Westeijk antwoord
op Sowjet-Nota
Communiqué van
Ministers te Londen
De toestand Sn
Brits-Guyana
De toestand in Triëst
1
Italiaanse min.-president
Peüa dreigt met altreden
WEERSVERWACHTING.
HOOGWATER.
ZON-en MAANSTANDEN.
G
Prinses Wilhelmina icoonde jaarlijks
concert te Naar den bij
GIFT VOOR HET
RAMPENFONDS.
STRAALJAGER
IN ZEE GESTORT.
Koningin Juliana en
Prins Bemhard in
Frankrijk
Westers voorste! tot besprekingen
met Italië en Zuid-Slavië
Dulles tegen bijeenkomst
van Staatshoofden der
Grote Vier
HEVIGE BRAND IN
OAKLAND.
Dr. Jagan toch via Paramaribo
naar Londen
op
onder
op
onder
Oct.
4.16
20
7.13
17.36
16.19
21
7.15
17.34
16.36
5.46
22
7.16
17.32
16.57
7.18
23
7.18
17.30
17.24
8.50
24
7.20
17.28
18.00
10.19
25
7.22
17.26
18.49
11.37
aan
Da hulp
riekanland
Moederziel alleen..
Prinsessen Beatrix en
Irene mei klasgenoten
in Hoek van Holland
Het verzet van de
Franse boeren
«Yankering bij Abonnement: Terneuzen.
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres:
Noordstraat 55-57 Terneuzen
Telefoon 2510 Nè. 5 uur: 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ5,20 per kwartaal; per
maand ƒ1.75; per week 42 cent. Losse nrs 8 ct.
DE VRIJE ZEEUW
L
MAANDAG 19 OCTOBER 1953.
8e Jaargang No. 2975.
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs: per mm 12 ct.; minimum per
advertentie 1.80.
Rubriek Kleine Advertenties: 5 regels 75 cent;
iedere regel meer 15 cent.
Vermelding: Brieven onder nummer of: Adres
Bureau van dit blad 15 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uuï
Voor het Maandagnummer: Zaterdags 11 uui
Dc Westelijke mogendheden hebben de Sowjet-Unie voorgesteld,
dat de ministers van Buitenlandse Zaken der „Grote Vier op
9 November te Lugano bijeen zullen komen om de vraagstukken
Duitsland en Oostenrijk te bespreken.
Dit voorstel is gedaan in het
Westelijke antwoord op de Sow-
jet-nota van 28 September. De
nota der Westelijke mogendheden
is Zondagavond door de gealli
eerde hoge commissie te Bonn
gepubliceerd.
In het Westelijke antwoord,
vervat in drie gelijkluidende no
ta's, wordt gezegd, dat Engeland,
Frankrijk en de Verenigde Sta
ten vast geloven, dat werkelijke
vorderingen in de richting van
een oplossing van belangrijke in
ternationale kwesties, met inbe
grip van het vraagstuk der Euro
pese veiligheid, kunnen worden
gemaakt door openhartige be
sprekingen over Duitsland en
Oostenrijk op een bijeenkomst
van de ministers van Buitenland
se Zaken der „Grote Vier".
Over Oostenrijk verklaart de
nota, dat bespreking door de vier
ministers de meest practische
manier is om een einde te maken
aan de huidige impasse en over
eenstemming over een verdrag
te bereiken, aangezien er via de
diplomatieke kanalen geen vor
deringen zijn gemaakt wat be
treft tet opstellen van 'n staats
verdrag.
Over het Sowiet-voorstel om
eveneens een vijfmogendheden-
conferentie te houden, zeggen de
Westelijken, dat zij altijd bereid
zijn grondoorzaken van spanning
te bespreken, maar dit wensen te
doen onder omstandigheden, „die
redelijke vooruitzichten op posi
tieve resultaten bieden".
De vier mogendheden en China
zouden vertegenwoordigd kunnen
zijn op de politieke conferentie
over Korea, waarvan sprake is
in de Koreaanse wapenstilstands
overeenkomst.
De „Westerse grote drie" wij
zen er voorts op dat andere, in de
Sowjet-nota genoemde vraagstuk
ken, als dat der ontwapening,
thans hetzij reeds zijn of zullen
worden besproken op de huidige
zitting van de algemene verga
dering ver Verenigde Naties.
Zij vestigen er de aandacht op
dat bij de bespreking hiervan
vorderingen kunnen worden ge
maakt, „indien thans bovendien
nog een vruchtbare bespreking
te Lugano kan worden gevoerd,
zou de weg zijn geopend tot be
raadslagingen over andere be
langrijke internationale vraag
stukken. Ook zouden hierdoor de
voorwaarden, noodzakelijk voor
het onderhouden van vreedzame
en vriendschappelijke betrekkin
gen tussen de landen, weer in
ere worden hersteld", aldus be
sluit het Westelijke antwoord.
de kapper met Ij
het aparte cachet G*
markt 16 - brouwerijstr. 9'
terneuzen
moderne kapsels, vereisen mo
derne coupe, de natuurlijkste
dusde mooiste permanent.
betere toiletartikelen.
Het zendingsbureau te Oest-
geest meldt, dat aan de actie voor
het rampenfonds door velen in
Indonesië is deelgenomen. Nu
weer heeft de kleine en nog arme
kerk van Luwuk Banggai voor
het rampenfonds een bedrag
overgemaakt van 2313,95 rupiah,
dat is ruim ƒ770.
Giuseppe Pella, de Italiaanse
minister-president, heeft Zater
dag aangekondigd, dat zijn rege
ring zal aftreden als de Westelij
ke geallieerden op enigerlei wijze
terugkomen van hun besluit om
de zone „A" van Triest aan Italië
over te dragen.
Pella verklaarde dit in de se
naat en voegde er aan toe, dat hij
Donderdag de Amerikaanse, de
Britse en de Franse ambassadeur
van dit besluit in kennis had ge
steld.
Met kracht bevestigde de Ita
liaanse premier vroegere verkla
ringen, dat het aanvaarden van
het Brits-Amerikaanse besluit
niet betekent, dat het afstand zal
doen van zijn aanspraken op het
door Zuid-Slavië bezette gebied.
Iedere mogelijke beslissing op
Piloot omgekomen.
De Luchtmachtvoorlichtings
dienst deelt het volgende mede:
Omstreeks half negen Zater
dagmorgen is een Gloster-meteor
straaljager van de vliegbasis
Leeuwarden tijdens een schiet
oefening op Vlieland veronge
lukt. De vlieger, de eerste luite
nant-vlieger L. Deibei, kwam
daarbij om het leven. De lt. Dei-
bel was 28 jaar, gehuwd en in
Leeuwarden woonachtig.
Het vliegtuig is tussen Vlieland
en Terschelling ter hoogte van de
Eierlandse gronden in zee ge
stort.
De reddingboot „Brandaris
van Terschelling was ter hulp
uitgevaren, maar vond op de
plaats des onheils alleen maar
wrakstukken.
Koningin Juliana en Prins
Bernhard hebben zich Zaterdag
ochtend van de Nederlandse am
bassade te Parijs naar de ambts
woning van president Auriol te
Rambouillet begeven. Rambouil-
let ligt vijftig km van de Franse
hoofdstad. De koninklijke gasten
werden bij de toegang tot het
landgoed welkom geheten door
de echtgenote van de Franse pre
sident. De Koningin was gekleed
in een donkerblauw mantelpak;
de Prins droeg een grijs kostuum.
De lunch werd gebruikt in de
met prachtige wandtapijten ver
sierde eetzaal van het landgoed.
In de middaguren maakten Ko
ningin Juliana en mevrouw
Auriol een autorit door de omge
ving. De Prins en de president
gingen jagen in het bos van Mar-
ly-le-Roi. Aan de jacht werd ook
deelgenomen door een zoon van
de president, Paul Auriol, en lui
tenant-kolonel C. C. Geertsema,
adjudant van de Prins.
De ministers van Buitenlandse Zaken van Engeland, Frankrijk
en de Verenigde Staten, Anthony Eden, George Bidault en John
Foster Dulles, hebben na hun besprekingen te Londen een com
muniqué uitgegeven, waarin ten aanzien van de kwestie-Triëst
wordt gezegd, dat zij „besloten te volharden in hun gezamenlijke
pogingen om een duurzame regeling in dat gebied tot stand te
brengen".
Zij keurden voorts het antwoord aan de Sowjet-Unie over be
spreking van de vraagstukken Duitsland en Oostenrijk goed.
de conferentie te Londen, die zou
inhouden, dat Italië van zijn aan
spraken op dat gebied afstand
moet doen, zou ook het aftreden
van zijn regering tot gevolg heb
ben.
Hij was van mening, dat het
geallieerde besluit van 8 October
jl. spoedig moet worden uitge
voerd, zoals in de bekendmaking
is gezegd. De Italiaanse regering
wachtte thans op het bericht,
waarin de datum van uitvoering
wordt meegedeeld.
Pella zeide, dat Italië ten volle
bereid was om Zuid-Slavië aan de
conferentietafel te ontmoeten,
zodra zone ,,A" geheel aan Italië
zou zijn overgedragen. Hij voeg
de er aan toe, dat de Italiaanse
regering er nog steeds van over
tuigd is, dat de beste uiteindelij
ke oplossing van het geschil ge
legen zal zijn in het houden van
een volksstemming in beide zo
nes van het omstreden gebied.
Om aan de Zuidslavische be
schuldigingen, dat de fascistische
regering een honderdduizend Slo-
venen uit het gebied heeft verdre
ven, tegemoet te komen, bood
Pella aan een volksstemming te
beperken tot personen die vóór
4 November 1918 geboren zijn,
ongeacht waar zij wonen, Dit zou
alle Slovenen, die tijdens het fas
cistische regiem het gebied van
Triëst hebben verlaten, in staat
stellen hun stem uit te brengen.
VERTROUWENSVOTUM
VOOR PELLA.
De Italiaanse minister-presi
dent, heeft Zaterdagmorgen, na
de door hem in de senaat gege
ven uiteenzettingen omtrent de
kwestie-Triëst, een vertrouwens
votum van de senaat gekregen.
De communisten en linkse so
cialisten onthielden zich van de
stemming over het vertrouwens
votum.
Eden heeft Zaterdag op de mi
nistersconferentie de kwestie van
een informele bespreking tussen
sir Winston Churchill president
Eisenhower, premier Laniel en
premier Malenkof, zöals door
Churchill geopperd, ter tafel ge
bracht. Naar uit Amerikaanse
bron is vernomen, verklaarde
Dulles zich tegen het denkbeeld.
Hij wees op de moeilijkheid voor
president Eisenhower om de
Ver. Staten voor langere tijd te
verlaten.
Bidault sprak zich niet voor of
tegen het denkbeeld uit. Wel zei
hij, dat de Westelijke regeringen
snel tot een besluit op dit punt
moeten komen, omdat anders in
de Westelijke landen wellicht een
vals gevoel van veiligheid zou
ontstaan en de ratificatie van het
Europees legerverdrag verdere
vertraging zou ondervinden, al
dus deze bron. Bidault schijnt
niet veel voor een bijeenkomst
van de vier staatshoofden te voe
len, aangezien de Ver. Staten
niet geestdriftig gestemd zijn en
ook in de Russische pers koel is
gereageerd op het denkbeeld.
„In hun nota's hebben de drie
regeringen hun uitnodiging aan
de Sowjet-Unie om een spoedige
bijeenkomst dec ministers van
Buitenlandse Zaken bij te wonen
hernieuwd. Zij hopen, dat de Sow-
jet zal besluiten deze te aanvaar
den. Zij geloven, dat een dergelij
ke bijeenkomst een waardevolle
stap naar vermindering van de
internationale spanning en een
oplossing van de belangrijke Eu
ropese problemen zou vormen".
De ministers hebben gedurende
drie dagen te Londen besprekin
gen geveerd.
Vrijdagavond is door een ont
ploffing een hevige brand uitge
broken in een vecfopslagplaats
in de industriewijk van de haven
stad Oakland.
Het vuur werd door 200 brand
weerlieden bestreden, doch de
opslagplaats brandde geheel uit.
Er zijn geen slachtoffers te be
treuren. De schade wordt geschat
op twee millioen dollar.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig van Maandagoch
tend tot Maandagavond.
Rustig weer.
Overwegend droog weer met
veranderlijke bewolking. Koude
ochtend met op vele plaatsen
mist Dezelfde middagtemperatu-
ren als gisteren of iets lagere.
Zwakke tot matige wind tussen
noord en oost.
DINSDAG 20 OCTOBER.
De politie heeft Zaterdag te Georgetown in Brits-Guyana
voor de derde maal in twee dagen invallen gedaan in woningen
van leden van de linkse progressieve volkpartij. Er werden ge
schriften in beslag genomen.
Onder de personen die getuige waren van de invallen, riepen
enkelen anti-Britse leuzen, maar in het algemeen gedroeg men
zich rustig.
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
11.33
0.08
0.58
0.58
n.m..
11.53
12.28
1.08
1.18
ZON
MAAN
De afgezette eerste minister
ran Brits-Guyana, dr Tsjeddi Ja
gan, heeft in een telegram aan de
Britse socialistische leider Attlee
verzocht een afvaardiging van de
Labourpartij naar Brits-Guyana
te zenden, daar de leiders van de
progressieve volkspartij niet in
staat zijn een bezoek aan Londen
te brengen.
Ook verzocht Jagan om uitstel
van het debat in het Britse la
gerhuis over Guyana, totdat de
afvaardiging van de Labourpartij
verslag zal kunnen uitbrengen of
totdat de progressieve volkspar
tij de verklaring van de Britse
regering over Brits-Guyana, die,
naar men verwacht Dinsdag zal
werden gepubliceerd, zal kunnen
beantwoorden.
Leden van de Labourpartij heb
ben Zaterdag op een bijeenkomst
in Londen, welke was georgani
seerd door het „volkscongres te
gen imperialisme", geprotesteerd
tegen het zenden van Britse
troepen en oorlogsschepen naar
Brits-Guyana. Zij eisten herstel
van de grondwet en van de afge
zette ministers in de kolonie.
Uit officiële Britse bron te
Georgetown is vernomen, dat de
weg is vrijgemaakt voor de reis
van dr Jagan, de afgezette pre
mier van Guyana, via Paramari
bo an Amsterdam naar Londen.
Dr Jagan zal lieden, samen met
de afgezette minister van Onder
wijs, Burham, in een gecharterd
vliegtuig naar Paramaribo vlie
gen en daar overstappen op het
lijnvliegtuig van de K.L.M. naar
Amsterdam, aldus dit bericht.
Volgens een bericht in de te
Port of Spain (Trinidad) verschij
nende „Evening News" arriveer
den de Britse troepen in Guyana
slechts een dag vóór een voorge
nomen opstand tegen de regering.
De politieke correspondent van
het blad schrijft uit particuliere
bron in Trinidad te hebben verno
men, dat een groot deel van de
politie in Brits-Guyana had sa
mengezworen om hoge officieren
neer te schieten en wapens en
ammunitie te stelen.
Dr Jagan heeft medegedeeld 'n
telegram van de Britse oppositie
leider Attlee te hebben ontvan
gen, waarin deze zegt het te be
treuren, dat het voor hem onmo
gelijk is in de aangelegenheden
van de kolonië tussenbeide te ko
men.
Percy Wijngaarde, redacteur
van het blad „Suriname", die 'n
oriëntatiereis maakt in Brits-
Guyana, heeft bericht, dat ge
heime zenders in beslag genomen
zijn, o.m. bij een aldaar wonende
Surinamer.
In 't communiqué wordt voorts
gezegd, dat de drie ministers
„met ernstige bezorgdheid" de
jongste incidenten aan de Israëli
sche grens hadden gadegeslagen,
welke culmineren in Israëlisch
gewapend optreden tegen het
dorp Kibia in Jordanië, waarbij
tenminste 56 personen werden
gedood. Zij besloten derhalve ge
zamenlijk om een dringende bij
eenroeping van de Veiligheids
raad te verzoeken, die de span
ning tussen Israel en zijn Arabi
sche buurstaat zou moeten be
spraken, in het bijzonder de jong
ste incidenten.
Zondagavond is te Londen van
gewoonlijk betrouwbare zijde
vernomen dat de „Westelijke gro
te drie" Italië en Z.-Slavïë heb
ben uitgenodigd met hen te be
raadslagen over het vraagstuk
Triëst.
Voorts werd de toestand in het
Verre-Oosten besproken. „Vast
besloten de wapenstilstand in Ko
rea in stand te houden en te ver
stevigen, zullen de drie regerin
gen verder samenwerken bij de
uitvoering van de wapenstil
standsovereenkomst en zich in
spannen vcor een spoedig bijeen
roepen van een politieke confe
rentie, zoals voorzien in de over
eenkomst, teneinde een vreedza
me regeling van de Koreaanse
kwestie te bereiken".
Minister Dulles stelde zijn col
lega's op de hoogte van de pogin
gen der Amerikaanse regering
om een bijeenkomst van afgezan
ten van beide partijen tot stand
te brengen.
De Franse minister van Bui
tenlandse Zaken gaf een verslag
van de militaire resultaten, die
tot nog toe in Indo-China zijn be
reikt, alsmede van de vorderin
gen, die zijn gemaakt bij de on
derhandelingen met de Verbon
den staten van Indo-China over
groter onafhankelijkheid.
„De drie ministers waren het
er over eens, dat de succesvolle
beëindiging van deze oorlog een
essentiële stap naar het herstel
van de vrede in Azië, door de wa
penstilstand in Korea begonnen,
zal zijn", aldus het communiqué.
Het Nederlandsche Roode
Kruis heeft 3000 paar nieuwe
schoenen, 9500 meter overhemd-
stof, 400 stoelen en 300 tafels ge
kocht voor de bevolking van de
Griekse eilanden, die door de
aardbeving in Augustus getrof
fen zijn. Verleden week heeft het
Roode Kruis 100 trapnaaimachi-
nes en 300 handnaaimachines ge
kocht. De tafels en stoelen zijn
bestemd voor diegenen, die zo'n
machine ontvangen. Deze aan
koop ter waarde van 155.000 gul
den is de laatste die het Neder
landsche Roode Kruis ten behoe
ve van de getroffen bevolking
heeft gedaan.
De inzamelingsactie heeft bijna
300.000 gulden opgebracht. Dank
zij enige giften in natura en een
zending medicamenten en dekens
uit eigen middelen heeft het Ne
derlandsche Roode Kruis voor
ongeveer 375.000 gulden aan goe
deren naar Griekenland kunnen
zenden.
(Advertentie.)
Fluweelzachte handen
na de aficas!
Zucht niet langer, mevrouw, als
U moederziel alleen voor een
grote afwas staat. Castella Vaat-
was (25 ct. per pak) maakt iedere
afwas tot kinderspel. Een lepel
tje van dat wondermiddel vult
Uw hele teil met Actief Schuim,
dat alle vet, vuil en aanslag in
een handomdraai oplost. En een
tweede groot wonder is: na de
afwas heeft U fluweelzachte han
den. Haal vandaag nog zo'n pak
Castella Vaatwas in huis!
De Sowjetrussische kustwacht
heeft twee Japanse vissersboten,
die zich bij het eiland Habomaï
tussen Hakkaido en Sachalin be
vonden, in beslag genomen.
De drie Egyptenaren, die door
het gerechtshof der revolutie in
Cairo wegens spionnage ter dood
werden veroordeeld, zijn Zater
dagochtend opgehangen.
De plaatsvervangende voorzit
ter van de federale uitvoerende
raad in Zuid-Slavië, Alexander
Rankowitsj, heeft in e%n redevoe
ring gezegd, dat het Britse-Ameri
kaanse besluit cm zone „A" van
Triëst aan Italië te geven, moet
worden ingetrokken, omdat het
een gevaar voor de vrede is en
een gevaarlijk preeendent kan
werden voor de toekomstige be
trekkingen in de wereld.
De enige manier om aan die ge
vaarlijke toestand een einde te
maken, was aanvaarding van 't
Zuidslavische voorstel tot recht
streekse besprekingen tussen de
belanghebbende landen.
Rankowitsj verklaarde, dat wat
hun houding tegenover Zuid-Sla
vië betreft er „geen verschil" is
tussen Pella, De Gasperi, Nenni
(de links-socialistische leidei'),
Togliatti (de comm. leider) en
paus Pius de 12de.
Uit verscheidene verklaringen
van de Italianen blijkt, aldus spr.,
dat hun verlangens veel verder
gaan dan zone „B" van Triëst.
Zij strekken zich uit tot Kroatisch
Istrië, Dalmatië, Split en Du-
brovnik en verder zuidwaarts tot
Albanië.
Hij viel voccts de houding van
de Albanese regering ten aanzien
van Zuid-Slavië aan. „Albanië
volgt een barbaarse campagne
tegen Zuid-Slavië, lokt grensinci
denten uit en zendt spionnen en
provocateurs ons land binnen".
Er waren 73 grensincidenten
voorgekomen in de eerste negen
maanden van dit jaar; meer dan
vijf duizend Albanezen waren
naar Zuid-Slavië gevlucht en de
vluchtelingen meldden, dat- het
aantal concentratiekampen en
Sowjet-specialistn toeneemt, al
dus Rankowitsj.
Een ander Zuidslavisch rege
ringslid, Pidjade, verklaarde te
S: mbor tot 150.000 personen, dat
Zuid-Slavië een besluit van de
Zaterdagmiddag om even over
drie arriveerde in Hoek van Hol
land een stationcar, waarin geze
ten waren de prinsessen Beatrix
en Irene met medeleerlingen van
de klas van prinses Beatrix. Zij
werden ontvangen door enkele
directieleden van de koninklijke
Zuidhollandse maatschappij tot
redding van schipbreukelingen-
Na deze begroeting scheepten
de jongelui, die in gezelschap wa
ren van de heer Schreuder, leraar
aan de dépendance van het
Baarns lyceum, zich in aan boord
van de „President Jan Leis", de
reddingsboot van Hoek van Hol
land. Het vaartuig zette daarop
koers naar buiten in gezelschap
van de reddingboot van Stellen
dam de „Koningin Wilhelmina".
Op zee ontmoetten de beide sche
pen de „Prinses Margriet", de
strandreddingboot van Terheide.
Daarna werd de terugweg aan
vaard, waarbij het gezelschap
kennelijk genoot van de drukke
binnenkomende en uitgaande
scheepvaart op Waterweg en
Noordzee. Om kwart over vier
werd gemeerd, waarna het gezel
schap een kopje thee in het loods-
gebouw te Hoek van Holland
dronk. Hier ontvingen alle deel
nemers aan dit uitstapje een ge-
Westelijke ministers van Buiten-j denkboekje van de Zuidhollandse
landss Zaken te Londen niet zou maatschappij tot redding van
erkennen, indien dit niet in over- schipbreukelingen. Om ongeveer
eenstemming is met Zuid-Slavië's kwart voor vijf vertrok men per
rechten. stationcar weer naar Soestdijk.
Normandische boeren hebben
Zaterdag melk, cider en appels
onder passerende automobilisten
verdeeld. Mét deze gaven ontvin
gen de automobilisten pamflet
ten, waarin de boeren hun stand
punt in de Franse prijspolitiek
uiteenzetten. In de pamfletten
staat een lijst met de grote ver
schillen in de prijzen die de boe
ren voor hun producten ontvan
gen en die welke de huisvrouwen
er voor betalen.
De Koningin en
Prinses Wilhelmina
hebben Donderdag
de jaarlijkse uit
voering van het
Haendelconcert
„Messiah" bijge
woond, dat in de
Grote Kerk te
Kaarden werd ge
geven door de
Haendel vereniging
N aarden-Êussum.
Prinses Wilhelmi
na arriveert aan de
Grote Kerk.
