FALCON Vi sserjfodeNV de Moorman en Gunnar de Gevreesde f W ïïm De Zeeuwse visserij en het delta-vraagstuk|DE ™ES™f A™ Japan vraagt vrijlating var oorlogsmisdadigers Contactavond van de Landbouw-Jongeren te Axel Malan over de protec toraten in Zuid-Afrika AGENDA: Die kunt U niet missen HET DEBAT OVER TUNESIE W Kantongerecht Oostburg Afsluiting Oosterschelde betekent vernietiging der oester- en mosselcultuur DE TERUGGEKEERDE NED. GEVANGENEN. 49.75 Onze specialiteit: OO." 68.-. 74— Een commissie, bestaande uit ir G. J. Lienesch, directeur van de visscherijen en de lieren L. Mieras en P. de LeeuwGeluk, beiden uit het oester- en mossel- bedrijf, heeft op verzoek van de z.g. deltacommissie een rapport uitgebracht over de verschillen de soorten van visserij, die op de Zeeuwse stromen worden uitge oefend en de bedrijven, die daar mede verband houden. De samenstellers van het rap port hebben in het bijzonder stilgestaan bij de gevolgen voor mens en bedrijf, wanneer het be sluit zou worden genomen tot af damming van de Oosterschelde over te gaan. Het visserijbedrijf zoals het op en om de Ooster schelde en de Grevelingen reilt en zeilt, vertegenwoordigt een waarde aan schepen, roerende en onroerende goederen en voorra den van rond 40.000.00 gulden. mische redenen de gulden mid denweg, namelijk het afsluiten van het Haringvliet en het Brou- wershavense gat en het verho gen en verzwaren van de dijken aan de Oosterschelde nuttig. Voordelen van het afsluiten van de Oosterschelde voor land- en tuinbouw acht men twijfelachti Het vernietigen van de oester- en mosselcultuur als welvaarts bron vindt men beslist niet raad zaam. DE ZEEUWSE OESTER CULTUUR. Allereerst wordt de Zeeuwse oestercultuur besproken. Wan neer de Oosterschelde wordt af gesloten, heeft deze cultuur geen toekomst meer, aldus de commis sie. Zij wijst er op, dat Neder land na Frankrijk de tweede oesterproducent van Europa is met ruim 20 millioen stuks per jaar. Ons land is voor het kweken van oesters uitsluitend aangewe zen op de gronden in de Ooster schelde. Bijna de gehele oesterproductie wordt in deviezen omgezet. In 't seizoen 1952/53 werden 17.460.000 oesters geëxporteerd. De in Zeeland ontwikkelde me thoden voor broedproductie en de bescherming van de jonge oes ters door het bestrijden van ziek ten en plagen zijn geheel op wetenschappelijke leest ge schoeid. Zonder overdrijving mo gen wij zeggen, aldus het rapport dat ons land op dit gebied een unieke plaats inneemt. Oester kwekers en oesterbiologen uit alle delen van de wereld komen zich op de hoogte stellen. De Oosterschelde is een van de beste drie broedplaatsen in Europa. Iedere wijziging in de hydrogra fische toestand van de Ooster schelde, hoe gering ook, kan de productie van oesterbroed in ge vaar brengen. Hierna behandelt het rapport de vraag, óf ook buiten de kom van de Oosterschelde oesterbroed kan worden gewonnen. Alleen in de Waddenzee zal het vermoe delijk mogelijk zijn percelen te vinden, waarop zich oesters kun nen ontwikkelen, zij het dan wat minder voorspoedig dan in de warmere Oosterschelde. Boven dien zouden hierdoor de belan gen van de mosselteelt in de Waddenzee geschaad worden, terwijl om een soortgelijke si tuatie te scheppen als in de Oos terschelde alle gaten tussen de Waddeneilanden zouden moeten worden afgesloten met uitzonde ring van het Marsdiep. Wanneer in de Zeeuwse wate ren geen dammen worden gelegd ziet de toekomst voor de oester cultuur er daarentegen rooskleu rig uit, aldus de commissie. Brengt men thans ongeveer 20 millioen consumptie-oesters op de markt, in de naaste toekomst zal dit aantal tot 30 millioen kunnen stijgen. De afzet van oesters, aldus het rapport zal, indien de huidige tendenz in Europa zich gunstig blijft ontwikkelen, redenen tot optimisme kunnen geven. België is een zeer goede markt, waarop naast de tegenwoordige grote oesters (imperial) een flinke hoeveelheid minder grote oesters te plaatsen zal zijn. Duitsland is voor de oesteraf- zet een nog braak terrein. De grootste mogelijkheid tot uitbrei ding van de afzet ligt in Frank rijk. De Zeeuwse productieprijs ligt thans onder de Franse, waar door potentieel een ruime markt in dit oesterlievende land is ge schapen. De Nederlandse oester heeft daarbij het voordeel, dat ze vetter en smakelijker is dan de Franse. De commissie keert zich tegen opvattingen, die de afsluiting van alle Zeeuwse gaten beogen. Het probleem van verzilting, die land en tuinbouw bedreigt, erkennen de wordt het motief, dat afslui ting nodig is om mens en dier beter tegen stormvloeden te be schermen, irrationeel geacht. Hiertoe kan men dijken verho gen en verzwaren, zeker die van de Oosterschelde. Als dit motief het enige was, zou men bij de af sluiting ook de Westerschelde, die in Februari schade aan Wal cheren, Zuid-Beveland en Zeeuws- Vlaandëren toebracht, moeten betrekken. De commissie acht om econo- Van de 33 Nederlandse gevan genen, die uit de Sowjet-Unie naar West-Duitsland zijn overge bracht, hadden er Donderdagmid dag achttien besloten niet naar Nederland terug te keren. Deze achttien gaven er de voorkeur aan in West-Duitsland te blijven Zij baseerden hun houding op „de koele ontvangst van de Ne derlandse regeringscommissie" en op het feit, dat zij in Neder land op een gerechtelijke vervol ging moeten rekenen. DE MOSSELCULTUUR. Wat de Zeeuwse mosselcultuur betreft, betoogt de commissie dat afsluiting van het Haringvliet of van de Westerschelde hierop nagenoeg geen invloed zou heb ben. Het leggen van een dam in de Grevelingen zou tot gevolg hebben, dat uitgestrekte com plexen mosselgrond voor de cul tuur verloren zouden gaan. Nog erger zou de cultuur worden ge troffen, wanneer 'n dam zou wor den gelegd in de Oosterschelde. Daardoor zouden niet alleen be langrijke mosselpercelen verlo ren gaan, maar ook de niet te vervangen „verwaterplaatsen" onder Yerseke. Alle mosselen, dus ook die afkomstig van de per celen in de Waddenzee, komen voordat ze aan de consument worden afgeleverd, op de ver waterplaatsen in Zeeland terecht om ze van zand te ontdoen. Deze verwaterplaatsen zijn onmisbaar. Herhaalde pogingen om in de Waddenzee dergelijke plaatsen aan te leggen zijn mislukt. Inmiddels zijn de grote geva ren, die de mosselcultuur door de parasiet bedreigden, overwon nen. Behalve in Zeeland wordt mos- selaad ook in de Waddenzee ge wonnen. Op zorgvuldig uitgeko zen plaatsen worden ze in de Zeeuwse stromen in het westelij ke deel van de Oosterschelde, in de Grevelingen en in de Zand- kreek verder gekweekt, waardoor na ongeveer twee jaar een jonge, malse en zandvrije mossel kan worden opgevist. Jaarlijks wordt 50 tot 60 millioen kilogram ge produceerd bij een geldelijke uit- voeromzet van 7 tot 8 millioen gulden. Frankrijk, België, Duits land en Engeland zijn in volgor de de voornaamste afnemers. Het mosselbedrijf is zeer loon- intensief (80 procent). Visseri; en conservering geven vele han den werk. Afsluiting van de Gre velingen zou voor de gehele be drijfstak schadelijk, maar afslui ting van de Oosterschelde ver nietigend zijn. Hoewel de ervaringen in de Waddenzee niet slecht zijn, blijft het vraagstuk van het „verwate ren" toch knellen. De kreeft visserij 200.000 per jaar met 20 schepen) en de kreefthandel (de bewaarbassins leveren daartoe voorraden) met jaaromzetten van drie tot vier millioen gulden in harde valuta, zouden door het afsluiten van de Oosterschelde volledig verloren gaan. Ook de weervisserij van Bergen op Zoom op ansjovis en de Tholense botvisserij zouden vernietigd worden. 28 OCTOBER REGERINGS VERKLARING IN HET PARLEMENT. Overste Sutikno van de vei ligheidsstaf van Atjeh heeft aan Aneta meegedeeld, dat gezien de toestand, het redelijk is, dat voor Atjeh de staat van oorlog en beleg wordt ingesteld, al is het maar tijdelijk. Hij zeide, dat een aantal bin nenlandse bestuursambtenaren, naar de benden waren overge lopen, zich hadden gemeld, maai1 dat een aantal onder- districts-, wijk- en kampong hoofden zich nog steeds aan de zijde van de bende bevindt. Het Indonesische kabinet heeft Donderdag het ontwerp van een regeringsverklaring over Atjeh besproken. Deze ver klaring zal 28 October in het parlement worden afgelegd. De Japanse regering heeft be sloten de regeringen van Ame rika, Engeland, Australië, Ne derland, Frankrijk en de Phi- lippijnen te verzoeken 860 oor logsmisdadigers vrij te laten, die in de Soegomo-gevangenis te Tokio hun straf uitzitten. Op grond van het vredesver drag van San Francisco kunnen deze misdadigers vóór het aflo pen van hun straftijd alleen worden vrijgelaten met toestem ming van het land, welks recht banken de vonissen hebben uit gesproken. Van genoemde 860 gevange nen zijn er 205 door een Neder landse rechtbank veroordeeld. In een druk bezochte gecom bineerde vergadering van jonge ren uit de Z. L. M. in het land van Axel („L. J. G." en „Z. P. M.") werden Woensdagavond in de jeugdherberg een tweetal ac tuele onderwerpen belicht door Ir H. Lugtmeijer, één van de do centen van de „Volkshogeschool" in Nederland. De heer J. W. de Putter Jz. sprak bij de aanvang een bezie lend woord ter inleiding. Hij zette deze doelstellingen van de landbouw-jongeren gemeenschap nog eens uiteen, die inzonderheid beogen na te streven de verhef fing van het platteland en de be waring van de eigen levensstijl op allerlei gebied. Hierna werd het bondslied „Wij zijn jong!" uit volle borst door allen ingezet. Nadat één der dames een gedicht had geci teerd, was het woord aan de spreker „Het Volkshogeschoolwezen". In de eerste plaats wenste spr. het door de voorzitter gesprokene te accentueren betreffende de allerwegen te constateren geest van vervlakking, die hij ook zou kunnen noemen „verstedelij king" Deze toch is het die het platteland dreigt te ontluisteren. Vooral in dit overbevolkte land is dit funest. Het groeiproces en de industrialisatie gaat steeds voort en ook de vermaaks industrie blijft daarin niet ach ter. De diepere grondslag berust bij film en radio, vooral met het doel: geld verdienen. De goede films niet te nagesproken is de strekking van de meeste toch platvloers en ingesteld op „sexappeal" en sensatie, dit alles aan de lopende band en spottend vaak met redelijke smaakgevoe- lens. Het is nu de taak van de Volks hogeschool de opbouw van het platteland te verzekeren door ons enerzijds te bezinnen op wat het hedendaagse leven eist, maar daarbij ook het eigen landelijke karakter te bewaren in een eigen boeren-levensstijl. Wij hebben voldoende oog voor de cultuur technische aspecten en de ont wikkeling der bedrijfsvoering en dienen daarbij speciaal het vak onderwijs op te voeren. Verder past het oog voor de zelfwerkzaamheid te hebben door het verenigingsleven op hoger plan te brengen, hetgeen het cul- tuurrecht en maatschappelijk leven ten goede zal komen. In deze geest wil de Volkshoge school werken tot het behoud van veel wat in ons oog niet ver loren mag gaan. „De Boer in een veranderd Nederland". Het behoud van de eigen levensstijl is ook in ander opzicht aan te bevelen, als wij letten op onze hedendaagse meubelen en huisraad, de massaproductie (al les aan de lopende band) van „schilderijen" etc. Ook de gemeentelijke classifi catie draagt bij tot het leegzui gen van het platteland. Alle goede predikanten worden weg getrokken en dat alles leidt tot achteruitgang en geestelijke ver arming. Waar de culturele ontsluiting voortgaat, is het de „Volkshoge school" die zal bijdragen tot de ontmoeting van de stad met de wereld, waarvan enige karakte riserende staaltjes uit Amerika werden gegeven, waar tiendui zenden stadskinderen b.v. nooit een levende koe te zien krijgen. Het stemt tot hilariteit als spr. vertelt, hoe deze kinderen reage ren op het „melken van een koe". Met alle bestaande tegenstellin gen en vooroordelen rekenend zal de Volkshogeschool toch een bijdrage leveren tot beter begrip en bijdragen tot het vestigen van een eigen impuls en opvoering van het verenigingsleven. Met weglating van het element „sleur" dient eveneens te worden gedacht aan een sterker gods dienstig leven. Zodoende kan en zal het leven ten plattelande aan innerlijke verrijking winnen. Nadat gepauzeerd was, vorm den zich groepsgewijze 6 tafels, waaraan uit 10 leden van beider lei kunne werd plaatsgenomen. Er werden vragen in bespreking getracht, die de tegenstelling tussen stad en platteland betrof fen. Alle groepen benoemden uit hun midden een rapporteur en op geanimeerde wijze heeft Ir Lugtmeijer al deze vragen be antwoord. Deze gedachtenwisseling leidde tot een vruchtbaar resultaat, waarmede een kleine blik werd geworpen op wat de Volkshoge school nastreeft, door het inlei den van urgente en actuele vraagstukken. De spreker maakte aan het einde gebruik van de gelegenheid tot het aanbevelen van de cur sus te Bakkeveen (Fr.), de zesde winterschool voor jonge boeren (van 18 jaar en ouder) (en boe rinnen). De practische en theoretische resultaten hiervan zijn gunstig en spr. beval deze dan ook in aller aandacht en ter overweging aan. Aan het einde sprak de voor zitter woorden van dank voor de interessante inleiding en de levendige discussies. De premier van Z.- Afrika, dr Malan, heeft op een congres van de nationalistische partij in Oranje-vrijstaat verklaard, dat zijn regering de kwestie van de inlijving van de protectoraten Basoetoland, Betsjoenaland en Swaliland bij de unie binnen 5 jaar wil zien geregeld. Dr Malan voegde hieraan toe, dat hij zich weinig bekommerde om de openbare mening in Engeland over de Zuidafrikaanse eisen. HEDEN: TERNEUZENKantoor der Vennootschaap, 2 uur: Bui tengewone vergadering aan deelhouders N.V. Transport Mij „Terneuzen". TERNEUZEN: Luxor Theater 8 uur: Geluidsbarrière. MORGEN: TERNEUZEN: Luxor Theater 8 uur: Geluidsbarrière. Concertgebouw, 8 uur: Bajonetten op. AXEL: Het Centrum, 6.30 en 9 uur: De lokkende wilder nis. vlotte garantie REGENJASSEN n wol. gabar dine en Poplin reeds vanaf cok in moderne tinten. Enorme sortering Canadians in Jon gens- en Herenmaten origineel Engels ge weven weatherproof stoffen, geheel ge voerd, lastex in de rug, in prij- zen vanaf m Zware Ulsters, moderne ruime win terjassen met een onberispelijke coupe en O afwerking 78-98i 3/4 Herenjekkers in dezelfde kwaliteit ET Q Frankrijk liet verstek gaan bij de opening van het debat in de politieke commissie van de al gemene vergadering der V. N. over het Franse beleid in Tu nesië. Namens de Aziatisch-Afri- kaanse groep, die de kwestie aanhangig heeft gemaakt, dien de een Libanese afgvaardigde 't volgende voorstel in: 1. Opheffing van de staat van beleg en alle uitzonderingsmaat regelen; 2. Een algemene am nestie en het teruggeven van Tunesië aan „zijn werkelijke lei ders; 3. Vestiging van demo cratische instellingen en voor bereiding van vrije verkiezin gen; 4. Overdracht van de po litieke verantwoordelijkheid aan Tunesiërs; 5. Hervatting van de onderhandelingen tussen Frank rijk en de „werkelijke vertegen woordigers van het Tunesische volk" over volledig zelfbestuur. 12. Zonder iemand te gengekomen te zijn bereiken Eric en Gun nar met de bewuste loze Halfra op de schouder aan het ein de van de gang een deur, waarachter een trap omhoog voert. Aan het einde van deze trap ziet Eric tot zijn opluchting de hoofdpoort voor zich. Al zijn zintuigen tot het uiterste gespan nen, kijkt de Noorman rond. Geen geluid ver stoort de stilte van de hofstede. Blijkbaar neemt men het hier niet zo nauw met de be waking, want er is geen poort wachter te zien. In de schaduw van het hoofdge bouw sluipen zij behoedzaam ver der. Aan de achterzijde van de rid derhof staat Eric een ogenblik stil. Een open stuk erf, volop door het maanlicht beschenen, ligt voor hen. Terzijde van de dicht tegen de pal- lisaden aangebouwde schuren is het echter duister en juist wil de Noorman het teken geven voor een snelle overtocht als hij een ge smoord geproest achter zich hoort. Razendsnel draait hij zich om en bemerkt tot zijn opluchting dat Halfra uit zijn verdoving is bijge komen. De goede kerel blijkt niets van de ernstige toestand, waarin zij verkeren, te begrijpen, want hij verzet zich uit alle macht tegen Gunnar, die hij als zijn ontvoerder beschouwt. Hoe meer de jongeman hem tot stilte maant, hoe meer Halfra in woede ontsteekt. „Waag het niet een edelman aan te raken, schavuit," roept Halfra. Hevig ontsteld springt Eric op hem toe en op het moment, dat Halfra zijn koning herkent, ligt diens hand reeds als een klem op zijn mond. „Houd je rustig en maak geen leven," fluistert Eric. „Noem mij Sigvard!" voegt hij er met een snel le blik op Gunnar aan toe. De arme Halfra hapt naar adem en gluurt achterdochtig naar de jongeling, die inmiddels is doorge lopen daar hij een gerucht meende te horen in een der bijgebouwen. Zijn vermoeden blijkt juist te zijn. Door het leven, dat Halfra heeft gemaakt, zijn de honden wakker geworden. Eric beseft het gevaar, dat hen dreigt, en laat thans alle voorzich tigheid varen. „Lopen!, die kant uit!" schreeuwt de Noorman. Achter elkaar rennen zij naar de pallisaden. Een deur gaat knersend open. Een mannenstem schreeuwt schor een bevel en grommend snelt een aan tal grauwe honden de vluchtelin gen achterna. De landbouwer W. S. uit Groe- de had op een klein stukje grond te veel aardappelen geplant, waar er ook in 1951 gestaan had den. De drie jaar voor verwisse ling van gewas had hij dus niet in acht genomen. Verdachte voer de aan, dat het een vergissing be trof. Eis luidde 40 of 20 dg. Uit spraak 25 of 10 dg. Minder goed trof de heer W. J. uit Biervliet het, die ook de wet op de aardappelmoeheid had overtreden. Eis 50 of 20 dg. Uit spraak 40 of 20 dg. De Belg C. E. A. A. uit Hofsta- de had te Retranchement een aanrijding veroorzaakt. A. was niet verschenen en werd bij ver stek veroordeeld tot 25 of 15 dg boete. Bakker J. A. de S. uit Knokke had een aanrijding veroorzaakt met zijn luxe-auto in de Burcht straat terwijl hij af wilde slaan naar de Nieuwstraat. De S. had eerst gewacht voor enkele fiet sers, waarna hij ineens de draai nam, waardoor een achteropko mende motorrijder op de auto gereden was. Mr. Tichelman uit Terneuzen verdedigde De S., die niet verschenen was, nadat eerst een getuige gehoord was. Voor de rechter stond het wel vast, dat de automobilist geaar zeld had, waardoor de motorrij der ook niet meer wist wat hij doen moest. Eis en uitspraak 2 X/15 of 2x6 dg. J. B., slager te Ooostburg, had zijn weide niet goed afgerasterd, waardoor zijn vee in buurmans tuinen konden komen grazen. Dit ongewenste bezoek werd niet door de buurman gewaardeerd. Eis en uitspraak 10 of 6 dg. H J. van der W. uit Nieuwer- kerk a'/d Usel had te Waterland- kerkje een aanrijding veroor zaakt met de auto van vracht rijder B. uit W'kerkje. De wagen was bovendien van geen kente ken voorzien. W., die niet ver schenen was, werd bij verstek veroordeeld tot 2x/25 of 2X10 dg, alsmede 5 voor het ontbre kende kenteken. De civiele vor dering van 47,90 vond de kan tonrechter nog zo gek niet. Hij vorderde dat W. die ook zal be talen. Joh. C., timmerman te Groede, had te Breskens gebruik ge maakt van de rijweg inplaats van het fietspad, waar hij op thuis hoorde. Op sommatie van de politie was C. doorgereden, na een minder parlementaire uit drukking tegen de man van het gezag geroepen te hebben. Wachtmeester Van A. zette een achtervolging in en kon C. bij zijn kraag vatten. Eis en uit spraak voor de overtreding 4 of 2 dg; voor zijn foutieve houding 15 of 6 dg. O. G. E„ zonder beroep te Knok ke was op 29 Juli van dit jaar op roekeloze wijze de rijksweg Aar denburg—Sluis opgereden met zijn motor. Een op die weg rij- dende auto met aanhangwagen kon nog net een aanrijding voor komen. E. gaf toe wat onvoor zichtig te zijn geweest en beloof de beterschap. Eis en uitspraak 50 of 25 dg. A. I. S„ Ambonnees van ge boorte, wonende te Vlissingen, had op 25 Mei op de Willemsweg te Schoondijke een ernstig onge val veroorzaakt. S., die met een meisje achterop zijn fiets op het rijwiel pad reed, zag zijn weg plotseling versperd door aanko mende fietsers. Hij zwenkte langs een geparkeerde auto, die naast het rijwielpad stond, de rijweg op, waar zij werden gegrepen door een aankomende motorrijder. De gevolgen van de botsing waren ernstig. Een achterop komend meisje mej. J. C. W., die eveneens terecht stond werd ten laste ge legd, dat zij ook op de rijweg was gekomen. Mej. W. kon weerleg gen, dat' zij niet op de rijweg was geweest met haar rijwiel, doch van schrik was gevallen. De motorrijder, die op het moment dat het ongeval gebeurde genoeg met zich zelf en zijn zeer ernstig gewonde duopassagiere te stellen had, kon haar verklaringen met weerleggen. Mej. W. werd vrij gesproken. De heer S. werd bijgestaan door een tolk, die het tenlaste gelegde voor hem vertaalde. S. gaf toe dat hij een ongelukkige manoeu vre had gemaakt, en de boete had stellig veel hoger geweest als de Ambonnees wat beter bij kas had gezeten. Hem werd op het hart gedrukt voorzichtiger te fietsen. De eis luidde ƒ25 of 10 dagen; uitspraak 20 of 10 dagen. De heer Iz. Luteijn uit Zuidzan- de kwam voor zijn zoon, A. Lu teijn, die met een lading suiker bieten op twee aanhangwagens achter een tractor had gereden. L. had geen richtingaanwijzers op zijn tractor, doch gaf zelf de richting aan. L. beriep zich op verschillende artikelen van de wegen- en verkeerswet, waarop de zaak werd geschorst om wachtmeester S. de V. uit Ter- neuzen te horen, die het verbaal had opgemaakt. De wachtmeester bevestigde zijn verbaal, waarin hij had opge merkt, dat de hand niet duidelijk te zien was als beide aanhangwa gens geladen waren. Ondanks het verweer van L. volgde oplegging van straf, 10 of 4 dagen. L. tekende tegen de uitspraak protest aan. Te Githoengoeri (Kenya) zijn gisteren dertien Kikoejoe's opge hangen wegens hun aandeel in de massamoord te Lari in Maart j-1.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1953 | | pagina 2