Kan Indo-China worden behouden De besprekingen over Indo-China Het Koninklijk bezoek aan Leiden Frankrijk is geen grote mogendheid meer... GENÈVE ZON- en MAANSTANDEN De oorlog in Indo-China WEERSVERWACHTING HOOGWATER Geen bouwstop Wel enige regulering? De wanordelijkheden in Oost-Pakistan Brits protest te Moskou Nederland dankt opvaren- .den van Australische kruiser ZATERDAG 22 MEI 1954. 9e Jaargang No. 3156. WEKELIJKSE WERELDSCHOUW Jhr. Mr. van derfjGoes van Katers over de Saarkwestie K Bi ff, Engeland schaart zich achter Dulles bercep op de geallieerde raad van Oostenrijk Frankering bij Abonnement: Ter neuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Noordstraat 55-57 Terneuzen Redactie-adres: Telefoon 2073 en 2510 Nè 5 uur uitsluitend 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: 5,35 per kwartaal; per maand 1,80; per week 43 cent. Losse nrs 8 ct. Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Au verten ueprijsper mm 15 ct.; minimum per u.„vei tentie j 2,25. Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 1, iedere regel meer 20 cent. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Biad 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor bet Maandagnummer: Zaterdags 10.30 uur. Men kan van de conferentie te Genève niet zeggen, dat zij merk bare vooruitgang heeft gemaakt of zelfs tot merkbare besluiten is gekomen. De debatten over Ko rea hebben tot gevolg gehad, dat Eden, die vermoedelijk daarom aan deze debatten niet heeft deel genomen, een vijfledig voorstel heeft ingediend, dat verkiezingen voorziet in beide delen van Ko rea, staande onder internationaal toezicht. Hij acht daartoe de Verenigde Naties 't aangewezen lichaam. Op grond van deze verkiezingen zullen de beide delen van Korea dan worden ver enigd en kunnen daaruit alle vreemde troepen worden verwij derd. Dit laatste blijft voor de Wes terse politiek een gevaarlijk punt omdat weliswaar het door de Amerikanen gevormde Zuid- koreaanse leger op zichzelf zeker in staat is tegen de Noord- koreaanse strijdkrachten op te wegen, maar versterking van China en eventueel Rusland uit aan Noord-Korea gemakkelijker kan worden verleend dan door Amerika of andere Wstelijke ge- alieerden aan Zuid-Korea. Terzake van Indo-China is men gebleven bij de drie voorstellen, die terzake van Vietnam, ten dele ook terzake van Laos en Cam bodja, zijn ingediend resp. door Frankrijk, Vietnam en Vietminh, De Franse voorstellen houden 't midden tussen de uiterste eisen, die resp. Vietnam en Vietminh stellen. Daarbij gaat het zeer duidelijk om de wederzijdse strijdkrachten. Vietminh wil zijn leger ter be schikking van de nieuwe staat stellen, maar kan dan deze, even als de aangrenzende republieken Laos en Cambodja gemakkelijk uithollen. Vandaar dat Vietnam is gekomen met voorstellen, die scherper strekking hebben dan de Franse. Men is er nu in ge slaagd om met ingang van deze week de conferenties der 9 mo gendheden over het vraagstuk Indo-China tot z.g. geheime te maken, d.w.z. tot beperkte, waar in voor elke partij slechts één hoofdgedelegeerde met 3 mede- gedelegeerden aanwezig zijn. MET OF ZONDER VIETNAM? Belangrijker echter is wat ach ter de schermen gebeurt. De Franse regering is blijkbaar niet voornemens de strijd in Indo- China op te geven. Integendeel, onder leiding van de stafchef generaal Ely, die kort geleden te Washington onderhandelingen voerde over Amerikaanse hulp, zijn drie der voornaamst opper- officieren naar het Indo-Chinese front vertrokken. Er is zelfs sprake van een conferentie van stafchefs van Amerika, Frank rijk, Engeland en de verdere com monwealth te Singapore, waar van de Engelsen zeggen niets te weten. Bedell Smith, die nu de leiding der Amerikaanse delegatie van Dulles heeft overgenomen, heeft keizer Bao Dai, de verzekering gegeven, dat Amerika niet in het verlies van Vietnam zal toestem men. Aan de andere kant heeft Dulles de ietwat verrassende mededeling gedaan dat Zuid-Oost Azië ook zonder Indo-China kan worden gered. Deze verklaring, waarmede Eisenhower zijn vol ledige instemming betuigde, moet echter in deze zin worden opgevat, dat Dulles niet van plan is zijn strijd voor een Oost-Azia tisch veiligheidspact op te geven, ook al zou Vietnam verloren gaan. Het feit daarnevens, dat er besprekingen worden gehouden over nieuwe Amerikaanse hulp aan Frankrijk, vooral nu de del ta van de Rode rivier in gevaar komt te verkeren, heeft Eden merkbaar geïriteerd. Vandaar een samenspreking van hem met Bedell Smith, die heel openhartig heet te zijn geweest, maar die niets verandert aan het feit, dat de Westelijke eenheid er zeker niet krachtiger door wordt. GROTE MOGENDHEID AF. Het Franse parlement intus sen heeft Laniel nog eens weer een votum van vertrouwen ge schonken. Met een uiterst be perkte meerderheid van slechts 2 stemmen. Dat daardoor het gezag der zittende Franse rege ring niet wordt versterkt, spreekt eigenlijk wel vanzelf. Maar Frankrijk weet kennelijk niet, wat het wil. Twee vooraanstaande perio dieken in Amerika „Time" en „Life" schrijven Frankrijk als grote mogendheid min of meer af, juist omdat het niet weet, wat het wil. De derde grote Weste- llijke mogendheid zien zij veel meer in West-Duitsland. Welis- medegedeeld door het K. N. M. I. te De Bilt, geldig van Zaterdag ochtend tot Zaterdagavond. AANHOUDEND KOUD. Vrij veel bewolking met plaat selijk enkele buien. Matige tot vrij krachtige wind voornamelijk tussen West en Zuid. Dezelfde temperatuur als gisteren of iets hogere. ZONDAG 23 MEI. waar heeft Adenauer, gelijk Scelba in Italië, duidelijk te kam pen met verschillende stromin gen in zijn regeringscoalitie, maar het bezoek, dat de Engelse schatkistkanselier Butler aan Bonn bracht, heeft op het econo misch vertrouwen, dat Engeland in West-Duitsland stelt, weer eens opnieuw de aandacht geves tigd. Voor Italië zou het veel waard zijn, indien althans in de aange legenheid Triëst een oplossing kon worden verkregen. Maar schalk Tito heeft nieuwe voor stellen daarvoor aanhangig ge maakt. Maar het is zeer de vraag of deze door Italië kunen worden aanvaard. Italië verkeert in dat opzicht enigszins in dezelf de positie als Spanje. Franco heeft weliswaar gezorgd, dat geen enkel incident tijdens het bezoek van koningin Elisabeth en haar gemaal aan Gibraltar plaats vond,e maar de staatschef heeft niet kunnen nalaten om in een anoniem artikel nog eens weer dit belangrijk strategisch punt voor Spanje op te eisen. Amerika blijft, tengevolge van het voortgezet verhoor inzake MacCarthy en het leger in de politiek-constitutionele crisis, die daarvan het gevolg is. Het moge zijn, dat president Eisenhower zich krachtiger uit dan totdusver geschiedde, vast staat, dat hij nog steeds weifelt om MacCarthy met name te noemen en de con stitutionele bevoegdheden aan te wenden, die voor een president in Amerika nu eenmaal vele zijn. Bij de republikeinen, onderling verdeeld, heerst vrees, dat dien tengevolge Eisenhowers voor gesteld wetgevend programma niet voor de verkiezingen van November a.s. onderdak zal zijn. En niet slechts de democraten, maar ook vele anderen geloven, dat indien dit het geval is, een overwinning der democraten mag worden verwacht. In de tegenwoordige omstandigheden zou een republikeinse president, afhankelijk van een democrati sche meerderheid in het congres, nu niet bepaald wenselijk moe ten worden geacht VAN DER MANDERE. Jhr. mr. M. van der Goes van Naters, de opsteller van het naar hem genoemde plan voor Euro- peanisatie van het Saargebied, heeft in een vraaggesprek met het linkse Franse blad „Franc- Tireur" verklaard, dat de poli tieke meningsverschillen over de Saarkwestie de laatste tijd klei ner zijn geworden, doch dat er op economisch gebied nog aan zienlijke meningsverschillen be staan. Hij wees erop, dat de premier van Saarland, Hoffmann, en de kamer van koophandel van Saar- brücken zich onlangs voor nau were economische betrekkingen met Duitsland hebben uitgespro ken. Volgens hem hadden de Duitsers gelijk, die meenden, dat de Saarpolitiek nauw mét de bo vennationale politiek zoals die door de landen van de Europese gemeenschap voor kolen en staal is gedefinieerd, verbonden moest zijn. Ook de Duitse bezwaren tegen een definitieve regeling van de Saarkwestie op dit ogen blik, voornamelijk op juridische gronden, achtte mr. Van der Goes begrijpelijk. Jhr. mr. Van der Goes van Naters gekozen tot vice-pre sident van de raadgevende vergadering van de raad van Europa. Vrijdagmiddag is de Nederlan der jhr. mr. M. van der Goes van Naters bij acclamatie tot één van de zes vice-presidenten van de raadgevende vergadering van de raad van Europa gekozen. De andere vice-presidenten zijn: Von Brentano (Duitsland), lord Layton (Engeland), Boggiano Pico (Italië) .Elmgren (Zweden) en Ete (Turkije). De minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting overweegt in hoeverre de bouwactiviteit in bepaalde sectoren van de bouw nijverheid zou kunnen worden afgestemd op de bouwcapaci teit. Hij denkt hierbij aan een regulering van de afgifte van de rijksgoedkeuringen voor bouwwerken buiten de woning- bouwsector. Van een bouwstop zal evenwel geen sprake zijn. v.m. n.m. Breskens 5.09 5.38 Terneuzen 5.44 6.03 Hansweert 6.24 6.43 Walsoorden 6.34 6.53 MAANDAG 24 MEI. v.m. n.m Breskens 5.57 6.17 Terneuzen 6.32 6.52 Hansweert 7.12 7.32 Walsoorden 7.22 7.42 ZON MAAN op onder op onder Mei. 22 4.37 20.36 0.03 8.11 23 4.36 20.38 0.31 9.27 24 4.35 20.39 0.53 10.45 25 4.34 20.40 1.12 12.05 De negen landen die deelnemen aan de besprekingen over Indo- China zijn Vrijdag op de vierde geheime vergadering over deze kwestie overeengekomen om een uit vijf punten bestaand Frans plan en een deel van de vredes voorstellen der Vietminh-opstan- delingen als basis te nemen voor onderhandelingen over een be stand in Vietnam, aldus is Vrij dag in conferentiekringen in Ge nève vernomen. Deze overeenstemming volgde op de aanvaarding door het Wes ten van het Russische voorstel om het geschil over de twee kleinere Indochinese staten Laos en Cambodja, te laten rusten en besprekingen over bestandsvoor- waarden te beginnen. Zowel het Franse plan voor Vietnam als het aangenomen punt van de Vietminh-voorstel- len voorzien in hergroepering van strijdkrachten der beide par tijen in speciale zönes. Volgens de Vietminh echter moet de her groepering worden toegepast in het gehele gebied van Indo-Chi na, terwijl de Fransen terugtrek king van de Vietminh-troepen uit Laos en Cambodja eisen, omdat zij daar volgens hen buitenland- I se invallers zijn, zodat alleen in Vietnam van hergroepering in zones sprake zou zijn. Alle negen delegatieleiders heb ben Vrijdagmiddag het woord ge- i De Oost-Bengaalse regering heeft twee bedrijfsleiders van de grootste katoenspinnerij ter we reld gevestigd te Dacca, in Oost- Pakistan, i.v.m. de recente wan ordelijkheden, die aan bijna 400 personen het leven hebben ge kost, gearresteerd, waarmede het aantal arrestanten cp 118 is ge bracht. De reden voor deze jong ste arrestaties werd niet mede gedeeld. voerd. De vergadering, de lang ste geheime bijeenkomst tot op heden, duurde vier uur en een kwartier. In een officieel com muniqué is gezegd, dat Maandag opnieuw een geheime vergade ring gehouden zal worden. Aan de vergadering van Vrij dagmiddag ging een bijeenkomst van de zes niet-communistische landen vooraf, waarop, naar ver luidt, een plan werd goedge keurd voor de instelling van af zonderlijke commissies ter be spreking van militaire regelin gen in elk van de drie Indochine se staten. Men gelooft, dat de communisten dit plan in begin sel hebben aanvaard, hangende overeenstemming over de taak van deze commissies. Westelijke waarnemers koeste ren niet veel hoop op overeen stemming over de taak van de commissies voor Laos en Cam bodja. Zij vrezen, dat de commu nisten geen bestandsvoorwaar- den»voor Vietnam zullen aan vaarden, zolang geen overeen stemming is bereikt over die voor Laos en Cambodja. Eden en Bidault zijn van plan in 't weekeinde naar hun hoofd steden te reizen voor het plegen Groot-Brittannië heeft gepro testeerd tegen de verklaring van Sowjetrussische zijde, dat ma joor Charles Landon, Brits as sistent-militair attaché te Mos kou, niet aanvaardbaar is en de beschuldiging, dat hij bij spion- nage betrokken is, van de hand gewezen. Een desbetreffende no ta is op het Sowjetrussisch mi- n sterie van Buitenlandse Zaken overhandigd. Landon werd tot persona non grata verklaard na de uitwijzing uit Groot-Brittannië van twee luchtmacht-attaché's aan de Sowjet-ambassade te Londen, die door de Britten van spionnage I beschuldigd werden. van overleg. Eden zal in Parijs zijn reis naar Londen onderbre ken voor een bespreking met Krisjna Menon. de vertegen woordiger van India bij de Ver. Naties. Deze is op weg naar Ge nève voor besprekingen met de leiders van de Chinese, Russi sche en mogelijk nog andere de legaties. Het is niet bekend of hij voorstellen van premier Ne- hroe bij zich heeft voor een op lossing van de Indochinese of Koreaanse kwestie. KONINGIN VERLEENDE GRATIE AAN „BOOSDOENER" IN WOERDEN. Bij het museum te Woerden werd de Koningin in stijl begroet door Schout en Schepenen. Men had hier een oude rechtspraak geënsceneerd en zelfs een veroordeelde „boosdoener" in 't schand- blok buiten het museum geslagen. Deze veroordeelde smeekte de Vorstin om genade en kreeg die op deze feestelijke dag natuurlijk grif. De Koninklijke bezoekers bij de veroordeelde in het blok Foto A.N.P. Op de tweede dag van het Ko ninklijk bezoek aan Leiden bracht H. M. de Koningin aller eerst een bezoek aan de eerste lammermarkt van 1954. Tussen een haag van lovende en biedende boeren wandelde de Koningin langs de hokken. Aan het einde van Haar bezoek bood wethouder D. van der Kwaak Hare Majesteit namens de Zuid-Hollandse vereniging van veehandelaren een levend Texels lam aan. Om Haar niet met ledige han den naar huis te sturen, comple teerde de 7-jarige Alice van der Kwaak dit geschenk door H. M. een van witte wol vervaardigd lam voor Prinses Marijke aan te bieden. Bovendien werden ook nog vier kleine, eveneens van wol vervaardigde, lammetjes in een doos overhandigd. Daarna vertrok H. M. naar het laboratorium voor cytobogie en experimentele histologie. De rondleiding door het gebouw leidde eerst naar de practicum zaal, waar de studenten Vrijdag ochtend niet zo geconcentreerd aan de arbeid waren als ze ge woonlijk zijn. Vervolgens werd de kweekaf- deling en tenslotte de proefdie- renstal bezocht. Intussen bracht Prins Bern- hard een bezoek aan de Laken hal, waar de vereniging van Leidse industriëlen een ontvangst had belegd. Drie Franse posten in de drie hoek Phoely-Ttibinh-Namdinh, in het zuiden van de delta van de Rode Rivier, staan bloot aan zware aanvallen door de Viet minh. De aanvallers worden door vliegtuigen bestookt. De verdedigers van de posten wor den uit de lucht van het nodige voorzien. Generaal Paul Ely, stafchef van het Franse leger, wordt be- j gin volgende week in Parijs te rug verwacht met nieuwe plan nen voor de verdediging van de delta, die door een sterke strijd macht van de Vietminh bedreigd wordt. Het vertrouwen in de houdbaarheid van de delta neemt af. In Hanoi is de toestand ge spannen. Zaken worden er bijna niet gedaan. Handelszaken trach ten hun goederen naar Haiphong of Saigon te krijgen en de aan vragen om geld naar het buiten land over te maken zijn verdrie voudigd. Volgens radio-Vietminh hebben guerillatroepen in de delta, ach ter de Franse linies, duizend man van de Franse strijdkrach ten uitgeschakeld in twee dagen tijds. De post Anxa, 20 km ten N.JJL van Taibinh, is in handen van oe Vietminh gevallen. Zij werd ver dedigd door een compagnie Viet- namezen. De strijd om de post heeft twee tot drie weken ge duurd. De verliezen daarbij wor den gevoelig genoemd. Sinds de val van Dien Bien Phoe is de druk van de Vietminh in deze streek groter geworden. In Franse berichten uit Hanoi, welke de censuur zijn gepas seerd, is sprake van de noodzaak om generaal Navarre, de opper bevelhebber, te vervangen. Deze wordt verantwoordelijk gehou den voor de val van Dien Bien Phoe, omdat hij geen acht ge slagen zou hebben op advies van de geheime dienst naar aanlei ding van Chinese inmenging in de oorlog. Ook zou Navarre de, gevechtskwaliteit van het Viet namese leger hebben overschat. Overigens wordt er in deze be richten de nadruk opgelegd, dat een commandowijziging alleen niet voldoende zou zijn. NIEUW WESTERS VOORSTEL. Het Westen zou Vrijdag de communisten voorstellen, drie commissies in te stellen ter be handeling van wapenstilstands- voorstellen voor elk der drie In do-Chinese staten, aldus is ver nomen. Deze stap wordt ge steund door deskundigen van de zes niet-communistische landen. Na een inleiding bracht Prins Bernhard allereerst een bezoek aan de rotogravuremaatschappij, welk bedrijf hij in vol bedrijf be zichtigde. De Prins toonde zich zeer geïnteresseerd. Na het bezoek aan de rotogra vuremaatschappij door Prins Bernhard, begaf Zijne Koninklij ke Hoogheid zich near 't fabrieks terrein van de N.V. Leidse tex tielfabriek Gebr. Van Wijk en Co. aan de Kanaalweg. Namens de directie bood de heer J. W. Heringa voor de vier prinsessen een speciaal voor deze gelegenheid ontworpen wollen deken aan, waarin behalve het stadswapen een gevleugeld paard en de naam der prinsesjes zijn ingeweven. Daarna volgde een rondgang door het bedrijf, waarbij de Prins grote belangstelling aan de dag legde voor de deskundige voor lichting. Nadat verversingen waren aangeboden, werd afscheid genomen en vertrok het gezel schap naar de laatste industrie, die bij dit werkbezoek werd be zocht, de meelfabriek van de N.V. De Sleutels. Na afloop van de rondgang volgde in intieme kring onder auspiciën van de Leidse vereni ging van industriëlen nog een nabespreking. Na een hartelijk afscheid stap te de Prins in de auto en reed rechtstreeks terug naar het pa leis Soestdijk. Koningin Juliana kan met ge heel haar hart opgaan in het spel en de vreugde der kinderen. Dat bleek ook weer bij het bezoek aan de speeltuin „Ons eiland" te Leiden, waar ruim 800 kinderen zich vermaakten met sport, spel en dans. Bij Haar komst naar de speeltuin, waar het in de omge ving zwart stond van mensen, werd Haar bloemen aangeboden. Koningin Juliana maakte een rondgang door de tuin. Rustig bewoog zij zich tussen de kinde ren. Ook de jeugd van deze speel tuinvereniging had voor een ge schenk gezorgd, dat meegegeven werd voor Prinses Marijke: een prachtige kabouterpop, die aan H. M. bij haar vertrek werd aangeboden door een hoofdka bouter. Een langdurig bezoek bracht Koningin Juliana, na het verblijf in de speeltuin „Ons Eiland", aan de textielfabrieken van de firma Parmentier te Leiden. Zij sloeg meer dan een half uur in de bedrijfscantine het prac- tische werk van de meisjes gade. Tijdens het bezoek aan de cantine bood mevr. E. Parmen tierRoorda de Koningin een pop aan, bestemd voor Prinses Marijke. Na het verblijf in de cantine bracht de Koningin nog een kort bezoek aan dé afdeling opmakerij van het bedrijf, waar mee zij het eigenlijke werkbezoek aan Leiden besloot. Bij de Lakenhai is Koningin Juliana onder uitbundig enthou siasme van vele honderden schoolkinderen uit de sleutelstad vertrokken met het koninklijk jacht „Piet Hein". In de Lakenhal heeft de bur gemeester Koningin Juliana, wier komst in Leiden zoveel en thousiasme teweeg bracht voor de oudste twee prinsesjes twee zilveren hutspotjes en voor Mar griet en Marijke een marsepei nen hutspot aangeboden. Op het moment, dat de „Piet Hein" de steven koerste naar Alphen, waar Koningin Juliana een gedeelte van de Hollandia-roeiwedstrijden heeft bijgewoond, barstte een or- verdovende afscheidsOvatie los. De Nederlandse regering heeft dank gebracht aan officieren en manschappen van de Australi sche kruiser „Australia" voor aan Hr. Ms. landingsvaartuig L 9607 verleende assistentie. Het Nederlandse landings vaartuig had, zoals men weet, op 12 Mei in de Koraalzee moei lijkheden, doordat een motor onklaar raakte. De kruiser is het schip te hulp gesneld. Naar aanleiding van de Ne derlandse dankbetuiging zei de Australische minister van Bui tenlandse Zaken, er zeker van te zijn dat het iedere Australiër voldoening schenkt, dat de kruiser „Australia" paraat was om een vriend in nood bij te staan. Engeland staat geheel en al achter het beroep, dat de Ameri kaanse minister van Buitenland se Zaken, Foster Dulles, Donder dag op de geallieerde raad voor Oostenrijk heeft gedaan om in de volgende vergadering de Sow- jet-„beschuldigingen en dreige menten" tegen de Oostenrijkse regering te behandelen, aldus heeft een woordvoerder van het departement van Buitenlandse Zaken Vrijdag te Londen ver klaard. Engeland maakte zich bezorgd over elke poging van een rege ring om het gezag van de Oos tenrijkse regering te beknotten. Alle bezettingsbesluiten betref fende de Oostenrijkse regering moesten genomen worden door de vier bezettende mogendheden gezamenlijk. De woordvoerder prees „de moed van het parlement en het volk van Oostenrijk, waarmee zij zich tegen de Sowjet-dreige- j menten verzetten".

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1954 | | pagina 1