
nemingen geschiedden op twee
golflengten: 3 en 10 cm. Men had
geen last van de bewolking en
om twintig over één ging alles
naar verwachting en nam de
zonne-energie reeds merkbaar af.
De astronomische waarneming
berustte bij drs A. Fokker. De
metingen zijn alle naar wens ver
lopen, maar over de resultaten
kon men nog niet veel mede
van petroleum
kachels naar het evenement te
kijken. Tegen tien over half 2
was de lucht er grauw en de in
druk die de verduistering bij de
bewoners wekte luguber.
Hoewel in Aardenburg de lucht
enigszins bewolkt was, heeft men
ook daar de zonsverduistering
toch betrekkelijk goed kunnen
volgen.
In Rotterdam is op deze merk
waardige middag dat de zon
„schuilevinkje speelde" 'n nieuw
beroep ontstaan, dat van roet-
glaasjesverhuurder. De man had
nog geen vestigingsvergunning
nodig Voor een stuivertje moch
ten dé voorbijgangers een ogen
blik kijken en al waren het er
niet veel, die er gebruik van
maakten, de oude man, die ver
moedelijk een gepensionneerde
was, zal er allicht een pakje ta
bak aan verdiend hebben.
We vingen een opmerking op,
dat het psychologisch juist was
gezien van de maan om zich juist
tijdens de schafttijd voor de zon
te schuiven. Nu konden de grote
gebouwen in de binnenstad leeg-
stromen om het personeel gele
genheid te geven het natuurver
schijnsel te beleven. Hier en daar
hadden zich groepjes verzameld,
teneinde naar een spreker te luis
teren, die gaarne zijn wijsheid
over deze verduistering luchtte.
Overigens ging het gewone leven
in Rotterdam normaal zijn gang,
met dien verstande dat de zonne
bril, die meer en meer een per
manente zomerse gelaatsversie
ring is geworden, voor een uur
tje in zak of tasje verdween, om
dat de wereld rondom ons er toch
uitzag alsof er een duister glas
voor onze ogen hing. Alleen de De I ransen werden gewond, de
twartgalligen, die normaal reeds verzetslieden wisten in het don-
Twee Tunesische verzetslieden
hebben Dinsdagavond met sten-
guns geschoten op zes Fransen,
die in de buitenwijk Teboera van
Tunis voor een winkel stonden.
alles door een donkere bril be
kijken, zullen de gekleurde gla
zen voor de 'ogen hebben gehou
den. Dat waren er gelukkig niet
veei.
Behalve het opvallende feit,
dat de temperatuur sterk aan het
het
ten, Bohmoe Hla Naw, en een
[vooraanstaande partijfunctiona-
De nieuwe premier van Viet- ris, Maung Ko, werden gedood
nam kwam Woensdag te Hanoi'
Op het eiland Schiermonnikoog 'blauw van de lucht dieper werd.
kon men de zonsverduistering! Volgens een reportage van de
voortreffelijk volgen. Men zag Nederlandse radionime was het
hoe de maan langzaamaan een in Zweden ^helaas bijzonderdicht jtige
grote schaduw wierp voor de'
ker te ontkomen.
Dr. Emile Eyraud, directeur
van het belangrijke Marokkaanse
nieuwsblad „La Vigie Marocaine"
en lid van de Marokkaanse re
geringsraad, is dodelijk getrof
fen door een schot in de rug van
een terrorist in het centrum van
Casablanca. De dader ontsnapte
in de verwarring. Zijn medeplich-
aan, waar hij werd toegejuicht
door 4.000 personen. Waarnemers
zeiden echter, dat het grootste
deel van de bevolking wegbleef,
daar men niet bereid was zijn
„neutraliteit" tussen de Frans-
Vietnamese en Vietminh strijd
krachten in gevaar te brengen.
Huizen worden tegen spotprij
zen te koop aangeboden, er ko
men echter geen kopers opdagen.
De 26-jarige leider van een
mislukte Argentijnse expeditie
naar de Hymalaya, Francisco
Ibanez, is Woensdag in het zie
kenhuis te Katmandu overleden
nadat Maandag j.l. zijn beide
voeten waren afgezet.
Reeds eerder was bekend ge
worden, dat Ibanez drie dagen
geheim had gehouden, dat zijn
voeten bevroren waren, om zijn
makkers niet af te houden van
hun poging de 8000 meter hoge
top van de Dhaulagiri te be
klimmen.
Het nieuws werd Dinsdagavond
te Rangoon ontvangen, toen de
Chinese premier, Tsjoe En Lai,
de Binmaanse hoofdstad verliet
na besprekingen met eerste-mi-
nisjer Oe Noe.
Te Rangoon is men van oor
deel, dat de overwinning der re
geringstroepen een zware slag
betekent voor de communisten,
die van plan waren van uit de
streek langs de Chinese grens de
staat Kachin binnen te dringen,
toen zij door eenheden van het
leger, die ondanks het regensei
zoen door het moeilijk begaan
bare terrein waren opgerukt,
werden verrast.
zon, die als een steeds kleiner
wordende schijf tegen een stra
lend blauwe hemel scheen aange
plakt. De temperatuur nam aan
merkelijk af op het eiland, ter
wijl de vogels zich niet in de lucht
begaven. Straaljagers van de
luchtbasis Leeuwarden, die over
het eiland vlogen, wierpen mon
sterachtige schaduwen af.
De Bilt heeft om tien minuten
werd gevangen genomen,
bewolkt. Men had er niets van na(3at hij een jong meisje en een
de zonsverduistering kunnen handelsreiziger had gewond,
waarnemen. De schaduwwer-1 p>e moordenaar werd later op
king bij deze zonsverduistering j zes km afstand van Casablanca
was bijzonder eigenaardig, zoals gearresteerd,
door een sterrenkundige werd i
medegedeeld. Ten Zuiden van
De totale zonsverduistering is
over half twee, het tijdstip van het eerste Oneill, in Nebraska
de grootste verduistering van de
zon in Nederland, gemeld, dat er
geen bijzonderheden waren te
melden en dat alles loopt, zoals
werd verwacht.
Hoewel de ganse ochtend de he
mel boven Zwolle bewolkt was,
scheen sedert een uur of één de
zon zonder wolkenbelemmering
op de vele stedelingen die met op
elkaar gelegde foto-negatieven en
zwart gekleurde glaasjes naar de
hemel keken om de zonsverduis-
(V. S.) waargenomen om 12.08
uur. Daarna gleed de enorme
schaduw over het Bovenmeer,
over delen van Canada, Groen,
land, IJsland, Noorwegen, Zwe
den, Rusland, het Midden-Oosten,
Pakistan en India.
De afstand van Nebraska naar
India, 12.800 km, zou worden af
gelegd in ongeVfeer drie uren.
In de landen, waar de totale
zonsverduistering het eerst op
trad, waren de weersomstandig
delen, daar de gegevens nog na
der moeten worden uitgewerkt.
De radiostraling was zeer merk
baar afgenomen.
Een cumulusbewolking met
vrij lage stapelwolken heeft voor
het volgen van de zonsverduiste
ring in Zuid-Limburg geen noe
menswaardige beletselen opgele
verd. De hemel was tijdens de
ruime periode, waarin de eclips
te zien was, niet geheel helder,
maar het verschijnsel van het
schuiven van het maanbeeld voor
de zonneschijf was toch goed te
volgen, en ook aan het eerste be
gin en op het hoogtepunt van de
zonsverduistering waren de wol
ken zo vriendelijk om de vele
kijkers ruim uitzicht te bieden.
Opmerkelijk was, dat ook de
jeugd zich zeer voor het ver
schijnsel heeft geïnteresseerd.
Er zijn blijkbaar vele leerkrach
ten, ook 'op de lagere scholen,
geweest die de kinderen hebben
ingelicht over de op handen zijn
de zonsverduistering. Daarom
zag men overal jonge kinderen
met beroete glaasjes, die de
eclips volgden met evenveel be
langstelling als de ouderen het
deden.
Zo goed was deze jeugd op de
hoogte dat een 12-jarig meisje
haar vader ernstig-vriendelijk er
op attendeerde, dat hij zo'n zons
verduistering wel niet meer zou
meemaken, omdat die in de eerst
volgende 50 jaar niet meer te
zien zou zijn, waarop de negen
jarige zoon des huizes uit de
derde klas van de lagere school
er prompt- op reageerde met de
geruststellende verzekering, dat
een totale zonsverduistering voor
Nederland wel pas in 1999 te zien
zou zijn, maar dat er tevoren
zeker nog wel verduisteringen
waren, waarbij de zon niet hele
maal „weg was". Voor de vader
een geruststelling.
Een werkelijk merkbare reac
tie van de dierenwereld was bij
deze zonsverduistering ,niet te
bespeuren. Bij het dierenpark
te Valkenburg heeft men scherp
de reacties van de wilde dieren
geobserveerd. Slechts de ara's
een Zuid-Amerikaanse pape
gaaiensoort, die te luidruchtiger
is naarmate er meer zon schijnt,
waren merkbaar stiller, toen het
zonlicht vergrauwde, en ook de
eenden waren iets kalmer, maar
b.v. de leeuwen en tijgers trok
ken zich van de zoneclips niets
aan en rukken en trokken heel
genoeglijk aan de porties vlees
met been.
De heer Gerton van Wagenin
gen deelde van Zweden uit voor
de radio nog mede, dat er een
telegram was ontvangen uit
Soestdijk waarin Prins Bernhard
de expeditie heel veel succes
wenste.
De weersgesteldheid was voor
de verzamelde sterrekundigen te
leurstellend. Zij hebbe zich kos
ten noch moeite getroost om in
Zweden te komen, maandenlang
hebben zij zich voorbereid op het
grote moment. Bij onbewolkte
hemel heeft zich in de streek der
totale zonsverduistering rondom
dat zwarte silhouet, de corona
moeten vertonen, een stralen
krans van lichtgevende gassen
met een temperatuur van een
millioen graden Celsius. Van die
corona zou men foto's op plaat
sen waar dat mogelijk was ne
men. Dan wordt de chromosfeer
zichtbaar: een purperen schil,
zou men kunnen zeggen die deel
uitmaakt van de atmosfeer van
de zon, en die dus als een lichten
de ring zichtbaar wordt, zodra de
maanschijf de zonneschijf precies
afschermt. Wat de duisternis be
treft was het omstreeks kwart
voor twee ten Zuiden van Stock
holm gelijk aan die van een half
uur na zonsondergang. De heer
Van Wageningen moest bijna 'n
zaklantaarn aansteken om de mi
crofoon nog te kunnen zien.
Overal werden lichtjes zichtbaar.
Om 14 uur 47 minuten en 4212
derij bij Joenkoeping constateer
de de entomoloog Edvard Silwen,
dat vlinders zoals gewoonlijk
dansten tijdens de verduistering, seconde was het inderdaad vol-
i U«.,.«^.;v->rvlr,rtn u-OV/lon 1 1 C 1 1 11 1 u f7, tin
en niet 'bewegingloos werden, als
na het invallen van de nacht.
In Engeland was de verduiste
ring alleen totaal op het eiland
Unst van de Shetland-eilanden.
In Zuid-Engeland was de zon
slechts voor 75 procent door de
maan bedekt.
Korte tijd, voor de reuzenscha-
duw over Oost-Europa viel, meld.
de radio-Moskou, dat de weers
lieden ideaal voor observatie, be- omstandigheden slecht waren in
Het karakter van de Zuid-
af rikaanse export is dit jaar to
taal veranderd. Nam in deze ex
port half bewerkt goud het vo
rige jaar nog een belangrijke
plaats in, thans is mais het be
langrijkste export-artikel ge
worden. Bedroeg in 1953 de ex
port van bewerkt en half be
werkt goud 200 millioen gulden,
over de eerste 4 maanden van
dit jaar werd slechts ter waar
de van 300.000 geëxporteerd.
Mais daarentegen, waarvan in
1953 niets werd geëxporteerd,
werd over de eerste 4 maanden
van 1954 geëxporteerd tot een
waarde van 45 millioen gulden.
Hoewel geen officiële cijfers
werden verstrekt over de urani-
um-verkopen schat een voor
aanstaand Zuidafrikaans blad
deze verkopen op ruim 7 mil
lioen gulden per maand.
halve in Zuid-Zweden, waar het
regende.
In Nebraska werden televisie
opnamen van de verduistering
gemaakt, die zeer duidelijk in
New York overkwamen.
Duizenden Zweden kochten
kaartjes „naar een verduisterde
bestemming" in de centrale en
zuidelijke districten of naar de
Oeland-eilanden, die lagen in de
gordel van 145 km, waar de to
tale zonsverduistering waar
neembaar zou zijn. Op een boer-
Mariampol, in Lithauen, waar
Sowjet-astronomen hun instru
menten hadden opgesteld.
Expedities van communistisch
China, Tsjecho-Slowakije en Hon
garije deden waarnemingen te
Ksilovodsk, in de Kaukasus. Ra-
dio-Kief gaf een ooggetuigever-
slag van het observatorium van
de Oekrainse universiteit.
De totale zonsverduistering te
Kiev duurde 62 seconden, aldus
deze uitzending.
komen donker geworden in Zwe
den. Het was een vreemd soort
nacht in de middag.
Heel in de verte aan de hori
zon boven de Oostzee in de rich
ting van Finland was nog enige
gelig licht te zien dat ontstond
omdat de verduistering buiten de
totaliteitsgordel lag, zodat de
luchtdeeltjes in de dampkring
daar nog het zonlicht weerkaat
sten. Het was in Zuid-Zweden 'n
heel vreemde schemering, het
scheen wel, alsof er een zwaar
noodweer op komst was. Men
hoorde in de bomen niets meer.
De vogels waren naar hun nest.
er heerste een vreemde stilte in
de natuur.
Spoedig daarna was de to
tale verduistering voorbij, en het
werd heel snel lichter. Het
scheen alsof er 'n aantal lampen-
werd aangestoken en daarna
kwam het normale daglicht snel
terug.
