BERLIJNSE MISLUKKING
Gedetailleerd werk over de staking
in Februari van
1941
Minister Algera voerde
besprekingen in Zeeland
De stakingen in Indonesië
VERKLARING VAN DE WESTELIJKE GROTE DRIE
WEERSVERWACHTING.
HOOGWATER
ZON-en MAANSTANDEN.
Wekelijkse wereldsch'ouw
Europa nog geen stap verder
VAN DER MANDERE.
GESCHENK VOOR HET
KROONPRINSELIJK PAAR
VAN LUXEMBURG.
Nieuwe documentaire uitgave van R.V.O.
Het drie-eilandenplan in voorbereiding
Bouw van twee veerboten Samenvoeging polders
op
onder
FranKerlng bij Abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Noordstraat 55-57 Terneuzen
Redactie-adres:
Telefoon 2073 en 2510
Nó. 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 3S150
Abonnementsprijs: 5,35 per kwartaal; per
maand 1,80; per week 43 cent. Losse nrs 8 ct.
DE VRIJE ZEEUW
ZATERDAG 20 FEBRUARI 1954.
9e Jaargang No. 3079.
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs: per mm 15 ct.; minimum pee
advertentie 2,25.
Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 1,
iedere regel meer 20 cent.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het Maandagnummer: Zaterdags 10.30 uur.
Men kan zonder bezwaar de
conferentie te Berlijn als geëin
digd beschouwen. Geëindigd zon
der tastbaar resultata, nu de dis
cussies van de afgelopen week
hebben gedraaid enerzijds ron
dom het door Molotow ingedien
de plan VQor Europese veiligheid,
anderzijds rond het Oostenrijkse
vredesverdrag. Molotow's plan
(bedoelt niet meer of minder dan
dat de westelijke geallieerden
hun samenwerking met Amerika
prijs geven; dan als van zelf de
leiding op het Europese vaste
land van Rusland zouden aan
vaarden en tegelijk als „waar
nemers zouden toelaten Amerika
en Rood-China.
Terzake van Oostenrijk vernie-
tiegde Molotow de laatste hoop,
dat na Stalin's dood een nieuwe
wind waait uit het Kremlin.
De geallieerden bleken ook hier
bereid tot vèr gaande concessies,
vermoedelijk in overleg met Oos
tenrijk, dat daarvoor financiële
offers zou hebben te brengen.
Zij boden Rusland aan het oude,
uitvoerige vredesverdrag te on
dertekenen en wilden dan van de
vijf daarin nog openstaande arti
kelen de lezing aanvaarden, die
Rusland er van geeft 'en waar
dóór belangrijke economische en
politieke voordelen aan Rusland
deelachtig worden.
Molotow nam wel daarvan acte
doch verlangde nu nieuwe toe
voegingen, die Oostenrijk tot
permanent neutralisme zouden
dwingen, het in het bijzonder zou
den verbieden zich bij West-
Duitsland of geheel Duitsland
aan te sluiten en die tenslotte de
bezettingstroepen in Oostenrijk
zouden laten, totdat een vredes
verdrag met Duitsland is geslo
ten. Dit is door de geallieerden
zonder meer geweigerd en de
Oostenrijkse regering, die volk en
pers daarin achter zich weet,
heeft elke gedachte om daarop in
te gaan van de hand gewezen. Be
staat er nog hoop voor Wenen?
EEN NIEUW LOCARNO?
Wat de Europese vraagstuk
ken betreft, mag de conferentie
een mislukking worden geacht,
dit ondanks het feit, dat de geal
lieerden ook hunnerzijds plannen
voor Europese veiligheid hebben
ingediend, die in de laatste dagen
besproken zijn.
Deze bogen om het Atlantisch
Pact te doen aansluiten bij het
onder Russische leiding staande
verdedigingsstelsel van het Oos
ten, waardoor dus Rusland's wan
trouwen indien dit werkelijk
bestaat zou kunnen worden
opgeheven. Maar Molotow wil,
althans voorlopig, hiervan niet
weten, al is juist door deze laat
ste discussie de deur voor ver
dere onderhandelingen niet ge
sloten. Dit vervult in zoverre
West-Duitsland met enige hoop,
omdat men weet, dat uit ver
dere besprekingen op dit terrein
wellicht een nieuw Locarno zou
kunnen resulteren.
Hoop koestert men in het bij
zonder ten aanzien van de Azia
tische vraagstukken. Dit, al weet
men weinig of niets af van de
resultaten der daaraan gewijde
geheime zittingen. Men veron
derstelt echter, dat niet alleen de
conferentie inzake Korea binnen
kort zal kunnen beginnen, maar
dat daarnevens een Oost-Aziati
sche conferentie, zij het ook met
beperkte agnda, mogelijk is,
waartoe dan niet alleen Rood-
China zou worden toegelaten,
maar ook in de beide regeringen
van Korea en die van de staten,
welke Frans Indo-China vormen.
Men moet hier afwachten.
TEAMWERK.
Dat de conferentie een misluk
king is geworden, valt moeilijk
te ontkennen. Dat men de door
Molotow gevolgde tactiek moei
lijk begrijpt, evenzeer, tenzij men
de diplomatieke strategie, die de
drie geallieerden hebben ontwik
keld, hiervan de schuld geeft.
Inderdaad hebben de drie geal
lieerde ministers teamwerk gele
verd; zo zij verdeeld waren, bleek
dit niet naar buiten. Zij verdeel
den hun rollen en hebben dit tot
op het einde toe volgehouden.
Foster Dulles was wellicht het
scherpst, maar bleef rustig en
kalm, al waren zijn opmerkingen
soms bijtend van sarcasme.
Voor ieder, die wil horen of
zien. blijkt nu wel duidelijk, dat,
gelijk de kaarten in het Kremlin
op tafel schijnen te liggen, Molo
tow het beter oordeelde, zijn oude
neen-politiek van tijdens Stalin
voort te zetten. Dat hij in zijn
gewone procedure-sabotage door
de nieuwe taktiek der geallieer
den ernstig werd belemmerd,
staat wel vast.
Frankrijk ziet zich nu echter
geplaatst voor de beslissing in
zake de Europese Defensiege
meenschap, waar Amerika voor
lopig aan blijft vasthouden. De
Nationale Vergadering is weer
bijeen en het blijkt wel, dat in
haar belangrijke commissie voor
buitenlandse zaken niet slechts
voorstanders van de defensiege
meenschap zitting hebben. De
voorstanders winnen aan kracht
door de mislukking van Berlijn.
De tegenstanders echter kunnen,
gelijk reeds de rapporteur Moch
heeft aangeduid, vaststellen, dat
Engeland *zijn beloften jegens
Frankrijk nog niet is nagekomen
en dat de nieuwe Amerikaanse
defensiepolitiek het zwaartepunt
zodanig op de Europese legers
gaat leggen, dat Duitse herbewa
pening een nieuw Duits gevaar
schept. En blijkbaar is men te
Bonn voornemens om de grond
wetswijziging, die herbewapening
mogelijk maakt, zo snel mogelijk
door te zetten.
VAN HET OVERLEG.
In Engeland doen zich moeilijk
heden voor van sociaal-economi
sche aard. Er zijn in de Labour-
partij elementen aanwezig, die
min of meer opposition quand
même, dus oppositie om de tegen
spraak, willen gaan voeren, al
zou daardoor het economisch be
lang van Engeland en dus in de
eerste plaats van de arbeiders,
worden geschaad. Een verras
sing was het daarom, dat Morri
son indirect daartegen stelling
nam door meer en uitvoeriger be
spreking te wensen over de ge
nationaliseerde bedrijven, waar
bij enkele conservatieven hem
bijvielen.
In Australië, waar de Engelse
koningin thans op haar rondreis
vertoeft, is de samenwerking tus
sen beide partijen perfect, wat
het weren van de Japanners be
treft.
Amerika, waarmede Australië
door het Anzuspact verbonden is,
wilde opmetingen in Australisch
Nieuw-Guinea doen uitvoeren
door Japanners en de Australiërs
hebben niet slechts de eventuele
opmeters, doch ook de Japanse
matrozen elke toegang tot Nw.-
Guinea geweigerd.
Moeilijkheden levert èn voor
Frankrijk èn voor Amerika, dat
nu eenmaal nauw met Frankrijk
is verbonden, Spanje op. Franco
heeft te Madrid de stamhoofden
uit Spaans-Marokko ontvangen,
die weigeren religieuze gehoor
zaamheid te betonen jegens de
onder Franse bescherming nieuw
opgetreden sultan. Franco is
zelfs zo ver gegaan, de Franse
politiek in Marokko openlijk te
Véroordelen. De Franse ambas
sadeur is nu uit Madrid terug
geroepen, schijnbaar om rapport
uit te brengen, maar wellicht
voor langere tijd. Mocht Spanje
menen door het Amerikaans-
Spaans verdrag, waarvan de uit
voering nu is begonnen, op Ame
rikaanse steun te kunnen reke
nen, dan zijn de Amerikaanse
perscommentaren duidelijk ge
noeg om het elke illusie dienaan
gaande te ontnemen.
Ter gelegenheid van de geboor
te van prinses Marie Astrid,
dochter van -het kroonprinselijk
paar van het Groothertogdom
Luxemburg, heeft mejuffrouw
Jane Kentgens uit Geleen, aan
het gelukkige ouderpaar op het
kasteel Betzdorf, e<?n aquarel als
geschenk aangeboden. Het aqua
rel is een werk van de Geleense
schilder Pie Schmitz.
Mej. Kentgens is, zoals men
zich herinneren z^l, vorig jaar,
op uitnodiging van kroonprins
Jan van Luxemburg, gast ge
weest op de vorstelijke bruiloft
in de Luxemburgs^ hoofdstad. Zij
had deze uitnodiging te danken
aan het feit, dat zé in de periode
onmiddellijk na de'oorlog enkele
dagen gastvrouw was voorbeen
officier der geallieerde troepen
in de streek van Sittard, welke
officier kroonprins Jan van
Luxemburg was, die aan deze
goede zorgen zulke dankbare
herinneringen bewaarde, dat hij
zijn Geleense „kostdame" op zijn
bruiloft uitnodigde.
De minister van Verkeer en
Waterstaat, mr J. Algera, heeft
Vrijdag zijn reeds enige tijd met
spanning in Zeeland verwacht
bezoek aan deze provincie ge
bracht. Hij was daarbij vergezeld
van zijn secretaris-generaal mr
D. G. W. Spitzen en de hoofdinge
nieur-directeur van de rijkswater
staat in Zeeland, ir J. H. van der
Burgt.
De besprekingen hadden in de
allereerste plaats betrekking op
het drie-eilandenplan, waarvoor
zoals bekend op het ogenblik
döor de dienst van domeinen een
ontwerp van uitvoering wordt
gemaakt. Gedeputeerde Staten
leggen voor deze plannen grote
belangstelling aan de dag. Na af
loop kon medegedeeld worden,
dat aan het drie-eilandenplan
wordt gewerkt, ook in het kader
van de plannen der delta-commis
sie, maar dat het er alle schijn
van heeft, dat men het drie-eilan
denplan uit zalkunnen voeren
los van het delta-plan. De rege
ring zal de provincie tijdig op de
hoogte brengen voor het nemen
van maatregelen ten aanzien van
veerverbindingen en wegenaan
leg in het nieuwe plan.
Vervolgens kwamen aan de or
de de dijkverhogingen. Geconsta-
Volgens Donderdag ontvangen
berichten hebben de havenarbei
ders in Makassar geen gevolg
gegeven aan de telegrafische me
dedeling, dat de centrale commis
sie tot beslechting van arbeids
geschillen opdracht heeft gege
ven het werk te hervatten na
haar bindende beslissing inzake
de lonen. De havenarbeiders van
Tandjong Priok leverden op de
eerste werkdag ria de staking
bijzondere prestaties.
De werkgevers in de haven
bedrijven in Indonesië achten de
beslissing der commissie, dat de
lonen met ingang van 1 Januari
1954 met zestien procent moet
worden verhoogd, teleurstellend,
omdat zij menen dat de noodzaak
tot loonsverhoging niet bewezen
is. Verder voeren de werkgevers
als bezwaar aan, dat zij niet op
de hoogte zijn gesteld van de
gronden, waarop de commissie
tot haar bindende beslissing is
gekomen. Zij menen, dat de ge
volgen van deze loonsverhoging
een inflatoire werking zullen
hebben en tot arbeidsonrust el
ders aanleiding kunnen zijn, aan
gezien het evenwicht tussen de
verschillende bedrijfssectoren nu
is verstoord.
De vakbond van het K.P.M.-
personeel, de Seriikat Buruh
K.P.M., is intussen niet tevreden
met de beslissing, dat de terug
werkende kracht der loonsverho
ging slechts gaat tot 1 Januari
van dit jaar.
Zij wenst deze terugwerkende
kracht tot 1 Januari 1953. Hoe
wel de vakorganisatie haar leden
heeft verzocht de staking te be
ëindigen, zal zij verder streven
naar de verwezenlijking van haar
eisen, die zich ook uitstrekken
tot een duurtetoeslag, een gezins
toelage e.d.
teerd werd, dat er drie phasen be
staan:
1. Het dijkherstel dat in 1953
gereed kwam;
2. De verzorging van de
zwakke schakels der dijkringen
waarvoor men bezig is plannen
te maken;
3. De vraag, of besloten zal
worden tót uitvoering van het
delta-plan (afsluiting der zeega
ten), dan wel verhoging van alle
zeedijken. De verzorging van de
zwakke schakels der dijkringen
verkeert in vergevorderde toe
stand van voorbereiding, alleen
doen zich nog financiële moeilijk
heden voor. Dit betekent evenwel
niet, dat gewacht moet worden
totdat de nieuwe waterstaatsbe
groting in behandeling is ge
weest. Alle plannen vergen overi
gens veel geld en veel tijd. Wat
betreft de versterking der zwak
ke plekken in de zeeweringen
deelde minister Algera o.m. mede
dat in Zoutelande, waar de toe
stand critiek is, een aantal huizen
ten offer zal moeten vallen aan
het verbreden der glooiingen van
de op deze plaatsen zeer smalle
zeewering. De minister deelde
voorts mede, dat er plannen be
staan om tussen rijk en provin
cie tot een nieuwe verdeling te
komen ten aanzien van het onder
houd der wegen.
Ten aanzien van de veerverbin
dingen werden besprekingen ge
voerd over tie bouw van een of
twee nieuwe veerschepen ten Ite-
hoeve van de diensten over de
Westerschejde. In principe werd
besloten, dat er boten zullen wor
den gebouwd van 100 m lengte,
die 100 auto's tegelijkertijd kun
nen vervoeren.
Voorts werd aandacht geschon
ken aan het onrustbarend tekort
van deze diensten op de Wester-
schelde. Er is geen beslissing ge
nomen over de vraag, of besloten
zal wórden tot verhoging der
veertarieven, of tot een verhoog
de provinciale bijdrage in de te
korten. Er zal echter in ieder ge
val iets moeten gebeuren.
Tenslotte kwam aan de orde
het probleem van de samenvoe
ging der polders en waterschap
pen. Het provinciaal bestuur ver
kreeg enige nadere gegevens met
name wat betreft de positie der
calamiteuze polders, waardoor
een voorlopige basis werd gescha
pen op grond waarvan het pro
vinciaal bestuur over kan gaan
tot voorbereiding van maatrege
len.
Voorgeschiedenis, achtergrond,
verloop en gevolgen van de grote
stakingsbeweging in Amsterdam
en elders op 25 en 26 Februari
1941 eerste massale staking
in het destijds bezette Europa en
indrukwekkend protest van de
vrijheidslievende Nederlandse
bevolking tegen de eerste teke
nen van jodenvervolging in ons
land worden gedetailleerd be
licht in een nieuwe uitgave van
het Rijksinstituut voor oorlogs
documentatie.
Dit zeer gedocumenteerde
werk, waarin een enorm aantal
bronnen met name wordt ge
noemd, vormt een jarenlang
werk van de heer B. A. Sijes,
wetenschappelijk medewerker
van het Rijksinstituut.
Zijn nieuwste boek, ,,De Fe-
bruari-staking", verschijnt van
daag bij de boekhandel.
Uitvoerig en gedetailleerd be
spreekt de schrijver er de rol in,
die de C.P.N. bij de staking heeft
gespeeld en die jaren na de be
vrijding het onderwerp Van zo
veel tegengestelde opvattingen in
de hoofdstad is geworden. In een
samenvatting, die hij tot besluit
geeft, schrijft hij o.a.:
„De C.P.N. nam het initiatief
tot de staking, gaf het parool
voor de duur hiervan uit en riep
de stakers op Dinsdagmiddag 25
Februari op de Noordermarkt te
demonstreren. Verder reikten de
krachten van deze partij niet:
noch op het karakter, noch op de
omvang der staking oefende zij.
invloed uit. Haar poging om aan
de protestactie een loonactie te
verbinden mislukte volledig. Ook
de uitbreiding der staking vol
trok zich buiten haar om."
W.A. PROVOCATIES.
Het boek begint met de groei
der ontstemming, de sociale on
rust en de vechtpartijen in de
hoofdstad, die alle mede de oor
zaken vormden van de toenemen
de spanning. Authentieke gege
vens heeft de schrijver o.a. ge
put uit de talloze officiële politie
rapporten uit die tijd, uit dag
boeken, uit verklaringen van
W.A.-leden, uit brieven van hoog
geplaatste Duitse autoriteiten en
uit rapporten, die niemand min
der dan het hoofd van de Sicher-
heitspolizei, Willy Lages, ten be
hoeve van het rijksinstituut voor
oorlogsdocumentatie twee jaar
geleden in zijn cel geschreven
heeft.
Een voor een worden de vecht
partijen gememoreerd en bespro
ken, die in Februari 1941 aan de
staking voorafgingen: de rel over
het W.A.-lid Koot, die op het Wa-
terlooplein door een woedende
menigte bijna werd gelyncht en
drie dagen later in het ziekenhuis
overleed. Een week later ge
schiedde de vechtpartij in de ijs-
salon „Koco" aan de Van Wou-
straat tussen aldaar aanwezige.
Joodse Duitsers en een groep le
den van de Grüne Polizei, die er
was binnengedrongen.
De talrijke andere relletjes
tussen de bevolking en de W.A.,
alsmede de hierboven aangehaal
de bekende vechtpartijen bracht
er de Duitsers toe 425 Joodse gij
zelaars tussen 20 en 35 jaar te
laten oppakken. Over de afzet
ting van de Jodenhoek en het bij-
eenjagen van iedere Joodse man
naar het Jonas Daniël Meyerplein
zijn de meeste details wel bekend.
De heer Sijes geeft er een uit
voerig relaas van en heeft zijn
boek geïllustreerd met foto's uit
een film, die door de Duitsers
zelf van deze razzia is opgeno
men. Zij werden uitgevoerd op
Zaterdagmiddag 22 Februari en
Zondagochtend 23 Februari.
AMSTERDAM VERONT
WAARDIGD.
Terwijl de Amsterdamse- bevol
king in al zijn geledingen met de
grootste verontwaardiging dit op
treden van de Duitsers besprak,
kwamen diverse leiders van de
illegale C.P.N. diezelfde Zaterdag
avond bijeen. Zij worden in het
boek met name genoemd. Een
van hen kreeg de opdracht bij de
Fokkerfabrieken een staking te
gen deze Jodenvervolging te pro
pageren. Een datum werd toen
nog niet genoemd. De volgende
dag kwam de districtsleider van
de Amsterdamse C.P.N., J. Bran
denburg, en de in 1943 gearres
teerde en gefusilleerde bestuur
der van de landelijke leiding der
C.P.N., L. Jansen, overeen, dat
een niet-ondertekend manifest
moest worden uitgegeven, waarin
tot staking zou worden opgeroe
pen. Ook daarin werd echter nog
geen datum aangegeven.
Intussen waren het in feite 2
gewone C.P.N.-leden, die van een
wel zeer bijzonder initiatief ge
tuigden. Zij waren W. Kraam, ar
beider bij de afdeling bestratin
gen van de dienst der P.W., en P.
Nak, arbeider bij de stadsreini
ging. Dit tweetal stapte Zondags
op de fiets en ging uit eigen be
weging alle mede-arbeiders die
zij kenden waarschuwen, dat er
op Maandagmorgen gestaakt zou
worden. Zij bewogen de mensen
om ieder in hun eigen afdeling
het initiatief tot de staking te ne
men. Dezelfde avond vervoegden
zij zich bij een bestuurder van de
Amsterdamse C.P.N., F. Reuter,
om hem hun besluit een staking
te organiseren mede te delen.
Reuter beloofde hen, dat hij een
manifest zou uitgeven, waarin
tot staking werd opgeroepen.
Wat Nak en Kraam Maandag
morgen ook probeerden, hun me
de-arbeiders wilden eerst de kat
eens uit de boom kijken. De sta
king ging niet door. Kraam ging
die middag publieke werken af
en Nak de stadsreiniging. Ieder
die het horen wilde nodigden zij
uit om des avonds op de Noorder
markt te komen.
Dat geschiedde inderdaad,
's Avonds omstreeks 6 uur waren
circa 250 man daar aanwezig. Het
eerst werd het woord gevoerd
door D. van Nimwegen, die staan
de op een schuilkelder in het kort
het optreden der Duitsers in de
Jodenhoek in herinnering bracht
en de mensen opriep de volgende
dag in staking te gaan. Na hem
voerde Nak het woord. Op die
bijeenkomst waren zowel Bran
denburg als Reuter aanwezig.
Ook Gerben Wagenaar, toenter
tijd bij het G.E.B. werkzaam als
meter-hersteller in buitendienst,
bevond zich onder het gehoor.
Deze wetenschap put de schrijver
uit besprekingen, die hij in 1946
met Wagenaar zelf heeft ge
voerd. Diezelfde avond werden
alle functionarissen en partijge
noten van de C.P.N. gewaar
schuwd om aan andere partijge
noten of betrouwbare arbeiders
het stakingsparool door te geven.
DE STAKING.
Zo brak de ochtend van Dins
dag 25 Februari aan. Dat de sta
king tot een machtige demonstra
tie uitgroeide is volgens de schrij
ver in belangrijke mate mogelijk
geworden door de passieve hou
ding, die de Amsterdamse politie
aan de dag heeft gelegd. Tot tien
uur kon de staking zich daardoor
practisch ongestoord uitbreiden.
Pas om 8 minuten over half tien
ging over de politietelegraaf het
bericht, dat ten spoedigste de ge
hele middagbrigade moest wor
den opgeroepen.
De eerste poging tot het doen
uitbreken van een staking werd
onder het spoorwegpersoneel on
dernomen, doch het spectacu
lairst werd de staking pas door
dat een groot deel van het tram
personeel in staking ging.
Het waren weer Kraam en Nak,
die daarin een rol speelden. Bei
den waren zij om half vijf naar
de hoofdremise in de Haven
straat gegaan. Zij reikten aan
trampersoneel manifesten uit en
trachtten de mannen te bewegen
niet uit te rijden. Het baatte hen
weinig. De trams reden tóch uit.
Andere communistische gemeen
te-arbeiders hadden intussen
meer succes bij de hoofdremise
in de Kromme Mijdrechtstraat,
waar geen tram vertrok. De wa
genbestuurders van de trams uit
de remise Havenstraat merkten
al spoedig, dat trams uit de re
mise Kromme Mijdrechtstraat
niet waren vertrokken. Om
streeks 8 uur keerden toen di
verse wagens terug. In sommige
straten lieten de bestuurders en
de conducteurs hun trams staan.
Daar was ook wel reden toe,
want het publiek bekogelde de
rijdende trams met stenen. In
tussen was het bericht van de uit
brekende staking van mond tot
mond gegaan, want ook in diver
se bedrijven was het werk neer
gelegd.
HARGES OP DE
NOORDERMARKT
Intussen groeide de staking
steeds verder uit. Winkels en be
drijven, instellingen en openbare
diensten, alle begonnen er deel
aan te nemen. Door de nauwe
straten van de Jordaan, door de
Westerstraat en langs de oude
grachten trokken in de vroege
middaguren vele duizenden naar
de Noordermarkt. Als een lopend
vuurtje was het door Amsterdam
gegaan, dat daar gezamenlijk te
gen de Jodenvervolging zou wor
den geprotesteerd. De Amster
dammers voelen zich nu eenmaal
nergens beter geborgen dan in
de Jordaan. Weliswaar kon de
Duitse politie er de straten afzet
ten, maar zouden de deuren van
de huizen in de Jordaan soms
niet opengaan, wanneer er zou
worden geschoten? De Amster
damse politie stond voor een
moeilijke taak. Agenten trachtten
met zachte drang en zonder ge
bruikmaking van wapens het pu
bliek te doen doorlopen. Toen
kwamen 6 auto's van de Ord-
nungspolizei aangereden. Schoten
knalden over het plein. Het pu
bliek begon toen ook een dreigen
de houding aan te nemen tegen
zijn eigen agenten. Een heel deta
chement werd ingesloten en
maakte toen wel gebruik van wa
pens.
Het duurde tot kwart over drie
tol de rust hersteld was.
Op de Dam en het Damrak was
het ondertussen vrij rustig ge
weest. Wel had de stakingskoorts
ook de beursbezoekers aange
tast. Alle pogingen van N.S.B.-
leden om de handel op gang te
brengen, werden door sissen ver
ijdeld. Omstreeks kwart voor 2
hield de ondervoorzitter der ver
eniging voor de effectenhandel
een toespraak waarin hij opmerk
te. de onrust wel te kunnen be
grijpen, doch alle aanwezigen ver
zocht met de handel te beginnen.
Pas toen begonnen de affaires.
Ook wat zich buiten Amster
dam die dag afspeelde heeft de
l schrijver vrij gedetailleerd onder
de loupe genomen: Weesp. Hil
versum, de Zaanstreek en Haar
lem.
De Westelijke Grote Drie heb
ben een verklaring over de con
ferentie van Berlijn uitgegeven.
Zij zeggen hierin onder meer,
dat het voornaamste punt van
de conferentie van Berlijn het
Duitse vraagstuk is geweest. De
Westelijken hebben een plan in
gediend voor een vereniging van
Duitsland voor het houden van
vrije verkiezingen, om op deze
wijze te geraken tot een vredes
verdrag met een dan te vormen
Duitse regering. De Sow jet-Unie,
aldus het communiqué, heeft
echter dit plan zelfs niet als
basis voor de besprekingen wil
len aanvaarden. De gevolgtrek
king hiervan is, dat de Sowjet-
Unie thans nog niet bereid is
vrije verkiezingen toe te staan of
haar controle over Oost-Duits-
land op te geven.
De Westelijken zullen echter
voortgaan met hun streven naar
een hereniging van Duitsland.
Inmiddels hebben zij voorstellen
gedaan ter verzachting van de
gevolgen van de verdeling van
Duitsland. Het voorstel is gedaan,
om deze kwestie tussen de hoge
commissarissen der Westelijke
drie enerzijds en de Sowjet-hoge
commissaris anderzijds, te bestu
deren.
Met betrekking tot de veilig
heid van Berlijn, zo gaat het
communiqué verder, herhalen de
Westelijke Drie de drie-mogend-
heden-verklaring van 27 Mei
1952. Zij zullen alles in het werk
stellen, om het economische wel
zijn van de stad te bevorderen.
De Westelijken hebben alles in
het werk gesteld, om overeen
stemming betreffende Oostenrijk
te verkrijgen. Zij aanvaardden de
Sowjet-versie van alle omstreden
punten. De Sowjet-afgevaardigde
voegde echter nieuwe voorwaar
den aan het ontwerp toe, welke
aanvaarding tot gevolg zouden
hebben gehad, dat buitenlandse
troepen voor onbeperkte tijd in
het land gehandhaafd zouden
worden en waardoor inbreuk zou
worden gemaakt op Oostenrijks
recht, om zijn volledig aandeel
aan het internationale leven op
zich te nemen.
Het vredesverdrag met Oosten
rijk kan daarom niet in Berlijn
tot stand- worden gebracht, on
danks het aanbod van Oostenrijk,
aanvaard door de Westelijke
drie, volgens hetwelk de buiten
landse troepen tot 30 Juni 1955
in Oostenrijk zouden blijven.
Voortgang in deze zaak is thans
volledig afhankelijk van de Sow-
jet-Unie. Inmiddels zullen de
Westelijken hun pogingen voort
zetten. om de bezettingslasten
van Oostenrijk te verlichten.
De drie Westelijken blijven
zich gereed houden om gebruik
te maken van iedere gelegen
heid, die zich zou kunnen voor
doen, om de in Berlijn gelegde
contacten te vernieuwen, tenein
de hierdoor of anderzins
een oplossing van het Duitse
en Oostenrijkse vraagstuk te vin
den.
De Westelijken hebben op de
conferentie wederom verzekerd,
dat de Westelijke veiligheids
overeenkomsten slechts een
defensief karakter dragen. Het
Sowjet-Russische plan voor
Europese veiligheid zou de ont
binding van de Westelijke vei
ligheidsstelsels ten gevolge heb
ben gehad, terwijl de militaire
kracht van het Sow^jetblok on
aangetast zou blijven.'
,,De drie mogendheden hebben
niet het plan, om te wijfelen in
hun pogingen, om het defensie
stelsel te versterken waarop hun
veiligheid berust", aldus het
communiqué van de Westelijke
drie.
medegedeeld door het K.N.MJ.
te De Bilt, geldig van Zaterdag
ochtend tot Zaterdagavond.
VORST EN DOOI.,
Nevelig weer met veel bewol
king en tijdelijk wat regen of
sneeuw. Matige tot zwakke wind
tussen Oost en Zuid. In het Z.W.
van ons land temperatuur om 't
vriespunt tot lichte dooi, in het
N.O. over het algemeen lichte
vorst.
ZONDAG 21
FEBRUARI.
v.m.
n.m.
Breskens
3.55
4.15
Terneuzen
4.30
4.50
Hansweert
5.10
5.30
Walsoorden
5.20
5.40
MAANDAG 22
FEBRUARI.
v.m.
n.m.
Breskens
4.26
4.46
Terneuzen
5.01
5.21
Hansweert
5.41
6.01
Walsoorden
5.51
6.11
ZON
MAAN
op
onder
Febr
20
7.47
18.02
21.28
8.10
21
7.45
18.04
22.38
8.23
22
7.43
18.06
23.47
8.37
23
7.41
18.07
8.55
24
7.39
18.09
0.58
9.17
25
7.36
18.11
2.07
9.46
26
7.34
18.13
3.12
10.25
