Het offer van Svitjold
Cs.
De vergadering van de Kamer van Koophandel
voor Zeeuwsch-Vlaanderen
Ir Horsimann bespreekt de Zeeuws-ïlaamse industrie
De stichting voor de landbouw
Overdracht der
krijgsgevangenen begonnen
aw
Kleuterschool voor
Nieuw-Vossemeer
ROEMENIE
Hertog van Montrose,
uitvinder van vliegdek-
schip, overleden
Kalverdrieling in Januari
1952 algemeen een goed jaar geweest
De oppervlakte cultuurgrond in 1953,
gevolgen van de overstroming
De meeste Chinezen gaan naar Formosa
Na het algemeen economisch
overzicht vervolgde de voorzitter,
ir Horstmann, zijn jaarrede met
een overzicht van de bedrijfsresul
taten der Zeeuws-Vlaamse indu
strie.
Cokesfabriek.
De bevoorrading met cokes
kolen gedurende 1953 is, in tegen
stelling tot de voorgaande jaren,
goed verlopen, hoewel nog steeds
Amerikaanse kolen moesten wor
den aangevoerd.
De productie van cokes verliep
regelmatig en de afzet vond plaats
naar dezelfde afzetgebieden als
vroeger. De exportprijzen ver
toonden evenwel een verlaging
vanwege de vermindering der acti
viteiten in de Westeuropese ijzer
en staalindustrie, waardoor gro
tere hoeveelheden cokes voor an
dere doeleinden beschikbaar kwa
men. De zachte herfst en de mil
de winter hebben tevens een prijs-
verlagende invloed gehad.
De afzet van de bijproducten
verliep normaal en in Augustus
werd een aanvang gemaakt met de
gaslevering op lange afstand.
De reconstructie van de eerste
cokesovenbatterij vordert gestaag
en deze zal in de tweede helft van
1954 in de productie worden opge
nomen, waardoor de productie on
geveer verdubbeld zal worden.
Op sociaal gebied werd het jaar
1953 gekarakteriseerd door een
zeker tekort aan arbeiders en ten
einde nieuwe arbeidskrachten aan
te trekken, werd wederom in sa
menwerking met het gemeente
bestuur van Terneuzen, tot de aan
koop van een aantal woningen in
de Louisapolder besloten.
Kunstmeststoffenindustrie.
Bij de Compagnie Néerlandaise
de l'Azote vonden de wederop
bouwwerkzaamheden verder
voortgang. De materiaalvoorzie
ning hiervoor baarde minder zorg
dan voorheen. Dit laatste kan ook
gezegd worden van de grondstof-
fenvoorziening.
In het eerste halfjaar had dit
bedrijf te kampen met moeilijk
heden inzake de arbeidsvoorzie
ning. Bij het dijkherstel en in de
landbouw werden lonen betaald
die ver uitgingen boven die welke
betaald mogen worden waardoor
een grote afvloeiing van arbeids
krachten plaats vond. Mede ten
gevolge van een essentiële loons
verbetering kwam in het tweede
halfjaar hierin enige verbetering.
De behoefte aan goed geschoolde
krachten bleef bestaan.
De producten vonden geregeld
plaatsing. Echter moesten op de
buitenlandse markten gevoelige
prijsverminderingen genomen wor
den.
Het hoefijzerverkeer per spoor
wachtte ook in 1953 nog steeds op
een redelijke oplossing hetgeen dit
bedrijf in een ongunstige positie op
de binnenlandse markt plaatst.
De productie van stikstofmest
stoffen in Nederland overtreft
thans ver de binnenlandse behoef
te, zodat grote partijen uitgevoerd
moeten worden. Dit is slechts mo
gelijk als in de verschillende lan
den de landbouw tot ontwikkeling
kan komen waartoe een vredes-
sfeer noodzakelijk is.
In verschillende landen worden
nog voortdurend moeilijkheden on
dervonden van invoerbeperkingen,
betalingsmoeilijkheden e.d. die de
internationale handel ten zeerste
afremmen.
Voor de fosfaatfabriek waren de
aanvankelijke vooruitzichten voor
de afzet van de producten in het
begin van het jaar ongunstig.
Spoedig trad reeds herstel in, zo
dat uiteindelijk in het binnenland
een bevredigende omzet werd be
reikt.
De prijzen van de grondstoffen,
ruwe fosfaat en pyrieten, onder
gingen nagenoeg geen wijzigingen.
De zeevrachten vertoonden een
daling. zodat de aangevoerde
grondstoffen iets goedkoper kwa
men.
De prijzen voor superfosfaat ble
ven op het lage niveau gehand
haafd. hetgeen de resultaten on
gunstig beïnvloedde.
Het product gekorrelde super
fosfaat „Gobakor" werd zeer gun
stig ontvangen en de omzet hier
van nam sterk toe.
De prijzen van enkele der neven
producten vertoonden een lichte
verbetering in de loop van het
jaar.
De vooruitzichten voor 1954 zijn
iets gunstiger dan voor het afge
lopen jaar. De export ondervindt
toenemende moeilijkheden tenge
volge van de zwaarder geworden
buitenlandse concurrentie.
Beetwortelsuikerindustrie.
De tijdsduur der campagne ken
merkte zich door zeer gunstig
weer. Van vergelingsziekte werd
minder last ondervonden dan de
twee voorafgaande jaren.
De gewichtsopbrengst der bie
ten was zeer hoog en het nadelig
effect van de watersnoodramp
werd hierdoor ruimschoots over
troffen.
Niettegenstaande het droge en
warme najaarsweer was het sui
kergehalte der bieten teleurstel
lend, evenals de kwaliteit der bie
ten in vergelijking met vroegere
soorten. De tarra was hoger dan
het mooie najaarsweer zou doen
verwachten. Deze stak ongunstig
af bij die in andere delen van het
land. hetgeen te wijten is aan een
tekort aan arbeidskrachten en
minder nauwkeurig werken.
Het toenemend zoutgehalte van
h"t kanaalwater stelt deze indu
strie voor steeds grotere techni
sche problemen en ook financiëel
gezien is hier van een steeds gro
ter wordend nadeel sprake.
De afzet in de veevoedersector
was ongunstiger dan in voorgaan
de jaren terwijl de marktprijzen
sterk waren gedaald.
Suikerwerkenindustrie.
De gang van zaken in deze in
dustrie was, volgens de ingekomen
berichten, aanmerkelijk gunstiger
dan in 1952, en gaf reden tot vol
doening.
Spiegelglasfabriek.
De gang van zaken in 1953 was
niet onbevredigend. De wederop
bouw van het centrum van Rotter
dam was daarop niet zonder in
vloed. De export van blank spie
gelglas vertoonde een aanzienlijke
teruggang, al kon deze industrie
de relaties met haar buitenlandse
afnemers van verzilverd spiegel-
De omzet in gehard glas, dat on
der de naam „Securit" op de
markt wordt gebracht, onderging
een belangrijke uitbreiding.
In 1953 werd in dit bedrijf ge
heel overgegaan op electrische
energie.
Over de vooruitzichten voor 1954
valt weinig te zeggen.
Stijfsel- en Glucose-industrie.
De afzet van deze producten in
het binnenland was gedurende
1953 over het algemeen bevredi
gend. Het valt nog niet te voor
zien welke gevolgen de verlaging
van de suikeraccijns welke 1
Januari j.l. is ingegaan zal heb
ben voor de binnenlandse afzet
van glucose. Betreurd wordt, dat
de regering deze verlaging heeft
aangekondigd zonder tevoren die
industrie erin te kennen, welke er
de terugslag van zal moeten op
vangen.
De export ondervond in het be
gin van het jaar een zekere inzin
king, welke zich later geleidelijk
herstelde.
Met betrekking tot de binnen
landse maïsteelt, speciaal in Z.
Vlaanderen, kan worden medege
deeld, dat de oogst dit jaar een
hoge opbrengst per ha gaf.
Het aantrekken van werkkrach
ten, met name van gespecialiseer
de, bleef het gehele jaar moeilijk,
c.a. door het gebrek aan woningen.
Klompenindustrie.
De afzet van klompen was over
het algemeen bevredigend, hetgeen
wel zijn oorzaak hierin vond dat
meerdere bedrijven de productie
staakten, omdat zij eerder verlies
dan winst opleverden.
In 1947 waren er, volgens de in
gekomen berichten, 1800 klompen-
makersbedrijven in Nederland, en
thans bestaan er hiervan nog
slechts de helft.
De verwachting is dat er in de
nabije toekomst nog meer bedrij
ven zullen verdwijnen, wanneer
althans de bedrijfsuitkomsten niet
beter worden.
Rijwielonderdelen.
Het jaar 1953 was voor deze in
dustrie in het algemeen bevredi
gend. De vervaardiging van drie-
wielfietsjes voor kinderen werd
verder ontplooid. De export was
bevredigend, maar niet overweldi
gend. Deze industrie overweegt
de mogelijkheid tot het vervaardi
gen of assembleren van rijwielen,
autopeds en kinderrijwielen.
Wollenstoffenweverijen.
Het jaar 1953 werd ingezet met
een volledige bezetting. In het
voorjaar trad een vrij scherpe om
zetdaling in welke tot in de zomer
maanden voortduurde. Ongetwij
feld was de watersnood van 1 Fe
bruari één der oorzaken, maar er
speelden toch ook andere factoren
een rol. Toen, na een lichte stij
ging in MeiJuni, plotseling de
wolmarkten daalden, werd aller-
wege de vrees gekoesterd mede
in verband met de Korea-onder-
handelingen dat deze daling zou
voortduren. Een duidelijke aarze
ling tot het plaatsen van orders
door de groothandel en de confec-
tie-industrie was dan ook merk
baar.
De wolprijzen bleven vrij stabiel
met een kleine stijging van de prij
zen tegen het eind van het jaar.
Mede door het plaatsen van be
langrijke buitenlandse orders bij
de Nederlandse textielindustrie in
de laatste vier maanden van het
jaar zijn de bedrijven behoorlijk
van orders voorzien.
De vooruitzichten zijn dan ook
hoopgevend, maar het wordt wel
nodig geacht dat de Overheid de
exportbevorderende faciliteiten
waarvan fabrikanten in diverse
ons omringende landen profiteren,
scherp in het oog houdt.
Ook deze industrie heeft te kam.
pen met gebrek aan vaklieden en
vrouwelijk personeel.
Het vakonderwijs in Zeeuws-
Vlaanderen wordt beslist onvol
doende geacht, terwijl de moeilijke
verbindingen met overig Neder
land oorzaak zijn dat men geen
vakmensen van elders kan aan
trekken.
Voorheen werd dit euvel enigs
zins gecompenseerd door de Bel
gische vaklieden, thans is het veel
eer andersom. Tengevolge van de
hogere Belgische lonen komen
niet alleen de Belgen niet meer
naar Zeeuws-Vlaanderen, maar
gaan diverse arbeiders uit de
grensstreek naar België werken.
Ook gaan zeer veel meisjes, aan
gelokt door de hoge lonen, in Bel
gië in dienstbetrekking.
Tapijtindustrie.
Ook deze industrie heeft een be
vredigend jaar gehad. De export
mogelijkheden waren niet ongun
stig. Op de binnenlandse markt
voelde men dat het vertrouwen in
de prijzen wel geschokt is na de
onderhandelingen in Korea.
Het gebrek aan geschoolde ar
beidskrachten speelt ook bij deze
industrie een belangrijke rol.
Tricotage-industrie.
De algemene indruk is dat het
jaar 1953 voor deze tak van indu
strie niet slecht is geweest. De
moeilijkheden in de productie wor
den groter, omdat de afnemers zo
veel mogelijk vermijden voorraden
in te slaan. Ze geven er de voor
keur aan hun aankopen te doen
naar gelang van de onmiddellijke
behoeften. Dit heeft tot gevolg
dat er perioden voorkomen waarin
de bedrijven overbelast zijn en pe
rioden waarin grote slapte op
treedt.
De wolprijzen bleven het gehele
jaar vrij stabiel, zodat de prijzen
van de producten geen grote
schommelingen vertoonden.
Zuivelindustrie.
Eén der bedrijven berichtte dat
de melkaanvoer op hetzelfde peil
is gebleven als in 1952. De kosten
van verwerking waren in stijgen
de lijn. Per 19 April kwamen de
prijzen van melk- en melkproduc
ten vrij waardoor verschillende
rijkssubsidies verdwenen, hetgeen
tot gevolg had dat de prijzen van
de producten opliepen. Een kleine
terugslag bij de verkoop viel hierbij
waar te nemen. De tekorten aan
melk werden aangevuld uit overig
Nederland.
Electriciteitsbedrijf.
Het jaar 1953 stond voor de
P.Z.E.M. in het teken van de Fe-
bruari-ramp. In Zeeuws-Vlaande
ren was de schade, vergeleken
met andere delen van de provincie,
betrekkelijk gering.
De stroomlevering in dit gebied
kon dan ook vrijwel normaal door
gaan en de toename van het elec-
triciteitsverbruik ontwikkelde zich
bevredigend.
Wat betreft de bouw van de
Centrale Zeeland kan worden
medegedeeld, dat er, ondanks stag
natie tengevolge van de waters
nood, grote vorderingen werden
gemaakt.
Er bestaat gegronde hoop, dat
de nieuwe centrale in de eerste
helft van 1954 in bedrijf gesteld
kan worden.
Voor Zeeuws-Vlaanderen zal dit
tot gevolg hebben dat dit gebied
dan vanuit de nieuwe centrale van
stroom zal worden voorzien,
De centrale te Westdorpe zal in
1954 worden stilgelegd.
Vlasindustrie.
Het jaar 1953 begon met een
zeer kalme handel in vlas met da
lende prijzen. Deze daling zette
zich tot in Mei voort toen er in de
markttendenz een ommekeer
kwam; vooral naar de dauwroot-
vlassen kwam meer vraag en voor
de nieuwe oogst konden deze on
geveer 15,per 100 kg stijgen.
Tengevolge van de ramp was de
uitzaai in ons land ongeveer 7000
ha minder. Ook de uitzaai in Bel
gië en Frankrijk was, om andere
redenen, kleiner. Dit kwam de
technische positie van het product
ten goede.
Als gevolg van het zeer warme
weer met de Pinksterdagen was
ook het vlas te vroeg in bloei ge
komen, wat de opbrengst nadelig
beïnvloed heeft. Vooral de teelt-
gebieden die verder van de kust
verwijderd lagen, hadden hier
meer van te lijden en gaven een
geringe opbrengst van mindere
kwaliteit.
De oogstperiode kenmerkte zich
door veel slecht weer, waardoor
de goede percelen veel geleden
hebben, vooral de Noordoostpolder
waar een prachtig gewas gegroeid
was, heeft hiervan veel te lijden
gehad.
Na het oogsten ontwikkelde zich
een zeer vlugge handel in stro-
vlas. Daar de Belgen door de pro
tectie van Frankrjjk in dit land
bijna totaal geweerd worden, kwa
men de Kortrijkse vlassers in gro
ten getale naar Nederland en be
taalden voor goed strovlas direct
tot 0,40 en meer per kg.
Tengevolge hiervan verkochten
vele Zeeuws-Vlaamse vlassers hun
beste strovlas aan de Belgen het
geen de vlasbewerking bij ons niet
ten goede komt.
Was de beide vorige jaren de
lintmarkt steeds dalende, in het
najaar van 1953 ontwikkelde deze
zich gunstig, en al was de prijs
stijging niet groot, het jaar sloot
met een voor deze tijd opgewekte
vlaslintmarkt.
In de loop van het jaar kwam
het Vezelinstituut T.N.O. te Delft
met de mededeling dat zij een
nieuwe methode voor vlasvezelbe
werking en het spinnen van vlas
garens had uitgevonden, waardoor
het mogelijk zou worden het ge
hele proces aan de lopende band
af te werken, dus het vlas bewer
ken en direct tot garen spinnen.
Het vlas zou dan ongeroot gebra-
keld en gehekeld worden, waarna
direct een voorgaren gesponnen
wordt. Dit voorgaren wordt dan
chemisch geroot om de pectine-
stof, die nog op de vezel zit, op te
lossen en wordt dan direct nat tot
garen gesponnen.
Mocht dit werkelijk ingang kun
nen vinden, dan zou de gehele be
staande apparatuur in de vlasindu
strie waardeloos worden met alle
gevolgen daaraan verbonden.
Steenfabriek.
De baksteenindustrie maakte een
gunstig jaar door. Niettegenstaan
de productie tot het uiterste was
opgevoerd, was de fabriek te Aar
denburg op het eind van het jaar
zonder voorraad en in het bezit
van orders voor enkele maanden.
De prijzen bleven ongewijzigd,
hoewel de kostprijs iets opliep.
Meubelfabriek.
iTe meubelfabriek te Sluis die
practisch geheel is ingericht op de
fabricatie van het betere meubel
en de exoort daarvan naar België,
had in 1953 geen reden tot klagen.
Het aantrekken van vreemde ar-
beidkrachten stuitte echter meer
malen op moeilijkheden in verband
met de woningtoestand. Een an
der bezwaar is dat de lonen, vol
gens de indeling van de loonklas-
sen, in Sluis te laag zijn. De ge
schoolde arbeiders konden elders
meer verdienen en waren niet ge
negen voor lagere lonen in Sluis te
komen werken.
(Slot volgt.)
De getelde oppervlakte eul-1953 geheel werd uitgeschakeld.
tuurgrond voor geheel Nederland
bedroeg ruim 24.000 ha minder
dan in 1952, volgens de zo pas
verschenen officiële uitkomsten
van de door het centraal bureau
voor de statistiek gehouden in
ventarisatie van land. en tuin
bouw.
Aan bouwland werd 16.000 ha
minder opgegeven dan het vori
ge jaar en aan grasland 8.900 ha.
In hoeverre deze cijfers beïnvloed
zijn door de overstroming blijkt
uit het volgende.
Ten aanzien van de gemeenten,
die, wat de cultuurgrond betreft,
bij de overstroming betrokken
zijn geweest, blijkt dat in dit
overstromingsgebied 19.900 ha
minder geteld is dan in 1952 t.w.
aan bouwland 12.900 ha, aan
grasland 4.400 ha en aan tuin
land (met uitzondering van de
boomgaarden met onderteelt ak
kerbouwgewassen en gras) 2.600
ha.
Het betreft hier dus cultuur
grond, welke, als gevolg van de
overstroming voor het oogstjaar
Voorts kon een oppervlakte van
52.000 ha overstroomde grond, na
te zijn drooggekomen, nog met
akkerbouwgewassen worden be-
teeld. De opbrengsten blijken
echter voor een groot deel aan
zienlijk beneden het normale peil
te liggen.
De oppervlakte grasland, wel
ke 1.296.380 ha bedroeg tegen
1.305.236 ha in 1952, bestond
voor 1.260.000 ha (vorig jaar
1.275.000 ha) uit blijvend gras
land en voor 36.300 ha (vorig
jaar 30.000 ha) uit kunstweiden.
Van de totale oppervlakte gras
land is 34 pCt uitsluitend voor
beweiding en slechts 3 pCt uit
sluitend als maailand gebruikt.
De overige 63 pet werd afwisse
lend als wei- en maailand ge
bruikt. De oppervlakte blijvend
grasland welke in het afgelopen
jaar gescheurd is, bedroeg 10.000
ha. Aan de bestaande bedrijven
werd 2.300 ha voor niet-agrari-
sche doeleinden onttrokken.
Daarentegen werd 4.800 ha nieuw
in cultuur gebracht.
„In de geschiedenis van de Ne
derlandse volkshuishouding zal
het jaar 1952 bekend blijven als
het jaar, -waarin de na-oorlogse
herstelperiode werd afgesloten.
Deze afsluiting kwam tot uit
drukking in de mededeling van
de Nederlandse regering, begin
1953, dat zij na zorgvuldige over
weging van 's lands economische
positie besloten had geen ver
zoek bij de Verenigde Staten in
te dienen tot het verkrijgen van
verdere economische hulp voor
het jaar 1952/'53", aldus het zo
juist verschenen jaarverslag 1952
van de Stichting voor de Land
bouw.
In het jaarverslag wordt ge
constateerd, dat 1952 in het al
gemeen een goed jaar was voor
de Nederlandse land- en tuin
bouw. In de akkerbouw lagen de
opbrengsten per ha nagenoeg
over de gehele linie boven die
van 1951. In de rundveehouderij
vertoonde de melkproductie een
kleine teruggang; de productie
van rundvlees handhaafde zich
echter op hetzelfde peil. De pro
ductie van varkensvlees liep, ten
gevolge van een inkrimping van
de varkensstapel, met ruim 6
terug in vergelijking met het
voorafgaande jaar. De productie
van eieren gaf daarentegen een
geringe stijging te zien.
De afzet van akkerbouw- en vee
houderijproducten verliep over
geheel genomen vlot en tegen
eveneens bevredigend.
In de tuinbouwsector ontwik
kelden productie en aizet zich
eveneens bevredigend, met -uit
zondering van de exportmogelijk
heden hebben geleid tot een laag
prijspeil voor het harde fruit.
De buitenlandse handel van Ne
derland werd in 1952 gekenmerkt
door een buitengewoon sterke
daling van het invoeroverschot.
In deze verbetering van de beta
lingsbalans heeft de agrarische
sector ruimschoots zijn aandeel
bijgedragen. De invoer van land
en tuinbouwproducten, bestemd
als grondstof voor de landbouw
en voor de binnenlandse con
sumptie, daalde met 471 mil-
lioen gulden ten opzichte van '51.
De uitvoer van bewerkte en on
bewerkte land- en tuinbouwpro
ducten van Nederlandse her
komst steeg daarentegen met
237 millioen. Het aandeel van
de uitvoer van land- en tuinbouw
producten van Nederlandse her
komst in de total^ export van
ons land bedroeg in 1952 33 pCt
en was daarmede iets hoger dan
in het voorafgaande jaar.
De Stichting voor de Landbouw
kreeg bij haar oprichting een
tweevoudige taak: de beharti
ging van de economische en so
ciale belangen van de bedrijfs-
genoten en de voorbereiding van
de publiekrechtelijke bedrijfsor
ganisaties in de landbouw. Op
velerlei wijze kan volgens het
jaarverslag de economische posi
tie van de boeren en tuinders en
landbouwers verstevigd worden.
In dit opzicht heeft de Stichting
dan ook een breed werkterrein.
In het jaarverslag wordt slechts
gewezen op de activiteiten met
betrekking tot het grondgebruik,
de mechanisatie, de landbouw
voorlichting, het landbouwkun
dig onderzoek, de bestrijding van
ziekten 'onder vee en gewassen,
het herstel van de oorlogsschade,
de bouw van boerderijen, de han
delspolitiek, de eenwording van
West-Europa, enz. In het ver
slagjaar vroegen in het bijzon
der de markt- en prijspolitiek en
het veevoederbeleid de aandacht
van de Stichting.
De baten en lastenrekening
van de Stichting voor de Land
bouw sluit over het jaar 1952
met een bedrag van 840.744.88,
waarbij is inbegrepen een nadelig
saldo van 209.002.56.
De gemeenteraad van Dort
mund heeft besloten, aan de
door de watersnood getroffen
gemeente Nieuw-Vossemeer
80.500 mark te schenken voor de
bouw van een kleuterschool.
In de Roemeense bladen van
12 Januari is gemeld, dat Vasile
Vaida, oud-minister van Land
bouw, tot de nieuwe functiona
rissen behoort, die 10 Januari
gekozen zijn in. het uitvoerende
comité van de volksraad te Boe
dapest.
Vaida werd in Juni 1952 als
minister van Landbouw ontsla
gen op beschuldiging van cor
ruptie en afwijzing van de par
tijlijn.
Volgens onbevestigde berich
ten, die in Wenen zijn ontvan
gen, is de voormalige minister
van Buitenlandse Zaken Anna
Pauker onlangs in Boekarest ge
zien. Zij zou met eenvoudige ta
ken belast zijn in de Russische
volkspartij, die onder commu
nistische leiding staat.
De Indische bewakingstroepen op Korea zijn Woensdag
morgen te ongeveer 9 uur (plaatselijke tijd) begonnen met
het overdragen van de 22.000 anti-communistische krijgs
gevangenen, die zij onder hun hoede hadden, aan de ge
allieerden.
Een lange rij Chinese krijgsgevangenen overschreed
weldra de grens tussen de neutrale zóne en het geallieerde
gebied. De Chinezen zongen en droegen spandoeken mee.
De hertog van Montrosd
hoofd van de Schotse Clan Gra
ham en uitvinder van het eerste
vliegdekschip, is Woensdagmor
gen in zijn woning te Drymen
bij Stirling (Schotland) overle
den. Hij was 75 jaar. De hertog,
die 10 titels bezat, was in het
afgelopen weekeinde plotseling
ziek geworden.
Hij ontwierp in 1912 het eerste
vliegdekschip, dat echter pas
gedurende de eerste wereldoor
log op stapel werd gezet en na
de oorlog, als H. M.'s „Argus",
gereed kwam.
Ook was de hertog de eerste
die er in slaagde een foto te
maken van een totale zonsver
duistering. Dat was in 1899 in
India.
Een koe van de heer P. J.
van Willigen te Brakel
(Gelderland), heeft 3 kal
veren ter wereld gebracht.
Zij zijn alle drie van het
vrouwelijk geslacht. Moe
der en dochters maken het
uitstekend.
Kort na 9 uur werden de eer
ste Chinese krijgsgevangenen op
transport gesteld naar Formosa.
De anti-communistische ge
vangenen zijn 4 maanden onder
Indische bewaking geweest.
De pro-communistische krijgs
gevangenen zullen voorlopig on
der de hoede van de Indische
troepen blijven. Het zijn 325
Zuidkoreanen, 21 Amerikanen
en een Britse marinier.
Volgens een Indische woord
voerder begonnen een uur na
dat de eerste Chinezen uit de
neutrale zone vertrokken waren,
de Koreanen hun kampen te
verlaten.
Bij de overdracht van de eer
ste Chinezen en Noordkoreanen
hebben zich geen incidenten
voorgedaan.
De Indiërs zijn tot de over
dracht overgegaan ondanks het
feit, dat de Noordelijken Dins
dagavond de eis stelden, dat de
kiijgsgevangenen nog 12 dagen
langer onder Indische hoede
zouden blijven.
Terwijl dei anti-communisti
sche krijgsgevangenen uit de
neutrale zone naar het ge
allieerde gebied werden geleid,
kwamen de Noordelijke en ge
allieerde verbindingsofficieren
te Panmoendjon weer bijeen om
te trachten de onderhandelin
gen over een hervatting van de
voorbereidende besprekingen
voor een politieke conferentie
weer op gang te krijgen.
Volgens radio-Peking heeft de
neutrale commissie van toe
zicht het verzoek afgewezen om
een onderzoek in te stellen naar
gedwongen recrutering door de
Noordelijken van geallieerde
krijgsgevangenen. Dit verzoek
was ingediend door generaal
Julius Lacey, vertegenwoordiger
der V. N. in de militaire wapen
stilstandscommissie.
De Noordkoreanen, die per
spoor naar Koensan en Pohang
worden gebracht, werden op
Zuidkoreaans gebied begroet
door premier Paik Toe Tsjin, de
minister van Defensie en de
chef van de generale staf.
De krijgsgevangenen staken
vóór hun vertrek hun tenten en
bedden in brand.
De Chinezen droegen portret-
59. De toestand op
Ragnar's schip is ver
re van rooskleurig.
Toen de Norenkrij
gers als horzels neer
daalden op het dek,
poogde Ragnar nog
een strijd te voor
komen. Doch de
strijdkreten overstem
den zijn woorden en
een ogenblik later be
gonnen de wapenen te
spreken.
Met onverschrok
ken moed poogt Rag
nar, die met enkele
'krijgers van de rest
van zijn mannen was
afgescheiden, het
hoofd te bieden aan
een zevenvoudige overmacht. Als
laatst overgeblevene van het klei
ne troepje, vlucht de reus naar
het voordek om daar, ten minste
in de rug gedekt, zijn eenzame
strijd tot het einde te voeren.
Woedend en verbitterd ziet hij
zijn tegenstanders in het oog, doch
voor zij tot de aanval over kunnen
gaan, dringt zich een forse gestal
te naar voren. „Terug kerels! Als
gij met U tienen deze knaap niet
baas kunt, zal ik het alleen wel
doen! Verdedig U!"
Met een sprong valt Halfra aan
fiAi/sa
en dan ontbrandt een zwaardge
vecht, zoals de ademloos toekijken
de krijgers nog maar zelden aan
schouwden.
„Stop, heer Halfra!" schalt een
stem over het middendek.
Verwonderd laat de edelman het
zwaard zakken en staart veront
rust naar de koning, die omringd
door zeerovers in de kring ver
schijnt.
„Komt gijde genadeslag
geven, lafhartige?" stoot Ragnar
uit.
Eric schudt zwijgend het hoofd
en treedt naderbij.
„Mijn krijgers hebben een af
schuwelijke vergissing begaan,"
zegt hij ernstig. „Vergeef mij..."
De krijgsknechten kijken elkaar
verwonderd aan en komen nieuws
gierig naderbij. „Wie ben ik, om
vergevingsgezind te zijn jegens
een koning!" gromt hij. „Ik een
uitgestotene, een zeerover
Hij staart naar het lichaam van
een zijner gevallen makkers, gluurt
dan bedachtzaam naar Eric. „Zo
goed een zeerover de Koning ver
geven kan, kan de Koning het een
zeerover," antwoordt de Noorman.
„Gij zijt een man naar mijn hart,
Ragnar de Rode! Een krijger als
gij behoeft niet te leven van roof
energerlaat het verleden
verleden blijven! Ik geef U een
eerljjke kans. Gij kunt in mijn
dienst treden als krijgsoverste!"
Heer Halfra hapt verschrikt naar
adem. Zonder te weten waarom,
heeft de zeerover zijn helm afge
zet en het is doodstil als hij ant
woordt: „Ik ben een Vikinger! Ik
houd van avontuur en een goed
gevecht... van de wijde zee, verre
landen... ik ga, waar ik wil, op
mijn eigen goede schip... Dit alles
kan ik niet missen
„Doch zo ooit het gevaar U be
dreigt, zo gij ooit de strijd moet
aanbinden tegen het kwade, dan
zijn er zes schepen, die U tehulp
snellen, tweehonderd kerels om
voor U te vechten en een zwaard
om U te beschermen tot de laat
ste minuuthet zwaard van
Ragnar, de Rode!".
ten van president Tsjiang Kai
Sjek en Soen Yat Sen, de stich
ter van het moderne China. Zij
zongen en zwaaiden met vlag
gen van nationalistisch China
naar de Amerikaanse militairen,
die hen begroetten. Een gewel
dige witte boog overspande de
ingang tot het geallieerde ge
bied. Er stond op: „Welkom".
Via luidsprekers werden wel
komstwoorden tot de gevange
nen gesproken. De bevelhebber
van de Chinese delegatie, gene
raal Lai Mingtan, verzocht hun
de bevelen van de V. N. te ge
hoorzamen, de orde te bewaren
en „geduldig" te zijn.
De meeste Chinezen zullen
naar Formosa worden overge
bracht. De Noordkoreanen zul
len het Zuidkoreaans staatsbur
gerschap verkrijgen. De Kore
aanse gevangenen zwaaiden met
Zuidkoreaanse vlaggen en rie
pen „banzai" (levetoen
2ij onder een geweldig schilderij
van president Syngman Rhee
doorliepen.
Aan alle gevangenen werd een
boodschap /van Syngman Rhee
overhandig'd, waarin deze zeide:
„Waar gij ook gaat, als soldaten
of als burgers, gij zult overal
hartelijk worden begroet als
helden, die zich opofferden voor
de vrijheid der mensheid".
Gedurende de gehele nacht
riepen de Noordelijken door
luidsprekers boodschappen om,
waarin zij de gevangenen aan
spoorden naar hun eigen land
terug te keren en de wens hier
toe bij het verlaten van het
kamp te kennen te geven. Vijf
Chinezen en 4 Koreanen ver
anderden nog van gedachten en
wensten gerepatrieerd te wor
den.
Tot degenen, die de aankomst
der gevangenen aanschouwden,
behoorden de Amerikaanse mi
nister van het Leger, Robert
Stevens, de bevelhebber der
Verbonden strijdkrachten, ge
neraal John Huil en de bevel
hebber van het Amerikaanse 8e
leger, generaal Maxwell Taylor.
Tijdens een bijeenkomst van
verbindingsofficieren stelden de
Noordelijken voor de voorberei
dende besprekingen voor de po
litieke conferentie over Korea
23 Januari te beginnen. Na wei
gering der Verbondenen werd
besloten, dat de verbindingsof
ficieren op die datum bijeen
zullen komen.
De Verbondenen eisten op
nieuw intrekking van de be
schuldiging, dat de Amerikanen
zich schuldig zouden hebben
gemaakt aan „trouweloosheid"
door stilzwijgende medewerking
aan de Zuidkoreaanse vrijlating
van Noordelijke krijgsgevange
nen. De Noordelijken drongen
echter aan op onmiddellijke
hervatting der voorbereidende
besprekingen.
In de vroege ochtenduren van
Donderdag is de overdracht van
anti-communistische Noordko-
reaanse en Chinese krijgsgevan
genen aan het opperbevel van de
Verenigde Naties voltooid.
Ruim honderd gevangenen
72 Chinezen en 32 Noord-Korea-
nen verzochten alsnog te wor
den overgebracht naar commu
nistisch of neutraal gebied. In
totaal hebben de Indiase bewa
kingstroepen 7658 Noord-Korea-
nen en 14.228 Chinezen overge
dragen.
Het opperbevel der V. N. heeft
bekend gemaakt, dat de gevange
nen Zaterdag in vrijheid zullen
worden gesteld, de datum welke
in de bestandsovereenkomst is
genoemd. Inmiddels hebben vier
Amerikaanse chepen te Intsjon
reeds Chinezen aan boord geno
men, die naar Formosa zullen
worden overgebracht.
